Qui trình sản xuất tác phẩm truyền hình

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

730
lượt xem 240
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phần này chủ yếu nói về việc thực hiện các tác phẩm tin truyền hình và phóng sự ngắn trong chương trình thời sự, có kế hoạch.Quan sát: quan sát mọi hoạt động của con người, cả trong trạng thái động và tĩnh, ở bất kỳ nơi nào. Đặt mình vào vị trí máy quay, lấy thử khuôn hình xung quanh từng hành động riêng lẻ, hình dung mỗi khuôn hình sẽ là một cảnh trong bộ phim nhỏ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Qui trình sản xuất tác phẩm truyền hình

Quy trình s n xu t tác ph m truy n hình Ph n này ch y u nói v vi c th c hi n các tác ph m tin truy n hình và phóng s ng n trong chương trình th i s , có k ho ch. 1. Xác nh tài: - tài do BBT giao cho - tài phát hi n: + theo dõi, quan sát + kh năng nh y c m, phán oán + tính th i i m + khai thác l i ho c g i m t nh ng thông tin trên báo chí + ý tư ng n y sinh 2. Liên h cơ s : - Là cách khai thác, “moi”thông tin t m i liên h c a phóng viên, biên t p viên.. 1
- Là òi h i t t y u c a vi c s n xu t tin bài. - Dù phóng viên có tài năng n âu thì cũng ch ng nghĩa lý gì n u công vi c kh o sát ư c ti n hành không t t. - Vi c kh o sát k chính là xác nh rõ tr ng tâm tin bài. - Trư c khi ti n hành kh o sát, hãy t nh ng câu h i: +V n , câu chuy n nh làm có phù h p không? + Có c áo không? + Có gây xúc c m không? + Có nh hư ng n nhi u ngư i không? + H có quan tâm không? + Ngư i ta (dư lu n) có nói nhi u v chuy n này không? + Có phù h p v i m c ích c a chương trình không? + Có th làm ư c không (ngu n tin, kh năng ti p c n, th i gian, tài chính) 2
- Kh o sát không ph i cơ h i phóng viên ch ng minh mình th o tin. Hãy t ra ít hi u bi t hơn thì càng có cơ h i ánh giá úng và gi i thích úng v n . - Vì v y, hãy nh : + Không gi nh i u gì + Ki m tra m i th 3. Ghi chép: - Hãy dùng máy ghi âm và cùng ghi chép vào s tay - tv n trư c v i ngư i ph ng v n ghi âm, vì sau ó s có i quay phim xu t hi n, n u i tư ng không xác nh tinh th n trư c s r t khó. - Hãy c g ng ghi chép theo m ch logic c a câu chuy n b n ph ng v n, thông tin b tr ho c chi ti t có th nghe l i băng ghi âm. - Trong trư ng h p i tư ng ph ng v n t ra lo l ng n u b n ghi chép k quá thì hãy c g ng t p trung cao nh và ghi l i s m nh t. - Không quên nh ng thông tin cơ b n: tên h , a ch , ch c danh, ch c v ,s i n tho i. Không bao gi vi t sai tên vì s h uy tín. 4. Ph ng v n kh o sát: 3
4.1. T gi i thi u: - M t cách rõ ràng v b n thân - Lý do liên h v i h - Gi i thích cho bi t b n c n giúp 4.2. Khai thác thông tin: - Câu h i g i m /c nh ng câu h i óng mang tính kh ng nh - Câu h i ơn gi n - Bi t mình c n có nh ng thông tin nào - Hãy l ch s , quan tâm, tìm hi u - Không t ra hung hăng, mu n bi t thông tin ch không ph i tranh lu n - Hãy ưa ra nh ng quan I m trái ngư c khai thác - Hãy h i thêm n u chưa n m ch c 4.3. Sau khi trao i: 4
