C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VIỘ Ộ Ủ ỆT NAM
Đc l p - T do - H nh phúcộ ậ ự ạ
----------------------------
MÔ T GI I PHÁPẢ Ả
Mã s : . . . . . . (do th ng tr c HĐ Huy n ghi)ố ườ ự ệ
1.Tên sáng ki nế: “T ch c ho t đng tr i nghi m sáng t o ổ ứ ạ ộ ả ệ ạ nh m phátằ
huy tính tích c c, ựch đng, ủ ộ sáng t o c a h c sinh trong m t s ch đ mônạ ủ ọ ộ ố ủ ề
Công ngh l p 9”ệ ớ
2. Lĩnh v c áp d ng sáng ki nự ụ ế : Đi m i ph ng pháp d y h c.ổ ớ ươ ạ ọ
3. Mô t b n ch t c a sáng ki n: ả ả ấ ủ ế
3.1. Tình tr ng gi i pháp đã bi t.ạ ả ế
a/Hi n tr ng tr c khi áp d ng gi i pháp m i. ệ ạ ướ ụ ả ớ
Qua vi c sinh ho t chuyên môn c m, ệ ạ ụ tôi nh n th y m t s đng chíậ ấ ộ ố ồ
th c hi n ti t d y có đi m i ph ng pháp d y h c nh ng vi c ự ệ ế ạ ổ ớ ươ ạ ọ ư ệ t ch c ho tổ ứ ạ
đng tr i nghi m sáng t oộ ả ệ ạ còn h n ch , ạ ế h c sinh th đng ti p thu ki nọ ụ ộ ế ế
th c, gi d y d đn đi u, bu n t , ki n th c thiên v lý lu n, ít chú ý đnứ ờ ạ ễ ơ ệ ồ ẻ ế ứ ề ậ ế
k năng th c hành c a ng i h c; do đó k năng hành d ng vào đi s ngỹ ự ủ ườ ọ ỹ ụ ờ ố
th c t b h n ch .ự ế ị ạ ế
V i lý do trên tôi ch n đ tài ớ ọ ề “T ch c ho t đng tr i nghi m sáng t oổ ứ ạ ộ ả ệ ạ
nh m phát huy tính tích c c, ằ ự ch đng, ủ ộ sáng t o c a h c sinh trong m t sạ ủ ọ ộ ố
ch đ môn Công ngh l p 9”ủ ề ệ ớ . Ho t đng tr i nghi m sáng t o đc coi làạ ộ ả ệ ạ ượ
chìa khóa th c hi n vi c h c đi đôi v i hành, h c qua làm, h c gi i quy t cácự ệ ệ ọ ớ ọ ọ ả ế
v n đ th c ti n trong cu c s ng ngay trong l p, trong tr ng.ấ ề ự ễ ộ ố ớ ườ
b/ M t s h n ch c a gi i pháp đã th c hi n.ộ ố ạ ế ủ ả ự ệ
* Nh ng h n ch c a ph ng pháp ữ ạ ế ủ ươ d y h c truy n th ngạ ọ ề ố .
