Nguyễn Thị Hương Trang 1
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Năm đầu tiên cắp sách đến trường, trẻ vô cùng bỡ ngỡ với việc chuyển động chủ
đạo từ vui chơi sang học tập. Trong giờ học Tiếng Việt, trẻ phải thực hành: nghe,
nói, đọc và viết. Những nét chữ đầu tiên được các thầy cô lớp 1 chăm chút, nắn nót
cầm tay từng em viết trong khuôn khổ ô ly dọc, ngang cẩn thận. Từng khoảng
cách, từng độ cao, từng nét chữ, điểm đặt bút, dừng bút,… đều được hướng dẫn
thực hiện rất chính xác. Nhưng bắt đầu từ học kì 2 lớp 1 trở lên, khi vận dụng các
chữ, các từ, các câu vào một đoạn văn, một bài học dài hơn, với số lượng môn học
nhiều hơn đã khiến cho các em có phần lúng túng và chữ viết bắt đầu thiếu sự cẩn
thận, nắn nót, chính xác. Đây chính là nỗi lo âu của các bậc phụ huynh có quan tâm
đến vấn đề này, và là niềm trăn trở không nhỏ của thầy cô dạy cấp tiểu học.
Sau nhiều lần ban hành những qui định về thay đổi chữ viết ở Tiểu học, nay
chương trình lại quay về với mẫu chữ mềm mại, thanh gọn như trước kia nhằm
giúp học sinh viết chữ đẹp và có thẩm mỹ hơn. Tuy nhiên, sau mỗi lần thay đổi
như vậy có những điều làm được và có những điều chưa làm được. Điều chưa làm
được là thực trạng chữ viết của học sinh hiện nay còn xấu và thiếu chính xác. Các
em còn viết sai, viết quá chậm hoặc có những học sinh viết nhanh, học giỏi nhưng
chữ viết quá xấu, trình bày không sạch sẽ, rõ ràng. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ
đến chất lượng học Tiếng Việt nói riêng và các môn học khác nói chung. Dạy học
ở lớp 1 tôi nhận thấy Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc
biệt. Việc rèn kĩ năng viết cho học sinh, nhất là học sinh ở các lớp đầu cấp tiểu học
lại càng quan trọng hơn. Vì vậy, tôi đã đi sâu vào học hỏi, rút kinh nghiệm qua
những năm giảng dạy tìm ra những biện pháp giúp học sinh viết chữ đẹp hơn, sạch
hơn và cẩn thận hơn, nhằm nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh.
Nguyễn Thị Hương
Trang 2
II.MỤC TIÊU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI:
1. Mục tiêu:
Hình thành và xây dựng các biểu tượng về chữ viết, giúp các em hiểu và ghi nhớ
được hình dáng, kích thước, qui trình viết từng chữ cái. Các hiểu biết này giúp các
em viết chữ một cách tự giác. Nhờ vậy kết quả học tập sẽ nhanh và chắc chắn hơn.
2. Phạm vi nghiên cứu:
a. Về nội dung:
Đề tài tập trung nghiên cứu những phương pháp để rèn viết cho học sinh tiểu
học đạt hiệu quả.
b. Về thời gian:
Để thực hiện đề tài này, tôi đã tiến hành nghiên cứu bắt đầu từ năm 2017 đến
năm 2019.
III. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU:
Các biện pháp để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệu quả.
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU:
Đề tài tự xác định những nhiệm vụ nghiên cứu sau:
1. Cơ sở lí luận của đề tài.
2. Tìm hiểu thực trạng về biện pháp để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệu quả
ở Trường Tiểu học Minh Thạnh.
3. Đưa ra những phương pháp hữu hiệu để rèn viết cho học sinh lớp một đạt hiệu
quả nhằm nâng cao chất lượng toàn diện cho học sinh lớp một.
Nguyễn Thị Hương
Trang 3
B. NỘI DUNG:
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI:
Tập viết là một trong những phân môn có tầm quan trọng đặc biệt ở tiểu học,
nhất là đối với các lớp đầu cấp. Phân môn Tập viết trang bị cho học sinh bộ chữ La
tinh và những yêu cầu về kĩ thuật để sử dụng bộ chữ cái này trong học tập và giao
tiếp. Với ý nghĩa này Tập viết không những có quan hệ mật thiết tới chất lượng
học tập của các môn học khác mà còn góp phần rèn luyện một trong những kỉ năng
hàng đầu của việc học Tiếng Việt trong nhà trường – kỹ năng chữ viết. Nếu viết
đúng, viết đẹp, tốc độ nhanh thì học sinh có điều kiện ghi chép bài học tốt, nhờ vậy
kết quả học tập sẽ cao hơn. Viết xấu, chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng
học tập.
Mặt khác Tập viết là phân môn có tính chất thực hành. Tính chất thực hành có
mục đích của việc dạy học tập viết cũng góp phần khẳng định vị trí quan trọng của
phân môn này ở trường tiểu học.
Ngoài ra Tập viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh
những phẩm chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, tính kỉ luật và năng khiếu thẩm
mỹ.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Năm học 2017 – 2018, tôi được Ban Giám Hiệu phân công dạy lớp 1/3. Đây là
lớp học các em bắt đầu làm quen với việc học viết chữ theo mẫu. Chính vì vậy, chữ
viết các em đa số còn chưa đúng mẫu chữ, chưa đẹp và chưa đều nét. Toàn lớp có
39 em sau khi các em chuyển sang giai đoạn viết chữ nhỏ thì lớp có 15 em viết chữ
rõ nét. Số còn lại, chữ viết của các em không đúng độ cao của con chữ, chữ quá to
hoặc quá nhỏ, viết không đều nét và không được đẹp.
Từ hoàn cảnh thực tế, bản thân tôi đã cố gắng nghiên cứu tìm mọi biện pháp
thích hợp nhằm rèn chữ viết cho học sinh đạt được mục tiêu tối thiểu; chữ viết
đúng mẫu, đều nét, đúng khoảng cách và nối chữ đúng qui định.
III. THỰC TRẠNG NGHIÊN CỨU:
1. Thuận lợi:
Nguyễn Thị Hương
Trang 4
- Cơ sở vật chất của trường được trang bị rất tốt: bàn ghế đúng qui cách, kích
thước phù hợp với học sinh lớp 1, bảng chống lóa, đèn, quạt đầy đủ đảm bảo đủ
ánh sáng, thoáng mát cho học sinh.
- Mỗi giáo viên được trang bị một bộ chữ dạy Tập viết. Giáo viên được tham dự
những chuyên đề về Tập viết và tham gia các cuộc thi Viết chữ đẹp,… để học hỏi
và trau dồi kiến thức, kinh nghiệm giảng dạy.
- Nội dung các bài Tập viết rõ ràng, phù hợp và cụ thể. Đặc biệt, học sinh còn
được luyện thêm về cách viết chữ nghiêng.
2. Khó khăn:
- Lớp 1 / 3 có 39 học sinh, trong đó có 20 nữ, thuộc trường học hai buổi/ ngày,
nên học sinh không có điều kiện luyện viết thêm do còn phải dạy các môn học
khác, buổi hai các em phải phụ đạo thêm môn các em còn chưa hoàn thành hay bồi
dưỡng nâng cao them cho các em.
- Cách cầm bút và tư thế ngồi của học sinh đa số chưa đúng quy cách.
- Vở Luyện chữ của học sinh giấy bị nhòe mực khi học sinh sử dụng bút máy.
- Trình độ học sinh không đồng đều nên gặp nhiều khó khăn trong việc kèm các
em học nhất là môn Tập viết.
- Đa số phụ huynh vùng nông thôn ít quan tâm đến việc học tập của con em,
nhất là còn quan niệm về viết chữ đẹp là do có hoa tay hay do năng khiếu bẩm sinh
nên không đòi hỏi con viết chữ đẹp. Phụ huynh chưa nắm vững mẫu chữ, không
theo dõi phần rèn chữ cho con em ở nhà.
IV. CÁC BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Phân loại học sinh:
Việc phân loại học sinh là bước đầu tiên để giáo viên có cơ sở rèn cho học sinh
chữ viết. Sau khi học sinh bước vào học kì II tôi tiến hành kiểm tra vở viết của các
em và chấm điểm giữ vở sạch - viết chữ đẹp cho từng em rồi tiến hành phân loại
theo thang điểm A – B - C. Trên cơ sở khảo sát, phân loại học sinh, tôi lập chương
trình rèn chữ viết cho học sinh, để giúp đỡ các em viết đúng qui định hơn.
Nguyễn Thị Hương
Trang 5
Sau đây là bảng thống kê giữ vở sạch – viết chữ đẹp lớp 1/3 đầu học kì II năm
học 2017 – 2018.
Sĩ số: 39 học sinh
Sĩ số lớp
Xếp loại Vở sạch chữ đẹp
A
Tỉ lệ
B
Tỉ lệ
C
Tỉ lệ
39 HS
9
23,08
15
38,46
15
38,46
Sau đây là bảng thống kê giữ vở sạch – viết chữ đẹp lớp 1/3 đầu năm học
2018 – 2019.
Sĩ số: 40 học sinh
Sĩ số lớp
Xếp loại Vở sạch chữ đẹp
A
Tỉ lệ
B
Tỉ lệ
C
Tỉ lệ
40 HS
9
22,5
15
37,5
16
40
Kết quả kiểm tra ở trên tôi nhận thấy số lượng học sinh viết chữ xấu còn quá
nhiều, nghĩa là học sinh có điểm trung bình trở xuống. Điều này cho thấy cần phải
có biện pháp để rèn chữ viết cho các em.
2. Chuẩn bị:
* Đồ dùng học tập cho học sinh:
Ngay từ cuộc họp phụ huynh từ đầu năm, tôi đã thống nhất chung về việc chuẩn
bị đồ dùng học tập của học sinh trong lớp.
- Tập vở: Toàn bộ sử dụng tập có kẻ 5 ô li dọc, ngang, giấy tốt không nhòe mực.
- Bảng con: Có đường kẻ ô li, tránh sử dụng bảng làm bằng chất liệu mê ca
trắng, dùng bút dạ viết chữ có nhiều hạn chế: bảng trơn học sinh viết không chủ
động, mực ra đậm nhạt không đều, bút to quá cỡ tay học sinh,… chữ viết không
đẹp.
- Viết mực: Sử dụng viết máy (có nét thanh, đậm càng tốt), mực tím. Tuy nhiên
đa số phụ huynh thường cho học sinh sử dụng bút lông kim vì tiện lợi, rẻ tiền,…
nhưng màu mực và nét chữ không đẹp, không đồng bộ vì nhiều loại khác nhau.
3. Tiến hành thử nghiệm:
