intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sử dụng vạt da cân cẳng chân sau trong cuống ngoại vi che phủ lộ gân gót: Ca lâm sàng

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

3
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày các vạt da cân cuống ngoại vi vùng cẳng chân với nền tảng máu nuôi là các mạch xuyên (perforators), mạch máu vách da (septocunanous blood vessels) với lưới mao mạch phong phú trên cân là một trong các lựa chọn tốt cho các che phủ tổn thương khuyết hổng nhỏ và trung bình vùng cẳng chân nói chung và đặc biệt vùng 1/3 dưới cẳng chân và cổ chân nói riêng.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sử dụng vạt da cân cẳng chân sau trong cuống ngoại vi che phủ lộ gân gót: Ca lâm sàng

  1. HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT - HỘI Y HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH SỬ DỤNG VẠT DA CÂN CẲNG CHÂN SAU TRONG CUỐNG NGOẠI VI CHE PHỦ LỘ GÂN GÓT: CA LÂM SÀNG Nguyễn Anh Tuấn1,2, Nguyễn Thành Phát1, Đường Hùng Mạnh1, Nguyễn Thái Thùy Dương1, Trương Thị Tú Anh1, Vũ Hữu Thịnh1 TÓM TẮT 48 A 47-year-old man patient with medical Bệnh nhân nam, 47 tuổi, có bệnh đái tháo history: diabetes, kidney transplantation (5 years đường, ghép thận (cách nhập viện 5 năm), thoái ago), hepatitis C and arthrosis at right hip. After hóa khớp háng phải, viêm gan siêu vi C. Bệnh trafic accident he was closed rupture of Achilles nhân bị tai nạn giao thông đứt kín gân gót chân tendon, he was repaired ruptured tendon one trái, bệnh nhân được mổ nối gân 1 tuần sau tai week after accident, 10 days later, he has signs of nạn. 10 ngày sau mổ bệnh nhân có biểu hiện hoại skin necrosis, infection and tendon exposed at tử da vùng gân gót Achilles, nhiễm trùng và lộ Achilles tendon (4x4cm). Two months in gân đã nối (4x4cm). Bệnh nhân được kiểm soát coordinating blood sugar control, antibiotics, đường huyết tốt, kháng sinh và mổ cắt lọc, đặt hút áp lực âm nhiều lần. Bệnh nhân được mổ debridement and doing Vacumm Asisted closer xoay vạt da cân cẳng chân sau trong cuống ngoại many times, patient was used the medial vi 2 tháng sau mổ nối gân. Sau 10 ngày cắt chỉ fasciocutaneous flap with distally based pedicle (10 tuần sau mổ nối gân) vết thương lành tốt, gân to cover exposed Achilles tendon. 10 days after gót lộ được che phủ hoàn toàn. Vạt da cân cẳng flap rotation, the wound and exposed tendon chân sau trong cuống ngoại vi có thể là một trong completely heal and covered (10 weeks after các chọn lựa cho che phủ mất mô vùng gân gót. tendon repaire). The medial fasciocutaneous flap Từ khóa: vạt cuống ngoại vi, che phủ lộ gân with distally based pedicle can be one of the gót. options to cover tissue defect at ankle. Keywords: distally based pedicle flap, SUMMARY covering exposed Achilles tendon. USING MEDIAL FASCIOCUTANEOUS FLAP WITH DISTALLY BASED I. ĐẶT VẤN ĐỀ PEDICLE TO COVER EXPOSED Khuyết hổng mô mềm vùng 1/3 dưới ACHILLES TENDON: A CASE cẳng chân và cổ chân luôn là thách thức với REPORT các phẫu thuật viên tạo hình, vì đây là vùng máu nuôi