CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN
Kính gửi: Hội đồng sáng kiến ngành giáo dục, Trường TH Nguyễn Bá Ngọc
Tôi ghi tên dưới đây:
S
T
T
Họ và tên
Ngày tháng
năm sinh
Nơi công tác
(hoặc nơi
thường trú)
Chức
danh
Trình độ
chuyên
môn
Tỷ lệ
(%)
đóng góp
vào việc
tạo ra
sáng
kiến (ghi
rõ đối với
từng đồng
tác giả, nếu
có)
1 NGUYỄN
THỊ
THƠM
05/09/1979 Trường T.H
Nguyễn Bá
Ngọc
Giáo
viên
dạy
lớp 1
Đại học
Sư phạm
GDTH
100%
1.Tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến:“Biện pháp giáo dục đạo đức cho
học sinh lớp 1’’
2. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Nguyễn Thị Thơm, giáo viên trường Tiểu học
Nguyễn Bá Ngọc
3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục
4. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu: Ngày 1 tháng 9 năm 2019
5. Mô tả bản chất của sáng kiến:
5.1 Tính mới của sáng kiến
Giáo dục đạo đức chính là cách thức hoạt động thống nhất của giáo viên
và học sinh trong quá trình giáo dục đạo đức được tiến hành dưới vai trò chủ đạo
của giáo viên nhằm hình thành ở học sinh ý thức, hành vi và thói quen thực hiện
các chuẩn mực đạo đức mà xã hội quy định.
Một đất nước có ngành giáo dục phát triển mạnh mẽ thì sẽ kéo theo sự
phát triển của các ngành nghề khác. Ngành giáo dục tạo ra những con người phát
triển toàn diện cả 5 mặt: Đạo đức, tri thức, thể dục thẩm mỹ, lao động. Trong đó
giáo dục đạo đức là một mặt quan trọng của giáo dục nhân cách xã hội chủ nghĩa
‘Có tài mà không có đức là người vô dụng..’Trong công tác giáo dục con người,
đặc biệt ngay từ lúc nhỏ, điều cần
2
quan tâm trước tiên là giáo dục đạo đức. Từ nền tảng bậc Tiểu học ta mới có thể
tạo nên những người công dân tốt, cán bộ tốt cho Tổ quốc, cho chủ nghĩa xã hội.
Muốn thế ngành giáo dục cần có biện pháp, kế hoạch giáo dục cụ thể. Với mặt
đạo đức cần có phương pháp giáo dục tích cực để góp phần hình thành nên nhân
cách cho học sinh.
Giáo dục đạo đức bồi dưỡng cho học sinh những quy tắc, hành vi được
bộc lộ qua thái độ đối xử với bạn bè, gia đình, những người xung quanh. Qúa
trình giáo dục cần nắm rõ: mục đích giáo dục, nguyên nhân, nguyên tắc giáo
dục.
Bác Hồ có có dạy: “ Dạy cũng như học phải biết chú trọng cả tài lẫn đức.
Rồi dân gian ta thì bảo nhau “ Uốn cây từ thuở còn non. Dạy con từ thuở con
còn ngây thơ”Điều đó cho thấy giáo dục đạo đức luôn là công việc cần thiết
quan trọng cho cả một thế hệ, một đời người. Ta xây dựng cho học sinh có
những đức tính tốt ngay từ thuở còn thơ thì những năm tháng sau đó sẽ rất thuận
lợi cho việc giáo dục ở các lĩnh vực khác.
Gia đình là tế bào của xã hội. Đạo đức gia đình luôn gắn liền với đạo đức
xã hội, gia đình có ảnh hưởng sâu sắc, trực tiếp đến con cháu mình. Lọt lòng ra
gia đình đã chăm sóc, nuôi, dạy trẻ. Số thời gian học sinh sống trong gia đình
cũng nhiều hơn thời gian ở trường. Ông, bà, cha, mẹ, anh chị có ảnh hưởng trực
tiếp đến tình cảm của học sinh vì tình huyết thống, truyền thống đa số gia đình
hạnh phúc, cha mẹ yêu thương nhau cùng nhau chăm lo dạy dỗ con cái, các cháu
ngoan học giỏi.
