M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h cộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ ọ
sinh ti u h cể ọ
M C L CỤ Ụ
Nguy n Văn Vinhễ TH Hoàng Văn Thụ
TT TÊN M CỤTRANG
1 I. Ph n m đuầ ở ầ 2
2 1. Lý do ch n đ tàiọ ề 2
3 2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề 3
4 3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ 4
5 4. Gi i h n, ph m vi nghiên c uớ ạ ạ ứ 4
6 5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ 4
7 II. Ph n n i dungầ ộ 4
8 1. C s lý lu nơ ở ậ 4
9 2. Th c tr ngự ạ 5
10 2.1. Thu n l i, khó khăn ậ ợ 5
11 2.2. Thành công, h n ch ạ ế 6
12 2.3. M t m nh, m t y u ặ ạ ặ ế 7
13 2.4. Các nguyên nhân, các y u t tác đng ế ố ộ 7
14 2.5. Phân tích, đánh giá các v n đ v th c tr ng ấ ề ề ự ạ 8
15 3. Gi i pháp, bi n phápả ệ 8
16 3.1.M c tiêu c a gi i pháp và bi n pháp ụ ủ ả ệ 9
17 3.2. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp, bi n ộ ứ ự ệ ả ệ
pháp
9
18 3.3. Đi u ki n đ th c gi i pháp, bi n pháp ề ệ ể ự ả ệ 12
19 3.4. M i quan h gi a các gi i pháp, bi n phápố ệ ữ ả ệ 13
20 3.5. K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ ế ả ả ệ ị ọ ủ ấ ề
nghiên c uứ13
21 4. K t qu thu đc qua kh o nghi m, giá tr khoa h c ế ả ượ ả ệ ị ọ
c a v n đ Nghiên c uủ ấ ề ứ 14
22 III. Ph n k t lu n, ki n nghầ ế ậ ế ị 15
23 1. K t lu nế ậ 15
24 2. Ki n nghế ị 15
1
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h cộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ ọ
sinh ti u h cể ọ
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tài. ọ ề
Sau nh ng gi h c căng th ng trên l p, trò ch i dân gian (TCDG) trongữ ờ ọ ẳ ớ ơ
tr ng h c s là nh ng “món ăn” b i b tinh th n s ng khoái cho h c sinh.ườ ọ ẽ ữ ồ ổ ầ ả ọ
Trò ch i dân gian là m t sinh ho t văn hóa do nhân dân sáng t o trong quáơ ộ ạ ạ
trình lao đng, s n xu t và đc l u truy n t nhiên, r ng rãi trong c ng đng ộ ả ấ ượ ư ề ự ộ ộ ồ
H ng đn m c tiêu “Xây d ng tr ng h c thân thi n, h c sinh tíchướ ế ụ ự ườ ọ ệ ọ
c c”, vi c đa trò ch i dân gian vào tr ng h c mang nhi u ý nghĩa thi t th c.ự ệ ư ơ ườ ọ ề ế ự
Nó không ch góp ph n rèn luy n s c kh e, k năng ng x h p lý v i các tìnhỉ ầ ệ ứ ỏ ỹ ứ ử ợ ớ
hu ng trong cu c s ng, thói quen và k năng làm vi c, sinh ho t theo nhóm màố ộ ố ỹ ệ ạ
còn giúp h c sinh rèn kh năng ng x văn hóa, không ra vào nh ng games tr cọ ả ứ ử ữ ự
tuy n b o l c vô b đang tràn lan và các t n n xã h i. ế ạ ự ổ ệ ạ ộ
Nh chúng ta đã bi t, ho t đng ch đo c a c a ho t đng giáo d cư ế ạ ộ ủ ạ ủ ủ ạ ộ ụ
ngoài gi lên l p trong tr ng h c chính là vi c t ch c các ho t đng vui ch iờ ớ ườ ọ ệ ổ ứ ạ ộ ơ
cho h c sinh. Các em không ch c n đc chăm sóc s c kho , đc h c t p, màọ ỉ ầ ượ ứ ẻ ượ ọ ậ