- Ki m tra thông tin v i tư ng - Ki m tra l ch ho t ng c a i tư ng trong vài ngày t i - Có th gi i thi u thêm ngư i khác có thêm thông tin - C m ơn và h n * Ghi nh : + Chú ý chi ti t, ki m tra th t k + Khi nào nói chuy n v i ngư i ph ng v n r i m i yên tâm + Suy nghĩ trư c v hình nh xem nh ng hình nh nào s giúp th hi n câu chuy n + D oán trư c nh ng tr c tr (ti ng n, an ninh, t c ư ng, t p quán a phương…) + Gi gìn nh ng ghi chép + Tr l i nh ng tài li u ã mư n + Ki m tra qua s ánh giá c a chuyên môn + Duy trì m i quan h 5
++ Ném rác vào…nh t rác ra 4.4. Câu h i kh o sát chính: “t i sao” - Mang l i thông tin n n hơn là s lư ng thông tin ư c s d ng trong bài - Mang l i câu tr l i ánh giá giá tr c a câu chuy n, phán oán ph n ng c a khán gi … - ánh giá c nh ng câu tr l i c a ngư i ph ng v n, hi u rõ nh ng thông tin và nh ng con s ư c ưa ra * Ví d : + T i sao i u ó l i x y ra + T i sao ông l i c m th y như th + T i sao i u ó l i quan tr ng + T i sao ngư i ta l i quan tâm 5. Kh o sát hình nh - V i các tin t c, s ki n nóng h i di n ra hàng ngày thông thư ng chúng ta ch ghi hình ư c nh ng gì có th 6
- V n có 1 ph n l n tin bài (liên quan n hình nh), ch ng nào ó n m trong t m ki m soát c a chúng ta. * Vì v y, c n hình nh hoá nh ng ý tư ng chính phác th o di n m o cho tác ph m, quay phim. - Khi l ng nghe l y thông tin trong quá trình kh o sát, thì c n ph i hình dung trư c v hình nh: máy quay s ghi cái gì, hình nh nào s minh ho cho v n này, v n kia, hay m t câu nói nào ó c a nhân v t, ho c làm th nào di n t ư c thái c a nhân v t trong câu chuy n… - K t thúc ph n kh o sát, ta có ư c hình dung ý tư ng v ng ch c v nh ng hình nh mô t câu chuy n c a mình… * ó là k năng hình nh hoá s v t. Ph i m t nhi u th i gian th c hành. * Hãy b t u b ng t câu h i cho mình và cho i tư ng: + Li u chúng ta có ghi hình ư c không? + Nơi x y ra câu chuy n trông nó như th nào + Có âm thanh gì n i b t không (âm thanh g i m hình nh) + Tâm tr ng và không khí xung quanh 7
+ H i xem ngư i ta hành ng ho c có ho t ng gì khi trong tâm tr ng nào ó (lo l ng, s t ru t, au bu n…) + Th ngh ngư i ư c h i mô t m t b c tranh v câu chuy n anh ta ang cung c p thông tin… - Các cách phát tri n kh năng hình nh hoá: + Quan sát: quan sát m i ho t ng c a con ngư i, c trong tr ng thái ng và tĩnh, b t kỳ nơi nào. t mình vào v trí máy quay, l y th khuôn hình xung quanh t ng hành ng riêng l , hình dung m i khuôn hình s là m t c nh trong b phim nh . + L a ch n: hãy xác nh và t h i xem khuôn hình nào là hình nh ch ch t, c nh chính di n t hành ng hay tâm tr ng c a nh n v t. Ti p ó, nghĩ n hành ng khác và hình dung ra hình nh tóm t t hành ng (hình nh m u ch t) + Bi u trưng: hình dung nh ng chi ti t c trưng, nh ng cú quay c n c nh. Ví d : hình nh nào c trưng cho ngư i già (tay run c n c nh, ng 1 mình toàn c nh)… + S p x p: s p x p các hình nh theo chu i logic c a hành ng và tâm tr ng. S d ng k ch b n phân c nh ti n hành công vi c này. Th k 1 câu chuy n ơn gi n b ng k ch b n phân c nh (1 hành ng hàng ngày nào ó). 8
- Xây d ng tư duy hình nh: t tr u tư ng n c th . Hình dung v hình nh di n t nh ng khái ni m ho c s v t tr u tư ng Ví d : s ti n tri n, t c , s liên k t, hoà thu n… - Ti p c n hình nh t nhi u góc ý nghĩa c a nó: + Tính th c t : chuy n t i thông tin tr c ti p + Tính nh v : mang l i thông tin v b i c nh, a I m + Tính di n gi i: g i s liên tư ng. Ví d : bư c chân m nh m th hi n thái kiên quy t, d t khoát + Tính bi u trưng: logo, bi u tư ng c a các công ty, qu c kỳ.. 6. Th o lu n n i dung - Là công vi c tìm ki m nh ng ý tư ng và tài hay, ng th i t ó tìm cơ s th c hi n tác ph m. S có nh ng tài ư c l a ch n, b ph n i, hay bác b . - Tiêu chí khi th o lu n: + Tính phù h p v i m c ích c a chương trình 9