Nếp sinh hoạt của gia đình, những giá trị đạo đức của xã hội được ông,
bà, cha, mẹ, anh chị em chọn lựa là những tác động trực tiếp, thường xuyên, lâu
dài và mạnh mẽ đến học sinh, được học sinh tiếp nhận, thực hiện đầy đủ nhất.
Lẽ tất nhiên những gia đình không hòa thuận, mạnh ai nấy sống, chỉ lo
làm giàu, không quan tâm đến con cái, hay chỉ biết sau giờ đến trường ném ra
một số tiền cho con học thêm nhưng không quan tâm gì đến kết quả của con em,
không biết tâm lý con em mình cần gì, muốn gì. Gia đình ai cũng sống ích kỷ.
Hệ quả đương nhiên làm sao con cái học siêng năng, ngoan ngoãn, kết quả tốt
được.
Gia đình rất quan trọng trong hình thành nề nếp đạo đức lối sống của con
em. Học sinh ta nếu gia đình nào trước khi học sinh đi học đều dạy dỗ, dặn dò
kỹ lưỡng con em mình thì nhất định học sinh sẽ chăm ngoan, có tổ chức kỷ luật
tốt.
Ở trường truyền thụ cho các em có thể là các anh chị phụ trách Đội, Sao
Nhi đồng, nhưng vai trò chủ đạo vẫn là giáo viên chủ nhiệm lớp. Đó là người
trực tiếp được nhà trường phân công phụ trách, là người chịu trách nhiệm chính
trong việc tổ chức và thực hiện giáo dục đạo đức cho các em học sinh ở lớp
mình. Nhưng điều quan trọng trước tiên là giáo viên cần có những hành vi, cử
chỉ mẫu mực. Điều đó có sức thuyết phục rất mạnh đối với học sinh. Từ việc
làm đó giáo viên dạy bảo cho các em được, khuyên răn thì các em sẽ thực hiện
theo. Lứa tuổi Tiểu học là lứa tuổi hay bắt chước, làm theo những gì mà người
3
lớn hay làm, đã làm. Do vậy Thầy tốt ( hoặc những người lớn ở xung quanh trẻ
tốt) thì mới có thể tạo ra những trò giỏi, trò ngoan được.
Tuy nhiên, không vì mong muốn sớm tạo ra những lớp con ngoan, trò giỏi
mà nóng vội, gò ép các em trong những khuôn mẫu cứng nhắc, không chịu chú
ý đến tâm tư, tình cảm sở thích cá nhân con em chúng ta. Những việc làm đó chỉ
làm tổn thươngđến sự phát triển tự nhiên, đến những mơ ước, nguyện vọng và
làm cho các em dễ bị sa ngã hơn vì ghét người lớn. Vì vậy dựa vào hứng thú của
các em ta khéo léo uốn nắn rèn luyện hướng các em vào con đường tốt tích cực.
Tránh trường hợp làm cho các em chỉ giả vờ tuân theo sự giáo dục của thầy cô,
người lớn để rồi đi sâu vào hư hỏng mà ta không hay biết.
a. Lí do khách quan:
Ngày nay sự thật hiển nhiên đã xảy ra rạn nứt trong quá trình giáo dục. Sự
phát triển của công nghệ thông tin cũng ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình giáo
dục về cả 2 mặt lợi và hại
Lợi ở đây là thông tin về giáo dục đưa phổ biến rộng rãi thông qua các
phương tiện thông tin đại chúng dưới nhiều hình thức ( phim ảnh, thời sự,
chương trình văn nghệ….)
Song song với những lợi ích trên đó là những tác hại không nhỏ do không
kiểm soát hết được các nội dung thông tin nên bị rò rỉ những thông tin xấu đến
với người xem, người nghe( đặc biệt là trẻ em chưa ý thức được cái mình đang
xem là tốt hay xấu)
Do vậy giáo dục phải dựa vào những điều kiện sẵn có để đề ra biện pháp
giáo dục thích hợp, nhất là giáo dục đạo đức. “ Rèn đức, luyện tài” – Lời Bác Hồ
khuyên còn đó. Giờ đây , trước những cám dỗ vật chất luôn vây quanh thì công
việc đó lại càng quan trọng hơn gấp bội lần cho thế hệ học sinh của chúng ta.
b. Lí do chủ quan
Ở các khía cạnh thực tiễn nêu trên, người giáo viên cần có biện pháp,
phương pháp giáo dục đạo đức cho học sinh thích hợp. Đó là một đòi hỏi tất yếu
khách quan. Xung quanh vấn đề này đã có nhiều nhà khoa học trong và ngoài
nước đề cập, tìm hiểu nhưng chỉ đạt ở mức độ tương đối, chưa có sự nhất trí
chung và phổ biến rộng rãi, áp dụng cho ngành giáo dục nước ta.
