SKKN: Rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I.1. Lý do chọn đề tài:
Ngày nay Tiếng Anh đã trở thành ngôn ngữ phổ biến trên toàn thế giới, nó
là công cụ giao tiếp thiết yếu trong mọi lĩnh vực hoạt động của xã hội. Thời đại
toàn cầu hoá, nhu cầu giao tiếp giữa mọi người thuộc mọi quốc gia là bắt buộc.
Do vậy, việc học tiếng Anh đang trở thành một nhu cầu cần thiết và cấp bách
giúp chúng ta tiếp cận, mở rộng hiểu biết với nguồn tri thức tiên tiến trên thế
giới ở nhiều lĩnh vực khác nhau: Khoa học kĩ thuật, kinh tế , văn hóa, xã hội...
Nhận thức được tầm quan trọng đó nên Bộ giáo dục và Đào tạo cũng đã và đang
thúc đẩy việc dạy và học ngoại ngữ với đề án phát triển ngoại ngữ Quốc gia năm
2020. Sử dụng tốt Tiếng Anh trong giao tiếp đang là mục tiêu hướng đến của
hoạt động dạy - học môn Tiếng Anh xuyên suốt các bậc học và giao tiếp chính là
cách thức tiếp cận và là mục tiêu hướng đến của ngôn ngữ có hiệu quả cao nhất.
Học và sử dụng tiếng Anh như là một ngoại ngữ sẽ góp phần không nhỏ trong
công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, đưa đất nước bắt kịp với những tiến
bộ của nhân loại.
Cũng như các môn học khác, môn Tiếng Anh cũng thực hiện theo trình tự đầy
đủ các bước lên lớp, người giáo viên phải luôn vận dụng các phương pháp hữu
hiệu để làm thế nào cho học sinh hiểu bài, say mê môn học và học tập đạt hiệu
quả cao nhất. Tuy nhiên học ngoại ngữ còn có nhiều khó khăn hơn so với các
môn học khác. Hiện nay chương trình và sách giáo khoa đổi mới rất hay, song
độ khó cũng cao hơn,đòi hỏi các em trong quá trình học tập ngoài việc nắm chắc
kiến thức ngôn ngữ còn phải thành thạo 4 kỹ năng nghe – nói – đọc – viết, trong
đó nhấn mạnh vào việc hình thành và phát triển năng lực giao tiếp của học sinh.
đối với các em học sinh lớp 8, 9 đã khó, với các em lớp 6 lại càng khó hơn bởi lẽ
các em vừa từ tiểu học chuyển lên chưa quen với cách học và lượng kiến thức
lớn, kỹ năng giao tiếp còn rất hạn chế các em rất ngại sử dụng tiếng Anh trong
giao tiếp do nhiều nguyên nhân khác nhau như: tâm lí ngại ngùng, dè dặt, sợ nói
sai sẽ bị chê cười, phát âm không đúng, không đủ vốn từ để nói hoặc không
nắm được cấu trúc ngữ pháp, mẫu câu ..vv… Làm thế nào để cải thiện được tình
trạng trên và thu hút các em học tập, say mê và yêu thích môn học hơn.Tôi đã sử
dụng rất hiệu quả việc kết hợp các phương pháp trong dạy học tích cực trong
từng bài học, trong các năm học. Và chú trọng rèn các kỹ năng cho học sinh
cũng như công tác bồi dưỡng học sinh giỏi vì đó là vấn đề hết sức cần thiết để
tạo ra những HS đầu cao. Bằng kinh nghiệm thực tế của mình qua một thời gian
áp dụng thành công việc sử dụng các biện pháp rèn các kỹ năng cho học sinh
1/15
SKKN: Rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6
mặc dù đã áp dụng với các khối lớp và với các đối tượng học sinh khác nhau
nhưng trong khuôn khổ đề tài này tôi xin đưa ra và đi sâu hơn vào “Rèn kỹ năng
nói cho học sinh lớp 6”. Đó cũng chính là lí do của đề tài này.