quan tr ng nh t các em c n ph i đc tho mãn nhu c u vui ch i. Xu t phát tọ ấ ầ ả ượ ả ầ ơ ấ ừ
vai trò quan tr ng c a ho t đng vui ch i đi v i tr em nói chung, h c sinhọ ủ ạ ộ ơ ố ớ ẻ ọ
ti u h c nói riêng và nhu c u h ng th ho t đng này, tôi th y vi c t ch cể ọ ầ ưở ụ ạ ộ ấ ệ ổ ứ
cho các em ch i các trò ch i dân gian là m t vi c làm c n thi t và r t có ý nghĩa.ơ ơ ộ ệ ầ ế ấ
Di s n văn hoá truy n th ng Vi t Nam có nhi u lo i hình khác nhau, trongả ề ố ệ ề ạ
đó có th nói, trò ch i dân gian cũng là m t di s n văn hoá quý báu c a dân t c.ể ơ ộ ả ủ ộ
Nó đc k t thành t quá trình lao đng và sinh ho t, trong đó tích t c trí tuượ ế ừ ộ ạ ụ ả ệ
và ni m vui s ng c a bao th h ng i Vi t x a. Đc bi t đi v i h c sinhề ố ủ ế ệ ườ ệ ư ặ ệ ố ớ ọ
ti u h c, trò ch i dân gian v i nh ng ch c năng đc bi t c a nó đã mang l i choể ọ ơ ớ ữ ứ ặ ệ ủ ạ
các em nhi u đi u thú v và b ích, đng th i th hi n nhu c u gi i trí, vui ch i,ề ề ị ổ ồ ờ ể ệ ầ ả ơ
quy n đc chia s ni m vui c a các em v i b n bè, c ng đng. Nó làm cho thề ượ ẻ ề ủ ớ ạ ộ ồ ế
gi i xung quanh các em đp h n và r ng m ; tu i th c a các em s tr thànhớ ẹ ơ ộ ở ổ ơ ủ ẽ ở
nh ng k ni m quý báu theo su t cu c đi; làm giàu ngu n tình c m và trí tuữ ỉ ệ ố ộ ờ ồ ả ệ
cho các em. Chính vì v y, trò ch i dân gian r t c n thi t đc l a ch n, gi iậ ơ ấ ầ ế ượ ự ọ ớ
thi u trong nhà tr ng tu theo l a tu i c a các em. Đúng nh PGS. TS Nguy nệ ườ ỳ ứ ổ ủ ư ễ
Văn Huy, giám đc B o tàng Dân t c h c Vi t Nam đã nói:ố ả ộ ọ ệ “ Cu c s ng điộ ố ố
v i tr em không th thi u nh ng trò ch i. Trò ch i dân gian không đn thu nớ ẻ ể ế ữ ơ ơ ơ ầ
là m t trò ch i c a tr con mà nó ch a đng c n n văn hoá dân t c Vi t Namộ ơ ủ ẻ ứ ự ả ề ộ ệ
Nguy n Văn Vinhễ TH Hoàng Văn Thụ
2
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h cộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ ọ
sinh ti u h cể ọ
đc đáo và giàu b n s c. Trò ch i dân gian không ch ch p cánh cho tâm h nộ ả ắ ơ ỉ ắ ồ
tr , giúp tr phát tri n t duy, sáng t o, mà còn giúp các em hi u v tình b n,ẻ ẻ ể ư ạ ể ề ạ
tình yêu gia đình, quê h ng, đt n c. Ngày nay, các em m t xã h i côngươ ấ ướ ở ộ ộ
nghi p, ch quen v i máy móc và không có kho ng th i gian ch i cũng là m tệ ỉ ớ ả ờ ơ ộ
thi t thòi. Thi t thòi h n khi các em không đc làm quen và ch i nh ng tròệ ệ ơ ượ ơ ữ
ch i dân gian c a thi u nhi ngày tr c – đang ngày càng b mai m t và quênơ ủ ế ướ ị ộ
lãng, không ch có các thành ph mà còn c các vùng quê. ỉ ở ố ở ả
Vì th , giúp các em hi u và quay v ngu n v i các trò ch i dân gian là m t vi cế ể ề ồ ớ ơ ộ ệ
làm c n thi t”.ầ ế
