Tạp chí Môi trường: Số 3/2018

Chia sẻ: ViTunis2711 ViTunis2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:60

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tạp chí Môi trường: Số 3/2018 trình bày các nội dung chính sau: Bộ TN&MT chủ động thúc đẩy mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế, Bộ TN&MT và Bộ Giao thông vận tải: Tăng cường phối hợp trong quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, công nghệ và sản phẩm xanh - Hành động cho tương lai,... Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tạp chí Môi trường: Số 3/2018

CƠ QUAN CỦA TỔNG CỤC MÔI TRƯỜNG Số 3 2018 VIETNAM ENVIRONMENT ADMINISTRATION MAGAZINE (VEM) Website: tapchimoitruong.vn KỶ NIỆM NGÀY NƯỚC THẾ GIỚI VÀ NGÀY KHÍ TƯỢNG THẾ GIỚI NĂM 2018: Chung tay bảo vệ tài nguyên nước, thích ứng với biến đổi khí hậu Một số quy định về đánh giá sức chịu tải, khả năng tiếp nhận nước thải của sông, hồ
Website: www.tapchimoitruong.vn CƠ QUAN CỦA TỔNG CỤC MÔI TRƯỜNG Số 3 2018 VIETNAM ENVIRONMENT ADMINISTRATION MAGAZINE (VEM) Website: tapchimoitruong.vn KỶ NIỆM NGÀY NƯỚC THẾ GIỚI VÀ NGÀY KHÍ TƯỢNG THẾ GIỚI NĂM 2018: Chung tay bảo vệ tài nguyên nước, thích ứng với biến đổi khí hậu Một số quy định về đánh giá sức chịu tải, khả năng tiếp nhận nước thải của sông, hồ SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG [4] Bộ TN&MT chủ động thúc đẩy mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế HỘI ĐỒNG BIÊN TẬP l TS. Nguyễn Văn Tài [5] lBộ TN&MT và Bộ Giao thông vận tải: Tăng cường phối hợp trong quản lý tài (Chủ tịch) nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu GS. TS. Đặng Kim Chi [5] lHưởng ứng Ngày Nước thế giới và Ngày Khí tượng Thế giới năm 2018: TS. Mai Thanh Dung Chung tay bảo vệ tài nguyên nước, thích ứng với biến đổi khí hậu GS. TSKH. Phạm Ngọc Đăng [6] Nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra về tài nguyên và môi trường TS. Nguyễn Thế Đồng l GS. TS. Nguyễn Văn Phước [8] lTriển lãm quốc tế công nghệ môi trường và năng lượng 2018: TS. Nguyễn Ngọc Sinh Công nghệ và sản phẩm xanh: Hành động cho tương lai PGS. TS. Nguyễn Danh Sơn [9] NGUYỄN HẰNG: Ngành TN&MT: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đa dạng hóa PGS. TS. Lê Kế Sơn các hoạt động truyền thông PGS. TS. Lê Văn Thăng GS. TS. Trần Thục TS. Hoàng Văn Thức PGS. TS. Trương Mạnh Tiến GS. TS. Lê Vân Trình LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH GS. TS. Nguyễn Anh Tuấn [12] HÀN NGỌC TÀI: Một số quy định về đánh giá sức chịu tải, khả năng tiếp nhận nước TS. Hoàng Dương Tùng thải của sông, hồ GS. TS. Bùi Cách Tuyến [14] LÊ VĂN KHA: Nâng cao hiệu quả quản lý tổng hợp chất thải rắn đô thị tại Việt Nam [16] NGUYỄN NGỌC HOẠT: Bức tranh sáng về thực hiện tiêu chí môi trường trong xây TỔNG BIÊN TẬP dựng nông thôn mới ở Quảng Bình Đỗ Thanh Thủy Tel: (024) 61281438 l Trụ sở tại Hà Nội: Tầng 7, Lô E2, phố Dương Đình Nghệ, TRAO ĐỔI - DIỄN ĐÀN phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội [18] NGUYỄN NGỌC LÝ: Ô nhiễm nước và sự cần thiết xây dựng Luật Kiểm soát ô Phòng Trị sự: (024) 66569135 nhiễm nước tại Việt Nam Phòng Biên tập: (024) 61281446 Fax: (024) 39412053 [22] NGUYỄN THỊ THU HOAN: Từ trang trí hoa văn trống đồng Ngọc Lũ nghĩ về ứng Email: tapchimoitruongtcmt@vea.gov.vn xử với môi trường của người Việt xưa l Thường trú tại TP. Hồ Chí Minh: [24] NGUYỄN THẾ HINH: Lợi ích kép từ việc sử dụng nước thải chăn nuôi tưới cho cây trồng Phòng A 403, Tầng 4 - Khu liên cơ quan Bộ TN&MT, số 200 Lý Chính Thắng, phường 9, quận 3, TP.HCM Tel: (028) 66814471 - Fax: (028) 62676875 Email: tcmtphianam@gmail.com GIẤY PHÉP XUẤT BẢN Số 1347/GP-BTTTT cấp ngày 23/8/2011 Thiết kế mỹ thuật: Nguyễn Việt Hưng Bìa: Khu du lịch sinh thái Làng nổi Tân Lập, tỉnh Long An Ảnh: Duy Bằng Chế bản & in: C.ty TNHH Thương mại Hải Anh Số 3/2018 Giá: 20.000đ
TRONG SỐ NÀY GIẢI PHÁP & CÔNG NGHỆ XANH [26] PHẠM PHƯƠNG LAN: Bảo tồn nguồn gen động vật quý hiếm dựa trên công nghệ tế bào gốc [27] NGUYỄN TRUNG DŨNG: Khắc phục tình trạng ô nhiễm nước hệ thống thủy lợi sông Bắc Hưng Hải [29] VƯƠNG ANH DŨNG: Nan giải trong xử lý ô nhiễm môi trường từ thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu tại Bắc Cạn MÔI TRƯỜNG & PHÁT TRIỂN [37] NGUYỄN THẾ: Bảo tồn các loài lưỡng cư tại quần đảo Cát Bà [38] NGUYỄN HOÀNG TRÍ: Phát huy giá trị cảnh quan 9 khu sinh quyển thế giới của Việt Nam [40] TRẦN THANH THẢO UYÊN - NGUYỄN XUÂN THẮNG: Tác động môi trường tại Khu du lịch núi Bà Đen, Tây Ninh [43] THANH HOA: Chàng Bí thư tỉnh đoàn nhiệt huyết với công tác bảo vệ môi trường [44] NGUYỄN THU THỦY: Tiềm năng phát triển du lịch sinh thái và bảo tồn đa dạng sinh học vùng ven biển Cù Lao Dung [46] ĐỨC TOÀN: Chung tay bảo vệ môi trường trên hồ sinh thái Na Hang để phát triển du lịch TĂNG TRƯỞNG XANH [30] NGUYỄN THỊ PHƯỢNG: Sử dụng bếp xanh giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường [32] ĐOÀN QUANG TRUNG: Vancouver - Thành phố tiên phong hướng đến phát triển bền vững [34] LÊ VĂN TÙNG - NGUYỄN VĂN QUÝ: Phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường ở Niu - Di - Lân NHÌN RA THẾ GIỚI [48] LƯU TRANG: Chính phủ Anh đi đầu cuộc chiến chống ô nhiễm rác thải nhựa [49] TRUNG THẢO: Trung Quốc cấm nhập khẩu rác thải nhựa [50] HỒNG ĐIỂN: Tiếng ồn giao thông - Nguồn ô nhiễm âm thanh lớn nhất ở châu Âu [51] HOÀNG ĐÀN: Ô nhiễm không khí ở các thành phố châu Âu MÔI TRƯỜNG & DOANH NGHIỆP [35] NGUYỄN THANH GIANG: Sơn sinh thái - Sự lựa chọn mới cho những công trình xanh
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG Bộ TN&MT chủ động thúc đẩy mở rộng hợp tác với các đối tác quốc tế VVLãnh đạo Bộ TN&MT chụp ảnh lưu niệm với các đối tác quốc tế N gày 2/3/2018, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cùng các Thứ trưởng: Võ Tuấn ký kết nhiều nhất, chiếm 23%; tiếp theo là lĩnh vực môi trường, chiếm 18,6%, địa chất ngành sẽ đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước… Thay mặt cho các đối tác Nhân, Trần Quý Kiên đã chủ trì buổi khoáng sản, chiếm 13,4%; tài quốc tế, đại diện Chương gặp mặt với các đối tác quốc tế. Đây là nguyên nước chiếm 9,7%; khí trình phát triển Liên hợp hoạt động được tổ chức thường niên tượng thủy văn chiếm 8,2% quốc tại Việt Nam (UNDP) trong nhiều năm qua của Bộ TN&MT, và biến đổi khí hậu (BĐKH) Kamal Malhotra nhấn mạnh, nhằm chia sẻ những kết quả, thành chiếm 7,4%... vấn đề môi trường, BĐKH tựu đã đạt được trong năm 2017, đồng Phát biểu tại buổi gặp mặt, đang ngày càng đe dọa tới thời, hướng tới một năm 2018 với Bộ trưởng Trần Hồng Hà bày các sự sống trên Trái đất. Để nhiều may mắn và thành công. tỏ sự cảm ơn chân thành tới hoàn thành các mục tiêu đề Trong thời gian qua, công tác hợp Đại sứ quán và Trưởng đại ra, Việt Nam cần có sự phối tác quốc tế của Bộ TN&MT có nhiều diện các nước, các đối tác quốc hợp chặt chẽ với cộng đồng chuyển biến tích cực, đạt nhiều kết quả tế đã hợp tác hiệu quả với Bộ quốc tế nhằm tăng cường sự quan trọng. Bộ tiếp tục triển khai các TN&MT