Quyết định số 1269/2005/QĐ-BYT

Chia sẻ: Son Pham | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

93
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quyết định số 1269/2005/QĐ-BYT về việc ban hành ”Hướng dẫn lấy mẫu, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm vi rút cúm A H5N1" do Bộ Y tế ban hành

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quyết định số 1269/2005/QĐ-BYT

B YT C NG HOÀ XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM ****** c l p - T do - H nh phúc ******** S : 1269/Q -BYT Hà N i, ngày 07 tháng 04 năm 2005 QUY T Đ NH V VI C BAN HÀNH ”HƯ NG D N L Y M U, B O QU N VÀ V N CHUY N B NH PH M VI RÚT CÚM A H5N1" B TRƯ NG B YT Căn c Ngh nh s 49/2003/N -CP ngày 15/5/2003 c a Chính ph quy nh ch c năng, nhi m v , quy n h n và cơ c u t ch c c a B Y t ; Căn c Quy t nh s 2964/2004/Q -BYT ngày 27/8/2004 c a B trư ng B Y t quy nh Ch c năng, nhi m v , quy n h n c a các V , C c, Văn phòng, Thanh tra thu c B Yt ; Theo ngh c a ông C c trư ng C c Y t d phòng và Phòng ch ng HIV/AIDS, QUY T Đ NH i u 1. Nay ban hành kèm theo quy t nh này “Hư ng d n l y m u, b o qu n, v n chuy n b nh phNm vi rút cúm A-H5N1”. i u 2. Quy t nh này có hi u l c k t ngày ký và ban hành. i u 3. Các Ông, Bà: Chánh Văn phòng, C c trư ng C c Y t d phòng và Phòng ch ng HIV/AIDS, V trư ng V i u tr , Vi n trư ng Vi n V sinh D ch t Trung ư- ơng, V sinh D ch t Tây Nguyên, Pasteur Nha Trang, Pasteur TP.H Chí Minh, Giám c các b nh vi n tr c thu c B , Giám c S Y t các t nh/thành ph và Th trư ng các ơn v có liên quan ch u trách nhi m thi hành Quy t nh này. KT. B TRƯ NG B Y T TH TRƯ NG TS. Tr n Chí Liêm HƯ NG D N K THU T L Y M U, B O QU N, V N CHUY N M U VÀ THÔNG BÁO K T QU XÉT NGHI M VIRÚT CÚM A-H5N1
(Ban hành kèm theo quy t nh s 1269 ngày 07 tháng 4 năm 2005 c a B trư ng B Yt ) I. M U B NH PH M K t qu xác nh nhi m virút ư ng hô h p c bi t cúm A-H5N1 ph thu c r t l n vào ch t lư ng c a b nh phNm, i u ki n v n chuy n, và b o qu n b nh phNm trư c khi ti n hành các xét nghi m trong phòng thí nghi m. Virút ư c nh n di n r t rõ ràng trong các m u b nh phNm có ch a các t bào bi u mô ư ng hô h p và d ch ti t ư ng hô h p. B nh phNm dùng trong trư ng h p phát hi n virút thông qua kháng nguyên virút ho c v t li u di truy n c a virút (ARN ho c AND) ho c nuôi c y virút nên ư c thu th p s m trong vòng 3 ngày u c a b nh. 1.1. Các lo i b nh phNm Có r t nhi u lo i b nh phNm d dàng thu th p t i ư ng hô h p trên, phù h p cho vi c chNn oán nhi m virút ư ng hô h p ó là: - D ch mũi. - D ch h u h ng. - D ch mũi h ng. - D ch t h u. - D ch r a mũi. - D ch súc h ng. N u b nh nhân có tri u ch ng lâm sàng quá n ng khó có th l y ư c các b nh phNm t i ư ng hô h p trên thì vi c chNn oán nhi m virút có th th c hi n trên các b nh phNm thu th p t i ư ng hô h p dư i như: - D ch ph qu n. - D ch ph nang. Các lo i b nh phNm dùng chNn oán các căn nguyên nguy hi m như cúm A-H5NI nên ư c thu th p theo th t th i gian sau: - D ch h u h ng. - Huy t thanh giai o n c p. - Huy t thanh giai o n h i ph c. 1.2. Yêu c u v b o qu n, th i gian thu th p và v n chuy n b nh phNm
