Quy hoạch thủy lợi - Chương 4

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

61
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

KHÁI QUÁT VỀ SỰ TƯƠNG ĐƯƠNG 4.1.1 Khái niệm Trong phân tích kinh tế, sự tương đương (Equivalence) là một khái niệm qui đổi giá trị tương đương tại một thời điểm nào đó khi so sánh các phương thức chi trả hay đầu tư khác nhau. Ví dụ 4.1: Gởi 1.000 $ vào ngân hàng với lãi suất 10%/năm tương tự như cho 1 người nào đó mượn số tiền trên với yêu cầu trả 1.100 $ vào 1 năm sau đó.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quy hoạch thủy lợi - Chương 4

Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Chæång 4 LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ --- oOo --- 4.1 KHAÏI QUAÏT VÃÖ SÆÛ TÆÅNG ÂÆÅNG 4.1.1 Khaïi niãûm Trong phán têch kinh tãú, sæû tæång âæång (Equivalence) laì mäüt khaïi niãûm qui âäøi giaï trë tæång âæång taûi mäüt thåìi âiãøm naìo âoï khi so saïnh caïc phæång thæïc chi traí hay âáöu tæ khaïc nhau. Vê duû 4.1: Gåíi 1.000 $ vaìo ngán haìng våïi laîi suáút 10%/nàm tæång tæû nhæ cho 1 ngæåìi naìo âoï mæåün säú tiãön trãn våïi yãu cáöu traí 1.100 $ vaìo 1 nàm sau âoï. Nghéa laì, 1.000 $ nàm nay tæång âæång våïi 1.100 $ nàm sau. Cäng thæïc F = P(1 + i)n hay (F/P, i%, n) laì biãøu hiãûn cuía sæû tæång âæång. 4.1.2 Vê duû vãö sæû tæång âæång vaì sæû choün læûa Vê duû 4.2: Cäng ty Xáy dæûng Thuíy låüi (Cty) âäöng yï xáy 1 traûm båm cho 1 Håüp taïc xaî Näng nghiãûp (HTX) huyãûn XYZ giaï 10.000 $ nãúu HTX coï tiãön traí dæït âiãøm ngay sau khi baìn giao cäng trçnh. Nãúu khäng coï tiãön ngay khi nháûn cäng trçnh, HTXî coï thãø traí våïi phæång thæïc traí goïp trong 4 nàm. Laîi suáút Cty thoía thuáûn laì 10%/nàm. Phæång thæïc chi traí nhæ sau: Caïch 1: Traí âãöu theo tæìng nàm cho âãún khi dæït nåü. Caïch 2: Traí laîi cho tæìng nàm mäüt vaì nàm cuäúi traí dæït väún láùn låìi. Caïch 3: Traí 1 láön vaìo 4 nàm sau. Váûy caïch traí naìo coï låüi nháút cho Håüp taïc xaî ? Cho Cäng ty ? Giaíi: Láûp baíng tênh toaïn: Caïch Tiãön traí ($) traí Caïch 1 Caïch 2 Caïch 3 tiãön Nàm 1,2, 3: Nàm 4: i (1  i ) n AP Cuäúi (1  i ) n  1 A' = 10% x 10.000 $ F = P(1+i)n Nàm 4: 10.000 $ + A' F  10.000( F / P,10%,4) nàm thæï A  10.000( A P ,10%,4) 1 3.155 1.000 0 2 3.155 1.000 0 3 3.155 1.000 0 4 3.155 11.000 14.641 12.620 14.000 14.641 Cäüng * (*) : Pháön cäüng åí âáy chè täøng säú tiãön maì Cty âaî nháûn tæì HTX dáön trong 4 nàm âãø so saïnh våïi traí 1 láön âáöu duy nháút laì 10.000 $ ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 48 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Theo baíng trãn, cáúu truïc chi traí hoaìn toaìn khaïc nhau. Tuy nhiãn, nãúu laîi suáút "tæång âæång" laì 10 %/nàm thç 3 caïch trãn âãöu giaï trë nhæ nhau. Mäùi caïch âãöu cho giaï trë cuía Traûm båm laì 10.000 $ sau 4 nàm våïi laîi suáút 10%/nàm. Trãn quan âiãøm Cty, cuîng váûy, våïi 10% laîi thç tiãön Traûm båm âæåüc chi traí åí 4 nàm sau âoï coï giaï trë häöi phuûc nãúu khäng âæåüc nháûn 1 láön sau khi baìn giao. Vê duû 4.3: Váùn laì baìi toaïn trãn, nhæng åí âáy HTX coï 2 træåìng håüp: Træåìng håüp 1: HTX coï 10.000 $ vaì laîi suáút tiãút kiãûm åí ngán haìng laì 12 %/nàm. Træåìng håüp 2: HTX khäng coï tiãön nhæng coï thãø huy âäüng väún cuía xaî viãn våïi laîi suáút traí nåü laì 8%/nàm. So saïnh våïi mæïc laîi suáút 10 %/nàm cuía Cty våïi giaï Traûm båm laì 10.000 $. Giaíi: Láûp baíng tênh toaïn: Træåìng håüp Giaï trë hiãûn taûi ($) Caïch 1 Caïch 2 Caïch 3 Khäng tiãön - Huy âäüng väún (laîi 8%) (* ) 10.450 (** ) 10.662 (*** ) 10.760 1 1 1 Coï tiãön - Traí hàón (laîi 0%) 10.000 10.000 10.000 Coï tiãön - Gåíi tiãút kiãûm (laîi 12%) (* ) 9.583 (** ) 9.392 (*** ) 9.304 2 2 2 Ghi