SKKN: Bộ trò chơi vui học các môn học bằng phần mềm PowerPoint”

I. Phần mở đầu<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> Cấp tiểu học là cấp học nền móng của ngành giáo dục, tạo đà cho các cấp <br /> học sau này, các em được cung cấp những kiến thức c ơ bản.  Phương pháp giáo dục <br /> tiểu học phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ  động, sáng tạo của học sinh, phù <br /> hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp tự  học, rèn <br /> luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại  <br /> niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh.  (Theo Điều 24 ­ Luật Giáo dục ­ 1998). <br /> <br /> Nền công nghệ  hiện đại đã và đang phát triển nhiều hình thức học ngoài lớp <br /> học truyền thống như: học trực tuy ến, h ọc qua bài giảng điện tử, học từ xa, ….Bài <br /> giảng điện tử ra đời cũng là một bước ngoặt lớn cho nền giáo dục nước ta, các em  <br /> học sinh có thể  học môn học nào đó mà mình chưa hiểu thông qua bài giảng điện  <br /> tử, phụ  huynh cũng có thể  hướng dẫn con em mình qua bài giảng đó. Học sinh có <br /> thể  vừa học vừa tương tác với bài giảng qua các câu hỏi, bài tập khách quan để <br /> củng cố, khắc sâu kiến thức hơn. Tuy nhiên, bài giảng điện tử  hay lớp học trực  <br /> tuyến cũng không thể  thay thế   được phương pháp học truyền thống, bài giảng  <br /> không thể lột tả hết được những nội dung mà giáo viên cần truyền đạt tới các em, <br /> hình thức lớp học truyền thống được sinh động hơn nhờ những bài giảng được giáo  <br /> viên   thiết   kế   bằng   phần   mềm   trình   chiếu   PowerPoint.   Nhờ   đó   giáo   viên   ở   các <br /> trường tiểu học đã tích cực đổi mới phương pháp dạy học với sự trợ giúp của công  <br /> nghệ  thông tin, thiết kế  bài giảng điện tử  trên phần mềm Powerpoint để  phục vụ <br /> <br /> 1<br /> việc giảng dạy. Trong bài giảng điện tử, trò chơi học tập lại rất cần thiết, vì trò  <br /> chơi học tập là một hoạt động nhằm giúp các em hứng thú trong học tập, kích thích <br /> tư  duy sáng tạo để  mở  rộng hiểu biết của các em. Đồng thời, là phương pháp, <br /> phương tiện rèn luyện kĩ năng, tính mạnh dạng tự  tin để  hòa nhập với tập thể  và  <br /> củng cố  vững chắc kiến thức. Trò chơi học tập được thiết kế  trên Powerpoint với  <br /> những hiệu ứng sinh động sẽ tăng sự hưng phấn, khả năng chú ý, kĩ năng quan sát, tư <br /> duy của các em, giờ học sẽ thoả mái, các em vừa học mà chơi, chơi mà học.<br /> <br /> Từ  đó bài giảng của giáo viên cũng được đa dạng hóa hơn, thay vì ngày xưa, <br /> giáo viên soạn giảng bằng tay, bằng máy nhưng hình thức giảng dạy vẫn là bảng  <br /> và phấn, ngày nay nhờ sự  tiến bộ của khoa học kĩ thuật, nhiều thiết bị  mới ra đời  <br /> và thiết bị  luôn hỗ  trợ  cho bài giảng trình chiếu đó là máy chiếu và ti vi kết nối  <br /> cổng HDMI, thông qua bài giảng PowerPoint, giáo viên có thể  truyền đạt cho học <br /> sinh những kiến thức sâu rộng hơn nhờ  những tư  liệu đã chuẩn bị  sẵn, lời giảng  <br /> kèm theo với bài giảng giúp học sinh có thể  khắc sâu kiến thức hơn mà trong các <br /> hình thức học khác không có được.<br /> <br /> Cụ  thể   ở  trường tiểu học Lê Hồng Phong, giáo viên đã sử  dụng phần mềm  <br /> Powerpoint để  thiết kế  bài giảng nhưng rất đơn điệu, thiếu trò chơi học tập. Có  <br /> những bài cũng có trò chơi nhưng chưa phát huy hết tính năng của phần mềm này.  <br /> Nhiều giáo viên cho rằng: thiết kế trò chơi trên Powerpoint mất thời gian, phức tạp  <br /> nhất là thời gian suy nghĩ các câu hỏi, hình thức tổ chức trò chơi….Như vậy, giờ học <br /> sẽ không mang lại hiệu quả cao, các em cảm thấy mệt mỏi, tẻ nhạt.<br /> <br /> Nhưng tôi nhận thấy: trò chơi học tập được thiết kế trên Powerpoint với nhiều <br /> tranh  ảnh đẹp, nhiều màu sắc…thu hút các em vào bài học, bài giảng điện tử  của  <br /> giáo viên hấp dẫn, sinh động hơn, giờ  học đạt hiệu quả  cao. Hay nói cách khác, trò <br /> chơi học tập trên Powerpoint là món ăn tinh thần bỗ dưỡng, hấp dần và lí thú đối với <br /> học sinh. Chính vì lí do trên, tôi quyết định chọn đề  tài  “Bộ  trò chơi vui học các  <br /> <br /> 2<br /> môn học bằng phần mềm PowerPoint”   để  nghiên cứu, nhằm giúp học sinh bớt <br /> căng thẳng, phát huy tính tích cực, sôi nổi và đạt hiệu quả cao sau mỗi giờ học.<br /> <br /> Tùy theo từng bài học, giáo viên có thể tổ chức cho các em củng cố kiến thức  <br /> vừa học, trò chơi được thiết kế  với nhiều hình thức khác nhau giúp cho học sinh <br /> hứng thú hơn khi chơi. Mỗi bài học hay môn học có một hình thức chơi khác nhau, <br /> làm cho học sinh hào hứng hơn, kích thích trí tò mò của học sinh qua mỗi bài học,  <br /> giúp các em học tiến bộ hơn.<br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> <br /> Nghiên   cứu   phương   pháp   thiết   kế   các   trò   chơi   học   tập   trên   phần   mềm <br /> Powerpoint.<br /> <br /> Giới thiệu một số  trò chơi học tập được thiết kế  trên phần mềm Powerpoint giúp  <br /> các em học tốt, vui vẻ và thoải mái trong giờ học.<br /> <br /> Tìm hiểu thực trạng, tìm ra nguyên nhân dẫn đến hạn chế trong thiết kế trò chơi  <br /> học tập trên phần mềm Powerpoint của giáo viên  trường tiểu học Lê Hồng Phong. Đưa <br /> ra một số trò chơi học tập được thiết kế trên Powerpoint.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Khách thể: Các trò chơi học tập các môn học và hoạt động giáo dục ở khối tiểu  <br /> học.<br /> <br />           Đối tượng: Thiết kế các trò chơi học tập trên phần mềm Powerpoint.<br /> <br /> 4. Giới hạn của đề tài<br /> <br /> Thiết kế trò chơi học tập các môn học và hoạt động giáo dục,… để giảng dạy <br /> tại Trường tiểu học Lê Hồng Phong, xã Eana, huyện Krông ana, tỉnh Đăk Lăk.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 3<br />  Bài tiểu luận chỉ lột tả được một số trò chơi trong bộ trò chơi vì quá trình thiết kế <br /> bộ trò chơi khá dài. Các trò chơi điển hình như là: trò chơi ô chữ, chiếc nón kì diệu, ô cửa bí  <br /> mật.