Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Hướng dẫn học sinh thực hành từ loại Tiếng Việt

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

Sáng ki n kinh nghi m Vi

t ệ

Ớ

Ọ

Ự

Ừ

Ẫ

Ạ

Ế

HƯ NG D N H C SINH TH C HÀNH T LO I TI NG VI TỆ

Ở Ầ A PH N M Đ UẦ

:

ờ ầ ằ ị đ nh r ng : “ Ng

ờ ờ

ọ ặ ế

ề ỏ ủ

ầ ụ ụ ố t

ữ ầ ữ ạ ệ ấ ố

I LÝ DO CH N Ọ Đ TÀI Ề ế ư i th y có vai trò quy t ẳ ể Chúng ta có th kh ng ứ ăng ộ ự ư ng có ch c n ị ạ ả ợ ụ đ nh trong quá trình gi ng d y và giáo d c, m t l c l ự ương lai c a ủ đ tấ ồ ệ ặ ố ư ng cho ngu n nhân l c t ị ớ t chi ph i và đ c bi đ nh h ấ ọ ể ư i gi o vi n ti u h c là cung c p ỏ ệ ệ nư c"ớ . Đ c bi ụ ủ t, nhi m v c a ng ộ ọ đ u gúp ỗ ệ ứ nh ng ki n th c cách toàn di n cho h c sinh . M i m t h c ấ ẻ ph n hình thành và phát tri n nhân cách c a tr , cung c p cho c c em ọ ậ ộ ế đ ph c v cho cu c s ng, h c t p và sinh ứ nh ng tri th c c n thi ho t sao cho t

ả ạ ớ ự ả

ấ ọ

ệ ế

ệ ế ỡ khi h c

ự ế ớ

ự ề

ề ừ ạ ự ế lo i Ti ng Vi

ể ể t nh t và cú hi u qu cao. ặ ệ ế Đư c phân công gi ng d y l p 5, ợ t là giáo viên tr c ti p đ c bi ủ ọ ạ ả ỏ ỡ b i dồ ư ng h c sinh gi i, trong quá trình gi ng d y tôi th y h c sinh c a ệ ọ ậ đ c bi ấ ố ắ ồ ư ng r t c g ng h c t p, ớ ặ l p mình b i d t. t là môn Ti ng Vi ọ đ n ph n t ầ ừ ạ ế ề t thì nhi u em còn lúng Th c t lo i Ti ng Vi ứ ế ắ ắ ể ọ ế đ h c sinh n m ch c ki n th c này túng. V i suy nghĩ : “ Làm th nào đã quy t ế đ nh ch n ư ngớ ọ đ tài “ H ị ọ ậ tin trong h c t p ? “ nên tôi và t ệ ọ ẫ d n h c sinh th c hành v t t” II.M C Ụ ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C UỨ :

ỳ ọ ủ ừ ạ ấ ừ ị ớ v tr quan tr ng c a t ế lo i Ti ng

ế ẹ ả ắ

ể tệ ọ ể ứ ề ừ ạ lo i

ệ ả

ể ề ả ả ạ ương pháp gi ng d y ả ế ấ đ nêu i quy t v n ự ế đ tìm ra cách gi

Đ giúp cho ch ng ta th y r Vi ế Đ giúp h c sinh ti p thu bài gi ng 1 cách nh nhàng, kh c sâu ki n th c v t * Qua sách giáo khoa, tài li u tham kh o, ph phân môn và kh o sát th c t trên.

Ầ Ộ B PH N N I DUNG

Ị I. V TRÍ

ủ ế ệ ự t, cú nghĩa và d ng đ ể đ tặ

Từ là đơn v cị ơ b n c a Ti ng Vi ừ ạ ả ế câu.T do ti ng t o thành.

ừ đơn, t , ừ , tính t

láy. ừ ... , phân bi ợ ệ đư c và t

ị ừ ấ ạ ghép hay t chia theo c u t o thì là t ừ ộ ừ đ ng t ừ ạ lo i thì là danh t chia theo t ủ ừ ể ừ ư c ợ đi u này các em hi u r nghĩa c a t ữ ổ ữ nh

Ở

ế ừ +N u t ế ừ +N u t ề +N m dắ ụ ừ ư Đ nh ng , B ng ... ể ứ đ tìm các ph t ế có ki n th c Ễ : Ậ II.CƠ S LÍ LU N TH C TI N

ọ ừ

Ự ị đ nh

mà h c sinh xác ị đ nh t ớ ủ ừ i c a t đúng ranh gi

ạ

ể ợ ề ữ ừ ạ ậ lo i" nên không hi u ắ đư c thu t ng "t

ặ ữ ăn trong nh ng tr ư ng ờ

ố ế ờ ho c d u hi u hình th c không rõ ràng. ệ ệ ệ ậ t luy n t p v t ế lo i Ti ng Vi t cũng

