Tác động của sản xuất nông nghiệp và các công trình khai thác nước đến tài nguyên nước ngầm trên lưu vực sông Srepok

KHOA HC CÔNG NGH<br /> <br /> <br /> TÁC )NG CA S"N XUAT NÔNG NGHIP VÀ<br /> CÁC CÔNG TRÌNH KHAI THÁC N7C )-N TÀI<br /> NGUYÊN N7C NGBM TRÊN L7U V;C SÔNG SREPOK<br /> NguyQ<br /> NguyQn V9n TuWn<br /> TuWn1, Phm<br /> Phm Thanh Tú1, Ngô TuWn<br /> TuWn Tú2<br /> TÓM T‚T<br /> T‚T<br /> Lu v Ac tính<br /> 262,62.106m3, tOng ?ng kho6ng 2 triu<br /> m /ngày..êm trong mùa khô.<br /> 3<br /> <br /> <br /> V! tình hình s6n xuWt nông nghip trên lu v liu th>ng kê .Wt .ai tU 2005-2010 ca S<br /> Nông nghip và Phát triEn nông thôn tgnh N9k L9k<br /> và N9k Nông cho thWy t_ng din tích .Wt nông<br /> nghip n9m 2010 tgnh N9k L9k t9ng lên 48.657 ha<br /> còn ca N9k Nông li gi6m 6.285ha so vAi n9m 2005,<br /> tuy nhiên t_ng din tích .Wt nông nghip tính trên<br /> lu v lng các ngu-n lJ<br /> .ã gi6m tU 40 .In 60% và s> ngu-n lJ còn t-n ti thì<br /> lu lng cTng gi6m .i .áng kE, chg còn kho6ng 50%<br /> so vAi trAc .ây.<br /> Giai .on 2005 .In 2010, trên lu vi b' khai thác nêu trên nIu tính cho toàn lu vi trên kho6ng cách vt giAi hn khai thác, song do các công trình khai<br /> vài km .ã có .In vài chDc ./p nhu ng9n dòng nh thác nAc dAi .Wt (các giIng khoan sâu) ch yIu<br /> su>i Ea Chu Kap, Ea Knir, Ea Dâng,... nên khi .ó t/p trung m/t .J tOng .>i dày  vùng canh tác cà<br /> nAc ngLm .c khai thác tAi bBng giIng .ào, phê và vùng khai thác nAc mnh ( các .ô th'), nên<br /> giIng khoan .c th Buôn Ma ThuJt, th' xã Buôn H-<br /> .c. Do m th' trWn trong lu v lng ngu-n xuWt lJ<br /> khoan giIng thiIu am hiEu v! .i!u kin .'a chWt thy<br /> nAc dAi .Wt ít gRp hOn, nhng thGng có lu lng<br /> v9n trên .'a bàn và các bin pháp ky thu/t, xC lý,<br /> lAn hOn. NRc bit có chùm .iEm lJ .t .In hàng<br /> cách ly các tLng ch?a nAc. Các giIng khoan .c<br /> chDc lít/giây nh chùm .iEm lJ 4 (PhAc An) .t tAi<br /> thi công t< do, cha th lng và chWt<br /> 3.2. Nguyên nhân gây suy gi6m<br /> gi6m tài nguyên nAc lng.<br /> dAi<br /> dAi .Wt<br /> - Nguyên nhân do gi6m din tích rUng:<br /> - Do cha có kI hoch khai thác hp lý ngu-n tài GLn .ây do giá cà phê t9ng nhanh, dân di c t< do tU<br /> nguyên nAc ngLm: các tgnh mi!n núi phía Bsc vào nhi!u, dƒn .In nn<br /> M?c .J khai thác nAc dAi .Wt t/p trung rWt lAn .>t, phá rUng làm nOng rƒy trên lu vi vAi tgnh N9k L9k, làm cho din tích rUng b' suy<br /> trAc và mùa khô n9m 2013 khai thác kho6ng gi6m nghiêm trPng. Nây cTng là nguyên nhân làm<br /> 2.845.383 m3/ngày so vAi trF lng khai thác ti!m gi6m kh6 n9ng .i!u tiIt, kh6 n9ng tích giF nAc dAi<br /> n9ng là 5.980.224 m3/ngày, chiIm 47,58% và chiIm<br /> <br /> 44 N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016<br />  KHOA HC CÔNG NGH<br /> <br /> <br /> .Wt ca các tLng ch?a nAc, làm gi6m trF lng nAc dAi s?c ép ca các hot .Jng phát triEn nông<br /> dAi .Wt trong lu vi hp lý tài nguyên nAc vùng Tây Nguyên. Báo cáo<br /> dày  vùng canh tác cà phê và vùng khai thác nAc t_ng kIt KC.08.05, 2004.<br /> mnh ( các .ô th'), nên nhFng vùng này thGng .ã 3. NguyQn V9n ChiEn (ch biên). Tây Nguyên -<br /> vt ngŠng khai thác cho phép. Vì v/y, cLn ph6i Các .i!u kin t< nhiên và tài nguyên thiên nhiên.<br /> tính toán quy hoch li din tích tr-ng cà phê vAi xu Nhà xuWt b6n Khoa hPc và ky thu/t. Hà NJi, 1985.<br /> thI ph6i gi6m dLn din tích canh tác. 4. NguyQn V9n ChiEn (ch biên). Các vùng t<<br /> Hin ti, lng nAc .ang khai thác t/p trung phLn nhiên Tây Nguyên. Nhà xuWt b6n Khoa hPc và ky<br /> lAn vào khu v vùng<br /> bazan hình thành 2 - 3 tLng ch?a nAc, có mJt s> 5. Ngô TuWn Tú (ch biên), Võ Công Nghip,<br /> NRng HFu ¦n, Quách V9n NOn: NAc dAi .Wt khu<br /> giIng khoan cha theo .