Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó cho HS häc m«n H×nh häc líp 8
Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ HuÖ Trêng THCS Minh T©n
1
Phßng gd-®t thÞ x· Cao B»ng Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam
Trêng THCS Ngäc Xu©n §éc lËp – Tù do – H¹nh phóc
Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó
cho häc sinh häc m«n h×nh häc
líp 8
Ngêi thùc hiÖn: §inh ThÞ Ph¬ng Th¶o
Th¸ng 05 n¨m 2009
Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó cho HS häc m«n H×nh häc líp 8
Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ HuÖ Trêng THCS Minh T©n
2
I. §Æt vÊn ®Ò.
1. Môc ®Ých, yªu cÇu.
NghÞ quyÕt 4 cña BCH TW §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam khãa VII( 1-1993) §·
kh¼ng ®Þnh r»ng “Gi¸o dôc lµ quèc s¸ch hµng ®Çu”. §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn
thø VIII mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh “Cïng víi khoa häc c«ng nghÖ, gi¸o dôc ®µo t¹o
lµ quèc s¸ch hµng ®Çu nh»m n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nh©n lùc, båi dìng nh©n
tµi”. §iÒu ®ã thÓ hiÖn tÇm quan träng cña viÖc ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ ®èi víi ®Êt níc.
§Çu t cho gi¸o dôc lµ ®Çu t cho sù ph¸t triÓn. ChÝnh v× thÕ trong nh÷ng n¨m qua
gi¸o dôc ®· cã nh÷ng bíc c¶i c¸ch , ®æi míi liªn tôc. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt 40
Quèc héi khãa X, Bé gi¸o dôc ®µo t¹o ®· chñ tr¬ng ®æi míi ch¬ng tr×nh SGK ë
c¸c trêng phæ th«ng . Ch¬ng tr×nh míi dùa trªn quan ®iÓm lÊy häc sinh lµm trung
t©m, gi¸o viªn ®ãng vai trß híng dÈn, tæ chóc ho¹t ®éng d¹y häc. §Ó lµm tèt ®iÒu
®ã ngêi gi¸o viªn nãi chung vµ gi¸o viªn d¹y To¸n nãi riªng ph¶i h×nh thµnh cho
häc sinh ph¬ng ph¸p häc tËp phï hîp ®Ó n¾m v÷ng kiÕn thøc .
§Þnh híng ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc hiÖn nay ®· x¸c ®Þnh “ph¬ng
ph¸p d¹y häc To¸n trong nhµ trêng c¸c cÊp ph¶i ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, tù gi¸c
chñ ®éng cña ngêi häc, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn n¨ng lùc tù häc, trau dåi c¸c
phÈm chÊt linh ho¹t , ®éc lËp s¸ng t¹o cña t duy”.B¾t nguån tõ ®Þnh híng ®ã gi¸o
viªn cÇn ph¶i häc hái nghiªn cøu, t×m tßi vµ ¸p dông nh÷ng ph¬ng ph¸p d¹y häc
sao cho phï hîp víi tõng vïng miÒn, tõng ®èi tîng häc sinh, tõng kiÓu bµi lµm
cho hiÖu qu¶ giê häc ®¹t cao nhÊt .ChÝnh v× vËy t«i chän vµ nghiªn cøu s¸ng kiÕn
kinh nghiÖm ‘‘Mét sè gi¶i ph¸p t¹o høng thó cho häc sinh häc ph©n m«n h×nh
häc líp 8’’ nh»m gióp n©ng cao hiÖu qu¶ häc tËp cho c¸c em häc sinh.
2. Thùc tr¹ng ban ®Çu.
a)ThuËn lîi.
§îc sù chØ ®¹o cña Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng trong c¸c ho¹t ®éng ®Æc biÖt trong
häat ®éng chuyªn m«n, lu«n t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho gi¸o viªn phÊn ®Êu, häc tËp vµ
Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó cho HS häc m«n H×nh häc líp 8
Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ HuÖ Trêng THCS Minh T©n
3
nghiªn cøu, ph¸t huy c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc ®æi míi s¸ng t¹o nhÊt. c¸c cÊp uû
§¶ng chÝnh quyÒn, c¸c bËc phô huynh, ®Æc biÖt Héi khuyÕn häc x· ®· quan t©m
®éng viªn kÞp thêi ®èi víi nhµ trêng vµ c¸c em häc sinh.