<br /> <br /> Chưa áp dụng đưa các trò chơi từ  sách giáo khoa vào thiết kế  trong phần mềm  <br /> PowerPoint.<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> 5.a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận<br /> <br /> Phương pháp dạy các môn học  ở  tiểu học chủ  yếu là sử  dụng phương pháp  <br /> trực quan sinh động để ứng dụng thực hành cho các em, vì vậy khi thực hiện chương  <br /> trình trò chơi này tôi đã tham khảo các loại sách giáo khoa tiểu học sau: Toán, Tiếng  <br /> Việt, Tự nhiên Xã hội, Lịch sử, Địa lý, Khoa học, Tiếng Anh, Tin học.<br /> <br /> 5.b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn<br /> <br /> ­ Phương pháp quan sát: Kiểm tra việc học tập của học sinh (bài cũ, bài mới)<br /> <br /> ­ Phương pháp điều tra: (Phỏng vấn học sinh khối 3,4, 5). <br /> <br /> ­ Phương pháp khảo nghiệm thăm lớp, dự giờ. Kiểm tra chất lượng sau giờ học.<br /> <br /> 5.c. Phương pháp thống kê toán học<br /> <br /> II. Phần nội dung<br /> <br /> 1. Cơ sở lý luận <br /> <br /> Các khái niệm có liên quan<br /> <br /> 1.a. Trò chơi học tập là gì?<br /> <br /> Trò chơi học tập là trò chơi có nội dung gắn với hoạt động học tập của học sinh.<br /> <br /> 1.b. Phần mềm Powerpoint là gì?<br /> <br /> 4<br />  Microsoft Powerpoint là một phần mềm  ứng dụng quan trọng của Microsoft <br /> Office để  tạo ra bản trình bày minh hoạ  (presentation); nó là một phần mềm mạnh,  <br /> linh hoạt và dễ học. <br /> <br /> Powerpoint giúp bạn không những chỉ  tạo ra các màn trình chiếu trên máy   tính <br /> phục vụ việc thiết kế bài giảng mà còn tạo ra nhiều sản phẩm khác như: các slides cho <br /> phim đèn chiếu; các tờ giới thiệu cho khán giả; các phác thảo hoặc chú giải. Bạn cũng có  <br /> thể  sử  dụng Powerpoint thiết kế  các mẫu chủ  yếu cho một báo cáo của cơ  quan; các  <br /> trang tiêu đề, biểu đồ, bảng kê, các  ảnh chụp và hình  ảnh được quyét vào máy tính ­ <br /> nhưng sở trường của chương trình là gia tăng các chất liệu cho việc trình diễn có minh <br /> hoạ.<br /> <br /> 1.c.  Tác dụng của trò chơi học tập<br /> <br /> Làm thay đổi hình thức, không khí học tập trong lớp được thoải mái và dễ chịu <br /> hơn.<br /> <br /> Làm cho quá trình học tập trở thành một hình thức “học mà chơi, chơi mà học”  <br /> hấp dẫn; học sinh thấy hứng thú hơn, cởi mở hơn; tiếp thu tự giác và tích cực hơn.<br /> <br /> Học sinh được củng cố và hệ thống hóa kiến thức, kĩ năng.<br /> <br /> 1.d. Các loại trò chơi học tập<br /> <br /> <br /> d.1.d.1.  Trò chơi học tập bắt buộc trong sách giáo khoa<br /> <br /> Nhận biết các vật xung quanh, Đi chợ giúp mẹ, Ai gọi tên các bộ phận cơ thể nhanh <br /> nhất, Tập sắp xếp, trang trí góc học tập của bạn, Ai nhanh, ai đúng<br /> <br /> d.1.d.2.  Các trò chơi học tập trong phần mềm PowerPoint<br /> <br /> Trò chơi ô chữ, chiếc nón kì diệu, quay bánh xe số, ô cửa bí mật, con số bí mật, nhìn <br /> hình đoán chữ, thỏ ăn cà rốt, ….<br /> <br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br /> 5<br />  Trường tiểu học Lê Hồng Phong nằm trên địa bàn xã Eana, được xây dựng từ <br /> năm 1982, hiện tại trường có 3 phân hiệu, được sự  quan tâm của các cấp lãnh đạo, <br /> các phòng học được cải tiến nhiều, đã đầu tư trang thiết bị phục vụ việc giảng dạy  <br /> và công tác của cán bộ, viên chức của trường. Trường đã có 2 máy chiếu di động, 2 <br /> máy   chiếu   cố   định   và   mua   sắm   nhiều   trang   tiết   bị   nghe   nhìn:   tranh   ảnh,   máy <br /> catset....Tuy nhiên, nhìn chung điều kiện cơ  sở  vật chất của trường vẫn chưa đáp <br /> ứng được nhu cầu thực tế của xã hội ngày nay.<br /> <br /> Là một giáo viên giảng dạy bộ  môn Tin học tại trường tiểu học Lê Hồng <br /> Phong, bản thân tôi ngoài việc giảng dạy theo chuyên môn  ở  cấp tiểu học thì việc <br /> tìm tòi thiết kế bộ  trò chơi áp dụng cho các môn học là cần thiết, vừa để  nâng cao  <br /> trình độ  chuyên môn, tiếp cận với công nghệ  hiện đại, vừa tích lũy, trau dồi kiến  <br /> thức để  giúp các giáo viên khác trong việc  ứng dụng công nghệ  thông tin vào giảng  <br /> dạy.<br /> <br /> Thực hiện việc đổi mới phương pháp giảng dạy, nhiều giáo viên, đặc biệt là <br /> các giáo viên trẻ  đã không ngừng tìm tòi, tích lũy kinh nghiệm, sáng tạo ra những ý  <br /> tưởng hay, để  có thể  tạo ra một giờ  giảng sinh động,  ấn tượng và đạt được mục  <br /> tiêu của bài học cần chuyển tải đến người học. Trước yêu cầu ngày càng nâng cao <br /> hơn nữa chất lượng bài giảng với phương châm rút ngắn khoảng  cách giữa người <br /> dạy và người học bằng những hoạt động, sản phẩm cụ  thể trong dạy  học. Chúng <br /> ta vẫn thường đưa ra phương châm hay khẩu hiệu: “tạo ra một gi ờ   học dân chủ”, <br /> hay “tạo ra một giờ  học thân thiện” và bằng cách này hay cách khác, phương pháp <br /> truyền thống hay hiện đại, đôi khi chúng ta vẫn loay hoay để  có một giờ  giảng tốt  <br /> nhất, thân thiện và dân chủ  nhất.  Theo điều tra thì 100% học sinh đều thích học <br /> những giờ học có tổ chức trò chơi và các em cảm thấy rất vui. Chất lượng dạy học  <br /> được nâng cao khi có sự  hỗ  trợ  của công nghệ  thông tin. Theo đó, phương pháp sử <br /> dụng “trò chơi học tập” có thể được hiểu đó là một phương  thức, cách thức truyền <br /> <br /> 6<br /> tải một thông điệp, một nội dung cụ  thể  nào đó đến người nghe thông qua   hình <br /> thức  trò  chơi  –  chơi  mà  học, từ  đó ý nghĩa của nội dung bài  học được truyền tải <br /> đến người nghe một cách nhẹ nhàng, nhưng đầy sâu sắc và dễ hiểu.  <br /> <br /> Về  kĩ thuật sử dụng phần mềm Powerpoint: Mức độ  thành thạo của giáo viên <br /> như  sau: Không thành thạo 71%, thành thạo 29%, rất thành thạo 0%. Trong quá trình <br /> soạn giảng giáo viên luôn gặp khó khăn trong tạo trang Slide mà có thể truyền tải nội  <br /> dung kiến thức cho học sinh. Hyperlink cũng như Trigger, giáo viên dễ lẫn lộn, nhất là <br /> trong thao tác Trigger, liên kết các hiệu  ứng với nhau trong cùng Slide với nhau, giáo  <br /> viên mất rất nhiều thời gian và thường xảy ra tình trạng “râu ông nọ cắm cằm bà kia”  <br /> ­ liên kết không tương ứng nên khi trình chiếu kích vào đối tượng cái cần không xuất <br /> hiện, cái chưa cần xuất hiện. Thiết kế trò chơi, một trong những hoạt động thu hút  và  <br /> khá hấp dẫn đối với học sinh. Một số giáo viên trẻ tiếp thu khá tốt và biết thiết kế bài <br /> giảng điện tử  bằng phần mềm Microsoft Power Point 2003. Trong khi đó, hiện nay  <br /> nền công  nghệ  phát triển, Microsoft đã nâng cấp bộ  Office từ  2003 đến 2007, 2010,  <br /> 2013 và còn cao hơn nữa là bộ  WPS – office. Nhưng một số  kĩ năng đòi hỏi tính kĩ  <br /> thuật cao hơn chẳng hạn như: Thiết kế trò chơi ô chữ hấp dẫn, khoa học; lật hình, thỏ <br /> ăn cà rốt…trong Microsoft PowerPoint 2003 thì giáo viên chưa có điều kiện để nghiên <br /> cứu. Theo điều tra, khi thiết kế trò chơi học tập trên phần mềm Powerpoint, giáo viên <br /> thường gặp những khó khăn: Liên kết trong cùng một Slide (Timing/Trigger) 60%, nội  <br /> dung trò chơi 70%, đồng hồ thời gian đếm ngược 76%. Nhiều giáo viên rất lúng túng  <br /> trong việc sử  dụng phần mềm soạn giảng nên việc sử  dụng phần mềm trình chiếu  <br /> trong giảng dạy còn gặp nhiều khó khăn<br /> <br /> Về các loại trò chơi và hình thức tổ chức chơi trò chơi:  Khi giảng dạy giáo viên <br /> chỉ  tổ  chức một số  trò chơi bắt buộc theo trong sách giáo khoa nhưng cũng rất đơn <br /> điệu. Trong giáo án điện tử, trò chơi tự  bản thân giáo viên thiết kế  rất ít, không có  <br /> điều kiện sử dụng, ngại sử dụng vì việc bắt máy chiếu đối với giáo viên mất nhiều  <br /> <br /> 7<br /> thời gian, ảnh hưởng đến các tiết học khác. Giáo án điện tử của các giáo viên chỉ sử <br /> dụng khi dạy theo chuyên đề, có giáo viên về  dự  giờ, trong những tiết thao giảng. <br /> Trong giáo án điện tử, giáo viên chưa khai thác hết tính khả  dụng của nó, trò chơi  <br /> giáo viên thiết kế chủ yếu là chiếu trang ảnh và hỏi học sinh về nội dung bức tranh (  <br /> trò chơi nhìn hình đoán chữ  đơn giản). Vì vậy, đối với việc thiết kế  trò chơi giáo  <br /> viên gặp không ít khó khăn. <br /> <br /> Khó khăn thứ  nhất: lựa chọn từ hàng ngang, hàng dọc thích hợp; câu hỏi phù <br /> hợp và sát nội dung bài học. <br /> <br /> Khó khăn thứ  hai: Cách tương tác giữa các Slide (Hyperlink), tương tác trong <br /> cùng Slide (Timing/Trigger). Hình thức chơi chủ yếu là chia đội (đội A và đội B) dẫn <br /> đến sự  nhàm chán chỉ  vì nó quá quen thuộc, không gay hứng thú cho học sinh khi  <br /> chơi. Trò chơi hay sử dụng nhất đó là trò chơi tiếp sức, ai nhanh ai đúng. Một số giáo <br /> viên cho rằng: thiết kế trò chơi ô chữ đối với các môn học là vất vả vì nội dung bài  <br /> học không nhiều, khả năng tư duy của học sinh vẫn chưa cao và không quen với loại <br /> trò chơi này, tạo từ khóa ô hàng dọc, từ ô hàng ngang và bao nhiêu ô là đủ và câu hỏi  <br /> cho từng từ khóa thật sự rất khó.<br /> <br /> Mặt khác, một số môn học như Tự nhiên và xã hội, Tin học, khoa học, … giáo  <br /> viên và phụ huynh ít quan tâm vì họ cho rằng đây là môn học phụ. Trong khi đó, mỗi  <br /> tuần các em chỉ học một tiết, tổng cộng 35 tiết trong một năm. Vì thế mà giáo viên ít  <br /> quan tâm và đầu tư  tiết dạy, dẫn đến tình trạng học sinh nào thích học thì học tốt,  <br /> học sinh nào không thích học thì học cho biết và đánh giá cuối năm vẫn hoàn thành <br /> đều. So với môn Toán và Tiếng Việt thì các môn phụ các em ít hứng thú.<br /> <br /> 2.a.   Nguyên nhân tồn tại<br /> <br /> a.1. Nguyên nhân khách quan<br /> <br /> <br /> <br /> 8<br />  Do nhà trường chưa có đầy đủ  trang thiết bị  cho giáo viên giảng dạy, điều <br /> kiện phòng học chưa được đồng đều.  Ở  hai phân hiệu cơ  sở  vật chất còn sơ  xài.  <br /> Con em  ở  trường chủ  yếu là con nhà nông, nên trường không thể  có nguồn xã hội  <br /> hoá. So với trường bạn trong huyện, trường tiểu học Lê Hồng Phong vẫn còn thiếu  <br /> nhiều về cơ sở vật chất và thiết bị máy móc. Giáo viên tiểu học chủ yếu là giáo viên <br /> trung niên, sinh sống  ở  khu vực lân cận, không có điều kiện nhiều để  tiếp cận với <br /> công nghệ thông tin, trong khi đó công nghệ thông tin ngày càng phát triển.<br /> <br /> a.2. Nguyên nhân chủ quan<br /> <br /> Đa số giáo viên chưa có điều kiện trang bị cho mình một chiếc máy tính xách <br /> tay, có một số giáo viên lớn tuổi tiếp cận với công nghệ thông tin chậm. Nhìn chung, <br /> là do kĩ thuật sử  dụng phần mềm Powerpoint còn hạn chế, trong việc thiết kế  trò <br /> chơi giáo viên gặp nhiều khó khăn về  Trigger và Hyperlink, cách thiết kế  trò chơi  <br /> chưa có sự  sáng tạo. Giáo viên không đầu tư  sâu vào bài giảng của mình. Học sinh  <br /> không hứng thú với môn học vì đa số  các em được tiếp cận với công nghệ  thông tin  <br /> thường xuyên (điện thoại, máy tính) nhưng khi lên lớp học các em học tập một cách <br /> gò bó, khô khan (sách giáo khoa, bảng lớp) nên không hứng thú trong giờ học.<br /> <br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp<br /> <br /> 3.a. Mục tiêu của giải pháp<br /> <br /> Bộ  trò chơi vui học tập gồm các hình thức trò chơi khác nhau trong từng <br /> môn học mang lại hứng thú cho các em học sinh sau mỗi giờ học, kích thích trí óc tìm  <br /> tòi, học hỏi của các em.<br /> <br /> Truyền   cho   giáo   viên   cảm   hứng   để   soạn   bài   giảng   bằng   phần   mềm  <br /> PowerPoint giúp cho tiết học sinh động hơn, học sinh hứng thú hơn trong các môn <br /> học.<br /> <br /> <br /> <br /> 9<br />  Bản thân tôi luôn tìm tòi, sáng tạo thiết kế  ra nhiều hình thức trò chơi khác <br /> giúp cho các giáo viên và học sinh trong mỗi tiết học được sôi nổi hơn. Hạn chế <br /> thấp nhất những khó khăn mà giáo viên và học sinh đang gặp phải, tạo động lực  <br /> thúc đẩy trong công tác giảng dạy. <br /> <br /> 3.b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp<br /> <br /> b.1.  