Tài liệu KIẾN THỨC MẠNG CƠ BẢN

Chia sẻ: Pham Linh Dan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

140
lượt xem 55
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mạng máy tính là hệ thống các máy tính độc lập (autonomous) được kết nối với nhau. Khái niệm độc lập ở đây có nghĩa là chúng không có mối quan hệ chủ/tớ (master/slave) rõ ràng. Hai máy tính được gọi là được kết nối với nhau nếu chúng có khả năng trao đổi thông tin. Sự kết nối có thể thông qua dây dẫn, tia laser, sóng điện từ hay vệ tinh viễn thông... Việc kết nối các máy tính có những ưu điểm sau...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu KIẾN THỨC MẠNG CƠ BẢN

KI N TH C M NG CƠ B N 0
CHƯƠNG I. M NG MÁY TÍNH I. M ng máy tính ........................................................................................ 5 II. Phân lo i m ng máy tính........................................................................ 6 II.1. Phân lo i theo ki n trúc (topology) c a m ng ................................. 6 II.1.1. M ng i m- i m (point-to-point network) ............................... 6 II.1.2. M ng qu ng bá (broadcast network)......................................... 7 II.2. Phân lo i theo phương th c chuy n m ch (Swiched Method) ......... 7 II.2.1. Chuy n m ch kênh (Circuit Swiched Network)........................ 7 II.2.2. Chuy n m ch tin báo (Message Swiched Network) .................. 8 II.2.3. Chuy n m ch gói (Packed Swiched Network) .......................... 8 II.3. Phân lo i theo ph m vi ho t ng ................................................... 8 II.3.1. M ng LAN (Local Area Network) ........................................... 8 II.3.2. M ng MAN (Metropolian Area Network) ................................ 8 II.3.3. M ng WAN (Wide Area Network) .......................................... 8 II.3.4. Liên m ng (internet) ................................................................. 8 CHƯƠNG II. GIAO TH C TRUY N THÔNG VÀ CÁC MÔ HÌNH THAM CHI U I. Giao th c truy n thông .......................................................................... 11 II. Mô hình tham chi u OSI ...................................................................... 12 II.1. Gi i thi u mô hình OSI ................................................................. 12 II.2. Các t ng c a mô hình OSI............................................................. 14 II.2.1. T ng v t lý (Physical layer) .................................................... 14 II.2.2. T ng liên k t d li u (Data link layer) .................................... 14 II.2.3. T ng m ng (Network layer) ................................................... 15 II.2.4. T ng giao v n (Transport layer) ............................................. 15 II.2.5. T ng phiên (Session layer) ..................................................... 16 II.2.6. T ng trình di n (Presentation layer) ....................................... 16 II.2.7. T ng ng d ng (Application layer)......................................... 16 II.3. Nh ng v n v OSI .................................................................... 16 III. Ki n trúc giao th c IPX/SPX .............................................................. 17 III.1. Ki n trúc giao th c IPX/SPX ....................................................... 17 III.2. Gói tin IPX .................................................................................. 18 III.3. Cơ ch ho t ng c a Novell Netware ......................................... 19 CHƯƠNG III. B GIAO TH C TCP/IP I. B giao th c TCP/IP ............................................................................. 20 II. Ki n trúc c a b giao th c TCP/IP....................................................... 21 1