+ Tính th i i m c a v n ư c ưa ra + ngu n tin hay không? + Có c n thi t ph i kh o sát thêm? + Có c n thi t xác nh l i tr ng tâm? - Trong khi th o lu n nên: + Trình bày tr ng tâm câu chuy n m t cách t tin + Gi i thích nh hư ng c a nó n ngư i xem + Hình dung cách x lý câu chuy n trong u + Bi t cách th c hi n tác ph m (th i gian, ngu n tin, chi phí…) + Câu chuy n ã ư c kh o sát chu áo + Chân th t - Trong khi th o lu n không nên: + ánh giá th p câu chuy n 10
+ T ra không ch c ch n ho c th ơ + ánh giá cao câu chuy n + T ra không tin vào s th t mình nói 7. Xác nh tr ng tâm câu chuy n: - Nh ng l i m c ph i thư ng th y: + B cu n hút vào quá nhi u chi ti t, và không th b qua nh ng chi ti t kém quan tr ng + C g ng ưa t t c vào tác ph m vì kh o sát k lư ng + Không nh n th y s c n thi t ph i k chuy n m t cách ơn gi n - B t c m t câu chuy n nào cũng u g m có 3 thành ph n: + Ch th + Hành ng + ng cơ 11
Trong ó câu chuy n thu hút thư ng g n v i ch th có hành ng g n li n v i xung t hay s thay i. Vì v y ph i nh n bi t ch c ch n ngu n g c xung t - Tr ng tâm là công c xác nh chính xác khía c nh nào c a câu chuy n c n ph i t p trung, có xung t hay thay i nào liên quan, và ai là nhân v t chính. ó cũng là s quy t nh l a ch n 1 góc nhìn c a câu chuy n. N u th i gian kh o sát càng nhi u thì góc nhìn s không h n ch . T ó ch n 1 khía c nh, góc nhìn ph n ánh b c tranh l n. M t câu chuy n ư c k m ch l c t 1 i m m nh hay hơn là chuy n nh y t nơi này sang nơi khác m t cách táo b o nhưng l c lõng hòng v lên 1 b c tranh l n. Chúng ta n v i cái chung và cái t ng th t nh ng cái c th , chi ti t. - Tr ng tâm chính là vi c chuy n nh ng t p h p l n x n, nh ng s ki n liên quan n nhau m t cách mơ h thành m t câu chuy n rõ ràng. ó là câu chuy n b n mu n k sau nhi u s l a ch n c a kh o sát. - Lưu ý: + Không bao gi nh m l n gi a ch và tr ng tâm. + Tr ng tâm không ph i là ch mà ch là i m nh n c a ch + Tìm tr ng tâm d a vào k t qu kh o sát chu áo 12
+ Tr ng tâm giúp gi m th i gian ghi hình + Tính nhân văn, hư ng t i ngư i dân + Tr ng tâm là công c , không ph i quy t c, có th thay i khi hoàn c nh thay i. Hãy cân nh c, l a ch n tr ng tâm t t nh t 8. Xây d ng k t c u: - K t c u là s ghép n i các y u t trong tác ph m theo m t trình t nh t nh. Có nh ng câu chuy n ph c t p, ngư i vi t c g ng ghép n i tr nên 1 câu chuy n li n m ch, nhưng ch có anh ta hi u mà khán gi không th hi u ư c. V y, k t c u òi h i s ơn gi n, d hi u nh t. H u h t các câu chuy n u di n ti n theo chi u hư ng có th d oán trư c. - Nghiên c u s chú ý c a ngư i nghe v i câu chuy n, cho th y: + Trư c h t, s chú ý t p trung b i 1 m u tin lý thú, m t o n trích ph ng v n, m t âm thanh, hay m t hình nh. Ngư i rao hàng trong ngày h i ph i m i ư c khách vào qu y hàng c a mình. + Sau ó, thông tin mà h c n bi t ph i ư c truy n t ơn gi n và nhanh nh t. Có th gi i thi u nhân v t chính, có th m t chút v b i c nh, ho c c hai. B i c nh là nơi câu chuy n s ng và ch t, n u quá sơ sào thì làm khó hi u, n u quá sâu thì ngư i xem chuy n kênh! 13
