MỤC LỤC
Nội dung Trang
PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lời giới thiệu 3
1.1. Lý do chọn đề tài 3
1.2. Mục tiêu của đề tài 3
2. Tên sáng kiến 3
3. Tác giả sáng kiến 3
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến 4
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến 4
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu 4
7. Mô tả bản chất của sáng kiến 4
Phần I: NỘI DUNG
Chương I: CƠ SỞ LÍ LUẬN
I. Lý luận chung về từ vựng 4
I.1. Định nghĩa về từ vựng 4
I.2. Tầm quan trọng của từ vựng 4
I.3. Các loại từ vựng 5
Chương II: CƠ SỞ THỰC TIỄN
II.1. Về giáo viên 6-7
II.2. Về học sinh 7-8
Chương III: MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY VÀ HỌC NHẰM
NÂNG CAO VỐN TỪ VỰNG TIẾNG ANH CHO HỌC SINH
LỚP 10 TRƯỜNG THPT TRẦN HƯNG ĐẠO 9
III.1. Đối với giáo viên: 9
1. Sử dụng các phương tiện trợ giảng( Visual aids) 9-15
2. Dạy từ dựa vào văn cảnh 15-16
III.2. Đối với học sinh: 16-18
Chương IV: KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Kết quả của đề tài 19
Chương V: PHỤ LỤC( Tổng hợp phiếu điều tra học sinh) 20
8. Những thông tin cần bảo mật(nếu có) 21
9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến 21
1
10. Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp
dụng sáng kiến
21-22
11. Danh sách những tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng thử hoạc
áp dụng sáng kiến lần đầu.
22
Tài liệu tham khảo 23
2
PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lời giới thiệu
1.1. Lý do chọn đề tài:
Ngày nay, tiếng Anh đã trở thành một ngôn ngữ quốc tế, được sử dụng
trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Để làm chủ được ngôn ngữ này người
học cần phải có vốn từ vựng phong phú và đa dạng. Do đó , xây dựng vốn từ
vựng cơ bản cho học sinh nói chung và đặc biệt học sinh yếu kém nói riêng luôn
là một nhu cầu thiết yếu đối với công tác dạy và học tiếng Anh ở trường phổ
thông. Tuy nhiên trên thực tế, vốn từ vựng tiếng Anh của học sinh trung học phổ
thông vẫn còn nghèo nàn, chưa đáp ứng được yêu cầu của bậc học. Nhiều học
sinh không có được vốn từ vựng cơ bản nhất sau nhiều năm học Tiếng Anh ở
bậc tiểu học và trung học cơ sở. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng
này, trong đó nguyên nhân chủ yếu là giáo viên và học sinh chưa có phương
pháp dạy và học thích hợp. Bởi vậy tôi đã chọn đề tài này với mong muốn tìm
tòi, nghiên cứu và đưa ra một số biện pháp nhằm góp phần giúp cho giáo viên
giảng dạy từ vựng một cách hiệu quả nhất; đồng thời giúp cho học sinh lớp 10,
đặc biệt là học sinh yếu kém có thể tích lũy cho bản thân vốn từ vựng cơ bản,
đáp ứng yêu cầu của bậc học. Nếu đề tài thành công sẽ không chỉ là cơ sở cho
giáo viên dạy tốt hơn mà còn giúp cho học sinh sử dụng vốn từ vựng có hiệu quả
hơn.
1.2. Mục tiêu của đề tài:
1.2.1. Khảo sát và đánh giá thực trạng dạy và học từ vựng tiếng Anh lớp 10 ở
trường THPT Trần Hưng Đạo huyện Tam Dương.
1.2.2. Đề xuất một số biện pháp dạy và học giúp nâng cao vốn từ vựng tiếng
Anh cơ bản cho học sinh lớp 10 THPT, đặc biệt là học sinh yếu kém.