Đc đi m chung c a trò ch i dân gian đc tri n khai trong tr ng h c làặ ể ủ ơ ượ ể ườ ọ
đn gi n, d ch i, d hòa nh p. Dù b t c n i đâu, trong gia đình, t i tr ngơ ả ễ ơ ễ ậ ấ ứ ơ ạ ườ
h c hay trên đng làng đu có th t ch c đc các trò ch i dân gian phù h p.ọ ườ ề ể ổ ứ ượ ơ ợ
N u sân nhà nho nh thì các em ch i ô ăn quan, ch i c , đánh chuy n, ch t câyế ỏ ơ ơ ờ ề ặ
d a ch a cây m n, b t ve… N u di n tích r ng h n thì có th ch i r ng r n lênừ ừ ậ ắ ế ệ ộ ơ ể ơ ồ ắ
mây, đá c u, tr n tìm, b t m t b t dê… nh ng bãi c l n thì có th t ch cầ ố ị ắ ắ Ở ữ ỏ ớ ể ổ ứ
các trò c p c , đánh đu, đá gà, ch ng bông sen, c chémướ ờ ồ ờ
l a tu i h c sinh ti u h c, vui ch i cũng là m t trong nh ng ho t đngỞ ứ ổ ọ ể ọ ơ ộ ữ ạ ộ
ch đo c a ho t đng giáo d c ngoài gi lên l p.Thông qua ho t đng vuiủ ạ ủ ạ ộ ụ ờ ớ ạ ộ
ch i, các em đc phát tri n trí tu , th ch t, tình c m quan h xã h i, qua đóơ ượ ể ệ ể ấ ả ệ ộ
nh m phát tri n toàn di n nhân cách cho các em. Chính vì v y, giáo viên c n tằ ể ệ ậ ầ ổ
ch c cho các em ch i các trò ch i nói chung và trò ch i dân gian nói riêng. Nămứ ơ ơ ơ
h c 2008 – 2009, B giáo d c và đào t o phát đng phong trào:ọ ộ ụ ạ ộ “ Xây d ngự
tr ng h c thân thi n – H c sinh tích c c”ườ ọ ệ ọ ự trong đó có n i dung đa trò ch iộ ư ơ
dân gian vào tr ng h c. Nh ng làm th nào đ t ch c đc các trò ch i dânườ ọ ư ế ể ổ ứ ượ ơ
gian th c s có hi u qu , lôi cu n và h p d n đc các em là m t bài toán khóự ự ệ ả ố ấ ẫ ượ ộ
v i các giáo viên, đc bi t là các giáo viên T ng ph trách kiêm nhi m. ( Vì khớ ặ ệ ổ ụ ệ ả
năng t p trung chú ý có ch đnh c a các em còn kém. Các em d dàng tham giaậ ủ ị ủ ễ
vào trò ch i nh ng cũng nhanh chán, nhanh b cu c ).ơ ư ỏ ộ
Là Phó hi u tr ng, ph trách các ho t đng ngoài gi lên l p c a nhàệ ưở ụ ạ ộ ờ ớ ủ
tr ng, tôi luôn trăn tr và tìm các bi n pháp đ ch đo t ch c các trò ch i dânườ ở ệ ể ỉ ạ ổ ứ ơ
gian m t cách có hi u qu nh t. Chính vì v y tôi ch n đ tài: “ M t s bi nộ ệ ả ấ ậ ọ ề ộ ố ệ
pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h c sinh trong tr ngệ ả ổ ứ ơ ọ ườ
ti u h c”.ể ọ
2.M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
Đi Thi u niên Ti n phong H Chí Minh là t ch c c a thi u nhi Vi tộ ế ề ồ ổ ứ ủ ế ệ
Nam, là t ch c nòng c t trong các phong trào thi u nhi, là l c l ng giáo d cổ ứ ố ế ự ượ ụ
trong và ngoài nhà tr ng. Đi l y 5 Đi u Bác H d y thi u niên nhi đng làmườ ộ ấ ề ồ ạ ế ồ
Nguy n Văn Vinhễ TH Hoàng Văn Thụ
3
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h cộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ ọ
sinh ti u h cể ọ
m c tiêu ph n đu rèn luy n, phát tri n m i kh năng trong h c t p, ho t đngụ ấ ấ ệ ể ọ ả ọ ậ ạ ộ