II.1. Ki n trúc phân t ng c a TCP/IP .................................................... 21 II.2. Cơ ch a ch Internet .................................................................. 24 II.2.1. a ch l p A .......................................................................... 25 II.2.2. a ch l p B .......................................................................... 26 II.2.3. a ch l p C .......................................................................... 26 II.3. M ng con và Subnet mask ............................................................ 26 III. T ng m ng (Network Layer) .............................................................. 29 IV. T ng Internet (Internet Layer) ........................................................... 30 IV.1. Gói tin IP ..................................................................................... 31 IV.2. Giao th c chuy n a ch ARP (Address Resolution Protocol) và cơ giao th c chuy n ngư c a ch RARP (Reverse Address Resolution Protocol) ............................................................................................... 34 IV.2.1. Chuy n giao tr c ti p............................................................ 34 IV.2.2. Chuy n giao a ch ng ..................................................... 34 IV.2.3. Gói tin ARP .......................................................................... 35 IV.3. Giao th c i u khi n truy n tin (Internet Control Message Protocol - ICMP) ................................................................................................ 37 IV.3.1. Gói tin ICMP ........................................................................ 37 IV.3.2. i u khi n dòng d li u ........................................................ 38 IV.3.3. Thông báo l i........................................................................ 38 IV.3.4. nh hư ng l i ...................................................................... 38 IV.3.5. Ki m tra tr m làm vi c ......................................................... 39 IV.4. Thu t toán d n ư ng .................................................................. 39 V. t ng giao v n ....................................................................................... 43 V.1. Giao th c không k t n i (User Datagram Protocol - UDP) ........... 43 V.1.1. Gói thông tin UDP ................................................................. 43 V.1.2. Phân kênh, h p kênh và Ports ................................................ 44 V.2. Giao th c i u khi n truy n tin (Transmission Control Protocol - TCP) ..................................................................................................... 46 V.2.1. Gói tin TCP ............................................................................ 49 V.2.2. C ng, k t n i và i m k t n i................................................. 49 VI. T ng ng d ng c a TCP/IP ................................................................ 51 VI.1. D ch v tên mi n (Domain Name Service - DNS) ....................... 51 VI.2. ăng nh p t xa (Telnet) ............................................................. 53 VI.3. Thư i n t (Electronic Mail) ...................................................... 54 VI.4. Giao th c truy n t p (File Transfer Protocol - FTP) .................... 56 VI.5. Nhóm tin (News groups) ............................................................. 57 VI.6. Tìm ki m t p (Archie) ................................................................. 57 VI.7. Tra c u thông tin theo th c ơn (Gopher).................................... 57 VI.8. Tìm ki m thông tin theo ch s (WAIS) ....................................... 57 VI.9. Siêu văn b n (WWW).................................................................. 58 2