chuï: (*1) P = 3.155 (A/P, 8%, 4)-1 = 3.155 (0,30192)-1 = 10.450 $ (*2) P = 3.155 (A/P, 12%, 4)-1 = 3.155 (0,3292)-1 = 9.583 $ (**1 ) P = 1.000 (P/A, 8%, 4) + 10.000 (P/F, 8%, 4) = 1.000(3,312) + 10.000(0,7350) = 10.662 $ (** ) P = 1.000 (P/A,12%, 4) + 10.000 (P/F, 12%, 4) 2 = 1.000(3,0374) + 10.000(0,6355) = 9.392 $ (*** ) P = 14.641 (F/P, 8%, 4)-1 = 14.641(1,3605)-1 = 10.760 $ 1 (***2) P = 14.641 (F/P, 12%, 4)-1 = 14.641(1,5735)-1 = 9.304 $ Chuï yï ràòng våïi mæïc laîi suáút khaïc 10 %/nàm thç nhæîng phæång caïch chi traí seî khäng tæång âæång cho HTX, âiãöu naìy seî dáùn âãún caïc quyãút âënh khaïc nhau:  Nãúu HTX coï 10.000 $ trong tay vaì gåíi ngán haìng våïi laîi suáút 12%/nàm thç nãn choün caïch 3 âãø traí 14.641 $ cho 4 nàm sau. Säú tiãön naìy tæång âæång våïi 9.304 $ våïi mæïc laîi tiãút kiãûm 12%, nhæ váûy HTX seî coï thãm tiãön låüi nhuáûn thæûc laì 10.000 $ - 9.304 $ = 696 $  Træåìng håüp HTX khäng coï tiãön phaíi huy âäüng väún våïi mæïc laîi 8% thç caïch choün læûa täút nháút cho HTX laì caïch 1 laì gêa tháúp nháút åí mæïc laîi maì HTX duìng âãø âaïnh giaï chuäùi kinh tãú. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 49 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.1.3 Phæång phaïp chuäùi tæång âäöng hàòng nàm Phæång phaïp chuäùi tæång âäöng hàòng nàm (Equivalent Uniform Annual Series (EUAS) method): qui âäøi táút caí giaï trë tæång âæång cuía mäüt daîy hoaût âäüng taìi chênh thaình mäüt chuäùi traí âãöu hàòng nàm. EUAS = PV (A/P, i%, n) (4-1) trong âoï: PV - giaï trë hiãûn taûi (Present Value),  CF ( P F , i%, t ) PV = n t t 0 PV = CF0 + CF1(P/F, i%, 1) + CF2(P/F, i%, 2) + ... + CFn (P/F, i%, n) CFt laì säú tiãön boí ra (khi CFt < 0) hoàûc thu vaìo (CFt > 0) cuía nàm thæï t. i (1  i ) n (A/P, i%, n) = (coï baíng tra, xem phuû luûc chæång 4) (1  i) n  1 (P/F, i%, t) = (coï baíng tra, xem phuû luûc chæång 4) 1 (1  i ) t n  EUAS =   CF t P F , i %, t   ( A P , i %, n ) (4-2)  t0  EUAS âæåüc duìng räüng raîi trong viãûc phán têch quyãút âënh dæû aïn. Vê duû 4.4: Mäüt traûm båm cáúp næåïc cæïï 3 nàm phaíi thay maïy 1 láön täún 600 $, doanh thu tæì viãûc cáúp næåïc trong 3 nàm hoaût âäüng thay âäøi theo tuäøi thoü cuía maïy båm, nàm thæï 1 âæåüc 500 $, nàm 2 âæåüc 400 $ vaì nàm 3 âæåüc 300 $. Tênh giaï trë tæång âæång hàòng nàm EUAS cuía traûm båm cho chu kyì 3 nàm, biãút laîi suáút vay väún laì i = 9%. Giaíi: Biãøu âäö doìng tiãön tãû cuía traûm båm: 500 500 500 400 400 400 THU 300 300 300 0 $ 1 2 4 5 3 6 7 8 9 Nàm CHI 600 600 600 EUAS = [- 600 +500(P/F,9%,1) + 400(P/F,9%,2) + 300(P/F, 9%,3)]x(A/P,9%,3) = [- 600 +500(0,9174) + 400(0,8417) + 300(0,7722)]x(0,3951) EUAS = 168,72 $ mäùi nàm cho 3 nàm ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 50 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.2 TÊNH TÈ SUÁÚT CHIÃÚT KHÁÚU 4.2.1 Âënh nghéa tè suáút chiãút kháúu Tè suáút chiãút kháúu (discouting rate r%) taìi chênh cuía dæû aïn, tênh bàòng %, laì chi phê sæí duûng väún (hay coìn goüi laì chi phê cå häüi), noï phuû thuäüc vaìo cå cáúu sæí duûng väún âáöu tæ cuía dæû aïn.  Tè suáút chiãút kháúu trong dæû aïn biãøu thë tè lãû sinh låìi mong muäún tæì nhaì âáöu tæ (chi phê cå häüi)  Tè suáút chiãút kháúu trong dæû aïn, màût khaïc, biãøu thë mæïc laîi vay coï khaí nàng thanh toaïn theo nguäön väún. 4.2.2 Caïc xaïc âënh tè suáút chiãút kháúu  Phæång phaïp laîi suáút vay väún r %  ilt% (4-3) våïi ilt % laì laîi suáút vay väún daìi haûn (long-term) trãn thë træåìng väún (ngán haìng, cäø phiãúu, huy âäüng, ...).  