úng ky thu/t .ã gây hin<br /> vc gia<br /> (sông, su>i) lu lng .ang gi6m dLn do ngu-n nAc Moskva (tiIng Nga). 1993.<br /> ngLm cung cWp b' hn chI. 8. Ngô TuWn Tú (ch biên). Nánh giá hin trng<br /> Công tác qu6n lý quy hoch, sC dDng tài nguyên chWt lng nAc dAi .Wt, .! xuWt bin pháp khsc<br /> nAc dAi .Wt cha .i vào n! nIp, dƒn .In vic tiIn phDc và b6o v tài nguyên nAc dAi .Wt phDc vD<br /> hành khai thác nAc ngLm t< do không có t_ ch?c, nAc sinh hot trên .'a bàn tgnh N9k L9k. Báo cáo<br /> cha quan tâm cân .>i giFa kh6 n9ng trF lng nAc t_ng kIt KC.02.2008. S Khoa hPc và Công ngh tgnh<br /> có thE cho phép khai thác ca các vùng và các thE .'a Nsk L9k, 2008.<br /> chWt ch?a nAc vAi nhu cLu khai thác sC dDng. 9. Quy hoch phát triEn thy li tgnh Nsk Lsk<br /> Để quản lý, khai thác sử dụng tài nguyên giai .on 2009 - 2015 và .'nh hAng .In n9m 2020.<br /> nước nói chung và tài nguyên nước dưới ñất nói 10. Rà soát và l/p Quy hoch t_ng thE cWp nAc<br /> riêng một cách hiệu quả và bền vững, cần triển sch và VSMT nông thôn tgnh N9k Lsk .In n9m<br /> khai lập các ñiều tra, quy hoạch thủy lợi tập trung 2010 và .'nh hAng .In n9m 2020.<br /> nghiên cứu nội dung quản lý, bảo vệ, khai thác<br /> 11. Rà soát quy hoch thy li tgnh N9k Nông và<br /> nước ngầm ở mức hợp lý trên toàn lưu vực sông<br /> Srepok. .'nh hAng .In n9m 2020.<br /> 12. Quy hoch t_ng thE phát triEn kinh tI - xã hJi<br /> tgnh Nsk L9k .In n9m 2020 ca Th tAng Chính<br /> TÀI LIU THAM KHO<br /> ph.<br /> 1. Lê Hùng Nam, NguyQn Thu Thy, Phm 13. Quy hoch t_ng thE phát triEn kinh tI - xã hJi<br /> Thanh Tú — Vin Quy hoch Thy li 2005, D< án tgnh N9k Nông .In n9m 2020 ca Th tAng Chính<br /> “Nánh giá .'nh lng suy gi6m tài nguyên nAc ph.<br /> ngLm, nAc mRt vùng Buôn Ma ThuJt, Vit Nam<br /> <br /> N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016 45<br />  KHOA HC CÔNG NGH<br /> <br /> <br /> IMPACTS OF AGRICULTURAL PRODUCTION AND HYDRAULIC STRUCTURES<br /> STRUCTURES ON<br /> ROUNDWATER RESOURCES IN THE SREPOK BASIN<br /> Nguyen Van Tuan, Pham Thanh Tu, Ngo Tuan Tu<br /> Summary<br /> Srepok river basin located in the Highlands provinces. This Region is an important strategic area of the<br /> country on economic - social and defense — security.There are advantages to developing agriculture;<br /> forestry and large commodity production associate the processing industry, energy industry development<br /> and mining industry. Following the strategy and planning of the Highlands Provinces in order to build an<br /> economically prosperous Central Highlands, strong on defense and security towards dynamic economic<br /> region. The assessment of water resources in the Central Highlands and utilization problems effectively is a<br /> matter of urgent because of climatechanges, floods, droughts. The waste from domestic, industrial,<br /> agricultural, livestock, ... increased rapidly and have not been treated. Overexploitation of underground<br /> water for agriculture, industry, daily life has made the groundwater level decline, facilitating penetration<br /> waste contaminate ground water. This study evaluated the impact of developing activities to the<br /> groundwater resources in the basin, analyze the causes and propose the solutions for the study area.<br /> Keywords: Serepok river basin, agriculture, ground water, water level.<br /> <br /> <br /> NgGi<br /> NgGi ph6n bin: PGS.TS. NguyQn V9n Tgnh<br /> Ngày nh/n<br /> nh/n bài: 30/10/2015<br /> Ngày thông qua ph6n<br /> ph6n bin: 30/11/2015<br /> Ngày duyt<br /> duyt .9ng: 7/12/2015<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 46 N¤NG NGHIÖP Vµ PH¸T TRIÓN N¤NG TH¤N - Th¸ng 1/2016<br />