So sánh tác dụng kích thích sinh tinh của một số vị thuốc thực nghiệm

T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> <br /> SO SÁNH TÁC DỤNG KÍCH THÍCH SINH TINH<br /> CỦA MỘT SỐ VỊ THUỐC TRÊN THỰC NGHIỆM<br /> Vũ Văn Tâm*<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: so sánh tác dụng kích thích sinh tinh của một số vị thuốc trên thực nghiệm. Đối tượng<br /> và phương pháp: chuột nhắt trắng đực thuần chủng, 6 tuần tuổi, trọng lượng trung bình 30 ±<br /> 0,5 g/con. Chuột được chia lô và sử dụng các nhóm thuốc kích thích sinh tinh khác nhau, sau đó<br /> đánh giá, so sánh cấu trúc ống sinh tinh và chất lượng tinh trùng ở mỗi nhóm nghiên cứu. Kết quả:<br /> tất cả chuột uống thuốc đều tăng số lượng tinh nguyên bào so với nhóm chứng có nghĩa:<br /> tăng số lượng tinh nguyên bào sẽ tăng số lượng tinh bào và số lượng tinh trùng. Tỷ lệ % tinh<br /> trùng di động nhanh ở nhóm glutation tăng rõ rệt so với nhóm nước cất và nhóm uống Đông<br /> trùng hạ thảo (ĐTHT) có ý nghĩa thống kê cao với p3.4 < 0,05 và p1.4 < 0,01. Kết luận: thuốc ĐTHT<br /> và glutation có tác dụng kích thích sinh tinh tương đương với provironum và trên thực nghiệm.<br /> Thuốc ĐTHT, glutation làm tăng số lượng tinh trùng di động nhanh và tỷ lệ sống của tinh trùng,<br /> giảm số lượng tinh trùng di động chậm có ý nghĩa thống kê.<br /> * Từ khóa: Vô sinh; Kích thích sinh tinh; Vị thuốc.<br /> <br /> Comparison of Spermatogenesis Stimulation Effect of some Medicines<br /> in Experiment<br /> Summary<br /> Objectives: To compare spermatogenesis stimulation of some medicines in experiment.<br /> Subjects and methods: Male genus purebred mice, 6 weeks of age, 30 ± 0.5 gram in weight.<br /> The subjects were divided into subgroups and used different stimulatants, then were evaluated<br /> to compare the seminiferous tubules structure and quality of sperm in each team. Results: All<br /> experimental mice increased spermatogonia number compared with the control group, which<br /> means: increasing the number of primary spermatocyte increased the number of sperm count.<br /> Ratio % in the fast sperm cell in glutation group significantly increased compared with distilled<br /> water and drinking Đong trung ha thao group, which had a high statistical significance with p3.4 <<br /> 0.05 and p1.4 < 0.01. Conclusion: Đong trung ha thao and glutation have an effect of stimulating<br /> spermatogenesis which is equivalent to provironum and in experiment and increase the number<br /> of fast mobile sperm, survival rate of sperm, decrease number of slow mobile sperm significantly.<br /> * Key words: Infertility; Spermatogenesis stimulation; Medicine.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế<br /> giới (WHO): một cặp vợ chồng mới cưới,<br /> có sức khỏe bình thường, sau 12 tháng<br /> <br /> chung sống trong sinh hoạt tình dục, không<br /> sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà<br /> không có con, được xếp loại vào nhóm bị<br /> mắc bệnh vô sinh. Tỷ lệ mắc bệnh vô sinh<br /> <br /> * Bệnh viện Phụ sản Hải Phòng<br /> Người phản hồi (Corresponding): Vũ Văn Tâm (drvuvantam@gmail.com)<br /> Ngày nhận bài: 20/05/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 10/07/2016<br /> Ngày bài báo được đăng: 20/07/2016<br /> <br /> 30<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> trong cộng đồng là 8 - 15%. 