CHƯƠNG IV. XÂY D NG CHƯƠNG TRÌNH TRUY N T P I. Giao di n l p trình................................................................................. 59 I.1. Giao di n l p trình .......................................................................... 59 I.2. Network I/O và file I/O .................................................................. 60 I.3. Làm vi c v i Socket ....................................................................... 61 I.3.1. Socket...................................................................................... 61 I.3.2. a ch Socket ......................................................................... 62 I.3.3. M t s l i g i t o l p socket .................................................... 64 I.3.4. M t s l i g i g i d li u qua socket ....................................... 68 I.3.5. M t s l i g i nh n d li u t socket ....................................... 69 II. Mô hình Client-Server ......................................................................... 70 II.1. Mô hình Client-Server s d ng d ch v không k t n i .................. 71 II.2. Mô hình Client-Server s d ng d ch v hư ng k t n i .................. 72 III. Xây d ng chương trình truy n t p ...................................................... 73 III.1. Thi t k và cài t chương trình ................................................... 73 III.1.1. Giao th c ng d ng ư c xây d ng và s d ng trong chương trình .................................................................................................. 73 III.1.2. Cài t chương trình ............................................................. 75 III.2. M t s v n n y sinh trong quá trình th c hi n và cách gi i quy t78 III.2.1. V n chuy n i t p gi a hai h i u hành. ....................... 78 III.2.2. V n v m t s l nh tương tác ........................................... 80 Ph l c A. M T S M NG C C B I. M ng Ethernet và IEEE 802.3 ............................................................... 82 II. M ng Token-Pasing Rings (IEEE 802.5) ............................................. 82 III. M ng Token-Passing Busses (IEEE 802.4)......................................... 84 Ph l c B. M T S K THU T CH N Ư NG I NG N NH T I. Gi i thu t Dijkstra cho vi c ch n ư ng t p trung ................................ 86 II. Gi i thu t Ford& Fulkerson cho vi c ch n ư ng phân tán ................. 87 Ph l c C. VĂN B N CHƯƠNG TRÌNH (PH N CLIENT) I. Chương trình chính (main.c) ................................................................. 89 3
II. Thư vi n s d ng (Socket.c) ................................................................ 96 4
                CHƯƠNG I . M NG MÁY TÍNH I. M NG MÁY TÍNH 5
M ng máy tính là h th ng các máy tính c l p (autonomous) ư c k t n i v i nhau. Khái ni m cl p ây có nghĩa là chúng không có m i quan h ch /t (master/slave) rõ ràng. Hai máy tính ư c g i là ư c k t n i v i nhau n u chúng có kh năng trao i thông tin. S k t n i có th thông qua dây d n, tia laser, sóng i n t hay v tinh vi n thông... Vi c k t n i các máy tính có nh ng ưu i m sau S d ng chung tài nguyên (resource sharing): Chương trình, d li u, thi t b có th ư c dùng chung b i ngư i dùng t các máy tính trên m ng.  Tăng tin c y c a h th ng thông tin (reliability): N u m t máy tính hay m t ơn v d li u nào ó b h ng thì luôn có th s d ng m t máy tính khác hay m t b n sao khác c a d li u, nh ó, kh năng m ng b ng ng s d ng ư c gi m thi u.  T o ra môi trư ng truy n thông m nh gi a nhi u ngư i s d ng trên ph m vi a lý r ng: M c tiêu này ngày càng tr nên quan tr ng nh t là khi m ng máy tính ã phát tri n trên ph m vi toàn c u như ngày nay.  