Sổ tay Hệ thống chiếu sáng - tín hiệu xe ô tô - GV. Nguyễn Văn Nhu

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:23

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đèn sử dụng trên xe được phân loại theo mục đích: Chiếu sáng, tín hiệu và thông báo. Ví dụ các đèn pha ở đầu xe được dùng để chiếu sáng khi đi vào ban đêm, các đèn xinhan để báo cho các xe khác cũng như người đi bộ và các đèn hậu ở đuôi xe để thông báo vị trí của xe. Ngoài hệ thống chiếu sáng nói chung, xe còn được trang bị các hệ thống có các chức năng khác nhau tuỳ theo từng khu vực và loại xe. Sổ tay Hệ thống chiếu sáng - tín hiệu xe ô tô trình bày một số kỹ thuật chẩn đoán đèn, tín hiệu trên xe ô tô. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sổ tay Hệ thống chiếu sáng - tín hiệu xe ô tô - GV. Nguyễn Văn Nhu

Sổ tay HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG – TÍN HIỆU Giảng viên: Nguyễn Văn Nhu Đơn vị công tác: Trường ĐH CN Giao thông vận tải Điện thoại: 0975.910.620 Website: http://uttcar.com
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t 1. Tæng quan §Ìn sö dông trªn xe ®îc ph©n lo¹i theo môc ®Ých: ChiÕu s¸ng, tÝn hiÖu vµ th«ng b¸o. VÝ dô c¸c ®Ìn pha ë ®Çu xe ®îc dïng ®Ó chiÕu s¸ng khi ®i vµo ban ®ªm, c¸c ®Ìn xinhan ®Ó b¸o cho c¸c xe kh¸c còng nh ngêi ®i bé vµ c¸c ®Ìn hËu ë ®u«i xe ®Ó th«ng b¸o vÞ trÝ cña xe. Ngoµi hÖ thèng chiÕu s¸ng nãi chung, xe cßn ®îc trang bÞ c¸c hÖ thèng cã c¸c chøc n¨ng kh¸c nhau tuú theo tõng khu vùc vµ lo¹i xe. 2. HÖ thèng chiÕu s¸ng (1) HÖ thèng c¶nh b¸o ®Ìn phÝa sau Ngêi l¸i kh«ng thÓ nhËn ra ®îc c¸c ®Ìn hËu, ®Ìn phanh bÞ ch¸y. HÖ thèng c¶nh b¸o ®Ìn phÝa sau th«ng b¸o cho ngêi l¸i biÕt c¸c bãng ®Ìn hËu bÞ ch¸y nhê mét ®Ìn c¶nh b¸o trªn b¶ng ®ång hå t¸p l« khi c¸c bãng ®Ìn ch¼ng h¹n nh ®Ìn hËu hoÆc ®Ìn phanh bÞ ch¸y. HÖ thèng nµy ®îc ®iÒu khiÓn bëi c¶m biÕn b¸o h háng ®Ìn vµ thêng ®îc l¾p trong khoang hµnh lý. R¬le b¸o h háng ®Ìn x¸c ®Þnh t×nh tr¹ng ®Ìn bÞ ch¸y b»ng c¸ch so s¸nh c¸c ®iÖn ¸p khi ®Ìn ho¹t ®éng b×nh thêng hoÆc khi bÞ hë m¹ch. (2) HÖ thèng DRL (®Ìn ch¹y ban ngµy) ë hÖ thèng nµy, chØ cã ®Ìn pha hoÆc c¶ c¸c ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu tù ®éng bËt s¸ng khi ®éng c¬ næ m¸y ë ban ngµy, do ®ã c¸c xe kh¸c cã thÓ nh×n thÊy. ë mét sè níc v× lý do an toµn luËt qui ®Þnh b¾t buéc ph¶i cã hÖ thèng nµy trªn xe. Tuæi thä cña bãng ®Ìn sÏ bÞ rót ng¾n nÕu ®Ìn bËt liªn tôc víi cêng ®é s¸ng nh ban ®ªm. §Ó n©ng cao tuæi thä cña ®Ìn m¹ch ®iÖn ®îc thiÕt kÕ sao cho cêng ®é s¸ng cña ®Ìn gi¶m ®i khi hÖ thèng DRL ho¹t ®éng. (1/3) 3) HÖ thèng chu«ng nh¾c nhë bËt ®Ìn/hÖ thèng tù ®éng t¾t ®Ìn C¸c ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu tiÕp tôc ®îc bËt s¸ng ngay c¶ khi kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ “LOCK” trong khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ ON. Môc ®Ých cña hÖ thèng nµy lµ ®Ó ng¨n kh«ng cho ¾c qui khái bÞ phãng hÕt ®iÖn do ngêi l¸i quªn kh«ng t¾t ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu. Khi cöa xe phÝa ngêi l¸i ®îc më ra vµ kho¸ ®iÖn ®ang ë vÞ trÝ “LOCK “ hoÆc “ACC” hay kh«ng cã ch×a trong æ kho¸ ®iÖn, th× hÖ thèng nµy sÏ th«ng b¸o cho ngêi l¸i biÕt r»ng ®Ìn vÉn ®ang ë tr¹ng th¸i bËt b»ng chu«ng b¸o hoÆc sÏ tù ®éng t¾t c¸c ®Ìn. HÖ thèng th«ng b¸o b»ng tiÕng kªu ®îc gäi lµ hÖ thèng chu«ng nh¾c nhë c¶nh b¸o ®Ìn b»ng tiÕng chu«ng vµ hÖ thèng tù ®éng t¾t ®Ìn pha ®îc gäi lµ hÖ thèng t¾t ®Ìn tù ®éng. (4) HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng Khi trêi tèi cÇn ph¶i bËt ®Ìn pha, thêng ngêi l¸i chØ ph¶i bËt c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn. ë hÖ thèng nµy, khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ “AUTO”, th× c¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng sÏ x¸c ®Þnh møc ®é ¸nh s¸ng vµ hÖ thèng sÏ tù ®éng bËt ®Ìn pha khi trêi tèi. C¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng ®îc ®Æt ë ®Çu trªn cña b¶ng t¸p l«. Mét sè xe kh«ng cã vÞ trÝ AUTO ë c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn. Trong trêng hîp nµy, hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng ho¹t ®éng khi ë vÞ trÝ OFF. (5) HÖ thèng ®iÒu khiÓn gãc ®é chiÕu s¸ng ®Ìn pha Xe bÞ nghiªng ®i tuú theo ®iÒu kiÖn chÊt t¶i (sè lîng hµnh kh¸ch hoÆc lîng hµnh lý). §ã lµ lý do t¹i sao ®Ìn pha lµm lo¸ m¾t tµi xÕ cña c¸c xe ®èi diÖn. ë hÖ thèng nµy, viÖc vÆn c«ng t¾c ®iÒu khiÓn gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha sÏ ®iÒu chØnh ®îc gãc ®Ìn pha theo ph¬ng th¼ng ®øng. Mét sè xe cã hÖ thèng ®iÒu khiÓn gãc ®é chiÕu s¸ng ®Ìn pha tù ®éng sÏ tù ®éng ®iÒu chØnh c¸c ®Ìn pha ®Ó ®¹t ®îc gãc chiÕu s¸ng theo ph¬ng th¼ng ®øng tèi u. (2/3) -1-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng Kh¸i qu¸t Kh¸i qu¸t (6) HÖ thèng ®Ìn pha phãng ®iÖn C¸c bãng ®Ìn pha phãng ®iÖn, phãng ®iÖn qua khÝ Xenon cho ¸nh s¸ng tr¾ng vµ vïng chiÕu s¸ng réng h¬n so víi khÝ halogen. Tuæi thä cña bãng ®Ìn còng dµi h¬n lµ mét trong nh÷ng ®Æc ®iÓm cña ®Ìn pha phãng ®iÖn. (7) HÖ thèng chiÕu s¸ng khi vµo xe Vµo ban ®ªm rÊt khã nh×n æ kho¸ ®iÖn hoÆc khu vùc sµn xe trong bãng tèi cña cabin. HÖ thèng nµy sÏ bËt ®Ìn chiÕu s¸ng khu vùc æ kho¸ ®iÖn hoÆc c¸c ®Ìn trong xe víi mét thêi gian nhÊt ®Þnh sau khi ®· ®ãng c¸c cöa xe, lµm cho viÖc tra ch×a kho¸ vµo æ kho¸ ®iÖn hoÆc thùc hiÖn c¸c thao t¸c b»ng ch©n ®îc dÔ dµng h¬n (chØ khi c«ng t¾c ®Ìn trÇn ë vÞ trÝ DOOR). Thêi gian chiÕu s¸ng thay ®æi tuú thuéc vµo kiÓu xe. (8) HÖ thèng nh¾c nhë ®Ìn trong xe NÕu ®Ó c¸c ®Ìn trong xe s¸ng liªn tôc sÏ lµm cho ¾c qui sÏ phãng hÕt ®iÖn. §Ó ng¨n ngõa hiÖn tîng nµy. HÖ thèng nµy tù ®éng t¾t ®Ìn trong xe (gåm c¶ ®Ìn trÇn vµ ®Ìn chiÕu s¸ng æ kho¸ ®iÖn) sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh ®Ó ®Ìn s¸ng vµ cöa xe hÐ më khi kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ “LOCK” hoÆc khi ch×a kho¸ ®iÖn kh«ng ®îc tra vµo æ kho¸. (3/3) C¸c bé phËn VÞ trÝ HÖ thèng chiÕu s¸ng cã c¸c bé phËn sau ®©y: 