Xây dựng kế hoạch <br /> <br /> Người lập kế  hoạch phải xác định đúng vị  trí tầm quan trọng của việc <br /> xây dựng kế hoạch thiết kế, phải rõ ràng mạch lạc, trình lên lãnh đạo nhà trường  <br /> để  duyệt kế  hoạch. Có kế  hoạch cụ  thể  về  việc tập huấn cho các giáo viên làm <br /> quen với phần mềm PowerPoint 2007 giúp cho hoạt động của nhà trường tiến  <br /> hành đầy đủ, kịp thời. Để  hoàn thành bản kế  hoạch tôi thực hiện các bước như <br /> sau.<br /> <br /> b.3. Xác định các giai đoạn xây dựng kế hoạch<br /> <br /> b.3.1. Tiền kế hoạch<br /> Đây là giai đoạn chuẩn bị  cho xây dựng kế  hoạch cần phải tiến hành các <br /> bước sau:<br /> <br />       Thiết lập ban xây dựng kế hoạch <br /> <br />          Thu thập các thông tin cần thiết để phục vụ cho việc xây dựng kế hoạch.<br /> <br /> b.3.2. Dự báo, chấn đoán<br /> Đây cũng là giai đoạn chuẩn bị cho xây dựng kế hoạch, ở giai đoạn này gồm <br /> các công việc sau:<br /> <br /> Phân tích, đánh giá bài dạy của các môn học, tùy theo từng môn học mà thiết <br /> kế  các trò chơi phù hợp với đặc thù môn học đó, tùy theo chương, bài dạy mà thiết <br /> kế các trò  chơi mang tính tổng hợp hay mang tính củng cố hoặc dẫn dắt vào bài mới.<br /> <br /> 10<br />  Phân tích tình hình, môi trường xã hội để xây dựng những trò chơi theo chủ đề, <br /> chủ điềm.<br /> <br />        Ví dụ: thiết kế  trò chơi cho môn hoạt động giáo dục ngoài giờ  lên lớp theo  <br /> chủ đề chủ điểm như: 22/12; 08/03; 27/07;…<br /> <br />  Trên cơ sở đó dự đoán chiều hướng phát triển về cách thiết kế theo từng môn <br /> học<br /> <br /> b.3.3. Xây dựng kế hoạch sơ bộ<br /> Đây là giai đoạn hết sức quan trọng vì đây là tiền đề của bản kế hoạch chính  <br /> thức, giai đoạn này gồm các bước sau:<br /> <br />   Xây dựng hệ thống mục tiêu, chỉ tiêu theo từng thời điểm cụ thể<br /> <br />    Xây dựng các điều kiện cần thiết cho kế  hoạch như: nhân lực, phương tiện,  <br /> thiết bị.<br /> <br />    Dự thảo các phương án, đề án của kế hoạch.<br /> <br /> 4. Xây dựng kế hoạch chính thức<br /> <br />    Trên cơ  sở  kế  hoạch sơ  bộ  xây dựng kế  hoạch chính thức có thể  chọn một  <br /> trong các phương án hoặc tổng hợp các phương án đã dự định.<br /> <br /> Phân tích thời gian thực hiện<br /> <br />   Phân công giáo viên hỗ trợ thực hiện<br /> <br /> Xác định căn cứ: Căn cứ  vào tình hình cụ  thể  của nhà trường, cơ  sở  vật chất,  <br /> trang thiết bị để chỉ  định giáo viên dạy mẫu ở  các tiết học thí điểm có sự  phối kết <br /> hợp giữa tiết học truyền thống với bài giảng có hỗ trợ bộ trò chơi.<br /> <br /> Giải pháp thực hiện: Căn cứ vào nhiệm vụ  cụ thể để  đề  ra các giải pháp xây  <br /> dựng kế  hoạch. Trong tháng 7 và tháng 8 tiến hành thu thập và xử  lý thông tin cần  <br /> <br /> 11<br /> thiết phục vụ cho việc xây dựng kế hoạch. Báo cáo số lượng lớp học, môn học cần <br /> tham gia học máy chiếu, giáo viên đăng kí học máy chiếu cho lớp mình để phân chia <br /> thời khóa biểu cho phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của trường<br /> <br /> + Tình hình học sinh<br /> <br /> Đa số  các em hứng thú với tiết học sinh động từ  máy chiếu nên việc đăng kí <br /> tham gia học tiết học này đối với các em là cần thiết để  khám phá thế  giới xung  <br /> quanh qua màn  ảnh nhỏ, xem lại các tư  liệu về  những sự  kiện lịch sử, những thí <br /> nghiệm từ các môn khoa học, điều kì thú từ  thiên nhiên sẽ  kích thích trí óc của các <br /> em. Và từ đó giáo viên sẽ  dễ  dàng liên hệ  với thực tế cho các em về  kĩ năng sống, <br /> bảo vệ môi trường, an toàn giao thông, vệ sinh thân thể,…. <br /> <br /> * Việc xây dựng kế hoạch là cơ sở, là định hướng để chỉ đạo giáo viên thực hiện  <br /> theo quy trình, vì vậy trong quá trình thực hiện có nhiều thuận lợi và mang lại hiệu  <br /> quả cao. <br /> <br /> b.2. Triển khai kế hoạch<br /> <br /> Cùng với các tổ  khối trưởng, các giáo viên có trình độ  công nghệ  thông tin và <br /> chuyên môn nhà trường cùng xây dựng kế  hoạch thiết kế các trò chơi phục vụ  cho  <br /> các môn học và tiết học.<br /> <br />  Trao đổi phác thảo các trò chơi để quyết định thiết kế. Tổ chức sinh hoạt chuyên <br /> môn để bổ sung hoàn thiện kế hoạch thiết kế.<br /> <br /> *  Việc triển khai kế  hoạch bước đầu đã giúp cho giáo viên hình dung ra được  <br /> phương pháp dạy áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học, giúp cho tiết học được  <br /> sôi nổi và đạt hiệu quả cao hơn.<br /> <br /> b.3. Các bước tiến hành <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br />  Giáo viên cần hiểu rõ: Trò chơi học tập là một hình thức tổ chức dạy học hấp  <br /> dẫn học sinh. Trò chơi học tập phải có 2 đặc điểm cơ bản sau: Đặc điểm thứ nhất, <br /> mục tiêu và nội dung trò chơi phục vụ  cho kiến thức và kĩ năng trọng tâm của bài  <br /> học, hoặc chính là nội dung của bài học. Đặc điểm thứ  hai, trò chơi học tập phải <br /> mang đầy đủ tính chất của một trò chơi: có luật chơi, cách chơi, gây hứng thú và sự <br /> thi đua giữa các em, các nhóm. Tổ  chức trò chơi học tập tốt, vừa phát huy được sự <br /> nhanh trí, sáng tạo, vừa rèn luyện tính tự lập và tinh thần tập thể của các em.<br /> <br /> Khi tổ chức trò chơi, giáo viên không nên lạm dụng hoạt động làm cho học sinh  <br /> dễ  nhàm chán. Các trò chơi phải dễ  thực hiện đa dạng hình thức chơi, phù hợp với  <br /> đặc điểm tâm, sinh lí của học sinh cũng như điều kiện của trường, lớp và phải thu hút  <br /> được tất cả học sinh tham gia. Giáo viên không nên chú trọng đến chuyện thắng thua,  <br /> chống biểu hiện cay cú, hơn thua, xích mích, thù hằn lẫn nhau giữa học sinh. Trò chơi  <br /> được tổ chức không tốn nhiều thời gian, sức lực của học sinh. Giáo viên cần khuyến  <br /> khích học sinh hoạt động tập thể, đề  cao tinh thần đoàn kết, cộng tác, trao đổi, học <br /> hỏi cùng tiến bộ; hướng dẫn học sinh thảo luận ngắn gọn sau mỗi trò chơi để  nắm  <br /> nội dung của bài học. Là một giáo viên dạy bộ môn Tin học, thuận lợi của tôi là được <br /> dạy ở cấp tiểu học nên tôi có điều kiện để tìm tòi, thiết kế, và xâu chuỗi lại một hệ <br /> thống trò chơi các môn học để phục vụ cho các giáo viên trong trường. Với bộ trò chơi  <br /> này, tôi chỉ  cần hướng dẫn giáo viên dạy các môn học chỉ  cần liên kết đường dẫn  <br /> Hyperlink đến bộ trò chơi thì sau môn học nào giáo viên sẽ  củng cố  bài học cho học  <br /> sinh bằng trò chơi của môn học đó, giúp học sinh dễ  hiểu bài và ghi nhớ  kiến thức <br /> một cách sâu sắc nhất. Để thiết kế trò chơi học tập hữu ích, giáo viên cần nắm rõ các <br /> vấn đề cơ bản sau:<br /> <br /> Cách xây dựng một trò chơi học tập<br /> <br /> Giáo viên có thể tổ chức bất kì hoạt động nào thành trò chơi học tập bằng cách <br /> vận dụng các nhân tố cơ bản sau:<br /> <br /> 13<br />  ­ Phải có tính thi đua giữa các cá nhân và các nhóm.