trong những năm trao đổi thông tin và công chương trình, kế hoạch đã thỏa thuận và qua, đồng thời khẳng định, nghệ... Ông Kamal Malhotra chủ động thúc đẩy, mở rộng mối quan hệ những thành tựu trong công mong muốn, Chính phủ hợp tác với các đối tác quốc tế. Tính đến tác BVMT, quản lý bền vững tài Việt Nam cải tiến các cơ chế thời điểm hiện tại, Bộ đã có quan hệ hợp nguyên và ứng phó với BĐKH hành chính, giảm bớt thủ tác song phương với 77 quốc gia và vùng có sự đóng góp rất lớn của tục để sự hợp tác đạt được lãnh thổ, trong đó có thể kể đến một số các đối tác quốc tế và các nhà hiệu quả, đồng thời, cam kết đối tác chính như Ấn Độ, Campuchia, tài trợ. Bộ trưởng Trần Hồng sẽ giúp Việt Nam, cũng như Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Hàn Quốc, Hà cũng bày tỏ sự tin tưởng Bộ TN&MT trong công cuộc Mỹ, Lào, Nhật Bản, Pháp, Trung Quốc… vào quan hệ hợp tác chặt chẽ xây dựng và phát triển bền Theo đó, các văn kiện hợp tác quốc tế, giữa Bộ TN&MT và các đối vững đất nước. hợp tác chung hoặc liên lĩnh vực được tác quốc tế, sự phát triển của ĐỨC ANH 4 Số 3/2018
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG Bộ TN&MT và Bộ Giao thông vận tải: Tăng cường phối hợp trong quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu N gày 8/3/2018, tại Hà Nội, Bộ TN&MT và Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã tổ chức Lễ ký Chương trình phối hợp công tác về quản lý tài nguyên, BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu (BĐKH) trong hoạt động GTVT giai đoạn 2018 - 2021. Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà và Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể chủ trì buổi Lễ. Chương trình nhằm mục đích tăng cường phối hợp giữa Bộ TN&MT và Bộ GTVT trong quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên, chủ động ngăn ngừa và giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường, chủ động ứng phó với BĐKH trong hoạt động GTVT, đặc biệt trong công tác lập, phê duyệt quy hoạch và quá trình thẩm định, VVBộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà và Bộ trưởng phê duyệt, thực hiện đầu tư các dự án của ngành Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể trao đổi văn kiện hợp tác ký kết GTVT. Đồng thời, phát huy tối đa chức năng, nhiệm vụ, nguồn lực, tiềm năng hiện có của hai Bộ nhằm quản lý, giám sát việc thực thi quy động môi trường… là những thành tốt nhiệm vụ được giao, định của pháp luật về TN&MT trong hoạt động điều kiện quan trọng để phát góp phần quan trọng đối với sự GTVT. triển ngành GTVT. Trong phát triển của đất nước. Theo đó, giai đoạn 2018 - 2021, hai bên sẽ thời gian qua, các cơ quan của Bộ trưởng Bộ TN&MT phối hợp xây dựng, hoàn thiện thể chế; Xây ngành GTVT đã phối hợp chặt Trần Hồng Hà cũng khẳng định, dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch thuộc chẽ với Bộ TN&MT trong quá sự kiện ký kết Chương trình phối lĩnh vực quản lý nhà nước của hai Bộ; Tổ chức trình triển khai các dự án, điển hợp thể hiện mối quan hệ hợp thực hiện chính sách, pháp luật, các chương hình là Dự án mở rộng nâng tác chặt chẽ giữa Bộ TN&MT và trình, đề án, dự án; Thanh tra, kiểm tra, hướng cấp Quốc lộ 1 - đường Hồ Chí Bộ GTVT. Trong thời gian tới, dẫn thực hiện chính sách, pháp luật, giải quyết Minh qua Tây Nguyên. Bộ hai bên sẽ cùng tìm các giải pháp khiếu nại, tố cáo về các lĩnh vực có liên quan; trưởng Nguyễn Văn Thể mong để có các dự án, công trình xanh, Chia sẻ thông tin, cơ sở dữ liệu, nâng cao nhận muốn, thời gian tới tiếp tục dự án giao thông kinh tế các bon thức về quản lý tài nguyên, BVMT và ứng phó nhận được sự hợp tác toàn diện thấp..., đồng thời triển khai hợp với BĐKH… và hỗ trợ tích cực của lãnh đạo tác đến các Sở TN&MT và Sở Phát biểu tại buổi Lễ, Bộ trưởng Bộ GTVT cũng như các đơn vị trực thuộc GTVT địa phương để Chương Nguyễn Văn Thể nhấn mạnh, những thông tin Bộ TN&MT, Sở TN&MT địa trình ký kết đạt hiệu quả cao. về BĐKH, khí tượng thủy văn, đánh giá tác phương để ngành GTVT hoàn HỒNG NHUNG KỶ NIỆM NGÀY NƯỚC THẾ GIỚI VÀ NGÀY KHÍ TƯỢNG THẾ GIỚI NĂM 2018: CHUNG TAY BẢO VỆ TÀI NGUYÊN NƯỚC, THÍCH ỨNG VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU N gày 22/3/2018 tại Hà Nội, Bộ TN&MT đã tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Nước thế giới và Ngày Khí tượng thế giới năm 2018. giới 2018 nhấn mạnh về vai trò của thiên nhiên trong việc giải quyết những thách thức vi toàn cầu, gây ra những thiệt hại to lớn về người và tài sản từ châu Á đến châu Mỹ, châu Phi Theo Liên hợp quốc, hiện nay có khoảng 1,9 về nguồn nước như hạn hán, trong năm 2017. Vì vậy, thông tỷ người trên hành tinh đang phải sinh sống ở lũ lụt và ô nhiễm nguồn nước. điệp của Ngày Khí tượng thế những vùng thiếu nước trầm trọng. Con số này Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu giới năm nay tập trung vào việc có thể sẽ tăng lên khoảng 3 tỷ vào năm 2050. (BĐKH) ngày càng gia tăng, chủ động ứng phó kịp thời với Trong bối cảnh đó, chủ đề của Ngày Nước thế diễn biến phức tạp trên phạm những thách thức đang ngày Số 3/2018 5
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG càng gia tăng do BĐKH, quả của các Bộ/ngành, Nâng cao hiệu quả qua đó góp phần cải thiện sức khỏe và sinh kế của đặc biệt là các cấp chính quyền và nhân dân các địa công tác thanh tra, cộng đồng, phục vụ phát triển bền vững của quốc gia phương. Phát huy những kết quả quan trọng đó, Thứ kiểm tra về tài nguyên và nhân loại. Phát biểu tại buổi lễ, trưởng Võ Tuấn Nhân đề nghị mỗi cá nhân hãy cùng và môi trường Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân chung tay, góp sức thông cho biết, nước là khởi nguồn của sự sống; nguồn tài nguyên vô cùng quý giá qua những hành động như: Bảo vệ nguồn tài nguyên nước thông qua sử dụng T ừ ngày 15 - 17/3/2018, tại tỉnh Vĩnh Long, Bộ TN&MT đã tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ và triển khai công tác thanh tra, kiểm nhưng không phải là vô tận. hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả tra ngành TN&MT năm 2018. Bộ trưởng Trần Trong quá trình phát triển tài nguyên nước trong sinh Hồng Hà tới dự và chỉ đạo Hội nghị. kinh tế - xã hội cùng với sự hoạt hàng ngày và trong hoạt Đây là Hội nghị thường niên do Bộ TN&MT gia tăng dân số, ô nhiễm và động sản xuất; BVMT thiên tổ chức và là diễn đàn trao đổi, chia sẻ kinh suy thoái môi trường là một nhiên, lấy các giải pháp từ tự nghiệm về xử lý những vướng mắc, bất cập trong trong những nguyên nhân nhiên để phục hồi, bảo tồn quá trình triển khai chính sách, quy định pháp dẫn đến tình trạng suy tài nguyên nước, ngăn chặn luật tại các địa phương. Đặc biệt, Hội nghị lần này giảm nghiêm trọng về số suy giảm tài nguyên nước, còn là dịp để giới thiệu, thảo luận những vấn đề lượng và chất lượng nguồn suy thoái chất lượng nước; trọng tâm dự kiến đưa vào sửa đổi Luật Đất đai nước, qua đó tác động trực chủ động với mọi biến động và Luật BVMT. tiếp và gián tiếp đến chất của thời tiết khí hậu, tăng Trên cơ sở tổng hợp báo cáo của các