- H n ch v m c đ "nh , hi u" ki n th c lý thuy t trên l p.ạ ế ề ứ ộ ớ ể ế ứ ế ớ
- H n ch v vi c v n d ng, phân tích, sáng t o t ki n th c lý thuy tạ ế ề ệ ậ ụ ạ ừ ế ứ ế
khi v nhàề
- H n ch v vi c phát tri n các k năng v n có c a h c sinh, làm h cạ ế ề ệ ể ỹ ố ủ ọ ọ
sinh m t t tin.ấ ự
- H n ch tính tích c c, ch đng và sáng t o m t s h c sinh, t oạ ế ự ủ ộ ạ ở ộ ố ọ ạ
thói quen chay l i suy ngh .ườ ỉ
c/ S c n thi t áp d ng gi i pháp m i.ự ầ ế ụ ả ớ
- Ho t đng tr i nghi m sáng t o ạ ộ ả ệ ạ là ph ng pháp th t s u vi t choươ ậ ự ư ệ
s phát tri n năng l c sáng t o, giúp các em t chi m lĩnh ki n th c, hìnhự ể ự ạ ự ế ế ứ
1
thành các kĩ năng, giá tr và ph m ch t c a b n thân. H u h t h c sinh khiị ẩ ấ ủ ả ầ ế ọ
đc h c t p d i d ng này đu t ra thích thú h ng kh i. R t nhi u em thượ ọ ậ ướ ạ ề ỏ ứ ở ấ ề ể
hi n rõ năng l c c a mình qua các ho t đng tr i nghi m sáng t o trong cácệ ự ủ ạ ộ ả ệ ạ
môn h c.ọ
- Thông qua các ho t đng th c hành, nh ng vi c làm c th , h c sinhạ ộ ự ữ ệ ụ ể ọ
s phát huy vai trò c th , tính tích c c, ch đng, t giác và sáng t o c aẽ ụ ể ự ủ ộ ự ạ ủ
b n thân. Các em đc tham gia vào t t c các khâu c a quá trình ho t đngả ượ ấ ả ủ ạ ộ
t thi t k , chu n b , th c hi n và đánh giá k t qu .ừ ế ế ẩ ị ự ệ ế ả
- Bên c nh đó, các em còn đc bày t quan đi m ý t ng và l a ch nạ ượ ỏ ể ưở ự ọ
ý t ng c a chính mình. Do v y mà các em th t s hào h ng và r t tích c cưở ủ ậ ậ ự ứ ấ ự
khi đc h c t p d i d ng ho t đng tr i nghi m sáng t o.ượ ọ ậ ướ ạ ạ ộ ả ệ ạ
- Là m t giáo viên tr c ti p đng l p, tôi nh n th y khi h c sinh đcộ ự ế ứ ớ ậ ấ ọ ượ
h c t p d i d ng ho t đng tr i nghi m các em r t tích c c tham gia.ọ ậ ướ ạ ạ ộ ả ệ ấ ự
Nhi u em t ra có năng l c th t s khi th hi n các ho t đng. Đó là m tề ỏ ự ậ ự ể ệ ạ ộ ộ
đi u mà giáo viên chúng tôi r t m ngề ấ ừ
- Bên c nh nh ng u đi m trên khi th c hi n các ho t đng tr iạ ữ ư ể ự ệ ạ ộ ả
nghi m sáng t o còn g p nhi u h n ch nh kinh phí không có đ t ch cệ ạ ặ ề ạ ế ư ể ổ ứ
cho các em đi th c t . Đó là m t đi u thi t thòi vô cùng cho các em.ự ế ộ ề ệ
3.2. N i dung c a gi i phápộ ủ ả đ ngh công nh n sáng ki nề ị ậ ế
a/ M c đích c a gi i phápụ ủ ả
T ch c ho t đng tr i nghi m sáng ổ ứ ạ ộ ả ệ s phát huy đc tính tích c c, tẽ ượ ự ự
giác, ch đng, kh năng t h c, t duy sáng t o, lòng say mê h c t p và ýủ ộ ả ự ọ ư ạ ọ ậ
