Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho học sinh Vật lí 11 thông qua dạy học theo góc chương Từ trường

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN

TRƯỜNG THPT BẮC YÊN THÀNH &THPT YÊN THÀNH 2

PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

CỦA HỌC SINH THÔNG QUA DẠY HỌC THEO

GÓC CHƯƠNG “TỪ TRƯỜNG” VẬT LÍ 11 TRUNG

HỌC PHỔ THÔNG

LĨNH VỰC: VẬT LÝ

NHÓM THỰC HIỆN:

1. NGÔ SỸ THẮNG

Tổ: Khoa Học Tự Nhiên-THPT Bắc Yên Thành

Số điện thoại: 0972906903

2. NGÔ SỸ ĐÌNH

Tổ: Khoa Học Tự Nhiên-THPT Yên Thành 2

Số điện thoại: 0979281545

NGHỆ AN - 2021

MỤC LỤC

MỤC LỤC ............................................................................................................................ i

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI .................................................... iii

A. MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1

1. Lí do lựa chọn đề tài ........................................................................................................ 1

2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................... 2

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 2

4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................................... 2

5. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................................... 2

6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................................. 2

B. NỘI DUNG ..................................................................................................................... 4

I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN DẠY HỌC THEO GÓC TRONG MÔN VẬT LÍ

THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CỦA HỌC SINH 4

1.1. Dạy học theo góc. ......................................................................................................... 4

1.1.1. Khái niệm dạy học theo góc ............................................................................. 4

1.1.3. Đặc điểm của dạy học theo góc ........................................................................ 5

1.1.4. Các kiểu tổ chức dạy học theo góc trong môn vật lí......................................... 6

1.1.5. Quy trình dạy học theo góc. .............................................................................. 7

1.1.6. Ưu nhược điểm của dạy học theo góc ............................................................ 11

1.2. Dạy học theo định hướng phát triển năng lực giải quyết vấn đề ................................ 12

1.2.1. Khái niệm năng lực ......................................................................................... 12

1.2.2. Năng lực giải quyết vấn đề ............................................................................. 12

1.3. Cách thức tổ chức dạy học theo góc môn vật lý để phát triển năng lực giải quyết vấn

đề của học sinh. ................................................................................................................. 13

1.3.1. Học với các góc như một giai đoạn chuyển giao, hệ thống xoay vòng .............. 13

1.3.2. Học theo sự lựa chọn và các hoạt động tự do ................................................. 14

1.3.3. Hội thảo học tập .............................................................................................. 15

1.3.4. Quy trình tổ chức dạy học theo góc môn Vật lí THPT ................................... 15

1.4. Thực trạng dạy học theo góc phát triển năng lực giải quyết vấn đề ở trường trung học

phổ thông ........................................................................................................................... 18

II. VẬN DỤNG DẠY HỌC THEO GÓC TRONG DẠY HỌC THEO GÓC CHƯƠNG “

TỪ TRƯỜNG” NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ CỦA HỌC

SINH .................................................................................................................................. 19

2.1. Vị trí, đặc điểm, nội dung chương “T trường” trong chương trnh Vật lí lớp 11 trung

học phổ thông. ................................................................................................................... 19

2.2. Mục tiêu dạy học chương “T trường” theo định hướng bi dưng năng lực giải

quyết vấn đề của học sinh .................................................................................................. 19

2.3. Nội dung chương “T trường” theo quan điểm dạy học nhm bi dưng năng lực

giải quyết vấn đề. ............................................................................................................... 20

2.4. Lựa chọn phương pháp dạy học, phương tiện, hnh thức tổ chức dạy học chương “T

trường” theo dạy học tích cực ........................................................................................... 21

2.5. Chun bị các điều kiện dạy học chương “T trường” để dạy học theo góc ............... 22

2.5.1. Thiết bị, thí nghiệm dùng trong chương “T trường” .................................... 22

2.5.2. Chun bị video clip TN cân Cotton ................................................................ 24

2.5.3. Phiếu học tập sử dụng trong dạy học chương “T trường” ............................ 25

2.6. Thiết kế kế hoạch dạy học nội dung “Cảm ứng t” trong chủ đề “ Lực t và cảm ứng

t” vật lí 11 ........................................................................................................................ 26

2.7. Thiết kế kế hoạch dạy học nội dung “T trường của dòng điện trong các dây dẫn có

hình dạng đặc biệt” trong chủ đề “ Lực t và cảm ứng t” vật lí 11 ................................ 35

III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM ...................................................................................... 44

3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm ................................................................................. 44

3.2. Đối tượng và thời gian thực nghiệm sư phạm ............................................................ 44

3.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm ........................................................................... 44

3.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm .................................................................................... 44

3.5.1. Phân tích định tính kết quả tiến trình tổ chức dạy học chủ đề “Lực t. Cảm

ứng t” và “Dòng điện trong các dây dẫn có hình dạng đặc biệt” ........................... 44

