Schoonschip - Khu nhà ở nổi, Amsterdam – Hà Lan Kinh nghiệm tổ chức không gian ở bền vững thích ứng biến đổi khí hậu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển dự án, các giải pháp kiến trúc và công nghệ giúp Schoonschip được mệnh danh là cụm nhà ở nổi bền vững nhất hiện nay. Dự án bao gồm nhiều giải pháp sử dụng các nguồn năng lượng tự nhiên, một mạng lưới thông minh (smart-grid) kết nối toàn bộ nhà nổi để có thể hỗ trợ nhau, tiên phong trong các biện pháp tái sử dụng các loại chất thải.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Schoonschip - Khu nhà ở nổi, Amsterdam – Hà Lan Kinh nghiệm tổ chức không gian ở bền vững thích ứng biến đổi khí hậu

Schoonschip - Khu nhà ở nổi, Amsterdam – Hà Lan Kinh nghiệm tổ chức không gian ở bền vững thích ứng biến đổi khí hậu Schoonschip – Floating houses, Amsterdam – Netherlands. Experience of sustainable living space to adapt to climate change Giáp Thị Minh Trang Tóm tắt Đặt vấn đề Trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay các loại hình nhà ở thích hợp Là một đất nước ven biển có hơn một phần ba diện tích lãnh thổ nằm thấp hơn độ cao mặt nước biển, Hà Lan luôn với môi trường là đề tài thu hút được nhiều mối quan tâm trên toàn phải đối mặt và tìm mọi giải pháp để đối phó với “nước”. cầu. Khu dân cư Schoonschip ở Amsterdam, Hà Lan là một dự án được Thành phố Amsterdam nằm ven hai con sông IJ và sông khởi xướng bởi một cộng đồng người dân có cùng một mong muốn. Amstel, với một hệ thống kênh nước dày đặc. Nhà nổi, nhà Sau 12 năm nỗ lực không ngừng học hỏi và tìm tòi, cộng đồng với thuyền (floating boat, boat house) là loại hình nhà ở rất quen hơn 100 thành viên và 46 hộ gia đình, họ đã thành công trong việc thuộc ở Amsterdam. Gần như trong tất cả các con kênh của xây dựng một cụm dân cư tiên phong trong lĩnh vực tạo nên một môi thành phố chúng ta đều có thể thấy nhà thuyền hay nhà nổi trường ở bền vững. Điều đặc biệt hơn nữa, đây là một khu nhà ở được lênh đênh ven bờ. Khu vực nhà nổi đầu tiên ở Amsterdam xây dựng trên mặt nước, bao gồm 30 ngôi nhà nổi, một hệ thống cầu được xây dựng một cách quy củ đã hoàn thiện năm 2011 tàu liên kết các công trình và bờ kênh Johan van Hasseltkanaal thuộc nằm ở Steigereiland quận IJburg do Tập đoàn Phát triển sông IJ. Dự án bao gồm nhiều giải pháp sử dụng các nguồn năng Waterbuurt West VOF đầu tư. Dự án cụm nhà ở nổi thứ hai lượng tự nhiên, một mạng lưới thông minh (smart-grid) kết nối toàn ở Amsterdam được thiết kế và có một chiến lược rất rõ ràng bộ nhà nổi để có thể hỗ trợ nhau, tiên phong trong các biện pháp mang tên Schoonschip tức “Thuyền sạch”. Trong phạm vi của tái sử dụng các loại chất thải. Bài viết giới thiệu về quá trình hình bài viết tác giả xin giới thiệu kỹ hơn về dự án Schoonschip. thành và phát triển dự án, các giải pháp kiến trúc và công nghệ giúp Ý tưởng của dự án xuất phát từ nguồn cảm hứng của Schoonschip được mệnh danh là cụm nhà ở nổi bền vững nhất hiện Marjan de Blok sau khi tìm hiểu về công trình nổi Gewoonboot, nay. một công trình đậm tính bền vững. Marjan de Blok đã quyết Từ khóa: nhà nổi, bền vững, cộng đồng định, cô muốn được sinh sống trong một môi trường bền vững như vậy. Cùng Thomas Sykora - người bạn đồng sáng lập dự án, rất nhanh chóng họ đã thu hút được một cộng Abstract