Ả Ệ RÈN LUY N K  NĂNG GI I BÀI TOÁN

Ỹ ƯƠ Ằ Ậ Ớ Ọ B NG CÁCH L P PH NG TRÌNH CHO H C SINH L P 8

1. PH N M  Đ U

ọ ề ớ

ự ọ

Ầ Ở Ầ 1.1. Lý do ch n đ  tài ổ ướ H ng đ i m i ph ủ ọ ự

ả ộ

ộ ậ ệ ạ

ự ọ ứ

ầ ọ

ố ượ

ươ ạ   ự ng pháp d y h c hi n nay là “Tích c c hóa ho t ộ ơ ậ đ ng c a h c sinh, kh i d y và phát tri n kh  năng t  h c nh ng hình thành   ế   ự ư i quy t  duy tích c c, đ c l p, sáng t o; Nâng cao năng l c phát hi n và gi t ề ế   ấ ế ứ v n đ ; Rèn luy n kĩ năng v n d ng ki n th c vào th c ti n; Tác đ ng đ n ồ ừ  ả ọ ậ tình c m, đem l i ni m tin, h ng thú h c t p cho h c sinh”. B t ngu n t ụ   ỏ ướ ị ng đó giáo viên c n ph i h c h i nghiên c u, tìm tòi và áp d ng đ nh h ọ ươ ữ nh ng ph   ng h c sinh, ể ừ t ng ki u bài làm cho hi u qu  gi

ể ề

ặ ấ

ươ ậ ắ

ả ạ

ề i). Có nhi u em n m đ ậ ả

ế i gi ề

ự ữ ữ ở

t lý thuy t đã h c vào gi

ế ẩ

ả ằ ậ ỹ

ế

ọ i bài toán b ng cách l p ph

ệ  “Rèn luy n k  năng gi ệ

ả ọ ớ ừ ợ ng pháp d y h c sao cho phù h p v i t ng đ i t ấ ả ờ ọ ạ  h c đ t cao nh t. ễ ạ ườ   ế ạ ả i tr ng Là m t giáo viên tr c ti p gi ng d y và tìm hi u th c ti n t THCS tôi nh nậ  th y ấ các em h c sinh l p 8 g p r t nhi u khó khăn khi gi ả ạ   ớ ọ i d ng ắ ằ ặ ượ   c quy t c chung (các toán b ng cách l p ph ng trình m c dù các em đã n m đ ế ậ   ắ ướ ư ả ướ ượ ấ t v n i không bi i nh ng l c r t rõ các b b c gi c gi ờ ặ   ả ế ể ừ ấ ụ i ho c  đâu đ  tìm l i bài t p vì các em không bi d ng vào gi t xu t phát t ả   Đi u đó n y ươ ể ậ ạ ượ ng đ  l p ph t tìm s  liên quan gi a các đ i l ng trình.  không bi ộ ấ ượ ể ế ng b  môn?   sinh trong tôi nh ng trăn tr  là làm th  nào đ  nâng cao ch t l … ậ ể ọ Có bi n pháp gì đ  h c sinh v n d ng t i toán? ứ   V i mong mu n tìm ra nh ng đáp án đó, đã thúc đ y tôi ch n và nghiên c u sáng ki n kinh nghi m ươ   ng ọ trình cho h c sinh l p 8”.  ể

ườ ữ ề ấ

ộ t. Song th c t

ứ ậ ụ ỹ

ươ ụ ạ  m i đ a bàn giáo d c l ả ọ ố ượ ớ i bài toán b ng cách l p ph ứ ả   i i quan tâm, nghiên c u, đ  xu t nh ng gi ế   i khác nhau nên tôi ti p ệ i pháp rèn luy n k  năng   ả   ng h c sinh l p 8 mà tôi gi ng

ớ      ớ ủ ề 1.2. Đi m m i c a đ  tài ề ề N i dung đ  tài đã có nhi u ng ạ ở ỗ ị ự ế ả ố  gi ng d y  pháp t ổ ụ ả ế t c nghiên c u, tìm tòi, b  sung, c i ti n v n d ng các gi ậ ằ ả gi ng trình cho đ i t ạ d y trên đ a bàn. ớ ấ ị ể

ậ ỹ ớ ữ ằ i bài toán b ng cách l p ph

ế V i sáng ki n này có nh ng đi m m i nh t đ nh đó là: ươ ­Rèn luy n k  năng gi ặ ệ ự ươ ụ ố ọ ỏ ỹ ả i toán t ng đ i thành th c khi g p bài toán đòi h i gi ng trình giúp h c sinh   ả   i

ươ ả ng trình.

ả ầ ấ ọ ớ

ả ỹ

ờ ọ ả ả ữ có k  năng th c hành gi ậ ằ b ng cách l p ph ộ ­M t gi ệ i gi

ươ ễ i pháp không kém ph n qua tr ng và có tính ch t m i đó là giáo viên ả   ằ ph i rèn luy n cho h c sinh có k  năng và thói quen phân tích bài toán b ng b ng ế ừ ướ ứ ự ả ả c. Khi đã , có tính k  th a gi a các b i ph i đ m b o tính th  t phân tích, l   ậ   ằ ả ệ ọ i bài toán b ng cách l p hình thành cho h c sinh thành th o k  năng này thì vi c gi ở ph ạ ơ ng trình tr  nên d  dàng h n.

Trang1

ụ ố ượ ọ ớ ườ ủ ề 1.3. Ph m vi áp d ng c a đ  tài t c  các đ i t ng h c sinh l p 8 tr ơ ng THCS n i tôi công

ụ ấ ả ể ề Đ  tài có th  áp d ng cho t tác.

2. PH N N I DUNG

ự ệ

c khi th c hi n các gi ạ ủ ả ự ế ả ướ Ầ Ộ ướ ạ 2.1. Th c tr ng tr ả ả 2.1.1.K t qu  gi ng d y c a b n thân tr ủ ề i pháp c a đ  tài ề ụ c khi áp d ng đ  tài

ể ố

ọ ọ Trong năm h c 2018­2019, sau khi h c sinh kh i 8 tham gia làm bài ki m tra ấ ượ ng làm bài c a các h c sinh câu 3 ng III tôi đã th ng kê v  k t qu  ch t l

ề ế ậ ủ ư ể ả ọ ố ằ ươ ch ầ ph n gi ả ươ ng trình (1,5 đi m) nh  sau: i bài toán b ng cách l p ph

S  HSố S  HSố S  HSố

ố  ổ T ng s ọ h c sinh ể không làm đ cượ ượ ừ c t 0,5 ­>1 làm đ ượ ừ c  t 1­>1,5 đi m

làm đ đi mể

SL % SL % SL %

60 62,5 26 27,1 96 10 10,4

ấ   c d ng toán này r t

ng h c sinh không làm đ ệ ọ ọ ẩ ượ ạ ẩ ề ặ ả cao, th m chí không làm đ ấ ố ượ Qua b ng trên cho th y s  l ượ ướ ậ c b c 1 (ch n  n, đ t đi u ki n cho  n)

ủ ề ạ ệ ự ướ c khi th c hi n các gi

i pháp c a đ  tài ng THCS,  tham gia vào các  ạ    đ ng nghi p, sinh ho t chuyên môn, ki m tra ề ư

Tôi th y th c tr ng c a v n đ  nh  sau:

ậ c:

ươ ữ ộ ầ   ng trình” là m t trong nh ng ph n

ọ ả ự 2.1.2. Th c tr ng tr ả ở ườ ạ ề Qua nhi u năm gi ng d y môn Toán   tr ệ ư ự ờ ồ ạ ộ ho t đ ng chuyên môn nh  d  gi ủ ấ ạ ự ấ ờ ọ  h c ….  đánh giá gi a. Giáo viên:  ­ Nh n th y đ + Đây là m t d ng toán khó đ i v i h c sinh. ầ + Ph n “Gi ủ tr ng tâm c a ch ố ớ ọ ậ ằ i bài toán b ng cách l p ph ng trình Toán 8 THCS.