ụ Do kh ng phân lo i sai. Nhi u em không n m ầ ủ ậ đúng yêu c u c a bài t p. ừ ạ ọ ị lo i h c sinh cũn g p khó kh Khi xác đ nh t ứ ủ ừ ặ ấ ợ h p mà nghĩa c a t ệ ậ ề ừ ạ Th i gian luy n t p, s ti ề ợ chưa đư c nhi u

Ự

Ệ

ệ

Ệ C. CÁC BI N PHÁP TH C HI N ế ề ừ ạ ắ ọ Bi n pháp giúp h c sinh n m ch c lí thuy t v t

lo i:

ắ I/Danh từ:

ờ ự ậ ừ ỉ ư i, s v t, hi n t ch ng ệ ư ng.ợ ừ là t

a. Danh t Ví d :ụ

ờ

ị ọ ế

ả ừ ụ ả cú ph i là danh t ợ ộ ừ t m t t ử ỡ ầ kh ng th c n ph i th

ớ ộ

ỏ ộ ợ ộ ừ ỉ ố ư ng (m t, hai, vài, ch s l ợ ế đư c thì đư c không, n u đúng là m t danh

ọ

ch tr (nay, y, kia, đó...) xem có đư c ợ

ợ ấ ộ ừ ỉ ỏ ừ ộ đúng là m t danh t .

ệ ừ Ch ngỉ ư i: Anh , ch . h c sinh... ộ ỉ ậ Ch v t: Nhà, bàn, gh , cây, Hà N i... ỉ ệ ư ng: gió, bão, hòa bình... Ch hi n t ế ố b. Mu n bi xem: Thêm vào trư c nó m t t ợ ữ nh ng,c c...) xem có .ừ t Ví dụ: Hai h c sinh Thêm vào sau nó m t t không n u ế đư c thì yấ Ví dụ: H c sinh ọ ạ ề ừ có nhi u lo i: phân bi t danh t ớ chung v i danh t ừ

ạ ự ậ ọ ủ là tên g i chung c a m t lo i s v t. c. Danh t riêng: ừ 1.Danh t chung:

ọ ố ộ VD: H c sinh, thành ph ...

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

t ệ

Sáng ki n kinh nghi m Vi 2.Danh t

ừ ủ : là tên g i riêng c a m t lo i s v t. riêng

ạ ự ậ ơn...

ộ ờ ư ng S ừ ừ ư ngợ tr u t ể ậ đư c ợ

ỉ ữ ử ọ ị VD: Võ Th Sáu, núi Tr ệ ừ ụ ể ớ c th v i danh t t danh t phân bi ự ậ ừ ụ ể: ch nh ng s v t mà ta cú th nh n ra c th 3.Danh t ằ b ng giác quan (nhìn, nghe,ng i, th y, ấ đ m ế đư c...)ợ

VD: Nhà, t

ỉ ữ ự ậ ậ đư c ợ ch nh ng s v t mà ta nh n ra 4,Danh t

ằ b ng suy nghĩ ch không ph i b ng các giác quan.

...ủ ừ ừ ư ng:ợ tr u t ứ ề VD: Ni m vui,

ả ằ đ o ạ đ c, thái ứ ứ ặ đ ...ộ (ừ Đ ng m t mình ho c kèm theo các t

ộ ứ ụ ộ ừ ụ ph ủ ữ ị ữ Làm ch ng , v ng ,

ể ị ạ d.Trong câu, danh t ề thu c) có th làm nhi u ch c v khác nhau: ữ ổ ữ ữ đ nh ng , b ng . tr ng ng ,

Ừ:

ủ ộ

Ộ II/Đ NG T ạ ạ đ ng hay tr ng thái c a ng

ờ ự ậ ư i, s v t. ch ho t

ừ ỉ ạ

ộ ờ

ch tr ng thái, ho t ớ ạ đ ng do ng ờ ự ậ ự ừ ộ ọ i ng ư i hay s v t khác g i là ư i hay s v t th c hi n, ự ậ ộ đ ng t ệ n i

ộ a. Đ ng t ủ VD: Ng , ch y... ừ b. Cú hai lo i ạ đ ng t : ộ ừ ỉ ạ ộ 1. Đ ng t ở ư ng t ả không nh h đ ng.ộ

ộ ư i hay s v t th c hi n có nh

ự ừ ủ ự ậ ệ ả ạ đ ngộ ngo i ộ 2. Đ ng t hư ng ở ự ậ ộ đ ng t

ộ

ậ VD: Em b ộ ng .ủ ạ đ ng c a ng ừ ỉ ờ ch ho t ỏ ọ ờ ư i hay s v t kh c g i là ế đ n ng ặ VD: Bác nông dân đang g t lúa. ị đư c...ợ ừ : có, là, b , ế ỉ ạ đư c"ợ ch tr ng thái ti p thu ị ừ "b "và " ừ "có" ch tr ng thái t n t ồ ạ ặ ở ữ ỉ ạ i h c s h u ệ ớ ợ ừ "là" ch ỉ đư c dùng trong câu gi Các đ ng t i thi u , nh n xét, đánh giá. ộ 3. Đ ng t ộ 4. Đ ng t ộ 5. Đ ng t