đồng nhỏ có một tư tưởng giống nhau. Họ có hai mục đích In the context of climate changing, types of housing that are suitable chính: tổ chức một cộng đồng có sự gắn kết cao, có nhiều for the environment are a topic that has attracted a lot of attention hoạt động chung và xây dựng môi trường ở bền vững. worldwide. The Schoonschip neighborhood in Amsterdam, Netherlands Quá trình phát triển dự án is a project initiated by a community of people who share a similar desire. After 12 years of continuous efforts to learn and explore, a Cộng đồng Schoonschip đã mất 8 năm xây dựng dự án kể từ khi Marjan de Blok nảy ra ý tưởng cho đến khi những community of more than 100 members and 46 households, they ngôi nhà đầu tiên được triển khai. Họ đã trải qua rất nhiều giai have succeeded in building a pioneer residential cluster in the field of đoạn trong quá trình phát triển dự án: xây dựng chiến lược creating a sustainable living environment. Even more special, a housing cho dự án, đấu thầu khoảng nước lựa chọn để xây dựng, xin area built on water, including 30 floating houses, a jetty connecting the structures and the banks of the Johan van Hasseltkanaal on the IJ River. The project includes many solutions using natural energy sources, a smart-grid connecting the entire floating house to support each other, pioneering measures for the re-use of all types of waste. This paper introduces the process of project formation and development, architectural solutions and technology that help Schoonschip be named the most sustainable floating housing cluster today. Key words: floating house, sustainable, community TS. Giáp Thị Minh Trang Bộ môn Nhà ở, Khoa Kiến trúc ĐT: 0375746436 Email: tranggtm@hau.edu.vn Ngày nhận bài: 26/01/2021 Ngày sửa bài: 9/03/2021 Hình 1. Khu nhà nổi Schoonschip, Amsterdam, Hà Ngày duyệt đăng: 31/03/2021 Lan S¬ 41 - 2021 49
KHOA H“C & C«NG NGHª Hình 2. Bản quy hoạch và phân chia các ngôi nhà nổi Hình 3. Sơ đồ ý tưởng các giải pháp bền vững cho khu nhà nổi Schoonschip cấp phép xây dựng nhà nổi, xin tài trợ cho dự án, nghiên cứu phán với chính quyền thành phố và nhiều văn phòng luật sư các giải pháp xây dựng bền vững, vv… để tìm ra giải pháp tốt nhất. Cuối cùng họ cũng đạt được mục Hình thức hoạt động của cộng đồng cũng đã nhiều lần đích. Chính quền đã phải đưa ra một quy định mới mà trước phải thay đổi: fondation, association. Phụ thuộc vào việc quá đây ở Hà Lan chưa từng có. Cả khu vực xây dựng được chia trình triển khai dự án cần đến hình thức tổ chức như thế nào thành 31 đơn vị nhỏ, trong đó một phần được tính làm cầu để phù hợp với công việc và chính sách pháp lý của Hà Lan tàu liên kết các công trình, 30 khoảnh mặt nước còn lại được để phục vụ thuận lợi nhất nhất cho dự án. cấp phép xây dựng nhà ở nổi. Space & Matter là một công ty tư vấn thiết kế kiến trúc, Quy hoạch và Kiến trúc phát triển đô thị, với phương châm: cải thiện môi trường Trước pháp luật sở hữu đất Amsterdam, nhà nổi không nhân tạo và liên kết cộng đồng. Họ bắt đầu lên kế hoạch quy được cấp giấy phép sở hữu, vì vẫn được quy là tài sản di hoạch cho Schoonchip từ năm 2010 và đến nay vẫn đang động. Hiệp hội đã mất rất nhiều thời gian và công sức đàm tiếp tục hỗ trợ cộng đồng phát triển dự án. Nhiệm vụ thiết 50 T„P CHŠ KHOA H“C KI¦N TR”C - XŸY D¼NG