đơn lượng sống của con người cường khả năng chống chịu vị thuộc Bộ và 61 Sở TN&MT, năm 2017, toàn trên hành tinh. Trong khi với các hiện tượng thời tiết ngành đã triển khai được 2.475 cuộc thanh tra, đó, nhân loại phải đối mặt cực đoan để giảm thiểu tới kiểm tra đối với 7.735 tổ chức, cá nhân, trong với thách thức to lớn do mức thấp nhất những thiệt đó có 68 cuộc thanh tra, kiểm tra hành chính BĐKH gây ra, đặc biệt là hại do thiên tai gây ra. và 2.407 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. những hiện tượng thời tiết Nhân dịp này, Bộ Qua đó, đã xử phạt vi phạm hành chính 1.813 tổ cực đoan, thiên tai, bão lụt TN&MT kêu gọi các doanh chức, cá nhân, với số tiền 134,979 tỷ đồng, kiến có mối quan hệ vô cùng nghiệp, tổ chức, cá nhân nghị truy thu nộp ngân sách nhà nước 14,06 tỷ mật thiết với tài nguyên hãy đồng hành với Bộ/ đồng; kiến nghị thu hồi 3.509 ha đất, thu hồi 50 nước. Vì vậy, để tăng cường ngành, địa phương trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở nhận thức của cộng đồng BVMT thiên nhiên, bảo hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Bên về tầm quan trọng và vai tồn tài nguyên nước, dự cạnh đó, toàn ngành cũng đã triển khai hiệu quả trò của tài nguyên nước, báo khí tượng thủy văn. công tác tiếp công dân; giải quyết kịp thời đơn tài nguyên khí hậu đối với Qua đó, mong muốn nhận thư khiếu tố theo quy định… sự phát triển của nhân loại, sẽ nhận được nhiều đóng Nhìn chung, kế hoạch thanh tra, kiểm tra Hội nghị thượng đỉnh Liên góp về sáng kiến, đầu tư của ngành TN&MT trong thời gian qua đã tập hợp quốc về môi trường và cho công tác đổi mới công trung vào những vấn đề nổi cộm, hạn chế việc phát triển tại Rio de Janeiro nghệ, tăng cường năng lực, chồng chéo giữa Bộ và địa phương; qua đó đã năm 1992 đã thông qua ứng dụng công nghệ cao, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm Nghị quyết lấy ngày 22/3 là góp phần cảnh báo sớm và pháp luật của đối tượng được thanh tra, đồng Ngày Nước thế giới và ngày dự báo đúng các hiện tượng thời kiến nghị chấn chỉnh khắc phục những 23/3 hàng năm là Ngày Khí thời tiết cực đoan; bảo bất cập trong công tác quản lý nhà nước và hệ tượng thế giới. tồn và nâng cao số lượng thống văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, Tại Việt Nam, trong và chất lượng tài nguyên hiệu quả và vai trò của công tác thanh tra, kiểm những năm qua, các hoạt nước, BVMT. Đồng thời, tra về lĩnh vực TN&MT đã được nâng lên; kết động hưởng ứng Ngày khẳng định sự nỗ lực, quyết quả thanh tra đã đáp ứng ngày càng tốt hơn Nước thế giới và Ngày Khí tâm của ngành, nhằm đẩy yêu cầu về phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi tượng thế giới đã tạo ra mạnh và nâng cao hiệu quả vi phạm pháp luật và tham nhũng, lãng phí về những tác động lan tỏa to công tác quản lý nhà nước TN&MT. lớn trên cả nước với nhiều về TN&MT. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác hoạt động thiết thực, hiệu MAI HƯƠNG thanh tra, kiểm tra ngành TN&MT vẫn còn một 6 Số 3/2018
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG VVHội nghị tập huấn nghiệp vụ và triển khai công tác thanh tra, kiểm tra ngành TN&MT năm 2018 số tồn tại như số cuộc thanh tra, quyền, đúng quy định. nghiệp, cơ quan, tổ chức kiểm tra chỉ mới tập trung ở lĩnh Đồng thời, chủ động và trong xã hội sẽ được chú vực đất đai, môi trường, khoáng linh hoạt trong việc bố trọng hơn, nhằm nâng sản và tài nguyên nước, còn các trí, sắp xếp con người và cao hiệu lực, hiệu quả, lĩnh vực như khí tượng thủy văn; nguồn lực cho công tác tính khả thi của hệ thống đo đạc và bản đồ; biển, hải đảo; thanh tra về TN&MT; chính sách pháp luật. thanh tra trách nhiệm UBND các Tập trung bồi dưỡng nâng Do đó, hệ thống thanh cấp vẫn còn hạn chế, chưa đáp cao trình độ chuyên môn, tra, kiểm tra trong toàn ứng yêu cầu của công tác quản tu dưỡng đạo đức cho cán ngành phải có sự phối lý của ngành. Việc theo dõi, đôn bộ làm công tác thanh hợp nhịp nhàng, chặt đốc, kiểm tra thực hiện các kết tra, kiểm tra đáp ứng với chẽ, đồng bộ từ Trung luận thanh tra còn hạn chế (chỉ những thay đổi của chính ương xuống địa phương. đạt 5% tổng số kết luận thanh tra sách và tiêu chuẩn của cán Công tác thanh tra, kiểm đã được ban hành), dẫn đến tình bộ làm công tác thanh tra; tra của ngành phải được trạng một số tổ chức, cá nhân Tăng cường cơ chế phối triển khai theo hướng sau thanh tra, kiểm tra không hợp giữa các địa phương giảm bớt gánh nặng về thực hiện nghiêm túc các kết với Bộ TN&MT trong xây thanh tra, theo tinh thần luận thanh tra, kiểm tra. dựng các chủ trương, cơ “xây và chống” là chính, Để công tác thanh tra, kiểm chế, chính sách và pháp góp phần giúp các địa tra đạt hiệu quả, trong thời gian luật về công tác quản lý phương hoàn thiện cơ tới, ngành TN&MT sẽ tiếp tục tài nguyên, BVMT, trao chế chính sách pháp luật nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện đổi và chia sẻ thông tin, về TN&MT, nhất là lĩnh hệ thống pháp luật về TN&MT, giải quyết những vấn đề vực đất đai, môi trường, cũng như hệ thống pháp luật về phát sinh trong thực tiễn khoáng sản…, từ đó thanh tra, tiếp công dân, khiếu ở địa phương… các địa phương quản lý nại và tố cáo; xây dựng cơ chế Phát biểu chỉ đạo tại TN&MT tốt hơn, hiệu đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ, Hội nghị, Bộ trưởng Trần quả hơn trong quá trình thống nhất giữa các cơ quan Hồng Hà khẳng định, phát triển kinh tế - xã hội. Trung ương và địa phương trong thông qua Hội nghị này, việc xử lý dứt điểm các vụ việc ý thức chấp hành pháp VŨ NHUNG khiếu nại kéo dài, hết thẩm luật của người dân, doanh Số 3/2018 7
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG TRIỂN LÃM QUỐC TẾ CÔNG NGHỆ MÔI TRƯỜNG VÀ NĂNG LƯỢNG 2018: Công nghệ và sản phẩm xanh - Hành động cho tương lai yếu tố quyết định cho việc phát triển công nghệ môi trường. Để đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ môi trường, góp phần phát triển ngành công nghiệp môi trường ở nước ta trong thời gian tới, Bộ TN&MT đã giao cho Trung tâm Tư vấn và Công nghệ Môi trường (Tổng cục Môi trường) phối hợp với Công ty CP Tổ chức sự kiện và Hội chợ Toàn cầu (GE), Trung VVCác đại biểu cắt băng khai mạc Triển lãm quốc tế về Công nghệ tâm Hội nghị và Triển lãm môi trường và Sản phẩm sinh thái năm 2017 Busan (BEXCO) tổ chức T ENTECH VIETNAM ừ ngày 9-11/5/2018, Triển lãm quốc Trong thời gian qua, 2018, với mục đích: Tạo cơ tế về Công nghệ môi trường và Năng có thể nói, thị trường công hội cho các doanh nghiệp lượng lần thứ 10 (ENTECH VIETNAM nghệ môi trường và năng trong và ngoài nước trưng 2018) dự kiến sẽ được tổ chức tại Trung tâm lượng tại Việt Nam vẫn bày, giới thiệu sản phẩm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), TP. Hồ còn là một lĩnh vực mới, và công nghệ môi trường, Chí Minh. Đây là Triển lãm chuyên ngành về công nghệ của các đơn vị năng lượng tiên tiến, tìm công nghệ môi trường và năng lượng chính trong nước chưa được đầu hiểu nhu cầu về sản phẩm thức, duy