<br /> <br /> ­ Có quy định thưởng, phạt.<br /> <br /> ­ Có cách chơi rõ ràng.<br /> <br /> ­ Có cách tính điểm.<br /> <br /> Cách tiến hành tổ chức trò chơi học tập<br /> <br /> Bước 1: Nêu tên trò chơi<br /> <br /> ­ Nêu tên trò chơi và giải thích ý nghĩa của trò chơi.<br /> <br /> ­ Chia đội, đặt tên đội <br /> <br /> Bước 2: Phổ biến cách chơi, luật chơi<br /> <br /> ­ Nêu rõ ràng cách chơi: Hiệu lệnh, phân biệt và cách thức làm việc của  <br /> mỗi thành viên tham gia trò chơi.<br /> <br /> ­ Nêu rõ cách cho điểm, đánh giá<br /> <br /> Bước 4: Tiến hành chơi <br /> <br /> ­ Hô hiệu lệnh dứt khoát cho các nhóm đồng loạt tiến hành<br /> <br /> ­ Giáo viên quan sát, điều chỉnh, giúp đỡ các thành viên về cách chơi.<br /> <br /> Chơi thử (đối với những trò chơi mới, lạ) nhằm giúp học sinh hiểu cách chơi.<br /> <br /> Chơi thật<br /> <br /> Bước 5: Tổng kết trò chơi<br /> <br /> ­ Giáo viên kiểm tra kết quả, đánh giá cho điểm.<br /> <br /> ­ Nên cho điểm theo yêu cầu: Đúng, nhanh (đẹp).<br /> <br /> ­ Tính tổng điểm của từng nhóm và công bố kết quả.<br /> <br /> 14<br />  ­ Nhận xét thái độ của người tham gia chơi và rút kinh nghiệm.<br /> <br /> ­ Thưởng, phạt (tuyên dương)<br /> <br /> ­ Kết thúc: giáo viên hỏi xem học sinh đã học được những gì qua trò chơi <br /> hoặc giáo viên tổng kết lại những gì cần học được qua trò chơi.<br /> <br />  Hình thức tổ chức trò chơi học tập<br /> <br /> Vì trò chơi học tập phải thu hút đa số học sinh tham gia, mang tính thi đua, nội <br /> dung trò chơi gấn với nội dung bài học, giáo viên cần cho cả lớp cùng chơi. Thường <br /> thì giáo viên chia lớp thành 2 đội, đặt tên cho đội là A, B khi tổ  chức trò chơi đóng <br /> vai, tiếp sức. Hình thức chơi tùy thuộc vào từng loại trò chơi, mục đích của trò chơi  <br /> đó, điều kiện của lớp học, ta có thể  tổ chức cho học sinh chơi theo nhiều hình thức  <br /> khác nhau, nhưng hình thức chủ yếu vẫn là chia đội:<br /> <br /> ­ Chia đội theo tổ:<br /> <br /> + Mỗi tổ là một đội, đặt tên cho đội là dựa vào nội dung bài học<br /> <br /> Ví dụ: Bài “Cây hoa”, chia đội và đặt tên đội: Tổ một là đội hoa hồng, tổ 2 là  <br /> đội hoa cúc, tổ 3 là đội hoa mai, tổ 4 là đội hoa loa kèn)<br /> <br /> + Tổ 1 và 2 là một đội, tổ 3 và 4 là một đội.<br /> <br /> ­ Chia đội theo giới tính: Đội Nam và đội Nữ, mỗi đội gồm 5 thành viên.<br /> <br /> b.4. Các kĩ thuật cơ bản khi sử dụng phần mềm Powerpoint.<br /> <br /> Hiện nay, có nhiều tài liệu trình bày về kĩ thuật sữ dụng Powerpoint, phổ biến <br /> nhất là PowerPoint 2007 và 2010. Giáo viên muốn có một bài giảng điện tử hay và trò <br /> chơi vui nhộn, lí thú, bổ  ích thì cần phải nắm kĩ và sử dụng thành thạo các thao tác <br /> và kĩ thuật cơ bản sau:<br /> <br /> Thứ nhất: Khởi động chương trình Powerpoint, định dạng và tạo File mới.<br /> <br /> 15<br />  ­ Khởi động Powerpoint: Chọn Start ­>Program ­> Microsoft Powerpoint, hoặc  <br /> có thể nhấp vào biểu tượng trên thanh Office bar hoặc trên màn hình Windows.<br /> ­ Định dạng trang trình diễn: Một Slide được chia làm 3 vùng  ứng với 3 phần: <br /> phần tiêu đề, phần thân và phần ghi chú. Việc định dạng được tiến hành bằng cách:  <br /> chọn lệnh View ­>Master ­> Slide Master. Hộp thoại Master Slide View sẽ xuất hiện.<br /> <br /> + Phần tiêu đề  của Slide nằm  ở  khung to edit Master title style.  Định dạng <br /> chung cho tất cả  các tiêu đề  của các slide bao gồm chọn kiểu chữ, cỡ  chữ, khung <br /> viền, kích cõ màu sắc của khung tiêu đề.<br /> <br /> + Phần thân của Slide nằm  ở khung to edit Master text style. Định dạng chung <br /> cho tất cả phần thân của slide bao gồm chọn kiểu chữ, cỡ chữ, khung viền, kích cỡ, <br /> màu sắc của khung.<br /> <br /> + Phần ghi chú nằm  ở  khung Footer Area dùng để  đưa nội dung phần cuối  <br /> trang vào các slide, tức chọn khung Footer Area, chọn kiểu chữ, cỡ chữ  ở hộp thoại  <br /> Font trên thanh Formating, sau đó nhập nội dung cần thiết.<br /> <br /> ­ Lưu file mới: Chọn File ­> Save(Ctrl + S), hoặc vào biểu tượng Save trên  <br /> thanh công cụ.<br /> <br /> Thứ hai: Nhập nội dung văn bản, đồ họa cho từng Slide<br /> <br /> ­ Trước tiên cần dự  kiến số  Slide và nội dung cụ  thể  cho từng Slide. Có rất <br /> nhiều cách khác nhau để nhập nội dung văn bản vào Slide. Cách thuận lợi có được từ <br /> thanh Menu Drawing cuối màn hình, nhấn trỏ chuột vào ô hình chữ nhật. Sau đó, vẽ ô <br /> ở màn hình và đặt trỏ chuột phải, chọn mục Add text để nhập kí tự.<br /> <br /> ­ Hiệu chỉnh định dạng kí tự: vào Format ­ >Font, xuất hiện hộp thoại Font.  <br /> Trong hộp thoại Font, có các mục tự  chọn sau: Font (chọn các loại Font chữ), Font  <br /> Style (dạng chữ), Size (cỡ  chữ), Color (màu chữ), Underline (gạch dưới), Shadow  <br /> <br /> <br /> 16<br /> (tạo bóng mờ), Emboss (chữ  nổi), SuperScript (chữ  ở chỉ số trên), SubScript (chữ   ở <br /> chỉ số dưới).<br /> <br /> Những định dạng chữ trên có thể  dùng phím nóng hoặc dùng biểu tượng trên <br /> thanh công cụ Formatting.<br /> <br /> ­ Tạo Bullets & Numbering (định dạng đầu dòng): Chọn Format ­> Bullets and <br /> Numbering, hộp thoại Format Bullets and Numbering xuất hiện. Chọn d ạng c ần thi ết  <br /> tronng các ô mẫu, chọn màu trong khung Color, chọn kích cỡ  trong khung Size. Để <br /> chọn các Bullets, kích vào Customize hoặc Picture.