MỤC LỤC
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT TƯƠNG DƯƠNG 1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài:
THIẾT KẾ, TỔ CHỨC DẠY HỌC DỰ ÁN “MIỄN DỊCH Ở NGƯỜI VÀ
ĐỘNG VẬT” SINH HỌC 11 THEO ĐỊNH HƯỚNG GIÁO DỤC HỌC
SINH BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG, PHÒNG CHỐNG BỆNH
Lĩnh vực: Sinh học
Người thực hiện: LÊ THỊ PHƯƠNG – NGUYỄN THỊ OANH
Tổ bộ môn: Tự Nhiên
Điện thoại: 0974249850 - 0946307767
Nghệ An, năm học 2023 - 2024
Trang
DANH MỤC THỐNG KÊ CHỮ VIẾT TẮT
DANH SÁCH CÁC BẢNG, HÌNH
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1
1.1. Lý do chọn đề tài
1
1.2. Mục đích nghiên cứu
1
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
2
1.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
2
1.5. Phương pháp nghiên cứu
2
1.6. Những đóng góp của đề tài
2
PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
3
2.1. Cơ sở lý luận của PPDH dự án
3
2.1.1. Khái niệm dạy học dự án
3
2.1.2. Mục tiêu của dạy học dự án
3
2.1.3. Các hình thức của dạy học dự án
4
2.1.4. Đặc điểm và tiến trình của dạy học dự án
5
2.1.4.1. Đặc điểm dạy học dự án
5
2.1.4.2. Tiến trình dạy học dự án
7
2.1.5. Những ưu điểm và nhược điểm của dạy học dự án
8
2.1.5.1. Ưu điểm
8
2.1.5.2. Nhược điểm
9
2.1.6. Vai trò của HS và GV trong dạy học dự án
9
2.1.6.1. Vai trò của học sinh
9
2.1.6.2. Vai trò của giáo viên
9
2.1.7. Hồ sơ bài dạy trong dạy học dự án
9
2.2. Cơ sở thực tiễn của dạy học dự án
9
2.2.1. Thực trạng tổ chức dạy học dự án ở trường THPT Tương Dương
9
2.2.2. Thuận lợi và khó khăn của thực trạng dạy học dự án ở trường
THPT Tương Dương 1
11
2.2.2.1. Thuận lợi
11
2.2.2.2. Khó khăn
12
2.3. Vai trò phòng chống bệnh đối với sức khỏe con người
13
2.3.1. Một số nguyên nhân gây bệnh cho người và động vật
13
2.3.2. Vai trò phòng chống bệnh
14
2.3.3. Vai trò của việc tiêm vacinne trong công tác phòng chống bệnh
2.3.4. Mỗi quan hệ giữa môi trường và sức khỏe con người.
14
14
2.4. Thiết kế quy trình, tổ chức dạy học dự án “Miễn dịch ở người và
động vật” theo định hướng giáo dục học sinh bảo vệ môi trường, phòng
chống bệnh.
15
2.4.1. Mô tả dự án
15
2.4.2. Mục tiêu dự án
16
2.4.3 Chuẩn bị
17
2.4.4. Xây dựng bộ câu hỏi định hướng và phiếu khảo sát dự án “Miễn
dịch ở người và động vật” theo định hướng giáo dục học sinh bảo vệ môi
trường, phòng chống bệnh.