ấ ượ ộ ạ ả ươ ạ ậ ộ ố ự ế ứ ế ế

ẽ ạ ứ cu c s ng n u các em ơ ộ ắ n m đ c thì s  t o h ng thú h c t p và yêu thích b  môn h n.

ụ ể ướ ư ẫ ậ ọ ụ + Đây là d ng toán v n d ng ki n th c vào th c t ọ ậ ượ ­ Trong quá trình d y:ạ ư   + H ng d n h c sinh làm bài t p còn chung chung, ch a c  th , ch a

ặ ườ t ng minh, còn có tính áp đ t.

ố ớ ừ ệ ặ ề ệ ạ

ư ư ổ ọ + Ch a l u ý cho h c sinh vi c đ t đi u ki n đ i v i t ng d ng bài toán. b. T  chuyên môn:

Trang2

ổ ổ ứ ạ

­ Đã t ạ ả ậ ọ ng d n h c sinh gi ư ẫ ộ ư ả   ề ướ i   ng trình nh ng ch a đ a n i dung này vào

ậ  ch c các bu i th o lu n v  cách d y, cách h ư ươ các d ng bài toán b ng cách l p ph ề ể ự chuyên đ  đ  th c hi n. ổ ả ả ậ   ằ i bài toán b ng cách l p t gi

ươ ứ ạ ằ ệ ự ậ ế ph

ứ ệ

ế ­ T  ch c th c t p, thao gi ng v i các ti ớ ng trình (d y ki n th c m i, luy n t p) còn ít. ờ ạ  d y m i ch  t p trung vào các b ­ Vi c rút kinh nghi m gi ề ướ ủ ọ ỉ ậ ế ệ ự ứ ụ ế ấ ậ

ớ ệ ậ ớ ể ệ ủ   c th  hi n c a ư   ộ giáo viên, s  quan tâm đ n v n đ  lĩnh h i ki n th c, v n d ng c a h c sinh ch a nhi u. ề

ả ươ ằ i các bài toán b ng cách l p ph

ộ ậ ả ẵ

ể ả

ạ ố c m i quan h  gi a các đ i l ệ ữ  m i quan h  gi a các đ i l c mô t i văn sang m i quan h ng đ

ệ ữ ộ ố ớ ắ

ườ ạ ượ ủ ộ i, xã h i ho c t nhiên,… Do đó trong quá trình gi

ặ ự ế ế ố ự ễ ố c a con ng ng quên, không quan tâm đ n y u t

ợ ủ ọ ẫ ả ế ế  th c ti n d n đ n đáp s  vô lý.  ­ K  năng phân tích t ng h p c a h c sinh còn y u, kh  năng phân tích, khái

ọ c. H c sinh: ­ Vi c gi ố ớ ọ ệ ng trình đ i v i h c sinh THCS   ữ ươ ề ớ ệ   ng trình có s n mà là là m t vi c làm m i. Đ  bài cho không ph i là nh ng ph ổ   ạ ượ ọ ả ố ộ ng, h c sinh ph i chuy n đ i m t đo n văn mô t ệ  ờ ả ằ ượ ượ  b ng l đ ơ ữ ạ   ế ề ầ ọ toán h c. H n n a, n i dung c a các bài toán này, h u h t đ u g n bó v i các ho t ả   ự ế ủ ộ đ ng  th c t i ườ ọ h c sinh th ỹ ủ quát hóa c a các em còn ch m.

ọ ậ

ổ ậ ­ Trong quá trình làm bài t p h c sinh th ệ ư ụ ể ệ ề

ặ ề ươ ặ ể ậ ữ ắ ệ ữ ế

ị ẫ ế ề ậ ơ

ề ế ạ

ằ ệ ươ

ớ ng trình. Xu t phát t

ế ậ ươ ề

ả ư ạ ắ i không làm đ

ươ ng trình đ  gi ự ể ả ừ ế t v n d ng th c hành, t

ằ ọ

ạ ượ ọ ằ ở ạ ể ế   ư ườ ng m c nh ng sai sót nh : Thi u ạ ượ ố ng trong   đi u ki n ho c đi u ki n ch a c  th , tìm m i liên h  gi a các đ i l ươ   ả ẽ ậ ng trình còn lúng túng, l p lu n thi u ch t ch , gi bài toán đ  l p ph ng i ph ặ ấ   ế ố ư ệ trình ch a đúng, quên đ i chi u đi u ki n, thi u đ n v , … d n đ n các em g p r t ả i lo i toán này.  nhi u khó khăn trong gi ớ ượ   ả ố ớ c ng trình các em m i đ i bài toán b ng cách l p ph ­ Đ i v i vi c gi ừ ự ế ấ ư ệ ự ọ  đó    th c t h c nên ch a quen v i vi c t  mình làm ra ph ắ   ượ ế ấ ư ả ọ ậ ủ c lý thuy t r t ch c nên k t qu  h c t p c a các em ch a cao. Nhi u em n m đ ệ ướ   ậ ụ ượ ậ ắ c. Do v y vi c h ng i bài t p thì l ch n nh ng khi áp d ng gi ắ ệ ỹ ẫ   i toán thì ngoài vi c n m lý d n giúp các em có k  năng l p ph ả ư ể ụ ế ậ ả  đó phát tri n kh  năng t thuy t các em ph i bi    duy, ọ ậ ấ ượ ờ ạ ứ ồ ng h c t p. đ ng th i t o h ng thú cho các em khi h c nh m nâng cao ch t l ậ ộ ộ ả i.

