Tạp chí Dầu khí - Số 09/2019

Petro ietnam<br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ cña tËp ®oµn dÇu khÝ quèc gia viÖt nam - petrovietnam SỐ 9 - 2019<br /> ISSN-0866-854X<br />  Petro ietnam<br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ cña tËp ®oµn dÇu khÝ quèc gia viÖt nam - petrovietnam SỐ 9 - 2019<br /> ISSN-0866-854X<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TỔNG BIÊN TẬP<br /> TS. Nguyễn Quốc Thập<br /> <br /> PHÓ TỔNG BIÊN TẬP<br /> TS. Lê Mạnh Hùng<br /> TS. Phan Ngọc Trung<br /> <br /> BAN BIÊN TẬP<br /> TS. Trịnh Xuân Cường<br /> TS. Nguyễn Minh Đạo<br /> CN. Vũ Khánh Đông<br /> TS. Nguyễn Anh Đức<br /> ThS. Nguyễn Ngọc Hoàn<br /> ThS. Lê Ngọc Sơn<br /> TS. Cao Tùng Sơn<br /> KS. Lê Hồng Thái<br /> ThS. Bùi Minh Tiến<br /> ThS. Nguyễn Văn Tuấn<br /> TS. Phan Tiến Viễn<br /> TS. Trần Quốc Việt<br /> TS. Nguyễn Tiến Vinh<br /> <br /> THƯ KÝ TÒA SOẠN<br /> ThS. Lê Văn Khoa<br /> ThS. Nguyễn Thị Việt Hà<br /> <br /> THIẾT KẾ<br /> Lê Hồng Văn<br /> <br /> TỔ CHỨC THỰC HIỆN, XUẤT BẢN<br /> Viện Dầu khí Việt Nam<br /> <br /> TÒA SOẠN VÀ TRỊ SỰ<br /> Tầng M2, Tòa nhà Viện Dầu khí Việt Nam - 167 Trung Kính, Yên Hòa, Cầu Giấy, Hà Nội<br /> Tel: 024-37727108 | 0982288671 * Fax: 024-37727107 * Email: tcdk@pvn.vn<br /> Ảnh bìa: Nhập dầu thô tại Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. Ảnh: BSR<br /> <br /> <br /> Giấy phép xuất bản số 100/GP - BTTTT cấp ngày 15/4/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông<br />  TIÊU ĐIỂM TIÊU ĐIỂM<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nhà máy Lọc dầu Du<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÚC TÁC - HẤP PHỤ<br /> CHO CÔNG NGHIỆP LỌC HÓA DẦU VÀ NĂNG LƯỢNG MỚI<br /> <br /> H<br /> PETROVIETNAM Ngày 14/9/2019, Viện Dầu ội nghị Xúc tác - Hấp như: thủy phân lên men, khí hóa,<br /> <br /> <br /> ĐƯỢC XẾP HẠNG TÍN NHIỆM ĐỘC LẬP Ở MỨC BB+<br /> phụ toàn quốc lần thứ tổng hợp Fischer-Tropsch, nhiệt<br /> khí Việt Nam và Hội Khoa học<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> N<br /> X đã tập trung thảo phân xúc tác để tạo dầu sinh học<br /> Công nghệ Xúc tác và Hấp<br /> luận các nghiên cứu (bio-oil) với các hướng ứng dụng<br /> phụ Việt Nam đã tổ chức<br /> gày 13/9/2019, Fitch Rat- dự án đầu tư, nâng cao khả năng huy mới về phát triển vật như sử dụng trực tiếp làm nhiên<br /> Kết quả xếp hạng Hội nghị Xúc tác - Hấp phụ<br /> ings công bố kết quả đánh động vốn trên thị trường quốc tế trong liệu xúc tác, hấp phụ tiên tiến cho liệu hoặc phối trộn với phần nặng<br /> tín nhiệm tích cực của toàn quốc lần thứ X với chủ<br /> giá tín nhiệm độc lập của bối cảnh hạn chế bảo lãnh của Chính công nghiệp lọc - hóa dầu, công của dầu mỏ để làm nguyen liệu cho<br /> Fitch Ratings giúp Tập đề: “Xúc tác - Hấp phụ cho<br /> Tập đoàn Dầu khí Việt phủ. Đây là cơ sở đảm bảo năng lực nghiệp hóa chất và nhiên liệu tái tạo phân xưởng cracking RFCC của nhà<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam Nam đạt mức BB+. Lần đầu công nghiệp lọc hóa dầu,<br /> kinh doanh và tài chính của Tập đoàn để đảm bảo phát triển bền vững. máy lọc dầu.<br /> đa dạng hóa nguồn tiên, Tập đoàn được xếp hạng nhà phát năng lượng mới và phát triển<br /> Dầu khí Việt Nam, cũng như triển vọng<br /> huy động vốn cho các hành công cụ nợ dài hạn bằng ngoại tệ bền vững”. Về các triển vọng và thách thức GS.TSKH. Hồ Sĩ Thoảng cho rằng<br /> kinh doanh tích cực trong tương lai, sự<br /> dự án đầu tư, nâng cao (IDR) ở mức BB với “Triển vọng tích cực”,<br /> của nhiên liệu tái tạo từ sinh khối, các con đường sản xuất nhiên liệu<br /> tin tưởng cho các nhà đầu tư, tổ chức<br /> khả năng huy động vốn GS. TSKH. Hồ Sĩ Thoảng - Chủ tịch tái tạo thay thế nhiên liệu hóa thạch<br /> tương xứng với hệ số tín nhiệm quốc gia tài chính trong và ngoài nước, đối tác<br /> trên thị trường quốc tế. danh dự Hội Khoa học Công nghệ còn dài và nhiều thách thức về cả giá<br /> của Việt Nam. chiến lược, đặc biệt trong giai đoạn đẩy<br /> Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam đã thành, nguyên liệu, nhiên liệu cũng<br /> Kết quả xếp hạng tín nhiệm tích mạnh công tác tái cấu trúc.