13 - 15% các<br /> cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản bị<br /> vô sinh là con số được đưa ra tại Hội nghị<br /> Vô sinh và Hỗ trợ Sinh sản do Bệnh viện<br /> Phụ sản Trung ương phối hợp với Liên đoàn<br /> các Hiệp hội Sinh sản Thế giới tổ chức<br /> ở Hà Nội (12/9/2006).<br /> Nhiều cặp vợ chồng không có con có<br /> thể do chồng hoặc do vợ hay do cả hai và<br /> nhiều trường hợp chưa rõ nguyên nhân.<br /> Từ năm 1982 - 1985, WHO đã tiến hành<br /> nghiên cứu và xác định 20% nguyên nhân<br /> vô sinh do nam, 38% do nữ và 27% do<br /> cả nam và nữ, ngoài ra 15% không rõ<br /> nguyên nhân. Ở Việt Nam, theo Nguyễn<br /> Ngọc Phượng và CS (1997), nguyên nhân<br /> vô sinh do nữ 40%, do nam 40%, 10% do<br /> cả hai và 10% chưa rõ nguyên nhân.<br /> Việc chữa bệnh vô sinh không chỉ mang<br /> lại hạnh phúc cho những người được làm<br /> cha, làm mẹ mà còn mang lại hạnh phúc<br /> cho cả người thân trong gia đình, bạn bè,<br /> góp phần làm xã hội ổn định và ngày càng<br /> phát triển hơn. Vì vậy, vô sinh là một bệnh<br /> mang tính xã hội.<br /> Hiện nay, vấn đề vô sinh rất được<br /> quan tâm, đặc biệt là vô sinh ở nam giới.<br /> Nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam là<br /> do không có tinh trùng hoặc có tinh trùng<br /> nhưng số lượng tinh trùng ít, yếu và dị<br /> dạng. Trong môi trường quân đội, dưới<br /> tác động của rèn luyện, nhiệt bức xạ… là<br /> một trong những nguyên nhân dẫn đến<br /> vô sinh. Thực tiễn có nhiều phương pháp<br /> hỗ trợ sinh sản, điều trị vô sinh, trong đó<br /> phải kể đến các thuốc kích thích phát<br /> triển của dòng tinh. Ngoài các hormon<br /> như FSH, testosteron, nhiều thực phẩm<br /> <br /> chức năng có hoạt tính kích thích sinh<br /> tinh nhưng chưa được đánh giá một cách<br /> cơ bản. Do vậy, chúng tôi tiến hành đề tài<br /> nhằm: Nghiên cứu tác dụng kích thích sinh<br /> tinh của một số vị thuốc trên thực nghiệm.<br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tượng nghiên cứu.<br /> Chuột nhắt trắng đực thuần chủng,<br /> 6 tuần tuổi, trọng lượng trung bình 30 ±<br /> 0,5 g/con. Chia lô chuột và sử dụng các<br /> nhóm thuốc kích thích sinh tinh khác nhau,<br /> sau đó đánh giá so sánh cấu trúc ống sinh<br /> tinh và chất lượng tinh trùng ở mỗi nhóm<br /> nghiên cứu.<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu.<br /> Nghiên cứu thực nghiệm, mô tả cắt ngang<br /> và có đối chứng.<br /> * Phân lô nghiên cứu:<br /> Theo nội dung, mục đích nghiên cứu,<br /> chia ngẫu nhiên 120 chuột làm 4 nhóm,<br /> mỗi nhóm 30 con.<br /> - Lô 1: uống nước cất (nhóm chứng).<br /> - Lô 2: uống thuốc provironum (testosteron<br /> dạng uống).<br /> - Lô 3: uống thuốc glutation (chống gốc<br /> tự do).<br /> - Lô 4: uống thuốc ĐTHT.<br /> * Liều lượng thuốc và thời gian nghiên<br /> cứu:<br /> - Liều lượng thuốc:<br /> Động vật thực nghiệm uống thuốc với<br /> liều lượng đã được cân đối theo cân nặng<br /> và sử dụng tương đương với liều lượng<br /> thuốc sử dụng trên người.<br /> 31<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> Bảng 1: Liều lượng thuốc cho chuột uống.