Vì thế Tôi chọn đề tài: “ Biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh lớp
1”. Với mong muốn trình bày một số kinh nghiệm của bản thân trong công tác
giáo dục đạo đức cho học sinh sau này.
5.2. Nội dung sáng kiến:
BIỆN PHÁP GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH.
Biện pháp 1: Qúa trình tìm hiểu ban đầu:
Theo tôi thì quá trình giáo dục cho học sinh là một quá trình lâu dài, hết
sức phức tạp, đòi hỏi sự quan tâm hết mực của người giáo viên mới sớm có kết
quả khả quan.
Khi mới vào năm học, tôi bắt đầu tìm hiểu về hoàn cảnh gia đình học
sinh, tình trạng đạo đức của các em qua lớp mẫu giáo, sự quan tâm lo lắng đến
4
con em của phụ huynh. Sau đó tôi sơ kết để có một tư liệu cho các đối tượng cần
giáo dục lại, giáo dục thêm. Tiếp đến tôi tìm hiểu, xem xét về hoàn cảnh gia
đình của học sinh. Gần gũi trao đổi với các em để nắm rõ tâm tư, trăn trở của
từng em, nhằm tìm ra phương pháp giáo dục hợp lý.
Từ những hiểu biết ban đầu đó, tôi suy nghĩ để tìm ra một phương pháp
giáo dục cụ thể, thích hợp cho từng học sinh thật chặt chẽ, chi tiết.
*Về chuyên cần:
Thường xuyên nhắc nhở, động viên các em cố tranh thủ đi học đúng giờ,
đều đặn, Nếu ba mẹ đưa đi thì nhớ nói ba mẹ đi đúng giờ. Tôi nêu tầm quan
trọng của việc học, tác hại của bê trễ, vắng mặt (sẽ mất bài, phân tán khả năng
chú ý của các em, không hiểu trọn vẹn bài học…)
*Về tác phong;
Yêu cầu học sinh lễ phép với người trên, kính trọng thầy cô, hòa nhã với
bạn bè, đoàn kết thương yêu với các bạn trong trường, yêu trường, yêu lớp…
* Các mặt khác
Xây dựng ý thức bảo vệ của công ( không bẻ cây, hái hoa, vẽ bẩn…) tuân
thủ luật đi đường, vệ sinh môi trường, vệ sinh thân thể…, Tôi luôn theo sát kịp
thời phát hiện, chấn chỉnh ngay các hành vi sai lệch, tạo cho các em có nếp sống
văn minh, văn hóa. Rèn luyện thói quen làm việc nghiêm túc, tinh thần tự giác,
tích cực, giờ nào việc ấy…
Ngoài ra, tôi còn thực hiện các biện pháp liên quan đến giáo dục cho các
em:
Xây dựng lớp thành một tập thể vững mạnh cũng là một biện pháp giáo
dục có tầm quan trọng đặc biệt đối với giáo dục đạo đức. Thông qua tập thể, Tôi
rèn cho học sinh tính tổ chức, ý thức kỉ luật, tinh thần làm chủ tập thể. Tình đoàn
kết…Tập thể này vững mạnh là môi trường giáo dục tốt. Chính trong môi
trường này các em được lĩnh hội, khắc sâu, đầy đủ. Các em tự giác tu dưỡng, rèn
luyện, cố gắng vươn lên về mọi mặt cho kịp ngang bằng với các bạn trong lớp.
Do đó ưu điểm được phát huy mạnh mẽ, các biểu hiện sai lệch bị loại bỏ.