<br /> cập nhật kết quả nghiên cứu trong như quy mô, công nghệ... Cụ thể,<br /> cực giúp Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đa Ông Nirukt Sapru - Tổng giám đốc lĩnh vực sản xuất nhiên liệu tái tạo nhiên liệu sinh học thế hệ thứ nhất<br /> dạng hóa nguồn huy động vốn cho các Ngân hàng Standard Chartered khu vực từ sinh khối bằng các phương pháp đang chững lại và có khả năng thu<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 4 6<br /> 4 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019 6 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> THĂM DÒ - KHAI THÁC DẦU KHÍ công nghiệp khí KINH TẾ - QUẢN LÝ DẦU KHÍ<br /> 16. Nghiên cứu ứng dụng mô 45. Cung - cầu khí tự nhiên và vai 51. Dự trữ dầu chiến lược - cơ hội<br /> hình tăng trưởng logistic để dự trò của khí phi truyền thống trong và thách thức của Việt Nam trong<br /> báo khai thác cho tầng Miocene quá trình chuyển đổi năng lượng dự trữ dầu chiến lược quốc gia<br /> dưới, mỏ Bạch Hổ<br /> <br /> 23. Sinh địa tầng và địa tầng<br /> phân tập trầm tích Miocene giữa<br /> - Pliocene dưới, Lô 05-1, bể Nam<br /> Côn Sơn<br /> <br /> 35. Đánh giá hiệu quả nứt vỉa<br /> thủy lực nhiều giai đoạn cho đối<br /> tượng Miocene dưới, bể Cửu<br /> Long, thềm lục địa Việt Nam<br />  PETROVIETNAM<br /> <br /> <br /> <br /> THĂM DÒ - KHAI THÁC DẦU KHÍ<br /> <br /> TẠP CHÍ DẦU KHÍ<br /> Số 9 - 2019, trang 16 - 22<br /> FOCUS <br /> ISSN-0866-854X<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG LOGISTIC<br /> ĐỂ DỰ BÁO KHAI THÁC CHO TẦNG MIOCENE DƯỚI, MỎ BẠCH HỔ<br /> Petrovietnam’s stand-alone credit profile assessed at BB+ .................4<br /> <br /> Vietnam Petroleum Association<br /> Trần Đăng Tú, Đinh Đức Huy, Trần Xuân Quý, Phạm Trường Giang, Lê Vũ Quân, Lê Thế Hùng, Lê Quốc Trung, Trần Nguyên Long<br /> Viện Dầu khí Việt Nam<br /> Email: tutd@vpi.pvn.vn<br /> <br /> <br /> <br /> strengthens consultancy and critical feedback activities ...................6<br /> Tóm tắt<br /> Bài báo ứng dụng mô hình tăng trưởng logistic (LGM) để dự báo khai thác cho tầng Miocene dưới, mỏ Bạch Hổ bằng cách xác định<br /> một tập hợp các thông số đường cong suy giảm qua quá trình tái lặp lịch sử khai thác sử dụng thuật toán tối ưu (optimisation algorithm).<br /> Sai số tương đối trung bình giữa kết quả dự báo bằng mô hình LGM và dữ liệu khai thác thực tế là 0,6%. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô<br /> hình LGM đã cải thiện khả năng dự báo với độ tin cậy cao.<br /> Từ khóa: Mô hình tăng trưởng logistic (LGM), dự báo khai thác, trữ lượng có thể thu hồi cuối cùng (EUR), Miocene dưới, mỏ Bạch Hổ.<br /> Studies of catalyst - adsorption<br /> 1. Giới thiệu<br /> <br /> Mô hình LGM được phát triển bởi Pierre Verhulst (Bỉ)<br /> Trong đó:<br /> N: Dân số<br /> for refining and petrochemical industry ................................................9<br /> =<br /> vào năm 1830 [1]. Đường cong tăng trưởng logistic là một r: Hằng số, = =<br /> <br /> <br /> <br /> Government cuts crude oil import tax to 0% ......................................12<br /> tập hợp các mô hình toán học được sử dụng để dự báo 1<br /> dân số. Sau đó, mô hình này được ứng dụng vào các lĩnh α: Số mũ, =1− 1 1<br /> = 1= −1 −<br /> vực khác như: vật lý, địa lý, hóa học…. Dựa trên ý tưởng<br /> β: Số mũ, β = 1 1<br /> của Malthus (dân số của một quốc gia hoặc một khu vực =1+ 1 1<br /> cụ thể chỉ có thể tăng lên một mốc nhất định) [2], Pierre γ: Số mũ, = 1= +1 +<br /> <br /> <br /> <br /> PV GAS meets 2019 targets for profit and budget contribution ........14<br /> Verhulst đã thêm một hệ số nhân vào phương trình tăng<br /> ( )tăng<br /> K: Khả năng = trưởng<br /> trưởng lũy tiến để tạo ra mô hình LGM. ( )( =) = += +<br /> Mô hình được đề+xuất sau đây là trường hợp đặc biệt<br /> Phương trình tăng trưởng logistic có một thuật ngữ<br /> của mô hình LGM tổng quát. Mô 1 hình này rất linh hoạt và<br /> gọi là khả năng tăng trưởng (carrying capacity). Khả năng =1−<br /> có thể thích ứng với nhiều dạng đường cong khác nhau.