ố là t a. Tính t

ớ ồ ậ ợ ẩ ắ

III/ TÍNH T :Ừ ư i, loài v t, ấ ủ ờ ừ ỉ ch tính ch t c a ng ư c, dung l ợ ố ư ng, kích th ể

ậ đ v t, cây c i ư ng, ph m

ừ như: màu s c, hình th , kh i l ch t...ấ

ụ ỏ ắ ắ ỉ Ví d : Xanh, ế đ th m (ch màu s c)

ỏ đ , xanh bi c, ỉ ể 6. Vuông, tròn, thon (ch hính th )

ỉ

ẹ ư c)ớ ợ ư ng)ợ

ụ ặ ố ố ư ng, dung l ỉ t...(ch kh i l ấ ẩ ỉ

ứ đ :ộ

ấ t...

ợ ả ụ ặ ộ ứ đ ho c cú tác d ng g i t ch tính ch t có xác ị đ nh m c

ắ ỏ 7. To, nh ,dài, ng n...(ch kích th ề ớ 8. N ng,nh , nhi u, ấ 9. T t, x u, th ng minh...(ch ph m ch t) ừ ạ b. Cú hai lo i tính t : ừ ỉ ch tính ch t chung, không có m c Tính t ố ỏ ụ đ , dài, t Ví d : Xanh, ấ ừ ỉ 10.Tính t ả hình nh, c m xúc. ầ ớ ụ ả ế V d : Xanh bi c, g y nhom,...

trong câu. ế ể đ thay th cho danh t

ạ ừ ụ dung ẳ ừ ặ ố ừ ăm t i.ố

ạ ừ ạ ừ đ xể ưng h . ụ Đó là đ i t

ỉ a. Đ i t Ví d : Cú ch ng có t b.Trong giao ti p ng ch ngôi. các ố ể ự đ i t ờ ư ng dùng là :

Ngôi th nh t: Tôi, chúng tôi, tao, chúng tao Ng i th hai : mày , chúng mày… Ng i th ba : nó, chúng nú …

ợ ạ ừ

Ạ Ừ IV.Đ I T : ộ ừ đ ng t ho c tính t , ữ ổ nó phai s ng trong nh ng h c cây t , ư i ta cú th d ng ế ờ ạ ừ ỉ ch ngôi th đ i t ứ ấ ụ ứ ứ ụ ờ ừ ỉ ư i cũng th ch ng

đư c dùng trong x ư ng ờ ưng hô như đ i t

ỉ

* Danh t ch ngôi. VD: anh , ch , ông , bà ố ừ ừ ả

ố ừ a. S t

ứ ị ệ ừ ừ ỉ Phú t T ch quan h T c m ứ ự ặ ợ ừ ỉ ố ư ng ho c th t ch s l . ỉ ố ư ng : m t , hai , vài , d ộ ợ ăm… ỉ ứ ự : th hai , th t 5. S t là t Ch s l Ch th t ứ …ư

ữ ừ ừ ể ổ ộ : là nh ng t ộ , ừ đ ng t , tính t ừ đ b sung m t

ừ đi kèm danh t ừ ấ y. ọ ả ố b. Phú t ố s ý nghĩa cho các t VD: Các môn h c, r t gi i, ỏ đ p l m , kho ng b n m ươi kg

PT ẹ ắ ấ PT PT PT

ừ ỉ c. T ch quan h (quan h t

ừ ế ệ T ch quan h là t ệ ừ ừ ố , t n i) ể ố ừ ự đ n i các t d ng trong câu, các v câu

ừ ỉ ệ ộ trong m t câu ghép …

VD: Nam và Bình đi h cọ

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

Sáng ki n kinh nghi m Vi

t ệ

ờ ọ ạ ể Nam lư i h c nên b n b ị đi m kém.