I.2. Mục đích nghiên cứu:
1.Mục đích :
Để đáp ứng mục tiêu giáo dục mới, chương trình thay sách giáo khoa giáo dục
phổ thông đã có sự thay đổi tích cực: tập trung đổi mới phương pháp dạy học,
thực hiện dạy và học dựa vào hoạt động tích cực của học sinh dưới sự tổ chức và
hướng dẫn đúng mực, linh họat của giáo viên nhằm phát triển tư duy độc lập
sáng tạo góp phần hình thành phương pháp và nhu cầu tự học, bồi dưỡng hứng
thú học tập, tạo niềm tin, niềm vui trong học tập. Nhờ đó mà người học thành
thạo và lưu loát ở các kỹ năng ngôn ngữ nghe, nói, đọc và viết, nhất là kỹ năng
nói, kỹ năng trình bày trước đám đông để đáp ứng được việc sử dụng ngoại ngữ
trong tương lai, hướng tới mục tiêu đổi mới kiểm tra đánh giá theo năng lực của
từng người học, tăng cường các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, thực hiện các
dự án học tập. Cùng với việc phát triển kỹ năng nói HS còn luyện tập được kỹ
năng giao tiếp, tự tin thể hiện bản thân.Ngoài ra rèn luyện kỹ năng nói thường
xuyên các em sẽ thực hiện tốt các bài kiểm tra thực hành nói định kỳ và thi học
kỳ.
2. Phương pháp nghiên cứu :
Để thực hiện các biện pháp của mình một cách hiệu quả, tôi đã kết hợp sử
dụng các biện pháp sau đây:
- Phương pháp nghiên cứu : Nghiên cứu các tài liệu về phương pháp dạy
học giao tiếp( Communicative approach)
- Phương pháp quan sát: trực tiếp thực hiện giờ dạy ở các lớp được phân
công đảm nhiệm, kết hợp so sánh với các lớp không trực tiếp giảng dạy qua các
tiết dự giờ , thăm lớp.
- Phương pháp đàm thoại: trực tiếp trao đổi với học sinh trong lớp, ngoài
lớp để tìm hiểu thông tin.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm: thông qua kết quả kiểm tra nói ở cuối
kì và cả quá trình làm việc đôi,nhóm của học sinh trong các hoạt động trên lớp.
- Khảo sát thực tiễn nói Tiếng Anh của học sinh.
3. Phạm vi và thời gian thực hiện :
a. Phạm vi : Học sinh khối lớp 6 của trường
b. Thời gian : Năm học 2019 - 2020.
2/15
SKKN: Rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ - QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
I. Cơ sở lí luận của vấn đề.
Thực hiện dạy và học theo chương trình Tiếng Anh của cấp THCS được biên
soạn theo quan điểm giao tiếp, coi việc hình thành và phát triển bốn kỹ năng
giao tiếp như Nghe - Nói - Đọc -Viết là mục tiêu cuối cùng của quá trình giảng
dạy. Các kiến thức ngôn ngữ như ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp là phương tiện,
điều kiện hình thành và phát triển các kĩ năng giao tiếp. Vì vậy, phương pháp
Giao tiếp thực sự giúp cho HS có khả năng sử dụng được tiếng Anh để giao tiếp.
Việc dạy và học môn Tiếng Anh ở trường phổ thông nhằm mục đích giúpcho
học sinh có khả năng sử dụng Tiếng Anh như một công cụ giao tiếp ở mức độ cơ
bản và tương đối thành thạo dưới các hình thức Nghe - Nói - Đọc - Viết, tiến đến
việc hình thành năng lực sử dụng Tiếng Anh dễ dàng, có hiệu quả trong giao tiếp
thông thường.
Dạy và học ngoại ngữ khác với các môn học khác là thời gian thực hành ở
lớp không nhiều sau mỗi phần bài mới. Trong thực tế, khi học tiếng Anh thì học
sinh rất ít hoặc ngại khi thực hành nói và nhìn chung giáo viên khó phát huy
được đối tượng học sinh vì thường là lớp đông, thời gian có hạn. Có rất nhiều
phương pháp nhưng không phương pháp nào là vạn năng mà trong quá trình dạy
học giáo viên phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau ứng với mỗi tình
huống và nội dung khác nhau. Vì theo một nhà giáo dục học nhận xét "Một
người thầy giỏi không phải là người mang chân lí đến cho học sinh mà phải là
người đưa học sinh đi tìm chân lí".