- C¬ së vËt chÊt nhµ trêng kh¸ ®Çy ®ñ, ®©y lµ thuËn lîi lín nhÊt ®Ó gi¸o viªn ¸p
dông c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y míi gióp häc sinh høng thó häc tËp.
b) Khã kh¨n. Bªn c¹nh nh÷ng mÆt thuËn lîi còng cã nh÷ng khã kh¨n nh: n¨ng
lùc t duy ®éc lËp s¸ng t¹o cña c¸c em häc sinh cha chñ ®éng
3. Gi¶i ph¸p ®· sö dông.
Lµ mét gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y vµ t×m hiÓu thùc tiÔn t¹i trêng THCS
NGäc Xu©n t«i thÊy cßn nhiÒu häc sinh cha n¾m v÷ng ®îc kiÕn thøc c¬ b¶n cña
ph©n m«n H×nh häc, chÊt lîng bé m«n vÉn cßn thÊp, c¸c bµi kiÓm tra, bµi thi cßn
cha ®¹t yªu cÇu. B»ng thùc tiÔn trong gi¶ng d¹y vµ t×m hiÓu ®· cã nh÷ng ý kiÕn
nh: ph©n m«n h×nh häc khã tiÕp thu, lîng kiÕn thøc trong giê häc cßn nhiÒu mµ
l¹i kh« khan, kh«ng hÊp dÉn §iÒu ®ã n·y sinh trong t«i nh÷ng tr¨n trë: Lµ lµm
thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt lîng bé m«n? Lµm thÕ nµo ®Ó häc sinh høng thó, say mª
trong khi häc? Cã biÖn ph¸p g× ®Ó t¹o høng thó say mª t×m tßi s¸ng t¹o, vËn dông
nh÷ng g× ®· häc vµo thùc tiÔn?…
Qua ®iÒu tra vÒ møc ®é høng thó häc m«n H×nh häc cña líp 8B ®Çu n¨m cho
thÊy kÕt qu¶:
Tæng sè HS Sè HS cã høng thó Sè HS kh«ng cã høng thó
SL % SL %
3
5
15
42.86
%
20
57.14
%
KÕt qu¶ kh¶o s¸t chÊt lîng ®Çu n¨m m«n H×nh häc cha cao nh mong
muèn.
TSHS giái kh¸ Trung b×nh
SL % SL % SL %
35
6
17.1
1
7
48.6
12
34.3
Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó cho HS häc m«n H×nh häc líp 8
Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ HuÖ Trêng THCS Minh T©n
4
II. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.
1. C¬ së lý luËn .
Nãi ®Õn d¹y häc lµ mét c«ng viÖc võa mang tÝnh khoa häc võa mang tÝnh
nghÖ thuËt. Do ®ã ®ßi hái ngêi gi¸o viªn cÇn cã n¨ng lùc s ph¹m v÷ng vµng,
ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y phï hîp theo híng tÝch cùc gióp häc sinh chñ ®éng trong
viÖc chiÕm lÜnh kiÕn thøc . ViÖc t¹o cho häc sinh niÒm høng thó trong häc tËp ph©n
m«n H×nh häc hoµn toµn phô thuéc vµo n¨ng lùc s ph¹m cña gi¸o viªn . Ngoµi
viÖc lªn líp ngêi gi¸o viªn ph¶i kh«ng ngõng häc hái,t×m tßi tµi liÖu cã liªn quan
®Ó lµm sao cã thÓ truyÒn thô cho häc sinh mét c¸ch nhÑ nhµng, dÓ hiÓu, phï hîp
víi kh¶ n¨ng tiÕp thu cña tõng ®èi tîng häc sinh.
Híng ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc To¸n hiÖn nay ë trêng THCS lµ tÝch
cùc hãa ho¹t ®éng häc tËp cña häc sinh, kh¬i dËy vµ ph¸t triÓn kh¶ n¨ng tù häc,
nh»m h×nh thµnh cho häc sinh t duy tÝch cùc, ®éc lËp, s¸ng t¹o, n©ng cao n¨ng lùc
ph¸t hiÖn vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, rÌn luyÖn kû n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo thù tiÔn:
t¸c ®éng ®Õn t×nh c¶m ®em l¹i niÒm vui, høng thó häc tËp cho häc sinh. §Æc biÖt lµ
trong n¨m häc nµy toµn ngµnh gi¸o dôc ®ang ra søc thùc hiÖn cuéc vËn ®éng “X©y
dùng trêng häc th©n thiÖn, häc sinh tÝch cùc ” th× viÖc t¹o høng thó häc tËp cho
häc sinh còng chÝnh lµ t¹o cho c¸c em cã niÒm tin trong häc tËp, kh¬i dËy trong c¸c
em ý thøc “mçi ngµy ®Õn trêng lµ mét niÒm vui”
2. Gi¶ thuyÕt
Trong trêng THCS m«n To¸n ®îc coi lµ m«n khoa häc lu«n ®îc chó
träng nhÊt vµ còng lµ m«n cã nhiÒu kh¸i niÖm trõu tîng. §Æc biÖt ph¶i kh¼ng ®inh
lµ ph©n m«n h×nh häc cã nhiÒu kh¸i niÖm trõu tîng nhÊt, bëi khi thùc hiÖn c¸c bµi
lµm ®èi víi h×nh vÏ l¹i ph¶i “ më réng” c¸c yÕu tè nh : vÏ thªm ®êng phô ®Ó
chøng minh, ®iÓm, ®êng th¼ng hay suy luËn… kiÕn thøc trong bµi tËp phong phó
rÊt nhiÒu so víi néi dung lý thuyÕt míi häc. Bªn c¹nh ®ã yªu cÇu bµi häc l¹i cao
ph¶i suy diÔn chÆt chÏ l«gic.