nhất được tổ chức trong năm 2018 tư phát triển thành công và công nghệ năng lượng do Bộ TN&MT bảo trợ. nghệ riêng, có bản quyền, tại Việt Nam và các quốc Hiện nay, tại Việt Nam, phát triển bền chất lượng thiết bị còn hạn gia trong khu vực; Tạo vững là một trong những nội dung cơ bản để chế… nên tuy giá thành cơ hội để các nhà quản lý thực hiện đổi mới mô hình tăng trưởng kinh thấp nhưng chất lượng dự án năng lượng và môi tế, đồng thời cũng là mục tiêu quan trọng hàng thiết bị chưa cao. Ngược trường nắm bắt xu thế đầu mà nền kinh tế hướng tới. Trong bối cảnh lại, các công nghệ của nước công nghệ của thế giới, tìm hội nhập sâu rộng hiện nay, với áp lực cạnh ngoài có chất lượng tốt với hiểu các sản phẩm, công tranh ngày càng gay gắt đối với cộng đồng nhiều chủng loại, công nghệ tiên tiến, phù hợp với và các ngành kinh tế, đặc biệt là sau khi gia nghệ được đăng ký bản dự án do đơn vị mình quản nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), quyền nhưng giá thành lý. Đây cũng là dịp để các Cộng đồng kinh tế ASEAN, đòi hỏi các nhà cao. Điều này dẫn tới cơ quan Chính phủ đánh sản xuất, xuất khẩu trong và ngoài nước cần những khó khăn nhất định giá, lựa chọn, xây dựng, có nhận thức cao hơn về chất lượng hàng cho các doanh nghiệp, tổ điều chỉnh định hướng hóa, nâng cao năng suất kết hợp với tiết kiệm chức, cá nhân trong nước phát triển cho ngành công năng lượng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, về việc lựa chọn sản phẩm nghiệp môi trường và năng môi trường gắn với phát triển bền vững. Với công nghệ môi trường lượng trong các giai đoạn yêu cầu cấp bách đó, lĩnh vực công nghệ môi tiên tiến trên thế giới để tiếp theo; Chú trọng vào trường, năng lượng ngày càng nhận được sự áp dụng. Như vậy, các yếu mô hình B2B, B2G và B2C quan tâm của các cơ quan quản lý nhà nước, tố giá thành, chất lượng nhằm tìm kiếm mô hình cộng đồng doanh nghiệp nói riêng và xã hội và tính phù hợp với điều hợp tác phù hợp cho các nói chung. kiện Việt Nam là những dự án năng lượng và môi 8 Số 3/2018
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG gia dụng hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng như: Thiết bị chiếu sáng, các sản phẩm kim khí điện máy, điều hòa công nghệ inverter, bếp từ, máy phát điện hiệu suất cao, các thiết bị vệ sinh tiết kiệm nước...). Sản phẩm sinh thái (Eco- products): Sản phẩm được làm từ nguồn nguyên liệu sạch, nguyên liệu tái chế; Sản phẩm/dịch vụ có tính năng thân thiện với môi trường; Các quy trình sản xuất áp dụng hiệu quả công nghệ thân thiện với môi trường và VVTriển lãm quốc tế về Công nghệ môi trường và Sản phẩm sinh thái thu hút tiết kiệm năng lượng. đông đảo khách hàng đến tham quan Ngoài ra, một số hoạt động bên lề của ENTECH trường của doanh nghiệp và của quốc gia; Tạo công nghệ giúp tiết kiệm VIETNAM 2018 cũng được cơ hội để các chuyên gia trong nước tham gia năng lượng trong các dây tổ chức như Diễn đàn hợp tác và trao đổi, xây dựng chiến lược, xác định nhu chuyền sản xuất công Việt Nam - Hàn Quốc; Đối cầu, các hoạt động chính để thúc đẩy năng nghiệp; Thiết bị nhiệt, giám thoại giữa doanh nghiệp và suất xanh tại Việt Nam và trong khu vực; Tăng sát tổn thất nhiệt trong nhà các cơ quan Chính phủ; Tôn cường nhận thức của cộng đồng về công tác máy sản xuất; Thiết bị trữ vinh các doanh nghiệp có BVMT, đồng thời khuyến khích các doanh lạnh; Công nghệ và thiết bị thành tích tham gia Triển lãm nghiệp, người dân sản xuất và tiêu dùng theo giám sát (trực tiếp và qua hệ và một số hội thảo chuyên hướng thân thiện với môi trường; Tôn vinh và thống GSM), đo lường, giảm ngành của doanh nghiệp. quảng bá các nhà sản xuất trong nước cùng tổn thất điện năng trong Dự kiến, ENTECH với những sản phẩm mới mang thương hiệu quá trình sản xuất; Các vật VIETNAM 2018 sẽ thu hút Việt có chất lượng, uy tín cao trên thị trường, liệu, sản phẩm, ý tưởng tiết khoảng 150 tổ chức, doanh thông qua đó, giúp người tiêu dùng lựa chọn kiệm năng lượng trong lĩnh nghiệp có các sản phẩm công những sản phẩm chất lượng, nhà cung cấp tin vực xây dựng); Năng lượng nghệ môi trường, năng lượng, cậy. Trên cơ sở đó, các sản phẩm/dịch vụ sẽ tái tạo, năng lượng mới (các sản phẩm sinh thái ở trong tham gia trưng bày tại Triển lãm bao gồm: thiết bị sử dụng năng lượng nước, quốc tế tham gia trưng Sản phẩm và công nghệ xử lý môi trường: mặt trời, năng lượng điện bày, với khoảng 250 gian Công nghệ xử lý chất thải công nghiệp (chất gió, hệ thống phát điện bằng hàng và 50 nghìn người tham thải, nước thải công nghiệp; khí thải và bụi biomass, nhiên liệu sạch...); gia. Hy vọng rằng, ENTECH công nghiệp; mùi và tiếng ồn trong các nhà Giao thông vận tải, xăng VIETNAM 2018 sẽ là hoạt máy, xí nghiệp; bùn thải; rác thải, nước thải dầu và khí đốt (khai thác động có ý nghĩa thiết thực và y tế; nước thải khu mỏ khai thác khoáng sản; chế biến, sản xuất xăng dầu; quan trọng để nâng cao nhận tro xỉ nhiệt điện; công nghệ xử lý môi trường Thiết bị giám sát tổn thất thức của cộng đồng về công phục vụ sinh hoạt (chất thải, nước thải sinh gas, phát điện bằng gas, tua nghệ, sản phẩm thân thiện hoạt; tái chế, tái sử dụng và thu hồi chất thải bin khí, khí công nghiệp, lò với môi trường và cũng là cơ sinh hoạt; khai thác và bảo vệ nguồn nước đốt, các thiết bị công nghiệp, hội để các nhà sản xuất trong ngầm trong sinh hoạt; ô nhiễm thuốc bảo vệ thiết bị khí, đo lường và cung nước, nước ngoài thiết lập, thực vật) và các lĩnh vực khác (quan trắc, phân cấp, ống dẫn và van an toàn); phát triển quan hệ liên doanh, tích môi trường; tư vấn môi trường và chuyển Tư vấn (các dịch vụ tư vấn, liên kết, thúc đẩy đầu tư, xúc giao công nghệ; công nghệ sinh học trong phần mềm quản lý, kết quả tiến thương mại và chuyển BVMT; các thiết bị cảnh báo nguy cơ ô nhiễm nghiên cứu phục vụ hoạt giao công nghệ mới nhằm môi trường). động tiết kiệm năng lượng); hướng tới một nền kinh tế Sản phẩm và công nghệ tiết kiệm năng Sinh hoạt (các giải pháp phát triển bền vữngn lượng: Công nghiệp và xây dựng (thiết bị, trong sinh hoạt sản phẩm NAM VIỆT Số 3/2018 9