M u b nh phNm s d ng cho phát hi n tr c ti p virút b ng phương pháp mi n d ch huỳnh quang là t bào bi u mô ư ng hô h p trên (có trong d ch h u h ng) c n ư c b o qu n trong túi nilon kín riêng và gi l nh b ng các túi á ho c bình tích l nh. M u b nh phNm s d ng cho phân l p virút c n vào t l nh ngay sau khi thu th p và gây nhi m trên t bào c m th s m. N u m u b nh phNm không th phân tích trong vòng 48-72 gi thì ph i cho óng băng l i t i-200C n -700C. M u b nh phNm c n ư c thu th p và v n chuy n trong môi trư ng v n chuy n thích h p. H th ng môi trư ng v n chuy n có kh năng duy trì i u ki n s ng c a virút ho c h i ph c l i m t s loài virút khác nhau như: nư c mu i sinh lý, môi trư ng nuôi t bào (MEM), canh thang trytose -phosphat, canh thang bê, m sucrose - phosphat. Các môi trư ng v n chuy n k trên nên cho thêm m t s protein như Albumin bò (BSA) ho c gelatin n ng 0,5 n 1% t o b n cho virút. Ngoài ra nên cho thêm kháng sinh và ch ng n m ngăn ch n vi khuNn, n m phát tri n nh h- ư ng t i ch t lư ng b nh phNm. Các môi trư ng như nư c mu i sinh lý, môi trư ng nuôi t bào (MEM) không có kháng sinh có th s d ng thu th p b nh phNm d ch súc h ng. Huy t thanh b nh nhân cũng ư c ti n hành thu th p cùng th i i m v i b nh phNm ư ng hô h p. M u huy t thanh trong giai o n c p c a b nh ư c l y t máu tĩnh m ch càng s m càng t t sau nh ng tri u ch ng lâm sàng u tiên và không thu th p sau 7 ngày m c b nh. M u huy t thanh giai o n h i ph c thu th p sau 2-4 tu n sau m u u tiên. Huy t thanh ơn không có giá tr trong chNn oán. II. QUY TRÌNH THU TH P B NH PH M 2.1. D ng c , môi trư ng 2.1.1. M u b nh phNm ư ng hô h p trên. - Trang ph c b o h : mũ, khNu trang, kính, áo, qu n, găng tay, bao gi y. - Dây nh a m m (catheter) có ư ng kính 1OFG l y d ch t h u ho c d ch ư ng hô h p dư i. - Tăm bông vô trùng. - è lư i, èn pin. - ng nghi m 15ml có n p. - ĩa Petri. - Pipet chia m u. - m phosphat (PBS). - PBS có 1 % Albumin bò (BSA).
- Nư c mu i sinh lý. - Môi trư ng v n chuy n virút. Có th s d ng môi trư ng sau thu th p d ch mũi và d ch h u h ng chNn oán nhi m virút cúm (Innuenza): - Tr n 10 gam canh thang bê (veal infusion broth) và 2g Albumin bò (bovine albumine fraction V) pha 400ml trong nư c c t vô trùng. - Thêm 0,8 ml dung d ch getamicin(50mg/ml) và 3,2ml fungizone (250ug/ml). - L c vô trùng. - Chia 3ml vào m i tu be 15 ml. óng n p, b o qu n t i 40C. 2.1.2. M u huy t thanh - Bơm tiêm 10 ml, vô trùng. - ng nghi m ch a ã ti t trùng. - Dây garo, bông, c n . . . 