ở i, chép  ẫ ể ố ữ ậ ừ ằ

ệ ướ ộ ấ ớ ừ ả ạ

ỷ ạ  l ­ M t b  ph n h c sinh còn ng i khó, có tính  làm bài t p đ  đ i phó b ng cách m n v  b n đ  chép l ả T  nh ng lý do trên, b n thân tôi nghĩ r ng vi c h ợ ươ ng pháp gi ườ ả

ọ ậ ắ ươ ượ ề ế ặ   i, không làm bài t p ho c ạ  sách gi ọ   ng d n h c sinh tìm ra ề ọ i toán phù h p v i t ng d ng bài là m t v n đ  quan tr ng, chúng   ế   ượ ắ ỉ ng xuyên, không ch  giúp các em n m đ c lý thuy t ả   ng pháp h c t p cho b n thân, rèn cho ả ọ ậ   ế ắ c đi u đó ch c ch n k t qu  h c t p

ư ầ ph ự ta ph i tích c c quan tâm th ả ạ mà còn ph i t o ra cho các em có m t ph ả ự các em có kh  năng th c hành. N u làm đ ố     ẽ ạ ượ ủ c nh  mong mu n. c a các em s  đ t đ ệ ự ả i pháp c n th c hi n: 2.2. Các gi

Trang3

ế

ả ố ắ

ỏ ể ọ ổ

ả ạ ­ B n thân trong quá trình gi ng d y đã bám sát chu n ki n th c kĩ   ộ  ệ t tình, tích c c đ i m i, c  g ng tìm tòi, h c h i đ  nâng cao trình đ

ệ ự ệ ọ ậ ươ h c. ả i bài toán b ng cách l p ph ng trình”:

ướ ẫ ừ ệ ằ ọ

ế ể ớ ố

ươ ậ ổ ớ ừ ướ ả ọ ạ ượ c ph vi c đ c kĩ bài toán, phân tích, khái quát, ọ   ệ ng v i nhau, chuy n đ i các m i quan h  toán h c ọ   ng h c sinh i. V i t ng bài toán h ng trình và gi

năng, nhi ớ ả ờ ọ chuyên môn, nâng cao hi u qu  gi ­ Khi luy n cho h c sinh “Gi + H ng d n kĩ cho h c sinh t ợ ổ t ng h p, liên k t các đ i l ể ừ đ  t  đó các em l p đ cách gi

ượ ấ   ả i đ n gi n nh t. ạ ợ ớ ả ơ + Đã đ a ra các d ng bài t p khác nhau đ  phân lo i cho phù h p v i kh

ậ ứ ậ ờ t nh ng bài toán ả  ạ ế ừ ấ    th p đ n cao đ  các em ồ    m c đ  trung bình, đ ng th i kích

ậ ng. Các bài t p  ữ ữ ọ ỏ ể ậ ở ạ  d ng t ở ứ ộ i.

ầ ả ắ ư ứ ủ ừ ố ượ năng nh n th c c a t ng đ i t ố ể ậ nh n th c ch m có th  làm t ạ ủ ự thích s  tìm tòi và sáng t o c a nh ng h c sinh khá, gi ắ + D a trên quy t c chung là: Yêu c u gi

ự ậ

i bài toán, quy t c gi ự ọ ạ ượ ươ ỏ ố ừ ờ ả   i bài toán ạ ạ   ủ ự ng trình, phân lo i các bài toán d a vào s  tham gia c a các đ i ả   ệ ữ i ng t  m i quan h  gi a các đ i l đó h c sinh tìm ra l i gi

ằ b ng cách l p ph ượ l ng, làm sáng t cho bài toán.

ọ ỗ ắ ẫ ữ ử ườ + Th

ả ả ắ ữ ng xuyên h ư ế   ng d n, s a ch a ch  sai cho h c sinh, l ng nghe ý ki n   i bài

ậ ướ ọ ươ ng trình. ủ c a các em. L u ý cho h c sinh nh ng sai sót mà các em hay m c ph i khi gi toán b ng cách l p ph

ổ ọ ả

ọ ệ ự ủ ộ ệ ả ự t. Tôi yêu c u h c sinh ph i t ằ + Cho h c sinh ngoài làm vi c cá nhân còn ph i tham gia trao đ i nhóm khi ế  giác, tích c c, ch  đ ng, có trách nhi m khi

ạ ộ

ọ ậ ậ ả ứ

ậ ươ ủ ng trình t M c dù là d ng toán khó, kh  năng nh n th c và suy lu n c a h c sinh   ấ ả ề   ằ t c  đ u

ả ề không đ ng đ u nh ng khi gi ph i th c hi n theo đúng ba b

ươ ệ L p ph ệ c 1:

i bài toán b ng cách l p ph ụ ể ư c. C  th  nh  sau: ồ g m các công vi c sau ẩ ề

ế ế ng đã bi t.

t theo  n và các đ i l ạ ượ ặ ư ng  ch a bi ị ố ệ ẩ ệ ữ ạ ượ ng.

ươ

ả ắ ọ ợ ọ i cho ng n g n và phù h p. ng trình mà ch n cách gi

ươ ệ

ệ   ng trình, nghi m ậ ể ệ ủ ẩ ề ệ

ả ọ ỹ ề ệ ướ ư ậ ạ c 1, h c sinh c n ph i đ c k  đ  bài, nh n d ng

ướ ả ấ ồ ầ t đ  bài r i gi

ấ ạ ng đ u bài h i s

ầ ủ ẩ ườ ệ ề ẩ ả ơ ị

ự ế ộ ố ầ ầ c n thi tham gia ho t đ ng. ạ ặ ư ồ ả ự ướ ậ ướ ng trình:  B ị ơ ọ ẩ ố ­ Ch n  n s  (ghi rõ đ n v ) và đ t đi u ki n cho  n. ạ ượ ể ễ ­ Bi u di n các đ i l ươ ể ậ ­ L p ph ng trình bi u th  m i quan h  gi a các đ i l ả ướ ng trình:  Gi c 2: B i ph ươ ừ Tùy t ng ph iả ờ  (Ki m tra xem trong các nghi m c a ph ủ ướ c 3: B  Tr  l ồ ế ỏ nào th a mãn đi u ki n c a  n, nghi m nào không r i k t lu n). ọ ự ướ c khi th c hi n b L u ý: Tr ắ ề ạ ế   bài toán là d ng toán nào, sau đó tóm t i. B c 1 có tính ch t quy t ỏ ố  ọ ẩ ố ị ợ đ nh nh t. Tùy t ng d ng toán mà ch n  n s  cho phù h p (Th ị ố ệ li u gì thì ta đ t cái đó là  n s ). Xác đ nh đ n v  và đi u ki n c a  n ph i phù   ớ ợ h p v i th c t ừ ặ  cu c s ng.

Trang4

ư ườ ướ i giáo viên trong quá trình h ẫ ầ   ng d n c n

ự ầ ệ ả đ m b o cho h c sinh th c hi n theo các yêu c u sau:

ọ ọ ỹ ề ắ ạ ả ị ắ Tuy đã có quy t c trên nh ng ng ả 2.2.1. Đ c k  đ  bài, tóm t ậ t, xác đ nh d ng và l p b ng phân tích bài

toán.

