TÀI LIỆU HỘI THẢO<br />
<br />
HOẠT ĐỘNG THAM VẤN NGƯỜI DÂN TẠI LÂM ĐỒNG<br />
Một chặng đường nhìn lại và đi tới<br />
<br />
Chương trình UN-REDD Việt Nam<br />
Đà lạt, ngày 3 0tháng 9 năm 2010<br />
<br />
1<br />
<br />
Mục lục<br />
Báo cáo tóm tắt........................................................................................................................................... 4<br />
Phần 1. Bối cảnh ........................................................................................................................................ 8<br />
Phần 2. Mục tiêu hoạt động .................................................................................................................... 10<br />
Phần 3. Hoạt động theo quy trình 8 bước ............................................................................................ 11<br />
Phần 3.0 Bước Chuẩn bị ................................................................................................. 11<br />
Phần 3.1 Bước Nâng cao nhận thức cấp huyện, xã, thôn ............................................... 16<br />
Phần 3.2 Bước Tuyển chọn Tuyên truyền viên................................................................ 20<br />
Phần 3.3 Bước Đào tạo Tuyên truyền viên ...................................................................... 22<br />
Phần 3.4 Bước Chuẩn bị cuộc họp thôn .......................................................................... 24<br />
Phần 3.5 Bước Tiến hành cuộc họp thôn ........................................................................ 27<br />
Phần 3.6 Bước Ghi chép quyết định đồng thuận ............................................................. 36<br />
Phần 3.7 Bước Tư liệu hóa và báo cáo UN-REDD VN ...................................................... 38<br />
Phần 3.8 Bước Theo dõi và đánh giá quá trình FPIC ....................................................... 38<br />
Phần 4. Tự đánh giá hoạt động FPIC ................................................................................................... 39<br />
Phần 5. Phụ lục ........................................................................................................................................ 43<br />
<br />
2<br />
<br />
Bảng những chữ viết tắt<br />
CEM<br />
<br />
Central Commitee of Ethnic Minority<br />
<br />
DARD<br />
<br />
Department of Agriculture and Rural Development<br />
<br />
DONRE<br />
<br />
Department of Natural Resources and Environment<br />
<br />
DPI<br />
<br />
Department of Planning and Investment<br />
<br />
FPIC<br />
<br />
Principles of Free, Prior, Informed and Consent<br />
<br />
Lam Dong TV<br />
<br />
Lam Dong Television<br />
<br />
MARD<br />
<br />
Minisitry of Agriculture and Rural Development<br />
<br />
PPC<br />
<br />
Provincial People’s Committee<br />
<br />
PS Consultant<br />
<br />
Planning and Suppervision Consultant<br />
<br />
Sub-CEM<br />
<br />
Provincial Commitee of Ethnic Minority<br />
<br />
TC Consultant<br />
<br />
Trainer for Interlocutors and Communications Consultant<br />
<br />
TV DL<br />
<br />
Televion of Di Linh district<br />
<br />
TV LH<br />
<br />
Televion of of Lam Ha district<br />
<br />
UNDP<br />
<br />