II.Thực trạng :
1.Thuận lợi:
Được sự quan tâm của lãnh đạo Ngành, chuyên viên phụ trách khối Trung
học cơ sở thuộc Phòng giáo dục và Đào tạo Huyện. Cùng với sự nhiệt tình quan
tâm giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường.
Giáo viên bộ môn Tiếng Anh của nhà trường đạt chuẩn về trình độ đào tạo và
luôn nhiệt tình trong công tác giảng dạy. Tham gia đầy đủ các buổi thao giảng,
hội giảng do cụm tổ chức. Các buổi hội thảo, chuyên đề và các lớp tập huấn
chuyên môn, nghiệp vụ do Sở, Phòng giáo dục tổ chức.
Trường đã được công nhận là Trường đạt chuẩn quốc gia, nên hầu hết giáo
viên luôn ý thức được rằng việc duy trì chất lượng giáo dục của một trường đạt
chuẩn là yếu tố rất quan trọng.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy-học bộ môn Tiếng Anh khá đầy đủ.
Trường được trang bị phòng học bộ môn với máy tính, máy chiếu, bảng tương
tác thông minh có kết nối Internet và có sử dụng bộ sách mềm trong việc học tập
3/15
SKKN: Rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6
và giảng dạy môn Tiếng Anh. Hầu hết các em học sinh đều có đầy đủ sách giáo
khoa khi học tập.
Phụ huynh học sinh cũng nhận thấy được việc học của con em mình là rất
quan trọng nên thường xuyên tạo điều kiện cho học sinh phát huy hết khả năng.
2.Khó khăn:
Hiện nay đa số học sinh học môn Tiếng Anh đều rất yếu, do mất căn bản bị
hỏng kiến thức từ trước, các em yếu về các kỹ năng, chưa chăm chỉ say mê môn
học, ngữ pháp và vốn từ vựng cơ bản còn quá ít không đáp ứng được yêu cầu
của môn học.
Các em chưa biết cách học như thế nào để đạt hiệu quả cao, chưa có ý thức tự
giác trong học tập, khả năng tiếp thu kiến thức ngôn ngữ cơ bản chậm và thấp,
học vẹt và không có khả năng vận dụng kiến thức vào thực hành.
Một số học sinh khi học giờ Tiếng Anh chưa tập trung nghe giảng bài, ở nhà
không học bài cũ và chưa có thói quen chuẩn bị bài mới khi đến lớp.
Các kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc,Viết còn nhiều hạn chế. Đặc biệt là kỹ năng nói
Khả năng phân tích tổng hợp, so sánh còn yếu chưa mạnh dạn trong học tập do
hiểu bài chưa sâu, nắm chưa vững kiến thức, thiếu tự tin, thụ động và ngại nói.
Hầu hết HS ở vùng nông thôn thường có xu hướng phát âm tiếng Anh theo cách
Việt hoá, ít có dịp gặp gỡ và giao tiếp với người bản xứ nên cách phát âm của
các em chưa được chuẩn, hay xấu hổ và nhược điểm lớn nhất là sợ nói sai nên
đa số các em còn e ngại, dè dặt.
3.Tình hình thực tế:
Trong những năm qua, theo chương trình và sách giáo khoa mới, phương pháp
mới trong dạy và học, nhiều học sinh rất thích môn học, năng động trong mọi
hoạt động nhưng chủ yếu là học sinh khá và giỏi. Đối tượng học sinh yếu kém
còn nhiều,các em chưa nắm chắc kiến thức, học tập một cách thụ động nhiều em
rất ngại khi thực hành nói trên lớp, sợ mình nói sai, một số em chưa đọc hay viết
được những mẫu câu đơn giản nhất, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc rèn
luyện các kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết, cá biệt có học sinh không ghi chép bài ở
trên lớp cũng như không làm bài tập ở nhà, các em chưa có phương pháp học tập
phù hợp. Đặc biệt đối với các em học sinh lớp 6, đối tượng vừa từ tiểu học lên
các em còn rất bỡ ngỡ vì phải làm quen với cách học mới với nhiều môn học và
lượng kiến thức lớn, sẽ rất khó với các em nếu không được dạy dỗ, chỉ bảo đúng
hướng. Vì vậy cần phải hướng cho các em biết cách học đúng để các em có nền
tảng ngay từ đầu có như vậy các em mới có thể tiếp thu được kiến thức ở các lớp
sau đó và phát huy được khả năng học tập .