chí v n lên, phát tri n đc năng l c c a ng i h c. ươ ể ượ ự ủ ườ ọ
Trong năm h c 2017-2018 đn nay chúng tôi đã ọ ế t ch c ho t đng tr iổ ứ ạ ộ ả
nghi m sáng t o ệ ạ nh m phát huy tính tích c c, ằ ự ch đng, ủ ộ sáng t o c a h cạ ủ ọ
sinh trong môn Công ngh l p 9ệ ớ và đã có đc nh ng k t qu nh t đnh, gópượ ữ ế ả ấ ị
ph n đi m i ph ng pháp d y h c.ầ ổ ớ ươ ạ ọ
b/ N i dung c a gi i phápộ ủ ả
b.1/ Đi m m i trong k t qu nghiên c uể ớ ế ả ứ
Ho t đng tr i nghi m sáng t o coi tr ng các ho t đng th c ti nạ ộ ả ệ ạ ọ ạ ộ ự ễ
mang tính t ch c a h c sinh, v c b n là ho t đng mang tính t p th trênự ủ ủ ọ ề ơ ả ạ ộ ậ ể
tinh th n t ch cá nhân, v i s n l c giáo d c giúp phát tri n sáng t o và cáầ ự ủ ớ ự ỗ ự ụ ể ạ
tính riêng c a m i cá nhân trong t p th . Đây là nh ng ho t đng giáo d củ ỗ ậ ể ữ ạ ộ ụ
đc t ch c g n li n v i kinh nghi m, cu c s ng đ h c sinh tr i nghi mượ ổ ứ ắ ề ớ ệ ộ ố ể ọ ả ệ
và sáng t o. Đi u đó đòi h i các hình th c và ph ng pháp t ch c ho t đngạ ề ỏ ứ ươ ổ ứ ạ ộ
ph i đa d ng, linh ho t.ả ạ ạ
2
Tuy vi c ệt ch c ho t đng tr i nghi m sáng t o ổ ứ ạ ộ ả ệ ạ nh m phát huy tínhằ
tích c c, ựch đng, ủ ộ sáng t o c a h c sinh trong môn Công ngh l p 9 ạ ủ ọ ệ ớ đã đcượ
áp d ng khá r ng rãi trong các b môn, song đi v i môn Công ngh , đc bi tụ ộ ộ ố ớ ệ ặ ệ
là công Ngh 9 đây là v n đ khá m i m . ệ ấ ề ớ ẻ Do đó, v i đ tài này, thi t nghĩ sớ ề ế ẽ
ít nhi u là đi m sáng trong góp ph n đi m i, nâng cao hi u qu gi ng d yề ể ầ ổ ớ ệ ả ả ạ
môn Công ngh trong tr ng THCSệ ườ
b.2/ Các b c th c hi nướ ự ệ c a gi i pháp m iủ ả ớ .
Giáo viên nghiên c u m c tiêu bài d y theo chu n ki n th c kĩ năng đứ ụ ạ ẩ ế ứ ể
t ch c ho t đng tr i nghi m sáng t o trong m t s ch đ môn Công nghổ ứ ạ ộ ả ệ ạ ộ ố ủ ề ệ
l p 9. ớ
Các b c t ch c ho t đng tr i nghi m sáng t o. ướ ổ ứ ạ ộ ả ệ ạ
* B c 1: ướ Nghiên c u đt tình hu ng cho ho t đngứ ặ ố ạ ộ
- D a vào m c tiêu bài d y giáo viên nghiên c u tìm ra tình hu ng cóự ụ ạ ứ ố
v n đ, tình hu ng gây b c xúc trong xã h i nh m kích thích s tò mò, khámấ ề ố ứ ộ ằ ự
phá c a h c sinh đ gi i quy t tình hu ng đó.ủ ọ ể ả ế ố
Ví d : Ch đ 3: Th c hành s d ng đng h đo đi n.ụ ủ ề ự ử ụ ồ ồ ệ
- Giáo viên s u t m bài báo đ nêu lên tình hu ng có v n đ, tìnhư ầ ể ố ấ ề
hu ng gây b c xúc trong xã h i.ố ứ ộ
Hình nh trích t bài báo.ả ừ
Ví d : Ch đ 10 L p đt dây d n và ki m tra an toàn m ng đi n trongụ ủ ề ắ ặ ẫ ể ạ ệ
nhà.