kém, dưới lớp da và mô dưới da 1 Khoa Tạo hình - Thẩm mỹ, Bệnh viện Đại học Y mỏng là các cấu trúc giải phẫu: xương, khớp, Dược Thành phố Hồ Chí Minh gân, mạch máu… khi có tổn thương, nhất là 2 Liên Chi Hội Điều trị vết thương Thành phố Hồ chấn thương vì thế dễ hoại tử mô mềm gây lộ Chí Minh các cấu trúc nêu trên, việc che phủ luôn gặp Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Anh Tuấn khó khăn. Trên bệnh nhân (BN) có bệnh nền Email: anhtuan79@gmail.com tiểu đường nguy cơ hoại tử mô, chậm lành Ngày nhận bài: 27/6/2024 vết thương (VT) càng tăng lên cao. Các BN Ngày phản biện khoa học: 2/8/2024 có ghép tạng, thường phải dùng các thuốc ức Ngày duyệt bài: 5/8/2024 394
  2. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 chế miễn dịch đo đó sẽ làm giảm sức đề Tại thời điểm nhập khoa TH - TM, BN kháng của cơ thể dẫn đến tăng khả năng còn bất động cẳng - cổ chân bằng bột có mở nhiễm trùng và chậm hoặc không lành VT cửa sổ lộ VT khoảng 4 x 4cm, lộ gân gót, mô Đối với các BN có các VT ở vùng 1/3 hạt kém, bờ mép VT dày, chai cứng (Hình 2- dưới cẳng chân và cổ chân với các bệnh nền A). Da vùng cẳng chân khá tốt, mềm mại, có làm tăng nguy cơ chậm lành VT, nhiễm các sẹo nhỏ vùng mặt ngoài cẳng chân (lấy trùng thì chọn lựa dùng các vạt có máu nuôi gân ghép). BN được chẩn đoán: VT khó lành tốt luôn là chọn lựa hàng đầu. vùng gân gót , mất da, lộ gân gót đã nối trên Các vạt da cân cuống ngoại vi vùng cẳng BN có tiểu đường, ghép thận, viêm gan siêu chân với nền tảng máu nuôi là các mạch vi C, hư khớp háng phải. Các cơ quan khác xuyên (perforators), mạch máu vách da (tim mạch, hô hấp…) chưa phát hiện bất (septocunanous blood vessels) với lưới mao thường. mạch phong phú trên cân là một trong các Hướng điều trị: lên chương trình mổ cắt lựa chọn tốt cho các che phủ tổn thương lọc, xoay vạt da cuống. khuyết hổng nhỏ và trung bình vùng cẳng BN được làm các xét nghiệm máu: trong chân nói chung và đặc biệt vùng 1/3 dưới giới hạn bình thường. Cấy dịch VT: âm tính cẳng chân và cổ chân nói riêng. Chúng tôi (BN đang dùng kháng sinh). báo cáo ca thành công dùng vạt da cân cẳng DSA cẳng chân trái: các mạch vùng cẳng chân sau trong cuống ngoại vi che phủ VT lộ chân thông nối tốt, vùng VT có nhiều lưới gân trên BN có nhiều yếu tố không thuận lợi mao mạch phong phú. Đặc biệt vùng 1/3 cho lành VT: vị trí, bệnh nền… dưới cẳng chân có nhiều nhánh xuyên lên da hoà vào mạng mao mạch dưới da (Hình 1). II. MÔ TẢ CA LÂM SÀNG BN nam, 47 tuổi, sau tai nạn giao thông, III. KỸ THUẬT MỔ LẤY VẠT XOAY CHE VT LỘ BN bị đứt kín gân Achille trái. GÂN GÓT BN có tiền sử: tiểu đường đang điều trị, BN được mổ cắt lọc và xoay vạt da cẳng ghép thận cách 5 năm, viêm gan siêu vi C và chân sau trong cuống ngoại vi: dài 18cm khớp háng phải bị thoái hoá, hoại tử chỏm (điểm xoay cách mắt cá trong 12cm), rộng xương đùi. 4cm, bờ trước vạt cách bờ sau xương chày Một tuần sau tai nạn, BN nhập viện và 1cm (không lấy tĩnh mạch hiển), bờ sau vạt được nối gân và ghép gân (mác dài cùng cách đường sau giữa cẳng chân 1cm về phía bên) đứt. 10 ngày