Hình 4. Sơ đồ hệ thống trang thiết bị bền vững kế là tổ chức chỗ ở cho 46 hộ gia đình trên 30 khoảnh mặt Giải pháp bền vững nước trong kênh Johan van Hasseltkanaal. Space & Matter Công ty Metabolic là đơn vị tư vấn về các giải pháp bền đã chia diện tích xây dựng dài 218 m và rộng 44 m thành 5 vững cho Schoonschip, họ bắt đầu tham gia vào dự án từ cụm công trình, mỗi cụm có 6 nhà nổi được kết nối với đất năm 2013. Theo chiến lược của Metabolic quá trình thực liền và với nhau bằng 5 con cầu tàu. Ngoài nhà ở nổi, họ hiện được chia thành 3 giai đoạn. còn đề xuất thêm các không gian sử dụng chung cho cộng Giai đoạn thứ nhất tập trung vào xây dựng 5 cầu tàu và đồng như: khu vui chơi trẻ em, vườn nổi trồng rau, bể bơi, 30 công trình. Trong quá trình thiết kế họ phải chọn vật liệu sân thể thao. tuân theo các quy định chung. Thứ nhất, vật liệu xây dựng 30 công trình nhà nổi được thiết kế bởi 19 đơn vị khác phải là vật liệu bền vững, tự nhiên, thậm chí là nguyên liệu nhau. Các công ty tư vấn hầu hết đều có kinh nghiệm với thô như: gỗ vụn ép, gỗ tái tạo, gỗ sợi tơi, sợi đay, thậm chí có công trình nhà nổi. Tuy nhiên, trong quá trình thiết kế và thi nhà được cách nhiệt bằng rơm. Họ đã đưa ra một danh sách công họ đều phải tuân theo các tiêu chí và quy định chung đánh giá các loại vật liệu xây dựng theo tiêu chí bền vững. của Hiệp hội Schoonschip. Theo quy hoạch tổng thể sẽ có Các loại vật liệu được chia thành ba nhóm và được ký hiệu hai kích thước cho mỗi khoảnh mặt nước để xây dựng công với ba màu: xanh, vàng, đỏ. Đỏ là vật liệu khuyến cáo không trình: chiều rộng 7,5 mét, chiều dài là 9,5 hoặc 14 mét. Chiều được sử dụng, xanh là vật liệu khuyến khích sử dụng, và các cao công trình 2 hoặc 3 tầng. Để tránh xây dựng các công vật liệu đánh dấu màu vàng là các loại chỉ nên sử dụng khi trình cao hơn mức quy định, họ đã tận dụng phần dưới mặt thực sự cần thiết hoặc không có trong danh sách màu xanh. nước, thành tầng bán hầm. Một số khoảnh mặt nước được Dựa vào đây chủ nhà, các đơn vị thiết kế và thi công có thể thiết kế cho 2 hộ gia đình. Tất cả các không gian ở đều được so sánh và lựa chọn các loại vật liệu phù hợp nhất để xây thiết kế đáp ứng nhu cầu riêng của từng hộ gia đình. Như dựng các công trình đạt tiêu chuẩn bền vững. Theo lời giới vậy, theo modul trên căn hộ bé nhất có diện tích khoảng thiệu trên trang web của nhóm: “đối với vật liệu bền vững, 60 m2, và căn hộ lớn nhất 3 tầng, với diện tích hơn 190m2. đã có nhiều lựa chọn hơn chúng tôi hình dung lúc ban đầu, Ngoài ra dự án có đề xuất thêm một modul 6x18m, để xây về cơ bản chúng tôi đều hài lòng và sử dụng danh sách vật dựng 4 căn hộ cho thuê, nhằm mục đích có thêm thu nhập liệu rất hiệu quả. Sau khi xây dựng các ngôi nhà đều đạt tiêu cho cộng đồng để duy trì các hoạt động chung. Do diện tích chuẩn đáp ứng nhu cầu của chúng tôi.” xây dựng không quá lớn nên modul này đã hạn chế được Tiêu chí thứ hai là chọn các loại vật liệu địa phương, gần sử dụng. công trình. Mục đích là để tiết kiệm công vận chuyển và kèm Các công trình nhà nổi đã được xây dựng lắp ráp trên theo đó là hạn chế khí thải CO2 của các phương tiện vận mặt đất. Hầu hết phần thi công được hoàn thiện trong khu chuyển. Theo kế hoạch ban đầu đề xuất, để tiết kiệm phí và Achtersluispolder ở Zaandam cách vị trí của dự án gần 7km. công vận chuyển, và để nhận được nhiều ưu đãi hơn, họ sẽ Sau khi hoàn thiện công trình, các ngôi nhà được di chuyển gom các loại vật liệu giống nhau để cùng đặt hàng. Trên thực theo đường thủy và được đặt vào vị trí theo bản quy hoạch. tế, việc này đã không thể làm được do tiến độ thi công không S¬ 41 - 2021 51