Phæång phaïp cå cáúu väún (Vlt  ilt )  (V mt  i mt )  (Vst  i st )  ( E  ie ) r % (4-4) Vlt  V mt  Vst  E trong âoï: Vlt, Vmt, Vst, E - láön læåüt laì väún vay daìi haûn, trung haûn, ngàõn han vaì väún huy âäüng âãø âáöu tæ, tênh theo giaï trë tiãön ilt, imt, ist, ie - láön læåüt laì laîi (%) vay daìi haûn, trung haûn, ngàõn haûn vaì huy âäüng Vê duû 4.5: Mäüt nhaì âáöu tæ vay väún tæì 2 nguäön: + Vay daìi haûn 10.000 USD våïi laîi suáút 10% /nàm + Väún huy âäüng riãng: 5.000 USD våïi chi laîi laì 13%/nàm Thay vaìo cäng thæïc (5-2) (10.000  0,1)  (5.000  0,13)  0,11 hay 11% r 10.000  5.000  Phæång phaïp tè lãû nguäön väún r = (rlt x ilt) + (rmt x imt) + (rst x ist) + (re x ie) (5-5) trong âoï: ilt, imt, ist, ie - láön læåüt laì laîi (%) vay daìi haûn, trung haûn, ngàõn haûn vaì huy âäüng ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 51 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- rlt, rmt, rst, re - láön læåüt laì tè lãû väún vay daìi haûn, trung haûn, ngàõn haûn vaì huy âäüng æïng våïi täøng säú väún âáöu tæ, % Vê duû 4.6: Baíng tênh tè suáút chiãút kháúu cho caïc nguäön väún theo tè lãû gom väún cho dæû aïn XYZ. TT Nguäön väún Giaï trë Tè lãû Chi phê cå Chi phê cå häüi bçnh väún goïp väún häüi (theo quán (theo täøng säú (USD) % nguäön väún) väún âáöu tæ) (1) (2) (3) (4) (5) (6) = (4) x (5) 1 Väún riãng 5.000 25 12 0,25 x 0,12 0,030 2 Vay daìi haûn 10.000 50 8 0,50 x 0,08 0,040 3 Vay trung haûn 3.000 15 10 0,15 x 0,10 0,015 4 Vay ngàõn haûn 2.000 10 14 0,10 x 0,14 0,014 Täøng cäüng = 20.000 100 r= 0,099 Láúy troìn säú (theo chiãöu hæåïng låïn lãn) r = 10 % 4.2.3 Caïc phæång phaïp phán têch taìi chênh liãn quan âãún tè suáút chiãút kháúu Trong viãûc phán têch caïc âáöu tæ mang tênh cäng cäüng, cuîng nhæ caïc phán têch kinh tãú khaïc, thæåìng âoìi hoíi sæû so saïnh giæîa thåìi gian vaì giaï trë âäöng tiãön nhæ âaî noïi åí pháön trãn. Hiãûn nay, coï 4 kyî thuáût phäø biãún âãø so saïnh giaï trë qui âäøi trãn cå såí qui âäöng theo âån vë thåìi gian, âoï laì:  Phæång phaïp giaï trë hiãûn taûi thæûc (Net Present Value (NPV) method): xaïc âënh hiãûu säú giæîa hiãûn giaï låüi êch vaì chi phê trong toaìn bäü thåìi gian thæûc hiãûn dæû aïn.  CF n 1 NPV = - |CF0| + (4-6) (1  i ) t t t 1 = (P/F, i%, t) 1 (1  i ) t + CF0 laì väún boí ra ban âáöu, biãøu thë giaï trë ám. (CF = Cash Flow) + CFt laì giaï trë hiãûn taûi cuía thåìi âiãøm (nàm) thæï t CFt > 0 khi coï tiãön thu vaìo CFt < 0 khi phaíi boí tiãön thu ra Træåìng håüp âàûc biãût: CFt = A (tiãön coï âæåüc hàòng nàm) thç : NPV = - |CF0| + A(P/A, i%, n) (4-7)  Khi NPV > 0 : hiãûu quaí taìi chênh cuía dæû aïn caìng täút khi NPV caìng låïn.  Khi NPV  0 : dæû aïn khäng hiãûu quaí vãö màût taìi chênh, cáön sæía âäøi. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 52 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Vê duû 4.7: Näng dán Hai dæû kiãún âáöu tæ mäüt cäúng nuäi täm våïi väún ban âáöu xáy dæûng laì CF0 = - 50 Triãûu âäöng (Tr.Â), äng dæû kiãún våïi cäúng naìy mäùi nàm seî âem låüi vãö cho äng laì A = 15 Tr.Â trong suäút n = 5 nàm . Âaïnh giaï khaí nàng hiãûu quaí thæûc tãú nãúu äng Hai phaíi âi vay tiãön våïi laîi suáút nàm laì 10%, 15% vaì 20%. Giaíi: Våïi i = 10% NPV = - 50 + 15(P/A, 10%, 5) = - 50 + 15.(0,26380)-1 = +6,81626 Tr.Â. Våïi i = 15% NPV = - 50 + 15(P/A, 15%, 5) = - 50 + 15.(0,29832)-1 = +0,28158 Tr.Â. Våïi i = 20% NPV = - 50 + 15(P/A, 20%, 5) = - 50 + 15.(0,33438)-1 = - 0,51408 Tr.Â. Nhæ váûy, våïi mæïc laîi 10% thç sæû âáöu tæ ráút hiãûu quaí, mæïc 15% thç hiãûu quaí êt vaì våïi mæïc 20% thç bë läù.  