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG NGÀNH TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đa dạng hóa các hoạt động truyền thông N ăm 2018 là năm bản lề thực hiện chế sự nghiệp. Tăng cường cải Xây dựng và triển khai thực Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, cách thủ tục hành chính, ứng hiện Chương trình truyền Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội dụng công nghệ thông tin, thông về phát triển bền vững giai đoạn 2016 - 2020 của đất nước, Chương đẩy mạnh phát triển Chính đồng bằng sông Cửu Long trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ phủ điện tử, kết nối thông thích ứng với biến đổi khí 2016 - 2021; và cũng là năm diễn ra nhiều sự tin chỉ đạo, điều hành thông hậu. Tuyên truyền phổ biến kiện chính trị quan trọng của đất nước. Trên suốt giữa Bộ TN&MT với rộng rãi, hướng dẫn người cơ sở đó, toàn ngành TN&MT tiếp tục thực Chính phủ, các Bộ ngành, dân thực hiện các biện pháp hiện mục tiêu, tạo chuyển biến rõ nét, thực các đơn vị thuộc Bộ và các Sở sử dụng tiết kiệm, hiệu quả chất trong thực hiện các đột phá chiến lược TN&MT. Nâng cao hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên thực hiện quyết liệt cải cách hành chính với quản lý nhà nước, phục vụ nhiên. Phổ biến, hướng dẫn, phương châm hành động của Chính phủ là tốt hơn người dân và doanh tăng cường năng lực cho các “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, nghiệp. Cung cấp thông tổ chức chính trị - xã hội - hiệu quả”. tin, dịch vụ công trực tuyến nghề nghiệp thực hiện chức Nhằm góp phần thúc đẩy thực hiện thắng mức độ cao cho người dân năng giám sát, phản biện lợi các mục tiêu, kế hoạch, nhiệm vụ đặt ra, và doanh nghiệp, ứng dụng và tham vấn cộng đồng về Bộ TN&MT đã đưa ra định hướng nội dung công nghệ thông tin hiện đại, TN&MT. tuyên truyền trong năm 2018 và quán triệt tới hiệu quả, tạo môi trường làm Đối với các lĩnh vực quản các đơn vị trực thuộc, Sở TN&MT các tỉnh, việc thuận lợi phục vụ công lý nhà nước, Bộ cũng đưa ra thành phố trực thuộc Trung ương. Theo đó, tác quản lý, chỉ đạo điều hành định hướng tuyên truyền đối các đơn vị tăng cường phối hợp với các cơ của Lãnh đạo các cấp. với từng lĩnh vực như: Đất quan thông tấn, báo chí trong và ngoài ngành Tăng cường công tác đai; Tài nguyên nước; Địa chất đẩy mạnh tuyên truyền và đa dạng hóa các thanh tra, kiểm tra, giám sát khoáng sản; Môi trường; Khí hoạt động tuyên truyền, truyền thông với các việc thực thi chính sách, pháp tượng thủy văn; Biến đổi khí nội dung trọng tâm: luật về TN&MT theo hướng hậu; Đo đạc, bản đồ và thông Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện, tạo bước phối hợp chặt chẽ từ cơ sở, tin địa lý; Biển và hải đảo; đột phá trong hệ thống chính sách, pháp luật tập trung vào những vấn đề Viễn thám. Trong đó, lĩnh vực về TN&MT, gắn với ưu tiên tháo gỡ các vướng bức xúc, nổi cộm và các vụ về môi trường cần tập trung mắc, bất cập và tăng cường phổ biến, thực thi việc tồn đọng kéo dài. Thực hoàn thiện, trình Chính phủ pháp luật, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành hiện việc công bố các kết luận ban hành Nghị định sửa đổi, chính, cắt giảm điều kiện đầu tư kinh doanh; thanh tra, kiểm tra theo đúng bổ sung một số điều các nghị xây dựng, điều chỉnh, triển khai hiệu quả các quy định, chủ động xây dựng định quy định chi tiết thi hành chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kế hoạch thông tin những Luật BVMT; sửa đổi, bổ sung ngành. Xác định công tác phổ biến, giáo dục kết quả về công tác điều tra Luật BVMT; triển khai thực pháp luật được duy trì thường xuyên, liên tục cơ bản, nghiên cứu, những hiện tốt Chỉ thị số 25/CT- đổi mới nội dung, hình thức phổ biến giáo dục mô hình ứng dụng khoa học TTg của Thủ tướng Chính pháp luật để đáp ứng yêu cầu thực tiễn của các công nghệ hiệu quả cao đảm phủ về một số nhiệm vụ, giải cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, địa phưong bảo tiêu chuẩn môi trường, pháp cấp bách trong lĩnh vực và phù hợp với từng đối tượng được phổ biến. thông tin kiến thức chỉ dẫn BVMT. Tập trung xử lý triệt Đưa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật khoa học, hợp tác quốc tế và để các cơ sở gây ô nhiễm môi trong toàn ngành đi vào nề nếp, có trọng tâm, thông tin đối ngoại. trường nghiêm trọng. Hoàn trọng điểm, triển khai đồng bộ và nâng cao kỷ Tổ chức truyền thông, phổ thiện hệ thống văn bản quy cương, kỷ luật hành chính cho cán bộ, công biến các cơ chế chính sách, phạm pháp luật, bám sát thực chức, viên chức trong toàn ngành. chủ trương lớn về TN&MT tế, theo kịp tiến trình phát Kiện toàn, tinh gọn tổ chức bộ máy, quản ngay từ khi chuẩn bị, ban triển và hội nhập quốc tế, bám lý chặt chẽ số lượng biên chế công chức và biên hành và tổ chức triển khai. sát những diễn biến nhanh, 10 Số 3/2018
SỰ KIỆN - HOẠT ĐỘNG liên quan khác... nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng xã hội về TN&MT. Tăng cường tuyên truyền các phong trào thi đua, những mô hình và điển hình tiên tiến về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị. Hưởng ứng, tuyên truyền phong trào thi đua yêu nước, điển hình tiên tiến để thiết thực Kỷ niệm 70 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948 - 11/6/2018). Tăng cường tuyên truyền, hưởng ứng tổ chức phong trào thi đua yêu nước ngành TN&MT giai đoạn 2016 - 2020 ban hành tại Quyết định số 3017/QĐ-BTNMT ngày 27/12/2016 của Bộ VVĐổi mới nội dung và hình thức tuyên truyền là một trong những yêu cầu trưởng Bộ TN&MT; phong được đưa ra trong định hướng tuyên truyền của Bộ TN&MT năm 2018 trào thi đua yêu nước ngành TN&MT năm 2018 ban hành phức tạp của vấn đề môi trường; ban hành các sống, những biểu hiện “tự tại Công văn số 02/BTNMT- quy chuẩn kỹ thuật về môi trường; xây dựng bộ diễn biến”, “tự chuyển hóa” TĐKTTT ngày 2/1/2018 của tiêu chí và thực hiện việc xếp hạng chất lượng trong nội bộ; Chương trình Bộ TN&MT; Kế hoạch tổ BVMT; xây dựng quy hoạch môi trường, điều hành động của Ban cán sự chức thực hiện “Phong trào chỉnh các quy hoạch về chất thải rắn, chất thải Đảng và Ban Chấp hành thi đua xây dựng nông thôn nguy hại; việc thu gom, vận chuyển, xử lý, tái Đảng bộ Bộ TN&MT thực mới giai đoạn 2016 - 2020” chế chất thải; thanh tra, kiểm tra, tập trung vào hiện Nghị quyết Trung ương của Bộ TN&MT ban hành các cơ sở, các khu vực có nguy cơ gây sự cố môi 6 khóa XII về một số vấn đề tại Quyết định số 2841/QĐ- trường; quản lý và sử dụng hiệu quả đường dây tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ BTNMT ngày 9/12/2016 của nóng tiếp nhận thông tin phản ánh, kiến nghị chức bộ máy của hệ thống Bộ trưởng Bộ TN&MT và các về ô nhiễm môi trường... Tăng cường phối hợp chính trị tinh gọn, hoạt động phong trào thi đua khác. với Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hiệu lực, hiệu quả và tiếp tục Trên cơ sở các định hướng và các tổ chức chính trị - xã hội tuyên truyền đổi mới hệ thống tổ chức và tuyên truyền nêu trên, các về phong trào toàn dân tham gia BVMT; tăng quản lý nâng cao chất lượng, đơn vị cần xác định rõ việc cường thực hiện chức năng giám sát, phản biện hiệu quả hoạt động của đơn thực hiện nhiệm vụ công tác và tham vấn cộng đồng về công tác BVMT. vị sự nghiệp công lập. tuyên truyền, truyền thông là Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền thực hiện Đổi mới, nâng cao chất một công cụ thiết thực trong Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ lượng tổ chức gắn với các hoạt quản lý điều hành, trong đó Chính trị với chuyên đề năm 2018: “Xây dựng động tuyên truyền, truyền chú trọng việc ứng dụng công phong cách, tác phong công tác của người đứng thông về các sự kiện TN&MT nghệ và phương thức truyền đầu, của cán bộ, đảng viên trong học tập và năm 2018 như: Ngày Nước thông mới để lắng nghe ý làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí thế giới 22/3, Ngày Khí tượng kiến của doanh nghiệp, người Minh” gắn với thực hiện Nghị quyết số 04- thế giới 23/3, Ngày Môi dân và cộng đồng xã hội, NQ/TW ngày 30/10/2016 của Ban Chấp hành trường thế giới 5/6, Tuần lễ góp phần nâng cao hiệu lực, Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường xây Biển và Hải đảo Việt Nam (1 - hiệu quả quản lý nhà nước về dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự 8/6), Chiến dịch Làm cho thế TN&MTn suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối giới sạch hơn và các sự kiện NGUYỄN HẰNG Số 3/2018 11