Ti t ki m chi phí: Do tài nguyên ư c dùng chung, h th ng tin c y hơn nên chi phí thi t b và b o dư ng c a m ng máy tính th p hơn so v i trư ng h p máy tính riêng l . II. PHÂN LO I M NG MÁY TÍNH II.1. Phân lo i theo ki n trúc (topology) c a m ng Phân lo i theo ki n trúc là cách phân lo i m ng máy tính theo cách k t n i các máy tính trong m ng II.1.1. M ng i m- i m (point-to-point network) Các ư ng truy n n i các c p nút v i nhau, m i nút có trách nhi m lưu tr t m th i sau ó chuy n ti p d li u t i ích. Cách làm vi c này còn g i là lưu và chuy n ti p (store-and-forward). M ng i m- i m c n s d ng lư ng cáp n i l n ho c nhi u ư ng i n tho i thuê riêng (leased telephone lines), m i 6
ư ng n i m t c p i m làm vi c. N u 2 i m làm vi c mu n g i thông tin cho nhau mà không có ư ng truy n tr c ti p, d li u c a chúng c n ư c truy n qua m t s nút khác do ó, thu t toán d n ư ng có vai trò r t quan tr ng trong ki n trúc m ng i m- i m. Star Ring Tree II.1.2. M ng qu ng bá (broadcast network) T t c các nút cùng dùng chung m t ư ng truy n v t lý. D li u ư c ti p nh n b i t t c các máy tính, n u máy tính nào ki m tra th y gói tin ư c g i cho mình, nó s gi l i và x lý. Các m ng qu ng bá thư ng cho phép s d ng a ch broadcasting g i thông báo t i toàn m ng. Bus Satellite Ring II.2. Phân lo i theo phương th c chuy n m ch (Swiched Method) II.2.1. Chuy n m ch kênh (Circuit Swiched Network) Thông tin truy n qua m t kênh v t lý c nh, t c và tin c y cao nhưng lãng phí ư ng truy n do không s d ng h t. 7
II.2.2. Chuy n m ch tin báo (Message Swiched Network) Liên l c ư c thi t l p khi có thông tin c n truy n, thông tin ư c n h d ng g m header và data và có dài không c nh: M i liên l c ư c thi t l p và ch gi i phóng khi truy n xong d li u do ó không qu n lý ư c th i gian chi m ư ng truy n II.2.3. Chuy n m ch gói (Packed Swiched Network) Thông tin ư c c t ra thành các gói có dài quy nh Ví d Erthenet IEEE 802.3 chia message thành các gói 1500 bytes. M i gói u có header và data. Các gói c a các message khác nhau có th truy n xen k trên ư ng truy n do ó th i gian ch i chung c a h th ng gi m. II.3. Phân lo i theo ph m vi ho t ng Theo ph m vi ho t ng, ngư i ta chia m ng máy tính thành nh ng lo i sau II.3.1. M ng LAN (Local Area Network) Thư ng là m ng ư c s d ng cho m t công ty, trư ng h c hay trong m t toà nhà, kho ng cách tương i nh (c vài trăm m t i vài Km) t c truy n l n, t r nh . (Ph l c A trình bày m t s m ng c c b thư ng ư c s d ng) II.3.2. M ng MAN (Metropolian Area Network) M ng ư c cài t trong ph m vi m t ô th hay trung tâm kinh t - xã h i (có bán kính kho ng 100 Km) II.3.3. M ng WAN (Wide Area Network) M ng di n r ng có th bao trùm m t vùng r ng l n c qu c gia hay l c a. II.3.4. Liên m ng (internet) Ph n l n các m ng c c b u c l p v i nhau v ph n c ng cũng như ph n m m, chúng ư c thi t l p nh m m c ích ph c v nh ng nhóm ngư i c th 8
nào ó. Trong m i m ng ó, ngư i dùng t l a ch n m t công ngh ph n c ng phù h p v i công vi c c a h . M t i u quan tr ng n a là không th xây d ng m t m ng chung d a trên m t công ngh s d ng trên m t m ng ơn l nào ó b i vì không có công ngh m ng nào có th tho mãn nhu c u cho t t c m i ngư i. M t s ngư i có nhu c u s d ng ư ng n i cao t c truy n d li u c a mình trong khi các m ng LAN không th m r ng ph m vi ho t ng quá xa. M t s m ng t c ch m l i có th k t n i máy tính t i hàng ngàn d m... Liên m ng máy tính (internetworking hay internet) là m t công ngh ưc ưa ra nh m k t n i các m ng thành m t th th ng nh t. Công ngh internet che d u i ki n trúc v t lý c a m ng và cho phép máy tính truy n thông m t cách c l p v i liên k t v t lý c a m ng. M t liên m ng ã khá quen thu c v i chúng ta là m ng Internet Gi i thi u m ng Internet Internet là m t t h p hàng tri u máy ư c k t n i v i nhau thông qua các thi t b ghép n i thư ng g i là gateway