17
2.4.5. Quy trình kiểm tra, đánh giá
19
2.4.6. Tổng hợp đánh giá
20
2.4.7. Xây dựng bảng tiêu chí đánh giá
20
2.4.8. Tiến trình dạy học
20
2.4.9. Các hoạt động dạy học cụ thể
21
2.4.10. Tổ chức báo cáo, trưng bày sản phẩm dự án
31
2.5. Kết quả thực nghiệm và đánh giá dự án
36
2.5.1. Kết quả định tính
36
2.5.2. Kết quả định lượng
36
2.5.3. Đánh giá dự án
37
PHẦN III. KẾT LUẬN
46
3.1. Ý nghĩa của đề tài
46
3.2. Hướng phát triển của đề tài
47
3.3. Những kiến nghị, đề xuất
48
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Phụ lục 01
Phụ lục 02
Phụ lục 03
Phụ lục 04
Phụ lục 05
Phụ lục 06
DANH MỤC THỐNG KÊ CHỮ VIẾT TẮT
STT
Viết đầy đủ
Viết tắt
1
Trung học phổ thông
THPT
2
Giáo dục phổ thông
GDPT
3
Phương pháp dạy học
PPDH
4
Học sinh
HS
5
Nhà xuất bản
NXB
6
Giáo viên
GV
7
Dạy học dự án
DHDA
8
Sở giáo dục
SGD
9
Giáo dục và đào tạo
GD&ĐT
10
Học sinh giỏi
HSG
11
Đại học
ĐH
12
Giáo dục
GD
13
Sách giáo khoa
SGK
14
Đánh giá định kỳ
ĐGĐK
15
Tự luận
TL
16
Đối chứng
ĐC
17
Thí nghiệm
TN
1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lí do chọn đề tài
Nghiên cứu đổi mới phương pháp dạy học là yêu cầu thiết yếu của giáo dục
nghề nghiệp đặt ra trong giai đoạn hiện nay, đổi mới từ việc tiếp cận nội dung sang
tiếp cận phẩm chất, năng lực HS, từ việc tập trung trả lời câu hỏi HS muốn cái gì
chuyển sang HS làm được gì và làm như thế nào.
Đáp ứng các xu hướng hiện đại về phương pháp dạy học phù hợp phát triển
phẩm chất năng lực HS THPT môn Sinh học chương trình GDPT 2018 và các tiêu
chí của tiêu chuẩn phát triển chuyên môn, nghiệp vụ đối với GV.
Dạy học dự án là phương pháp dạy học tích cực lấy hoạt dộng của người học
làm trung tâm trong đó cá nhân hay nhóm người học thiết lập một dự án có nội dung
gắn kết với nội dung học tập. Dựa vào tri thức, kinh nghiệm và kỹ năng vốn có, trên
cơ sở phân tích thực tiễn thuộc phạm vi học tập, cùng với tài liệu, phương tiện, người
học đề xuất ý tưởng, thiết kế dự án, soạn thảo và hoàn chỉnh dự án . Qua đó tạo hứng
thú cho người học, rèn cho người học các kỹ năng cần thiết của xã hội hiện nay như
kỹ năng thu thập và xử lý thông tin, kỹ năng giao tiếp và cộng tác,...kỹ năng của thế
kỷ 21.
Hiện nay trên thế giới, dịch bệnh truyền nhiễm vẫn luôn diễn biến phức tạp,
khó lường; có xu hướng tăng dần tần suất và xuất hiện nguy cơ lây nhiễm các biến
thể mới, các dịch bệnh mới nổi. Các bệnh lưu hành như sốt xuất huyết, tay chân
miệng, sởi gia tăng đáng kể. Số ca mắc sốt xuất huyết tăng hơn 10 lần trong 10 năm
qua với ước tính nửa dân số trên thế giới có nguy cơ ca mắc mỗi năm. Năm 2023,
thế giới tiếp tục ghi nhận các trường hợp mắc, tử vong do các bệnh lây truyền từ
động vật sang người, các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, mới nổi tại nhiều quốc gia.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc phòng, chống dịch bệnh, để giáo dục
tuyên truyền phòng ngừa và ứng phó với dịch bệnh. Đồng thời cũng giúp nâng cao
mức độ sẵn sàng để ứng phó nhanh hơn, hiệu quả hơn, phù hợp hơn với bất kỳ dịch
bệnh nào có thể xảy ra là hết sức cần thiết, nên chúng tôi chọn đề tài: “Thiết kế, tổ
chức dạy học dự án “Miễn dịch ở người và động vật” - Sinh học 11 theo định
hướng giáo dục học sinh bảo vệ môi trường, phòng chống bệnh”.
Học sinh thực hiện dự án “Điều tra một số dịch bệnh phổ biến ở người và
tuyên truyền phòng chống bệnh”. Thông qua điều tra một số bệnh tại địa phương,
tình hình tiêm phòng vaccine của người dân cũng như việc tìm hiểu nguyên nhân,
cơ chế phát sinh và các biện pháp phòng ngừa chữa trị các bệnh dịch ở người, thấy
được sự tác động mạnh mẽ của môi trường đến tình hình sức khỏe của con người,
vai trò của vaccinne phòng bệnh từ đó hình thành cho các em ý thức bảo vệ môi
trường sống, bảo vệ sức khỏe cho gia đình, xã hội và đặc biệt là bản thân các em .
1.2. Mục đích nghiên cứu
- Nghiên cứu phương pháp dạy học dự án.