<br /> <br /> ­ Canh đầu dòng ( Alignment): Chọn Format ­>Alignment xuất hiện các lựa <br /> chọn: Align left ( Ctrl + L) (canh đều trái), Center ( Ctrl + E) (canh giữa), Align Right  <br /> (Ctrl + R) (canh đều phải), Justify (Ctrl + S) (canh đều hai bên).<br /> <br /> ­   Thay   đổi  khoảng  cách   giữa  các   dòng  (Line  Spacing):  Chọn  Format­>Line  <br /> Spacing, xuất hiện hộp thoại Line Spacing, có các khung hiệu chính sau: Line Spacing  <br /> (khoảng cách giữa các dòng), Before paragraph (khoảng cách phía trên đoạn văn bản), <br /> After paragraph (khoảng cách phía dưới đoạn văn bản).<br /> <br /> ­ Sử  dụng thanh công cụ  Drawing để  thực hiện đồ  họa. Nếu thanh Drawing  <br /> chưa xuất hiện, vào trình View ­> Toolbar ­> Drawing để  làm xuất hiện công cụ đồ <br /> họa. Cũng có thể sử dụng các hình mẫu trong AutoShapes. <br /> <br /> Thứ ba: Chọn dạng màu nền phần trình diễn.<br /> <br /> ­ Chọn mẫu cho Template: Chọn Format ­> Slide ­> Designs, xu ất hiện h ộp  <br /> thoại Apply a Designs Template, chọn các màu nền thích hợp.<br /> <br /> ­ Chọn màu cho Template: Chọn Format ­> Slide Color Schem, Chọ màu thích <br /> hợp. Nếu muốn chọn các màu khác, vào nút Change Color để mở bảng màu tự chọn.  <br /> <br /> <br /> <br /> 17<br /> Sau khi chọn màu xong, vào nút Apply để đổi màu cho các Slide hiện hành, hoặc vào <br /> nút Apply to All để đổi màu tất cả các Slide trong tệp tin.<br /> <br /> ­ Chọn màu nền cho Template: vào Format ­> Background, xuất hiện hộp thoại <br /> Background. Trong hộp thoại này có hai lựa chọn More Color và Fill Effects.<br /> <br /> Thứ tư: Chèn hình ảnh, đồ họa, âm thanh, video clip vào Slide<br /> <br /> ­   Chèn   ảnh   ClipArt:   Chọn   Insert   ­>   Picture   ­>   ClipArt,   xuất   hiện   c ửa   sổ <br /> ClipArt, chọn hình muốn chèn.<br /> <br /> ­ Chèn tập tin ảnh: Chọn Insert ­> Picture ­> From File, xuất hi ện c ửa s ổ From  <br /> File. Trong cửa sổ  này, muốn chèn hình  ảnh  ở  thư  mục nào, thì mở  thư  mục đó ra, <br /> chọn các File ảnh thích hợp (có dạng *.bmp, *.jpgb, *.tif, *.efm, *.wmf).<br /> <br /> ­ Chèn sơ đồ tổ chức (Organization Chart): <br /> <br /> Chọn Insert ­> Picture ­> Organization Chart, chọn các mẫu sơ đồ thích hợp.<br /> <br /> ­ Chèn phim ảnh và âm thanh: Chọn Insert ­> Movie and Sound. Trong trình đơn <br /> này có các mục sau:<br /> <br /> +   Movie   from   Gallery:   chèn   phim   từ   thư   viện   của   chương   trình   Microsoft <br /> Office. Drag chuột vào phím muốn chèn từ thư viện phim vào Slide cần chèn.<br /> <br /> + Movie from File: chèn tập tin dạng *.avi tự chọn.<br /> <br /> + Sound from Gallery: chèn âm thanh từ thư viện của chương trình Microsoft Office.<br /> <br /> + Sound from File: chèn tập tin âm thanh tự chọn.<br /> <br /> + Play Cd Audio Track: chèn âm thanh từ đĩa Audio CD (phải đưa đĩa vào ổ đĩa  <br /> CD – ROM).<br /> <br /> + Record Sound: ghi âm.<br /> <br /> <br /> 18<br />  Thứ năm: Sử dụng các hiệu ứng trong PowerPoint để hoàn thiện nội dung và  <br /> hình thức của một bài giảng:<br /> <br /> ­ Xác lập hiệu ứng động cho đối tượng: chọn đối tượng cần thiết lập hiwwuj <br /> ứng, sau đó chọn Slide Show Custom Animation (có thể  nhấp phải chuột tại  đói <br /> tượng và chọn Custom Animation). Trong cửa sổ Custom Animation, chọn trong h ộp  <br /> Add Effects một Effects nào đó thích hợp, sau đó chọn cách biểu thị  từng chữ  hay  <br /> từng câu trong phần Introduce text.<br /> <br /> ­ Muốn thay đổi thứ tự xuất hiện của đối tượng nào, chọn đối tượng đó và nút <br /> Move để thay đổi vị trí thứ tự.<br /> <br /> ­ Thiết lập thời gain bắt đầu thực hiện: sau khi đã sắp đặt đúng vị  trí thứ  tự,  <br /> chọn từng đối tượng và thiết lập thời gian bắt đầu thực hiện hiệu  ứng bên khung <br /> Start Animation, có hai chọn lựa:<br /> <br /> + On Mouse: khu chuột tại vị  trí bất kì trên màn hình, hiệu  ứng sẽ  bắt đầu <br /> được thực hiện. Đối với một bài giảng điện tử  nên chọn chế  độ  này để  chủ  động <br /> được trong quá trình thực hiện tiết dạy.<br /> <br /> + Automaticaly: tự  động thực hiện hiệu  ứng sau thời gian  ấn định (sau hiệu <br /> ứng trước). Nếu thời gian bằng 00:00, thì hiệu  ứng sẽ  thực hiện ngay sau khi hiệu <br /> ứng trước thực hiện xong.<br /> <br /> ­ Định thời gian trình diễn: Chọn Menu Slide Show ­> Slide Transition, xuất  <br /> hiện hộp thoại Slide Transition, định thời gian vào ô seconds, nhấn vào nút Apply nếu <br /> định thời gian cho Slide đó, nhấn nút Apply All để định thời gian cho tất cả các Slide.<br /> <br /> Thứ sáu: Thực hiện liên kết giữa các Slide, các File, Chương trình.<br /> <br /> Để  thực hiện liên kết, cần chèn các nút điều khiển bằng cách: chọn Slide <br /> Show ­> Action Buttons (hoặc có thể vào Autoshapes ­> Action Buttons), sau đó chọn  <br /> <br /> 19<br /> loại button và drag trên màn hình để  tạo button. Sau khi tạo button xong, xuất hiện  <br /> cửa sổ Action Setting để thiết lập công dụng cho button.<br /> <br /> ­ Trong Action Setting, có hai bảng lựa chọn để thiết lập biến cố.<br /> <br /> + Mouse (biến cố  chuột): nhấn chuột trên đối tượng thì lệnh sẽ  được thực  <br /> hiện.<br /> <br /> + Mouse Over (đưa trỏ  chuột đến): chỉ  cần đưa trỏ  chuột đến đối tượng để <br /> thực hiên lệnh.<br /> <br /> ­ Trong khung Action on (Mouse Over), có các lệnh sau:<br /> <br /> + Hyperlink to (liên kết đến): mở  khung liên kết để  lựa chọn lệnh Next Slide  <br /> (đến trang sau), Previous Slide (về trang trước), First (về trang đầu), Last Slide (đến <br /> trang cuối), End Show  (kết thúc trình diễn), Slide… (liên kết đến một Slide bất kì), <br /> Other Powerpoint Presentation (liên kết đến một file Powerpoint khác), Other File…<br /> (liên kết với một File của bất kì chương trình nào khác).<br /> <br /> + Run Program (chạy chương trình khác): nhập đường dẫn và tệp tin chạy <br /> chương trình hoặc nút Browse để tìm tệp tin.<br /> <br /> + Object Action (tùy chọn các loại đối tượng nào mà sẽ có các lệnh khác nhau).<br /> <br /> + Play Sound (âm thanh): mở khung để chọn loại âm thanh.