KHOA H“C & C«NG NGHª Hình 5-6. Vườn nổi trồng rau và cây xanh khớp nhau, các bản thiết kế cũng khác nhau nhiều, và một những chi trả chung của cộng đồng. Ví dụ mô hình thuê nhà phần do thiếu nhân lực kiểm soát số lượng và khối lượng ở trọ quen thuộc BB (Bed and Breakfast). cần đặt. Các đơn vị cung cấp vật liệu cũng không linh hoạt vì Để được mệnh danh là khu nhà ở nổi bền vững nhất số lượng đặt hàng không quá lớn. hiện nay, cộng đồng Schoonschip đã xây dựng tiêu chí và Giai đoạn hai được tính từ khi tất cả các nhà nổi, cầu có một chiến lược rất rõ ràng. Họ luôn miệt mài tìm hiểu và bè được hoàn thiện và có thể bắt đầu xây dựng cơ sở hạ học hỏi kinh nghiệm từ nhiều đơn vị. Bảng liệt kê sau đây tầng chung cho cả cụm dân cư. Đầu tư chính trong giai đoạn tổng hợp các giải pháp bền vững được áp dụng cho dự án này bao gồm ba lĩnh vực. Thứ nhất, là mua và lắp đặt các “thuyền sạch”. công nghệ năng lượng tái tạo. Thứ hai, hệ thống quản lý trên mạng (web online) được khởi động. Cư dân Schoonscip có Các thiết bị và cơ sở hạ tầng được sử dụng trong khu thể theo dõi họ đã tiêu thụ bao nhiêu năng lượng điện, nước, nhà nổi Schoonship có bao nhiêu chất thải. Thứ ba, các không gian cộng đồng Các thiết bị và cơ sở hạ tầng được sử dụng trong khu nhà nổi được xây dựng: vườn rau, bể bơi, xông hơi, kho. Schoonship (Bảng 2) Sau khi hoàn thiện dự án, giai đoạn thứ ba sẽ tập trung Hệ sinh thái vào nâng cấp và cải tiến hệ thống kỹ thuật, nâng cao khả Khi cộng đồng Schoonschip tới kênh Johan van Hassalt năng lưu trữ năng lượng tự nhiên. Ngoài ra, họ sẽ xây dựng năm 2010, nơi đây còn tương đối hoang sơ, nhưng họ đã một số mô hình kinh doanh để tăng thêm thu nhập cho Bảng 1. 2008 Ý tưởng của dự án được hình thành Tài trợ từ “Ban quản lý thí nghiệm nhà ở” 2009 Tỉnh Bắc-Hà Lan cho cộng đồng vay tiền 2010 Chọn được vị trí xây dựng: Johan van Hasseltkannaal, Amsterdam Thành lập Schoonschip Foundation: thường xuyên tổ chức họp trao đổi công việc 2011 Đơn vị Space&Matter lên kế hoạch quy hoạch tổng thể Công ty Metabolic tư vấn các giải pháp bền vững cho dự án Dự án đạt được nhiều giải thưởng: - Giải 1: Giải thưởng P-Nuts, dành cho các dự án sáng kiến bền vững; 2013 - Giải 1: Giải thưởng Twynstra Gudde Nieuwe Nuts Award; - Giải 2: Ý tưởng đẹp nhất của P-nuts. Đấu thầu thành công khoảnh nước 218 x 44 m trong kênh Johan van Hasseltkannaal GridFriend nhận được tài trợ từ Quý Châu Âu để nghiên cứu một dự án phát triển công nghệ lưới điện thông minh. Họ đã chọn Schoonschip để xây dựng hệ thống “smartgrid”. 2016 Thành công xin giấy phép xây dựng và các công trình nhà nổi đầu tiên được đưa vào vị trí. Thành lập Cooperative Association. Thành lập: Owner Association. Dưới hình thức này các thành viên bị ràng buộc chặt chẽ hơn vào các điều lệ 2018 chung. Thành lập: Pionner Vassel - “Con tàu tiên phong”. Tổ chức hoạt động như “một phòng thí nghiệm sống”, đề xuất 2019 và định hướng lối sống bền vững cho cư dân, tổ chức các hoạt động cộng đồng chung. 52 T„P CHŠ KHOA H“C KI¦N TR”C - XŸY D¼NG