<br /> tăng trưởng là sức chứa lớn nhất mà dân số có thể tăng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> RESEARCH AND DEVELOPMENT<br /> Với mục đích để dự báo khai thác1 các giếng dầu và khí, mô<br /> lên, tại thời điểm đó sự tăng trưởng dân số sẽ ổn định. = 1dạng:<br /> +<br /> hình được hiệu chỉnh có<br /> Ngoài việc dự báo tăng trưởng dân số, các mô hình LGM<br /> còn được sử dụng để dự báo sự tăng trưởng của nấm men,<br /> ( )= (2)<br /> tái tạo các cơ quan và sự thâm nhập của các sản phẩm mới +<br /> vào thị trường [3]. Mô hình này được sử dụng trước đó Trong đó:<br /> trong lĩnh vực dầu khí dưới dạng mô hình Hubbert. Mô<br /> Q: Sản lượng khai thác cộng dồn;<br /> hình Hubbert (1956) được sử dụng để dự báo khai thác<br /> <br /> <br /> Research on applied logistic growth model to forecast production<br /> cho toàn mỏ hoặc vùng khai thác riêng biệt [4]. Mô hình K: Trữ lượng có thể thu hồi cuối cùng (EUR);<br /> LGM được Tsoularis và Wallace kết hợp tạo thành mô hình a: Hằng số;<br /> LGM tổng quát có dạng:<br /> <br /> <br /> <br /> for Lower Miocene, Bach Ho field .........................................................16<br /> n: Hệ số mũ hyperbolic;<br /> = 1− (1) t: Thời gian.<br /> Hệ số mũ n hyperbolic kiểm soát độ dốc suy giảm của<br /> lưu lượng khai thác theo thời gian sau khi đã được logarit<br /> Ngày nhận bài: 21/8/2019. Ngày phản biện đánh giá và sửa chữa: 21 - 27/8/2019.<br /> Ngày bài báo được duyệt đăng: 09/9/2019. hóa (Hình 1).<br /> <br /> <br /> 16 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br /> Biostratigraphy and sequence stratigraphy of Middle Miocene -<br /> 16 Lower Pliocene sediments, Block 05-1, Nam Con Son basin ............23<br /> Investigation of multiple-stage hydraulic fracturing efficiency for<br /> Lower Miocene, Cuu Long basin, continental shelf of Vietnam .......35<br /> Suplly and demand of natural gas and the role of unconventional<br /> gas in energy transition ..........................................................................45<br /> GIỚI THIỆU CÔNG NGHỆ<br /> National strategic stockpiling of crude oil and petroleum products -<br /> 59. Sử dụng công nghệ nghịch opportunities and challenges for Vietnam .........................................51<br /> đảo địa thống kê kết hợp với<br /> dữ liệu địa chấn 3D để khoanh NEWS<br /> vùng các lớp cát mỏng trong<br /> môi trường trầm tích châu thổ Gen X Energy plans to invest in gas projects in Vietnam ...................67<br /> (delta) Vietsovpetro produces over 2.4 million tons of crude oil in 2019 ......67<br /> Petrovietnam attends 90th anniversary<br /> of Nenets Autonomous Region ...............................................................68<br /> PVFCCo focuses on researching and diversifying products ................69<br /> VND 20 billion saved in<br /> overall maintenance of Ca Mau Fertilizer Plant ....................................71<br /> <br /> ExxonMobil announces oil discovery at Tripletail-1 well, Guyana ......72<br /> <br /> Equinor discovers gas at the potential Ørn formation .........................73<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> DẦU KHÍ - SỐ 9/2019 3<br /> TIÊU ĐIỂM<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> PETROVIETNAM<br /> ĐƯỢC XẾP HẠNG TÍN NHIỆM ĐỘC LẬP Ở MỨC BB+<br /> <br /> N<br /> gày 13/9/2019, Fitch Rat- dự án đầu tư, nâng cao khả năng huy<br /> Kết quả xếp hạng<br /> ings công bố kết quả đánh động vốn trên thị trường quốc tế trong<br /> tín nhiệm tích cực của<br /> giá tín nhiệm độc lập của bối cảnh hạn chế bảo lãnh của Chính<br /> Fitch Ratings giúp Tập<br /> Tập đoàn Dầu khí Việt phủ. Đây là cơ sở đảm bảo năng lực<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam Nam đạt mức BB+. Lần đầu kinh doanh và tài chính của Tập đoàn<br /> đa dạng hóa nguồn tiên, Tập đoàn được xếp hạng nhà phát Dầu khí Việt Nam, cũng như triển vọng<br /> huy động vốn cho các hành công cụ nợ dài hạn bằng ngoại tệ kinh doanh tích cực trong tương lai, sự<br /> dự án đầu tư, nâng cao (IDR) ở mức BB với “Triển vọng tích cực”, tin tưởng cho các nhà đầu tư, tổ chức<br /> khả năng huy động vốn<br /> tương xứng với hệ số tín nhiệm quốc gia tài chính trong và ngoài nước, đối tác<br /> trên thị trường quốc tế.