Phæång phaïp tèí suáút hoaìn väún näüi (Internal Rate-of-Return (IRR) method): Xaïc âënh tè suáút chiãút kháúu i% = IRR %naìo maì åí âoï giaï trë NPV = 0. NPV   ( Bt  C t ) 0 n 1 (4-8) (1  IRR ) t t 1 IRR% âæåüc xaïc âënh bàòng caïch thæí dáön hoàûc bàòng âäö thë. NPV A NPV1 > 0 IRR % i2 % i% i1 % 0 NPV2 < 0 B Caïc bæåïc veî âäö thë xaïc âënh IRR:  Bæåïc 1: Veî truûc haình biãøu thë tèí suáút chiãút kháúu i%, truûc tung biãøu thë giaï thu nháûp thuáön NPV  Bæåïc 2: Xaïc âënh âiãøm A æïng våïi i1 % (våïi i1 laì giaï trë laìm NPV1 > 0)  Bæåïc 3: Xaïc âënh âiãøm B æïng våïi i2 % (våïi i2 laì giaí âënh sao cho NPV2 < 0)  Bæåïc 4: Näúi A - B, âiãøm càõt âoaûn A-B våïi truûc hoaình chênh laì IRR % cáön tçm.  Nãúu IRR > [IRR] thç dæû aïn coï triãøn voüng taìi chênh. [IRR] laì mæïc tyí suáút häöi väún cho pheïp âæåüc qui âënh cuía Nhaì næåïc.  Nãúu IRR  [IRR] thç dæû aïn khoï âæåüc cháúp nháûn ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 53 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Ghi chuï : Tháût sæû âæåìng NPV ~ i% laì âæåìng cong daûng parabol, nhæng trong 1 âoaûn ngàõn ta coï thãø xem noï nhæ 1 âæåìng thàóng tuyãún tênh. NPV vuìng laîi i% IRR Trong caïc dæû aïn låïn, giaï trë IRR âæåüc xaïc âënh bàòng phæång phaïp thæí dáön (trial and error) bàòng caïch cho caïc giaï trë i% khaïc nhau âãø tênh NPV. Kãút quaí âæåüc veî trãn âäö thë âãún khi taûo âæåüc 1 quaï trçnh chuyãøn tiãúp trë NPV tæì dæång (NPV > 0) sang ám (NPV < 0). Luïc âoï láúy 2 giaï trë gáön âãø näüi suy tuyãún tênh. Vê duû 4.8: Láúy vê duû 5.7 âãø tênh IRR. Giaíi: NPV 0,28158 i% NPV 20 IRR i% 15 % 0,28158 15 IRR 0 20% - 5,14085 - 5,14085 0  0,28158 IRR  15% + (20% - 15%)  15,26 %  5,14085  0,28158 Hçnh veî trãn laì 1 træåìng håüp âàûc biãût cuía cäng thæïc tênh näüi suy tuyãún tênh: (b -a) Ta coï: am (x -a) xk (n-m) bn (k-m) n k m xa k m  ba nm a suy ra: x b k m b  a  xa (4-9) nm ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 54 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Thåìi gian hoaìn väún (Payback Period, PBP)  Thåìi gian hoaìn väún, PBP, laì khoaíng thåìi gian cáön thiãút âãø coï laûi säú tiãön âáöu tæ ban âáöu maì khäng kãø âãún giaï trë thåìi gian cuía âäöng tiãön. Nãúu |CF0| laì säú tiãön boí ra âáöu tæ ban âáöu vaì CFt laì doanh thu thæûc tãú cuía nàm thæï t (t = 1, 2, ..,n) thç thåìi gian hoaìn väún âæåüc biãøu thë trong cäng thæïc: CF0   CFj PBP (4-10) t 1 CF0 PBP  Nãúu t laì nàm trong biãøu âäö doìng tiãön tãû thç: ,( (4-11) YCF våïi YCF (Yearly Cash Flow) laì säú nàm tênh toaïn. Vê duû 4.9: Mäüt dæû aïn hãû thäúng thuíy näng âæåüc âáöu tæ xáy dæûng våïi väún ban âáöu laì 50.000 USD, do viãûc hoaìn chènh dáön phæång caïch quaín lyï næåïc nãn nàng suáút luïa tàng dáön theo tæìng nàm, tiãön thu âæåüc theo biãøu âäö doìng tiãön nhæ sau: 20 18 15 12 10 Doìng tiãön x 1000 USD 3 5 1 2 4 0 nàm 50 Yãu cáöu tênh thåìi gian hoaìn väún PBP. Giaíi: Täøng säú thu trong 3 nàm âáöu laì: (10 + 12 + 15) x 1000 USD = 37.000 USD < 50.000 USD Täøng säú thu trong 4 nàm âáöu laì: (10 + 12 + 15 + 18) x 1000 USD = 55.000 USD > 50.000 USD Nhæ váûy thåìi gian hoaìn väún seî nàm åí giæîa nàm thæï 3 vaì thæï 4. Duìng phæång phaïp näüi suy tuyãún tênh: 55 50 37 k m b  a  xa nm n k m 50.000  37 .000 PBP  3  ( 4  3) 55.000  37 .000 4 3 ? ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 55 x a b Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- PBP  3,72 nàm Chuï yï: Do khäng kãø âãún giaï trë thåìi gian cuía âäöng tiãön nãn phæång phaïp tênh thåìi gian hoaìn väún PBP chè coï giaï trë nhæ mäüt phán têch thæï cáúp trong khi giaï trë hiãûn taûi thæûc NPV vaì tyí suáút hoaìn väún näüi IRR thæåìng âæåüc duìng nhæ caïc pheïp phán têch chênh. Vê duû 4.10: Äng Bçnh xáy dæûng mäüt hãû thäúng tæåïi cho 1 näng traûi våïi säú väún vay âáöu tæ laì 75.000 USD, äng coï 3 phæång aïn læûa choün: phæång aïn A - träöng luïa, phæång aïn B - träöng âáûu vaì phæång aïn C - träöng cáy cäng nghiãûp, mæïc thu dæû kiãún nhæ sau: Cuäúi nàm Giaï