- Giáo viên s u t m bài báo đ nêu lên tình hu ng có v n đ, tìnhư ầ ể ố ấ ề
hu ng gây b c xúc trong xã h i.ố ứ ộ
Cháy l n ch Sóc S n do ch p đi nớ ở ợ ơ ậ ệ (Hình nh trích t bài báo)ả ừ
* Bưc 2:ớ Ti n hành hoế ạt đng tr i nghi m sáng t o.ộ ả ệ ạ
- Hưng dớ ẫn HS trao đổi, đ xu t về ấ ấn đề, xác đnh m c tiêu, nhi mị ụ ệ
v , cách th c hi n và l p k ho ch; ụ ự ệ ậ ế ạ
- T ch c cho h c sinh làm vi c nhóm. Khi h c sinh ti n hành làm vi cổ ứ ọ ệ ọ ế ệ
nhóm giáo viên quan sát, n m bắ ắt thông tin ngưc t h c sinh xem các nhómợ ừ ọ
có hi u rõ nhi m v không?, các vai trò th hiể ệ ụ ể ện nh thư ế nào?; Giúp đỡ
nh ng nhóm vữ ận hành ch a đúng hư ư ng và duy trì m i quan h ph thu cớ ố ệ ụ ộ
l n nhau m t cách tích c c; Khuyẫ ộ ự ến khích, đng viên các nhóm ho c cá nhânộ ặ
làm vi c t t; Can thi p, ệ ố ệ đi u ch nh hoề ỉ ạt đng c a nhóm khi th y c n thi t,...ộ ủ ấ ầ ế
3
Ví d : Ch đ 3: Th c hành s d ng đng h đo đi n.ụ ủ ề ự ử ụ ồ ồ ệ
- H c sinh t i nghi m sáng t o (làm vi c nhóm) theo h ng d n c aọ ả ệ ạ ệ ướ ẫ ủ
giáo viên tìm ra các b c đ giúp h dân ki m tra công t đi n ch y có chínhướ ể ộ ể ơ ệ ạ
xác không, có đúng nh l i bài báo ph n ánh không.ư ờ ả
Hình nh giáo viên và h c sinh cùng nhau tìm các bả ọ ư c gi i quy tớ ả ế
tình hu ngố
Hình nh giáo viên và h c sinh cùng nhau tìm các bả ọ ư c gi i quy tớ ả ế
tình hu ng.ố
- T ch c cho h c sinh ổ ứ ọ t i nghi m sáng t o (làm viả ệ ạ ệc nhóm) theo các
bước dưi trên.ớ
- Học sinh xác đnh thị ời gian công t điơn quay 5 vòng (bệ ư c 2)ớ
Hình nh hả ọc sinh trưng THCS Th Tr nờ ị ấ tr i nghi m giúp hả ệ ộ
dân kiểm tra đ chính xác cộ ủa công t điơnệ
- Các nhóm hào h ng tr i nghi m giúp h dân kiứ ả ệ ộ ểm tra đ chính xácộ
của công t điơ ện thông qua bước 3, bước 4, bước 5, bưc 6 c a quy trình.ớ ủ
Hình nh hả ọc sinh trưng THCS Th Tr nờ ị ấ tr i nghi m giúp hả ệ ộ
dân kiểm tra đ chính xác c a cộ ủ ông t điơnệ
- Các nhóm trình bày s n ph mả ẩ
Hình nh hả ọc sinh trưng THCS Th Tr nờ ị ấ trình bày k t qu tr iế ả ả
nghi m giúp h dân kiệ ộ ểm tra đ chính xác cộ ủa công t điơnệ
Ví d : Ch đ 10 l p đt dây d n và ki m tra an toàn m ng đi n trongụ ủ ề ắ ặ ẫ ể ạ ệ
nhà.
- H c sinh t i nghi m sáng t o (làm vi c nhóm) theo các b c d i đâyọ ả ệ ạ ệ ướ ướ
đ nêu các b c ki m tra m ng đi n tr ng h c (m ng đi n trong nhà).ể ướ ể ạ ệ ườ ọ ạ ệ
Hình nh hả ọc sinh trường THCS Đng Kh iồ ở nêu các bước đ tể ổ
ch c tr i nghi m ứ ả ệ ki m tra an toàn mể ạng đi n trong nhà.ệ
- Các nhóm hào h ng tr i nghi m ki m tra an toàn mứ ả ệ ể ạng điện trưngờ
h c dọ ựa theo các bước đã nêu.