2.2. ChuNn b thu th p b nh phNm - D ng c thu th p b nh phNm. - Phi u thu th p m u bao g m thông tin chung v b nh nhân, lo i b nh phNm, ngày thu th p và m t s thông tin v d ch t ... - Trang b phòng h cá nhân. - H p b o ôn: Phích á... 2.3. Cách l y b nh phNm và b o qu n t i ch 2.3.1. D ch mũi ưa tăm bông vào l mũi theo m t ư ng song song v i vòm mi ng và gi t i ó vài giây, sau ó rút ra nh nhàng (xoay tròn tăm bông trong quá trình rút ra). Dùng 2 tăm bông thu th p b nh phNm trong c 2 mũi. Tăm bông sau khi thu th p b nh phNm chuy n vào tube ch a 2-3 ml môi trư ng v n chuy n, c t b i u th a c a tăm bông, v n ch t tube, b o qu n trong l nh. Ghi rõ tên b nh nhân, lo i b nh phNm, mã s , ngày thu th p trên tube b nh phNm. 2.3.2.D ch h u h ng
Dùng tăm bông mi t m nh khu v c 2 Amidan và vách phía sau vòm h u h ng, sau ó chuy n tăm bông vào môi trư ng v n chuy n như ã mô t trên. 2.3.3.D ch mũi h ng 2 tăm bông s d ng cho thu th p d ch mũi h ng như ã mô t ư c cho chung vào 1 tube môi trư ng v n chuy n. 2.3.4. D ch t h u D ch t h u ư c thu th p vào 1 ng nghi m có c u t o c bi t g m 2 ư ng d n (m t ư ng là dây d n m m - catheter và 1 ư ng g n ch t vào bơm chân không). ưa catheter vào mũi theo m t ư ng song song v i vòm mi ng t i i m gi a kho ng cách t cánh mũi t i dái tai cùng bên, kh i ng bơm chân không và nh nhàng rút catheter ra (xoay tròn catheter trong quá trình rút ra). D ch t h u c a mũi còn l i cũng ư c thu th p trên cùng 1 catheter như ã mô t . Sau khi d ch t h u ã ư c thu th p catheter ư c hút r a b ng 3ml môi trư ng v n chuy n b nh phNm. 2.3.5. D ch r a mũi B nh nhân ư c t ng i tho i mái u hơi ng a v sau và ư c hư ng d n gi tư th óng vách h u b ng cách nói ch "K" trong quá trình r a. Dung d ch r a thư ng ư c s d ng là nư c mu i sinh lý. Dùng pipet cho 1 - 1,5ml dung d ch r a vào m i mũi. B nh nhân nghiêng u v phía trư c cho d ch r a mũi ch y vào c c ho c ĩa petri ã chuNn b . L p l i quá trình trên c 2 mũi cho n khi d ch r a mũi thu ư c t 10 n l5ml. Pha loãng 3ml c a d ch r a mũi theo t l 1:2 trong môi trư ng v n chuy n. 2.3.6. D ch súc h ng B nh nhân ư c súc h ng v i l0ml dung d ch r a (nư c mu i sinh lý). D ch súc h ng ư c thu th p vào c c ho c ĩa petri và pha loãng theo t l 1:2 trong môi trư ng v n chuy n. 2.3.7. Huy t thanh. S d ng kim tiêm vô trùng l y 3 - 5 ml máu tĩnh m ch, chuy n vào tube ch a, ông, gi t t 4oC trong vòng 24 gi . Huy t thanh ư c tách chi t như sau: - óng ch t tube ch a máu, ly tâm 2000vòng/ 8 phút. Huy t thanh và t bào máu s ư c phân tách trong tube. - Dùng pipet vô trùng, nh nhàng hút huy t thanh ph n trên c a tube chuy n sang tube s ch .B o qu n t i 4oC. III. CÁCH GHI NHÃN VÀ PHI U XÉT NGHI M - Dán nhãn trên m i l b nh phNm, ghi mã s , tên, tu i b nh nhân, lo i b nh phNm, ngày l y b nh phNm.