Bảng 2. Các vấn đề liên quan đến nước Hệ thống gom mưa trên mái kết Điều luật chứa nước mưa của TP Amsterdam rất nghiêm khắc, nên Nước mưa hợp với mái xanh gom nước mưa không bắt buộc Tiết kiệm nước Được kết hợp với hệ thống tuần hoàn nước, Vòi hoa sen Tiết kiệm điện Nước ấm được làm nóng qua hệ bơm nhiệt Bồn cầu Bồn cầu tiết kiệm nước Có độ hút cao, sử dụng 1,5l/lần xả Nước xám: thải từ nhà bếp, máy Nước xám: thoát qua hệ thống nước thải của đô thị giặt Xử lý nước thải Nước đen: được kết nối với trạm xử lý nước thải. Khí sinh học từ Nước đen: nước thải bồn cầu nước thải đen đưa vào sử dụng để sản xuất điện (ô tô cũng có thể sử dụng điện đó), phốt phát từ nước thải có thể làm phân bón. Nước trong kênh Nước lợ Không đưa vào hệ thống để sử dụng được Chống nước rò vào chống bồng Hệ thống chống nước được xử lý trong quá trình xây dựng công bềnh trình trên cạn Trên mặt nước Công trình được xây dựng trên một đế bê tông và được giữ vững với Chống bồng bềnh, chóng chánh hai cái cột được neo xuống dưới dáy sông Các giải pháp liên quan đến điện Các loại thiết bị hấp thụ năng Thử nghiệm hệ thống điện thông minh (smart grid): thu và tích điện Hệ thống phát điện lượng tự nhiên: pin mặt trời, thái thừa, và phát lại cho toàn bộ cư dân trong cộng đồng khi cần thiết dương năng, máy bơm nhiệt Các thiết bị điện trong nhà được liệt kê năng suất, để tính nguồn Tất cả các nhà đều được lắp đặt một hệ thống công tắc tự ngắt điện. Thiết bị gia dụng: điện cung cấp thích hợp cho Công tắc sẽ tự cắt điện cho các thiết bị khi không sử dụng. từng thiết bị Đây là mức thấp hơn so với tiêu chẩn, nhưng đủ theo mức khuyến Ánh sáng nhân tạo Dùng đèn LED, 2-4 W/m2 khích đối với nhà ở Cách nhiệt công trình Sử dụng vật liệu tự nhiên Tiết kiệm điện Sử dụng hệ thống bơm nhiệt Các cửa sổ lớn được quay Đón ánh nắng vào mùa đông, mùa hè có hệ chống nóng che lại hướng nam Hệ thống sưởi thông minh Nhiệt độ trong các phòng được điều chỉnh theo thời gian sử dụng Sử dụng điện từ pin mặt trời, máy giặt có thể tiếp nhận nước ấm Tiết kiệm điện và nước Máy giặt trước từ hệ thống bơm nhiệt Sử dụng chung máy giặt Có phòng laundry trong không gian cộng đồng Tủ lạnh tiết kiệm điện, Tủ lạnh được chia nhiều ngăn có nhiệt độ khác nhau, phù hợp cho Tủ lạnh Chia ngăn theo chức năng các loại thực phẩm khác nhau nhận thấy khu vực này chứa ẩn nhiều tiềm năng có thể phát đã thu hút được một số các loài động vật như chim lặn, thiên triển một hệ sinh thái hỗn hợp. nga, vịt, chim cuốc. Mục đích của nhóm là đưa ra một chiến lược phát triển Nhìn thấy những nỗ lực và thành quả đạt được của cộng một hệ sinh thái nước phong phú, sử dụng ít tài nguyên và đồng Schoonschip, Hội đồng Amsterdam đã bàn giao quyền không cần bảo trì nhiều. Trên nguyên lý chuyển tiếp giữa quản lý cả phần trên bờ trong kênh Johan van Hasseltkade rỗng và đặc (porosity), khô và ướt họ muốn tạo ra một môi cho cư dân Schoonschip. Như vậy họ đã có thể tiếp tục triển trường có thể tự phát triển. Ví dụ, quấn lưới xung quanh một khai dự án sinh thái trên một quy mô lớn hơn, kết hợp ven quả bông và cho xuống nước, như vậy có thể tăng bề mặt bờ và mặt nước tạo nên một cảnh quan phong phú, xanh, bám cho hệ động thực vật. Khi đó sinh vật, tảo sinh