<br /> của Việt Nam. chiến lược, đặc biệt trong giai đoạn đẩy<br /> Kết quả xếp hạng tín nhiệm tích mạnh công tác tái cấu trúc.<br /> <br /> cực giúp Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đa Ông Nirukt Sapru - Tổng giám đốc<br /> dạng hóa nguồn huy động vốn cho các Ngân hàng Standard Chartered khu vực<br /> <br /> 4 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br />  PETROVIETNAM<br /> <br /> <br /> <br /> PETROVIETNAM DẪN ĐẦU<br /> CÁC DOANH NGHIỆP<br /> TRONG NƯỚC VỀ LỢI<br /> NHUẬN<br /> Theo Bảng xếp hạng<br /> Profit500 do Vietnam Report<br /> công bố ngày 25/9/2019, Tập<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam dẫn đầu<br /> Top 500 doanh nghiệp lợi nhuận<br /> tốt nhất Việt Nam. Đây là bảng<br /> xếp hạng uy tín, tôn vinh các<br /> doanh nghiệp có khả năng tạo<br /> ra lợi nhuận tốt, có tiềm năng trở<br /> thành trụ cột cho sự phát triển<br /> của nền kinh tế Việt Nam.<br /> Báo tài chính hợp nhất năm<br /> 2018 đã được kiểm toán cho<br /> thấy, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam<br /> đạt lợi nhuận trước thuế 50.600<br /> tỷ đồng (tăng 7,5% so với mức<br /> 47.000 tỷ đồng năm 2017), dẫn<br /> đầu các doanh nghiệp trong<br /> nước về lợi nhuận.<br /> Bên cạnh đó, các đơn vị<br /> của Tập đoàn nằm trong Top<br /> 100 doanh nghiệp lợi nhuận tốt<br /> nhất Việt Nam như: PV GAS (xếp<br /> thứ 6), Vietsovpetro (xếp thứ 29),<br /> PTSC (xếp thứ 89), PV Trans (xếp<br /> thứ 90), PVFCCo (xếp thứ 98)...<br /> <br /> ASEAN và Nam Á cho rằng: “Đây là dầu khí, lọc hóa dầu, phân bón, phân TS. Lê Mạnh Hùng - Tổng giám<br /> minh chứng cho sự quản lý tài chính phối xăng dầu, khí và sản xuất điện. đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam cho<br /> vững mạnh và tích hợp trong hoạt biết: “Kết quả xếp hạng tín dụng cũng<br /> Fitch Ratings nhận định, Tập<br /> động kinh doanh của Tập đoàn Dầu là một trong các căn cứ để Tập đoàn<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam không gặp Dầu khí Việt Nam rà soát, nâng cao<br /> khí Việt Nam. Xếp hạng tín nhiệm là<br /> bước khởi đầu vững chắc cho Tập khó khăn trong việc huy động vốn, công tác quản trị doanh nghiệp, đặc<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam trong việc với vị thế là một trong những doanh biệt là quản trị các chỉ tiêu tài chính,<br /> huy động vốn trên thị trường quốc tế nghiệp nhà nước quan trọng nhất đảm bảo kết quả xếp hạng được duy<br /> và sẽ giúp thu hút sự quan tâm của của Việt Nam; hy vọng Tập đoàn Dầu trì và cải tiến liên tục trong tương lai”.<br /> các nhà đầu tư quốc tế”. khí Việt Nam sẽ tiếp cận nguồn vốn Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang<br /> quốc tế cho các kế hoạch mở rộng tập trung quản trị nguồn lực, tài chính<br /> Fitch Ratings xếp hạng căn cứ<br /> vào các yếu tố: Mối quan hệ của Tập hoạt động. Fitch Ratings cũng đánh và đầu tư, kiểm soát rủi ro, mở rộng thị<br /> đoàn Dầu khí Việt Nam với Nhà nước, giá cao tác động chính trị - xã hội trường để gia tăng giá trị và nâng cao<br /> vị thế thị trường, hoạt động tích hợp của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và hiệu quả sản xuất kinh doanh.<br /> ảnh hưởng đối với chuỗi giá trị năng<br /> Linh Chi<br /> từ thượng nguồn, trung nguồn đến<br /> hạ nguồn gồm: tìm kiếm, khai thác lượng tại Việt Nam.