sau mổ nối gân, tại vùng trong (không lấy thần kinh bì bắp chân). Dải vết mổ có biểu hiện nhiễm trùng, hoại tử da da giữ lại trên cuống rộng 2,5cm. Một đường và lộ đoạn gân được nối. BN đã được điều mở da từ đểm xoay cuống đến mép trên VT trị: ổn định đường huyết, các thuốc sau ghép rộng khoảng 3cm để chứa cuống da (Hình 2- thận, kháng sinh, mổ cắt lọc và chăm sóc VT B). Sau mổ bất động nẹp bột mặt trước cổ với hút áp lực âm (Vacuum Assisted Closure chân. VT và gân gót được che phủ hoàn toàn. - VAC) liên tục 2 tháng, VT không lành và Sau 10 ngày VT lành tốt, cắt hết chỉ. Hình 2- vẫn lộ vùng gân gót nối nên BN được chuyển C kết quả sau 2 tuần. đến khoa Tạo hình - Thẩm mỹ (TH - TM) điều trị. 395
  3. HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT - HỘI Y HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Hình 1: DSA mạch máu 1/3 dưới cẳng chân và cổ chân có nhiều mạch xuyên. Vòng tròn đỏ là vị trí VT A B C Hình 2: A. VT lộ gân Achille trước mổ; B. Vạt da cân cẳng chân sau trong kèm đảo da cuống ngoại vi sau bóc tách, chuẩn bị xoay; C. Kết quả sau 2 tuần 396
  4. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 542 - THÁNG 9 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024 IV. BÀN LUẬN trường hợp này là hình ảnh DSA cẳng chân VT vùng 1/3 dưới cắng chân và cổ chân (Hình 1), rất may là vùng cẳng chân còn khá là vùng có cấu trúc giải phẫu ít mô đệm, da nhiều các mạch xuyên, mao mạch trong mô căng đi sát gân, xương, các VT khó khâu dưới da, đây là cơ sở quan trọng cho chúng đóng trực tiếp. Sau chấn thương trực tiếp, tôi chọn lựa vạt cuống ngoại vi cẳng cân sau phẫu thuật máu nuôi cũng dễ bị tổn thương là trong. một trong các yếu tố gây khó lành VT. Vùng Vùng cẳng chân sau với cuống ngoại vi khớp cổ chân di động nhiều nên sau mổ cần có thể chọn che phủ vùng gót hay cổ chân là bất động vết mổ, bất động khớp cổ chân kể cẳng chân sau trong, cẳng chân sau, cẳng cả với các vết thương thông thường. BN của chân sau ngoài, vạt thần kinh bì bắp chân chúng tôi cũng đã được bất động bột và nẹp (vạt Sural, nằm gần như trùng trên giới hạn bột trong suốt giai đoạn điều trị nối gân và vạt cẳng chân sau nhưng nhỏ hơn và nguồn điều trị vết thương là một trong các yếu tố máu nuôi là mạch máu theo thần kinh bì bắp thuận lợi cho lành gân nối và VT, tuy nhiên chân). Các vạt da cân cuống ngoại vi vùng do đặc điểm giải phẫu, thương tổn nên VT cẳng chân sau được xếp loại vạt da cân (và không lành kéo dài. gọi tên) dựa trên nguồn mạch nuôi: mạch BN trong trường hợp này có nhiều bệnh xuyên (perforator) hay các mạch máu vách nền, đặc biệt là tiểu đường, các mạch máu da( septocutanous vessel) và mạng mao thường bị xơ vữa (atherosclerosis) làm giảm mạch vùng dưới da, ngoại trừ vạt Sural dựa máu nuôi tại vết thương là một trong các yếu trên mạch máu nuôi đi theo thần kinh Sural, tố gây chậm liền VT. BN đã có ghép thận (có có các nhánh nối vùng quanh cổ chân và các thể là biến chứng của tiểu đường?) cách chấn thông nối thấp nhất khoảng 3 khoát ngón tay thương 5 năm nên có dùng thuốc chống thải trên mắt