2. Tên sáng kiến: MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY VÀ HỌC NHẰM NÂNG CAO VỐN TỪ
VỰNG TIẾNG ANH CƠ BẢN CHO HỌC SINH YẾU- KÉM LỚP 10 TRƯỜNG THPT
TRẦN HƯNG ĐẠO
3. Tên tác giả:
- Đào Thị Hường – giáo viên Tiếng Anh- Trường THPT Trần Hưng Đạo
3
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
- Đào Thị Hường – giáo viên Tiếng Anh- Trường THPT Trần Hưng Đạo
5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Môn Tiếng Anh- lớp 10
6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Tháng 11/ 2019
7. Mô tả bản chất của sáng kiến:
Phần I. NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN
I. LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỪ VỰNG:
I.1. Định nghĩa về từ vựng:
Có rất nhiều định nghĩa khác nhau về từ vựng. Mỗi nhà ngôn ngữ học lại
đưa ra một định nghĩa riêng về từ vựng dựa trên tiêu chí mà họ cho là quan trọng
nhất về mặt ngôn ngữ, ngữ nghĩa, từ vựng. Trong cuốn sách của mình mang tên
“ A Course in Language Teaching” , Penny Ur đã định nghĩa từ vựng là “ những
từ thuộc tiếng nước ngoài mà chúng ta dạy cho người học”. Tuy nhiên, ông cũng
chấp nhận ý kiến rằng “ từ vựng không chỉ là một từ đơn lẻ mà cũng có thể là từ
ghép của hai hay ba từ khác hoặc là những thành ngữ bao gồm nhiều từ”. Pyles
và Algeo đã nói rằng “ Sự thật thì từ vựng là trọng tâm của ngôn ngữ với dạng
âm thanh và ngữ nghĩa của nó, cái mà đan xen với nhau cho phép chúng ta giao
tiếp với người khác”.
Trong cuốn sách “ A Course in TEFL Theory and Practice II”, Nguyễn
Bàng và Nguyễn Bá Ngọc cho rằng “ Từ vựng của một ngôn ngữ là tất cả những
từ đơn, từ ghép, các thành ngữ được sử dụng để chuyển tải và tiếp nhận thông
tin thông qua hình thức nói và viết”.
I.2. Tầm quan trọng của từ vựng:
Từ vựng thường được coi là bộ phận cấu thành quan trọng nhất của một
ngôn ngữ. Wilkins, một nhà ngôn ngữ học ứng dụng nổi tiếng người Anh đã
nhấn mạnh tầm quan trọng của từ vựng khi nói rằng “ Nếu không có ngữ pháp,
rất ít thông tin được chuyển tải, nhưng nếu không có từ vựng thì chúng ta sẽ
không thể chuyển tải được điều gì”. Pyles và Algeo cũng ủng hộ ý kiến này với
nhận định “ Khi chúng ta đề cập đến ngôn ngữ, điều đầu tiên chúng ta nghĩ đến
4
là từ vựng. Nhờ có từ vựng, chúng ta có thể tạo nên câu, bài hội thoại và các
hình thức giao tiếp khác bằng ngôn ngữ. Từ những ý kiến này, chúng ta có thể
kết luận rằng từ vựng là yếu tố quyết định trong việc giao tiếp bằng ngôn ngữ.
Tất cả những điều này đúng với người học ngoại ngữ. Nếu người học có vốn từ
vựng tiếng Anh phong phú, anh ta có thể làm cho người khác hiểu mình cũng
như hiểu được người khác nói gì một cách dễ dàng. Ngược lại, nếu như vốn từ
vựng của một người nghèo nàn, chắc chắn anh ta sẽ gặp khó khăn trong việc
giao tiếp. Và như vậy, trong việc học tiếng Anh, từ vựng là một yếu tố bắt buộc
phải được xây dựng đối với tất cả những người học ngoại ngữ.
I.3. Các loại từ vựng:
Nhìn chung, từ loại có thể được phân loại bằng nhiều cách: Về mặt ngữ
nghĩa, từ vựng được phân làm hai loại là “những từ biểu đạt ý nghĩa” và “những
từ chức năng”. Phần lớn từ vựng là từ biểu đạt ý nghĩa, chúng gọi tên những đồ
vật, hành động, chất lượng và mang ý nghĩa tự thân. Chúng có thể là danh từ,
tính từ, động từ, trạng từ. Những từ chức năng là những từ chỉ mang ý nghĩa về
mặt ngữ pháp, chúng chỉ có nghĩa khi đi cùng với những từ khác. Chúng là
những quán từ, mạo từ và giới từ. Về mặt ngữ pháp, từ vựng được phân chia
thành danh từ, động từ, tính từ và trạng từ. Tuy nhiên, về mặt học thuật, từ vựng
của người học ngoại ngữ được phân chia thành hai loại là nhóm từ chủ động và
nhóm từ bị động. Nhóm từ chủ động là những từ mà người học có thể hiểu và
phát âm đúng, sử dụng một cách có hiệu quả trong khi nói và viết. Nhóm từ bị
động là những từ mà người học có thể nhận ra và hiểu khi chúng xuất hiện trong
văn cảnh nhưng lại không thể tự mình sử dụng được. Một giáo viên dạy ngoại
ngữ nên biết những cách phân loại trên. Nhưng điều quan trọng nhất là làm thế
nào để giúp học sinh mở rộng vốn từ vựng, tăng cường những từ chủ động.
5