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH Một số quy định về đánh giá sức chịu tải, khả năng tiếp nhận nước thải của sông, hồ HÀN NGỌC TÀI Cục Quản lý chất thải và cải thiện môi trường Tổng cục Môi trường Ngày 29/12/2017, Bộ TN&MT đã ban hành Thông tư số 76/2017/TT-BTNMT quy định về đánh giá sức chịu tải, khả năng tiếp nhận nước thải của sông, hồ (Thông tư số 76/2017/TT-BTNMT), nhằm đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý nhà nước về tài nguyên nước trong giai đoạn hiện nay. Thông tư số 76/2017/TT-BTNMT có hiệu lực thi hành từ ngày 1/3/2018 và thay thế Thông tư số 02/2009/TT-BTNMT ngày 19/3/2009 quy định việc đánh giá khả năng tiếp nhận nước thải của nguồn nước (Thông VVĐánh giá khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của tư số 02/2009/TT-BTNMT). nguồn nước sông, hồ phải đảm bảo nguyên tắc tính hệ thống theo lưu vực sông và nguồn nước SỰ CẦN THIẾT BAN HÀNH THÔNG TƯ SỐ 76/2017/TT-BTNMT Tài nguyên nước năm 2012, định mục đích sử dụng nước, Luật BVMT năm 2014, các lựa chọn lưu lượng dòng chảy, Luật Tài nguyên nước số 17/2012/QH13 văn bản quy phạm pháp luật lựa chọn thông số chất lượng ngày 21/6/2012 có quy định về “xác định khả hiện hành cũng như tình hình nước mặt, thông số ô nhiễm năng tiếp nhận nước thải của nguồn nước thực tế là cần thiết và việc ban của các nguồn nước thải để và lập bản đồ phân vùng tiếp nhận nước thải hành Thông tư số 76/2017/ đánh giá khả năng tiếp nhận của nguồn nước” là một trong các hoạt động TT-BTNMT đã đáp ứng yêu nước thải, sức chịu tải đối với điều tra cơ bản (Điều 12) và Bộ TN&MT có cầu của công tác quản lý nhà từng đoạn sông phải bảo đảm trách nhiệm tổ chức thực hiện điều tra cơ bản nước về tài nguyên nước trong tính hệ thống theo từng sông, tài nguyên nước (Điều 13). Cùng với đó, Luật giai đoạn hiện nay. hệ thống sông. Việc đánh giá BVMT số 55/2014/QH13 ngày 23/6/2014 cũng khả năng tiếp nhận nước thải, quy định về “điều tra, đánh giá sức chịu tải MỘT SỐ QUY ĐỊNH sức chịu tải của nguồn nước của sông; công bố các đoạn sông, dòng sông CỦA THÔNG TƯ SỐ sông, hồ phải được thực hiện 76/2017/TT-BTNMT không còn khả năng tiếp nhận chất thải” là một đối với từng thông số ô nhiễm. trong các nội dung kiểm soát và xử lý ô nhiễm Theo Thông tư số Việc đánh giá khả năng tiếp môi trường nước lưu vực sông (Điều 53 Luật 76/2017/TT-BTNMT, việc nhận nước thải, sức chịu tải BVMT). đánh giá khả năng tiếp nhận của nguồn nước sông, hồ phải Mặt khác, Thông tư số 02/2009/TT- nước thải, sức chịu tải của dựa trên đặc điểm mục đích BTNMT quy định, việc đánh giá khả năng tiếp nguồn nước sông, hồ phải sử dụng, khả năng tự làm sạch nhận nước thải của nguồn nước được xây dựng đảm bảo các nguyên tắc tính của nguồn nước, quy mô và ban hành căn cứ theo Luật Tài nguyên nước hệ thống theo lưu vực sông và tính chất của các nguồn nước năm 1998. Thực tế hiện nay, những quy định nguồn nước. Đối với nguồn thải hiện tại và theo quy hoạch của Thông tư số 02/2009/TT-BTNMT là chưa nước là sông, suối, kênh, rạch phát triển kinh tế - xã hội. đủ cơ sở để quản lý hoạt động xả nước thải vào (sông), khi thực hiện đánh giá Các nguồn nước phải nguồn nước theo quy định của Luật Tài nguyên khả năng tiếp nhận nước thải, đánh giá khả năng tiếp nhận nước năm 2012. Như vậy, việc sửa đổi, bổ sung sức chịu tải phải được phân nước thải, sức chịu tải của các nội dung của Thông tư số 02/2009/TT- thành từng đoạn sông để đánh nguồn nước gồm có: Các sông BTNMT cho phù hợp với quy định của Luật giá. Việc phân đoạn sông, xác thuộc danh mục lưu vực sông 12 Số 3/2018
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH liên tỉnh, nội tỉnh, danh mục nguồn nước liên chịu tải của sông được thực tiếp nhận nước thải và sức quốc gia, liên tỉnh, nội tỉnh đã được cơ quan hiện trên cơ sở giới hạn tối chịu tải của các sông, hồ; nhà nước có thẩm quyền ban hành; Các hồ đa của từng thông số đánh tổng hợp, hoàn thiện hồ sơ, thuộc danh mục nguồn nước liên tỉnh, nội tỉnh giá theo quy chuẩn kỹ thuật trình Bộ TN&MT xem xét đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban về chất lượng nước mặt, lưu quyết định phê duyệt. hành. Các nguồn nước không thuộc trường lượng và kết quả phân tích UBND các tỉnh, thành hợp quy định trên, cơ quan có thẩm quyền chất lượng nguồn nước sông, phố trực thuộc Trung ương phê duyệt khả năng tiếp nhận nước thải, sức lưu lượng và kết quả phân chịu trách nhiệm phê duyệt chịu tải xem xét, quyết định việc đánh giá khả tích của các nguồn nước khả năng tiếp nhận nước thải, năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải trên cơ thải xả vào đoạn sông và quá sức chịu thải của các sông hồ sở mức độ quan trọng của nguồn nước đối với trình gia nhập dòng chảy, là nguồn nước nội tỉnh. Theo phát triển kinh tế - xã hội, yêu cầu về bảo vệ tài biến đổi của các chất gây ô đó, Sở TN&MT các tỉnh, nguyên nước, môi trường, bảo tồn đa dạng sinh nhiễm. thành phố trực thuộc Trung học, bảo tồn giá trị văn hóa có liên quan đến Thông số để đánh giá khả ương tham mưu, giúp UBND nguồn nước. năng tiếp nhận nước thải, cấp tỉnh tổ chức điều tra, Việc phân đoạn sông để đánh giá khả năng sức chịu tải của nguồn nước đánh giá khả năng tiếp nhận, tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của sông được sông, hồ gồm có COD, BOD5, sức chịu tải của các sông, hồ thực hiện trên cơ sở các căn cứ: Vị trí nhập lưu, amoni, nitrat, photphat… là nguồn nước nội tỉnh, lấy phân lưu trên sông; Chức năng nguồn nước, Ngoài ra còn phải căn cứ vào ý kiến các Sở: Công Thương, mục đích sử dụng nước của sông; vị trí các các quy chuẩn kỹ thuật về chất Nông nghiệp và Phát triển công trình khai thác, sử dụng nước, xả nước lượng nước mặt, quy chuẩn kỹ Nông thôn, Giao thông vận thải; vị trí công trình hồ chứa, công trình điều thuật về nước thải, mục đích tải, Xây dựng, Văn hóa Thể tiết nước trên sông; Chiều dài xâm nhập mặn sử dụng nước, quy mô, tính thao và Du lịch, UBND quận, lớn nhất ứng với độ mặn 4,0‰ đối với các đoạn chất nước thải, yêu cầu bảo vệ huyện, thị xã, thành phố sông bị ảnh hưởng của thủy triều; Yêu cầu về nguồn nước, BVMT đối với thuộc tỉnh và các cơ quan, bảo tồn, phát triển hệ sinh thái thủy sinh, giá từng đoạn sông, hồ thì cơ quan đơn vị có liên quan về kết quả trị lịch sử, văn hóa, du lịch, tín ngưỡng có liên có thẩm quyền phê duyệt khả đánh giá khả năng tiếp nhận quan đến nguồn nước; Đối với các sông liên năng tiếp nhận nước thải, sức nước thải, sức chịu tải của các quốc gia, liên tỉnh, ngoài việc căn