Hình nh hả ọc sinh trường THCS Đng Kh i tr i nghi m ồ ở ả ệ ki m traể
an toàn mạng điện trưng h c.ờ ọ
4
Hình nh hả ọc sinh trường THCS Đng Kh i tr i nghi m ồ ở ả ệ ki m traể
an toàn mạng điện trưng h c.ờ ọ
Ví d : ụ5, 6, 7, 8, 9: th c hành l p mự ắ ạch đi n . . .ệ
- H c sinh t i nghi m sáng t o (làm vi c nhóm) hoàn thành s n ph m ọ ả ệ ạ ệ ả ẩ
nhóm.
Hình nh hả ọc sinh trưng THCS Th Tr nờ ị ấ trình bày k t qu tr iế ả ả
nghi m hoàn thành s n ph m th c hành l p mệ ả ẩ ự ắ ạch đi n.ệ
* Bưc 3:ớ Đánh giá hoạt đngộ
- Đánh giá v k t qu hoề ế ả ạt đng c a nhóm, m c ộ ủ ứ đ tham gia c a t ngộ ủ ừ
thành viên, g i m cho h c sinh phân tích s ph i h p hoợ ở ọ ự ố ợ ạt đng gi a cácộ ữ
thành viên trong nhóm, th hi n các khái ni m làm viể ệ ệ ệc nhóm, đi u ch nh, bề ỉ ổ
sung trên c sơ ở đánh giá đúng s c g ng c a t ng nhóm, chú tr ng phân tíchự ố ắ ủ ừ ọ
nh ng khái ni m làm vi c nhóm mà h c sinh ữ ệ ệ ọ đã th hiể ện, đa ra kưt lu nế ậ
g m k t qu hoồ ế ả ạt đng và mộ ức đ th hi n các khái ni m làm vi c nhómộ ể ệ ệ ệ
(cái gì đã làm t t, c n rèn luy n thêm và rèn luyố ầ ệ ện nh thư nào).ế
Tùy theo tính ch t và mấ ục đích c a t ng hoủ ừ ạt đng c th cũng ộ ụ ể như
đi u ki n, khề ệ ả năng c a các em mà giáo viên có th l a ch n m t hay nhiủ ể ự ọ ộ ều
ph ng pháp phù hươ ợp. Đi u quan trề ọng là ph ng pháp đươ ư c l a ch n cợ ự ọ ần
phát huy cao đ vai trò chộ ủ đng, tích c c, sáng t o c a h c sinh và khai thácộ ự ạ ủ ọ
tối đa kinh nghiệm các em đã có.
Hoạt đng tr i nghi m sáng t oộ ả ệ ạ hướng đn nh ng ph m chế ữ ẩ ất và năng
lực chung nh đưã được đa ra trong ưd thự ảo ch ng trươ ình m i, ngoài ra hoớ ạt
đng tr i nghi m sáng t o còn có ộ ả ệ ạ u thư trong viế ệc thúc đy hình thành ẩ ở
ngưi hờ ọc các năng lực đc thù sau:ặ năng l c hoự ạt đng và t ch c hoộ ổ ứ ạt
động, năng l c t ch c và qu n lý cu c sự ổ ứ ả ộ ống, năng l c t nh n th c và tíchự ự ậ ứ
c c hóa bự ản thân, năng lực định hưng ngh nghiớ ề ệp, năng l c khám phá vàự
sáng t o.ạ
Ví d : Hình nh h c sinh tích cụ ả ọ ực tham gia đánh giá k t qu sau khiế ả
ti n hành hoế ạt đng tr i nghi mộ ả ệ kiểm tra đ chính xác cộ ủa công t điơnệ.
Hình nh hả ọc sinh trưng THCS Th Tr nờ ị ấ đánh giá k t qu tr iế ả ả
nghi m giúp h dân kiệ ộ ểm tra đ chính xác cộ ủa công t điơnệ
Ví d : Hình nh h c sinh tích cụ ả ọ ực tham gia đánh giá k t qu sau khiế ả
ti n hành hoế ạt đng tr i nghi mộ ả ệ th c hành l p mự ắ ạch đi nệ.
5