1
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Rủi ro tín dụng là những tổn thất của ngân hàng khi
người đi vay không hoàn thành một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ
trả nợ của mình (Coyle, 2000). Có thể nói rằng, so với các rủi ro
khác mà ngân hàng thương mại gặp phải, rủi ro tín dụng có ảnh
hưởng lớn nhất tới sự tồn tại và phát triển của một ngân hàng.
Do vậy, quản trị rủi ro tín dụng vừa là hoạt động cần thiết mà
mỗi ngân hàng cần thực hiện trong nội bộ ngân hàng đồng thời
hoạt động này cũng chịu sự giám sát thường xuyên của các cơ
quan quản lý Nhà nước.
Nhận thức về vai trò của kiểm soát rủi ro tín dụng, các
ngân hàng thương mại đã tiến hành quản trị rủi ro tín dụng ở
các mức độ khác nhau. Tuy nhiên, là một tổ chức hoạt động
kinh doanh vì mục tiêu lợi nhuận, các nhà quản lý ngân hàng
cần phải cân nhắc mối quan hệ giữa chi phí bỏ ra cho hoạt động
quản lý rủi ro tín dụng và lợi ích mang lại từ hoạt động này. Nói
cách khác, rủi ro tín dụng có ảnh hưởng đến hiệu quả kinh
doanh của ngân hàng thương mại như thế nào cần được xem xét
và đánh giá một cách cụ thể và khoa học. Như Mester (1996) đã
phát biểu “hiệu quả kinh doanh của ngân hàng chỉ được đánh
giá chính xác khi các yếu tố thuộc về rủi ro được tính đến”.
Trên thế giới, việc nghiên cứu tác động của rủi ro tín
dụng đến hiệu quả kinh doanh của ngân hàng thương mại đã
được thực hiện từ khá lâu. Berger và DeYoung (1997) lần đầu
2
2
tiên đưa ra lý thuyết về mối quan hệ giữa rủi ro tín dụng và hiệu
quả kinh doanh cũng như kiểm định về mối quan hệ này, sử
dụng các dữ liệu từ các ngân hàng của Mỹ. Kể từ đó, các nghiên
cứu thực nghiệm có liên quan cũng đã được thực hiện trong các
bối cảnh khác nhau với sự hoàn thiện của các phương pháp tiếp
cận trong đó phải kể đến sự hoàn thiện của các phương pháp
đánh giá hiệu quả kinh doanh ngân hàng.
Tổng quan các nghiên cứu về mối quan hệ giữa rủi ro tín
dụng và hiệu quả kinh doanh ngân hàng, có thể thấy, các nghiên
cứu này sử dụng các phương pháp nghiên cứu hết sức đa dạng.
Sự đa dạng này thể hiện ở việc lựa chọn biến rủi ro tín dụng,
cách tiếp cận hoạt động kinh doanh ngân hàng và phương pháp
đánh giá hiệu quả kinh doanh ngân hàng: phương pháp tham số
và phi tham số. Tuy nhiên, mỗi cách tiếp cận có ưu và nhược
điểm cũng như điều kiện áp dụng riêng, vì thế, làm cho kết quả
nghiên cứu cũng không đồng nhất trong các bối cảnh nghiên
cứu. Thêm nữa, hai câu hỏi nghiên cứu liên quan đến mức độ
rủi ro tín dụng mà một ngân hàng thương mại có thể chấp nhận
được hay mức độ hiệu quả kinh doanh của ngân hàng khi rủi ro
tín dụng thay đổi là bao nhiêu hầu như còn bỏ ngỏ trong các
nghiên cứu đã tiến hành.
Xuất phát từ tầm quan trọng của nghiên cứu mối quan hệ
giữa rủi ro tín dụng và hiệu quả kinh doanh ngân hàng, cùng với
sự tồn tại khoảng trống nghiên cứu, tác giả quyết định chọn mối
quan hệ giữa rủi ro tín dụng và hiệu quả kinh doanh của các