sản sẽ sạch và đa dạng hơn. trở thành thức ăn thu hút các loài cá, côn trùng, và kèm theo đó là các loại động vật lưỡng cư và chim chóc. Kết luận Do đây là một khu công nghiệp cũ, bị bỏ trống lâu năm Tính cho đến nay dự án Schoonschip đã kéo dài 12 năm nên đất và nước bị ô nhiễm nặng. Hệ sinh thái nước sẽ giúp kể tử khi ý tưởng tạo nên một môi trường ở bền vững trên làm sạch nước trong kênh, đảm bảo môi trường sống tốt hơn mặt nước được ra đời. Các thành viên của cộng đồng đã làm cho cư dân Schoonschip nói riêng và toàn khu vực nói chung. việc không ngừng để tìm ra những giải pháp tốt nhất để đạt Đến đầu xuân năm 2020 họ đã đặt được một số vườn nổi được ước mơ của mình. Dự án bị kéo dài một phần do họ được làm bàng những vật liệu tự nhiên. Để thử nghiệm họ đã cố gắng lắng nghe tất cả các mong muốn và nhu cầu của đã làm hai loại vườn khác nhau: vườn nổi (floating garden) từng thành viên, vì xuất phát điểm đây là một tổ chức do các và vườn bè (garden raft). Cho đến nay, các mảnh vườn nhỏ thành viên tự khởi xướng và tự điều hành để phục vụ cho S¬ 41 - 2021 53
KHOA H“C & C«NG NGHª chính bản thân họ. Việc chọn một đơn vị thiết kế chung cho Họ không chỉ hướng tới việc tạo nên một cụm dân cư tất cả các hộ gia đình sẽ có thể giúp tiến độ của dự án nhanh đơn thuần để giải quyết vấn đề chỗ ở. Với những trang thiết hơn, nhưng như vậy khu Schoonschip sẽ không có được bộ bị mới nhất, với những thí nghiệm công nghệ chưa từng mặt phong phú như bây giờ. Nếu không đấu tranh để có thể có, họ đã và vẫn đang tiếp tục thử nghiệm để tạo nên một xây dựng và chấp nhận nhà nổi là tài sản kiên cố thì thay vì môi trường ở hòa nhập với thiên nhiên và bền vững nhất có 46 họ sẽ chỉ có 30 hộ gia đình. Các giải pháp bền vững của thể. Hơn thế nữa họ rất cởi mở chia sẻ những kinh nghiệm, Schoonschip được công nhận là hiện đại, bền vững và tiên những khó khăn và những gì họ đạt được tới cộng đồng lớn phong nhất hiện nay. Để đạt được tất cả những điều đó họ hơn, mục đích để hỗ trợ những người có mong muốn đến đã mất rất nhiều thời gian và công sức để tìm ra được các với một lối sống bền vững và hiện đại để cùng chung tay bảo lựa chọn tốt nhất. vệ môi trường. Schoonschip đã đạt được mục đích và xứng đáng với cái tên của nó: “thuyền sạch”./. T¿i lièu tham khÀo 8. https://blog.nationalgeographic.org/2014/05/05/geography-in- the-news-polder-salvation/ 1. Cleantech Playground, A cleantech utility in Amsterdam North, 02.2013., Metabolic [Ngôn ngữ: tiếng Anh]: https://www. 9. https://www.waterstudio.nl/tag/schoonschip/ metabolic.nl 10. https://psmag.com/environment/are-the-floating-houses-of-the- 2. Tender Buiksloterham, Meest Duurzame Drijvende Woonwijk, netherlands-a-solution-against-the-rising-seas 19.08. 2013, Amsterdam [Ngôn ngữ: tiếng Hà Lan] 11. https://vimeo.com/307104409 3. https://www.arcam.nl/en/amsterdam-een-korte-geschiedenis/ 12. https://www.youtube.com/watch?v=oacdHI83DNI&fbclid=IwAR 4. https://greenprint.schoonschipamsterdam.org 3Yh5Br2ncP21Gcx4Yz5p8k7pvbV-S1P7ABwZAr6UU170eZDXV_ EKy_FQw 5. https://schoonschipamsterdam.org 13. https://www.dw.com/en/floating-homes-in-amsterdam/ 6. http://www.spaceandmatter.nl av-50379661?fbclid=IwAR2SfdatMuE9N7Kv6ENs_ 7. https://dornob.com/amsterdam-wants-to-create-europes-most- kkw695ijNN8yaW45d3jTUejuhP6RBZjDja7xk0 