- Hoàn ch nh phi u xét nghi m g i kèm v i m u b nh phNm (ph l c). IV. V N CHUY N B NH PH M T I PHÒNG THÍ NGHI M 4.1. Nơi xét nghi m: Các phòng thí nghi m thu c Vi n V sinh D ch t , Vi n Pasteur trung ương và khu v c là nh ng nơi ti p nh n, phân tích b nh phNm. 4.2. óng gói b nh phNm: B nh phNm ph i ư c óng gói trư c khi v n chuy n, tránh , v , phát tán tác nhân gây b nh . . . trong quá trình v n chuy n. B nh phNm ư c óng gói theo ch d n sau: - óng ch t các tube ch a b nh phNm, b c t ng tube b nh phNm b ng gi y th m, phi u thu th p b nh phNm ư c coppy cho cùng cho vào 1 túi nilon, bu c ch t. - B c ra ngoài các túi b nh phNm b ng gi y th m ho c bông th m nư c có ch a ch t tNy trùng (cloramine B), t gói b nh phNm vào túi nilon th 2, bu c ch t. - Các phi u xét nghi m b nh phNm cho vào cùng gói b nh phNm ư c óng gói chung vào túi nilon cu i cùng, bu c ch t, chuy n vào h p b o ôn. 4.3. V n chuy n b nh phNm: B nh phNm ư c v n chuy n t i phòng thí nghi m b ng ư ng b , ư ng không. . .. th i gian ng n nh t tính t th i i m thu th p b nh phNm. V. T CH C XÉT NGHI M VÀ THÔNG BÁO K T QU XÉT NGHI M Th c hi n Quy t nh s 4880/2002/Q -BYT ngày 06/12/2002 c a B trư ng B Y t v vi c ban hành Quy ch thông tin, báo cáo b nh truy n nhi m gây d ch; th c hi n Quy t nh s 981/Q -BCA (All) ngày 28/09/2004 c a B Công An v danh m c bí m t nhà nư c m t c a ngành y t , B Y t yêu c u các ơn v th c hi n quy trình l y m u, b o qu n v n chuy n b nh phNm và thông báo các ca b nh cúm A - H5N1 như sau: 5.1. L y m u xét nghi m: Trung tâm Y t d phòng các t nh/thành ph ch u trách nhi m l y m u b nh phNm các ca b nh nghi viêm ph i do vi rút cúm A-H5N1 t i c ng ng. Các b nh vi n ch u trách nhi m l y m u b nh phNm các ca b nh viêm ph i do virút cúm A- H5N1 ang ư c cách ly, i u tr t i b nh vi n. Các m u b nh phNm sau khi l y chuy n ngay v 2 vi n: Vi n V sinh D ch t Trung ương và Vi n Pasteur TP.H Chí Minh. Vi c l y m u và v n chuy n b nh phNm c n theo úng “Hư ng d n l y m u b o qu n và v n chuy n b nh phNm virút cúm A- H5N1” ban hành kèm theo Quy t nh s 1269/Q -BYT ngày 07 tháng 4 năm 2005 c a B trư ng B Y t . Các cán b tham gia l y m u b nh phNm, làm xét nghi m ph i ư c trang b phòng h cá nhân, ph i m b o an toàn tuy n i khi ti p xúc v i m m b nh t i nguy hi m.
5.2. Xét nghi m: Các Vi n V sinh D ch t Trung ương, Vi n Pasteur TP.H Chí Minh ch u trách nhi m xét nghi m các m u b nh phNm khi các ơn v liên quan g i n. Phân công ơn v ch u trách nhi m xét nghi m như sau: - Vi n V sinh D ch t Trung ương: 29 t nh phía B c, 4 t nh Tây nguyên. Theo a ch : Phòng xét nghi m virút ư ng hô h p - Vi n V sinh D ch t Trung ương - s 1, Yersin, Qu n Hai Bà Trưng, TP.Hà N i, i n tho i (04) 8211783. - Vi n Pasteur TP.H Chí Minh: 20 t nh phía Nam, 1 1 t nh mi n Trung. Theo a ch : Phòng xét nghi m virút ư ng hô h p - Vi n Pasteur TP.H Chí Minh - 167 ư ng Pasteur, Qu n 3, TP.H Chí Minh, i n tho i (08) 8202878. 5.3. Thông báo k t qu xét nghi m và các ca b nh cúm A - H5N1. Các Vi n V sinh D ch t Trung ương và Pasteur TP.H Chí Minh có trách nhi m báo cáo k t qu xét nghi m v C c Y t d phòng và Phòng ch ng HIV/AIDS và thông báo k t qu xét nghi m cho ơn v g i m u b nh phNm. Vi c thông báo tình hình d ch b nh, ca b nh truy n nhi m nguy hi m gây d ch th c hi n theo Quy t nh s 4880/2002/Q -BYT ngày 06/12/2002 c a B trư ng B Y t v vi c ban hành Quy ch thông tin, báo cáo b nh truy n nhi m gây d ch. C c Y t d phòng và phòng ch ng HIV/AIDS là cơ quan duy nh t ư c B trư ng B Y t u nhi m thông báo tình hình d ch trong nư c và qu c t . KT. B TRƯ NG B Y T TH TRƯ NG TS. Tr n Chí Liêm