cá ngoài. Trường hợp BN này, ghép cũng là bất lợi cho sức đề kháng của cơ chúng tôi chọn vạt cẳng chân sau trong vì thể chống nhiễm trùng… nhìn chung, BN vùng trong cẳng chân sau trong gần như còn này có các yếu tố không thuận lợi cho lành nguyên vẹn, khác với bên ngoài có thể bị tổn thương. thương khi lấy gân mác dài để ghép nối gân Các vạt da tự do hay cuống nuôi tại chỗ gót đứt. Một lý do nữa là nếu lấy vạt cẳng có nhiều ưu điểm nên thường là chọn lựa chân sau trong, khi BN nằm ngửa cuống vạt hàng đầu cho các VT có nhiều yếu tố bất lợi cũng ít có khả năng bị chèn ép hơn so với vạt cho lành VT. Ưu điểm của các vạt là có máu cẳng chân sau trong (cẳng chân hơi xoay nuôi tốt nên không những có thể tự sống tốt ngoài). Với các vạt cuống ngoại vi cẳng trong môi trường không thuận lợi: vùng máu chân, khi che phủ phía xa, chúng tôi thường nuôi kém, trên nền gân, xương, khớp, bệnh chọn cách xoay quanh gốc cuống ngay cả khi lý mạch máu… mà còn làm nhiệm vụ mang góc xoay đến 1800 không dùng cách lật máu nuôi(chứa dinh dưỡng, oxy, kháng ngược (turn over) như một số tác giả thường sinh…) đến vùng tổn thương giúp mau lành dùng Fong.8 Với cách xoay quanh gốc VT. Mạch máu nuôi tốt là một trong các tiêu cuống, vùng xoay này có thể sẽ hơi nhô cao chuẩn đầu tiên khi chọn vạt che phủ, do vậy không đẹp về mặt thẩm mỹ nhưng tránh chúng tôi luôn thực hiện các khảo sát hình được tình trạng gập cuống và cũng không ảnh học về máu nuôi vùng sẽ cho vạt, trong cần da ghép thêm. 397
  5. HỘI NGHỊ KHOA HỌC KỸ THUẬT - HỘI Y HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TÀI LIỆU THAM KHẢO Consensus update 2022, Internationl wound 1. Tuan A. Nguyen, Manh Hung Duong, infection institute. Thinh Huu Vu, and Duong Thai Thuy 5. Carriquiry C, Aparecida Costa M, Nguyen. Using Medial Fasciocutaneous Flap Vasconez LO. An anatomic study of the to Reconstruct Tissue Defect at Achilles septocutaneous vessels of the leg. Plast Tendon Area. Plast Reconstr Surg Glob. Reconstr Surg. 1985;76(3):354-363. 2021;9(9): e3824. doi: 10.1097/GOX. 6. Masquelet AC, Gilbert A. An Atlas of 0000000000003824. Flaps in Limb Reconstruction. Philadelphia, 2. Tuan Anh Nguyen. Soft tissue coverage at Pa.: J.B. Lippincott; 1995. the resource-challenged facility. Clin Orthop 7. Saulo S M, Antônio C C, Robert M. Relat Res. 2008;466(10):2451-2456. doi: Reconstruction of the lower limb with 10.1007/s11999-008-0386-1. fasciocutaneous flap of the distal pedicle- 3. Terry Swanson, Karen Ousey, Emily modified technique of monteiro, series of 15 Haesler, et al. Wound infection in clinical cases. Rev Bras Ortop. 2020;55(6):736-741. practice. International Consensus update 8. Fong EP, Papini RPG, McKiernan MV. et 2016, Internationl wound infection institute. al. Reconstruction of an Achilles tendon skin 4. Harikrisna K. R. Nail, Khong Yik Chew, defect using a local fascial flap. Plast Surg. Youngjoon Jun, et al. Diabetic foot ulcer 1997; 20:266-269. care in the Asia-Pacific region. International 398
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
83=>2