Nhuộm Papanicolaou, xét nghiệm tế bào học cổ tử cung bằng kỹ thuật Thin-Prep, khoét chóp cổ tử cung

Chia sẻ: Nhậm Ngạn Đông | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Nhuộm Papanicolaou, xét nghiệm tế bào học cổ tử cung bằng kỹ thuật Thin-Prep, khoét chóp cổ tử cung" nhằm cung cấp cho học viên những nội dung về định nghĩa, chỉ định - chống chỉ định, các bước chuẩn bị, các bước tiến hành, theo dõi và xử trí tai biến sau nhuộm Papanicolaou, xét nghiệm tế bào học cổ tử cung bằng kỹ thuật Thin-Prep, khoét chóp cổ tử cung. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhuộm Papanicolaou, xét nghiệm tế bào học cổ tử cung bằng kỹ thuật Thin-Prep, khoét chóp cổ tử cung

NHUỘM PAPANICOLAOU I. ĐẠI CƢƠNG Kết hợp một phẩm nhuộm nhân bằng hematoxylin Harris và một phẩm nhuộm bào tương bởi Orange G và một phẩm nhuộm chủ yếu là Verte lumière, nâu Bismarck và Eosin (hỗn hợp đa sắc EA50 của Papanicolaou). Từ khá lâu, phương pháp này được chọn để nhuộm các tế bào ung thư. II. CHỈ ĐỊNH Tất cả các tiêu bản tế bào học III. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH - Tiêu bản nhúng liên tục trong cồn 900, 800, 500 rồi nước cất 2 lần x 30‘ mỗi bể. - Nhuộm nhân trong hematoxylin Harris 3 - 6 phút. - Rửa nước cất - Nhúng 6 lần trong dung dịch acid HCL 0.25 . - Rửa nước chảy 6 phút (rồi tráng nước cất 30‖ ). - Chuyển liên tục trong cồn 500, 700, 800, 900 30‖ mỗi bể. - Nhuộm trong dung dịch Orange G 90‖. - Nhúng trong 2 bể liên tiếp cồn 950 30‖ mỗi bể. - Nhuộm trong dung dịch đa sắc EA50 của Papanicolaou 90‘‘. - Nhúng qua 3 bể cồn 950 30‖ mỗi bể. - Chuyển vào cồn tuyệt đối. - Chuyển vào hỗn hợp cồn/xylen t lệ 1:1 rồi vào xylen và gắn Baume. Kết quả: - Nhân tế bào xanh xám hoặc tím. - Bào tương của các tế bào ưa acid màu hồng đỏ hoặc vàng. - Bào tương của các tế bào ưa bazơ xanh sáng đôi khi xanh ve sẫm. Pha chế các dung dịch: * Hematoxylin Harris: Hematoxylin 5g Cồn tuyệt đối 50 ml Alum potassium hay ammonium 100g. 507
Nước cất 1000 ml. Oxyt thu ngân 2,5 g. Acid acetic lạnh 20 ml. Dùng bình chứa 2000 ml để hoà tan alum và nước cất bằng cách đun nóng. Hoà tan hematoxylin và cồn vào một cốc nhỏ. Lắc mạnh để hematoxylin tan hết rồi trộn 2 dung dịch vào nhau. Đun sôi dung dịch nhanh nhất nếu có thể. Lấy dung dịch ra khỏi bếp và cho từng ít một oxyt thu ngân vào. Tiếp tục đun lại dung dịch cho đến khi có màu tím thẫm. Lấy dung dịch ra khỏi bếp và làm lạnh đột ngột . Sau cùng cho acid acetic vào. Lọc trước khi dùng. *Dung dịch Orang G : Orange G 0,5 g Cồn 95 100 ml Acid phosphotungstic 0,015 g. *Hỗn hợp EA50 Verte lumière jaunâtre 0,375 g. Brun Bismarck 0,4 g Eosin jaunâtre 2,5 g Nước cất 50 ml Cồn 960 609 g Methanol absolu 160 g *Dung dịch acid phosphotungstic trong cồn etanol 500 (1,7 g trong 5 ml)5 ml Lithium carbonat bão hòa 5 ml Acid acetic glacial 1 ml 508