<br /> <br /> DẦU KHÍ - SỐ 9/2019 5<br /> TIÊU ĐIỂM<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÚC TÁC - HẤP PHỤ<br /> CHO CÔNG NGHIỆP LỌC HÓA DẦU VÀ NĂNG LƯỢNG MỚI<br /> <br /> H<br /> Ngày 14/9/2019, Viện Dầu ội nghị Xúc tác - Hấp như: thủy phân lên men, khí hóa,<br /> phụ toàn quốc lần thứ tổng hợp Fischer-Tropsch, nhiệt<br /> khí Việt Nam và Hội Khoa học<br /> X đã tập trung thảo phân xúc tác để tạo dầu sinh học<br /> Công nghệ Xúc tác và Hấp<br /> luận các nghiên cứu (bio-oil) với các hướng ứng dụng<br /> phụ Việt Nam đã tổ chức<br /> mới về phát triển vật như sử dụng trực tiếp làm nhiên<br /> Hội nghị Xúc tác - Hấp phụ<br /> liệu xúc tác, hấp phụ tiên tiến cho liệu hoặc phối trộn với phần nặng<br /> toàn quốc lần thứ X với chủ<br /> công nghiệp lọc - hóa dầu, công của dầu mỏ để làm nguyen liệu cho<br /> đề: “Xúc tác - Hấp phụ cho<br /> nghiệp hóa chất và nhiên liệu tái tạo phân xưởng cracking RFCC của nhà<br /> công nghiệp lọc hóa dầu,<br /> để đảm bảo phát triển bền vững. máy lọc dầu.<br /> năng lượng mới và phát triển<br /> bền vững”. Về các triển vọng và thách thức GS.TSKH. Hồ Sĩ Thoảng cho rằng<br /> của nhiên liệu tái tạo từ sinh khối, các con đường sản xuất nhiên liệu<br /> GS. TSKH. Hồ Sĩ Thoảng - Chủ tịch tái tạo thay thế nhiên liệu hóa thạch<br /> danh dự Hội Khoa học Công nghệ còn dài và nhiều thách thức về cả giá<br /> Xúc tác và Hấp phụ Việt Nam đã thành, nguyên liệu, nhiên liệu cũng<br /> cập nhật kết quả nghiên cứu trong như quy mô, công nghệ... Cụ thể,<br /> lĩnh vực sản xuất nhiên liệu tái tạo nhiên liệu sinh học thế hệ thứ nhất<br /> từ sinh khối bằng các phương pháp đang chững lại và có khả năng thu<br /> <br /> 6 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br />  PETROVIETNAM<br /> <br /> <br /> <br /> Ngoài thách thức về công nghệ hóa thấp, chi phí chế tạo xúc tác lớn,<br /> và xúc tác, các hướng chuyển hóa gây khó khăn trong việc ứng dụng<br /> trên đều gặp khó khăn về vấn đề vào thực tế.<br /> cung cấp nguyên liệu sinh khối. Trừ<br /> Để nâng cao hiệu quả tổng hợp<br /> con đường hydro hóa CO2 là không<br /> methanol, cần nghiên cứu các loại<br /> bị giới hạn quy mô phát triển mà chỉ<br /> xúc tác tiên tiến hơn, có hiệu quả<br /> bị giới hạn bởi trình độ phát triển về mặt kinh tế và môi trường. Xúc<br /> của công nghệ và chất xúc tác, các tác trên cơ sở hợp kim Ni-Ga có ưu<br /> quá trình sản xuất nhiên liệu tái tạo điểm so với các loại xúc tác hiện nay<br /> từ sinh khối (BtL) đều bị giới hạn bởi nhờ độ chọn lọc, độ chuyển hóa cao,<br /> nguồn nguyên liệu. Nguồn phế thải điều kiện làm việc không yêu cầu<br /> nông lâm nghiệp không ổn định nhiệt độ và áp suất quá lớn. GS.TS.<br /> (theo mùa vụ), chỉ có thể cung cấp Đinh Thị Ngọ đã giới thiệu kết quả<br /> được khoảng 3 tỷ TOE, do phải để lại nghiên cứu phát triển hệ xúc tác<br /> trên đồng ruộng khoảng 40% vì mục tiên tiến trên cơ sở Ni-Ga, sử dụng<br /> đích bảo vệ môi trường và khoảng để chuyển hóa CO2 thành methanol,<br /> 20 - 30% cho các mục đích khác (như với mục đích giảm áp suất phản ứng<br /> làm nhiên liệu thô, phân bón…). GS. nhưng vẫn giữ được hiệu quả tổng<br /> TSKH. Hồ Sĩ Thoảng đề xuất trong hợp methanol cao. Định hướng<br /> triển vọng gần, cần tổ chức sản xuất nghiên cứu tiếp theo là cải tiến xúc<br /> bio-oil quy mô nhỏ gắn liền với sử tác và điều kiện công nghệ để giảm<br /> dụng trong nông nghiệp. Để bảo áp suất đến gần áp suất khí quyển,<br /> đảm nguồn nguyên liệu sinh khối tăng thời gian ổn định xúc tác và tìm<br /> cho các quá trình BtL, phương án cách tái sinh xúc tác.<br /> triển vọng nhất cho tương lai lâu<br /> Nhà máy Lọc dầu Dung Quất. Ảnh: BSR Theo GS.TSKH. Lưu Cẩm Lộc -<br /> dài là trồng “cây năng lượng” (trồng<br /> Viện Công nghệ Hóa học, Viện Hàn<br /> rừng), vừa cung cấp sinh khối, vừa<br /> hẹp; nhiên liệu sinh học thế hệ thứ lâm Khoa học và Công nghệ Việt<br /> giảm thiểu phát thải CO2.<br /> hai (còn chứa oxy) được sản xuất từ Nam, CO2 và H2 có thể chuyển hóa<br /> sinh khối bằng con đường thủy phân Vấn đề hydro hóa CO2 thông qua thành CH4 là nguồn năng lượng<br /> lên men dù đã được thương mại hóa sự hình thành methanol, theo GS.TS. xanh đầy hứa hẹn trong tương lai.