Bước vào đầu năm học để nắm rõ tình hình, sức học, kĩ năng nghe nói của học
sinh khối 6. Đối tượng vừa được tiếp nhận từ trường tiểu học. Tôi đã tiến hành
kiểm tra, khảo sát kiến thức ngôn ngữ và các kỹ năng của 2 lớp mình tiếp nhận
4/15
SKKN: Rèn kĩ năng nói Tiếng Anh cho học sinh lớp 6
là 6AB,và một bài kiểm tra nói với chủ đề “Em hãy giới thiệu về bản thân” yêu
cầu cần đạt là nói được:( tên , tuổi, nơi ở, học lớp mấy, trường nào, sở thích,
môn học yêu thích, người thân, bạn bè …) Kết quả khảo sát bài nói như sau:
Khối Sĩ số Giỏi
9.0 -10.0
Khá
7.0 – 8.0
Tb
6.0 –5.0
Yếu
dưới 5.0
Kém
dưới 3.0
6 59 3 12 20 17 7
Với kết quả trên tôi thấy khả năng nói của các em là rất thấp. Vậy làm thế
nào để cải thiện được tình trạng này, Tôi đã băn khoăn,trăn trở, suy nghĩ, tìm tòi
những giải pháp. Áp dụng những kiến thức đã biết, đổi mới phương pháp giảng
dạy nhằm nâng cao khả năng nói tiếng Anh cho các em.
III. Những biện pháp thực hiện
Tìm giải pháp “rèn kĩ năng nói cho học sinh lớp 6” là một vấn đề rất cần
thiết bởi lẽ theo chương trình tiếng Anh mới các em tốt nghiệp THCS sẽ phải
tham gia kỳ kiểm tra đánh giá năng lực trong đó có phần thi nói, mà nói là một
trong những kỹ năng mà hiện nay các em đang rất yếu, do trước đây kỹ năng
này chưa được chú trọng mà chỉ tập trung vào học từ vựng và ngữ pháp. Làm
thế nào để cải thiện kỹ năng nói cho các em hiệu quả nhất.Tôi đã thực hiện sử
dụng kết hợp các biện pháp trong dạy học tích cực,các phương pháp bộ môn để
khắc phục những yếu kém này của học sinh. Như các bạn đã biết kỹ năng nói
được phối hợp với ngữ âm, ngữ pháp, từ vựng ngôn ngữ và các kỹ năng khác. Vì
vậy để rèn cho học sinh nói được tôi đã thực hiện các giải pháp sau :
Giải pháp 1. Rèn luyện cách phát âm cho học sinh
- Trong quá trình giao tiếp bằng tiếng Anh muốn người khác hiểu nội dung mình
nói gì học sinh cần phải phát âm từ và câu một cách rõ ràng.
- Khi giới thiệu ngữ liệu, mẫu câu giáo viên cần phải đọc chuẩn về cả ngữ âm,
ngữ điệu có trọng âm để các em bắt chước vì đây là yếu tố cơ bản trong việc dạy
nghe-nói, các em phải phát âm đúng vì nếu các em phát âm sai thì người nghe sẽ
hiểu sai ý người nói, phát âm không đúng sẽ thành thói quen ảnh hưởng không
tốt trong quá trình học và giao tiếp sau này.Vì vậy khi dạy từ tôi đã cố gắng để
dạy học sinh đọc đúng từ bằng việc sử dụng sách mềm với mỗi từ đều có phiên
âm, đánh dấu trọng âm và cho học sinh nghe giọng phát âm của người bản ngữ
sau đó học sinh nhắc lại vài lần như vậy các em có thể đọc đúng từ.
- Tập cho học sinh có thói quen đọc nối. Ví dụ: Stand-up ['stændʌp]
- Look over there ['luk'ouvə đeə] / It’s a pencil. /itzəpensl/ .
Giải pháp 2. Rèn cho học sinh sử dụng đúng ngữ điệu
- Ngữ điệu (Intonation) được hiểu đơn giản là sự lên và xuống của giọng nói.
Người nghe có thể hiểu nhầm hoặc hiểu sai hoàn toàn ý của người nói nếu như
người nói sử dụng sai ngữ điệu, bởi ngữ điệu được so sánh như là hồn của câu.
5/15