+ Ti p n, câu chuyên m ra, xung t ư c b c l . Nh ng câu chuy n h p d n thư ng xoay quanh m t ai ó c g ng vư t qua tr ng i khó khăn, ngo i c nh s ng ho c n i tâm. Có th là tranh ch p, u tranh ch ng b t công, v i b nh t t…C n tìm ra cách ưa s căng th ng nt t nh. + Cu i cùng, suy ng m c a khán gi : câu chuy n có th gi i quy t hay không, k t qu ra sao, ho c còn b ng , g i m . - Như v y, k t c u g m có 4 ph n sau: + Câu s chú ý: ph i h p d n, n tư ng + B i c nh: rõ ràng, th i lư ng, ch n hình nh ch t ch + Di n bi n (phát tri n): k ch tính cùng lúc k chuy n + K t thúc: tính g i m Th t d kh o sát 1gi ng h và cho t t c vào k ch b n. Th t khó ch n l a, b i nh ng tư li u và con s , thay vào ó là tìm ra cách th c c áo, giúp ngư i xem hi u hàm ý câu chuy n. M t danh sách các s ki n không d nh b ng 1 câu chuy n ư c k . 14
T hào là ngư i bi t k chuy n, ch không t hào vì ưa ra ư c nhi u s ki n và con s . - Bí quy t c a ngư i k chuy n là: + Hi n tr ng, gi i thi u nhân v t, nói bóng gió t i xung t + Xung t là gì, ai b tác ng + nh i m, hành ng ngăn c n tr v hi n tr ng (s thay i, h u qu c a hành ng) + Hành ng d u i, gi i quy t h u qu + Hi n tr ng m i. 9. Ghi hình: 9.1. C c nh - s v t: - Vi n c nh: (long shot): c nh xa, không chi ti t. Thư ng dùng u các trư ng o n. T o l p a i m và không khí. Nhưng thư ng ch a ng nhi u thông tin khi n ngư i xem có th nh m l n. 15
- Toàn c nh (wide shot): c nh r ng, ghi nh n nh ng hành ng thích h p - C nh c n (close shot): t p trung vào chi ti t. C nh càng c n càng t o i m nh n, giúp ngư i xem nh n bi t ph n ng c a ch th . Nhưng n u quá nhi u c n, s làm m t kh năng nh n bi t v không gian và th i gian. M t lo t c nh c n, có th g i tò mò u trư ng o n, nhưng không nên khán gi ch i quá lâu, c n ưa ra b i c nh phù h p. Nói chung, v i truy n hình thì ph bi n là c nh c n và trung c nh. 9.2. C c nh - ngư i: - Toàn c nh (LS): c nh quay c ngư i, gi i thi u nhân v t - Trung c nh (MS): c t trên ho c dư i th t lưng: chân dung nhân v t - Trung c n c nh (MCU): c t gi a ng c/túi áo ng c - C n c nh (CU): c t quanh vai -C n c t (BCU): mép hình phía trên c t ngang trán, mép phía dư i có th c t như c n c nh, ho c ngang c m. - Ngoài ra, còn có i c t (ECU): ch l y ôi m t, ho c m t ph n khuôn m t. - C nh ngư i còn ư c xác nh b i s lư ng: ơn, ôi, ba, nhóm. 16
- Khi quay c nh ngư i, nên s d ng m ng kính r ng, t o nét nông, làm n i b t ch th trong b i c nh hơi m phía sau. 9.3. ng tác máy: - Lia máy: máy chuy n ng ngang quanh 1 tr c c nh, t o l p quan h gi a ch th và s v t. Giúp ngư i xem bi t a i m. Nhưng trư c khi lia máy, c n chú ý i m u, gi a, và cu i có ý nghĩa. - Lia theo chuy n ng: úng như tên g i, dùng di n t hành ng theo úng chi u hư ng và t c c a nó, ch dùng khi c n thi t. - Lia nhanh: chú tr ng vào ích n c a chuy n ng. Làm hình nhoè i, có hi u qu trong 1 s trư ng h p: + thay i tr ng tâm chú ý: con thuy n r i i, lia nhanh n nơi thuy n n. + mô t nguyên nhân và hi u qu : nb n n m c tiêu, mũi tên bay… + so sánh và tương ph n: cái m i, cái cũ; s giàu, cái nghèo… - Lia d c: chuy n ng máy quay d c theo tr c c nh. Lia d c lên trên: t o s mong i và c m giác ph n ch n; lia d c xu ng dư i: g i s th t v ng, bu n r u, m t m i, u u t. 17