<br /> nhưng vẫn còn hạn chế về quy mô Đinh Thị Ngọ - Đại học Bách khoa Hà Methane hóa không chỉ được ứng<br /> Nội, methanol có thể được sản xuất dụng trong tinh chế H2 của quá trình<br /> và chi phí; nhiên liệu tái tạo không<br /> từ rất nhiều các nguồn khác nhau, sản xuất NH3 từ khí thiên nhiên mà<br /> chứa oxy từ sinh khối được sản xuất<br /> ví dụ như có thể được tổng hợp từ còn đóng vai trò quan trọng trong<br /> thông qua quá trình khí hóa và tổng<br /> CO2 lấy từ khí thải của các nhà máy tổng hợp khí nhiên liệu tổng hợp từ<br /> hợp Fischer-Tropsch cũng hạn chế về<br /> công nghiệp (xi măng, nhiệt điện…). CO2, sản xuất nhiên liệu tái tạo, giảm<br /> quy mô; nhiên liệu liệu tái tạo (có và<br /> Trong tương lai gần, CO2 sẽ được phát thải CO2. NiO là chất xúc tác cơ<br /> không chứa oxy) từ sinh khối thông<br /> lấy trực tiếp từ không khí. Hiện nay, bản cho quá trình methane hóa CO2.<br /> qua quá trình nhiệt phân nhanh có phương pháp sản xuất methanol đi Các nhược điểm của hệ xúc tác này<br /> xúc tác và (có thể) được xử lý tiếp từ CO2 và H2 được đánh giá là có giá (hoạt tính thấp, tạo coke cao và độ<br /> theo bằng HDO để thu hydrocarbon trị nhất về mặt kinh tế, môi trường, bền thấp) được khắc phục bằng cách<br /> vẫn cần nghiên cứu thêm. Hydro hóa do giảm lượng CO2 gây hiệu ứng nhà sử dụng các chất mang mới và phụ<br /> CO2 thành methanol/methane gặp kính. Quá trình này đã được nghiên gia biến tính. Sự phát triển của các<br /> thách thức là cần nguồn cung hydro cứu trên các hệ xúc tác chứa Cu, Zn, chất xúc tác có độ chuyển hóa cao,<br /> hiệu quả (kỳ vọng vào sự giảm giá Pd, như Cu/ZrO2, Cu/ZnO/Al2O3, Cu- độ chọn lọc và tính ổn định cũng như<br /> thành nguồn năng lượng tái tạo (mặt Zn-Al-Ce... Tuy nhiên, phương pháp khả năng chống thiêu kết, kháng cốc<br /> trời, gió…) để sản xuất hydro từ quá này có nhược điểm như: áp suất, và ngộ độc trong quá trình methane<br /> trình điện phân nước). nhiệt độ cao, độ chọn lọc, độ chuyển hóa khí giàu CO2 vẫn đang là thách<br /> <br /> DẦU KHÍ - SỐ 9/2019 7<br /> TIÊU ĐIỂM<br /> <br /> <br /> hiệu quả khí tạp CO2/N2 từ khí thiên<br /> nhiên; phát triển công nghệ và xúc<br /> tác cho quá trình bi-reforming ở<br /> nhiệt độ thấp để chuyển hóa hiệu<br /> quả khí thiên nhiên giàu CO2 thành<br /> khí tổng hợp; phát triển công nghệ<br /> chuyển hóa trực tiếp khí thiên nhiên<br /> giàu CO2 thành methanol/dimethyl<br /> ether (DME); và phát triển công nghệ<br /> sản xuất vật liệu nanocarbon có giá<br /> trị cao từ khí thiên nhiên giàu CO2.<br /> Kết quả nghiên cứu ban đầu cho<br /> thấy có thể phát triển các loại vật liệu<br /> màng trên cơ sở zeolite để tách hiệu<br /> quả CO2/N2 từ khí thiên nhiên có chứa<br /> Đoàn chủ tịch chủ trì Hội nghị Hội nghị Xúc tác - Hấp phụ toàn quốc lần thứ X. Ảnh: Hiền Trang khí tạp. Phát triển màng trên cơ sở lai<br /> hợp giữa polymer và zeolite là hướng<br /> thức. Ngoài các chất mang truyền SCH . GS.TSKH. Lưu Cẩm Lộc cho rằng đi tiềm năng để tận dụng được các<br /> 4<br /> <br /> thống (như γ-Al2O3, SiO2, TiO2), các cải thiện thành phần xúc tác NiO và ưu điểm của cả hai loại vật liệu này.<br /> chất mang mới (như SBA-15, MCM, thêm CO vào thành phần phản ứng là Đối với quá trình dry reforming và bi-<br /> MSN, MSU, FSM, FDU, BMS...) được giải pháp hiệu quả để tăng hoạt tính reforming, các hệ xúc tác trên cơ sở Ni<br /> sử dụng để đạt được độ phân tán và độ bền xúc tác NiO/chất mang. kích thước nano được thấy mang lại<br /> NiO cao. Silica mao quản trung bình GS.TS. Vũ Thị Thu Hà - Phòng Thí hiệu quả tốt cho việc thực hiện phản<br /> (như SBA-15 và MSN) với cấu trúc ứng ở nhiệt độ thấp (< 800°C). Đối<br /> nghiệm trọng điểm, Bộ Công Thương<br /> trật tự cao, diện tích bề mặt riêng lớn với các mỏ khí nhỏ, cận biên của Việt<br /> đã giới thiệu kết quả nghiên cứu vật<br /> là chất mang tạo xúc tác NiO/chất Nam, công nghệ floating methanol/<br /> liệu xúc tác dị thể và vật liệu nano,<br /> mang hoạt tính cao và độ bền được DME có thể được phát triển. Việc đưa<br /> ứng dụng trong lọc dầu sinh học và<br /> cải thiện. pha hoạt tính của xúc tác lên vật liệu<br /> sản xuất năng lượng mới tại Phòng<br /> có cấu trúc để tăng khả năng truyền<br /> Sử dụng phụ gia là phương pháp thí nghiệm trọng điểm công nghệ<br /> nhiệt, truyền khối, giúp giảm nhiệt<br /> thường được sử dụng để cải thiện lọc hóa dầu (KEYLAB PRT) như: pin<br /> độ và kích thước thiết bị phản ứng<br /> hoạt động và tính ổn định của chất nhiên liệu DEFC, vật liệu xúc tác nano<br /> đang được VPI nghiên cứu.