sustainable-floating-neighborhood/ Nhận diện yếu tố địa điểm trong kiến trúc định cư... (tiếp theo trang 13) giá trị đặc trưng của VHXH bản địa (phong tục, tập quán, 5. Kết luận lối sống; nghệ thuật diễn xướng, lễ hội, trò chơi dân gian,..). Có thể nói, qua cách tiếp cận từ góc độ địa điểm điểm, ta Căn cứ vào quá trình lịch sử, sự hình thành các dải đồng thấy các yếu tố của địa điểm phản ánh đầy đủ và toàn diện bằng từ lưu vực của những con sông và sự chia cắt bởi các mặt của môi trường sinh thái (hệ sinh thái tự nhiên) và những dãy núi mà khu vực duyên hải BTB được phân thành môi trường văn hóa (hệ sinh thái nhân văn), từ đó thấy rõ các tiểu vùng VH: Xứ Thanh; Xứ Nghệ; Xứ Bình Trị Thiên. vai trò của địa điểm trong việc xây dựng, tổ chức không gian Tiểu vùng VH xứ Thanh (Thanh Hóa) với dải đồng bằng kiến trúc nói riêng và đô thị nói chung. được bồi đắp bởi sông Chu, sông Mã và chia cắt bởi dãy Xác định rõ các đặc trưng cơ bản của YTĐĐ là cơ sở để Tam Điệp phía bắc, Ngọc Sơn phía nam. Tiểu vùng VH xứ khai thác, duy trì, tiếp nối các yếu tố đó vào trong môi trường Nghệ (Nghệ An và Hà Tĩnh) với dải đồng bằng hình thành kiến trúc định cư thông qua các mối quan hệ. Qua đó, KTĐC từ sông Cả, sông Lam và bị chia cắt bởi dãy Ngọc Sơn phía sẽ thống nhất hữu cơ với địa điểm, không mất đi bản sắc của bắc, Hoành Sơn phía nam. địa điểm vì những đặc trưng đấy vẫn được duy trì, củng cố Tiểu vùng VH Bình-Trị-Thiên, (Quảng Bình, Quảng Trị và làm rõ nét trong từng không gian. và Thừa Thiên Huế) được hình thành từ những con sông Nhận diện các yếu tố của địa điểm trong KTĐC ven biển Gianh, sông Bến Hải, sông Bồ, sông Hiếu, sông Hương và khu vực BTB sẽ góp phần trong việc tạo lập bản sắc, duy trì chia cắt bởi dãy Hoành Sơn phía bắc, Bạch Mã phía nam. và truyền tải những giá trị văn hóa bản địa trong quá trình (Bảng 1) phát triển các khu TĐC nói riêng cũng như xây dựng và phát triển đô thị nói chung./. T¿i lièu tham khÀo Essays on Postmodern Culture (1983) edited by Hal Foster, Bay Press, Seattle. 1. Đỗ Hậu (2004), Mô hình và giải pháp quy hoạch – kiến trúc các vùng sinh thái đặc trưng ở Việt Nam, Đề tài nghiên cứu khoa học 6. Speller, G. (2000). A community in transition: A longitudinal độc lập cấp nhà nước, Hà Nội. study of place attachment and identity process in the context of an enforced relocation. Unpublished PhD thesis, University of Surrey, 2. Đặng Thái Hoàng (2013), Hiện tượng học kiến trúc, Trang thông tin Guildford, England. điện tử Kiến Việt, Hội KTSVN. 7. Amos Rapoport (1969) “House Form and Culture”. 3. Vũ Hiệp (2015), Tổng quan về lý thuất nơi chốn trong thiết kế đô thị, Tạp chí Kiến trúc Hội KTSVN, số 328/ 2015, Tr.51-54. 8. Norberg-Schulz (1980), Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture, Rizzoli, New York.USA 4. Ngô Đức Thịnh (2003), Văn hóa vùng và Phân vùng văn hóa ở Việt Nam, Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia – Viên 9. Norberg-Schulz (1985), The Concept of Dwelling: On the Way to nghiên cứu văn hóa dân gian, NXB Trẻ, Hà Nội, Tr. 216-261. Figurative Architecture (New York, Electa/Rizzoli). 5. Kenneth Frampton (1983), "Towards a Critical Regionalism: Six Points for an Architecture of Resistance", in The Anti-Aesthetic. 54 T„P CHŠ KHOA H“C KI¦N TR”C - XŸY D¼NG