- Lia c n c u: chuy n ng lên xu ng, làm n i b t hành ng chính, gi m s chú ý vào ti n c nh. - Zoom máy: thay i c c nh b ng thay i tiêu c ng kính. Làm thay i quan h gi a ch th và h u c nh. Thông thư ng nh n m nh b i c nh ch th trư c ho c sau, tuỳ theo s d ng zoom ra hay zoom vào. - y máy: thay i c c nh b ng cách y máy ti n vào g n ho c xa ch th . Gi nguyên quan h gi a ch th và h u c nh. T o n tư ng chú ý c a khán gi v s tương tác gi a ch th v i ngư i xem. - Chuy n ng kh o sát: travelling: kh o sát chuy n ng c a m t v t b ng cách chuy n máy song song v i nó. 9.4. Góc quay: - Góc ngang t m m t: trung th c v i ch th và hành ng, tư th - Góc ng ng: tôn tr ng ch th , t o s kính n , hay s hãi - Góc chúc: h th p i tư ng, kém tôn tr ng. 9.5. B c c: - Là s s p x p thông tin trong m t khuôn hình, thu hút s t p trung c a ngư i xem vào m t vùng nào ó c a hình nh, gi m thi u và lo i b nhưng chi ti t làm m t t p trung. 18
- Nguyên lý 1/3: ơn gi n nhưng hi u qu . N u màn hình chia ôi hay chia b n, s cho nh ng hình nh tĩnh và t ; m t màn hình chia ba theo chi u ngang và chi u d c s t o nên s năng ng, h p d n hơn. Khi ó, i m m nh rơi vào i m giao nhau và khu v c 1/3 theo chi u ngang và d c s t p trung nh ng chi ti t quan tr ng. - Khuôn hình: là s quy t nh l a ch n chi ti t nào ưa vào ho c lo i ra. Hãy lo i b nh ng chi ti t làm m t t p trung, ho c gi u ngư i xem m t s thông tin, sau ó s ti t l trong nh ng c nh ti p theo. Chú ý khu v c trung tâm màn hình: là khu v c n nh và hi u qu khi mu n nh n m nh m t i tư ng riêng l (ví d phát thanh viên); nhưng khi có nh ng i m nh n khác trong khuôn hình thì trung tâm l i là khu v c y u, ít duy trì ư c s chú ý. Khi ó, nh ng i m mép màn hình ư c ví như nam châm, hút ch th ra kh i khuôn hình. 9.6. Quy t c không gian: - Không gian th (headroom): kho ng cách phía trên u n mép màn hình phía trên. Nên tránh: hình m t ngư i y ch t t i nh khuôn hình làm cho gò bó, ch t h p; ngư c l i, không kho ng cách này l n, s m t cân i và n ng áy. Không gian th thay i theo c c nh. C c nh càng l n, càng c n nhi u không gian th và ngư c l i. Theo Reuters, kho ng cách này dao ng t 1/10 n 1/8 chi u d c khuôn hình. Ngo i l duy nh t là c n c t có th c t ngang chán, ho c ngang c m. - Không gian nhìn (looking room): ph n màn hình phía hư ng nhìn ph i l n hơn phía sau, ngo i tr nhìn tr c di n máy quay. N u không gian cho hư ng nhìn h p s m t cân i, t o nên s gò bó. N u m t ngư i càng 19
nghiêng thì kho ng nhìn càng ph i l n duy trì cân b ng. Quy t c này tương t v i trư ng h p c a chuy n ng. Ghi chú: chuy n ng vào g n hay xa máy quay thì m nh hơn chuy n ng ngang. i v i chuy n ng ngang, ph i l y khuôn hình c n th n, m b o không gian hình và không gian th cho hành ng ó, ho c n u có hành ng khác cùng di n ra. 10. M t s phương pháp ghi hình: tuỳ thu c vào b n ch t c a câu chuy n hay ý tác gi l a ch n nh ng phương pháp ghi hình phù h p. 10.1. Ghi hình ki u tư ng thu t: - S ki n di n ra úng như th c t c v không gian và th i gian - D ng t i thi u, quay ơn gi n - M t nhi u th i gian, t l th t b i cao - Khó d oán k t qu - Không c n quá nhi u l i bình 10.2. Ghi hình theo trư ng o n: 20