<br /> Cân<br /> Liều<br /> nặng<br /> thuốc<br /> chuột cho chuột<br /> <br /> Liều người<br /> <br /> Lượng<br /> thuốc/kg<br /> <br /> Provironum<br /> <br /> 50 mg/ngày<br /> <br /> 1 mg/kg<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 0,3 mg<br /> <br /> Glutation<br /> <br /> 500 mg/ngày 10 mg/kg<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 3 mg<br /> <br /> 30 g<br /> <br /> 0,3 ml<br /> <br /> Thuốc<br /> <br /> Thuốc ĐTHT<br /> <br /> 50 ml/ngày<br /> <br /> 1 ml/kg<br /> <br /> - Thời gian tiến hành:<br /> Sử dụng thuốc kích thích sinh tinh trên<br /> chuột theo từng đợt 15 - 20 ngày.<br /> * Phương pháp thực nghiệm:<br /> <br /> + Thay đổi về số lượng tế bào Sertoli/1<br /> thiết diện cắt ngang.<br /> + Đánh giá biến đổi về đường kính ống<br /> sinh tinh.<br /> + Đánh giá biến đổi về độ dày biểu mô<br /> ống sinh tinh.<br /> - Một số chỉ tiêu về mặt chức năng tinh<br /> hoàn:<br /> + Số lượng tinh trùng (triệu/ml).<br /> + Tỷ lệ tiến tới nhanh (%).<br /> + Tỷ lệ tiến tới chậm (%).<br /> <br /> Hết thời gian sử dụng thuốc, mổ chuột,<br /> thu thập tinh trùng từ ống dẫn tinh và tinh<br /> hoàn theo từng lô nghiên cứu.<br /> <br /> + Tỷ lệ di động tại chỗ (%).<br /> <br /> - Dùng bộ phẫu tích nhỏ cắt lọc lấy ống<br /> dẫn tinh chuột 2,5 cm từ sát mào tinh hoàn<br /> tới túi tinh.<br /> <br /> + Tỷ lệ các loại dị dạng (đầu, cổ, đuôi) (%).<br /> (Theo hướng dẫn của WHO, 2010).<br /> <br /> - Rửa bỏ mỡ, mạch máu ống dẫn tinh<br /> bằng nước muối sinh lý, sau đó nặn ép<br /> lấy tinh trùng qua kính hiển vi soi nổi.<br /> <br /> Thu thập và phân tích số liệu nghiên<br /> cứu theo chương trình phần mềm thống<br /> kê SPSS 13.0.<br /> <br /> - Đánh giá lượng tinh trùng thu được<br /> theo các chỉ tiêu nghiên cứu.<br /> - Làm tiêu bản mô học đối với phần mô<br /> tinh hoàn thu được để so sánh đánh giá<br /> theo chỉ tiêu nghiên cứu: cố định tinh hoàn<br /> trong dung dịch Bouin, chuyển đúc tinh<br /> hoàn, cắt và nhuộm làm 3 tiêu bản HE/1<br /> tinh hoàn.<br /> * Chỉ tiêu nghiên cứu:<br /> - Một số chỉ tiêu về hình thái cấu trúc<br /> tinh hoàn:<br /> <br /> + Tỷ lệ bất động (%).<br /> + Tỷ lệ sống/chết (%).<br /> <br /> * Xử lý kết quả:<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ<br /> BÀN LUẬN<br /> 1. Một số chỉ tiêu (thay đổi) về hình<br /> thái, cấu trúc tinh hoàn chuột.<br /> * Số lượng trung bình tinh nguyên bào:<br /> Bảng 2: Số lượng trung bình tinh nguyên<br /> bào/1 thiết diện ngang ống sinh tinh (độ<br /> phóng đại x 400).<br /> Nhóm<br /> Chứng (1)<br /> <br /> n<br /> 30<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> 49,49 ± 4,51<br /> <br /> + Thay đổi về số lượng tinh nguyên<br /> bào/1 thiết diện cắt ngang.<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 52,32 ± 4,75<br /> <br /> + Thay đổi về số lượng tinh bào I/1 thiết<br /> diện cắt ngang.<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 50,45 ± 4,61<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 51,38 ± 4,54<br /> <br /> 32<br /> <br /> p<br /> p1.3 < 0,05<br /> p2.4 > 0,05<br /> p3.4 > 0,05<br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> Tất cả chuột uống thuốc đều tăng số<br /> lượng tinh nguyên bào so với nhóm chứng<br /> có nghĩa: tăng số lượng tinh nguyên bào<br /> sẽ tăng số lượng tinh bào và số lượng<br /> tinh trùng. Số lượng tinh nguyên bào uống<br /> glutation tăng cao hơn so với nhóm chứng<br /> và nhóm chuột uống ĐTHT (p > 0,05) nhưng<br /> không có ý nghĩa thống kê.<br /> * Số lượng trung bình tinh bào I:<br /> Bảng 3: Bảng tính tinh bào I/1 thiết diện<br /> ngang ống sinh tinh.