ậ Tr

ả ữ ừ i đ  bài nhi u l n, t ng câu, t ng ch  trong đ

i bài toán b ng cách l p ph ọ ạ ề ể ắ ươ ề ầ ề ượ ầ ắ nháp đ  n m đ ầ   ng trình giáo viên ph i yêu c u ề  ừ ữ   c đ  bài đã cho nh ng gì, yêu c u tìm ả ậ ỹ ề ở t bài toán

ị ả ế ượ ộ B c ti p theo là ph i xác đ nh đ

ấ ạ ố ố

ọ ạ ả

ướ ằ c khi gi ọ ọ h c sinh đ c th t k  đ  bài, đ c l bài và tóm t nh ng gì.  ướ ấ ỹ ề ệ ỹ ộ ể ề ọ

ả ủ ẩ ọ ẩ ệ ệ ề ề ệ ề ấ ặ ọ

ậ ỹ ể ộ ạ c bài toán thu c d ng nào (chuy n đ ng,   ạ ượ ừ ệ ữ ng t  đó giúp h c sinh   năng su t, c u t o s …) , tìm m i liên h  gi a các đ i l ặ ỏ ể   i không có sai sót nh  ho c không ph m sai hi u k  đ  toán và trong quá trình gi ậ   ề ầ l m. Vi c hi u k  n i dung đ  bài là ti n đ  quan tr ng trong vi c gi i bài t p   toán. Nó giúp h c sinh r t nhi u trong vi c ch n  n, đ t đi u ki n c a  n, suy lu n, l p lu n logic, k  năng tính toán, …

ệ ề ể ấ ộ

ề ệ ả ẩ ậ ậ ặ Đ c bi ọ

ạ ậ ủ ẩ ặ ệ ề ệ ể ế ậ ớ

ả   t trong các d ng toán v  chuy n đ ng, năng su t… Giáo viên ph i ố   rèn cho h c sinh thói quen l p b ng phân tích bài toán, đ t đi u ki n cho  n và đ i ợ ế chi u v i đi u ki n c a  n cho thích h p đ  tránh vi c sai sót khi k t lu n bài   toán.

ộ ế ờ

ề ế ấ ế ờ ượ ế ằ ế ừ ế  b n A đ n b n B m t 4 gi  và ng ữ ả . Tính kho ng cách gi a hai b n A và B, bi ừ   c dòng t ậ   t r ng v n

ậ ậ Ví dụ: M t ca nô xuôi dòng t ấ c là 2km/h. (Bài t p 54 SGK Toán 8 t p 2 ­ trang 34) ế b n B v  b n A m t 5 gi ố ủ t c c a dòng n

ể ả ượ ệ ầ ọ Đ  gi c bài toán này giáo viên c n rèn luy n cho h c sinh các b ướ   c ướ i đ

ướ sau: *B c 1: Tóm t c :

ế ượ ậ ố ậ ố c dòng, t: v n t c xuôi dòng, v n t c ng ả ờ ượ i đ ế t gì? ( Bi

c) ậ ố v n t c dòng n

ầ ế ữ

ộ ạ ướ

ộ ủ ủ ng)

ố ể ậ ố ườ ạ ươ ể ng? ( quãng đ

ầ ư ờ ọ ộ

ậ ố

ự ủ ậ ố ủ ờ ườ ậ ố ng = v n t c x th i gian) c dòng c n l u ý cho h c sinh: ậ ố ướ c ướ ậ ố c

ườ ượ ng AB = Quãng đ

ượ ọ ẩ   c dòng ta nên ch n  n

ng BA. ể ộ ng các bài toán chuy n đ ng xuôi dòng, ng ướ ứ c đ ng yên. ậ ố ướ c.

ậ ướ ọ ậ ố ướ ứ ầ ắ t: C n tr  l Bài toán cho bi ướ ả Bài toán c n tìm gì? (Tìm: Kho ng cách gi a hai b n A và B) ị ạ *B c 2: Xác đ nh d ng c a bài toán ( d ng toán chuy n đ ng) ạ ượ                Các đ i l ng c a toán chuy n đ ng? (V n t c, th i gian, quãng đ ệ ữ                M i liên h  gi a các đ i l ượ ể ố ớ ạ Đ i v i d ng toán chuy n đ ng xuôi dòng, ng ự ủ ủ ậ ố     + V n t c xuôi dòng c a ca nô = v n t c th c c a ca nô + v n t c dòng n ậ ố c dòng c a ca nô = v n t c th c c a ca nô ­ v n t c dòng n     +V n t c ng ườ     +Quãng đ ườ      +Thông th ậ ố ủ là v n t c c a ca nô khi dòng n ơ ả ớ ậ ố      +V n t c ca nô ph i l n h n v n t c dòng n *B c 3: L p b ng phân tích: (G i v n t c ca nô khi dòng n c đ ng yên là x(km/h, x > 2)

Trang5

ờ ậ ố Th i gian (h) V n t c (km/h) Quãng đ ng AB

ườ 4.(x + 2) 5.(x – 2) x + 2 x ­ 2 c dòng

4 5 ệ ể ậ ng trình

ươ ươ ườ ng trình ng BA nên ta có ph

ướ ứ c đ ng yên là x (km/h, x>2).

ng xuôi dòng AB là: 4.(x + 2) (km)

ng ng

ượ c dòng: x ­ 2 (km/h) c dòng BA là: 5.(x ­ 2) (km) ươ ng trình: 5.(x ­ 2) = 4.(x + 2)

ướ ứ ậ ố ậ c đ ng yên là 18(km/h)

ữ ế ả

Xuôi dòng ượ Ng ố ướ *B c 4: Tìm m i liên h  đ  l p ph ườ ng AB = quãng đ         Vì quãng đ                              5.(x + 2) = 4.(x ­2) i:ả Gi ọ ậ ố G i v n t c ca nô khi dòng n ậ ố V n t c ca nô khi xuôi dòng: x +2 (km/h) ườ Quãng đ ậ ố V n t c ca nô khi ng ượ ườ Quãng đ Theo bài ra ta có ph                                                5x + 10 = 4x – 8                                                 x = 18 (TMĐK) V y v n t c ca nô khi dòng n Kho ng cách gi a hai b n A và B là: 4.(18 + 2) = 80(km) ố ư ọ ế ề ệ ớ

Sau khi tìm ra x = 18, giáo viên l u ý h c sinh đ i chi u v i đi u ki n ban ệ ẽ ỏ ầ ủ ề đ u c a đ  bài xem đã th a mãn các đi u ki n ch a. ả ậ ứ ả ụ ể ờ ả ề ặ ậ ư ữ i ph i l p lu n ch t ch , nh ng căn c  ph i c  th  và 2.2.2.L i gi

ậ ằ ươ

ọ ẽ ứ ọ ậ ầ ư ỗ i bài toán b ng cách l p ph ả

ữ ệ

ượ ẩ ố

ố ể ữ đó d a vào nh ng y u t

ươ

ẫ i bài toán b ng cách l p ph

ọ ươ

ọ ự ố ể ậ ng đã cho và  n s  đ  l p lu n và l p nên ph ả ọ ng d n h c sinh gi ệ ậ ứ ể