XÉT NGHIỆM TẾ BÀO HỌC CỔ TỬ CUNG BẰNG KỸ THUẬT THIN-PREP I. ĐẠI CƢƠNG Xét nghiệm tế bào học cổ tử cung, âm đạo bằng kỹ thuật Thin-Prep là một phương pháp chẩn đoán tế bào học trên tiêu bản được dàn mỏng tế bào bằng máy giúp chẩn đoán tổn thương chính xác hơn. II. CHỈ ĐỊNH: Theo chỉ định của Bác sĩ lâm sàng - Sàng lọc phát hiện sớm ung thư cổ tử cung - Các tổn thương cổ tử cung, âm đạo qua khám lâm sàng. III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH Không có chống chỉ định IV. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH 1. Bác sĩ lâm sàng - Người thực hiện kỹ thuật: Bác sĩ sản, phụ khoa, ung thư sản phụ khoa - Dụng cụ: Chổi lấy mẫu bệnh phẩm cổ tử cung, âm đạo, bộ kít cố định và bảo quản bệnh phẩm. - Nguyên tắc: Lấy được tế bào âm đạo, cổ ngoài và cổ trong, lấy đủ mẫu bệnh phẩm - Tiến hành: + Chuẩn bị dụng cụ + Giải thích cho người bệnh an tâm. + Tiến hành lấy bệnh phẩm, sau đó nhúng chổi vào lọ dung dịch cố định, nhúng lên nhúng xuống 5 lần để rũ sạch bệnh phẩm từ chổi lấy mẫu. 2. Tiến hành làm phiến đồ - Khởi động máy: trong vòng 2 phút. - Mở cửa máy: dùng tay gạt nhẹ cửa máy từ trái sang phải. - Đưa lọ đựng mẫu vào máy (theo trình tự từ dưới lên). - Gắn phễu lọc vào giá rồi đưa vào máy, lưu ý không chạm tay vào màng lọc. - Gắn lam kính lên giá - lưu ý gắn đúng chiều tiêu bản. 509
- Đưa lọ dung dịch cố định vào máy - Đóng cửa máy: gạt nhẹ cửa từ phải sang trái - Ấn số 4 trên bảng điều khiển cho máy hoạt động; - Khi máy xử trí xong thao tác theo trình tự từ trên xuống, khi đó trên bảng điều khiển hiện chữ ―process complete‖ thì mở cửa máy và lấy ra lần lượt: lọ dung dịch cố định, giá gắn phễu lọc và lọ đựng dung dịch. - Gỡ phễu lọc ra khỏi giá để gắn phễu lọc mới cho ca tiếp theo. 3. Nhuộm PAP - Tiêu bản nhúng liên tục trong cồn 900, 800, 500 rồi nước cất 2 lần x 30‘ mỗi bể. - Nhuộm nhân trong hematoxylin Harris 3 - 6 phút. - Rửa nước cất - Nhúng 6 lần trong dung dịch acid HCL 0.25 . - Rửa nước chảy 6 phút (rồi tráng nước cất 30‖ ). - Chuyển liên tục trong cồn 500, 700, 800, 900 30‖ mỗi bể. - Nhuộm trong dung dịch Orange G 90‖. - Nhúng trong 2 bể liên tiếp cồn 950 30‖ mỗi bể. - Nhuộm trong dung dịch đa sắc EA50 của Papanicolaou 90‘‘. - Nhúng qua 3 bể cồn 950 30‖ mỗi bể. - Chuyển vào cồn tuyệt đối. - Chuyển vào hỗn hợp cồn/xylen t lệ 1:1 rồi vào xylen và gắn Baume. Kết quả : - Nhân tế bào xanh xám hoặc tím. - Bào tương của các tế bào ưa acid màu hồng đỏ hoặc vàng. - Bào tương của các tế bào ưa bazơ xanh sáng đôi khi xanh ve sẫm. 510