3.5.2. Phân tích kết quả định lượng. ......................................................................... 46

C. KẾT LUẬN ĐỀ XUẤT ................................................................................................ 47

1. Kết quả nghiên cứu ........................................................................................................ 47

2. Kết luận .......................................................................................................................... 48

3. Kiến nghị, đề xuất .......................................................................................................... 49

4. Hướng phát triển của đề tài ........................................................................................... 49

TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................................. 50

PHỤ LỤC ............................................................................................................................ a

PHỤ LỤC 1. MỘT SỐ ẢNH THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM .............................................. a

PHỤ LỤC 2. PHIẾU XIN Ý KIẾN GIÁO VIÊN ............................................................... b

PHỤ LỤC 3. PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN CỦA HỌC SINH ............................................ d

iii

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG ĐỀ TÀI

Từ viết tắt

Nghĩa tiếng việt

DHTG

Dạy học theo góc

GQVĐ

Giải quyết vấn đề

Giáo viên

Học sinh

Năng lực

PPDH

Phương pháp dạy học

PTDH

Phương tiện dạy học

SGK

Sách giáo khoa

ThN

Thực nghiệm

THPT

Trung học phổ thông

Thí nghiệm

Vật lí

A. MỞ ĐẦU

1. Lí do lựa chọn đề tài

Nước ta đang trong giai đoạn đy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội

nhập quốc tế, v vậy chất lượng ngun nhân lực càng trở nên có ý nghĩa quan

trọng, quyết định tới sự phát triển của đất nước. Sự cạnh tranh giữa các quốc gia

hiện nay thực chất là sự cạnh tranh về chất lượng ngun nhân lực. Chính v vậy,

đổi mới giáo dục đang là một xu thế tất yếu mang tính toàn cầu. Nhiều quốc gia đã

và đang tiến hành cải cách để hướng tới một nền giáo dục hiện đại. V vậy, hệ

thống giáo dục nước ta nói chung, giáo dục phổ thông nói riêng đã và đang có

nhiều thay đổi đáng kể cả về nội dung lẫn phương pháp dạy học.

Tuy nhiên, một trong những vấn đề mà nền giáo dục của chúng ta đang phải

đối mặt đó là sự phát triển tư duy, khả năng giải quyết vấn đề của học sinh và tính

thực tiễn của những kiến thức phổ thông vẫn còn hạn chế. Nghị quyết Trung ương

8 khóa XI nêu lên các mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, những nhiệm vụ và giải pháp

đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Đào tạo; trong đó khẳng định: “Phải

chuyển đổi căn bản toàn bộ nền giáo dục t chủ yếu nhm trang bị kiến thức sang

phát triển phm chất và năng lực người học, biết vận dụng tri thức vào giải quyết

các vấn đề thực tiễn; chuyển nền giáo dục nặng về chữ nghĩa, ứng thí sang một nền

giáo dục thực học, thực nghiệp”. Mặt khác, Chương trnh giáo dục phổ thông nhm

giúp học sinh phát triển khả năng của bản thân; phát triển hài hoà về tinh thần và

thể chất; trở thành người học có tính tích cực, sự tự tin, có ý thức lựa chọn nghề

nghiệp phù hợp và học tập suốt đời; có phm chất tốt đẹp, các năng lực cần thiết để

trở thành công dân có trách nhiệm, lao động cần cù, có tri thức và sáng tạo.

Nghị quyết tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII đã xác định: “Đổi mới

mạnh mẽ và đng bộ mục tiêu, chương trnh, nội dung, phương pháp, hnh thức

giáo dục, đào tạo theo hướng coi trọng phát triển năng lực và phm chất của người

học…”. Chính v vậy việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh cần

được xem là mục tiêu quan trọng mang tính chiến lược trong đào tạo ngun nhân

lực.

Mục tiêu dạy học phát triển năng lực của người học không chỉ dựa vào tính

lô gíc của hệ thống, nền tảng khoa học tương ứng khi xác định nội dung học tập mà

còn gắn với các bối cảnh, tnh huống thực tiễn, chú ý đến khả năng học tập, nhu

cầu và phong cách học của mỗi cá nhân học sinh. Các yêu cầu này đòi hỏi chương

trnh cần được phát triển theo xu hướng tích hợp nhm tạo điều kiện cho người học

liên tục huy động kiến thức, kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực môn học và thuộc các

hoạt động giáo dục khác nhau để thực hiện các nhiệm vụ học tập. Qua đó, các năng

lực chung cơ bản cũng như năng lực giải quyết vấn đề của người học được phát

triển.

Đổi mới phương pháp dạy học là tăng cường vận dụng phương pháp dạy học

tích cực để thực hiện mục tiêu giáo dục mới: hnh thành và phát triển phm chất,

năng lực người học. Dạy học theo góc tạo điều kiện tối ưu cho học sinh tham gia

Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh thông qua dạy học theo góc chương Từ trường Vật lí 11 Trung học phổ thông

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi