“M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h c phân môn hình h c l p 8”ộ ố ả ạ ứ ọ ọ ọ ớ
B N MÔ T SÁNG KI NẢ Ả Ế
THÔNG TIN CHUNG V SÁNG KI NỀ Ế
1. Tên sáng ki n:ế “M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h cộ ố ả ạ ứ ọ ọ
phân môn hình h c l p 8”ọ ớ
2. Lĩnh v c áp d ng sáng ki n: ự ụ ế Toán 8
3.Tác gi :ả
H và tên: Tr ng H i Y nọ ươ ả ế
Ngày/tháng/năm sinh: 17/ 11/ 1983
Ch c v , đn v công tác: Giáo viên tr ng THCS Quang Trungứ ụ ơ ị ườ
Đi n tho i: DĐ: 0936592269 ệ ạ
4. Đn v áp d ng sáng ki n:ơ ị ụ ế
Tên đn v : Tr ng THCS Quang Trungơ ị ườ
Đa ch : 100/278 Đà N ng, Ngô Quy n, H i Phòng.ị ỉ ẵ ề ả
Đi n tho i: 0225852208ệ ạ
I. Mô t gi i pháp đã bi t: ả ả ế (Mô t gi i pháp đã bi t; u đi m, h n ch c aả ả ế ư ể ạ ế ủ
gi i pháp đã, đang áp d ng t i c quan đn vả ụ ạ ơ ơ ị).
Trong tr ng THCS môn Toán là môn khoa h c luôn đc chú tr ng caoườ ọ ượ ọ
và cũng là môn có nhi u khái ni m tr u t ng. Nh t là phân môn Hình h c cóề ệ ừ ượ ấ ọ
nhi u khái ni m tr u t ng nh t, b i khi th c hi n các bài làm đi v i hình về ệ ừ ượ ấ ở ự ệ ố ớ ẽ
l i ph i “ m r ng” các y u t nh : v thêm đng ph đ ch ng minh, đi m,ạ ả ở ộ ế ố ư ẽ ườ ụ ể ứ ể
đng th ng hay suy lu n.... Ki n th c trong bài t p phong phú r t nhi u soườ ẳ ậ ế ứ ậ ấ ề
v i n i dung lí thuy t m i h c. Bên c nh đó yêu c u bài h c l i cao ph i suyớ ộ ế ớ ọ ạ ầ ọ ạ ả
di n ch t ch , lôgic.ễ ặ ẽ
N u phân môn Đi s các d ng bài t p th ng có cách làm r t rõ ràng,ế ạ ố ạ ậ ườ ấ
ch ng h n nh : khi chia đa th c m t bi n đã s p x p, gi i ph ng trình ch aẳ ạ ư ứ ộ ế ắ ế ả ươ ứ
n m u th c, gi i bài toán b ng cách l p ph ng trình thì SGK đa ra cácẩ ở ẫ ứ ả ằ ậ ươ ư
b c gi i r t c th ; thì phân môn Hình h c lí thuy t v a ít l i tr u t ng, cácướ ả ấ ụ ể ọ ế ừ ạ ừ ượ
h ng đi c th ít nên h c sinh khó đnh h ng cách làm. H n n a s chênhướ ụ ể ọ ị ướ ơ ữ ự
l ch gi a ki n th c lí thuýêt v i l ng bài t p và th i gian luy n t p l i quáệ ữ ế ứ ớ ượ ậ ờ ệ ậ ạ
1
“M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h c phân môn hình h c l p 8”ộ ố ả ạ ứ ọ ọ ọ ớ
l n. Do đó r t khó khăn trong vi c ch a bài t p cho h c sinh làm nhà, ch n bàiớ ấ ệ ữ ậ ọ ở ọ
đ h ng d n trên l p sao cho đy đ ki n th c c b n mà SGK yêu c u. ể ướ ẫ ớ ầ ủ ế ứ ơ ả ầ
Trong quá trình gi ng d y phân môn hình h c, giáo viên th ng s d ngả ạ ọ ườ ử ụ
m t s ph ng pháp nh sau:ộ ố ươ ư
1. Gi i pháp 1ả: Th o lu n nhóm. Giáo viên th ng s d ng ph ng phápả ậ ườ ử ụ ươ
th o lu n theo nhóm, nh ng ph ng pháp này ch a m y hi u qu đi v i h cả ậ ư ươ ư ấ ệ ả ố ớ ọ
sinh trung bình, y u. Do đi t ng h c sinh này khi th o lu n nhóm th ng hayế ố ượ ọ ả ậ ườ
l i vào các b n h c khá h n, không mu n suy nghĩ và đa ra ý ki n c a b nỷ ạ ạ ọ ơ ố ư ế ủ ả
thân.
2. Gi i pháp 2:ả Ph ng pháp v n đáp . Đ kh c ph c s im l ng nhươ ấ ể ắ ụ ự ặ ư
t ng đá c a h c sinh trong các gi h c, có giáo viên đã dùng cách : c ng,ượ ủ ọ ờ ọ ộ
th ng đi m, cách này cũng có tác d ng nh t đnh, song không duy trì đc lâu,ưở ể ụ ấ ị ượ
vì xung phong phát bi u bài ch quanh qu n m t s ít em h c khá, gi i .ể ỉ ẩ ở ộ ố ọ ỏ
3. Gi i pháp 3:ả Ph ng pháp thuy t trình. M t khác do th i l ng m tươ ế ặ ờ ượ ộ
ti t h c ch có 45 phút mà ki n th c, k năng c n truy n th cho h c sinh l iế ọ ỉ ế ứ ỹ ầ ề ụ ọ ạ
nhi u nên giáo viên th ng ch quan tâm đn gi gi ng, ít có th i gian chú ý đnề ườ ỉ ế ờ ả ờ ế
t ng đi t ng h c sinh. R t nhi u Th y cô trong gi d y đt câu h i ra, r i từ ố ượ ọ ấ ề ầ ờ ạ ặ ỏ ồ ự
tr l i luôn, vì ch cho các em gi tay phát bi u thì có h t gi , cháy giáo án. Vìả ờ ờ ơ ể ế ờ
v y không khí gi h c s r t đn đi u khi thi u v ng nh ng cánh tay h c tròậ ờ ọ ẽ ấ ơ ệ ế ắ ữ ọ
gi lên.ơ
a) u đi mƯ ể
Giáo viên không m t nhi u th i gian đ t ng h p, s u t m, t ng h p cácấ ề ờ ể ổ ợ ư ầ ổ ợ
ph ng pháp, bi n pháp m i trong gi ng d y.ươ ệ ớ ả ạ
Không m t nhi u th i gian trong m t ti t d y, đm b o đ th i l ngấ ề ờ ộ ế ạ ả ả ủ ờ ượ
ti t d y cung c p đ yêu c u v ki n th c, kĩ năng. ế ạ ấ ủ ầ ề ế ứ
b) H n chạ ế
HS ti p thu ki n th c m t cách th đng, thi u s sáng t o, thi u liên hế ế ứ ộ ụ ộ ế ự ạ ế ệ
gi a b môn toán v i th c t .ữ ộ ớ ự ế
Nhi u HS không th y h ng thú trong môn hình h c, d n đn thi u t pề ấ ứ ọ ẫ ế ế ậ
trung trong ti p nh n ki n th c m i, ghi nh các ki n th c m i ch a sâu, khôngế ậ ế ứ ớ ớ ế ứ ớ ư
v n d ng đc trong gi i bài t p.ậ ụ ượ ả ậ
H c sinh khó khăn trong vi c l p lu n, suy di n lôgic đã t o nên thái đọ ệ ậ ậ ễ ạ ộ
mi n c ng, chán n n các em. T đó nhi u em không n m đc ki n th c cễ ưỡ ả ở ừ ề ắ ượ ế ứ ơ
b n, làm bài t p nhà cũng ch đi phó, lúng túng trong vi c ch n và s d ngả ậ ở ỉ ố ệ ọ ử ụ
d ng c đ v hình..... Đi u này cho th y giáo viên ph i b nhi u công s c đụ ụ ể ẽ ề ấ ả ỏ ề ứ ể
2
“M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h c phân môn hình h c l p 8”ộ ố ả ạ ứ ọ ọ ọ ớ
nghiên c u, ch n l c cho mình m t cách so n gi ng t t nh t đ t o h ng thúứ ọ ọ ộ ạ ả ố ấ ể ạ ứ
cho h c sinh trong bài gi ng. ọ ả
II. N i dung gi i pháp đ ngh công nh n sáng ki nộ ả ề ị ậ ế
II.0. N i dung gi i pháp mà tác gi đ xu tộ ả ả ề ấ
T th c ti n trong công tác gi ng d y môn hình h c hi n nay, tôi nghĩừ ự ễ ả ạ ọ ệ
giáo viên c n ph i xây d ng đc cho h c sinh m t s h ng thú, kích thích tínhầ ả ự ượ ọ ộ ự ứ
tò mò, t giác tìm hi u v môn h c. B ng kinh nghi m hi u bi t và tìm hi uự ể ề ọ ằ ệ ể ế ể
qua nhi u thông tin tôi có m t s gi i pháp nh sau:ề ộ ố ả ư
1. Gi i pháp 1: T o s h p d n cho h c sinh khi tìm hi u v ki n th c m iả ạ ự ấ ẫ ọ ể ề ế ứ ớ
thông qua các tình hu ng th c t .ố ự ế
- V i h c sinh THCS l a tu i các em r t hi u đng, thích tò mò, khám phá vàớ ọ ở ứ ổ ấ ế ộ
mu n đc m i ng i công nh n năng l c c a mình, không thích b áp đt, phêố ượ ọ ườ ậ ự ủ ị ặ
bình. Đi u này cho th y khi truy n th ki n th c cho h c sinh giáo viên ph iề ấ ề ụ ế ứ ọ ả
l a ch n nh ng ph ng pháp phù h p, nh nhàng, kích thích đc tính tò c aự ọ ữ ươ ợ ẹ ượ ủ
các em đ xu t hi n nhu c u khám phá, t đó các em có tâm lý đ chinh ph cể ấ ệ ầ ừ ể ụ
ki n th c.ế ứ
- Nh v y, ph i làm th nào đ t o h ng thú cho h c sinh trong gi h c? Rõư ậ ả ế ể ạ ứ ọ ờ ọ
ràng đ làm đc đi u này, giáo viên ph i đu t th t k cho ti t d y c a mình.ể ượ ề ả ầ ư ậ ỹ ế ạ ủ
Riêng tôi, khi d y ti t hình, th ng ch n cho mình m t ph ng pháp t o tìnhạ ế ườ ọ ộ ươ ạ
hu ng t nh ng v n đ th c ti n nh : Đa ra m t hình hu ng trong th c tố ừ ữ ấ ề ự ễ ư ư ộ ố ự ế
ho c k m t câu chuy nặ ể ộ ệ … có liên quan m t thi t đn toán h c. T đó, h c sinhậ ế ế ọ ừ ọ
tham gia ti t h c tích c c, hào h ng h n, các em không còn c m giác b gò ép,ế ọ ự ứ ơ ả ị
căng th ng và chán n n n a, đng th i các em s nh n th c đc tính th c ti nẳ ả ữ ồ ờ ẽ ậ ứ ượ ự ễ
c a b môn.ủ ộ
Ch ng h n: ẳ ạ
Khi d y bài “Đi x ng tr c” v n đ c n gi i quy t là làm th nào đ c t đcạ ố ứ ụ ấ ề ầ ả ế ế ể ắ ượ
m t ch H nhanh nh t gi y hình ch nh t.ộ ữ ư ờ ấ ữ ậ
Khi d y bài “Hình thoi” tôi h i vì sao các thanh s t c a x p l i d dàng đyạ ỏ ắ ở ử ế ạ ễ ầ
vào, kéo ra đc.ượ
3
H
“M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h c phân môn hình h c l p 8”ộ ố ả ạ ứ ọ ọ ọ ớ