ặ ệ ừ d. T dùng làm d u hi u cho các c m xúc, tình c m. thái

ả ạ ạ ờ t . ộ đ ho c , d , vâng , nhé , ư i nói , ng ả ờ ư i vi ế VD: ôi,

ỡ g i h : ôi , h i , này , th

ạ ẩ

ờ ơi…

ừ ọ ộ ừ đáp l ờ ừ ả ừ ấ ặ ế ố ố i gi i , ộ ụ đích , thái đ khi nói ho c vi ả t : h ,

ấ m c ụ đích c a ngủ nhỉ 11. Các t 12. Các t 13. Các t 14. Các t ử h , nào , ưa… ừ i : vâng , d , b m , … c m thán : ôi , chao ôi, ai chà, ệ làm d u hi u cho m c đi , cơ , kia mà…

ừ ạ ự Đ ang th c hành t lo i

ệ Bi n pháp 2: ể ọ ữ ề

ầ ử ụ t luy n t p c n l p ệ t rõ các t ừ ạ đã h cọ

ọ lo i ợ ậ ể ọ ử ế ự đư c t p luy n ki m tra,th thách ki n th cv t

ừ ạ

ế ắ Đ h c sinh n m v ng lý thuy t giáo viên c n s d ng nhi u ệ ệ ế ệ ậ ầ ậ phương pháp d y h c có hi u qu ( ặ ả Đ c bi ạ t ti ệ ậ ừ ạ đ h c sinh có s phân bi ể ọ ả b ng luy n t p t lo i ứ ề ừ ạ ể ệ ). Đ h c sinh lo i, ậ ụ ử ụ đúng t ị kĩ năng xác đ nh và s d ng lo i , giáo viên áp d ng các bài t p sau đây : ạ 1. D ng th nh t:

ừ ạ lo i cho t ừ ẵ ể ầ ừ ạ ủ ứ ấ ị * Xác đ nh t Ki u 1: Cho s n các t ừ ọ , yêu c u h c sinh xác ị đ nh t lo i c a các

t ừ đó.

ừ ạ ủ ừ ề lo i c a các t VD: Xác đ nh t sau: ni m vui, vui t ươi, vui chơi,

ữ ừ ỉ đ i ố

Đ xác ỉ ừ ạ ủ lo i c a nh ng t ấ ỉ ử đ ng hay ch tính ch t) cũng nh này, ta xét ý nghĩa (ch ư th các kh n ả ăng k t ế

ể ị tình yêu, yêu thương, dáng yêu.... ị ể đ nh t tư ng , ch hành ộ ợ ợ ủ h p c a chúng.Có th nói :

ề ữ ấ ương

nh ng ni m vui hãy vui chơi hãy yêu thương r t yêu th tình yêu yấ r t ấ đáng yêu

Sau đó h c sinh trình bày:

ĐT vui chơi TT vui tươi

ọ DT ề Ni m vui Tình yêu yêu thương đáng yêu

ể ơ văn có s n:ẵ Ki u 2: Xác

ủ VD: Xác đ nh trong hai câu th ồ ơ c a Bác H :

ị ả ợ ậ ọ ớ ừ ồ ọ ừ ạ ị đ an th lo i trong đ nh t ừ ừ ừ ộ , danh t đ ng t , tính t ậ ệ ắ ừ t B c th t là hay “ C nh r ng Vi ố ả Vư n hót chim kêu su t c ngày” ầ ở bài t p này , h c sinh c n ph i xác i các t r i xétt

ệ ắ ừ ợ ị ả đ nh ranh gi ế ợ ủ ừ ồ ế ý nghĩa và các kh nả ăng k t h p c a t r i x p ư n , chim , ngày t B c, v

+danh t ộ +đ ng t ừ +tính t ừ ả : c nh , r ng , Vi ừ : hút, kêu : hay

ạ ứ

ụ ừ ạ lo i chính xác và kh c ph c vi c ị đ nh t

ọ ắ ệ ậ đưa ra bài t p mà h c không chính xác, ta

ử

phân đ nh danh gi sinh còn hay nh m ầ đ các em s a. ớ

ự ắ 2. D ng th hai : ọ ố Mu n cho h c sinh xác ớ ủ ừ ị i c a t ể ổ ơ sau: ừ ỡ trong kh th VD: T m t nh t ăm mi n,ề ắ ẹ ệ đ p kh p tr Vi t Nam ấ ờ ộ ắ ố đ t này. B n mùa m t s c tr i riêng ừ ộ ồ Xóm làng , đ ng ru ng , r ng cây, Non cao gió d ng , sông ầ đ y n ng chang

ế

ở ẹ * ắ :

ẳ ễ

hay hai

ừ đ p , cao, ầ đ y , xum ờ ế đ n : “tr i riêng” , “xoài ộ ự t lo i sai. V y giáo viên ph i c ng c và ế đây là hai t ế đây là m t t ả ủ ố ừ đơn và các tính t

ứ

ủ ọ ừ ạ ữ Xum xuê xoài bi c . cam vàng ẳ ừ D a nghiêng , cau th ng , hàng hàng n ng soi. ị ọ ậ đ nh các tính t bài t p này h c sinh xác ộ xuê, nghiêng , th ng m t cách d dàng. Khi xét ắ ế bi c”, “n ng chang”các em lúng túng không bi ậ ị ề ừ ừ ạ nên nhi u em xác t đ nh t ỉ ế ắ ứ kh c sâu ki n th c này: ch cho các em bi ế ừ là “riêng” “bi c” “chang”. t 3. D ng th ba : Kh ph c khú kh

ờ ạ ắ ụ ợ ị lo i trong nh ng đ nh t ể ứ ừ ạ lo i không ra ta có th

ăn c a h c sinh khi xác ặ ấ trư ng h p mà nghĩa ho c d u hi u hình th t ệ ậ cho h c sinh làm d ng bài t p: ừ ạ ủ ị ữ ạ ọ VD: Xác đ nh t lo i c a các t

ớ ừ trong các thành ng sau: ề Đi ngư c , v xuôi ợ ỏ ả Nư c ch y , đ mòn

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

Sáng ki n kinh nghi m Vi

t ệ

ừ ạ ọ

Các t ộ lo i h c sinh xác ừ , “n ư c ,ớ đá” là danh t

ừ ị đ nh nhanh và r ràng chính xác là “ngừ ưng các t ạ . Nhừ ừ ư c”, “xuôi”, “ . V y GV

ả ẫ “ng

ừ ế và h ồ đ ng b ng nên x p các t ế ừ này là danh t ư c” ợ ừ .

ừ ộ đ ng t .

“đi,v ”ề đ ng t ợ ừ ậ này vào lo i tính t mòn” các em lúng túng và hay x p các t ư ng d n h c sinh x p t ọ ớ ủ ừ ph i phân tích rõ ý nghĩa c a t ế ằ “xuôi” là ch vùng núi và vùng ừ ứ ch không ph i là tính t Còn t ọ ộ ố ả ể d ng này h c sinh có th cho thêm m t s ví d ể ụ đ xácc

ỉ ừ “mòn” là Lưu ý: ở ạ ừ ạ lo i. ứ ư : ị đ nh t ạ 4. D ng th t

ữ ừ ạ ắ ậ ạ ọ ừ ạ Kh c sâu thu t ng “t lo i” ta cho h c sinh làm d ng t lo i

ụ ờ sau: núi

ọ ự ỡ ồ đ i , r c r , chen chúc, v ế ậ ữ ừ ố ăn, đánh đ p. Hãy x p nh ng t ụ ư n , d i dàng, trên thành các nhóm

sau: ừ Ví d : Cho các t ng t , thành ph , theo hai cách:

ấ ạ ừ ạ

ừ láy) ừ , tính t ) ứ ở

ự a, D a vào c u t o (t ự b, D a vào t ọ ế ghép , t ộ ừ ừ đ ng t ố ề ế ự ạ ẽ ễ ậ ấ ạ ừ đơn, t ừ , bài t p này h c sinh ph i c ng c v ki n th c th nào là chia t theo t ừ ế lo i. Các em s d dàng làm

ế ấ ạ ừ ư sau: ẽ ế , ta s x p nh

ố đánh đ pậ

ừ ừ

ẽ ế ế

ư sau: ố ư nờ ăn

ọ

ạ

ộ

ể ấ ạ ừ ừ ạ ủ ụ lo i ( danh t ả ủ * ừ theo c u t o và th nào là chia t đư c.ợ ế N u x p theo c u t o t + T ừ đơn : vư n , ờ ăn , ng tọ ồ + T ghép: núi đ i , thành ph , ự ỡ ị + T láy: r c r , d u dàng , chen chúc ừ ạ ế N u x p theo t lo i, ta s x p nh ồ ừ : núi + Danh t đ i, thành ph , v đánh đ p , ậ ừ ộ : chen chúc, + Đ ng t ừ ự ỡ ị + Tính t : r c r , d u dàng, ng t. ứ ă m: 5. D ng th n ể ừ ạ Chuy n t lo i theo m t ki u c u t o nào ị đ nh t lo i c a các t Ví d 1: Xác

ừ đau kh ” ổ

ừ đ p” là tính t ộ ỗ đó ồ đau kh , ổ đ pẹ sau: vui,bu n, ự đau khổ ẹ ồ ỗ ề đ p , s ni m vui , n i bu n, cái ợ ả ắ đư c các t ồ ọ ở “ vui , bu n , * bài t p này , h c sinh ph i n m ừ ỉ ạ ẹ ch tr ng thái. Còn t “ là các đ ng t ắ ấ ạ ừ ự ợ ả ắ đư c quy t c c u t o t ừ . : s , cu c , n i , ni m ậ ộ Ph i n m ề đi kèm

ừ ộ thì t o thành m t danh t

ho c tính t ề ạ ỗ ồ m i. ổ ự đau kh ”, “cái ừ ớ Đó là các danh đ p”ẹ

v i ớ đ ng t ừ ặ ộ ợ ừ ừ ư ng “ni m vui”, “ n i bu n”, “s tr u t t Ví d 2: ụ

ầ ủ ệ ớ ương bư i , ở

ậ ọ béo cái béo c a tr ng gà, ng t cái ng t c a m t ong già h n”

trong câu v ăn.

ơm cái thơm c a mít chín quy n v i h ạ ọ ủ ừ ừ ạ “ S u riêng th ứ ủ a) Hãy tìm các tính t b) Nh n xét các t ơm

ở

lo i: cái béo, mùi th ế ậ ụ bài t p này h c sinh c n v n d ngki n th c v quy t c c u ừ ạ ể ậ ọ ủ ừ đ xác ứ ề ợ đư c các tính t ậ * và ý nghĩa c a t ắ ấ ừ ầ ị đ nh t lo i và tìm

ự ế ợ ừ Nh có s k t h p t :cái béo, mùi th ơm… là các danh t .ừ

ạ

lo i cũng có th thay đ i.ổ

ừ ạ ừ ạ ủ ừ lo i c a t ể “ danh d ” trong câu v

ờ ạ ạ ừ t o t trong bài là : “ thơm” ọ “béo”, “ ng t”, “già” ờ ứ 6. D ng th sáu: ả ỳ ăn c nh mà t Tu trong v ị ụ Ví d : Xác đ nh t “ Ngay th m lề ăn sau: ưng cho m t ộ

ự ăng, mư i tám cây v n tu t ợ ế ư ng tr ứ

đoàn quân danh dự đ ng trang nghiêm” ả ự ủ ừ ậ ọ ở * bài t p này h c sinh ph i d a vào ý nghĩa c a t trong v ăn

c nh.ả

ừ ự ố ừ

ể ờ ợ ử ụ đ ch ể ỉ đ c ặ đi m n n ta x p t ế ừ

ừ ạ ừ T “danh d ” v n là danh t Trong câu văn: T ừ đư c s d ng lo i là tính t .

ạ

ụ ự “ danh d ” vào t ứ ả 7. D ng th b y: ừ ằ ế Thay th danh t b ng ế Ví d : Thay th danh t ạ ừ ỉ đ i t ừ ằ b ng ch ngôi. ạ ừ ỉ đ i t ch ngôi thích h p ể ợ đ câu

văn không b l p.

ị ặ ộ ạ ộ ọ .

ỏ ư c , ớ con quạ tìm th y m t cái l ố T mấ vô ý đánh rơi chi c giày xu ng n ư c.ớ

ọ ậ ả ấ ế ợ ặ ạ ừ đư c l p l i.

ấ

ể ậ ỏ

ằ ạ ợ ăn không hay v y ta có th thay á c ừ ạ ừ đ i t ể thích h p. T “ con qu ” cú th

a) M t con qu kh t n b) T m ấ đi qua c u , ầ * H c sinh ph i có nh n xét danh t ở câu a là “ con ở cau b là T m ệ ặ ừ Vi c l p t làm cho câu v ừ ị ặ ạ đó b ng cá c i b l p l ạ ừ đ i t “nó” danh t thay b ng ằ

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

ằ ừ “nàng”

Sáng ki n kinh nghi m t ệ Vi ể ấ ừ T “ T m” có th thay b ng t 8.D ng th tám:

ạ

ứ ị ứ ụ ữ ộ ừ ạ ủ Xác đ nh ch c v ng pháp c a m t t lo i khi nó ứ ở ữ đ ng nh ng

ị v trí khác nhau.

ừ ạ ủ ừ ậ ỉ ị đ nh t lo i c a t th t thà và ch ra nó gi ữ ứ ụ ch c v

ữ ụ Ví d : Xác ng pháp trong câu.

ạ

ế

ấ th t thà ậ ế ủ ạ c a b n Hà khi n ai cũng m n. ậ ễ d nghe.

ăn nói th t thà ẩ là ph m ch t

a) B n Hà r t ậ b) Tính th t thà ạ c) B n Hà ậ d) Th t thà ọ ể ậ ự ấ đ p ẹ đ c a b n Hà. ẽ ủ ạ ị ủ ừ đ xác đ nh “th t

ữ ị

ở ở ở ở ừ ữ ứ ụ ị ữ ch c v v ng ừ ữ ứ ụ đ nh ng ch c v ừ ữ ứ ụ ổ ữ ch c v b ng ừ ữ ứ ụ ủ ữ ch c v ch ng gi gi gi gi

ạ

ậ ở bài t p này , h c sinh d a vào ý nghĩa c a t thà” là tính từ câu a: t + câu b: t + câu c: t + + câu d: t 9. D ng th 9: ọ ứ H c sinh bi lo i

t v n d ng t ừ ặ ị ữ ừ ạ đ ể đ t câu. ặ ộ làm v ng và m t có tính t ừ ừ t làm ị đ nh

ế ậ ụ Ví d : ụ Đ t m t câu có tính t ộ ng .ữ

ế ứ ề ừ ạ lo i và

ở ế ặ ữ ư sau

ả ắ ậ ọ + bài t p này h c sinh ph i n m v ng ki n th c v t ể đ t nhặ ứ đ t câu và có th ki n th c ả ộ ấ Anh b ộ đ i r t dũng c m

ạ

VN ế ặ m iớ B n Hà có chi c c p ĐN

ư i:ờ 10. D ng th m

ứ ổ ứ ể ủ ứ ừ ạ ơi đ c ng c ki n th c t lo i.

đúng”

ị

ạ ố ế T ch c các trò ch 1Trò chơi th nh t : “ Ai nhanh , ai ứ ấ ấ ẵ ừ ẩ . a Chu n b : Các b ăng gi y có ghi s n t ộ ụ ả ừ ừ .

ế

ẻ ẵ Hai b ng ph có k s n 3 c t : Danh t đ i chộ ỗ ấ ắ

ặ ẽ ắ ổ ộ ừ Đ ng t . Tính t , ơi, m i ỗ đ i có 5 em, x p hai hàng. ọ ế ộ b Cách ti n hành: Ch n hai ộ ăng gi y và g n vào ẽ ộ ặ Đ t tên cho hai đ i. M i em s nh t m t b ộ ộ ừ ạ Đ i nào nhanh chính xác s th ng. Các em khác c vũ cho c t t lo i.

hai đ i chộ ơi.

ủ ố ế ứ ừ ạ ủ * M c ụ đích c a trò ch ơi: c ng c ki n th t lo i, v n t ố ư duy

nhanh.

2 trò chơi th hai:

ứ ừ ị ụ ả ẵ ăng gi y có ghi

ấ ề ề ề ề VD1: “ Đi n danh t ” aChu n b hai b ng ph có chép s n và các b ừ ầ đi n : con di u , con súng, con tàu , con thuy n, con ẩ c n

các danh t m t.ắ

ợ ẵ ả

ơi

ờ

ừ ạ Các dòng thơ đư c chép s n trên b ng ph : ụ ……… cư i sóng ra kh ỡ ợ ……… chao lư n ngang tr i hè vui ……… d ng l i sân ga

ơi………… hi n hoà dòng sông ề ồ

ọ ộ Ch n 5 em m t ộ đ i thi. N u ắ ế đ i nào g n các danh t ừ đúng

Đ y vầ ủ ổ ……… c a s tâm h n. ế b Cách ti n hành: ộ đ i và có 2 ộ và nhanh s th ng.

ừ ự ủ d a vào ý nghĩa c a câu th ơ.

ộ ẽ ắ * M c ụ đích: Luy n ệ đi n nhanh danh t ề ừ VD2: “ Đi n ề đ ng t ”

ợ ấ ỗ ộ ăng gi y : v , tha , nhu m ,

đánh th c , d y, r i. ả ụ ặ ờ ấ ị ẩ a) Chu n b C c ỏ đ ng t ẵ ừ đư c ghi s n vào các b ộ ả ậ ứ Ghi vào 2 b ng ph ho c 2 t gi y to đo n thạ ơ:

ế

“ Ti ng chim ……. Lá cành ồ ế Ti ng chim …… ch i xanh … cùng

ế

ơm”

ộ Ti ng chim …… n ng … đ i chộ

ầ Ti ng chim …… cánh b y ong ồ đ ng vàng th ỗ ọ ơi , m i ỗ đ i có 4 h c sinh. M i h c ọ ễ ọ ộ ử ộ ạ đ c di n đi m ể ề ừ ừ đi n. Tính v a ọ ơ cho đúng. Sau đó m i ỗ đ i c m t b n ộ ấ đ ng t ạ t nh n m nh vào các

đ ngỳ

ằ ộ

ệ ợ ả ế ỗ ả ế ắ ế b) Cách ti n hành: Ch n 2 ộ ề sinh đi n m t dòng th ơ, bi c m ả đo n thạ ế ộ ầ m i ỗ đ i có 2 ph n : ề Đi n nhanh , Đ c thọ ơ hay ủ * M c ụ đích c a trò ch ộ hoàn thi n n i dung ơi: Luy n t p s d ng đo n thạ ệ ậ ử ụ đ ng t ơ g i t ừ đúng ch nh m ậ ổ ớ ti ng chim bu i s m và c n nh n

ế

ự

ẫ

ừ ạ

ế

ọ ệ : Hướng d n h c sinh th c hành t

lo i Ti ng

t ệ ợ

Sáng ki n kinh nghi m Vi đư c cách dùng t ộ ừ đ ng trong ừ ề VD3: “ Đi n tính t ” ị ẩ a) Chu n b :

sinh đo n thạ ơ hay.

ấ Ghi các tính t

ắ ừ ỉ ch màu tr ng ra các b ắ ắ ắ ăng gi y: tr ng phau, ắ ắ ạ ệ tr ng b ch, tr ng xoá , tr ng h ng, tr ng nõn, tr ng b c.

ỗ ố ụ t các câu có ch tr ng trên b ng ph .

ắ ỏ ỗ ố ả ồ ả ừ ưng sai ý nghĩa vào ch tr ng ( 2 b ng g n c c

ắ ế Vi ắ nh khác nhau)

ế ẫ ộ

ế

ế ờ Giáo viên g n các t ừ t ế b) Cách ti n hành: đ i chộ ọ ộ ơi , m i ỗ đ i cú 6 em . Ch n 2 ỗ ờ ử ạ M i em lên s a l i m t câu. N u còn th i gian các em v n liên ử ti p lên s a ế đ n khi h t gi .

ạ l i cho Đáp án:

ộ ắ

ờ

ắ

ắ ồ Làn mây tr ng xóa b ng b nh tr i xanh.

ắ đ ộ

ố ừ ỉ ụ ắ ắ ớ ch màu tr ng

ờ Tuy t rế ơi tr ng xóa m t màu ế ắ Vư n chim chi u x tr ng phau cánh cò ề ờ ố ư i m o ệ Da tr ng b ch _ ng Bé kh e ỏ đôi má non tơ tr ng h ng ồ ắ ư bông Sơn len tr ng nõn nh ắ ờ ề ừ ỉ ch màu tr ng v i các s c . Làm giàu v n t ăn miêu t M c ụ đích: Luy n cách dùng tính t ệ khác nhau có tác d ng g i t thư ng dùng trong các ợ ả đo n vạ .ả

Ọ

Ả

Ệ : D. K T QU VÀ BÀI H C KINH NGHI M

I.K t qu

ề ừ ạ

ế Qua vi c cung c p ki n th c c

ế ề ứ ơ b n v t ả ử ụ ị đ nh và s d ng t ự ọ lo i và ho h c sinh th c ố ớ ọ ừ ạ đ i v i h sinh lo i

ấ

ậ

ả ừ ừ ề ừ ạ ơ b n: danh t ữ lo i c ữ ừ ạ , lo i. ộ ừ đ ng t , tính t nhanh ,

ăn đúng ch .ỗ

lo i trong cáu v ế ứ ọ đ n ph n này.

ợ

Ế ả đã đ t ạ đư c ợ ấ ệ ậ ạ hành các d ng bài t p v xác ậ ớ l p 5 , tôi nh n th y: ắ ọ 1. H c sinh đó n m v ng v thu t ng t ệ t các t 2. Phân bi chính xác. ừ ạ ế ử ụ 3. Bi t s d ng các t ự 4. T tin , hào h ng khi h ả ế 5. K t qu môn h c

ầ ọ đư c nâng cao.

ệ

II.Bài h c kinh nghi m

ố ấ ủ ậ ể ầ ậ ọ

ể ọ ố ở ữ ể

ọ ớ ớ L p 5 là l p cu i c p c a b c ti u h c. Vì v y các em c n có ế ứ ki n th c ắ ề ừ ạ V ng ch c v t

ệ đ có th h c t ế lo i Ti ng Vi trung h c c t t ọ ơ s . ở

ọ ứ ộ đó lưu ý nghiên c u n i dung và ph ương pháp

Là m t ộ ể Giáo viên ti u h c, tôi truy n ề

ậ ự

ụ ế ộ ệ ố ặ Đ c bi

ọ ọ ế ả ấ ữ

ứ ế ớ

ạ

ữ ầ ậ

ế ạ ố ể ủ đ c ng c th , có m t h th ng các bài t p giúp h c sinh th c hành ế ệ ứ t luôn ph i l y h c sinh làm trung tâm, khuy n ki n th c này. ư v y, ậ ự ậ rút ra nh ng k t lu n cho mình.Có nh khích các em tìm tòi và t ệ ặ ữ ớ ớ ỹ ớ t , Đ c bi các em m i nh k , nh lâu nh ng ki n th c m i khám phá. ợ ờ đi m và th i l ấ ậ ờ ư ng tung ra các d ng bài t p phù h p ể tôi r t chú ý th i ợ ế ư c ớ đ u có nh ng k t ổ ứ ỏ ch c c c trò ch và t ệ ả ả qu trong gi ng d y Ti ng Vi ợ ơi phù h p. Vì v y nên b t. Ầ

Ậ

Ế

E. PH N K T LU N

ữ ủ ệ Trên đây là nh ng kinh nghi m c a b n thân tôi tích lu

ể ạ ạ ọ

ọ ăm d y h c ti u h c. Ph m vi c a ộ ề ắ ằ ệ ẽ ổ

ế ổ ế đóng góp và b sung

ệ ỹ đư cợ ả ủ đ tài còn bó h p trong trong nh ng nữ ẹ ủ ề khuôn kh kinh nghi m c a m t cá nhân nên ch c r ng s còn nhi u để ệ ồ ạ đ ng nghi p có ý ki n h n ch . Kính mong các ề đ tài hoàn thi n h ơn