cứ quy định chịu tải xem xét, quyết định cụ sông, hồ; tổng hợp ý kiến, gửi nêu trên, còn phải căn cứ vào đường biên giới thể các thông số khác để đánh Bộ TN&MT cho ý kiến; hoàn quốc gia, địa giới hành chính cấp tỉnh. giá cho phù hợp. thiện hồ sơ, trình UBND cấp Các phương pháp đánh giá khả năng tiếp Bộ TN&MT chịu trách tỉnh xem xét, quyết định phê nhận nước thải, sức chịu tải của sông bao gồm: nhiệm phê duyệt khả năng duyệt. Phương pháp đánh giá trực tiếp: Đánh giá tiếp nhận nước thải, sức chịu Kiểm soát ô nhiễm nguồn khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của tải của các sông, hồ là nguồn nước là nội dung quan trọng sông được thực hiện trên cơ sở giới hạn tối đa nước liên tỉnh, liên quốc trong quản lý nhà nước về của từng thông số, đánh giá theo quy chuẩn gia. Theo đó, Cục Quản lý BVMT, điều này được chứng kỹ thuật về chất lượng nước mặt, lưu lượng và tài nguyên nước chủ trì, minh từ kinh nghiệm quốc tế kết quả phân tích chất lượng nguồn nước của phối hợp với Tổng cục Môi và thực tiễn quản lý của Việt đoạn sông. Phương pháp đánh giá trực tiếp trường tham mưu, giúp Bộ Nam. Việc ban hành Thông được áp dụng đối với đoạn sông sau khi điều TN&MT tổ chức điều tra, tư số 76/2017/TT-BTNMT tra mà không có nguồn nước thải xả trực tiếp đánh giá khả năng tiếp nhận là một yêu cầu cấp thiết và vào đoạn sông đó. nước thải, sức chịu thải của đáp ứng với yêu cầu của công Phương pháp đánh giá gián tiếp: Đánh giá các sông hồ là nguồn nước tác quản lý nhà nước về tài khả năng tiếp nhận nước thải, sức chịu tải của liên tỉnh, liên quốc gia, lấy nguyên nước trong giai đoạn sông được thực hiện trên cơ sở giới hạn tối đa ý kiến của các Bộ: Công hiện nay. Tuy nhiên, trong thời của từng thông số đánh giá theo quy chuẩn kỹ Thương, Nông nghiệp và gian tới, cần tăng cường các thuật về chất lượng nước mặt, lưu lượng, kết Phát triển Nông thôn, Giao biện pháp giám sát và thực thi quả phân tích chất lượng nguồn nước sông, lưu thông vận tải, Xây dựng, nhằm ngăn ngừa, hạn chế tình lượng và kết quả phân tích của các nguồn nước Văn hóa Thể thao và Du trạng không tuân thủ các quy thải xả vào đoạn sông. lịch, UBND cấp tỉnh, các cơ định trong việc xả nước thải ra Phương pháp đánh giá bằng mô hình: quan, đơn vị có liên quan về các sông, hồ gây ô nhiễm môi Đánh giá khả năng tiếp nhận nước thải, sức kết quả đánh giá khả năng trườngn Số 3/2018 13
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH Nâng cao hiệu quả quản lý tổng hợp chất thải rắn đô thị tại Việt Nam LÊ VĂN KHA Bộ Xây dựng bình đạt khoảng 85% vào năm 2014 và tăng lên 85,3% trong năm 2015. Công nghệ xử lý CTR sinh hoạt phổ biến là chôn lấp, ủ phân hữu cơ và đốt. Tại khu vực đô thị, tỷ lệ CTR sinh hoạt được chôn lấp trực tiếp khoảng 34%, tỷ lệ CTR sinh hoạt được tái chế tại các cơ sở xử lý đạt khoảng 42% và lượng CTR còn lại là bã thải của quá trình xử lý được chôn lấp chiếm khoảng 24%. Phần lớn, CTR sinh hoạt đô thị chưa phân loại tại nguồn. Đối với CTR y tế, có khoảng hơn 90% bệnh viện thực hiện thu gom và phân loại chất thải tại nguồn, với tỷ VVCuộc họp Ban Điều phối chung lần thứ 3 của Dự án “Tăng cường năng lệ thu gom đạt trên 75% (năm lực quản lý tổng hợp CTR đô thị tại Việt Nam” diễn ra vào tháng 8/2016 2015). T Bên cạnh những kết quả rong thời gian qua, cùng với sự vực đô thị khoảng 38.000 tấn/ đạt được, công tác phân loại, gia tăng dân số mạnh mẽ và sự ngày, với mức gia tăng trung thu gom và xử lý CTR còn hình thành, phát triển của các bình 12%/năm. CTR sinh một số hạn chế như nhiều bãi ngành nghề sản xuất đã làm gia tăng hoạt đô thị có tỷ lệ hữu cơ chôn lấp không hợp vệ sinh, nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, nguyên khoảng 54 - 77%, chất thải có không có hệ thống thu gom, vật liệu, năng lượng và phát sinh chất thể tái chế (thành phần nhựa xử lý nước rỉ rác, khí thải nên thải rắn (CTR). Bên cạnh đó, công tác và kim loại) chiếm khoảng 8 gây ô nhiễm môi trường. Đặc quản lý, xử lý CTR ở nước ta vẫn chưa - 18%. CTR y tế phát sinh là biệt, thói quen sử dụng túi chú trọng đến các giải pháp giảm 600 tấn/ngày với mức độ gia ni lông tràn lan ở nước ta đã thiểu, tái sử dụng, tái chế và thu hồi tăng khoảng 7,6%/năm. Đối dẫn đến phát sinh lượng lớn năng lượng từ chất thải, gây ô nhiễm với CTR công nghiệp khu vực rác vô cơ… Tính đến hết năm môi trường. Do đó, tăng cường năng đô thị, hiện chưa có thống kê 2015, cả nước có khoảng 35 lực về quản lý tổng hợp CTR đô thị cụ thể, nhưng khối lượng tăng nhà máy xử lý CTR (chưa có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao, tập trung ở các ngành cơ kể khoảng 50 lò đốt cỡ nhỏ cao hiệu quả quản lý CTR, cải thiện khí, dệt may, da giầy và thực với công suất khoảng 500 chất lượng môi trường ở Việt Nam. phẩm. Ước tính lượng chất kg/giờ), tập trung tại các đô Theo Báo cáo hiện trạng môi thải nguy hại trong CTR công thị, với công suất trung bình trường quốc gia năm 2016 - chuyên đề nghiệp chiếm tỷ lệ khoảng 20 từ 100 - 200 tấn/ngày. So với “Môi trường đô thị” của Bộ TN&MT, - 30%. năm 2012, CTR được xử lý đã tình hình phát sinh và xử lý CTR Cũng theo Báo cáo, công tăng khoảng 3.600 tấn/ngày, ở khu vực đô thị vẫn là một trong tác phân loại, thu gom và xử nhưng nếu so với mức độ gia những vấn đề môi trường nổi cộm lý CTR đã đạt được những kết tăng CTR đô thị hiện nay thì trong nhiều năm qua. Theo thống kê, quả nhất định. Tỷ lệ thu gom công tác xử lý CTR chưa đạt lượng CTR sinh hoạt phát sinh ở khu và xử lý CTR sinh hoạt trung hiệu quả như mong muốn. 14 Số 3/2018
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH Nhằm quản lý tổng hợp CTR trên toàn dụng cho xây dựng, khu liên hút đầu tư xây dựng khu xử lý quốc theo Chiến lược quốc gia về quản lý hợp xử lý CTR; nghiên cứu CTR... Dự án cũng đã hỗ trợ tổng hợp CTR, Cục Hạ tầng kỹ thuật (Bộ Xây và hướng dẫn lập quy hoạch tỉnh Thừa Thiên - Huế hoàn dựng) và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản xây dựng đối với các khu xử thành việc tổng hợp dữ liệu và (JICA) tại Việt Nam đã phối hợp thực hiện lý CTR đô thị vùng liên tỉnh; xây dựng Quy hoạch quản lý Dự án "Tăng cường năng lực về quản lý tổng tổ chức tập huấn tăng cường tổng hợp CTR cấp tỉnh. Quy hợp CTR đô thị tại Việt Nam". Dự án được quản lý CTR đô thị về khung hoạch tính toán chi tiết và cụ thực hiện từ tháng 4/2014 - 3/2018, với việc thể chế, cơ chế quản lý, công thể từ lượng rác bình quân đầu triển khai thí điểm tại TP. Hà Nội và tỉnh Thừa nghệ và trách nhiệm của các người dựa vào số liệu trạm cân Thiên - Huế. Dự án có các hợp phần như: bên liên quan; góp ý cho Dự tại tỉnh; dự báo lượng chất thải Tăng cường năng lực thể chế, nâng cao năng thảo điều chỉnh Chiến lược phát sinh trong những năm lực quản lý, hoạch định chính sách về quản lý Quốc gia về quản lý tổng hợp tới. Đặc biệt, Thừa Thiên - Huế CTR; Hỗ trợ sửa đổi, hoàn thiện các văn bản CTR đến năm 2025, tầm nhìn đã quy hoạch được 3 vùng thu quy phạm pháp luật, quy chuẩn kỹ thuật về đến năm 2050. gom chất thải tại