
Đề tài
THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP THỰC TIỄN
NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC
CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC MẠCH KIẾN THỨC
“TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG” Ở
ĐỘNG VẬT - SINH HỌC 11
Lĩnh vực : SINH HỌC

SỞ GD-ĐT NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT BẮC YÊN THÀNH
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài
THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP THỰC TIỄN
NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC
CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC MẠCH KIẾN THỨC
“TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG” Ở
ĐỘNG VẬT - SINH HỌC 11
Lĩnh vực: SINH HỌC
Tác giả: Phan Đức Hạnh
Tổ chuyên môn: Khoa học Tự nhiên
Năm 2024. Số điện thoại: 0975084218

MỤC LỤC
Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................................ 2
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu............................................................................. 2
4. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................... 2
5. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 2
PHẦN 2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................... 3
Chương 1. Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của đề tài ............................................ 3
1. Một số khái niệm về BTTT và NLVDKT vào thực tiễn ...................................... 3
2. Vai trò của bài tập thực tiễn trong việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức .. 4
3. Nguyên tắc thiết kế bài tập thực tiễn .................................................................... 4
4. Quy trình thiết kế bài tập thực tiễn ....................................................................... 5
5. Ví dụ về xây dựng b ài tập thực tiễn t rong dạy học mạch kiến thức “Trao đổi chất
và chuyển hóa năng lượng” ở động vật - Sinh học 11 để phát triển năng lực vận dụng
kiến thức cho học sinh .............................................................................................. 6
6. Định hướng chung về việc sử dụng bài tập thực tiễn để tổ chức dạy h ọc phát
triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh ....................................................... 8
6.1. Các tiêu chí đánh giá việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức ................. 8
6.2. Quy trình dạy học bằng bài tập thực tiễn ................................................. 10
7. Thực trạng của việc sử dụng bài tập thực tiễn .................................................... 10
Chương 2. Thiết kế và sử dụng bài tập thực tiễn ................................................... 11
1. Thiết kế bài tập thực tiễn tương ứng với từng yêu cầu cần đạt củ a các nội dung
trong mạch kiến thức “Trao đổi ch ất và chuyển hóa năng lượn g” ở động vật -
Sinh học 11 ......................................................................................................... 11
2. Sử dụng b ài tập thực tiễn đã thiết kế để tổ chức các hoạt động dạy học nhằm
phát triển năng lực vận dụng kiến thức cho học sinh .............................................. 24
2.1. Bài: Dinh dưỡng và tiêu hóa ở động vật ................................................. 24
2.2. Bài: Hô hấp và trao đổi khí ở động vật ................................................... 27
2.3. Bài: Vận chuyển các chất trong cơ thể động vật .................................... 30
2.4. Bài: Miễn dịch ở động vật ....................................................................... 32
2.5. Bài: Bài tiết và cân bằng nội môi ............................................................ 34
3. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất ......................... 38

3.1. Mục đích khảo sát .................................................................................... 38
3.2. Nội dung và phương pháp khảo sát ......................................................... 38
3.3. Đối tượng khảo sát ................................................................................... 39
3.4. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất 39
Chương 3. Thực nghiệm sư phạm ......................................................................... 42
1. Mục đích thực nghiệm ......................................................................................... 42
2. Kế hoạch thực nghiệm ......................................................................................... 42
3. Kết quả thực nghiệm sư phạm ............................................................................ 42
PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT ................................................................ 46
1. Kết luận .............................................................................................................. 46
2. Kiến nghị ............................................................................................................ 46
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 47
PHỤ LỤC ............................................................................................................ 1-pl
Phụ lục 1. Khảo sát thực trạng, mức độ cấp thiết và khả thi của đề tài ........................... 1-pl
Phụ lục 1.1. Phiếu khảo sát thực trạng của đề tài .......................................... 1-pl
Phụ lục 1.2. Kết quả khảo sát thực trạng của đề tài ...................................... 2-pl
Phụ lục 1.3. Phiếu khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất ... 2-pl
Phụ lục 1.4. Tổng hợp kết quả khảo sát sự cấp thiết của các giải pháp đề xuất .. 4-pl
Phụ lục 1.5. Tổng hợp kết quả khảo sát về tính khả thi của các giải pháp đề xuất ... 4-pl
Phụ lục 2. Đáp án bài tập thực tiễn dạng tự luận ................................................. 5-pl
Phụ lục 3. Bài tập thực tiễn dạng trắc nghiệm “đúng – sai” .............................. 18-pl
Phụ lục 4. Đề kiểm tra thu thập số liệu thực nghiệm ......................................... 32-pl
Phụ lục 4.1. Đề kiểm tra giữa kì 1 ......................................................................... 32-pl
Phụ lục 4.2. Đề kiểm tra cuối kì 1 ......................................................................... 35-pl
Phụ lục 4.3. Đề kiểm tra giữa kì 2 ......................................................................... 38-pl

KÍ HIỆU VIẾT TẮT
Kí hiệu viết tắt
Viết đầy đủ
BTTT
Bài tập thực tiễn
GD-ĐT
Giáo dục – đào tạo
GDPT
Giáo dục phổ thông
GV
Giáo viên
HS
Học sinh
NLTT
Năng lự thành tố
NLVDKT
Năng lực vận dụng kiến thức
SGK
Sách giáo khoa
SGV
Sách giáo viên
THPT
Trung học phổ thông
VĐTT
Vấn đề thực tiễn
YCCĐ
Yêu cầu cần đạt