1. §Ìn pha/®Ìn pha lo¹i phãng ®iÖn (ECU ®iÒu khiÓn ®Ìn pha phãng ®iÖn) (§Ìn s¬ng mï phÝa tríc) 2. Côm ®Ìn phÝa sau (§Ìn s¬ng mï phÝa sau) 3. C«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn vµ ®é s¸ng (C«ng t¾c ®Ìn xinhan, c«ng t¾c ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc/phÝa sau) 4. §Ìn xinhan vµ ®Ìn b¸o nguy hiÓm 5. C«ng t¾c ®Ìn b¸o nguy hiÓm 6. Bé nhÊp nh¸y ®Ìn xinhan 7. C¶m biÕn b¸o h háng ®Ìn 8. R¬ le tæ hîp 9. C¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng 10. C«ng t¾c ®iÒu khiÓn gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha 11. Bé chÊp hµnh ®iÒu khiÓn gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha 12. §Ìn trong xe 13. C«ng t¾c cöa 14. §Ìn chiÕu s¸ng kho¸ ®iÖn. (3/3) -2-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng §Ìn pha vµ ®Ìn hËu HÖ thèng ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu 1. HÖ thèng ®Ìn hËu Cã hai lo¹i hÖ thèng ®Ìn hËu: lo¹i ®Ìn hËu ®îc nèi trùc tiÕp vµo c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn vµ lo¹i cã r¬le ®Ìn hËu. (1) Lo¹i nèi trùc tiÕp Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ®îc vÆn vÒ vÞ trÝ “TAIL”, th× c¸c ®Ìn hËu bËt s¸ng. (2) Lo¹i cã r¬le ®Ìn hËu Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn vÆn vÒ vÞ trÝ “TAIL”, th× dßng ®iÖn ®i vµo phÝa cuén d©y cña r¬ le ®Ìn hËu. R¬le ®Ìn hËu ®îc bËt lªn vµ ®Ìn s¸ng. Tham kh¶o: Mét sè xe cã hÖ thèng ®Ìn hËu ®îc trang bÞ chØ b¸o ®Ìn hËu. (1/13) 2. HÖ thèng ®Ìn pha Cã hai lo¹i hÖ thèng ®Ìn pha kh¸c nhau tuú theo chóng cã thiÕt bÞ ®iÖn nh r¬le ®Ìn pha vµ r¬le ®iÒu chØnh ®é s¸ng. Nh×n chung khi c«ng t¾c ®iÒu chØnh ®é s¸ng ë vÞ trÝ “FLASH”, th× m¹ch ®iÖn ®îc cÊu t¹o ®Ó bËt s¸ng c¸c ®Ìn ngay c¶ khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ OFF. (2/13) -3-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng §Ìn pha vµ ®Ìn hËu HÖ thèng ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu (1) Lo¹i kh«ng cã r¬ le ®Ìn pha vµ kh«ng cã r¬le ®iÒu chØnh ®é s¸ng · §Ìn pha (ChiÕu gÇn LO - Bearn) Khi xoay c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn vÒ vÞ trÝ HEAD (LOW), ®Ìn pha (chiÕu gÇn) bËt s¸ng. (3/13) · §Ìn pha (ChiÕu xa “High – Bearn”) Khi xoay c«ng t¾c vÒ vÞ trÝ HEAD (HIGH), th× ®Ìn pha-chiÕu xa bËt s¸ng vµ ®Ìn chØ b¸o ®Ìn pha-chiÕu xa trªn b¶ng ®iÒu khiÓn còng bËt s¸ng. (4/13) · §Ìn pha FLASH (Nh¸y pha) Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ FLASH th× ®Ìn pha chiÕu xa sÏ bËt s¸ng. tham kh¶o: Mét sè xe cã hÖ thèng ®Ìn pha ®îc trang bÞ ®Ìn chØ b¸o ®Ìn pha. (5/13) -4-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng §Ìn pha vµ ®Ìn hËu HÖ thèng ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu (2) Lo¹i cã r¬ le ®Ìn pha nhng kh«ng cã r¬ le ®iÒu chØnh ®é s¸ng (6/13) · Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn pha-chiÕu gÇn Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ HEAD (LOW), th× r¬le ®Ìn pha ®îc bËt lªn vµ ®Ìn pha-chiÕu gÇn s¸ng