United Nations Development Programme<br />
<br />
UN-REDD Viet Nam<br />
Programme<br />
<br />
The United Nations Collaborative Programme on Reducing<br />
Emissions from Deforestation and Forest Degradation in<br />
Developing Countries in Viet Nam.<br />
<br />
3<br />
<br />
Báo cáo tóm tắt<br />
Chương trình “Giảm phát thải khí nhà kính bằng các nỗ lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng<br />
của Liên hiệp quốc tại Việt Nam” thuộc Chương trình “Giảm phát thải khí nhà kính bằng các nỗ<br />
lực hạn chế mất rừng và suy thoái rừng tại các nước đang phát triển của Liên Hiệp Quốc” (gọi<br />
tắt là Chương trình UN-REDD) được Chính phủ Na Uy và một số quốc gia khác tài trợ thông<br />
qua Sáng kiến các hành động khởi động nhanh (Quick Start Actions Initiative).<br />
Cơ quan chủ quản Chương trình là Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, và Cục Lâm<br />
nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn là Cơ quan chủ trì thực hiện Chương trình phối<br />
hợp thực hiện với Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng thông qua Sở Nông nghiệp và PTNT.<br />
Là chương trình quốc gia đầu tiên chuẩn bị và triển khai chính thức các hoạt động REDD trên<br />
thực địa, Chương trình UN-REDD Việt Nam đi tiên phong trong quá trình tham vấn người dân<br />
(FPIC) ở hai huyện thí điểm, là Lâm Hà và Di Linh. Việt Nam có 53 tộc người, thuộc 8 nhóm<br />
ngôn ngữ, chiếm khoảng 16 triệu dân. Hầu hết các nhóm dân tộc ít người này sống ở các vùng<br />
rừng núi cao. Ở hai huyện thí điểm tỉnh Lâm Đồng nơi dự định triển khai các hoạt động của<br />
Chương trình UN-REDD Việt Nam có khoảng 30 dân tộc ít người, song trong đó chỉ có 6 tộc<br />
người thực sự là các dân tộc bản địa, còn các dân tộc khác đến định cư trong mấy thập kỷ qua<br />
từ các nơi khác trong nước.<br />
Tham vấn người dân (FPIC - Free, Prior, Informed, Consent) là một nguyên tắc dựa vào các<br />
quyền, diễn đạt cụ thể quyền tự quyết, các quyền liên quan đến đất đai, lãnh thổ và tài nguyên<br />
thiên nhiên, quyền về văn hoá, cũng như quyền không bị phân biệt chủng tộc.<br />
Bốn nguyên tắc đơn giản chỉ đạo quá trình thí điểm tham vấn người dân:<br />
1. Cần tiến hành tham vấn người dân ở tất cả cộng đồng lâm nghiệp và những cộng đồng<br />
sống ngoài rìa rừng;<br />
2. Phải chủ động quảng bá tham vấn người dân ở các cộng đồng, chứ không chờ cộng<br />
đồng mới triển khai;<br />
3. Không thể giả định tính đồng nhất giữa các cộng đồng;<br />
4. Những người được hưởng các quyền sẽ hướng dẫn chủ yếu các quy trình thủ tục tham<br />
vấn phù hợp.<br />
Trong số nguyên tắc chủ đạo của Chương trình UN-REDD là nguyên tắc tham vấn các dân tộc<br />
bản địa cũng như các cộng đồng khác sống dựa vào rừng phải được tôn trọng triệt để, cũng<br />
như có ý nghĩa cốt yếu đảm bảo có được sự tham gia đầy đủ và thiết thực trong các quá trình<br />
hoạch định chính sách và ra quyết định trong các hoạt động của Chương trình UN-REDD.<br />
Việt Nam là một trong 9 nước đầu tiên trên thế giới của chương trình UN-REDD tổ chức hoạt<br />
động này. Các hoạt động đang triển khai ở Việt Nam đang thu hút sự quan tâm rộng rãi của<br />
không chỉ các chương trình khác trên thế giới mà còn của nhiều cơ quan, tổ chức trong nước<br />