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> p<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> provironum, số lượng tế bào Sertoli nhiều<br /> nhất, sau đó đến nhóm uống glutation,<br /> cuối cùng là nhóm uống ĐTHT. Kết quả<br /> này cho thấy uống glutation làm cải thiện<br /> số lượng tế bào Sertoli so với nhóm chứng<br /> và nhóm uống ĐTHT (p > 0,05).<br /> * Đường kính ống sinh tinh giữa các nhóm<br /> (micromet):<br /> Bảng 5: Đường kính ngang trung bình<br /> 1 ống sinh tinh.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 145,4 ± 7,16<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 42,33 ± 3,91<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 148,6 ± 6,97<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 45,92 ± 4,37<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 146,2 ± 7,25<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 43,58 ± 4,51<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 147,2 ± 7,12<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 44,21 ± 4,49<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Tương tự như thay đổi số lượng tinh<br /> nguyên bào/1 thiết diện ngang của ống<br /> sinh tinh, số lượng tinh bào I/1 thiết diện<br /> ngang của ống sinh tinh của các nhóm<br /> uống thuốc lớn hơn so với nhóm chứng<br /> uống nước cất. Với thuốc glutation, lượng<br /> tinh bào I tăng nhẹ so với nhóm chứng và<br /> nhóm chuột uống ĐTHT, nhưng không có<br /> ý nghĩa thống kê.<br /> Bảng 4: Số lượng trung bình tế bào<br /> Sertoli/1 thiết diện ngang ống sinh tinh.<br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> * Bề dày biểu mô ống sinh tinh giữa các<br /> nhóm (µm):<br /> Bảng 6: Độ dày lớp biểu mô tinh/1 thiết<br /> diện ngang ống sinh tinh.<br /> Nhóm<br /> <br /> * Kết quả số lượng tế bào Sertoli:<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> Đường kính ngang ống sinh tinh được<br /> cải thiện khi uống thuốc. Nhóm uống<br /> provironum có kết quả khả quan nhất, sau<br /> đó đến glutation và ĐTHT, nhưng không<br /> có ý nghĩa thống kê.<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,62 ± 0,91<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 6,15 ± 0,97<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,85 ± 0,92<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 5,84 ± 1,12<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Có sự thay đổi về số lượng tế bào Sertoli<br /> giữa các nhóm với nhóm chứng và giữa<br /> các nhóm với nhau. Cụ thể: nhóm uống<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 39,92 ± 3,54<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 65,74 ± 3,84<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 46,82 ± 3,96<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 56,75 ± 3,82<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Kết quả đo độ dày lớp biểu mô tinh<br /> thấy ở nhóm chuột uống glutation, thành<br /> biểu mô tinh được bảo vệ đáng kể so với<br /> nhóm chứng (46,81 > 39,98). So với nhóm<br /> chuột uống provironum và glutation, độ<br /> dày biểu mô tinh chênh lệch đáng kể so<br /> với nhóm dùng ĐTHT.<br /> 33<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> 2. Một số chỉ tiêu về chức năng tinh<br /> hoàn.<br /> * Đánh giá về số lượng tinh trùng<br /> (triệu/ml):<br /> Bảng 7: Kết quả đếm số lượng tinh trùng<br /> giữa các nhóm.