ậ ươ ậ ằ ể ễ ự ươ ng pháp bi u di n s  t ệ ẩ ố ạ ậ ả ọ

ể ế ứ ủ ẩ ạ ượ ế ở ữ ể ớ

ệ ả

ộ ố ấ ệ ả ế ở ậ

ợ ồ ấ ệ ủ ệ ỉ ệ ệ

ố ả ệ ầ ả ệ ố ấ ữ ấ ả ợ ồ

ậ chính xác. ả Khi gi   ng trình, giáo viên c n l u ý h c sinh ậ   ả ặ ậ ậ l p lu n ph i ch t ch , có căn c  và ph i chính xác, khoa h c. Vì m i câu l p lu n ề ế ẩ ố ả ề   i đ u liên quan đ n  n s  và các d  ki n đã cho trong đ  toán. Do đó trong bài gi ữ ệ ả ầ c đâu là  n s , đâu là các d  ki n đã cho giáo viên c n ph i giúp h c sinh hi u đ   ạ   ế ố ữ ể ừ trong bài toán, đ  t  và các m i liên quan gi a các đ i ế ướ ậ ẩ ượ   c khi ng trình. Vì th , tr l ướ ướ   ng h ng trình, giáo viên nên h ạ   ữ ẫ ng quan gi a các đ i d n h c sinh luy n t p các ph ộ ạ ượ ứ ẩ ộ ở ượ   ng nào ng b i m t bi u th c ch a  n, trong đó  n s  đ i di n cho m t đ i l l ể ử ụ ế ấ ư   đó ch a bi t ngoài gi y nháp) t. H c sinh có th  s  d ng cách l p b ng (có th  vi ễ ư ể ể đ  bi u di n các đ i l   t b i nh ng bi u th c c a  n cùng v i các ng ch a bi ệ ủ quan h  c a chúng. ộ ệ Ví dụ :   M t xí nghi p kí h p đ ng d t m t s  t m th m len trong 20 ngày.   ậ   Do c i ti n kĩ thu t, năng su t d t c a xí nghi p đã tăng 20%. B i v y, ch  trong ữ 18 ngày, không nh ng xí nghi p đã hoàn thành s  th m c n d t mà còn d t thêm   ượ đ  (Bài   c 24 t m n a. Tính s  t m th m len mà xí nghi p ph i d t theo h p đ ng. ậ t p 45­  SGK toán 8 t p 2 ­ trang 31)

Phân tích :

Trang6

ệ ả ệ ả ừ ả

ố ấ ộ ệ ế ượ t xí nghi p ph i d t trong 20 ngày thì xong s  t m th m len theo   ệ   c xem là xong 1 công vi c), ta suy ra trong m t ngày xí nghi p

ả ợ ồ ươ ự ố ấ ệ ả ố ấ s  t m th m len theo h p đ ng. T ng t , s  t m th m len đã d t và c

ứ ệ T  gi  thi ồ ợ h p đ ng (và đ ệ ượ 1 d t đ 20 ệ ượ

ự ế c theo th c t ằ ộ ấ ủ ố ả ộ ỗ m i ngày d t đ ự ế ệ th c t

ố ả   . Năng su t c a xí nghi p tăng 20% t c là s  th m ệ ả ệ ự ị ệ ố ấ ế ả ọ ợ d t trong m t ngày b ng 120% s  th m d  đ nh d t trong m t ngày. ồ Khi đó n u g i: x là s  t m th m len mà xí nghi p ph i d t theo h p đ ng

ả Ta có b ng sau :

ố ả ố ệ   S  th m len d t S  ngày

ố ả ệ S  th m len d t trong 1 ngày

*

cượ đ

x N(cid:0)

24

d tệ 20 ợ ồ x (t m, ấ ) Theo h p đ ng

x 20 +x 18

+

+

x

x

24

24

18 x + 24 Th c tự ế

=

<=>

=

120%

(

)

18

x 20

18

x 6 . 5 20

ươ Ph ng trình

ọ ẩ ố Trong ví d  trên, n u ch n  n s  theo cách khác:

ế ố ấ ệ ế ả ộ ệ ượ ồ ợ c theo h p đ ng

ụ ọ N u g i: x là s  t m th m len m t ngày xí nghi p d t đ ả Ta có b ng sau:

*

ố ả ố ệ   S  th m len d t S  ngày ố ả ệ ượ S  th m len d t đ c đ

ượ x (t m, ấ ) c trong 1 ngày x N(cid:0)

x

<=>

d tệ 20 18 120%x 20x 18.120%x ợ ồ Theo h p đ ng Th c tự ế

x

= x

= x 20

24)

18.120% 20

24 (

- - ươ Ph ng trình

ố ả ọ ẩ ệ ượ ” thì ph c

108 5 S  th m len d t đ ệ ượ

ố ả Qua đó ta th y r ng khi ch n  n là “ ứ ạ ọ ẩ ơ ng trình ”. Do đó S  th m len d t đ ươ c trong 1 ngày

ọ ẩ ế ệ

*

ấ ằ ớ ph c t p h n so v i khi ch n  n là “ ả ầ i c n chú ý đ n vi c ch n  n. khi gi i:ả Gi

x N(cid:0)

ọ ố ấ ệ ả ộ ệ ượ ấ ợ ồ c theo h p đ ng (t m,

G i x là s  t m th m len m t ngày xí nghi p d t đ )

ả ố ấ ệ ự ị ấ

ệ ộ ấ

ự ế ự ế ố ấ ố ấ ệ ệ ấ Thì s  t m th m len xí nghi p d  đ nh d t: 20x (t m) ả S  t m th m len th c t ả S  t m th m len th c t đã d t trong m t ngày: 120%x (t m)  đã d t: 18.120%x (t m)

Trang7

ấ ả ệ

<=>

ạ ươ ượ ệ ế k  ho ch xí nghi p còn d t thêm đ ệ c 24 t m, ta có ph ố ả ng trình:

= 18 120 x 20x

= 20x

24

24

<=>

=

<=>

108x 100x 120 <=> =

= 8x 120

ᄃ ) ( x 15 TM K

- ệ ủ ệ . % - Vì năng su t xí nghi p c a xí nghi p tăng nên ngoài s  th m len ph i d t theo ấ 108x 5 -

ậ ố ấ ấ V y s  t m th m len d  đ nh d t là 15.20 = 300 (T m)

ờ ự ị ả ầ ệ ủ ề ộ ừ ả ả 2.2.3.L i gi i ph i đ y đ  v  n i dung, chính xác, không th a, không

thi u.ế

ạ ạ

ờ ệ ủ ả ả ủ Giáo viên khi gi ng d y cho h c sinh gi ả i gi

ỏ ả ủ t c  các d  ki n c a đ t c

ọ i. Nghĩa là l ế ộ ữ ệ ậ ữ ệ ủ ả

t nào dù là nh , khi đã s  d ng h t t ng trình, gi ả ớ ả ộ ượ ế ượ ủ ẩ c ph ế ề ặ

ố ế ư ậ ậ ớ ế   ầ i lo i toán này c n ph i chú ý đ n ả ầ i c a bài toán ph i đ y đ , chính xác,   ữ ệ ủ ề  ử ụ ế ấ ả  ử ụ ố   ả ế c k t qu  thì cu i ể ử  ể ệ   i, k t lu n bài toán cho chính xác. Có nh  v y m i th  hi n

ầ ủ ệ ấ ả tính toàn di n c a bài gi ế ấ ả không th a cũng không thi u. Ph i làm sao s  d ng h t t ế ỏ bài, không b  sót m t d  ki n, m t chi ti ươ i tìm đ các d  ki n c a bài toán, l p đ ệ ả cùng các em ph i chú ý đ i chi u k t qu  v i đi u ki n c a  n ho c có th  th ả ể ả ờ ạ ế l i k t qu  đ  tr  l ượ đ c tính đ y đ  và toàn di n nh t.