V i bài “ Di n tích hình thang” đ h c sinh nh công th c tôi cho các em ghiớ ệ ể ọ ớ ứ
nh theo câu nói v n: ớ ầ
“Mu n tính di n tích hình thang , đáy l n đáy bé ta mang c ng vào, r i ố ệ ớ ộ ồ
đem nhân v i chi u cao, chiaớ ề
đôi l y n a th nào cũng ra”.ấ ử ế
SABCD =
2
AB CD AH
+
- M i ki u bài đu có m t đc thù riêng và ph ng pháp dùng hình nh tr c ỗ ể ề ộ ặ ươ ả ự
quan r t thích h p đi v i hình h c: mô hình, v t th t, tranh vấ ợ ố ớ ọ ậ ậ ẽ… là y u tế ố
không th thi u khi vào ti t d y. Ngoài ra giáo viên nên tìm tòi nh ng v t th tể ế ế ạ ữ ậ ậ
trong th c t đ t o s m i l và thú v cho h c sinh, nh d y bài đng th ngự ế ể ạ ự ớ ạ ị ọ ư ạ ườ ẳ
song song cách đu tôi ch cho h c sinh hình nh các song c a s , các thanh ruiề ỉ ọ ả ử ổ
mèn mái nhà, d y bài di n tích đa giác tôi yêu c u h c sinh v nhà xem di nở ạ ệ ầ ọ ề ệ
tích m nh v n nhà mình m y mả ườ ấ 2 …
V n d ng cách làm đó l p h c r t vui v , h c sinh tham gia xây d ng bài tíchậ ụ ớ ọ ấ ẻ ọ ự
c c, đng th i các em s nh và v n d ng làm bài t p nhanh h n và lâu h n.ự ồ ờ ẽ ớ ậ ụ ậ ơ ơ
- Trong m i ti t d y tôi ch đng phân đnh đi t ng h c sinh theo 3 c p: kháỗ ế ạ ủ ộ ị ố ượ ọ ấ
gi i, trung bình, y u kém đ giao nhi m v phù h p v i t ng đi t ng t đóỏ ế ể ệ ụ ợ ớ ừ ố ượ ừ
lôi cu n t t c các em cùng tham gia vào xây d ng bài h c. Câu h i c a giáoố ấ ả ự ọ ỏ ủ
viên cũng c n ph i g i m , d hi u đ kích thích s suy nghĩ c a các em.ầ ả ợ ở ể ể ể ự ủ
2. Gi i pháp 2: T o đng l c,h ng thú cho h c sinh khi v hình. ả ạ ộ ự ứ ọ ẽ
- H c phân môn Hình h c thì m t y u t r t quan tr ng là h c sinh ph iọ ọ ộ ế ố ấ ọ ọ ả
bi t v hình. Th nh ng v ra sao? Y u t nào tr c? Y u t nào sau? Ký hi uế ẽ ế ư ẽ ế ố ướ ế ố ệ
nh th nào? Khi v thì c n d ng c gì?... Đi u này h c sinh c n có m t quáư ế ẽ ầ ụ ụ ề ọ ầ ộ
trình rèn luy n lâu dài d i s ch d n c a giáo viên ngay t khi các em làmệ ướ ự ỉ ẫ ủ ừ
quen ki n th c m i.ế ứ ớ
- Khi v hình c n xác đnh cho h c sinh v a đc v a v , c n b sung cácẽ ầ ị ọ ừ ọ ừ ẽ ầ ổ
y u t ph và bi t bi u di n các ngôn ng sang ký hi u hình h c.ế ố ụ ế ể ễ ữ ệ ọ
- Đ th c hi n nh ng đi u đó giáo viên ph i l a ch n cách v đ h ngể ự ệ ữ ề ả ự ọ ẽ ể ướ