lªn. (7/13) · Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn pha-chiÕu xa Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ HEAD (HIGH), th× r¬ le ®Ìn pha bËt ®Ìn pha-chiÕu xa vµ ®Ìn chØ b¸o ®Ìn pha-chiÕu xa trªn ®ång hå t¸p l« còng bËt s¸ng. Gîi ý: Lo¹i m¾c nèi tiÕp víi ®Ìn chØ b¸o Dßng ®iÖn ®i tõ ®Ìn pha-chiÕu gÇn ®Õn ®Ìn chØ b¸o ®Ìn pha-chiÕu xa vµ ®Ìn chØ b¸o bËt s¸ng. Dßng ®iÖn ®i ®Õn ®Ìn pha-chiÕu gÇn, nhng v× ®iÖn trë vµ dßng ®iÖn nhá nªn chóng kh«ng s¸ng. (8/13) -5-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng §Ìn pha vµ ®Ìn sau HÖ thèng ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu · Ho¹t ®éng nh¸y ®Ìn pha Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ FLASH, th× r¬ le ®Ìn pha bËt lªn vµ c¸c ®Ìn pha-chiÕu xa bËt s¸ng. (9/13) (3) Lo¹i cã c¶ r¬le ®Ìn pha vµ r¬le ®iÒu chØnh ®é s¸ng (10/13) · Ho¹t ®éng cña ®Ìn pha-chiÕu gÇn Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ HEAD (LOW), th× r¬ le ®Ìn pha bËt lªn vµ c¸c ®Ìn pha-chiÕu gÇn bËt s¸ng. (11/13) -6-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng §Ìn pha vµ ®Ìn hËu HÖ thèng ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu · Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn pha-chiÕu xa Khi c«ng t¾c ®Ìn pha dÞch chuyÓn tíi vÞ trÝ HEAD (HIGH), th× c¸c r¬le ®Ìn pha vµ ®iÒu chØnh ®é s¸ng ®Ìn bËt lªn, c¸c ®Ìn pha-chiÕu xa bËt s¸ng vµ ®Ìn chØ b¸o ®Ìn pha-chiÕu xa trªn b¶ng t¸p l« còng bËt s¸ng. (12/13) · Nguyªn lý ho¹t ®éng nh¸y pha FLASH Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ FLASH, th× c¸c r¬le ®Ìn pha vµ ®iÒu chØnh ®é s¸ng ®Ìn bËt lªn vµ ®Ìn pha-chiÕu xa bËt s¸ng. (13/13) C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®Ìn xinhan vµ c¶nh b¸o nguy hiÓm 1. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn xinhan Khi c«ng t¾c ®Ìn xinhan ho¹t ®éng, c¸c c«ng t¾c ®Ìn bé nh¸y ®Ìn xinhan bËt ®Ìn xinhan bªn tr¸i vµ bªn ph¶i lµm cho ®Ìn xinhan ë phÝa ®ã nhÊp nh¸y. §Ó b¸o cho ngêi l¸i biÕt hÖ thèng ®Ìn xinhan ®ang ho¹t ®éng mét ©m thanh ®îc ph¸t ra bëi hÖ thèng nµy. (1/4) -7-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®Ìn xinhan vµ c¶nh b¸o nguy hiÓm · RÏ sang tr¸i Khi c«ng t¾c ®Ìn xinhan ®îc dÞch chuyÓn vÒ bªn tr¸i, th× cùc EL cña bé nh¸y ®Ìn xinhan vµ ®Êt ®îc nèi th«ng. Dßng ®iÖn ®i tíi cùc LL vµ ®Ìn xinhan bªn tr¸i nhÊp nh¸y. (2/4) · RÏ sang ph¶i Khi c«ng t¾c ®Ìn xinhan dÞch chuyÓn vÒ bªn ph¶i th× cùc ER cña bé nh¸y ®Ìn xinhan ®îc tiÕp m¸t. Dßng ®iÖn ®i tíi cùc LR vµ ®Ìn xinhan bªn ph¶i nhÊp nh¸y. Gîi ý: NÕu mét bãng ®Ìn xinhan bÞ ch¸y, th× cêng ®é dßng ®iÖn gi¶m xuèng, th× tÇn sè nhÊp nh¸y t¨ng lªn ®Ó th«ng b¸o cho ngêi l¸i biÕt. (3/4) 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn b¸o nguy hiÓm Khi c«ng t¾c ®Ìn b¸o nguy hiÓm ®îc bËt ON, th× cùc EHW cña ®Ìn xinhan ®îc tiÕp m¸t. Dßng ®iÖn ®i tíi c¶ hai cùc LL vµ LR vµ tÊt c¶ c¸c ®Ìn xinhan (b¸o rÏ) ®Òu nhÊp nh¸y. (4/4) -8-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc vµ phÝa sau 1. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc §Ìn s¬ng mï phÝa tríc ho¹t ®éng khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ TAIL hoÆc HEAD. Khi c«ng t¾c ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc ®îc bËt ON, th× r¬ le ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc ho¹t ®éng vµ c¸c ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc bËt s¸ng. (1/2) 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña ®Ìn s¬ng mï phÝa sau §Ìn s¬ng mï phÝa sau còng ho¹t ®éng khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ TAIL hoÆc HEAD nh ®èi víi ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc. C«ng t¾c ®Ìn s¬ng mï phÝa sau lo¹i cÇn bËt lªn khi c«ng t¾c nµy dÞch thªm mét nÊc tõ vÞ trÝ ON cña ®Ìn s¬ng mï phÝa tríc. Gîi ý: §Ìn s¬ng mï phÝa sau cã cÊu t¹o ®Ó gióp cho ngêi l¸i kh«ng quªn t¾t. Khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ OFF trong khi ®Ìn s¬ng mï phÝa sau s¸ng (vÞ trÝ ON), th× ®Ìn s¬ng mï phÝa sau tù ®éng t¾t. Khi ®iÒu nµy x¶y ra ®Ìn s¬ng mï phÝa sau vÉn gi÷ ë tr¹ng th¸i t¾t ngay c¶ khi c«ng t¾c ®Ìn nµy l¹i ®îc xoay vÒ vÞ trÝ HEAD. Chøc n¨ng nµy ®îc ®iÒu khiÓn b»ng c¬ khÝ hoÆc ®iÖn tuú theo lo¹i xe. M¹ch ®iÖn bªn tr¸i ®îc ®iÒu khiÓn b»ng c¬ khÝ. (2/2) -9-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c lo¹i ®Ìn kh¸c HÖ thèng c¶nh b¸o ®Ìn hËu 1. Hë m¹ch c¸c ®Ìn phanh vµ ®Ìn phanh l¾p trªn cao Khi c¸c ®Ìn phanh vµ ®Ìn phanh l¾p trªn cao ®ang lµm viÖc b×nh thêng, th× ®iÖn ¸p cña c¸c bé so s¸nh 1 vµ 2 ë phÝa d¬ng khi c¸c ®Ìn cã ®é s¸ng thÊp h¬n so víi ®iÖn ¸p tiªu chuÈn ®a vµo phÝa ©m. Do ®ã, ®Çu ra cña c¸c bé so s¸nh 1 vµ 2 b»ng “0”. V× lý do nµy, Tranzisto ë tr¹ng th¸i t¾t vµ ®Ìn c¶nh b¸o ®Ìn phÝa sau kh«ng s¸ng. Tõ tr¹ng th¸i nµy, thËm chÝ ngay c¶ mét m¹ch ®Ìn bÞ hë, nhng ®iÖn ¸p ë phÝa d¬ng cña bé so s¸nh t¨ng lªn vµ lín h¬n ®iÖn ¸p tiªu chuÈn ®a vµo phÝa ©m. Do vËy c¸c bé so s¸nh 1 hoÆc 2 sÏ cho ra tõ “1” tíi OR1 cña cæng OR. Do ®ã OR1 sÏ ®a ra “1” tíi m¹ch trÔ/gi÷ c©n b»ng. M¹ch trÔ/gi÷ c©n b»ng bËt Tranzisto Tr ON sau kho¶ng 0,3 tíi 0,5 gi©y lµm bËt s¸ng ®Ìn c¶nh b¸o ®Ìn phÝa sau trªn ®ång hå t¸p l«. M¹ch gi÷ c©n b»ng ho¹t ®éng cho ®Õn khi c«ng t¾c khëi ®éng ng¾t v× vËy ®Ìn c¶nh b¸o vÉn cßn s¸ng. (1/2) 2. Hë m¹ch ®Ìn hËu Gièng nh m¹ch cña ®Ìn phanh, khi m¹ch ®Ìn hËu bÞ hë, cña bé so s¸nh 3 ®¸nh gi¸ ®iÖn ¸p ®· ®îc thay ®æi råi ®a ra “1” tíi OR2. TÝn hiÖu ®îc truyÒn tõ OR2 tíi m¹ch trÔ/gi÷ c©n b»ng tíi Tr vµ ®Ìn c¶nh b¸o ®Ìn phÝa sau bËt s¸ng. (2/2) -10-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®Ìn ch¹y ban ngµy 1. Nguyªn lý chung HÖ thèng DRL (®Ìn ch¹y ban ngµy) bËt c¸c ®Ìn pha khi ch¹y xe ë ban ngµy. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c bãng ®Ìn pha ®îc bËt s¸ng trong suèt thêi gian xe ch¹y, do ®ã lµm cho tuæi thä cña bãng ®Ìn gi¶m ®i. §Ó ng¨n ngõa hiÖn tîng nµy, m¹ch hÖ thèng ®îc trang bÞ m¹ch ®iÖn ®Ó gi¶m cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn pha khi hÖ thèng DRL ®ang ho¹t ®éng. §iÒu nµy ®îc thùc hiÖn chñ yÕu b»ng mét trong 3 lo¹i m¹ch ®iÖn chÝnh sau ®©y. (1) Lo¹i m¹ch gi¶m cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn nhê ®iÖn trë Cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn ®îc gi¶m xuèng th«ng qua ®iÖn trë bè trÝ trong DRL khi hÖ thèng nµy ho¹t ®éng. (1/6) (2) Lo¹i gi¶m cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn nhê m¾c nèi tiÕp c¸c ®Ìn pha víi nhau Cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn ®îc gi¶m xuèng nhê m¾c nèi tiÕp c¸c ®Ìn pha bªn tr¸i vµ bªn ph¶i khi hÖ thèng DRL ®ang ho¹t ®éng. (2/6) (3) Lo¹i gi¶m cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn th«ng qua ®iÒu chØnh r¬ le chÝnh cña hÖ thèng DRL Cêng ®é lµm viÖc cña ®Ìn ®îc gi¶m xuèng nhê bè trÝ m¹ch ®iÒu khiÓn trong r¬ le chÝnh khi hÖ thèng DRL ®ang ho¹t ®éng. Gîi ý: HÖ thèng DRL ho¹t ®éng khi ®éng c¬ ®ang næ m¸y vµ khi phanh tay ®îc nh¶ ra. §Ó thiÕt lËp t×nh tr¹ng nµy, ngêi ta thêng sö dông tÝn hiÖu ®Çu vµo tõ m¸y ph¸t ®iÖn hoÆc tõ phanh tay. Tuy nhiªn mét sè xe kh«ng cã tÝn hiÖu phanh tay. ë mét sè xe ®Ìn hËu bËt s¸ng trong cïng mét thêi ®iÓm nµy. (3/6) -11-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®Ìn ®ang ch¹y ban ngµy Sù gi¶i thÝch nµy ®îc dùa trªn hÖ thèng ®Ìn xe ch¹y ban ngµy DRL cã trang bÞ ®iÖn trë. (4/6) 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng (1) Khi ®éng c¬ ®· næ m¸y vµ khi cÇn phanh tay ®îc nh¶ ra th× r¬ le chÝnh cña hÖ thèng ®Ìn xe ch¹y ban ngµy bËt c¸c ®Ìn pha lªn. NÕu c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ OFF hoÆc TAIL vµ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®é s¸ng ®Ìn ë vÞ trÝ LOW, th× r¬ le cña hÖ thèng ®Ìn ch¹y ban ngµy ng¾t vµ dßng ®iÖn ®i qua ®iÖn trë cña hÖ thèng. KÕt qu¶ lµ c¸c ®Ìn pha ®îc bËt s¸ng víi cêng ®é ®îc gi¶m tíi cßn 80 – 85% (5/6) (2) NÕu c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn dÞch chuyÓn vÒ vÞ trÝ HEAD, th× r¬ le No. 2 cña DRL ®îc bËt lªn vµ dßng ®iÖn ch¹y tíi c¸c ®Ìn pha mµ kh«ng qua ®iÖn trë cña DRL. C¸c ®Ìn pha chiÕu s¸ng ë cêng ®é b×nh thêng. R¬ le No. 2 cña DRL bËt lªn ngay c¶ khi c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®é s¸ng ®Ìn ë vÞ trÝ HIGH hoÆc FLASH do ®ã c¸c ®Ìn pha sÏ chiÕu s¸ng ë ®é s¸ng b×nh thêng. (6/6) -12-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng chu«ng nh¾c nhë ®Ìn/ hÖ thèng t¾t ®Ìn tù ®éng 1. Ho¹t ®éng cña hÖ thèng chu«ng nh¾c nhë ®Ìn · C«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ TAIL hoÆc HEAD · Kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ACC hoÆc LOCK. · Cöa xe phÝa ngêi l¸i më NÕu c¸c ®iÒu kiÖn trªn ®îc tho¶ m·n, dßng ®iÖn sÏ kh«ng qua cùc A cña b¶ng ®ång hå t¸p l«. Vµ nÕu c«ng t¾c cöa phÝa ngêi l¸i ®îc bËt vÒ vÞ trÝ ON, th× cùc B ®îc nèi th«ng víi m¸t. Khi ®iÒu nµy x¶y ra, ECU trong b¶ng ®ång hå t¸p l« sÏ bËt Tranzisto Tr lªn. Dßng ®iÖn ch¹y gi÷a c¸c cùc C vµ D cña b¶ng ®ång hå t¸p l« vµ chu«ng ph¸t ra tiÕng kªu. Sau khi