<br /> xúc tác Ni. Các nghiên cứu gần đây Pd/rGO biến tính (PdASG), vật liệu<br /> cho thấy việc thêm phụ gia MgO tạo xúc tác nano PtGQ… Định hướng sắp Kết quả nghiên cứu sản xuất vật<br /> Ni-Mg-O hoặc Mg-Al-O composite tới của KEYLAB PRT trong lĩnh vực liệu nanocarbon bước đầu cho thấy<br /> là phương pháp hiệu quả trong lọc dầu sinh học và sản xuất năng có thể phát triển quá trình nhiệt<br /> lượng mới sử dụng vật liệu nano và phân methane trên xúc tác đế kim<br /> việc cải thiện hoạt tính xúc tác. Việc<br /> xúc tác dị thể sẽ tập trung vào: Tổ loại để tạo ra graphene và than ống<br /> sử dụng TiO2, ZrO2 và CeO2 để tăng<br /> hợp lọc dầu sinh học sản xuất điện từ kích thước nano (CNTs). CNTs có thể<br /> cường tương tác với Ni được coi là<br /> tảo/nguyên liệu phế thải; phụ gia đa được chuyển hóa thành graphene và<br /> giải pháp phù hợp để tăng độ phân<br /> năng tiết kiệm năng lượng và giảm graphene oxide thông qua các quá<br /> tán NiO, thay đổi tính chất Ni thông<br /> khí thải, áp dụng ở quy mô quốc gia; trình oxy hóa và khử, được ứng dụng<br /> qua SMSI, tăng độ bền nhiệt nhằm<br /> tổ hợp hóa dầu sinh học; vật liệu trên làm phụ gia để cải thiện tính năng<br /> tăng hoạt tính; bên cạnh đó tăng khả<br /> cơ sở graphene... một số sản phẩm trong lĩnh vực lọc<br /> năng hấp phụ và giải phóng O thông<br /> hóa dầu. Các hệ phụ gia trên cơ sở<br /> qua chuyển đổi Ce3+ và Ce4+ nhằm Tại Hội nghị, TS. Nguyễn Hữu graphene và graphene oxide cũng có<br /> tăng đốt cháy C để tăng độ bền xúc Lương - Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) tác dụng giảm hệ số ma sát và chống<br /> tác. CO có tác dụng kích hoạt phản đã chia sẻ định hướng chế biến hiệu mài mòn cho dầu nhờn động cơ.<br /> ứng methane hóa CO2 do đó việc quả khí thiên nhiên giàu CO2 của VPI Hiền Trang<br /> thêm lượng nhỏ CO làm tăng XCO và gồm: Phát triển vật liệu màng tách<br /> 2<br /> <br /> <br /> <br /> 8 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br />  PETROVIETNAM<br /> <br /> <br /> <br /> HỘI DẦU KHÍ VIỆT NAM<br /> TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TƯ VẤN, PHẢN BIỆN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> N<br /> Lãnh đạo Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam chúc mừng các cá nhân có nhiều đóng góp cho Hội Dầu khí Việt Nam. Ảnh: Hiền Anh<br /> <br /> Với truyền thống 1 gày 12/9/2019, tại Hà nghiên cứu đề xuất cơ chế, giải pháp<br /> Nội, Hội Dầu khí Việt nhằm góp phần tháo gỡ các khó khăn,<br /> thập kỷ xây dựng và<br /> Nam (VPA) đã tổ chức vướng mắc, củng cố niềm tin người lao<br /> phát triển, Hội Dầu khí<br /> Lễ kỷ niệm 10 năm ngày động Dầu khí, duy trì sự phát triển ổn<br /> Việt Nam sẽ tiếp tục đổi<br /> thành lập (12/9/2009 - định, bền vững của Tập đoàn.<br /> mới để hoạt động thiết<br /> 12/9/2019). Hội Dầu khí Việt Nam là tổ<br /> thực, hiệu quả hơn; góp Trong bối cảnh Tập đoàn đang tập<br /> chức xã hội - nghề nghiệp hoạt động<br /> phần tích cực vào việc trung hoàn thiện, thực hiện tái cơ cấu<br /> trong lĩnh vực Dầu khí tại Việt Nam,<br /> toàn diện; xử lý những khó khăn trong<br /> giáo dục truyền thống nơi hội tụ các nhà khoa học, cán bộ triển khai các dự án đầu tư và các dự án<br /> của “Những người đi nghiên cứu và nhiều đồng chí nguyên còn tồn đọng; việc gia tăng trữ lượng<br /> tìm lửa”, đặc biệt là thế lãnh đạo cấp cao của ngành Dầu khí dầu khí và triển khai thực địa gặp nhiều<br /> hệ trẻ; khơi dậy niềm tự Việt Nam. khó khăn; thị trường dầu khí có nhiều<br /> hào, khích lệ, động viên<br /> Về kết quả hoạt động trong 10 năm diễn biến khó lường, việc đẩy mạnh<br /> người