ự ị ế

i lái ô tô d  đ nh đi t ờ ớ ậ ố ấ ớ ậ ố ườ ắ ỏ ừ  v i v n t c  y, ô tô b  tàu h a ch n đ

ị A đ n B v i v n t c 48km/h. Nh ng sau khi đi ể   ộ

ư ng trong 10 phút. Do đó, đ ả ậ ố i đó ph i tăng v n t c thêm 6km/h. Tính đ ậ  (Bài t p 46 SGK Toán 8 t p 2­  trang 31) ọ ẽ ơ ồ ả : (GV v  s  đ  minh h a) Ví dụ :   ườ ộ M t ng ị ộ ượ c m t gi đ ườ ờ ế ị k p đ n B đúng th i gian đã đ nh, ng ườ ng AB. dài quãng đ ẫ ướ H ng d n gi i

ọ ộ ủ ườ ng AB là x (km, x > 48)

G i đ  dài c a quãng đ ả       Ta có b ng sau :

ờ Th i gian

ậ ố ườ V n t c (km/h) Quãng đ ng (km)

48 x ự ị D  đ nh

48 48 )ờ (gi x 48 1

Th c tự ế M t gi ộ ờ ầ    đ u ạ (Đo n AC)

Trang8

1 6

ắ ị 0 0 B  Tàu ch n

-x

48

54

ạ ạ   i 48 + 6 = 54 x ­ 48 Đo n còn l ạ (Đo n CB)

1 6

ư ọ ổ L u ý h c sinh: Đ i 10 phút = giờ Gi i:ả

ườ ủ ọ ộ ng AB là x (km, x > 48)

ự ị ờ Th i gian d  đ nh là (h) G i đ  dài c a quãng đ x 48

ạ ườ ờ Đo n đ ng đi trong 1 gi : 48 (km)

ậ ố V n t c sau khi tăng là 54 (km/h) ạ ườ Đo n đ ng còn l x ­ 48 (km)

54

ạ i là:  -x 48 ờ ạ Th i gian còn l i: (h)

=

1

x 48

54

+

-

(cid:0) -

(

1 x 48 + + 6 ) = + 432 72 8 x 48

9x

+

=

=

ươ Theo bài ra ta có ph ng trình: (cid:0) -

504 8x 384 9x x 120(Th am n K)

� � �

(cid:0)

ậ ả ng AB dài 120 km V y qu ng đ

ứ ạ i bài toán không ph c t p.

ươ ờ ả 2.2.4. L i gi Trong quá trình tìm l ơ ả ờ ấ ượ ng trình l p đ i. Nh

ướ ả ễ ả ả ằ

ẫ ấ c ph i d  nh t khi gi ượ ả ả ng trình ph i đ m b o đ ứ ữ ẽ ặ

ả i cho bài toán, giáo viên h i gi ươ ậ ả i nào đ n gi n nh t, ph ậ ậ ứ ặ ộ ủ ọ ỏ ế ố ọ ạ ợ

ọ ng d n h c sinh tìm   ư  ả cách gi ầ   ươ ậ c các yêu c u v y khi gi i bài toán b ng cách l p ph ả ụ ể ầ   ậ không có sai sót m c dù nh ; có l p lu n ch t ch , nh ng căn c  ph i c  th , đ y ể   ủ đ , chính xác và phù h p ki n th c, trình đ  c a h c sinh, đ i đa s  h c sinh hi u và làm đ c ượ

ươ ươ ầ

ng. Ph ỏ ươ ỉ ổ ổ ẹ ổ ươ ẹ ấ ầ Ví d  4ụ : Năm nay, tu i m  g p 3 l n tu i Ph ổ ấ ằ ng tính r ng 13 năm ng bao ng thôi. H i năm nay Ph

*

ậ ữ n a thì tu i m  ch  còn g p 2 l n tu i Ph nhiêu tu i? (Bài t p 40 SGK Toán 8 t p 2­  trang 31)

(cid:0)x N )

ọ ổ

ng năm nay là x (tu i,  ươ ổ ng: 3x (tu i)

ng 13 năm sau: x + 13 (tu i) ươ ữ ng 13 năm sau: 3x + 13 (tu i) ổ ổ ầ ươ ổ ậ ẫ ướ H ng d n:  ươ ổ ủ G i tu i c a Ph ẹ ổ ủ Thì tu i c a m  Ph ươ ổ Tu i Ph ẹ ổ Tu i m  Ph ẹ ỉ Vì 13 năm n a tu i m  ch  còn g p 2 l n tu i Ph ng, nên ta có ph ng trình:

ấ ươ 3x + 13 = 2(x + 13)

ỏ <=> 3x + 13 = 2x + 26                                               <=> x = 13 (Th a mãn ĐK)

Trang9

ươ V y năm nay Ph

ờ ả ọ ắ ế ng trên thì ổ ng 13 tu i ướ i quy t bài toán theo h l i gi i ng n g n, ph ươ   ng

ậ ả ế N u ta gi ễ ả ơ i h n

*

ọ ẩ ố ư

(cid:0)x N )

ư ọ ẹ ổ trình d  gi ế Nh ng n u ta ch n  n s  nh  sau:  ổ ủ G i tu i c a m  Ph

13

ươ ổ ủ Thì tu i c a Ph ng: (tu i)ổ ươ ng năm nay là x (tu i,  x 3

+x 3

ươ ổ Tu i Ph ng 13 năm sau: (tu i)ổ

ổ ẹ ổ ng 13 năm sau: x + 13 (tu i)

ươ ữ ấ ầ ổ ươ ươ Tu i m  Ph ẹ ỉ Vì 13 năm n a tu i m  ch  còn g p 2 l n tu i Ph ng, nên ta có ph ng trình:

x + 13 = 2( + 13)

ả ươ Gi ng 13 tu i.