<br /> <br /> Đối với một bài giảng, vấn đề liên kết giữa các Slide là rất cần thiết. Khi tiến  <br /> hành liên kết đến các Slide cần chú ý trở  về  lại trang mà đã được liên kết với nó,  <br /> tránh hiện tượng xuất hiện các trang liên kết nhầm lẫn khi tiến hành giảng dạy trên  <br /> lớp.<br /> <br /> Thứ bảy: Chạy thử chương trình và sửa chữa<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 20<br />  Sau khi hoàn tất việc thiết kế, chọn nút Slide Show nằm ở phía trái thanh công <br /> cụ, phía trên màn hình để trình diễn tài liệu đã thiết kế. Kiểm tra lại hình ảnh, việc <br /> liên kết giữa các Slide.<br /> <br /> Trình diễn PowerPoint có tác dụng tốt (vì một số  nghiên cứu chỉ  ra rằng 83%  <br /> lượng thông tin tiếp thu được thông thị  giác), nhưng không phải là vạn năng, không  <br /> thay thế cho lời giảng của giáo viên được. Do vậy, cần sử dụng PowerPoint kết hợp  <br /> với giảng giải, trình bày, đặt câu hỏi.. hướng dẫn cụ  thể của giáo viên. Đồng thời,  <br /> trong bài dạy học, không nhất thiết sử  dụng PowerPiont từ  đầu giờ  đến cuối giờ. <br /> Các hoạt động của hoc sinh với Powerpoint như cá nhân, nhóm nhỏ, nhóm cặp đôi,  <br /> trò chơi học tập cũng cần sử dụng một cách linh hoạ<br /> <br /> b.5. Thiết kế bộ trò chơi cụ thể: <br /> <br /> Tùy theo ý tưởng của mỗi người mà thiết kế trò chơi khác nhau. Bậc tiểu học <br /> các em với phương châm “học mà chơi, chơi mà học” nên tôi thiết kế Slide nền cho <br /> bộ  trò chơi theo hình thức khu vườn, trong vườn có hai bông hoa, mỗi bông 5 cánh  <br /> tượng trưng cho 10 môn học.<br /> <br /> Giáo viên sau khi soạn giảng bằng phần mềm trình chiếu sẽ được hướng dẫn <br /> kết nối đến với đường dẫn của bộ  trò chơi Hyperlink để  lấy liên kết trò chơi. Khi  <br /> vào tiết học hoặc sau khi dạy xong bài, ôn tập chương thì giáo viên sẽ  sử  dụng kí  <br /> hiệu đường dẫn để  lấy trò chơi thích hợp với môn học của mình bằng cách nhấp  <br /> chuột chọn cánh hoa môn học trong bông hoa ­> chọn khối lớp dạy ­> chọn bài dạy  <br /> để thực hiện trò chơi tương ứng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 21<br />  Vườn trò chơi các môn học<br /> <br /> Khi chọn một môn học nào đó, đường link sẽ  dẫn ta đến danh sách môn học  <br /> của các khối lớp, ta nhấp chuột chọn khối lớp mình dạy, xuất hiện tên bài dạy của  <br /> môn học đó, ta chọn tên bài dạy để đến với trò chơi của bài học.<br /> <br /> Vì bộ  trò chơi đang trong quá trình hoàn thiện nên tôi chỉ  làm một số  bài học  <br /> tiêu biểu đại diện cho từng môn học, nên sẽ bị hạn chế ở phần danh sách bài học và <br /> trò   chơi  tương ứng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 22<br />  Danh sách các khối lớp<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Danh sách một số bài học<br /> <br /> b.6. Đề xuất một số trò chơi học tập được thiết kế trên Powerpoint<br /> <br /> <br /> <br /> 23<br />  ­ Trò chơi ô chữ: Dùng để khởi động đầu giờ học, kiểm tra bài cũ sau khi học <br /> xong một chương, một phần hay củng cố các kiến thức, ôn tập. Kích thích hứng thú <br /> học tập, huy động  tất cả mọi đối tượng học sinh cùng tham gia.<br /> <br /> Ví dụ: Môn Lịch sử  lớp 4.  Bai 17<br /> ̀   Nha Hâu Lê va viêc tô ch<br /> ̀ ̣ ̀ ̣ ̉ ức quan li đât<br /> ̉ ́ ́ <br /> nươć<br /> <br /> 5.3.1. Mục tiêu<br /> <br /> Hệ  thống hóa các kiến thức đã học về  xá hội. Rèn kĩ năng tư  duy, khả  năng <br /> phán đoán, tạo cơ hội cho học sinh nội dung cơ bản trong các bài học. <br /> <br /> 5.3.2. Cách thiết kế<br /> <br /> Bước 1: Xác định ­ Tạo khung chữ:<br /> <br /> Đầu tiên chúng ta tạo khung cho ô chữ. Đếm hàng ngang và hàng dọc xem bao <br /> nhiêu ô, ô chữ hàng dọc cần tìm nằm  ở  vị  trí nào sao tương  ứng với chữ cái ô hàng  <br /> ngang. Ta kích chuột Insert trên thanh công cụ  ­> Table hộp Insert Table xuất hiện,  <br /> chọn số  lượng ô hàng ngang, hàng dọc chọn 1. Sau đó, chọn màu cho khung, kích <br /> chuột vào khung dùng lệnh Ctrl + C + V  với số lần tương  ứng v ới s ố l ượng ô hàng  <br /> ngang và sắp xếp chúng theo hàng dọc. <br /> <br /> Ví dụ: Để  tạo một ô chữ  gồm 11 cột và 1 hàng ta vào  <br /> Insert/Table<br /> <br /> Chọn số  cột   ­ 10 cột, số  dòng ­ 1 dòng trong   cửa sổ <br /> Insert Table <br /> <br /> Chỉnh sửa lại thành hàng gồm những hình vuông nhỏ  và đổ  màu lên, copy/  <br /> paste và sắp xếp sao cho phù hợp, ta sẽ  được khung chữ  như  hình. Tiếp tục nhấn  <br /> phím Shift và kích chuột tất cả các ô hàng ngang và copy/paste 1lần, chồng lên khung <br /> chữ đã tạo trước đó (các hàng ngang trùng nhau), cho màu lên các ô hàng ngang, riêng <br /> 24<br /> ô hàng dọc tô khác màu, khung chữ sẽ  như hình. Khi làm xong ô hàng ngang nào thì <br /> hiệu ứng  xuất hiện và Trigger với từng ô số tương ứng (ô hàng ngang thứ nhất liên  <br /> kết với ô số 1). Tiếp tục copy một lần nửa 11 ô hàng ngang (tạo màu khác với ô hàng <br /> ở 2 lần trước), câu trả lời ô hàng số 1 thì liên kết với ngôi sao ở hàng ngang số 1 như <br /> hình dưới.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />           <br /> <br /> Bước 2: Tạo nội dung<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 25<br />  Sau khi hình thành khung xong, chúng ta tạo nội dung từng ô chữ. Ta sẽ  dùng <br /> công cụ  WordArt thể  hiện nội dung. Canh chỉnh kích cỡ  WordArt  cho nằm vào ô <br /> cho đẹp mắt, hiệu  ứng xuất hiện và trigger với mặt cười tương  ứng với ô hàng <br /> ngang sẽ chứa nó ( BÚTCHÌ Trigger với ô mặt cười số 1). Chú ý: Nếu các ô chữ cái <br /> không thẳng hàng ta dùng phím Ctrl kết hợp với phím  ← , ↑, →, ↓ để chỉnh sang trái, <br /> lên, sang phải, xuống cho đẹp mắt. Để ô hàng ngang ở hình c và nội dung của ô hàng <br /> ngang đó xuất hiện cùng lúc khi vào ô mặt cười đã cùng liên kết, ta làm như sau: Ví  <br /> dụ: ô hàng ngang số 1. Trước tiên, làm hiệu ứng cho nội dung ô hàng ngang giống ô <br /> hàng ngang chứa nó. Sau đó, Timing/Trigger với mặt cười số  1, kích vào dấu mũi <br /> chọn Start With Previous. Đồng hồ đém ngược thời gian 10 giây có thể tạo tương tự <br /> như trò chơi  trên.