và vui ch i. Chính vì v y vi c t o ra m t sân ch i m i l , thu hút đông đo h cơ ậ ệ ạ ộ ơ ớ ạ ả ọ
sinh tham gia là m t ho t đng thi t th c c a t ch c Đi Thi u niên Ti nộ ạ ộ ế ự ủ ổ ứ ộ ế ề
phong H Chí Minh. Có th nói ho t đng t ch c các trò ch i dân gian là m tồ ể ạ ộ ổ ứ ơ ộ
trong nh ng con đng giáo d c không th thi u trong quá trình giáo d c nhânữ ườ ụ ể ế ụ
cách cho các em, giúp các em phát tri n toàn di n. tránh đc nh ng trò ch iể ệ ượ ữ ơ
tr c tuy n, b o l c… Vì v y vi c t ch c các trò ch i dân gian trong tr ngự ế ạ ự ậ ệ ổ ứ ơ ườ
h c là vô cùng quan tr ng và c n thi t.ọ ọ ầ ế
Đ tài ề“ M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gianộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ
cho h c sinh trong tr ng ti u h c” ọ ườ ể ọ giúp:
- Tìm ra n i dung, hình th c t ch c các trò ch i dân gian đt hi u quộ ứ ổ ứ ơ ạ ệ ả
cao nh t, đng th i phù h p v i đc đi m tình hình tâm lý h c sinh.ấ ồ ờ ợ ớ ặ ể ọ
- Thông qua vi c tìm hi u và tham gia các trò ch i dân gian giúp các em cóệ ể ơ
thêm nhi u hi u bi t đ hình thành nh ng tình c m t t đp, lòng yêu quêề ể ế ể ữ ả ố ẹ
h ng, ni m t hào dân t c, t đó làm cho nhân cách c a các em ngày càng hoànươ ề ự ộ ừ ủ
thi n h n.ệ ơ
- Thông qua vi c t ch c các trò ch i dân gian cho h c sinh giúp các emệ ổ ứ ơ ọ
tránh đc các trò ch i tr c tuy n, các trò ch i b o l c…ượ ơ ự ế ơ ạ ự
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ
Tôi t p trung nghiên c u vi c t ch c các trò ch i dân gian cho h c sinhậ ứ ệ ổ ứ ơ ọ
trong tr ng vào các bu i sinh ho t ch đi m, các ho t đng chào m ng cácườ ổ ạ ủ ể ạ ộ ừ
ngày l l n c a đt n c.ễ ớ ủ ấ ướ
Ngoài ra tôi còn ti n hành nghiên c u vi c tri n khai và t ch c các tròế ứ ệ ể ổ ứ
ch i dân gian c a các Liên đi trên đa bàn xã Dur Kmăl và m t s Liên đi g nơ ủ ộ ị ộ ố ộ ầ
đa bàn tr ng đóng.ị ườ
4. Gi i h n, ph m vi nghiên c uớ ạ ạ ứ
- Do th i gian cũng nh kh năng c a b n thân nên ờ ư ả ủ ả ph m vi ti n hành th cạ ế ự
hi n đ tài này là ệ ề tr ng ti u h c Hoàng Văn Th –xã Dur Kmăl - Krông Ana -ườ ể ọ ụ
ĐăkLăk.
- Th i gian nghiên c u: năm h c 2015 -2016.ờ ứ ọ
5.Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Ph ng pháp t ng k t kinh nghi m .ươ ổ ế ệ
- Đi u tra c b n v th c tr ng t ch c các trò ch i dân gian m t sề ơ ả ề ự ạ ổ ứ ơ ở ộ ố
tr ng ti u h c trên đa bàn.ườ ể ọ ị
- Ph ng pháp nghiên c u tài li u.ươ ứ ệ
- Ph ng pháp so sánh, đi chi u và kh o sát th c nghi m.ươ ố ế ả ự ệ
- Nghiên c u qua nh ng kinh nghi m c a b n thân và nhu c u ho t đngứ ữ ệ ủ ả ầ ạ ộ
c a h c sinh ti u h c.ủ ọ ể ọ
Nguy n Văn Vinhễ TH Hoàng Văn Thụ
4
M t s bi n pháp nâng cao hi u qu t ch c các trò ch i dân gian cho h cộ ố ệ ệ ả ổ ứ ơ ọ