<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> p<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng di động chậm ở<br /> nhóm glutation giảm so với nhóm uống<br /> nước cất và ĐTHT có ý nghĩa thống kê<br /> p1.4 < 0,05 và p3.4 < 0,05. Tỷ lệ % tinh<br /> trùng di động chậm ở nhóm provironum<br /> thấp nhất.<br /> * Tỷ lệ tinh trùng tại chỗ:<br /> Bảng 10:<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 84,91 ± 7,51<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 87,34 ± 7,42<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 85,24 ± 7,92<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 16,82 ± 3,25<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 86,87 ± 7,62<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 11,14 ± 2,75<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 14,18 ± 2,75<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 14,14 ± 3,11<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Số lượng tinh trùng của nhóm uống<br /> glutation tương đương với nhóm uống<br /> provironum và nhóm uống ĐTHT, nhưng<br /> không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05).<br /> * Tỷ lệ tinh trùng di động nhanh:<br /> Bảng 8:<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> p<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 29,85 ± 3,65<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 32,96 ± 4,65<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 30,35 ± 4,63<br /> <br /> p3.4 < 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 31,65 ± 4,15<br /> <br /> p1.4 < 0,01<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng di động nhanh ở nhóm<br /> glutation tăng rõ rệt so với nhóm uống<br /> nước cất và ĐTHT, khác biệt có ý nghĩa<br /> thống kê với p3.4 < 0,05 và p1.4 < 0,01.<br /> * Tỷ lệ tinh trùng di động chậm:<br /> Bảng 9:<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 21,31 ± 4,12<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 17,33 ± 3,26<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 19,81 ± 3,27<br /> <br /> p3.4 < 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 18,66 ± 3,55<br /> <br /> p1.4 < 0,05<br /> <br /> 34<br /> <br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng tại chỗ ở nhóm<br /> glutation giảm so với nhóm uống nước<br /> cất không có ý nghĩa thống kê. Tỷ lệ %<br /> tinh trùng tại chỗ nhóm provironum giảm<br /> so với nhóm uống ĐTHT không có ý nghĩa<br /> thống kê (p < 0,05).<br /> * Tỷ lệ tinh trùng bất động:<br /> Bảng 11:<br /> Nhóm<br /> <br /> n<br /> <br /> X<br /> <br /> ± SD<br /> <br /> p<br /> <br /> Chứng (1)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 36,04 ± 3,25<br /> <br /> p1.3 < 0,05<br /> <br /> Uống provironum (2)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 34,65 ± 3,45<br /> <br /> p2.4 > 0,05<br /> <br /> Glutation (3)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 36,25 ± 3,15<br /> <br /> p3.4 > 0,05<br /> <br /> Uống ĐTHT (4)<br /> <br /> 30<br /> <br /> 35,75 ± 3,22<br /> <br /> p1.4 > 0,05<br /> <br /> Tỷ lệ % tinh trùng bất động ở nhóm<br /> uống provinorum giảm so với nhóm uống<br /> glutation không có ý nghĩa thống kê. Mức<br /> giảm tỷ lệ này ở nhóm uống glutation so<br /> với nhóm ĐTHT cũng không có ý nghĩa<br /> thống kê (p > 0,05).<br /> <br />