trë doìng tiãön tãû (USD) thæï Phæång aïn A Phæång aïn B Phæång aïn C 0 - 75.000 - 75.000 - 75.000 1 25.000 20.000 0 2 25.000 25.000 0 3 25.000 30.000 0 4 25.000 35.000 130.000 Xaïc âënh giaï trë hiãûn taûi thæûc NPV vaì thåìi gian hoaìn väún PBP. Âæa ra låìi khuyãún caïo viãûc choün læûa phæång aïn giuïp äng Bçnh. Cho biãút laîi suáút âäöng tiãön theo nàm laì 10%. Säú tiãön vay phaíi traí dæït âiãøm vaìo cuäúi nàm thæï 4. Giaíi: NPV(A) = -75.000 + 25.000(P/F, 10%, 3) + 25.000(P/F, 10%, 2) +25.000(P/F, 10%, 1) +25.000(P/F, 10%, 0) = -75.000 + 25.000(1,100)-1 + 25.000(1,210)-1 + 25.000(1,331)-1 + 25.000(1,462)-1 = 4.242 USD Tæång tæû: NPV (B) = 10.289 USD vaì NPV (C) = 13.792 USD Duìng caïc phæång phaïp näüi suy âãø tênh PBP, kãút quaí chung cho åí baíng sau: Phæång aïn NPV (USD) PBP (nàm) A 4.248 3 B 10.289 3 C 13.792 3,58 * ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 56 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- * ÅÍ phæång aïn C (träöng cáy cäng nghiãûp), giaí thiãút ràòng säú tiãön 130.000 USD âæåüc traí âãöu suäút tæì âáöu nàm thæï 4 âãún cuäúi nàm thæï 4: PBP = 3 +  3,58 nàm 75.000 130.000  Ta tháúy, phæång aïn A vaì B âãöu coï cuìng thåìi gian hoaìn väún PBP laì 3 nàm, nhæng phæång aïn B coï giaï trë hiãûn taûi thæûc NPV cao hån A: NPV (B) = 10.289 USD > NPV (A) = 4.248 USD. Nhæ váûy, phæång aïn B coï æu thãú hån.  So saïnh tiãúp giæîa 2 phæång aïn B vaì phæång aïn C, ta tháúy NPV (C) = 13.792 USD > NPV (B) = 10.289 USD nhæng thåìi gian hoaìn väún cuía C láu hån B PBP (C) = 3,58 nàm > PBP (B) = 3 nàm  Viãûc quyãút âënh choün giæîa B vaì C cáön âæåüc xem xeït trãn cå såí ngæåìi quyãút âënh coï khoï khàn vãö tiãön baûc vaì sæû chëu âæûng chåì âåüi âãún cuäúi kyì.  Phæång phaïp tè säú thu - chi (Benefit-Cost Ratio (B/C) method): xaïc âënh tè säú giæîa hiãûn giaï låüi êch vaì hiãûn giaï chi phê trong toaìn bäü kyì tênh. [( B  Dt )  n 1 ] BD (1  i ) t t (B / C)   t 1 (4-12)  Ct  (1  i) t n 1 C t 1 ÅÍ âáy: B - täøng doanh thu do dæû aïn âem laûi, Bt laì doanh thu åí thåìi âiãøm t D - täøng tháút thu do dæû aïn gáy ra, Dt laì tháút thu åí thåìi âiãøm t C - täøng väún âáöu tæ cho dæû aïn, Ct laì väún boí ra åí thåìi âiãøm t Giaï trë thæûc laîi (Net Benefit Value, NBV) do dæû aïn âem laûi laì: NBV = B - D - C (4-13)  Nãúu (B/C) > 1 hoàûc NBV > 0 : dæû aïn coï triãøn voüng vãö taìi chênh  Nãúu (B/C) = 1 hoàûc NBV = 0 : hoaì väún, thu nháûp væìa âuí chi phê  Nãúu (B/C) < 1 hoàûc NBV < 0 : dæû aïn bë thua läù Læu yï: Cáön tháûn troüng khi âaïnh giaï tyí säú thu chi B/C do giaï trë doanh thu B vaì tháút thu D chè dæûa trãn sæû æåïc âoaïn. Tuìy quan âiãøm phán loaûi, caïch goüi tãn maì caïc chi phê nhæ quaín lyï, váûn haình, sæía chæîa, ... âäi khi nàòm trong D hoàûc C. Ngoaìi ra, caìn xeït âãún mäüt säú låüi êch hay thiãût haûi do dæû aïn âem âãún maì khoï xaïc âënh bàòng tiãön âæåüc (mäi træåìng sinh thaïi, an ninh quäúc phoìng, vàn hoïa xaî häüi, ...)  Do sæû báút tiãûn naìy maì mäüt säú ngæåìi thêch duìng NBV hån laì B/C. ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 57 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 58 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Vê duû 4.11: Mäüt dæû aïn xáy dæûng häö chæïa næåïc våïi nhiãöu muûc tiãu phuûc vuû cho mäüt loaût cäng trçnh thuíy låüi åí haû læu (xem hçnh minh hoüa dæåïi). Giaï tiãön xáy dæûng cäng trçnh täøng cäüng hãút 280 Tyí âäöng. Tiãön quaín lyï, váûn haình vaì sæía chæîa cäng trçnh täún 1,5 Tyí âäöng mäùi nàm. Cho biãút tiãön vay mæåün hay kyï gåíi trong Ngán haìng Âáöu tæ vaì Phaït triãøn âãöu âæåüc tênh våïi laîi suáút laì 7%/nàm. Caïc kyî sæ tênh ràòng: + Giaï trë tiãön thu âæåüc do phaït âiãûn laì 30 Tyí âäöng/nàm + Giaï trë tiãön do caïc cäng trçnh thuíy näng âem laûi laì 10 Tyí âäöng/nàm + Giaï trë tiãön næåïc do cäng trçnh cáúp thuíy laì 10 Tyí âäöng/nàm + Giaï trë tiãön thu do khai thaïc thuíy saín tàng trung bçnh laì 5 Tyí âäöng/nàm vaì viãûc khai thaïc hiãûu quaí trong voìng 10 nàm sau kãø tæì nàm thæï 2 khaïnh thaình vaì âæa vaìo sæí duûng cäng trçnh. + Do cäng trçnh haûn chãú âæåüc luî luût nãn tiãút kiãûm âæåüc 0,8 Tyí âäöng/nàm tiãön phoìng luî. - Viãûc xáy dæûng häö chæïa laìm máút âáút lám nghiãûp gáy tháút thu 1,3 Tyí âäöng/nàm. - Näng dán åí haû læu phaíi chi thãm 0,7 Tyí âäöng/nàm tiãön phán boïn do læåüng phuì sa bë giæî laûi åí loìng häö, khäng âem vaìo ruäüng âæåüc. + Viãûc xáy dæûng häö chæïa laìm caíi thiãûn âiãöu kiãûn vi khê háûu, laìm khu væûc häö chæïa maït meí hån, coï thãø xáy dæûng laìm nåi du lëch, âiãöu dæåîng, thãø thao næåïc, ... - Tuy nhiãn, cuîng ghi nháûn se coï máút máút âi vaì thu heûp mäüt säú loaìi thæûc vaì âäüng váût hoang daî quê hiãúm, ... Cäng trçnh âæåüc dæû baïo coï tuäøi thoü 30 nàm. Váûy, coï nãn xáy dæûng noï hay khäng ? Häö chæïa næåïc CÁÚP NÆÅÏC THUÍY SAÍN   Säng (cuî DU LËCH ) AN DÆÅÎNG  Âáûp næåïc THUÍY ÂIÃÛN THUÍY NÄNG Giaíi: ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 59 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Biãøu âäö doìng tiãön cuía dæû aïn Thuíy saín: tàng 5 Tyí âäöng/nàm trong 10 nàm Phoìng luî: 0,8 Tyí âäöng/nàm Cáúp næåïc: 10 Tyí âäöng/nàm Thuíy näng: 10 Tyí âäöng/nàm Thuíy âiãûn: 30 Tyí âäöng/nàm 0 10 1 30 nàm 20 Quaín lyï, váûn haình, sæía chæîa: 1,5 Tyí âäöng/nàm Thiãût haûi do máút âáút ræìng: 1,3 Tyí âäöng/nàm Thiãût haûi do máút phuì sa: 0,7 Tyí âäöng/nàm Traí väún vay xáy dæûng trong suäút 30 nàm 280 Tyí âäöng Doanh thu tæì cäng trçnh mäùi nàm, suäút 30 nàm: B = (Thuíy âiãûn) + (Thuíy näng) + (Cáúp næåïc) + (Phoìng luî) + (Thuíy saín) B = 30 + 10 + 10 + 0,8 + 5(A/G, 7%, 10).(P/A, 7%, 10).(A/P, 7%, 30) Giaï trë hiãûn Hãû säú EUAS Hãû säú chuäùi taûi thæûc cuía qui säú tiãön naìy Gradien säú tiãön naìy trong 30 nàm trong 10 nàm  1  1  0,0710  0,07.1  0,07 30  1     B = 50,8 + 5.   10 0,07 1  0,07 10  1   1  0,07 30  1      0,07 B = 50,8 + 5(3,1272)(0,14403)-1(0,08263) = 60,06 Tyí âäöng Tháút thu tæì cäng trçnh mäùi nàm, suäút 30 nàm: D = 1,3 + 0,7 = 2 Tyí âäöng Väún xáy dæûng vaì chi phê quaín lyï, váûn haình, sæía chæîa traí mäùi nàm, suäút 30 nàm:  0,07.1  0,07 30  C = 280 (A/P, 7%, 30) + 1,5 = 280.    1  0,07 30  1  + 1,5 = 24,1 Tyí âäöng   ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 60 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- B  D 60,06  2 Tyí säú Thu - Chi : B/C = = 2,49  C 24,1 Thæûc laîi laì: NBV = B - D - C = 60.06 - 2 - 24,1 = 35,92 Tyí âäöng Ta tháúy B/C > 1 vaì NBV > 0. Nhæ váûy vãö màût taìi chênh, cäng trçnh âæåüc khuyãún khêch xáy dæûng. Bãn caûnh viãûc phán têch kinh tãú, khi quyãút âënh tiãún haình dæû aïn cáön coï thãm caïc phán têch, âaïnh giaï taïc âäüng mäi træåìng vaì taïc âäüng xaî häüi. 4.3 CHOÜN LÆÛA PHÆÅNG AÏN TÄÚI ÆU CHO QUI HOAÛCH ÂA MUÛC TIÃU Caïc qui hoaûch phaït triãøn thuíy låüi thæåìng phuûc vuû cho nhiãöu muûc tiãu khaïc nhau, kãút quaí âãöu nhàòm vaìo låüi êch cao nháút coï thãø âaût âæåüc cho âäúi tæåüng cáön âáöu tæ. Caïc muûc âêch âäi khi bë raìng buäüc láùn nhau, âoìi hoíi ngæåìi âiãöu haình chung phaíi coï mäüt quyãút âënh täúi æu goüi laì thuáût quyãút âënh âa chuáøn (Multi- Criteria Decision Making - MCDM). Mäüt dæû aïn âa muûc tiãu lyï tæåíng thoía maîn caïc yãu cáöu sau (theo USA): 1. Âaím baío yãu cáöu cao nháút vãö màût kyî thuáût (max. reliability) vaì giaím thiãøu tháúp nháút caïc tai naûn do cäng trçnh gáy ra (min. of accidents).   Täúi æu vãö màût kyî thuáût. 