ổ x 3 ượ ướ ế ậ ươ ươ ng trình trên và tính đ i quy t bài toán theo h ượ   c ổ ng trình l p đ

ơ

ầ ậ ả i ph i đ m b o tính th  t ậ

ậ ả ầ i ph c năm nay Ph ả ế ư ng này   Nh ng n u ta gi thì ph ả ầ ễ ứ ạ ơ ph c t p h n, d  có sai l m h n trong quá trình gi i. ả ả ờ ả 2.2.5. L i gi ươ ằ ả i bài toán b ng cách l p ph Khi gi ậ ữ ệ ủ ề ậ ả i c n ph i có th

ề ề ữ ướ ầ ậ c, v n đ  nào c n l p lu n sau. Gi a các b

ặ ậ ự ươ ầ ậ , v n đ  nào c n l p lu n tr ễ ờ i gi ậ ả

ướ c, b

ố ễ c sau là s  k  th a c a b ế ự ướ .   ứ ự ế ừ , có tính k  th a gi a các b c ự ng trình chúng ta c n l p lu n d a vào   ứ  ướ   c ẽ ớ   ng ph i logic, ch t ch  v i ủ ằ ướ   c nêu ra nh m ch  ý cho ữ   , dài dòng gi a

các d  ki n c a đ  bài. Tuy nhiên khi l p lu n trình bày l ự ấ t ậ ể ậ l p lu n bi u di n s  t ướ nhau, b ướ b các b

ướ ạ ả ấ ạ ượ ữ ng quan gi a các đ i l ướ ự ế ừ ủ ướ c tr c tr ả c sau ti p n i. Không nên di n gi i lung tung, không có trình t ướ c.  ư L u ý:

ụ ể ề ả ươ ậ

ạ ẫ ng d n gi ạ ng trình (D ng bài toán v ệ ọ Trong quá trình d y h c, giáo viên phân lo i và h ằ i bài toán b ng cách l p ph ả ể ạ ấ ạ ạ ộ ộ

ế ạ ậ

ế ự

ọ ả ệ i pháp quan tr ng khi th c hi n gi ể ọ ầ ư c t

ướ ợ ậ

ọ ế ể ả c lý thuy t đ  gi ị ộ ệ ố ợ ớ ừ ả ậ ơ ọ

ậ ọ ọ

ậ ả ỗ ể ậ ậ ẫ ộ

ổ ứ ộ ơ

ế ộ ố ậ ươ ả ạ i các ề  ạ d ng toán c  th  v  gi   chuy n đ ng, d ng toán “lao đ ng s n xu t”, d ng toán “công vi c”, d ng toán “liên quan đ n hình h c”, d ng toán “liên quan đ n Hóa h c, V t lí”, …) ậ   ằ i bài toán b ng cách l p ể   ọ ượ ố t, hi u ế ậ ụ ả   c h t giáo viên ph i i bài t p thì tr ắ   ộ ố ỏ t, chu n b  m t h  th ng các câu h i phù h p, m t s  bài t p tr c ố ượ   ng h c sinh. Phân tích th t rõ ớ ế ạ    các ti t d y trên l p ho c phân tích ờ ọ ể ề ả    h c đ  làm n n t ng cho h c sinh ỏ   ọ ể i các bài t p khác. M t khác giáo viên có th  chia h c sinh thành các nhóm nh , ọ   ả  ch c th o lu n các bài t p m u đ  các em h c ể ả ượ   c i đ ả   i ọ ọ ả Trên đây là 5 gi ươ ng trình mà giáo viên c n l u ý cho h c sinh. Đ  h c sinh h c đ ph ượ ậ ượ c bài, v n d ng đ đ ậ ố ẩ ạ so n bài th t t ự ậ ệ nghi m, t  lu n đ n gi n phù h p v i t ng đ i t ở ụ ỉ ỉ ràng và t  m  các ví d  trong sách giáo khoa  ẫ th t kĩ các bài t p m u cho h c sinh qua các gi ặ ậ gi m i nhóm có m t nhóm tr sinh y u kém có th  hi u đ m t s  bài t p t ng t c bài m t cách sâu h n, giúp các em có th  gi , làm cho các em không chán n n, không ng i khó khi gi ưở ể ể ượ ự ng t

Trang10

ậ ằ ả ứ ừ i bài toán b ng cách l p ph

ọ ầ ả ươ ậ

ọ ự ng t

ọ ươ đó h c sinh có th

ệ ầ i bài toán b ng cách l p ph ợ ậ ng trình. T  đó giúp các em có h ng thú bài t p gi   ạ ậ ả ữ   ơ ữ i nh ng bài t p d ng khó h n. Do v y giáo viên c n ph i cho h c sinh nh ng gi ạ ự ể ả ậ ươ  làm và cũng c n ph i phân lo i rõ ràng cho h c sinh  đ  các em t bài t p t   ể  ể ừ ằ ả ạ ừ t ng d ng toán gi ng trình đ  t ề ọ ẩ ch n  n và đ t đi u ki n thích h p cho  n.

ắ ạ ậ

ấ ạ ượ ượ ạ ươ ạ ượ ế ậ ươ ậ ẩ ặ ả ậ ướ i pháp đã nêu trên tôi đã v n d ng vào trong quá trình h ượ ậ i các bài toán d ng này thì nh n th y các em đã n m đ c quy t c gi c các d ng toán, làm sáng t ng trình, phân lo i đ ng d n đ n l p đ c ph

ễ ng trình d  dàng, t ặ ẫ ố ủ ả i ph

ẫ ng d n cho   ả   ắ i ỏ  ừ    đó ữ   ng trình tìm ra đáp s  c a bài toán chính xác không g p ph i nh ng    đó ả ả ể ừ i đ  t

ạ ạ ả ớ V i gi ả ọ h c sinh gi ằ bài toán b ng cách l p ph ố ệ ữ m i quan h  gi a các đ i l ươ ệ vi c gi ọ khó khăn và sai l m, kích thích h c sinh lòng say mê tìm hi u cách gi phát huy đ duy linh ho t, nh y bén khi tìm l ể ờ i gi i bài toán.

c

ọ ố

ư ượ c kh  năng t ế 2.3. K t qu  đ t đ ấ ượ ủ ề ế ậ ầ ả ằ ầ ả ả ạ ượ ả ấ   ọ ng h c kì II năm h c 2018­2019, tôi đã th ng kê v  k t qu  ch t ươ   ng i bài toán b ng cách l p ph

ư ả Kh o sát ch t l ọ ượ l ng làm bài c a các h c sinh câu 3 ph n gi ể trình (1,5 đi m) nh  sau:

S  HSố S  HSố S  HSố

ố  ổ T ng s ọ h c sinh ể không làm đ cượ ượ ừ c t 0,5 ­>1 làm đ ượ ừ c  t 1­>1,5 đi m

làm đ đi mể

SL % SL % SL %

20 20,8 28 29,2 96 48 50

ằ ả ấ ậ

i bài toán b ng cách l p ph ể c chuy n bi n.

