SKKN: Phương pháp biểu diễn vật thể

Chia sẻ: Trần Thị Ta | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:49

Thêm vào BST

Báo xấu

63
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề mà sáng kiến giải quyết là Nâng cao kiến thức và kỹ năng vẽ hình chiếu chiếu thứ ba, hình cắt và hình chiếu trục đo qua đó giúp học sinh biểu diễn tốt một số vật thể đơn giản trong thực tế. Từ đó góp phần nâng cao hứng thú và kết quả học tập cho học sinh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SKKN: Phương pháp biểu diễn vật thể

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TỈNH VĨNH PHÚC TRƯỜNG THPT YÊN LẠC ----------- BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN Tên sáng kiến : Phương pháp biểu diễn vật thể Tác giả sáng kiến : Nguyễn Xuân Long Môn : Công nghệ Công nghiệp Năm học: 2019 - 2020
BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN Tên sáng kiến: Phương pháp biểu diễn vật thể Vĩnh Phúc, năm 2020
MỤC LỤC Nội dung Trang Phần 1 : Lời giới thiệu 4 Phần 2 : Tên sáng kiến 5 Phần 3 : Tác giả của sáng kiến 5 Phần 4 : Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến 5 Phần 5 : Lĩnh vực áp dụng sáng kiến 5 Phần 6 : Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu 5 Phần 7 : Mô tả bản chất của sáng kiến 5 I. Cơ sở lí luận, cơ sở thực tiễn 6 II. Thực trạng vấn đề 6 III. Nội dung sáng kiến 6 III.1. Tổng quan về hình chiếu trục đo 7 III.2. Phương pháp vẽ biểu diễn vật thể 9 III.3. Hướng dẫn chi tiết biểu diễn một vật thể khi biết hai 11 hình chiếu vuông góc. IV. Kết quả thực hiện 46 Phần 8: Thông tin bảo mật 48 Phần 9: Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến 48 Phần 10: Đánh giá lợi ích của sáng kiến 48 Phần 11: Danh sách các tổ chức, cá nhân tham gia áp dụng sáng 49 kiến lần đầu 3
BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN Phần 1: Lời giới thiệu Đặt vấn đề Bản vẽ kỹ thuật là tác phẩm của ngành kỹ thuật, ngôn ngữ phổ biến để các nhà thiết kế và kỹ sư mô tả hình dáng, kích thước, kết cấu vật liệu, đặc tính kỹ thuật... của các vật thể, chi tiết hay các công trình kiến trúc và xây dựng. Ngoài ra có thể nói bản vẽ kỹ thuật là một loại tài sản trí tuệ, được đăng ký bản quyền, được mua, bán trao đổi. Trên các bản vẽ kỹ thuật, các hình chiếu vuông góc thể hiện một cách chính xác hình dạng và kích thước của vật thể được biểu diễn, do đó trong kỹ thuật phương pháp hình chiếu vuông góc được lấy làm phương pháp biểu diễn chính. Tuy nhiên, các hình chiếu vuông góc thường chỉ thể hiện được hai chiều của vật thể, nên hình vẽ thiếu tính lập thể, làm cho người đọc khó hình dung hình dạng của vật thể. Để khắc phục được nhược điểm đó của phương pháp hình chiếu vuông góc, người ta dùng phương pháp hình chiếu trục đo để biểu diễn bổ sung. Việc bố trí vẽ các hình chiếu vuông góc, hình cắt, hình chiếu trục đo của một vật thể là một công việc không hề đơn giản, nó đã trở thành ác mộng của không ít thế hệ học sinh khi phải học về nội dung này. Chính vì vậy, tôi đã xây dựng chuyên đề “Phương pháp biểu diễn vật thể” để phần nào giúp các em dễ dàng chinh phục được học phần này một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Hi vọng nó sẽ là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các em học sinh và đồng nghiệp. Do sự hạn chế về thời gian và kiến thức nên chắc chắn sẽ không tránh khỏi thiếu sót, mong quí thầy cô và các em học sinh có ý kiến đóng góp về số điện thoại 033 765 8999. Trân trọng cảm ơn! 4