sinh ti u h cể ọ
- Ph ng pháp ki m tra đánh giá k t qu ho t đng.ươ ể ế ả ạ ộ
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
1.C s lý lu nơ ở ậ
Bác H nói: ồ“Ngày nay chúng là nhi đng, ít năm sau chúng s là côngồ ẽ
dân, cán b . Vì v y chính ph , các đoàn th và t t c đng bào có tráchộ ậ ủ ể ấ ả ồ
nhi m giúp s c vào vi c giáo d c nhi đng.....”.ệ ứ ệ ụ ồ
L i d y c a Bác cho đn nay v n r t g n và s ng đng trong th c ti nờ ạ ủ ế ẫ ấ ầ ố ộ ự ễ
công tác Đi và phong trào thi u nhi, đòi h i ng i cán b ph trách Đi ph iộ ế ỏ ườ ộ ụ ộ ả
luôn l y l i d y c a Bác làm kim ch nam cho ho t đng c a mình, nghĩa là bênấ ờ ạ ủ ỉ ạ ộ ủ
c nh vi c d y chạ ệ ạ ữ cũng c n ph i t ch c cho các em vui ch i. Vui ch i cũng làầ ả ổ ứ ơ ơ
m t hình th c giáo d c vui v , nh nhàng mà hi u qu . Giáo d c cho thi u nhiộ ứ ụ ẻ ẹ ệ ả ụ ế
ph i k t h p c ba y u t đc d c, trí d c, th d c mà m c tiêu cao nh t là:ả ế ợ ả ế ố ứ ụ ụ ể ụ ụ ấ
“Cách d y tr c n làm cho chúng bi t yêu T qu c, th ng đng bào, bi tạ ẻ ầ ế ổ ố ươ ồ ế
gi gìn v sinh, gi gìn k lu t, h c văn hóaữ ệ ữ ỷ ậ ọ ”.
Hi u đc ý nghĩ sâu s c t câu nói đó và b ng c t m lòng tôn kính Bác,ể ượ ắ ừ ằ ả ấ
tôi đã tìm hi u đ n m b t đc yêu c u v n i dung ph ng pháp giáo d c,ể ể ắ ắ ượ ầ ề ộ ươ ụ
n m b t đc đc đi m v tâm sinh lý l a tu i c a các em: Hi u đng, d nh ,ắ ắ ượ ặ ể ề ứ ổ ủ ế ộ ễ ớ
d quên, thích tìm hi u, khám phá nh ng cũng chóng nhàm chán, tâm lý thích:ễ ể ư
“H c mà ch i, ch i mà h c” c a các em đ đa ra nh ng n i dung phù h pọ ơ ơ ọ ủ ể ư ữ ộ ợ
trong m i ch ng trình, t o s h p d n, thu hút các em tham gia đng th i t oỗ ươ ạ ự ấ ẫ ồ ờ ạ
cho các em s vui v , ho t bát, h n nhiên.ự ẻ ạ ồ
Thông qua vi c t ch c các trò ch i dân gian, các em phát huy đc tínhệ ổ ứ ơ ượ
sáng t o, tính năng đng, t ch c a mình, đc hoà mình vào t p th , đcạ ộ ự ủ ủ ượ ậ ể ượ
giao l u h c t p đ t đó h ng các em t i nh ng chu n m c v đo đc,ư ọ ậ ể ừ ướ ớ ữ ẩ ự ề ạ ứ
nh ng hi u bi t v văn hoá mà các c p, ngành làm công tác giáo d c mongữ ể ế ề ấ ụ
mu n.ố
- Vi c t ch c các trò ch i dân gian trong tr ng h c là m t vi c làm khoaệ ổ ứ ơ ườ ọ ộ ệ
h c và sáng t o, đòi h i ng i ph trách ph i kiên nh n b n b và th ng xuyênọ ạ ỏ ườ ụ ả ẫ ề ỉ ườ
trau d i kinh nghi m, luôn tìm tòi h c h i t b n bè đng nghi p, nghiên c u tàiồ ệ ọ ỏ ừ ạ ồ ệ ứ
li u.ệ
- M t Liên đi có phong trào Đi phát tri n m nh là do cách t ch c ho tộ ộ ộ ể ạ ổ ứ ạ
đng ngoài gi lên l p nói chung và t ch c các trò ch i dân gian nói riêngộ ờ ớ ổ ứ ơ
th ng xuyên có tính sáng t o, phù h p v i l a tu i và có hi u qu .ườ ạ ợ ớ ứ ổ ệ ả
2. Th c tr ngự ạ
2.1 Thu n l i, khó khănậ ợ
Nguy n Văn Vinhễ TH Hoàng Văn Thụ
5