ướ ọ ươ

ươ ủ ể ằ

ả ặ ủ   ươ ỹ ng trình c a ư   ế  Tuy ch a cao nh ng ư ố ng h c sinh kh i 8 đã có b ọ ố   ng pháp t t cho h c sinh thì trong năm h c 2019­2020 ậ ả ầ   ng trình c a các i bài toán b ng cách l p ph c trong ph n gi ạ ấ ợ ệ ặ ể   t các em không c m th y s  khi g p d ng toán

ả ế K t qu  trên cho th y k  năng gi ố ượ ọ ấ ả t c  các đ i t t ọ tôi hi v ng khi đã có ph ố ạ ượ này đi m s  đ t đ ẽ em s  tăng lên đáng k  và đ c bi này n a.ữ Ầ

Ậ ủ ề

ứ ả ệ ậ ấ

ằ ệ ự ế ấ

ư ậ ả ề ạ ả

ọ ộ ả ạ ỹ  ọ ạ  nghiên c u gi ng d y, tôi nh n th y vi c rèn luy n cho h c sinh k ệ   ươ ng trình có ý nghĩa th c t  r t cao. Nó rèn luy n ễ ạ    duy logic, kh  năng sáng t o, kh  năng di n đ t chính xác nhi u quan   i pháp trên vào quá trình d y h c b  môn tôi đã

ụ ệ i c áp d ng các gi ọ ơ ả ỗ ự ồ ưỡ  b i d ng, rèn

Ế 3. PH N K T LU N 3.1. Ý nghĩa c a đ  tài: ừ ự ế T  th c t ả năng gi i bài toán b ng cách l p ph ọ cho h c sinh t ọ ệ h  toán h c, … V ộ ố rút ra m t s  bài h c c  b n. ộ M t là: ể ườ   M i giáo viên c n ph i th ứ ng xuyên t ạ ỹ ừ ệ ự ọ ả ầ  h c, t ọ ồ ề ế luy n đ  không ng ng trau d i v  ki n th c, k  năng d y h c.

Trang11

ườ ư ứ ạ ả Hai là: Th

ệ ớ ề ạ ụ   ng xuyên đ i m i v  cách so n, cách gi ng, đ a các  ng d ng ứ ổ ng pháp và hình th c t

ứ ạ ổ ọ c h c sinh vào quá trình h c t p.

ạ công ngh  thông tin vào d y h c, đa d ng hoá các ph ọ ể ố ượ ọ ch c d y h c đ  lôi cu n đ ầ ươ ọ ậ ọ ệ ặ Ba là: C n quan tâm sâu sát đ n t ng đ i t ng h c sinh đ c bi

ố ượ ề ế ừ ạ ứ ẹ ầ ỡ

ọ t là h c sinh ế y u kém, giúp đ  ân c n, nh  nhàng t o ni m tin, h ng thú cho các em vào môn h c.ọ

ọ ố B n là:

ạ ủ ộ ệ ng d n h c sinh vào vi c phát ệ ượ c quan h  giao

ọ ữ

ự ế

ả ạ ế ệ ả ả ẫ ả ạ t ph i t o ra đ ổ ứ  ch c nhóm. ệ ể ượ c ki m nghi m qua th c t i k t qu  khá kh  quan.

ng và đem l ị ề ấ i tr ế

ữ ề ổ ơ

ụ ề ạ    ch c nhi u h n n a các bu i sinh ho t chuyên môn ằ   ỹ i bài toán b ng

ươ ệ

ề ả ng, liên c m đ i v i b  môn v  chuyên đ  “K  năng gi ọ ỏ ng trình” đ  giáo viên h c h i kinh nghi m l n nhau. ệ ầ ổ ứ ố ớ ộ ể ộ ề ề ứ

ạ ả ướ  Trong quá trình d y giáo viên ph i h ỗ ế ự huy tính tích c c, ch  đ ng, sáng t o. Trong m i ti ề ữ ư l u đa chi u gi a giáo viên ­ h c sinh, gi a cá nhân, t ế ộ             N i dung sáng ki n kinh nghi m trên đã đ ạ ạ ườ gi ng d y t ữ 3.2. Nh ng ki n ngh , đ  xu t: Phòng GD ­ ĐT c n t ườ liên tr ậ cách l p ph Trên đây là toàn b  quá trình nhiên c u v  đ  tài “ ớ ẫ Rèn luy n k  năng gi ả ọ ằ ả   ỹ i   ” mà b n thân đúc rút ng trình cho h c sinh l p 8

ậ ả bài toán b ng cách l p ph ượ đ

ề ặ ữ ế ể

ấ ế ể ệ ấ ồ

ươ ạ c trong quá trình gi ng d y.  ố ắ ế ủ ơ M c dù đã có nhi u c  g ng, song có th  còn nh ng thi u sót, tôi r t mong ượ ự c s  đóng góp ý ki n c a quý c p trên và đ ng nghi p đ  sáng ki n kinh ủ

ệ ả ơ ậ nh n đ ệ nghi m c a tôi hoàn thi n h n. Tôi xin chân thành c m  n !

ả Qu ng Bình, tháng 4 năm 2020

Trang12

Ụ Ả Ệ DANH M C TÀI LI U THAM KH O

ụ ạ ộ ủ 1. Sách giáo khoa Toán 8 c a B  Giáo d c và Đào t o.

ụ ạ ộ ủ 2. Sách giáo viên Toán 8 c a B  Giáo d c và Đào t o.

ụ ủ ứ ế ẩ ạ ộ 3. Chu n ki n th c kĩ năng môn Toán c a B  Giáo d c và Đào t o.

ươ ụ ạ ọ 4. Ph ng pháp d y h c môn Toán(NXB Giáo d c).

Trang13

Ụ Ụ M C L C

M cụ

Ở Ầ

ủ ề

Ầ 1.PH N M  Đ U ề ọ 1.1. Lý do ch n đ  tài ớ ủ ề ể        1.2. Đi m m i c a đ  tài  ạ ụ        1.3. Ph m vi áp d ng c a đ  tài Ộ 2. PH N N I DUNG

ự ệ c khi th c hi n các gi

ệ ủ ề i pháp c a đ  tài ụ ề c khi áp d ng đ  tài ủ ề ả i pháp c a đ  tài

ả ạ ủ ả ướ ự c khi th c hi n các gi ệ i pháp c n th c hi n

Trang 1 1 1 1 2 2 2 2 3 4 ắ ạ ị ậ ả Ầ ướ ạ ự 2.1. Th c tr ng tr ả ả ế 2.1.1.K t qu  gi ng d y c a b n thân tr ướ ạ ự 2.1.2. Th c tr ng tr ả ự ầ 2.2. Các gi ọ ỹ ề 2.2.1. Đ c k  đ  bài, tóm t t, xác đ nh d ng  và l p b ng phân tích

bài         toán.

6 ờ ả ả ậ ứ ữ ẽ ậ ặ 2.2.2. L i gi i ph i l p lu n ch t ch , nh ng căn c  ph i c  th ả ụ ể

và chính xác.

7 ủ ề ộ ả ầ ờ ả ừ   i ph i đ y đ  v  n i dung, chính xác, không th a,

ứ ạ

9 10 ả ả ứ ự ữ ờ ờ ả ả i bài toán không ph c t p. ả i ph i đ m b o tính th  t ế ừ , có tính k  th a gi a các

b

2.2.3.L i gi không thi u.ế 2.2.4. L i gi 2.2.5. L i gi cướ .  2.3. K t qu  đ t đ Ầ ế Ế

10 11 11 11 ả ạ ượ c Ậ ủ ề ế ị ề 3. PH N K T LU N          3.1. Ý nghĩa c a đ  tài ấ ữ          3.2. Nh ng ki n ngh , đ  xu t

Trang14