V n d ng d y h c tích h p v i ch đ: “N c xung quanh chúng ta”- môn Hóa h c l p 8ậ ụ ạ ọ ợ ớ ủ ề ướ ọ ớ
PH N I: M ĐUẦ Ở Ầ
1.Lí do ch n đ tài:ọ ề
Tích h p là m t trong nh ng quan đi m giáo d c đã tr thành xu thợ ộ ữ ể ụ ở ế
trong vi c xác đnh n i dung d y h c nhà tr ng ph thông và trong xâyệ ị ộ ạ ọ ở ườ ổ
d ng ch ng trình môn h c nhi u n c trên th gi i. D y h c tích h pự ươ ọ ở ề ướ ế ớ ạ ọ ợ
đc xây d ng trên c s nh ng quan đi m tích c c v quá trình h c t p vàượ ự ơ ở ữ ể ự ề ọ ậ
quá trình d y h c. V n d ng h p lí quan đi m tích h p trong giáo d c và d yạ ọ ậ ụ ợ ể ợ ụ ạ
h c s giúp phát tri n các năng l c gi i quy t nh ng v n đ ph c t p và làmọ ẽ ể ự ả ế ữ ấ ề ứ ạ
cho vi c h c t p tr nên có ý nghĩa h n v i h c sinh so v i vi c các môn h c,ệ ọ ậ ở ơ ớ ọ ớ ệ ọ
các m t giáo d c đc th c hi n riêng r . Tích h p là m t trong nh ng quanặ ụ ượ ự ệ ẽ ợ ộ ữ
đi m giáo d cể ụ nh m nâng cao năng l c c a ng i h c, giúp đào t o ra nh ngằ ự ủ ườ ọ ạ ữ
con ng i có đy đ ph m ch t và năng l c đ gi i quy t các v n đ c aườ ầ ủ ẩ ấ ự ể ả ế ấ ề ủ
cu c s ng hi n đi. Tích h p là t t ng, là nguyên t c và là quan đi m hi nộ ố ệ ạ ợ ư ưở ắ ể ệ
đi trong giáo d c. Đi v i n n giáo d c Vi t Nam hi n nay vi c hi u đúngạ ụ ố ớ ề ụ ệ ệ ệ ể
và v n d ng phù h p quá trình tích h p có th đem l i nh ng hi u qu c thậ ụ ợ ợ ể ạ ữ ệ ả ụ ể
đi v i t ng phân môn trong nhà tr ng ph thông.ố ớ ừ ườ ổ
Hóa h c là m t môn khoa h c th c nghi m có liên quan v i nhi u mônọ ộ ọ ự ệ ớ ề
h c khác nh : sinh h c, toán h c, đa lí, giáo d c công dân, v t lí...Do v yọ ư ọ ọ ị ụ ậ ậ
vi c vân d ng tích h p trong gi ng d y hóa h c có th mang l i hi u quệ ụ ợ ả ạ ọ ể ạ ệ ả
cao.