2. Âaût hiãûu quaí kinh tãú cao nháút (max. B/C hoàûc max. NPV).   Täúi æu vãö màût kinh tãú. 3. Taûo nãn sæû phaït triãøn chung cho caí khu væûc (Dæû aïn coï thãø täút åí phæång diãûn naìy hay khu væûc naìy nhæng coï thãø gáy haûi åí phæång diãûn hay khu væûc khaïc).   Täúi æu vãö sæû bãön væîng 4. Giaím thiãøu täúi âa sæû thay âäøi báút låüi vãö taìi nguyãn mäi træåìng thiãn nhiãn (min. of natural changes).   Täúi æu vãö màût mäi træåìng 5. Taûo nãn sæû nháút trê cao trong xaî häüi:  Phán phäúi thu nháûp: dæû aïn khäng chè âem laûi thu nháûp cho ngæåìi âáöutæ maì tàng thu nháûp cho ngæåìi ngheìo nhæ taûo cäng àn viãûc laìm vaì phuïc låüi xaî häüi qua âoïng thuãú thu nháûp, kinh doanh, taûo saín pháøm, ...  Giaím thiãøu sæû âuûng chaûm vãö cuäüc säúng cæ dán: chuyãøn dán laìng âi nåi khaïc, gáy ä nhiãøm, ...   Täúi æu vãö màût xaî häüi Giåïi thiãûu mäüt säú phæång phaïp chênh cho viãûc læûa choün phæång aïn täúi æu: 1. Phæång phaïp Thu duûng (Collective Utility Method) 2. Phæång phaïp Hiãûu êch Âäöng väún (Cost Effectiveness Method) 3. Phæång phaïp Qui hoaûch Hoìa hiãûp (Compromise Programming Method) ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 61 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.3.1 Phæång phaïp Thu duûng (Collective Utility Method) Phæång phaïp naìy phán têch theo kiãøu ma tráûn, gäöm caïch bæåïc tênh toaïn nhæ sau: Bæåïc 1: Liãût kã phæång aïn âãö xuáút tæång æïng våïi muûc tiãu cho tæìng kãút quaí Zij nhæ baíng sau: Gia troüng Phæång aïn (Alternatives) A1 A2 ... Aj ... Am Weight % O1 Z11 Z12 ... Z1j ... Z1m O2 Z21 Z22 ... Z2j ... Z2m (Objective s) Muûc tiã u ... ... ... ... ... ... ... Oi Zi1 Zi2 ... Zij ... Zjm ... ... ... ... ... ... ... On Zn1 Zn2 ... Znj ... Znm Bæåïc 2: Chuyãøn Zij åí tæìng haìng thaình chè säú khäng thæï nguyãn bij : Z ij  min Z ij bij  (min bij = 0; max bij = 1) (4-14) i max Z ij  min Z ij i i Phæång aïn (Alternatives) Gia troüng A1 A2 ... Aj ... Am Weight % O1 b11 b12 ... b1j ... b1m O2 b21 b22 ... b2j ... b2m (Objectives) Muûc tiãu ... ... ... ... ... ... ... Oi bi1 bi2 ... bij ... bjm ... ... ... ... ... ... ... On bn1 bn2 ... bnj ... bnj Bæåïc 3: Âënh tè lãû gia troüng j (0  j  1) theo mæïc quan troüng cuía muûc tiãu, âiãöu kiãûn:  (4-15) 1 n i i 1 hoàûc âënh theo nhoïm, vê duû 1 = { Zi1, ..., Zi4}; 2 = { Zi5 , ..., Zi7} ; ... ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 62 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Gia Phæång aïn (Alternatives) troüng A1 A2 ... Aj ... Am Weight % O1 b11 b12 ... b1j ... b1m 1 O2 b21 b22 ... b2j ... b2m 2 (Objectiv es) Muûc tiãu ... ... ... ... ... ... ... ... Oi bi1 bi2 ... bij ... bjm j ... ... ... ... ... ... ... ... On bn1 bn2 ... bnj ... bnj n j = 1 Bæåïc 4: Tênh giaï trë thu duûng theo cäüt phæång aïn Ai: CU i    j .bij n (4-16) i 1 Phæång aïn (Alternatives) Gia troüng A1 A2 ... Aj ... Am Weight % O1 b11 b12 ... b1j ... b1m 1 O2 b21 b22 ... b2j ... b2m 2 (Objectiv es) Muûc tiãu ... ... ... ... ... ... ... ... Oi bi1 bi2 ... bij ... bjm j ... ... ... ... ... ... ... ... On bn1 bn2 ... bnj ... bnj n Täøng  = CU1 CU2 ... CUj ... CUm Bæåïc 5: Sàõp thæï tæû giaím dáön cuía CUi räöi choün giaï trë max cuía (CUi) Vê duû 4.12: Dæû aïn Håüp taïc xaî Näng nghiãûp laìng X, coï 4 muûc tiãu träöng luïa, träöng cáy àn traïi, dãût vaíi vaì dëch vuû. Coï 3 phæång aïn saín xuáút våïi dæû truì thu sau: PA 1 PA 2 PA 3  (%) Träöng luïa (Táún) 500 800 700 20 Cáy àn traïi (Tr. $) 400 600 500 40 Dãût vaíi (meït) 600 400 500 10 Dëch vuû (ngaìy cäng) 900 600 700 30 ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 63 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Giaíi: Láûp caïc bæåïc tênh toaïn nhæ lyï