Xây dựng cho các em tình yêu thương, đoàn kết, quan tâm lẫn nhau
Tổ chức các giờ họp mặt, tâm sự để tìm hiểu về hoàn cảnh tâm tư của các
bạn cùng tổ, cùng nhóm…
Tổ chức thăm hỏi giúp đỡ lẫn nhau lúc khó khăn của cuộc sống, trong học
tập, lao động…
Tổ chức sinh hoạt ngoại khóa (vui chơi, tham quan xung quanh trường,
giải trí tập thể…)
Lôi cuốn học sinh vào các hoạt động lớp, Sao Nhi đồng để giúp các em
hoàn thiện nhân cách cá nhân. Dựa vào các nội dung thi đua hoạt động của
trường tổ chức cho học sinh tham gia. Tôi khơi dậy tư tưởng của học sinh mình
làm cho các em tích cực, hăng hái tham gia mọi phong trào được tổ chức.
Tổ chức thi đua “ Vở sạch chữ đẹp” đã nhen lên trong tâm hồn các em sự
hứng khởi, tạo không khí thi đua sôi nổi, lòng tin vào chính mình. Qua đó các
em có biểu hiện tình đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau để cùng tiến bộ. Nhắc nhở bạn từ
cách ngồi viết, đến việc nhắc bạn viết chữ đẹp hơn, rồi cao hơn là cùng nhau giải
5
bài tập khó…- Khi tổ chức thi đua tôi cần chú ý một số điểm cho chính mình để
phù hợp với các em.
- Xác định mục tiêu cụ thể vừa sức với học sinh.
- Đôn đốc sát sao vì thế đã duy trì khí thế thi đua
- Sơ kết đều đặn, kịp thời biểu dương khen ngợi, uốn nắn những lệch lạc
trong thi đua
- Dùng nhiều hình thức hấp dẫn tổ chức thi đua
- Chú ý bồi dưỡng và trao dồi các gương điển hình
- Từ đó, sự tự giác phấn đấu vươn lên góp phần giữ vững, phát huy những
giá trị tốt đẹp
Biện pháp 2: Tiến hành giáo dục nâng cao và hoàn thiện:
Khi học sinh đã tạm đi vào nề nếp tôi bắt đầu nâng cao mức độ giáo dục,
yêu cầu, đòi hỏi cao hơn đối với các em. Tôi cho các em củng cố lại 5 Điều Bác
Hồ, 5 nhiệm vụ của học sinh, tiếp tục dạy tiếp 5 phẩm chất học sinh để lập
thành một hệ thống đạo đức hoàn chỉnh. Đó là:
NĂM ĐIỀU BÁC HỒ DẠY
1. Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào.
2. Học tập tốt, lao động tốt.
3. Đoàn kết tốt, kỉ luật tôt.
4. Giữ gìn vệ sinh thật tốt.
5. Khiêm tốn thật thà dũng cảm.
NĂM NHIỆM VỤ CỦA HỌC SINH
1.Thực hiện đầy đủ và có kết quả hoạt động học tập: chấp hành nội quy
nhà trường; đi học đều và đúng giờ; giữ gìn sách vở và đồ dùng học tập
2. Hiếu thảo với cha mẹ; ông bà; kính trọng lễ phép với thầy giáo, cô
giáo; nhân viên và người lớn tuổi; đoàn kết, thương yêu, giúp đỡ bạn bè, người
khuyết tật và người có hoàn cảnh khó khăn
3. Rèn luyện thân thể, giữ vệ sinh cá nhân.
4. Tham gia các hoạt động tập thể trong và ngoài giờ lên lớp, giữ gìn, bảo
vẹ tài sản nơi công cộng; tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường, thực hiện
trật tự an toàn giao thông.
5. Góp phần bảo vệ và phát huy truyền thống của nhà trường của địa
phương.
CÁC PHẨM CHẤT CHỦ YẾU CẦN PHÁT TRIỂN CHO HỌC SINH
1. Yêu nước
2. Nhân ái
3. Chăm chỉ
4. Trung thực
5. Trách nhiệm
Tôi giảng giải các phẩm chất và nêu lên yêu cầu từng phẩm chất để học
sinh thực hiện. Kế đến tôi lại giao nhiệm vụ cho các em tự quản lý với nhau, các
tổ theo dõi, kiểm soát lớp, cuối tuần báo cáo kết quả cho lớp trưởng để trình lại