đặc biệt là các NGOs và các chương trình dự án khác. Kinh nghiệm thu được từ Việt Nam sẽ là<br />
bài học rất tốt để các nước khác học hỏi.<br />
<br />
4<br />
<br />
Toàn bộ quá trình tham vấn được tiến hành theo quy trình 8 bước, chia ra làm 3 đợt. Đợt đầu<br />
tiên là triển khai thử nghiệm ngay sau 2 ngày tập huấn cho TTV tại 2 xã và 2 thôn thuộc huyện<br />
Lâm Hà, sau đó mở rộng ra 2 xã và thôn khác 13 thôn (Lâm Hà), 7 thôn (Di Linh). Đợt 2: 11 xã,<br />
31 thôn. Đợt 3: 6 xã với 25 thôn.<br />
Nếu như đợt tham vấn đầu tiên chưa đặt ra tiêu chí tỉ lệ người dân tham gia, nhưng thống kê<br />
ban đầu cho thấy chỉ có khoảng 30% số thôn đạt trên 70% số hộ cử người tham gia, Di Linh đạt<br />
56%, Lâm Hà đạt 43%, tính chung 2 huyện tỷ lệ tham gia khoảng trên 46%; việc nghiên cứu<br />
điều chỉnh bổ sung quy trình, bằng những biện pháp tích cực tỷ lệ tham gia của người dân đã<br />
được nâng lên rõ rệt, đợt 2 đạt 59,1%, tuy nhiên đợt 3 chịu ảnh hưởng của thời vụ, bà con<br />
không thể tham gia nhiều do khi có mưa cần lên nương và làm cà phê nên tỷ lệ này có giảm chỉ<br />
đạt 57%. Có thể thấy tỷ lệ 70% số hộ tham gia vẫn là thách thức lớn đòi hỏi có nhiều công sức<br />
chuẩn bị hơn nữa.<br />
Bảng 1: Tóm tắt kết quả qua 3 đợt FPIC<br />
<br />
Đợt 1<br />
<br />
Đợt 2<br />
<br />
Đợt 3<br />
<br />
Tổng cộng<br />
<br />
10-17.4<br />
<br />
17-23.5<br />
<br />
6-11.6<br />
<br />
21 ngày<br />
<br />
935<br />
<br />
1,295<br />
<br />
523<br />
<br />
2,753<br />
<br />
42.7%<br />
<br />
56.2%<br />
<br />
63.9%<br />
<br />
52.6%<br />
<br />
454<br />
<br />
1,014<br />
<br />
1,642<br />
<br />
3,110<br />
<br />
56%<br />
<br />
63.2%<br />
<br />
55.1%<br />
<br />
67.2%<br />
<br />
1,389<br />
<br />
2,309<br />
<br />
2,165<br />
<br />
5,863<br />
<br />
46.3%<br />
<br />
59.1%<br />
<br />
57%<br />
<br />
54.7%<br />
<br />
Xã<br />
<br />
7<br />
<br />
7<br />
<br />
6<br />
<br />
20<br />
<br />
Thôn<br />
<br />
22<br />
<br />
31<br />
<br />
25<br />
<br />
78<br />
<br />
Lâm Hà<br />
<br />
Di Linh<br />
<br />
Tổng cộng<br />
<br />
Có thể nói, Chương trình triển khai 3 đợt tham vấn kết hợp với nâng cao nhận thức trong<br />
khoảng thời gian không dài, với tiếp cận tương đối phù hợp được sự tham gia hỗ trợ tích cực<br />
của các cấp chính quyền địa phương, trong điều kiện: i) hạ tầng kinh tế - xã hội của địa phương<br />
đặc biệt là cấp thôn/buôn còn hết sức hạn chế, ii) triển khai thí điểm khi kinh nghiệm về mô hình<br />
tương tự chưa có, iii) những hạn chế về thể chế, chính sách giao đất, giao rừng, những nghiên<br />
cứu về cơ chế trao đổi cácbon trong điều kiện Việt Nam còn sơ khai, iv) năng lực điều phối các<br />
cấp, ngành trong chương trình đang dần được nâng cao, thì những kết quả thu được qua 3 đợt<br />
tiến hành FPIC là tích cực, quy trình triển khai thực hiện đã bước đầu được điều chỉnh, bổ<br />
sung. Nhận thức của các cấp chính quyền tại địa phương đã nâng lên đáng kể. Những cuộc hội<br />
thảo nâng cao nhận thức cấp xã, tuyên truyền lưu động và họp thôn đã thu hút được đông đảo<br />
người dân tham gia, trao đổi cởi mở về các nội dung khá mới mẻ với cán bộ, người dân, quan<br />
5<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