KHOÉT CH P CỔ TỬ CUNG I. ĐỊNH NGHĨA - Khoét chóp cổ tử cung là thủ thuật lấy đi một phần cổ tử cung có tổn thương, vừa giúp chẩn đoán xác định loại tổn thương giải phẫu bệnh, vừa để điều trị cho những ung thư cổ tử cung giai đoạn rất sớm. - Khoét chóp có thể bằng vòng cắt đốt điện, dao lạnh, laser. Trong bài này, sẽ nói khoét chóp cổ tử cung bằng vòng cắt đốt điện, LEEP-Loop electrical excision procedure II. CHỈ ĐỊNH - Chẩn đoán: các tổn thương nghi ngờ, hoặc các tổn thương cổ tử cung sau đốt điện hoặc áp lạnh không hiệu quả - Điều trị: + CIN I, II, III + Ung thư cổ tử cung giai đoạn Ia: thường xử trí bảo tồn hay triệt để tùy theo tuổi và nguyện vọng của người bệnh. Như với người bệnh từ 20-35 tuổi còn muốn đẻ, có thể khoét chóp, sau đó 3 tháng/lần được theo d i kiểm tra bằng soi cổ tử cung và PAP. III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH - Ung thư xâm lấn - Người bệnh chẩn đoán CIN I, II, III hoặc Ia nhưng tổn thương lan rộng vào đến lỗ trong cổ tử cung mà khoét chóp không đảm bảo, người bệnh lớn tuổi, đủ con, không có điều kiện theo d i lâu dài hoặc người bệnh có kèm tình trạng bệnh lý khác kèm theo như u cơ trơn tử cung, rối loạn kinh nguyệt, sa sinh dục… - Tình trạng nhiễm trùng cấp vùng chậu, âm đạo, cổ tử cung - Có thai, hoặc đang trong chu kỳ kinh. - Cẩn trọng với người bệnh có rối loạn đông máu, hoặc các bệnh nội khoa khác. IV. CHUẨN BỊ 1. Ngƣời thực hiện - Bác sỹ chuyên khoa phụ khoa, y sỹ, điều dưỡng - Người làm thủ thuật rửa tay, mặc áo, đội mũ, đeo khẩu trang, mang găng vô khuẩn 2. Phƣơng tiện 511
- Máy cắt đốt điện - Mỏ vịt không dẫn điện và có thể hút khói - Hệ thống hút khói - Máy soi cổ tử cung, acid lactic và dung dịch lugol - Các vòng cắt đốt nhiều kích thước và các điện cực tròn - Thuốc tê, lọ đựng mô bệnh phẩm có chứa formalin 10 3. Ngƣời bệnh - Trước ngày khoét chóp, tránh dùng một số thuốc không cần thiết, nên ngừng aspirin. Thông báo với bác sĩ tất cả các loại thuốc đang dùng và bệnh đang điều trị, ví dụ tăng huyết áp để tránh các biến chứng trong và sau khi làm thủ thuật. - Các xét nghiệm máu, nước tiểu…để đảm bảo không vấn đề nào bị bỏ sót - Trước lúc làm thủ thuật, phải giải thích cho người bệnh yên tâm. V. CÁC BƢỚC TIẾN HÀNH - Người bệnh nằm tư thế sản phụ khoa, tấm đệm dẫn điện được đặt dưới mông. - Đặt mỏ vịt không dẫn điện và có khả năng hút khói. - Soi cổ tử cung để xác định vùng tổn thương sau thấm acid lactic và lugol, xác định ranh giới tổn thương. - Gây tê cổ tử cung. - Tùy vào vùng chuyển tiếp ở đâu mà quyết định chuyền sâu của khoét chóp, trung bình ấn vòng cắt vào độ sâu 5-8 mm. - Vòng di chuyển từ từ sang bên đối diện. - Dùng kẹp lấy mẫu cắt. - Đốt điện cầm máu, mẫu mô gửi giải phẫu bệnh. IV. THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN - Chảy máu: thường ít xảy ra, nhưng có thể khi khoét quá sâu và rộng. - Tổn thương thành âm đạo: do quá trình làm, chạm dao điện vào thành âm đạo. - Nhiễm trùng: dung kháng sinh - Vô sinh, biến chứng này hiếm xảy ra, do hẹp cổ tử cung hoặc thiếu chất nhày Quan trọng là lấy đủ hết tổn thương, nếu là điều trị tiền ung thư hay ung thư giai đoạn Ia, thì bờ phẫu thuật của mẫu mô khoét chóp không còn tổn thương ung thư hoặc CIN. 512