lao động Dầu khí công tác tư vấn, phản biện, nhất là trên<br /> qua, Chủ tịch HĐTV Tập đoàn Dầu khí<br /> vượt qua mọi thử thách, các lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đổi<br /> Việt Nam Trần Sỹ Thanh đánh giá: Hội<br /> góp sức vì sự phát triển mới công nghệ sẽ giúp giảm chi phí<br /> Dầu khí Việt Nam đã phát huy tốt vai trò<br /> ổn định và bền vững của hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng<br /> tư vấn, phản biện của một hội chuyên<br /> Tập đoàn Dầu khí Quốc ngành; đóng góp cho Tập đoàn Dầu khí cao năng lực cạnh tranh cho Tập đoàn<br /> gia Việt Nam. Việt Nam nhiều ý kiến quan trọng trên và các doanh nghiệp thành viên.<br /> các lĩnh vực như: Chiến lược phát triển Theo TS. Ngô Thường San - Chủ tịch<br /> ngành Dầu khí, khoa học công nghệ, Hội Dầu khí Việt Nam: Trong 10 năm<br /> lĩnh vực thượng nguồn, hạ nguồn, các xây dựng và phát triển, Hội Dầu khí Việt<br /> hoạt động hợp tác, hội nhập khu vực Nam luôn giữ vai trò kết nối, phát huy<br /> và quốc tế… đồng hành cùng Tập đoàn sáng tạo của các hội viên trong lĩnh vực<br /> <br /> DẦU KHÍ - SỐ 9/2019 9<br /> TIÊU ĐIỂM<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> khoa học - kỹ thuật có liên quan đến doanh theo các ngành cốt lõi, đề ra tháo gỡ khó khăn liên quan đến công<br /> công nghiệp dầu khí; tham mưu, tư các giải pháp quyết liệt tạo sự phát tác tái cấu trúc, xử lý các thách thức<br /> vấn cho các cơ quan Nhà nước và triển bền vững theo chiều sâu trong trong quá trình hội nhập, duy trì nhịp<br /> cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam trong xu thế cạnh tranh và hội nhập. Vai trò độ phát triển ổn định... Những ý kiến<br /> các vấn đề quan trọng như: xây dựng của Hội Dầu khí Việt Nam đã được đóng góp quan trọng của Hội Dầu<br /> chiến lược phát triển ngành Dầu minh chứng qua thực tiễn hợp tác khí Việt Nam về đường lối phát triển<br /> khí Việt Nam, các biện pháp cụ thể trong công tác tư vấn, phản biện, ngành Dầu khí, về cơ chế chính sách<br /> thúc đẩy ngành Dầu khí phát triển nghiên cứu, chia sẻ kinh nghiệm để và giải pháp tạo sức cạnh tranh, tăng<br /> hội nhập khu vực và quốc tế; tư vấn, thực hiện các mục tiêu chiến lược vì trưởng bền vững của Tập đoàn Dầu<br /> phản biện các dự án, đề tài, công sự phát triển bền vững, ổn định của khí Việt Nam… đã được đánh giá cao.<br /> trình nghiên cứu khoa học - công Ngành Dầu khí Việt Nam.<br /> Với tư cách phản biện độc lập,<br /> nghệ...<br /> Chỉ tính riêng nhiệm kỳ III (2018 Hội Dầu khí Việt Nam đã được Bộ<br /> Trước các thách thức do giá dầu - 2020), công tác tư vấn, phản biện, Công Thương, Tập đoàn Dầu khí Việt<br /> thấp kéo dài, công nghiệp dầu khí đào tạo, hỗ trợ hoạt động nghiên Nam, các đơn vị đặt hàng tư vấn và<br /> thế giới và Việt Nam gặp khó khăn, cứu khoa học của Tập đoàn Dầu khí phản biện: Báo cáo “Quy hoạch phát<br /> Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã tiến Việt Nam và các đơn vị tiếp tục được triển ngành Dầu khí Việt Nam 2016 -<br /> hành tái cấu trúc toàn diện, triệt để, thực hiện có hiệu quả. Hội Dầu khí 2025, tầm nhìn 2035”, Báo cáo “Quy<br /> thoái vốn/cổ phần hóa, giảm biên Việt Nam đã tư vấn, đóng góp được hoạch phát triển ngành công nghiệp<br /> và sắp xếp, tổ chức lại sản xuất kinh các giải pháp hữu ích trong việc xử lý, khí Việt Nam 2016 - 2025, tầm nhìn<br /> <br /> 10 DẦU KHÍ - SỐ 9/2019<br />  PETROVIETNAM<br /> <br /> <br /> <br /> ÔNG TRẦN SỸ THANH<br /> CHỦ TỊCH HĐTV TẬP ĐOÀN<br /> DẦU KHÍ VIỆT NAM<br /> Tôi tin tưởng rằng trong<br /> thời gian tới, Hội Dầu khí Việt<br /> Nam sẽ tiếp tục đổi mới để<br /> hoạt động thiết thực, hiệu quả<br /> hơn; góp phần tích cực vào<br /> việc giáo dục truyền thống<br /> của “Những người đi tìm lửa”,<br /> nhất là cho thế hệ trẻ; khơi<br /> dậy niềm tự hào, khích lệ,<br /> động viên người lao động Dầu<br /> khí nhiệt tình cống hiến vì sự<br /> nghiệp chung; góp phần để<br /> dư luận xã hội hiểu đúng hơn,<br /> đầy đủ hơn về ngành Dầu khí,<br /> qua đó tạo sự đồng thuận và<br />