Phần 2: Tên sáng kiến PHƯƠNG PHÁP BIỂU DIỄN VẬT THỂ Phần 3: Tác giả của sáng kiến - Họ và tên: Nguyễn Xuân Long - Địa chỉ : Trường THPT Yên Lạc - Số điện thoại: 033 765 8999 - Email: nguyenxuanlong.c3yenlac@vinhphuc.edu.vn Phần 4 : Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến Bản thân tác giả. Phần 5 : Lĩnh vực áp dụng sáng kiến - Giảng dạy học phần vẽ kỹ thuật cho học sinh THPT. - Vấn đề mà sáng kiến giải quyết : Nâng cao kiến thức và kỹ năng vẽ hình chiếu chiếu thứ ba, hình cắt và hình chiếu trục đo qua đó giúp học sinh biểu diễn tốt một số vật thể đơn giản trong thực tế. Từ đó góp phần nâng cao hứng thú và kết quả học tập cho học sinh. Phần 6: Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu Ngày 09/10/2015 5
Phần 7 : Mô tả bản chất sáng kiến I. CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1. Cơ sở lí luận - Tiêu chuẩn khi trình bày một bản vẽ kỹ thuật. - Phương pháp chiếu vuông góc. - Hình cắt, mặt cắt. - Hình chiếu trục đo. 2. Cơ sở thực tiễn - Giáo viên và học sinh chưa có tài liệu tham khảo hướng dẫn cụ thể về các cách vẽ một hình chiếu trục đo để biểu diễn vật thể.  Học sinh cần có kỹ năng lập các bản vẽ để biểu diễn một vật thể đơn giản trong thực tế. Vì vậy, xây dựng chuyên đề : “Phương pháp biểu diễn vật thể” là phù hợp với điều kiện của nhà trường và sự phát triển của giáo dục hiện nay. II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ TRƯỚC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Khảo sát học sinh khối 11 ở trường THPT A cho thấy % số học sinh chưa biết cách biểu diễn vật thể như sau: Lớp 11A 11B 11C 11D 11E 11G 11H 11I 11L % 23,2% 30,4% 55,1% 21,5% 34,1% 60,5% 40% 45,2% 50% Giáo viên ở các trường THPT nói chung và trường THPT A nói riêng chưa có tài liệu tham khảo về phương pháp biểu diễn vật thể 6
NỘI DUNG SÁNG KIẾN I. TỔNG QUAN VỀ HÌNH CHIẾU TRỤC ĐO - Hình chiếu trục đo là hình biểu diễn ba chiều của vật thể được xây dựng bởi phép chiều song song. - Hình chiếu trục đo thường dùng : Hình chiếu trục đo vuông góc đều Hình chiếu trục đo xiên góc cân + Góc trục đo: + Góc trục đo: XOY = YOZ = XOZ = 1200 XOY = YOZ = 1350, XOZ= 900 + Hệ số biến dạng: p = q = r = 1 + Hệ số biến dạng: p = r = 1, q = 0,5  Cách vẽ hình chiếu trục đo biểu diễn vật thể Căn cứ vào đặc điểm hình dạng của vật thể để chọn cách vẽ hình chiếu trục đo thích hợp. Khi vẽ để thuận tiện thường đặt các trục tọa độ theo chiều dài, chiều rộng và chiều cao của vật thể, sau đó vẽ hình hộp ngoại tiếp theo các kích thước đó. 7
 Cách 1 : Vẽ hình chiếu trục đo theo khối hình hộp ngoại tiếp Bước 1 : Vẽ hình hộp ngoại tiếp của vật thể. Bước 2 : Vẽ biểu diễn các phần còn lại trên khối hình hộp. Bước 3 : Tẩy xóa các nét phụ, tô đậm các cạnh thấy và hoàn thiện HCTĐ.  Cách 2 : Vẽ hình chiếu trục đo theo một mặt của vật thể Hình chiếu trục đo vuông góc đều Hình chiếu trục đo xiên góc cân (p = q = r = 1) (p = r = 1, q = 0,5) 8
II. PHƯƠNG PHÁP BIỂU DIỄN VẬT THỂ Bước 1 : Đọc bản vẽ hai hình chiếu - Khi đọc cần xác định được kích thước vật thể theo chiều dài, chiều rộng, chiều cao. - Phân tích các hình chiếu ra từng phần và đối chiếu giữa các hình chiếu để hình dung ra hình dạng của từng bộ phận vật thể. Bước 2 : Vẽ hình chiếu thứ ba Bước 3 : Vẽ hình cắt Bước 4 : Vẽ hình chiếu trục đo - Chọn khổ giấy, tỉ lệ - Kẻ khung vẽ, khung tên. - Bố trí cân đối các hình chiếu. - Vẽ mờ các hình bằng nét mảnh. - Kiểm tra, tẩy xóa các nét dựng hình. - Ghi kích thước, nội dung khung tên và hoàn thiện bản vẽ Ví dụ : Một ổ trục có hai hình chiếu như sau: Bước 1 : Đọc bản vẽ hai hình chiếu ta thấy: - Hình chiếu gồm hai phần có kích thước khác nhau. Phần trên có chiều cao 28 và đường kính 30. Phần dưới có chiều cao 12 và chiều dài 60. - Đối chiều với hình chiếu bằng, ta thấy phần trên tương ứng với vòng tròn lớn ở giữa, phần dưới tương ứng với hình chữ nhật bao ngoài. Như vậy, phần trên thể hiện hình trụ và phần dưới thể hiện hình hộp chữ nhật. - Trên hình chiếu đứng của phần hình trụ có hai nét đứt chạy suốt chiều cao tương ứng với đường tròn đường kính 14 ở phần hình chiếu bằng thể hiện lỗ hình trụ ở giữa. - Trên hình chiếu đứng của phần hình hộp có hai nét đứt ở hai bên tương ứng với phần khuyết tròn ở hình chiếu bằng thể hiện hai rãnh trên đế hình hộp. 9
Bước 2 : Vẽ hình chiếu thứ ba Bước 3 : Vẽ hình cắt Bước 4 : Vẽ hình chiếu trục đo 10
III.3. Hướng dẫn chi tiết biểu diễn một vật thể khi biết hai hình chiếu vuông góc Vật thể 1: * Đề bài: GÁ LỖ TRÒN Cho vật thể có hai hình chiếu như sau: 32 27 14 1 4 13 18 28 6 5 Hãy vẽ hình chiếu thứ ba, hình cắt trên hình chiếu đứng và hình chiếu trục đo để biểu diễn vật thể trên ? * Hướng dẫn: + Bước 1: Vẽ hình chiếu cạnh - Kẻ đường 45o dóng tương ứng từ HCĐ và HCB để vẽ HCC 32 27 27 1 4 13 18 28 6 5 Trang 11
+ Bước 2: Vẽ hình cắt trên hình chiếu đứng - Sửa nét đứt ở HCĐ thành nét liền đậm - Gạch mặt cắt bằng nét liền mảnh 32 27 1 4 13 18 28 6 5 + Bước 3: Xoá nét thừa, tô đậm, ghi kích thước 32 20 27 1 4 13 18 28 6 5 Trang 12
+ Bước 4: Vẽ hình chiếu trục đo TL1:1 - Chon loại HCTĐ vuông góc đều * Cách 1 - Vẽ các trục đo, Vẽ hình hộp bao ngoài 28 z/ x/ y/ 65 27 O/ - Cắt khối hộp chữ nhật phía trước 32 32 14 14 - Khoét lỗ trụ và rãnh 14 18 20 Trang 13
- Bỏ nét thừa, tô đậm * Cách 2 (Thường cách này dễ vẽ hơn) - Vẽ hệ trục đo, vẽ trước mặt cơ sở (chọn mặt trước làm mặt cơ sở) 32 z/ x/ 27 33 65 y/ 14 - Từ các đỉnh của mặt cơ sở vẽ các đường thẳng song song với trục 0 /y/ z/ 32 x/ 27 33 / 65 y 14 O/ Trang 14
- Xác định chiều rộng lớn nhất của vật thể (đo ở hình chiếu bằng), nối lại z/ 32 x/ 27 33 65 / y 14 28 - Vẽ lỗ trụ, rãnh O/ z/ 32 27 33 65 / y 14 28 - Xoá nét thừa, tô đậm Trang 15
32 20 27 1 4 13 18 28 6 5 Vật liệu Tỉ lệ Bài số GÁ LỖ TRÒN Thép 1:1 01 Người vẽ TRƯỜNG THPT A Kiểm tra LỚP 11 A 1 Trang 16
Vật thể 2: GÁ MẶT NGHIÊNG * Đề bài: Cho vật thể có hai hình chiếu như sau: 30 20 10 10 16 72 Hãy vẽ hình chiếu thứ ba, hình cắt trên hình chiếu đứng và hình chiếu trục đo của vật thể trên ? * Hướng dẫn: - Bước 1: Vẽ hình chiếu cạnh 30 30 20 10 26 10 10 16 72 Trang 17
- Bước 2: Vẽ hình cắt trên hình chiếu đứng 30 30 20 10 26 10 10 16 72 - Bước 3: Xoá nét thừa, tô đậm, ghi kích thước 30 20 26 10 30 10 16 72 Trang 18
- Bước 4: Vẽ hình chiếu trục đo Tỉ lệ: 1:1 (Chon loại HCTĐ vuông góc đều) + Cách 1: Vẽ khối hộp bao ngoài rồi cắt bỏ từng phần - Vẽ hệ trục đo và vẽ hộp bao ngoài kích thước 72x30x26 z/ x/ 72 30 y/ 26 - Cắt vát phía trước 0/ z/ 23 x/ y/ 19 - Xẻ rãnh giữa và rãnh trước 0/ 10 z x/ y/ 16 0/ Trang 19
- Bỏ nét thừa, tô đậm * Cách 2: Vẽ trước mặt trước làm cơ sở rồi vẽ tiếp các chiều rộng, cắt rãnh giữa và rãnh trước. - Vẽ trước mặt cơ sở (chọn mặt trước làm mặt cơ sở) 23 z/ 26 x/ y/ 19 72 9 O - Từ các đỉnh của mặt cơ sở vẽ ’ các đường thẳng song song với trục 0 y / / z/ x/ y/ Trang 20 0/