Nh t là Tr ng THCS đi t ng h c sinh đa s h c sinh ch a có ýấ ở ườ ố ượ ọ ố ọ ư
th c t h c, t tìm tòi và nghiên c u nên đ d y m t ti t h c thành công l iứ ự ọ ự ứ ể ạ ộ ế ọ ạ
càng khó, vì v y c n t o ra cho các em s thích thú h c t p đ làm đc đi uậ ầ ạ ự ọ ậ ể ượ ề
đó thì vi c d y h c tích h p là c n thi t.ệ ạ ọ ợ ầ ế
Làm th nào đ trong th i l ng ch ng trình bó h p ch m t ti tế ể ờ ượ ươ ẹ ỉ ộ ế
d y, trên không ch m t nhóm đi t ng h c sinh , m i giáo viên có th v aạ ỉ ộ ố ượ ọ ọ ể ừ
ki m tra bài cũ, v a khai thác xây d ng, hình thành các ki n th c m i, khôngể ừ ự ế ứ ớ
nh ng th còn ph i kh c sâu, m r ng ki n th c m i cho h c sinh , giúp cácữ ế ả ắ ở ộ ế ứ ớ ọ
em v n d ng t t các ki n th c m i khi gi i thích các s v t, hi n t ng th cậ ụ ố ế ứ ớ ả ự ậ ệ ượ ự
ti n trong cu c s ng và có th hoàn thành t t m i bài t p có liên quan, giúpễ ộ ố ể ố ọ ậ
h c sinh có thêm hào h ng, ọ ứ h ng thú khi h c t p đ r i ngày m t yêu thíchứ ọ ậ ể ồ ộ
môn Hóa h c h n. Đây cũng chính là m t trong nh ng y u t góp ph n nâng caoọ ơ ộ ữ ế ố ầ
ch t l ng hi u qu gi lên l p.ấ ượ ệ ả ờ ớ
Đ góp ph n kh c ph c đc các khó khăn nêu trên, tôi đã ch n đ tài:ể ầ ắ ụ ượ ọ ề
“V n d ng d y h c tích h p trong gi ng d y ch đ: “N c xung quanhậ ụ ạ ọ ợ ả ạ ủ ề ướ
1/35
V n d ng d y h c tích h p v i ch đ: “N c xung quanh chúng ta”- môn Hóa h c l p 8ậ ụ ạ ọ ợ ớ ủ ề ướ ọ ớ
chúng ta”- môn hóa h c l p 8ọ ớ ” nh m m c đích nâng cao ch t l ng hi uằ ụ ấ ượ ệ
qu gi ng d y. ả ả ạ
2. M c đích c a đ tàiụ ủ ề
Nghiên cứu phương pháp dạy học theo chủ đề và vận dụng vào việc
giảng dạy ch đ: :N c xung quanh chúng ta” – môn hóa h c l p 8ủ ề ướ ọ ớ nhằm
tăng cường sự tham gia của người học, hạn chế sự can thiệp và áp đặt của
người dạy trong quá trình học tập của học sinh.
3. Nhi m v c a đ tàiệ ụ ủ ề
- Nghiên c u c s lý lu n c a ph ng pháp d y h c theo ch đ. ứ ơ ở ậ ủ ươ ạ ọ ủ ề
- Xây d ng các ti n trình d y h c theo ph ng pháp d y h c theo ch đ đi ự ế ạ ọ ươ ạ ọ ủ ề ố
v i ch đ “ N c xung quanh chúng ta- môn hóa h c l p 8”.ớ ủ ề ướ ọ ớ
- Ti n hành th c nghi m s ph m tr ng ế ự ệ ư ạ ở ườ
4. Đi t ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u.ố ượ ứ ạ ứ
- Nghiên c u v n d ng d y h c tích h p vào d y ch đ “N c xungứ ậ ụ ạ ọ ợ ạ ủ ề ướ
quanh chúng ta” môn hoá h c l p 8. ọ ớ
- H c sinh l p 8A, 8B t i đn v công tác.ọ ớ ạ ơ ị
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Nghiên c u lí lu n: ứ ậ
+ Nghiên c u lí lu n d y h c v vi c d y h c tích h p.ứ ậ ạ ọ ề ệ ạ ọ ợ
