Sachi cây trồng của sự sống

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Thêm vào BST

Báo xấu

68
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết này tìm hiểu nguồn gốc của cây Sachi; một số đặc điểm của cây Sachi; giá trị sử dụng của cây cây Sachi; trồng và thu hoạch, chế biến cây Sachi; hiệu quả kinh tế mang lại của cây Sachi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sachi cây trồng của sự sống

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI SACHI CÂY S achi là một giống cây trồng mới ở Việt Nam, được các nhà khoa học TRỒNG và người tiêu dùng đánh giá là “vua của các loại hạt, siêu thực phẩm mới, dầu ăn tốt nhất thế giới”. Loài CỦA cây này có phổ thích ứng rộng cả về khí hậu, đất đai, kỹ thuật canh tác, trình độ thâm canh, đặc biệt SỰ SỐNG tuổi thọ, chu kỳ kinh tế dài, ra hoa, quả và cho thu hoạch quanh năm. Đây là một lợi thế lớn để phát triển cây Sachi trên qui mô lớn ở Việt Nam nói chung, Nghệ An nói riêng. n Doãn Trí Tuệ 1. Nguồn gốc Sachi ra hoa sau trồng 3-5 tháng và thu Sachi còn có tên gọi là Sacha đậu phộng, Inchi, hoạch quả sau 6-8 tháng. Cây Sachi ra hoa, Penut in ca... Để dễ nhớ và phù hợp với mục đích xuất kết quả quanh năm. Tỉ lệ hoa được kết quả khẩu sản phẩm ra thị trường thế giới nên khi đưa về đạt 99%. Năng suất quả năm đầu đạt từ 0,7- Việt Nam, cây này được đặt tên là Sachi. 1,0 tấn/ha và từ năm thứ 3 trở đi đạt bình Cây Sachi có tên khoa học là Plukenelia Volubilis quân 5-7 tấn quả/ha. Tuổi thọ và chu kỳ cho L, là thực vật thuộc họ Euphorbiaceae (Thầu dầu), gồm thu hoạch quả của cây Sachi kéo dài từ 20-30 19 loài khác nhau. Sachi có nguồn gốc từ vùng rừng năm. rậm Amazon, phân bố từ Bolivia đến Mexico và phổ Sachi có thể trồng được trên tất cả các loại biến nhất là ở Peru, Ecuador và Colombia. Cây Sachi đất đai khác nhau ở tất cả các vùng: trung du đã được trồng ở Việt Nam 2 năm nay ở các địa phương miền núi, đồng bằng ven biển, trồng trên đồi như: Tam Điệp (Ninh Bình), Buôn Ma Thuật (ĐăkLăk), nương, trồng ở đất bằng ven biển, trồng trong Chiềng Cơi (Sơn La), Lương Sơn (Hòa Bình) và Công vườn nhà, trồng thuần, trồng xen, trồng quanh ty CP Sachi vina đã liên kết trồng ở Lào, Campuchia bờ rào... được 3.000ha. 3. Giá trị sử dụng 2. Một số đặc điểm Cây Sachi được thổ dân vùng rừng rậm Cây Sachi thuộc loại cây leo bán thân gỗ (ngọn là dây Amazon sử dụng từ 3.000 năm nay. Trên bia leo, dưới gốc hóa gỗ) rất thích hợp gieo trồng ở vùng khí mộ cổ còn lại đến ngày nay của những người hậu nhiệt đới, trong đó Việt Nam là quốc gia được các Inca ở vùng này đều có khắc hình loại quả nhà khoa học đánh giá rất thích hợp với loài cây này. xòe ra như 5 cánh hoa của hoa cây Sachi. Nhìn thoáng qua cây Sachi giống như cây trầu không, Sachi được người dân ở đây coi như “nguồn cây tiêu của Việt Nam. Sachi có thể sống và phát triển sức mạnh của lòng can đảm” hay là “cây của tốt ở nhiệt độ từ 7-480C, nhưng thích hợp nhất là từ 10- sự sống” vì những giá trị dinh dưỡng vô giá 360C, lượng mưa trung bình năm từ 800-1.500mm, rất mà nó mang lại. Các nhà khoa học trên thế phù hợp với hầu hết các vùng, miền ở nước ta. giới cũng đã phong tặng giá trị của cây Sachi [24] Tạp chí SỐ 9/2015 KH-CN Nghệ An