Mét sè biÖn ph¸p t¹o høng thó cho HS häc m«n H×nh häc líp 8
Ngêi thùc hiÖn: Ph¹m ThÞ HuÖ Trêng THCS Minh T©n
5
- Trong ph©n m«n §¹i sè c¸c d¹ng bµi tËp thêng cã c¸ch lµm rÊt râ rµng,
ch¼ng h¹n nh: khi chia ®a thøc mét biÕn ®· s¾p xÕp, gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë
mÉu thøc, gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh th× s¸ch ®a ra c¸c bíc gi¶i rÊt
cô thÓ, cßn víi ph©n m«n H×nh häc th× lÝ thuyÕt Ýt l¹i trõu tîng, Ýt ®a ra c¸c híng
®i nªn häc sinh rÊt khã ®Ó cã thÓ ®Þnh híng c¸ch lµm. H¬n n÷a sù chªnh lÖch gi÷a
kiÕn thøc vµ lîng bµi tËp víi thêi gian luyÖn tËp cho häc sinh l¹i qu¸ lín. Do ®ã,
rÊt khã kh¨n trong viÖc chän bµi tËp cho häc sinh lµm ë nhµ, chän bµi ®Ó híng dÈn
trªn líp sao cho ®Çy ®ñ kiÕn thøc c¬ b¶n mµ s¸ch yªu cÇu.
- Häc sinh khã kh¨n trong viÖc lËp luËn, suy diÔn l«gic ®· t¹o nªn th¸i ®é
miÔn cìng, ch¸n n¶n cña c¸c em. Tõ ®ã, nhiÒu em kh«ng n¨m ®îc kiÕn thøc c¬
b¶n, lµm bµi tËp vÒ nhµ chØ ®Ó ®èi phã, lóng tóng trong viÖc chän vµ sö dông dông
cô ®Ó vÏ h×nh, kh«ng biÕt vÏ h×nh b¾t ®Çu tõ ®©u… §iÒu nµy cho thÊy mçi gi¸o viªn
ph¶i bá nhiÒu c«ng søc ®Ó nghiªn cøu, chän läc cho m×nh c¸ch so¹n gi¶ng tèt nhÊt
®Ó t¹o høng thó cho häc sinh trong bµi gi¶ng.
3. Qu¸ tr×nh thö nghiÖm s¸ng kiÕn.
Trªn c¬ së ®ã, t«i nghÜ gi¸o viªn cÇn ph¶i x©y dùng ®îc cho häc sinh mét
sù høng thó, kÝch thÝch tÝnh tß mß, tù gi¸c t×m hiÓu vÒ m«n häc. B»ng kinh nghiÖm
hiÓu biÕt vµ t×m hiÓu qua nhiÒu th«ng tin t«i cã mét sè gi¶i ph¸p nh sau:
BiÖn ph¸p 1: T¹o høng thó, sù hÊp dÉn cho häc sinh khi t×m hiÓu vÒ
kiÕn thøc míi.
- Víi häc sinh THCS ë løa tuæi c¸c em rÊt hiÕu ®éng, thÝch tß mß, kh¸m ph¸
vµ muèn ®îc mäi ngêi c«ng nhËn n¨ng lùc cña m×nh, kh«ng thÝch bÞ ¸p ®Æt, phª
b×nh. §iÒu nµy cho thÊy khi truyÒn thô kiÕn thøc cho häc sinh gi¸o viªn ph¶i lùa
chän nh÷ng ph¬ng ph¸p phï hîp, nhÑ nhµng, kÝch thÝch ®îc tÝnh tß m× cña c¸c
em ®Ó xuÊt hiÖn nhu cÇu kh¸m ph¸, tõ ®ã c¸c em cã t©m lý ®Ó chinh phôc kiÕn
thøc.
- Nh vËy, ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó t¹o høng thó cho häc sinh trong giê häc? Râ
rµng ®Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, gi¸o viªn ph¶i ®Çu t thËt kü cho tiÕt d¹y cña m×nh.
Riªng t«i, khi d¹y tiÕt h×nh, thêng chän cho m×nh mét ph¬ng ph¸p t¹o t×nh huèng