+ Nghiên c u sách giáo khoa Hóa h c THCS.ứ ọ
+ Yêu c u c a các ph ng pháp d y h c.ầ ủ ươ ạ ọ
- Nghiên c u th c nghi m:ứ ự ệ
+ Ti n hành so n gi ng giáo án và d y th c nghi m trên h c sinh l p 8-ế ạ ả ạ ự ệ ọ ớ
Tr ng THCS B Đ.ườ ồ ề
+ Ph ng v n h c sinh sau gi h c s d ng d y h c tích h p.ỏ ấ ọ ờ ọ ử ụ ạ ọ ợ
6. Th i gian nghiên c u.ờ ứ
- T tháng 9/2014 – 3/2015ừ
2/35
V n d ng d y h c tích h p v i ch đ: “N c xung quanh chúng ta”- môn Hóa h c l p 8ậ ụ ạ ọ ợ ớ ủ ề ướ ọ ớ
PH N II: N I DUNGẦ Ộ
CH NG I: C S LÍ LU N VÀ TH C TI NƯƠ Ơ Ở Ậ Ự Ễ
I. C s lí lu nơ ở ậ
1. T ng quan v d y h c theo cổ ề ạ ọ h đủ ề
1.1. Khái ni m d y h c theo ch đệ ạ ọ ủ ề
- D y h c ạ ọ theo ch đ là s k t h p gi a mô hình d y h c truy n th ng vàủ ề ự ế ợ ữ ạ ọ ề ố
mô hình d y h c ạ ọ hi n đi, nó là m t trong nhi u chi n l c d y h c c thệ ạ ộ ề ế ượ ạ ọ ụ ể
hoá c a mô hình d yủ ạ -t h c và quan đi m ự ọ ể “l y ngấi h c làm trung tâm”.ườ ọ
GV không d y h c ch b ng cách truy n th tri th c mà ch y u là ạ ọ ỉ ằ ề ụ ứ ủ ế h ngướ
dẫn h c sinh tọ l c tìm ki m thông tin, s d ng ki n th c vào gi i quy t cácự ự ế ử ụ ế ứ ả ế
nhi m v có ý nghĩa thệ ụ c ti n.ự ễ
- D y h c ạ ọ theo ch đ là m t trong các mô hình d y h c có kủ ề ộ ạ ọ h năng đáp ngả ứ
đc m c tiêu ượ ụ giáo d c c a th i kì đi m i. Mô hình d y h c m i này thayụ ủ ờ ổ ớ ạ ọ ớ
th cho mô hình d y h c truy n th ng ế ạ ọ ề ố b ng vi c chú tr ng nh ng n i dungằ ệ ọ ữ ộ
h c t p có tính ch t t ng quát, liên quan đn nhi u lĩnh v c, ọ ậ ấ ổ ế ề ự v i trung tâm t pớ ậ
trung vào h c sinh vọà n i dung đc tích h p thành nh ng ch đ mang tínhộ ượ ợ ữ ủ ề
th c ti n. ự ễ
- D y h c ạ ọ theo ch đ c p THCS là s c g ng tăng c ng s tích h pủ ề ở ấ ự ố ắ ườ ự ợ
ki n th c, làm cho ế ứ ki n th c có m i liên h m ng l i nhi u chi u, là s tíchế ứ ố ệ ạ ướ ề ề ự
h p vào n i dung h c nh ng ng d ng k ợ ộ ọ ữ ứ ụ ỹ thu t và đi s ng thông d ng làmậ ờ ố ụ
cho n i dung h c có ý nghĩa h n, h p d n h n. ộ ọ ơ ấ ẫ ơ
1.2. D y h c theo ch đ và d y h c truy n th ngạ ọ ủ ề ạ ọ ề ố .
a) Đi m t ng đngể ươ ồ :
- D y h c ạ ọ theo ch đ và d y h c truy n th ng v n coi tr ng vi c lĩnh h iủ ề ạ ọ ề ố ẫ ọ ệ ộ
m t n i dung kộ ộ i n ếth c n n t ng, vì th d y h c ứ ề ả ế ạ ọ theo ch đ là mô hình d yủ ề ạ
h c có th v n d ng vào th c ti n hi n nay ọ ể ậ ụ ự ễ ệ d dàng h n các mô hình khác. ễ ơ
b) Đi m khác bi tể ệ :
B ng 1.2.ả So sánh đi m khác bi t gi a d y h c truy n th ng và ể ệ ữ ạ ọ ề ố d y h c theoạ ọ
ch đ.ủ ề
D y h c truy n th ngạ ọ ề ố D y h c theo ch đạ ọ ủ ề