d n h c sinh v hình. C th :ẫ ọ ẽ ụ ể
+ Rèn cho h c sinh có thói quen ký hi u trên hình v các tr ng h p:ọ ệ ẽ ườ ợ
Đi m, các đo n th ng b ng nhau, các góc b ng nhau, các tr ng h p vuông góc,ể ạ ẳ ằ ằ ườ ợ
b sung các y u t ph trên hìnhổ ế ố ụ …
4
H
D
C
B
A
“M t s gi i pháp t o h ng thú cho h c sinh h c phân môn hình h c l p 8”ộ ố ả ạ ứ ọ ọ ọ ớ
+ H ng d n h c sinh cách s d ng các d ng c :ướ ẫ ọ ử ụ ụ ụ
Êke: V góc vuông, hai đng th ng song songẽ ườ ẳ …
Compa: V đng tròn, hình tròn, hai đo n th ng b ng nhau, ẽ ườ ạ ẳ ằ …
Th c th ng: V đng th ngướ ẳ ẽ ườ ẳ …
- M t y u t gây nhi u h ng thú nh t khi h c hình h c đó là s d ngộ ế ố ề ứ ấ ọ ọ ử ụ
ph n màu khi trình bày hình v trên b ng giáo viên nên s d ng ph n màu h pấ ẽ ả ử ụ ấ ợ
lý các đi m đc bi t, đng đc bi t giúp h c sinh d phát hi n ki n th c tở ể ặ ệ ườ ặ ệ ọ ễ ệ ế ứ ừ
hình v .ẽ
- m t s ti t giáo viên nên s d ng ph n m m PowerPoint trình chi uỞ ộ ố ế ử ụ ầ ề ế
các b c v hình cho h c sinh quan sát.ướ ẽ ọ
Ví dụ: V hình thoi là t giác có b n c nh b ng nhau. Do v y khi tôi yêuẽ ứ ố ạ ằ ậ
c u nêu cách v hình thoi thì h c sinh đã phát hi n có th dùng compa đ v bônầ ẽ ọ ệ ể ể ẽ
cung tròn có bán kính b ng nhau, giao đi m c a b n cung tròn đó chính là b nằ ể ủ ố ố
đnh c a hình thoi. Tôi đã chu n b các b c d ng hình thoi và đt toàn b ph nỉ ủ ẩ ị ướ ự ặ ộ ầ
d ng hình ch đ t đng (Automatic) c 1 giây thì hi n 1 đi t ng:ự ở ế ộ ự ộ ứ ệ ố ượ
- L y hai đi m A, C b t kấ ể ấ ỳ
- V cung tròn tâm A bán kính R và cung tròn tâm C có cùng bán kính.ẽ
- Hai cung tròn trên c t nhau t i hai đi m B và D.ắ ạ ể
- K các đo n th ng AB, BC, CD, DA ta đc hình thoi ABCD.ẻ ạ ẳ ượ
H c sinh v a quan sát v a l ng nghe giáo viên gi i thi u l n l t t ngọ ừ ừ ắ ớ ệ ầ ượ ừ
b c d ng hình thoi, t đó có th v l i d a vào v c a mình không m y khóướ ự ừ ể ẽ ạ ự ở ủ ấ
khăn.
Tóm l i, các bài t p đu yêu c u h c sinh v hình, nên khi v các em ph iạ ậ ề ầ ọ ẽ ẽ ả
đc k bài, đc đn đâu v đn đó, v rõ ràng và dùng đúng d ng c v , t đóọ ỹ ọ ế ẽ ế ẽ ụ ụ ẽ ừ
h c sinh tr l i yêu c u đ bài. Đc bi t ph i hình thành cho h c sinh thói quenọ ả ờ ầ ề ặ ệ ả ọ
5
AC
B
D
R