có th chia s thông tin v i nhau, trong ó có lo i máy tính, và chúng s d ng nhi u h i u hành khác nhau. Thông tin trên Internet g m lo i t thư i u t , các file ho n video và còn nhi u th khác ư c cung c p b i nh ng ngư i s d ng Internet b ng nhi u phương th c, v i nhi u tư tư ng khác nhau. Quy mô c a Internet Có bao nhiêu máy ư c k t n i vào Internet? Con s c th luôn luôn thay i, nh ng a ch m i luôn luôn ư c c p nh t t ng giây chúng ta có th truy nh p a ch Web site c a t ch c Network Wizards http://www.nw.com/zone/WWW/top.html bi t nh ng s li u m i nh t Th i gian S lư ng máy Tháng 1 năm 1996 14,252,000 Tháng 1 năm 1997 21,819,000 9
Tháng 1 năm 1998 29,670,000 Nh ng máy ch (host) m nh thư ng s d ng nh ng h i u hành a nhi m, ví d như UNIX, ngư i s d ng k t n i vào, như th có nghĩa là s máy c a ngư i s d ng m ng nhi u hơn nh ng con s trên. Nh ng máy ch ưc nh v t i các i m như thư vi n, các trư ng i h c, các t ch c chính ph , các i lý, các công ty, các trư ng trung h c, ti u h c trên toàn th gi i. Nh ng máy ch này ư c k t n i v i nhau qua ư ng i n tho i và ch m t kho ng 640/1000 giây bt u nh n thông báo t B c M t i Nam c c. Các d ch v mà Internet cung c p Ph n l n ngư i s d ng Internet không c n bi t n c a công ngh s d ng trên Internet, i v i h Internet ch ơn gi n là m t b chương trình ph n m m mang l i cho h nh ng kh năng truy n thông có ích. Chính i u này mang l i cho Internet s ngư i dùng ông o t i như v y. Các d ch v m c ng d ng ban u trên Internet  Thư i n t (Electronic mail) Cho phép ngư i dùng ng i trư c máy tính t i nhà mình g i E-mail t i b t c ai âu trên th gi i n u h có a ch E-mail. H có th tham gia các nhóm th o lu n (discussion group) v n h ng tài khác nhau hay b t u m t nhóm m i v nh ng ch mà h ưa thích.  Truy n file (File Transfer) N u c n m t chương trình ph n m m m i như các ti n ích nén file, các chương trình di t virus, m t ph n m m trò chơi, hình nh hay âm thanh, ngư i dùng có th t i xu ng b t c lúc nào v i File Transfer.  Truy nh p t xa (Remote login) Có l i u thú v nh t trong các ng d ng c a Internet là Remote login, nó cho phép ngư i dùng k t n i vào m t máy tính xa như m t tr m cu i s d ng máy tính ó. D ch v m c m ng c a Internet 10
M t l p trình viên vi t chương trình ng d ng trên Internet c n có m t cái nhìn khác v i ngư i ch ơn gi n s d ng d ch v Internet. t ng m ng, Internet cung c p 2 ki u d ch v mà các ng d ng c a Internet thư ng dùng ó là  D ch v truy n không k t n i (Connectionless Paket Delivery Service) là m t phương th c truy n d li u mà các m ng chuy n m ch gói cung c p. i u này ch ơn gi n là m ng Internet chuy n các gói tin t máy này sang máy khác d a vào thông tin a ch c a gói n ích c a nó. Vi c chia nh gói tin truy n này có m t l i i m là n u m t ư ng i b b n ho c b t, thì các gói có th ư c truy n theo m t ư ng khác.  D ch v truy n tin c y (Reliable Stream Transport Service) Ph n l n các ng d ng òi h i nhi u d ch v hơn ch truy n thông không k t n i b i vì chúng c n t ng s a l i, ki m tra tính toàn v n c a thông tin truy n i trên m ng. Reliable Stream Transport Service gi i quy t v n này cho ta.  CHƯƠNG II . GIAO TH C TRUY N THÔNG VÀ CÁC MÔ HÌNH THAM CHI U I. GIAO TH C TRUY N THÔNG các máy tính trên m ng có th trao i thông tin v i nhau, chúng c n có m t b nh ng ph n m m cùng làm vi c theo m t chu n nào ó. Giao th c truy n thông (protocol) là t p quy t c quy nh phương th c truy n nh n thông tin gi a các máy tính trên m ng. 11