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI Hoa và quả cây Sachi Hạt Sachi khô với tên gọi “ông vua của các loại hạt”, “siêu và lá non Sachi dùng làm rau ăn. Công nghiệp mỹ thực phẩm mới” bởi tỉ lệ tiêu hóa các chất phẩm dùng dầu Sachi để làm ra dầu, kem dưỡng da, dinh dưỡng và axit béo không bão hòa đối với dưỡng tóc, bảo vệ sắc đẹp... Ngày 23/9/2014, dầu con người rất cao. Trong hạt quả Sachi có Sachi được Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược hàm lượng Omega3 tới 48-54% giúp phát phẩm Hoa Kỳ (FDA) đóng dấu chấp nhận thành phần triển và nâng cao trí tuệ, giảm cholesterol, dinh dưỡng và mức độ an toàn rất tốt cho sức khỏe điều hòa huyết áp, cân bằng tế bào thần kinh, con người. Tại thị trường châu Âu, dầu Sachi được giảm nguy cơ đột quỵ do bệnh tim mạch gây công nhận phù hợp cho việc sử dụng trong các loại nên; Omega6 chiếm 35-37%, đóng vai trò thực phẩm theo tiêu chuẩn EU, được Cộng hòa liên ngăn ngừa các bệnh về tim mạch, bệnh viêm bang Đức trao bằng Anuga. Tại thị trường Nhật, Sachi xương khớp, điều hòa huyết áp, nâng cao trí được cấp chứng chỉ chứng nhận sản phẩm hữu cơ cấp lực, giảm thoái hóa não, tăng cường thị lực; bởi JAS, tiêu chuẩn nông nghiệp Nhật Bản (Japanese Omega9 chiếm 6-10%, có tác dụng chống rối Agricultural Standard). loại tim mạch và chống cao huyết áp... So với Diện tích và sản lượng cây Sachi hiện tại nhiều các loại cây lấy dầu khác thì Sachi là loại cây nhất vẫn là Peru (3.000ha), Ecuador và Colombia có hàm lượng Omega cao nhất, riêng (2.000ha), Brazil gần đây có thêm Trung Quốc, Thái Omega3 cao gấp 17 lần dầu cá, gần 50 lần Lan, Campuchia, Lào và Việt Nam. Thị trường xuất dầu oliu, được các nhà khoa học đánh giá là khẩu Sachi chủ yếu hiện nay là các nước Mỹ, Nhật loại “dầu ăn tốt nhất trên thế giới hiện nay”. và EU... Ngoài Omega, dầu Sachi còn chứa các 4. Trồng, thu hoạch và chế biến chất chống oxy hóa như: vitamin A, vitamin Cây Sachi trồng được ở tất cả các loại đất tốt, xấu, E, một số axit amin và protein... Đây là trung bình, đất đỏ bazan, đất đồi vệ, đất thịt, đất cát những thành phần quan trọng tái tạo lại da, pha, đất thịt nhẹ... Thậm chí hiện nay, cây Sachi đang tóc, phát triển thể chất và trí tuệ. được trồng trên cả đất núi đá bạc màu ở khu vực Tam Công nghiệp dinh dưỡng dùng Sachi làm Điệp (Ninh Bình) vẫn phát triển tốt, ra hoa, cho quả ra các sản phẩm từ hạt, sản xuất bột dinh liên tục, kể cả trong đợt nắng hạn (tháng 5, 6) vừa qua dưỡng đặc biệt. Công nghiệp dược phẩm cũng không ảnh hưởng gì đến sinh trưởng và phát dùng dầu Sachi làm ra viên nang, trà thảo triển của cây. dược. Công nghiệp thực phẩm dùng dầu Khi trồng Sachi cũng như các cây trồng khác, phải Sachi để trộn các món ăn salad cao cấp, ngọn cày bừa, làm đất kỹ, sạch cỏ dại và trước khi gieo SỐ 9/2015 Tạp chí [25] KH-CN Nghệ An
NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI trồng có bón một ít phân hữu cơ hoai mục. Từ ép nóng như các loại hạt lấy dầu khác và cũng không sau khi gieo trồng đến lúc cây 5 tháng tuổi, phải sử dụng các loại dung môi hóa chất để bảo tồn không phải bón phân, chỉ khi nào cây chuẩn bị nguyên vẹn giá trị chất dinh dưỡng. Sở dĩ như vậy là ra hoa mới bón. Hiện nay, Sachi đang gieo nhờ Sachi có hàm lượng chất chống oxy hóa tự nhiên trồng bằng hạt và sắp tới sẽ trồng bằng cây rất cao. Đó là cách để làm nên một dạng dầu vàng tinh giống được nhân bằng phương pháp nuôi cấy khiết để từ sản phẩm này còn tạo ra hàng loạt các chuỗi mô tế bào đã được Khoa Công nghệ sinh học - sản phẩm giá trị khác lấy từ dầu Sachi để sản xuất. Học viện Nông nghiệp Việt Nam nghiên cứu 5. Hiệu quả kinh tế và xây dựng thành công với hiệu quả nhân Sachi là cây trồng có nhiều ưu thế nổi trội: không giống rất cao. kén đất, không cần đầu tư thâm canh cao, ít sâu bệnh, Qua tổng kết 4 mật độ trồng ở Việt Nam sống và phát triển tốt ở nhiệt độ từ 7-480C, ra hoa và cho thấy, mật độ tốt nhất là 3.333 cây/ha (hàng cho quả thu hoạch quanh năm. Sau trồng 5-6 tháng đã cách hàng 2m, cây cách cây 1,5m). Gieo trồng cho thu hoạch, năng suất bình quân từ 5-7 tấn/ha/năm. xong, cần tận dụng các loại vật liệu như tre, Với giá bán hiện nay được Công ty CP Sachi vina thu mét, cành cây... để đóng cọc làm dàn cho cây mua từ 30-40 ngàn đồng/kg tùy loại, mỗi năm người leo giống như làm dàn cho cây tiêu. Sau trồng trồng Sachi có thể thu nhập từ 150-200 triệu được 3 tháng tuổi, có thể cây sẽ ra hoa lác đác. đồng/ha/năm. Sau 5 tháng tuổi, toàn bộ cây sẽ ra hoa hết và Hiệu quả như thế, vậy tại sao các nước công sau 6 tháng tuổi thì cho thu hoạch quả. nghiệp phát triển không nhiều? Thật đơn giản, vì sản Khi quả từ màu xanh chuyển thành màu nâu xuất nông nghiệp ở các nước phát triển hoàn toàn thì tách vỏ ngoài và tiến hành thu hoạch nhưng được cơ giới hóa từ khâu làm đất đến khi thu hoạch. trên cây lúc này vẫn còn có quả. Không được Ngày công lao động thủ công ở những nước đó rất thu hoạch những quả còn non xanh, quả bị cao. Trong khi đó thu hoạch quả hạt cây Sachi phải mốc ngoài vỏ, quả đã rụng rơi xuống đất... bởi thu hái bằng tay và lại thu hoạch quanh năm nên chúng sẽ làm giảm chất lượng cho cả lô hàng. không đáp ứng được hiệu quả kinh tế của họ. Còn ở Quả thu hoạch về phơi dưới ánh nắng mặt trời Việt Nam, việc thu hái bằng tay, bằng lao động thủ hoặc sấy khô đến độ ẩm 13-15% rồi bảo quản công là chuyện thường tình nếu không nói là phù hợp. nơi thoáng mát. Vì vậy, với giá bán như hiện nay và thị trường tiêu Dây chuyền chế biến dầu hạt Sachi không thụ rộng lớn trên thế giới, nhất là ở các nước giàu thì phức tạp. Các doanh nghiệp khi mua hạt Sachi phát triển cây Sachi hoàn toàn có thể thực hiện tốt ở về cho vào dây chuyền ép lạnh chứ không phải Việt Nam nói chung, Nghệ An nói riêng./. Cây Sachi được trồng khảo nghiệm ở Việt Nam từ 2 năm nay [26] Tạp chí SỐ 9/2015 KH-CN Nghệ An