thuyãút, kãút quaí sau cuìng coï thãø biãøu hiãûn nhæ baíng sau:  PA 1 PA 2 PA 3 Träöng luïa 0,00 1,00 0,66 0,20 Cáy àn traïi 0,00 1,00 0,50 0,40 Dãût vaíi 1,00 0,00 0,50 0,10 Dëch vuû 1,00 0,00 0,33 0,30 0,40 0,60 0,48 CU i    j .bij n i 1 4.3.2 Phæång phaïp Hiãûu êch Âäöng väún (Cost Effectiveness Method) Hiãûu êch âäöng väún coï thãø dæûa vaìo 2 trë säú laì B/C hoàûc NPV. Nãúu ta coï nhiãöu phæång aïn khaïc nhau, mäùi phæång aïn ta coï thãø âënh trë säú väún boí ra vaì mæïc hiãûu suáút, thç ta coï thãø láûp mäüt biãøu âäö trong âoï truûc tung biãøu thë mæïc hiãûu quaí E (Effectiveness, B/C hoàûc NPV) vaì truûc hoaình laì giaï trë âäöng väún boí ra C (Cost): Hiãûu êch E (B/C) hoàûc A7 (NPV) A8 A6 A4 E* A5 A3 A2 A1 Väún C C* C** Ta coï caïc caïch choün læûa sau: Nãúu C* âæåüc cho thç choün phæång aïn A4 (vç A4 cho hiãûu quaí hån A3)  Nãúu C** âæåüc cho thç choün phæång aïn gáön nháút vãö phêa traïi (A6 thay vç A7)  Nãúu E* âæåüc cho thç choün phæång aïn A2 (vç A2 êt väún âáöu tæ hån A5)  ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 64 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 4.3.2 Phæång phaïp Qui hoaûch Hoìa hiãûp (Compromise Programming Method) Phæång phaïp naìy aïp duûng cho nhæîng træåìng håüp maì nguäön taìi nguyãn khai thaïc laì mäüt nguäön hæîu haûn, khi sæí duûng cho muûc âêch naìy nhiãöu thç phaíi giaím cho muûc âêch khaïc. Trong caïc træåìng håüp nhæ váûy, ngæåìi ta thæåìng phán ván khäng biãút phán chia taìi nguyãn sao cho coï hiãûu êch låïn nháút ? Vê duû 4.13: Mäüt näng dán coï 1 ha âáút, äng sæí duûng maíng âáút naìy âãø lãn liãúp cho träöng maìu vaì vaì pháön raînh âãø nuäi caï, nãúu diãûn têch ao nuäi cao (låüi nhuáûn tæì caï nhiãöu) thç diãûn têch träöng maìu seî giaím (låüi nhuáûn träöng maìu êt) vaì ngæåüc laûi. MÀÛT BÀÒNG Pháön ao nuäi caï Pháön âáút träöng maìu Pháön âáút MÀÛT ÂÆÏNG träöng maìu Pháön ao nuäi caï Nhæ váûy äng näng dán naìy âæïng giæîa 2 haìm muûc tiãu: + Goüi Z1 laì säú tiãön thu âæåüc tæì muûc tiãu nuäi caï + Goüi Z2 laì säú tiãön thu âæåüc tæì muûc tiãu träöng maìu Roî raìng khi Z1 max (diãûn têch Z1  1 ha) thç Z2 min (= 0) vaì ngæåüc laûi Veî quan hãû naìy lãn truûc toüa âäü: ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 65 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ
Giaïo trçnh QUI HOAÛCH THUÍY LÅÜI ThS. Lã Anh Tuáún ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- (träöng maìu) Z2 Haìm biãún âäøi Q Z2Q L A1 A2 Z2j Ai Z2min Z1 Z1min Z1Q Z1j (nuäi caï) + Goüi Q(Z1Q , Z2Q) laì toüa âäü cuía baìi giaíi lyï tæåíng (ideal solution) laì âiãøm maì kãút quaí cuía noï âãöu cho caïc muûc tiãu âaût giaï trë max. + Goüi L laì khoaíng caïch tæì âiãøm Q âãún âæåìng cong. Haìm säú biãøu thë âæåìng cong goüi laì haìm biãún âäøi (transformation function). Mäùi âiãøm trãn âæåìng cong Ai laì 1 phæång aïn naìo âoï. Muûc tiãu cuía baìi toaïn laì tçm khoaíng caïch täúi thiãøu tæì Q âãún âæåìng cong, hoàûc: min L j j a). Cäng thæïc tênh khoaíng caïch theo Eudidean: min L j    Z iQ  Z ij   2 2 1 2 (4-17)  i 1  j Âäúi våïi haìm âa muûc tiãu: min L j    Z iQ  Z ij   n n 1 n (4-18)  i 1  j b). Cäng thæïc tênh khoaíng caïch bçnh hoïa (normalized distance):  2  Z  Z   1    min L j     2 2   (4-19) iQ ij  i 1  Z i max  Z i min      j c). Cäng thæïc tênh khoaíng caïch bçnh hoïa coï gia troüng: Z iQ  Z ij  2  1    min L j     i 2 2   (4-20) Z i max  Z i min  i 1       j trong âoï i laì gia troüng cuía muûc tiãu thæï i, vê duû 1 = 0,3 vaì 2 = 0,7 i = 1 =========================================================== ------------------------------------------------------------------------------------------------------- 66 Chæång 4: LÆÛA CHOÜN PHÆÅNG AÏN ÂÁÖU TÆ