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 26<br />  Bước 3: Tạo các ô câu hỏi<br /> <br /> ( Câu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8) để  học sinh lựa chọn bất kì khi tham gia chơi, học <br /> sinh chọn câu nào thì nội dung câu hỏi đó hiện lên và trả  lời thì chỉ  kích vào ô hàng  <br /> ngang đó (ở  bước 2), câu trả  lời hàng dọc Tigger với hình mặt cười, khi giáo viên  <br /> kích vào đó đáp án sẽ  hiện ra. Các ô này , ta cũng sẽ  dùng công cụ  WordArt để  thể <br /> hiện   chúng.   Sau   khi   chọn   xong   ta   rê   chuột   vào   hiệu   ứng   ở     cửa   sổ  Custom <br /> Animation để nhớ  tên hiệu  ứng.  Ở đây ô số  1 và Câu 1 tương tác với nhau, để  khi <br /> kích ô số  1 thì câu hỏi số  1 xuất hiện . Tao hiệu  ứng để  khi click vào nút 1 thì nội <br /> dung câu hỏi 1 hiện ra. Cửa sổ Fade hiện ra. thẻ  Effect ta có thể chọn âm thanh cho <br /> ô đối tượng ô chữ (hoặc không). Sau khi hoàn thành hiệu ứng cho dòng câu 1, ta tiếp  <br /> tục thực hiện các hiệu  ứng cho các dòng còn lại   tương tự  như   ở  trên(cách thức  <br /> Hyperlink và Trigger tương tự như hai  trò chơi trên).<br /> <br /> 27<br />  Nội dung câu hỏi ở ô hàng ngang:<br /> <br /> Hàng ngang số 1: (Gồm 11 chữ cái) Đây là một trong các chức quan bị triều đình <br /> bãi bỏ? <br /> <br /> Hàng ngang số 2: ( Gồm 6 chữ cái) Cơ  cấu tổ chức quản lí đất nước dưới thời  <br /> Hậu Lê như thế nào?<br /> <br /> Hàng ngang số 3: ( Gồm 12 chữ cái) Đây là một trong ba chức quan bị bãi bỏ?<br /> <br /> Hàng ngang số 4: ( Gồm 7 chữ cái) Đây là bản đồ đầu tiên của nước ta?<br /> <br /> Hàng ngang số 5: ( Gồm 6 chữ cái) Điền vào chỗ trống “….Hồng Đức bảo vệ chủ <br /> quyền của dân tộc và trật tự xã hội?<br /> <br /> Hàng ngang số  6: ( Gồm 3 chữ cái) Ai là người trực tiếp tổng chỉ huy quân đội?<br /> <br /> Hàng ngang số 7:( Gồm 9 chữ cái) Lê Lợi lên ngôi vua đóng đô ở đâu? <br /> <br /> Hàng ngang số 8: (Gồm 11 chữ cái)  Cơ cấu tổ chức quản lí đất nước đạt tới đỉnh <br /> cao nhất vào đời vua nào?<br /> <br /> Cách tổ chức chơi<br /> <br /> Bước 1: Giới thiệu  tên trò chơi<br /> <br /> ̀ ơi gôm 8 ô ch<br /> Tro ch ̀ ư hang ngang va 1 t<br /> ̃ ̀ ̀ ư hang doc. Chia l<br /> ̀ ̀ ̣ ớp làm 2 đội A­B, môi đôi<br /> ̃ ̣ <br /> ̀ ượt chon ô ch<br /> lân l ̣ ư hang ngang. <br /> ̃ ̀<br /> <br /> Bước 2 : Nêu cách chơi<br /> <br /> Trên màn hình có ô hàng ô chữ, các ô chữ  này liên quan đến ô chữ  hàng dọc.  <br /> Các đội thi đua tìm ô hàng dọc bí ẩn này.<br /> <br /> ́ ̉ ơi đung ghi đ<br /> Trong vong 10 giây nêu tra l<br /> ̀ ̀ ́ ược 10 điêm, nêu tra l<br /> ̉ ́ ̉ ơi sai đôi con lai gianh<br /> ̀ ̣ ̀ ̣ ̀  <br /> ̀ ̉ ơi. Đôi nao ghi đ<br /> quyên tra l ̀ ̣ ̀ ược nhiêu điêm h<br /> ̀ ̉ ơn se gianh chiên thăng<br /> ̃ ̀ ́ ́<br /> <br /> <br /> 28<br />  Để  tìm được đáp án  ở  ô hàng dọc, các đội tham gia trả lời các câu hỏi gợi ý. <br /> Mỗi hàng ô chữ ứng với một câu hỏi,  mỗi đội lựa chọn câu hỏi để trả lời, thời gian  <br /> suy nghỉ là 10 giây. Nếu trả lời đúng thì sẽ ghi được 10 điểm cho đội của mình và các  <br /> ô chữ  sẽ  hiện lên đáp án, nếu trả  lời sai thì đội bạn sẽ  được quyền trả  lời (trả  lời <br /> đúng chỉ được 10 điểm). Nếu không có đội nào trả lời đúng  thì ô chữ không được lật <br /> lên. Sau khi trả  lời 1 số câu các em có quyền ra tín hiệu trả  lời ô hàng dọc (giơ  cờ <br /> đỏ). Nếu trả lời đúng đội em sẽ được 30 điêm<br /> ̉ , nêu tra l<br /> ́ ̉ ơi sai tro ch<br /> ̀ ̀ ơi se tiêp tuc cho đên<br /> ̃ ́ ̣ ́ <br /> ́ ́ ừ hang ngang. <br /> khi tim ra hêt cac t<br /> ̀ ̀ Sau khi kết thúc trò chơi đội nào trả  lời được ô hàng  <br /> dọc thì đội đó thắng cuộc, không có đội nào trả lời ô hàng dọc thì đội cao điểm hơn <br /> sẽ là đội thắng cuộc.  <br /> <br /> Bước 3:  Chơi thử: Tiến hành chơi.<br /> <br /> Bước 4: Tổng kết trò chơi<br /> <br /> Kết thúc trò chơi, nhận xét, tuyên dương đội thắng cuộc.<br /> <br /> * Với trò chơi ô chữ  này ta có thể  thiết kế  một lần và dùng cho các môn học  <br /> khác nhau, bằng cách ta thay đổi giao diện, nội dung câu hỏi trò chơi, ....Ttrong một  <br /> môn học có thể có nhiều loại trò chơi khác nhau để tạo thêm hứng thú cho học sinh  <br /> trong giờ học.<br /> <br /> ­  Trò chơi chiếc nón kì diệu  ( hướng dẫn làm khung trò chơi chưa có nội  <br /> dung câu hỏi)<br /> <br /> Giao diện trò chơi gồm mặt tròn được chia thành các phần bằng nhau, mỗi <br /> phần là một hình quạt tròn có ghi số từ 1đến 10. Mỗi lần nhấp chuột vào ô stsart có <br /> mũi tên làm cho mặt tròn xoay và dừng lại, kim chỉ  vào ô số  nào thì học sinh được  <br /> chọn một câu hỏi (hoặc câu trả  lời). Nếu trả lời đúng với đáp án học sinh đó được  <br /> nhân số điểm tương  ứng và được tiếp tục lượt quay, Nếu trả lời sai mất lượt. Kết  <br /> thúc trò chơi ai nhiều điểm hơn là thắng cuộc.<br /> <br /> 29<br />  ­ Làm vòng quay: <br /> <br /> + Vẽ thiết kế bảng vòng quay<br /> <br />          + Kim quay: Bạn làm vòng tròn; một mũi tên, rồi Group chúng lại. Trước khi <br /> group, chọn vòng tròn: No fill; No line (No Outline)<br /> <br />                      <br /> <br /> Bảng vòng quay và kim quay<br /> <br /> ­ Làm Hiệu ứng: <br /> <br /> +  Chọn bảng điểm: Nhóm Emphasis à Spin, Chọn <br /> Clockwise: Quay cùng chiều kim đồng hồ.<br /> <br /> + Tương tự làm cho kim quay: nếu muốn quay ngược chọn CounterClockwise<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tạo   các   Textbox   gõ   nội <br /> dung hướng dẫn và câu hỏi, các Textbox nhỏ có dữ kiện đáp án, textbox xung quanh <br /> làm từ gợi ý<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 30<br />  Số thứ tự các câu hỏi từ 1 đến 10 để lựa chọn.<br /> <br /> Bảng Timing, Click vào Triggers, chọn Start on click of : Oval (77): 1 ; Tiếp tục  <br /> làm Triggers tương tự cho 11 số còn lại.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Như vậy mỗi đội chơi sẽ chọn vào một ô mà đội mình thống nhất chọn.<br /> <br /> * Mỗi hình thức trò chơi khác nhau