Các m ng máy tính hi n i ư c thi t k b ng cách phân chia c u trúc mc cao nh m làm gi m s ph c t p khi thi t k . Các giao th c m ng thư ng ư c chia làm các t ng (layer), m i t ng ư c xây d ng d a trên d ch v c a t ng dư i nó và cung c p d ch v cho t ng cao hơn. II. MÔ HÌNH THAM CHI U OSI II.1. Gi i thi u mô hình OSI Mô hình m ng máy tính do t ch c tiêu chu n hoá qu c t (International Standard Organization - ISO) ưa ra năm 1983 ư c g i là mô hình tham chi u các h th ng m (Open Systems Interconect referent model - OSI). Các i u kho n mô t trong mô hình ư c s d ng r ng rãi trong lý thuy t truy n thông, do ó, trong th c t khó có th nói v truy n thông mà không s d ng thu t ng c a OSI. Mô hình tham chi u OSI ch a 7 t ng mô t ch c năng c a giao th c truy n thông. M i t ng c a mô hình OSI miêu t m t ch c năng ư c th c hi n khi d li u di chuy n gi a các ng d ng gi a các m ng.  T ng ng d ng bao g m các trình ng d ng s d ng m ng.  T ng trình di n tiêu chu n hoá d li u cung c p cho t ng ng d ng.  T ng phiên qu n tr các phiên làm vi c gi a các ng d ng.  T ng giao v n cung c p k t n i tr m-tr m, x lý l i.  T ng m ng qu n tr vi c k t n i qua m ng cho các t ng trên. li u cung c p phân phát d li u tin c y qua ư ng  T ng liên k t d truy n v t lý. nh rõ các c thù c a thi t b m ng.  T ng v t lý Các l p giao th c ư c x p ch ng l p n trên l p kia. Chính s xu t hi n c a nó, c u trúc thư ng ư c g i là stack ho c giao th c x p ch ng. 12
Vi c phân t ng c a OSI tuân theo m t s nguyên t c sau  M t l p ư c t o ra khi c n n m c tr u tư ng hoá tương ng.  M i l p c n th c hi n các ch c năng ư c nh nghĩa rõ ràng.  Vi c ch n ch c năng cho m i l p c n chú ý t i vi c nh nghĩa các quy t c chu n hoá qu c t .  Ranh gi i các m c c n ch n sao cho thông tin i qua là ít nh t (tham s cho chương trình con là ít).  S m c ph i ln các ch c năng tách bi t không n m trong cùng m t l p và nh mô hình không quá ph c t p. M t m c có th ưc phân thành các l p nh n u c n thi t. Các m c con có th l i b lo i b . Hai h th ng khác nhau có th truy n thông v i nhau n u chúng b o m nh ng nguyên t c chung (cài t cùng m t giao th c truy n thông). Các ch c năng ư c t ch c thành m t t p các t ng ng m c cung c p ch c năng như nhau. Các t ng ng m c ph i s d ng m t giao th c chung. M t t ng không nh nghĩa m t giao th c ơn, nó nh nghĩa m t ch c năng truy n thông có th ư c thi hành b i m t s giao th c. Do v y, m i t ng có th ch a nhi u giao th c, m i giao th c cung c p m t d ch v phù h p cho ch c năng c a t ng. Ví d c giao th c truy n file (File Transfer Protocol - FTP) và giao th c thư i n t (Simple Mail Transfer Protocol - SMTP) u cung c p d ch v cho ngư i dùng và c hai u thu c t ng ng d ng. M i m c ngang hàng giao th c truy n thông (s b xung c a các giao th c cùng m c tương ương trên h th ng khác). M i m c ph i ư c chu n hoá giao ti p v i m c tương ương v i nó. Trên lý thuy t, giao th c ch bi t n nh ng gì liên quan t i l p c a nó mà không quan tâm t i m c trên ho c dư i c a nó. Tuy nhiên ph i có s tho thu n chuy n d li u gi a các t ng trên m t máy tính, b i m i t ng l i liên quan t i vi c g i d li u t ng d ng t i 13
m t ng d ng tương ương trên m t máy khác. T ng cao hơn d a vào t ng th p hơn chuy n d li u qua m ng phía dư i. D li u chuy n xu ng ngăn x p t t ng này xu ng t ng th p hơn cho t i khi ư c truy n qua m ng nh giao th c c a t ng v t lý. u nh n, d li u i lên ngăn x p t i ng d ng nh n. Nh ng t ng riêng l không c n bi t các t ng trên và dư i nó x lý ra sao, nó ch c n bi t cách chuy n nh n thông tin t các t ng ó. S cô l p các hàm truy n thông trên các t ng khác nhau gi m thi u s tích h p công ngh c a u vào m i b giao th c. Các ng d ng m i có th thêm vào mà không c n thay i t ng v t lý c a m ng, ph n c ng có th ư c b sung mà không c n vi t l i các ph n m m ng d ng. II.2. Các t ng c a mô hình OSI II.2.1. T ng v t lý (Physical layer)  T ng v t lý liên quan t i vi c truy n dòng bit gi a các máy b ng kênh truy n thông v t lý, ây, c u trúc c a d li u không ư c quan tâm n.  Vi c thi t k t ng v t lý c n quan tâm n các v n v ghép n i cơ khí, i n t , th t c và môi trư ng truy n tin bên dư i nó ví d m c i n áp tương ng v i bit 0 - 1, th i gian t n t i c a xung... II.2.2. T ng liên k t d li u (Data link layer)  Liên k t, thi t l p, duy trì, hu b các liên k t d li u là nhi m v c a t ng data link.  Ngoài ra t ng data link còn ki m soát l i ư ng truy n, thông lư ng. T ng này th c hi n vi c óng gói thông tin g i thành các frame, g i các frame m t cách tu n t i trên m ng, x lý các thông báo xác nh n (Acknowledgement frame) do bên nh n g i v . Xác nh ranh gi i gi a các frame b ng cách ghi m t s byte c bi t vào u và cu i frame. Gi i quy t 14
vn thông lư ng truy n gi a bên g i và bên nh n (V n này có th ưc gi i quy t b i m t s l p trên). II.2.3. T ng m ng (Network layer) Vn ch ch t c a t ng m ng là d n ư ng, nh rõ các gói tin (packet) ư c truy n theo nh ng con ư ng nào t ngu n n ích. Các con ư ng này có th c nh, ít b thay i, ư c thi t l p khi b t u liên k t hay ng (dynamic) thay i tuỳ theo tr ng thái t i c a m ng.  N u có nhi u gói tin truy n trên m ng có th x y ra tình tr ng t c ngh n, t ng m ng ph i gi i quy t v n này.  Th c hi n ch c năng giao ti p v i các m ng bao g m vi c ánh l i a ch , c t h p gói tin cho phù h p v i các m ng. Ngoài ra t ng m ng còn th c hi n m t s ch c năng k toán, ví d , m t s Firewall (packet filtering) ư c cài t trên t ng này th ng kê s lư ng các gói tin truy n qua m ng hay ngăn c m ho c cho phép các gói tin c a giao th c nào ó. II.2.4. T ng giao v n (Transport layer)  Ki m soát vi c truy n tin t nút t i nut (end-to-end): B t u t t ng này, các th c th ã có th nói chuy n m t cách logic v i nhau.  Th c hiên vi c ghép kênh và phân kênh: M i ng d ng có th g i d li u i theo nhi u con ư ng, m t ư ng truy n l i có th ư c nhi u ng d ng s d ng, phân kênh/h p kênh gi i quy t v n phân chia d li u cho các ng d ng.  Kh c ph c sai sót trong quá trình truy n tin: Vi c kh c ph c sai sót ư c th c hi n trên nhi u t ng khác nhau, nhưng hi u qu nh t là các t ng cao, vi c kh c ph c sai sót làm t ng giao v n là h p lý nh t. 15
II.2.5. T ng phiên (Session layer)  T ng này cho phép ngư i s d ng trên các máy khác nhau thi t l p, duy trì, hu b , ng b phiên truy n thông gi a h . Cung c p m t s d ch v h u ích cho ngư i s d ng như cho phép ngư i dùng logon vào h th ng chia s th i gian, truy n t p gi a các máy tính.  Qu n lý token: cơ ch th bài ư c t ng phiên cung c p tránh hi n tư ng tranh ch p ư ng truy n trên m ng.  Th c hi n ng b (Synchronization): th c hi n i v i nh ng d l i u l n b ng cách thêm vào các thông tin ki m tra, s a l i. II.2.6. T ng trình di n (Presentation layer)  Gi i quy t v n liên quan t i cú pháp và ng nghĩa c a thông tin như chuy n i thông tin theo m t chu n nào ó ư c c hai bên s d ng (mã ASCII - EDBCDIC).  Nén/giãn d li u gi m s lư ng bit truy n trên m ng.  Mã hoá d li u th c hi n quy n truy c p. II.2.7. T ng ng d ng (Application layer)  T ng ng d ng cung c p giao di n s d ng cho ngư i dùng và môi trư ng truy n tin.  Th c hi n ch c năng chuy n file trong ó có gi i quy t v n không tương thích như cách t tên file hay các mã i u khi n trong m t t p văn b n...  Cung c p các d ch v Electronic mail, Remote login, Directory lookup... II.3. Nh ng v n v OSI B n thân OSI không ph i là m t ki n trúc m ng b i vì nó không ch ra chính xác các d ch v và các nghi th c ư c s d ng trong m i t ng. Mô hình này ch ra m i t ng c n th c hi n nhi m v gì. ISO ã ưa ra các tiêu chu n cho 16
t ng t ng, nhưng các tiêu chu n này không ph i là m t b ph n c a mô hình tham chi u. Mô hình OSI ra i sau khi các giao th c TCP/IP (TCP/IP s ư c trình bày ph n sau) ã ư c s d ng r ng rãi, nhi u công ty ã ưa ra các s n ph m TCP/IP, vì v y, mô hình OSI ch ư c s d ng trong th c t như m t chu n v lý thuy t. Trong mô hình OSI, m t s ch c năng như i u khi n thông lư ng, ki m tra l i xu t hi n l p l i trong m t s t ng. i u này có nguyên nhân do mô hình OSI ư c chia làm các t ng khác nhau, m i t ng tương ng v i m t i tư ng c l p (có d li u và các phương th c riêng c a nó, c l p v i các i tư ng khác). Mô hình OSI không có các d ch v và giao th c không hư ng k t n i m c dù h u h t các m ng u có s d ng. Mô hình quá ph c t p cho vi c cài t làm cho OSI khó có th ng d ng r ng rãi trên th c t . III. KI N TRÚC GIAO TH C IPX/SPX M t h th ng m ng máy PC ư c s d ng ph bi n nh t trên th gi i trong th i gian v a qua là m ng Novell Netware. Nó ư c thi t k cho các công ty, chuy n t vi c s d ng máy tính l n (Mainframe) sang s d ng PC. M i PC làm ch c năng khách hàng (client), m t s máy m nh ho t ng như máy ph c v (Server), chúng cung c p các d ch v file, các d ch v CSDL và các d ch v khác cho m t nhóm khách hàng. Nói cách khác, Novell Netware ho t ng theo mô hình file-server. III.1. Ki n trúc giao th c IPX/SPX Application SAP File server Transport NCP SPX Network IPX Datalink Ethernet Token ring ARCnet Physical Ethernet Token ring ARCnet 17
Novell Netware s d ng ch ng giao th c IPX/SPX d a trên m t h th ng m ng cũ c a hãng Xerox-XNSTM nhưng có m t s thay i. Novell Netware ra i trư c OSI và không d a trên mô hình này.  T ng v t lý và t ng Data link có th ư c ch n trong s nhi u chu n công nghi p khác nhau bao g m Ethernet, IBM token ring và ARCnet.  T ng m ng không nh hư ng n i k t, không b o m (unreliable connectionless) có tên là IPX (Internet Packet eXchange). Nó chuy n các packet t ngu n t i ích m t cách trong su t v i ngư i dùng ngay c khi ngu n và ích n m các m ng khác nhau. IPX s d ng a ch 12 byte.  T ng giao v n:  Giao th c NCP (Network Core Protocol) cung c p nhi u d ch v khác ngoài vi c v n chuy n d li u c a ngư i s d ng, nó chính là trái tim c a Novell Netware.  Giao th c th hai c a t ng này là SPX (Sequenced Packet eXchange). Nó ch th c hi n vi c v n chuy n. Các ng d ng có th l a ch n s d ng m t trong các giao th c c a t ng này ví d h th ng file s d ng NCP, Lotus Note s d ng SPX.  T ng Application n m trên cùng, có nhi u giao th c khác nhau cung c p cho ngư i s d ng các d ch v như ã trình bày trên. III.2. Gói tin IPX i m m u ch t c a ki n trúc IPX/SPX là gói tin IPX có c u trúc như sau Offset Field Length (byte) 0 Checksum 2 2 Packet length 2 4 Transport control 1 5 Packet type 1 6 Destination Address 12 18
18 Source Address 12 30 ?  Checksum: ít khi s d ng vì t ng Data link bên dư i ã cung c p checksum  Packet length: ch a chi u dài c a packet tính c header và data  Packet type: ánh d u các packet i u khi n khác nhau.  Destination Address: a ch ích c a gói tin.  Source Address: a ch ngu n c a gói tin.  Data: Chi m ph n cu i c a gói, có dài ph thu c vào trư ng paket length trên. III.3. Cơ ch ho t ng c a Novell Netware C kho ng m i phút m t l n, m i server l i phát i (broadcast) m t packet, cho bi t a ch c a chính nó và các d ch v mà nó cung c p. Vi c này s d ng giao th c SAP (Service Advertising Protocol). Các packet này ư c ti n trình d ch v (special agent process) ch y trên các máy router nh n và thu th p. Các agent s d ng thông tin ch a trong ó xây d ng CSDL v các server. Khi m t máy client kh i ng, nó phát m t request h i xem server g n nh t âu. Agent trên máy router a phương ti p nh n yêu c u này, ki m tra CSDL v server, l a ch n server phù h p g i l i thông tin cho client. T th i i m ó, Client có th thi t l p k t n i NCP v i server và s d ng các d ch v c a server. Trong quá trình k t n i, client và server tho thu n v i nhau v chi u dài c c i c a d li u, trong quá trình s d ng, client có th tra c u CSDL c a server bi t thông tin c a các server khác. 19