1- Ti n trình h c t p c a H c sinh doế ọ ậ ủ ọ
GV (SGK) áp đt. (GV là trung tâm).ặ
2- Phù h p v i phong cách t duy nãoợ ớ ư
1- Các nhi m v h c t p đc giao,ệ ụ ọ ậ ượ
h c sinh ọquy t đnh chi n l c h cế ị ế ượ ọ
t p v i s ch ậ ớ ự ủ đng, h tr và h pộ ỗ ợ ợ
tác c a GV. (H c sinh là trung tâm). ủ ọ
2- Phù h p v i nhi u phong cách h c ợ ớ ề ọ
3/35
V n d ng d y h c tích h p v i ch đ: “N c xung quanh chúng ta”- môn Hóa h c l p 8ậ ụ ạ ọ ợ ớ ủ ề ướ ọ ớ
trái: logic, tu n t , ch t ch .ầ ự ặ ẽ
3- N u thành công có th góp ph nế ể ầ
đt ạ
đn nhi u m c tiêu c a môn h c:ế ề ụ ủ ọ
chi m lếĩnh ki n th c m iế ứ ớ , b i d ngồ ưỡ
ph ng ươ th c t duy khoa h c vàứ ư ọ
ph ng pháp ươ nh n th c khoa h c.ậ ứ ọ
4- D y theo t ng bài theo m t th iạ ừ ộ ờ
l ng ượ c đnh dành cho t ng bài.ố ị ừ
5- Ki n th c thu đc ch có m i liênế ứ ượ ỉ ố
h ệtuy n tính m t chi u theo s thi tế ộ ề ự ế
k ế
ch ng trươ ình h c.ọ
6- Trình đ nh n th c sau quá trìnhộ ậ ứ
h c ọt p th ng phát tri n tu n t vàậ ườ ể ầ ự
th ng ườ ch d ng l i m c đ hi u,ỉ ừ ạ ở ứ ộ ể
bi t và v n ế ậ d ng.ụ
7- K t thúc m t ch ng, h c sinhế ộ ươ ọ
không có m t t ng th ki n th c m iộ ổ ể ế ứ ớ
mà có ki n ếth c t ng ph n riêng bi t,ứ ừ ầ ệ
ho c có h ặ ệ th ng ki n th c liên hố ế ứ ệ
tuy n tíếnh theo tr t t các bài h c.ậ ự ọ
8- Ki n th c khá xa r i th c ti n mà ế ứ ờ ự ễ
ng i h c đang s ng do s kém c pườ ọ ố ự ậ
nh t cậa n i dung trong SGK.ủ ộ
9- Ki n th c, k năng sau khi h c ch ế ứ ỹ ọ ỉ
gi i h n trong ch ng trình, n i dungớ ạ ươ ộ
h c. ọ
10- Không th đt t i nhi u m c tiêu ể ạ ớ ề ụ
nhân văn quan tr ng: rèn luy n kọ ệ ỹ
năng
khác nhau do h c sinh đọ ược quy tế
đnh m t ị ộ ph n chi n l c h c t p.ầ ế ượ ọ ậ
3- H ng đn các m c tiêu: phátướ ế ụ
tri n ể
hi u bi t v t kh i khuôn kh n iể ế ượ ỏ ổ ộ
dung, hi u bi t ti n trình khoa h c vàể ế ế ọ
rèn luy n ệcác k năng ti n trình khoaỹ ế
h c: quan ọsát, thu th p d li u, x lý,ậ ữ ệ ử
suy lu n và ậáp d ng th c ụ ự ti n.ễ
4- D y theo m t ch đ th ng nh tạ ộ ủ ề ố ấ
đc ượ t ch c l i theo h ng tích h pổ ứ ạ ướ ợ
t m t ừ ộ ph n ch ng trình h c.ầ ươ ọ
5- Ki n th c thu đc là các kháiế ứ ượ
ni m ệ
trong m i liên h m ng l i v iố ệ ạ ướ ớ
nhau.
6- Trình đ nh n th c có th đtộ ậ ứ ể ạ
đc ượ ở m c đ cao: phân tích, t ngứ ộ ổ
h p, đánh ợgiá ngay trong quá trình
th c hi n các ự ệ nhi m v h c t p.ệ ụ ọ ậ
7- K t thúc m t ch đ, h c sinh cóế ộ ủ ề ọ
m t t ng ộ ổ th ki n th c m i, tinhể ế ứ ớ
gi n, ch t ch và ả ặ ẽ khác v i t ng thớ ổ ể
n i dung trong sách ộgiáo khoa.
8- Ki n th c g n gũi v i th c ti n màế ứ ầ ớ ự ễ
h c sinh đang s ng h n do yêu ọ ố ơ c uầ
c p nh t thông tin khi thậ ậ c hi n chự ệ ủ
đ.ề
9- Hi u bi t có đc sau quá trìnhể ế ượ
h c ọ
luôn v t ra ngoài khuôn kh n iượ ổ ộ
dung
c n h c do quá trình tìm ki m và xầ ọ ế ử
lý
4/35
V n d ng d y h c tích h p v i ch đ: “N c xung quanh chúng ta”- môn Hóa h c l p 8ậ ụ ạ ọ ợ ớ ủ ề ướ ọ ớ
s ng và làm vi c, giao ti p, h p tác…ố ệ ế ợ thông tin ngoài ngu n tài li u chínhồ ệ
th c ức a h c sinh .ủ ọ
10- Đt quan tâm và có th h ngặ ể ướ
đn ế
vi c bệ ồi d ng các k năng s ng:ưỡ ỹ ố
làm
vi c v i thông tin, giao ti p, h pệ ớ ế ợ
tác…
1.3. Các đc tr ng c b n c aặ ư ơ ả ủ d y h c theo ch đạ ọ ủ ề
1.3.1. M c tiêu c a d y h c ụ ủ ạ ọ theo ch đ.ủ ề
D y h c ạ ọ theo ch đ cũng nh các mô hình d y h c tích c c khác đuủ ề ư ạ ọ ự ề
nh m đáp ng nh ng ằ ứ ữ yêu c u v đi m i PPDH và qua đó cũng th c hi nầ ề ổ ớ ự ệ
đy đ các m c tiêu giáo d c môn h c trong ầ ủ ụ ụ ọ giai đo n hi n nay. Ngoài raạ ệ
cũng nh các chi n l c d y h c hi n đi khác, d y h c ư ế ượ ạ ọ ệ ạ ạ ọ theo ch đ còn ủ ề đtặ
m i quan tâm nhi u h n đn s phát tri n c a ố ề ơ ế ự ể ủ h c sinh ọcó các phong cách h cọ
t p khác nhau, ậquan tâm đn s chu n b cho ế ự ẩ ị h c sinh ọđng đu m t cáchươ ầ ộ
thành công v i s phát tri n không ng ng cớ ự ể ừ a th c ti n. Do đó, d y h c chủ ự ễ ạ ọ ủ
đ còn h ng đn các m c tiêu tích c c khác:ề ướ ế ụ ự
- Phát tri n hi u bi t v ti n trình khoa h cể ể ế ề ế ọ và rèn luy n các k năng c a ệ ỹ ủ m tộ
ti n trình khoa ếh c.ọ
- Phát tri n t duy b c cao, nh m phát tri n kh năng suy lu n, t ch c ki nể ư ậ ằ ể ả ậ ổ ứ ế
th c và ti p nh n ứ ế ậ thông tin m t cách ch n l c, có phê phán. ộ ọ ọ
- Rèn luy n các k năng s ng và làm vi c c a con ng i trong ệ ỹ ố ệ ủ ườ th i đi ngàyờ ạ
nay: giao ti p, ếh p tác, qu n lí, t quy t đnh, t đánh giá, t đi u ch nh, …ợ ả ự ế ị ự ự ề ỉ
- Chú tr ng m c tiêu phát tri n nhân cách đa d ng c a cá nhân h n là vi c đtọ ụ ể ạ ủ ơ ệ ạ
t i các m c tiêu ớ ụ chung, c ng nh c, b t bu c, khuôn m u, áp đt.ứ ắ ắ ộ ẫ ặ
1.3.2. Vai trò c a ủGV
• D y:ạ d y cho m i ng i bi t cách t h cạ ọ ườ ế ự ọ , t nghiên c u, t đào t o.ự ứ ự ạ
Trong d y h c ạ ọ theo ch đ, ủ ề GV t ch c và h ng d n quá trình d yổ ứ ướ ẫ ạ - t hự ọc.
Th y không còn ầlà n i đc quy n cung c p ki n th c cho ng i h c mà th yơ ộ ề ấ ế ứ ườ ọ ầ
luôn t o ra c h i cho phép ng i h c tạ ơ ộ ườ ọ do theo đu i nh ng t t ng, kháiự ổ ữ ư ưở
ni m, k năng, d i s t v n c a th y và th y là ng i luôn ệ ỹ ướ ự ư ấ ủ ầ ầ ườ tin c y và tônậ
tr ng h , ọ ọ d y h cách tìm ra chân lí. ạ ọ
5/35