hÖ thèng chu«ng nh¾c nhë ®Ìn ®îc kÝch ho¹t, hÖ thèng cã thÓ ®îc ng¾t vµ chu«ng ngõng kªu b»ng c¸ch t¾t c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn vÒ vÞ trÝ OFF hoÆc kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON. Gîi ý: ë mét sè kiÓu xe cã trang bÞ hÖ thèng nh¾c nhë ch×a kho¸, v× chøc n¨ng hÖ thèng nµy cÇn ®îc u tiªn nªn khi cöa xe phÝa ngêi l¸i më víi ch×a kho¸ ®îc tra vµo trong æ kho¸ ®iÖn vµ chu«ng nh¾c nhë ch×a kho¸ sÏ ph¸t ra tiÕng kªu. (1/2) -13-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng chu«ng nh¾c nhë ®Ìn/ hÖ thèng t¾t ®Ìn tù ®éng 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña hÖ thèng t¾t ®Ìn tù ®éng Khi ®Ìn pha vµ ®Ìn hËu bËt s¸ng (kho¸ ®iÖn ë vÞ trÝ ON, c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ TAIL hoÆc HEAD), nÕu kho¸ ®iÖn ®îc bËt lªn vÞ trÝ ON hay ACC hoÆc LOCK vµ cöa xe phÝa ngêi l¸i më, th× dßng ®iÖn kh«ng qua cùc A cña r¬ le tæ hîp. C«ng t¾c cöa l¸i xe sÏ bËt lªn vµ cùc B ®îc nèi th«ng víi ®Êt. Khi ®iÒu nµy x¶y ra, IC trong r¬ le tæ hîp sÏ ng¾t c¸c Tranzisto Tr1 vµ Tr2. Dßng ®iÖn kh«ng ®i qua gi÷a c¸c cùc C vµ D , E vµ F vµ ®Ìn hËu vµ ®Ìn pha tù ®éng t¾t. Sau khi kÝch ho¹t hÖ thèng t¾t ®Ìn tù ®éng, cã thÓ dõng sù lµm viÖc cña hÖ thèng ®Ìn pha còng nh ®Ìn hËu sÏ ®îc bËt s¸ng trë l¹i b»ng c¸ch bËt kho¸ ®iÖn lªn vÞ trÝ ON nÕu c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ TAIL hoÆc HEAD. (2/2) -14-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng 1. Nguyªn t¾c chung Khi c¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng x¸c ®Þnh gãc chiÕu s¸ng cña ®Ìn ra xung quanh mµ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ìn ë vÞ trÝ AUTO (hoÆc vÞ trÝ OFF ®èi víi c¸c xe kh«ng cã vÞ trÝ AUTO), nã truyÒn tÝn hiÖu tíi bé phËn ®iÒu khiÓn ®Ìn, bé phËn nµy sÏ bËt s¸ng c¸c ®Ìn hËu vµ sau ®ã tíi c¸c ®Ìn pha tuú theo møc ®é chiÕu s¸ng xung quanh. HÖ thèng nµy còng cã chøc n¨ng bËt c¸c ®Ìn hËu nhng kh«ng bËt c¸c ®Ìn pha trong mét thêi gian ng¾n khi trêi trë nªn tèi trong mét kho¶nh kh¾c ch¼ng h¹n nh xe ch¹y díi gÇm cÇu hoÆc díi c¸c phè cã nhiÒu c©y mµ trêi xung quanh vÉn s¸ng. Tuy nhiªn, nÕu sau mét thêi gian mµ ®é s¸ng cña m«i trêng xung quanh vÉn thÊp h¬n gi¸ trÞ qui ®Þnh th× c¸c ®Ìn pha sÏ bËt s¸ng. Cã hai lo¹i hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng. §ã lµ lo¹i cã c¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng vµ bé phËn ®iÒu khiÓn ®Ìn ®îc bè trÝ chung hoÆc lo¹i cã ®Ìn hËu vµ ®Ìn pha ®îc bËt s¸ng cïng mét lóc. (1/3) 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng Khi c¶m biÕn ®iÒu khiÓn ®Ìn tù ®éng x¸c ®Þnh ®îc møc ®é chiÕu s¸ng xung quanh nã ph¸t ra mét tÝn hiÖu xung cña bé ®iÒu ®iÒu khiÓn ®Ìn. Khi ®ã bé ®iÒu khiÓn ®Ìn sÏ ®¸nh gi¸ ®é gi¶m cêng ®é chiÕu s¸ng vµ kÝch ho¹t c¸c r¬le ®Ìn hËu vµ ®Ìn pha ®Ó bËt s¸ng c¸c ®Ìn nµy. Khi bé ®iÒu khiÓn ®Ìn ®¸nh gi¸ thÊy sù t¨ng cña cêng ®é s¸ng th× c¸c ®Ìn hËu vµ ®Ìn pha bÞ t¾t. (2/3) -15-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng ®iÒu khiÓn gãc ®é chiÕu s¸ng ®Ìn pha 1. CÊu t¹o (1) C«ng t¾c ®iÒu khiÓn gãc ®é chiÕu s¸ng ®Ìn pha Ngêi l¸i cã thÓ ®iÒu chØnh gãc ®é tia s¸ng ®Ìn pha lªn hoÆc xuèng b»ng c¸ch ®iÒu chØnh nóm xoay. Mét biÕn trë trong c«ng t¾c ®Ìn sÏ ®iÒu chØnh cêng ®é dßng ®iÖn trong m¹ch ®iÒu khiÓn tû lÖ víi gãc xoay cña nóm. (2) Bé kÝch ho¹t ®iÒu khiÓn gãc ®é chiÕu s¸ng ®Ìn pha Bé kÝch ho¹t quay mét m« t¬ theo chiÒu quay kim ®ång hå hoÆc ngîc l¹i vµ dÞch chuyÓn trôc ra tiÕn hoÆc lïi theo sù ho¹t ®éng cña c«ng t¾c ®iÒu khiÓn gãc ®é tia s¸ng ®Ìn pha lµm cho tia s¸ng ®Ìn pha híng lªn hoÆc xuèng. Bé kÝch ho¹t ®îc trang bÞ mét chiÕt ¸p. TÝn hiÖu ®îc truyÒn tíi IC bªn trong theo vÞ trÝ cña bé kÝch ho¹t. (1/2) 2. Nguyªn lý ho¹t ®éng Cêng ®é dßng ®iÖn tû lÖ víi vÞ trÝ c«ng t¾c ®iÒu khiÓn gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha ®îc quyÕt ®Þnh bëi c¸c IC ®Ìn pha. C¸c IC trong bé kÝch ho¹t bªn tr¸i, bªn ph¶i sÏ dÉn ®éng m« t¬ theo cêng ®é dßng ®iÖn tõ c¸c c«ng t¾c. C¸c IC trong bé kÝch ho¹t liªn tôc x¸c ®Þnh vÞ trÝ thùc tÕ (gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha) cña bé kÝch ho¹t nhê chiÕt ¸p vµ ®iÒu khiÓn sù ho¹t ®éng cña m« t¬. §ã lµ lý do t¹i sao bé kÝch ho¹t cã thÓ x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ gãc chiÕu s¸ng ®Ìn pha theo cêng ®é dßng ®iÖn tõ c«ng t¾c. (2/2) -16-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c ®Ìn kh¸c HÖ thèng chiÕu s¸ng khi lªn xe/hÖ thèng nh¾c nhë ®Ìn trong xe 1. Nguyªn lý ho¹t ®éng cña hÖ thèng chiÕu s¸ng khi lªn xe · Khi kh«ng cã ch×a kho¸ trong æ kho¸ ®iÖn. · Khi tÊt c¶ c¸c xe ®· ®ãng sau ®ã cã mét trong c¸c cöa xe ®· më. Khi tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn trªn ®îc tho¶ m·n, th× tÝn hiÖu ng¾t c¶nh b¸o më kho¸ b»ng ch×a ®îc ®a vµo cùc A. TÝn hiÖu ®ãng ng¾t cöa xe tíi cùc B ®îc ®a vµo IC trong r¬le tæng hîp. Theo c¸c tÝn hiÖu nµy IC kÝch ho¹t chøc n¨ng ®Õm thêi gian. Tranzisto Tr tiÕp tôc bËt tõ cùc C kho¶ng 15 gi©y. Do ®ã, c¸c ®Ìn trong xe vµ ®Ìn chiÕu s¸ng ch×a kho¸ ®iÖn vÉn cßn s¸ng. Khi hÖ thèng ho¹t ®éng b×nh thêng ®Ìn sÏ tiÕp tôc s¸ng kho¶ng 15 gi©y. Tuy nhiªn, khi bé ®Õm thêi gian ho¹t ®éng, khi kho¸ ®iÖn ®îc bËt lªn vÞ trÝ ON hoÆc tÊt c¶ c¸c cöa ®îc ®ãng l¹i th× c¸c ®Ìn sÏ t¾t ngay lËp tøc. ë mét sè xe cã hÖ thèng lµm c¸c ®Ìn t¾t tõ tõ. Thêi gian c¸c ®Ìn s¸ng vµ c¸c chi tiÕt kh¸c tuú theo tõng kiÓu xe. -17-
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n-§iÖn 1 HÖ thèng chiÕu s¸ng C¸c lo¹i ®Ìn kh¸c HÖ thèng chiÕu s¸ng khi lªn xe/hÖ thèng nh¾c nhë ®Ìn trong xe 2. Nguyªn lý hÖ thèng nh¾c nhë ®Ìn chiÕu s¸ng trong xe Gièng nh hÖ thèng ®Ìn chiÕu s¸ng khi lªn xe, nÕu r¬ le tæ hîp cña hÖ thèng nh¾c nhë ®Ìn chiÕu s¸ng trong xe nhËn ®îc c¸c tÝn hiÖu tõ c«ng t¾c c¶nh b¸o më kho¸ b»ng ch×a vµ c«ng t¾c cöa, nã sÏ bËt m¹ch bé ®Þnh thêi lªn. Mçi ®Ìn sÏ s¸ng kho¶ng 20 phót vµ sau ®ã t¾t. Thêi gian cña ®Ìn vµ c¸c chi tiÕt kh¸c còng kh¸c nhau tuú theo kiÓu xe. -18-