tỉnh; tính toán quản lý CTR; Tăng cường năng lực cho địa Cùng với đó, Dự án đã đến phương thức vận chuyển, phương thực hiện quản lý CTR và hỗ trợ kỹ giúp tăng cường năng lực cho công nghệ xử lý chất thải và thuật trong việc lập quy hoạch quản lý tổng Sở Xây dựng Hà Nội thực hiện nguồn lực tài chính cũng như hợp CTR… quản lý CTR đô thị; đánh giá các thể chế chính sách liên Sau 4 năm triển khai, Dự án đã hỗ trợ Bộ kết quả thực hiện Dự án (Pha quan để thực hiện theo quy Xây dựng rà soát các chính sách, quy định, 1) từ góc nhìn mang tính bền hoạch. khung thể chế, các tiêu chuẩn về quản lý CTR vững của các hoạt động và Ngoài ra, Dự án đã hoàn đô thị; rà soát, đánh giá các công nghệ truyền phân tích hiện trạng hệ thống thành 6 tài liệu hướng dẫn bao thống và hiện đại trên phương diện xử lý và quản lý CTR của thành phố; gồm: Lập quy hoạch quản lý quản lý, đồng thời đưa ra đề xuất các tiêu chí xác định bài học kinh nghiệm tổng hợp CTR, tập trung vào lựa chọn công nghệ phù hợp; hướng dẫn lập và đưa ra các đề xuất; tư vấn CTR sinh hoạt; Lập kế hoạch quy hoạch xây dựng các cơ sở xử lý CTR đô thực hiện Quy hoạch xử lý phát triển trung hạn, dài hạn thị; tăng cường năng lực kiểm tra và giám CTR Hà Nội; tư vấn kỹ thuật đối với các cơ sở xử lý CTR; sát thực hiện quản lý CTR đô thị tại các địa về lựa chọn khu xử lý CTR theo Lựa chọn công nghệ phù hợp phương; thu thập dữ liệu nhằm tăng cường Quy hoạch xử lý CTR Hà Nội để xử lý CTR sinh hoạt; Quy quản lý CTR đô thị tại cấp Trung ương, phân và thực hiện nghiên cứu tiền hoạch xây dựng cơ sở xử lý tích và đánh giá các vấn đề tồn tại. Mặt khác, khả thi đối với khu xử lý CTR CTR; Đầu tư xây dựng và nghiên cứu các mô hình đầu tư và quản lý áp được lựa chọn; nghiên cứu thu quản lý vận hành cơ sở xử lý CTR sinh hoạt; Hệ thống tài chính bền vững cho quản lý CTR. Hiện Dự án cũng đã tuyên truyền các sản phẩm và chuyển giao kết quả cho các địa phương trên cả nước. Nhìn chung, các hoạt động của Dự án có tác động sâu rộng tới địa phương thông qua hoạt động thu thập số liệu quản lý CTR, hội thảo chuyên môn, chương trình tập huấn trong nước và tại Nhật Bản, nhằm giao lưu chia sẻ và học tập kinh nghiệm…, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm BVMT của các nhà quản lý, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực môi trường và cộng đồng VVPhân loại rác tại nguồn là một trong những khâu quan trọng trong công tác xử xã hộin lý CTR đô thị Số 3/2018 15
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH Bức tranh sáng về thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới ở Quảng Bình UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo tổ trình như “Thanh niên chung NGUYỄN NGỌC HOẠT chức, triển khai thực hiện tay XDNTM” của huyện Chi cục Phát triển Nông thôn Quảng Bình Chương trình. Bên cạnh đó, Đoàn; “5 không, 3 sạch” của Môi trường là tiêu chí thứ 17 việc xã hội hóa nguồn lực Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh; trong 19 tiêu chí xây dựng nông BVMT đã được quan tâm tại “Kế hoạch tuyên truyền nông nhiều địa phương; một số xã thôn mới” của Hội Nông thôn mới (XDNTM), với mục tiêu đã xây dựng Đề án thu gom, dân; các phong trào của Hội BVMT ở khu vực nông thôn, nâng xử lý rác thải và thành lập Người cao tuổi”. Thông qua cao chất lượng cuộc sống của các tổ thu gom rác; việc thu công tác tuyên truyền, phổ người dân, tuy nhiên đây là một gom, xử lý rác được giao cho biến các chủ trương, chính tiêu chí khó thực hiện. Với quyết hợp tác xã, doanh nghiệp có sách về BVMT, nhận thức của tâm thực hiện các chỉ tiêu đề ra năng lực, điển hình như mô hầu hết người dân được nâng trong Chương trình mục tiêu hình xã Thanh Trạch (huyện cao; các phong tục, tập quán quốc gia XDNTM (Chương trình Bố Trạch), hay đội vệ sinh lạc hậu của bà con đồng bào XDNTM) tại Quảng Bình, đặc biệt môi trường tại các thôn trong dân tộc dần được xóa bỏ; một là các chỉ tiêu về môi trường, tỉnh huyện Quảng Ninh, Lệ Thủy. số nơi đã xây dựng mô hình Quảng Bình đã triển khai đồng Đặc biệt, ngay từ khi bắt bể chứa rác công cộng, góp bộ các giải pháp, với sự vào cuộc đầu thực hiện Chương trình phần giảm thiểu tình trạng ô của cả hệ thống chính trị và người XDNTM, tỉnh đã xác định, nhiễm môi trường (ÔNMT) công tác tuyên truyền cần nông thôn. Các doanh nghiệp dân. Nhờ đó, việc thực hiện tiêu được quan tâm hàng đầu. có nguy cơ gây ÔNMT đã chí môi trường (TCMT) đã đạt Để đẩy mạnh công tác tuyên được di dời vào các khu công được những kết quả tích cực. truyền, UBND tỉnh đã chỉ nghiệp, cụm công nghiệp; đạo các Sở, ban, ngành, Văn một số doanh nghiệp đã quan phòng điều phối, Ban Chỉ tâm đầu tư, cải tiến công nghệ TẬP TRUNG TUYÊN TRUYỀN, đạo XDNTM các cấp xây sản xuất, hạn chế tác động tới VẬN ĐỘNG dựng kế hoạch và tổ chức môi trường nông thôn. Từ tuyên truyền sâu rộng đến đó, bộ mặt nông thôn đã có Thời gian qua, tỉnh Quảng Bình các cấp, ngành và nhân dân những thay đổi đáng kể, cảnh luôn coi công tác BVMT là yêu cầu về BVMT trong XDNTM; quan môi trường được cải tạo xuyên suốt trong quá trình phát triển phát động các phong trào thi xanh, sạch, đẹp, các hộ dân kinh tế - xã hội, hướng đến phát triển đua XDNTM ở địa phương. tích cực trồng nhiều cây xanh bền vững. Vì thế, UBND tỉnh đã chỉ đạo Việc tuyên truyền được triển và không còn hiện tượng vứt các Sở, ngành, địa phương triển khai khai rộng khắp, dưới nhiều rác bừa bãi. việc thực hiện TCMT trong Chương hình thức, với nội dung đa Tính đến tháng 6/2017, trình mục tiêu quốc gia về XDNTM và dạng, phong phú và phù hợp tỉnh Quảng Bình đã có 80/136 đạt được một số kết quả quan trọng: với từng đối tượng như tổ xã hoàn thành TCMT (chiếm Công tác chỉ đạo, điều hành được chức các hội nghị, hội thảo 58,8%), phấn đấu đến năm tập trung từ việc ban hành các văn chuyên đề, tuyên truyền trên 2018, có thêm 17 xã đạt được bản đến phân công nhiệm vụ của các các phương tiện thông tin đại tiêu chí này. thành viên Ban Chỉ đạo Chương trình chúng (báo, đài Phát thanh - XDNTM (cấp tỉnh đến cấp huyện), Truyền hình địa phương, loa KHÓ KHĂN VÀ GIẢI trong đó, Sở TN&MT đã ban hành Văn truyền thanh xã...). Ngoài ra, PHÁP ĐỂ THỰC HIỆN TCMT TRONG XDNTM bản số 869/HD-STNMT hướng dẫn Văn phòng điều phối đã phối thực hiện TCMT trong XDNTM đến hợp với các cơ quan, đoàn Bên cạnh những kết quả các địa phương; Văn phòng Điều phối thể lồng ghép các hoạt động đạt được, công tác bảo đảm Chương trình XDNTM tham mưu cho tuyên truyền vào các chương vệ sinh môi trường nông 16 Số 3/2018
LUẬT PHÁP - CHÍNH SÁCH lồng ghép các nội dung cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", thực hiện hương ước, quy ước trong giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn; tăng cường vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng gia đình văn hóa, thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường khu dân cư, khử trùng tiêu độc khu vực chuồng trại, đường làng ngõ xóm, khơi thông cống rãnh, thu gom, xử lý rác thải và xây dựng các công trình nước sạch, vệ sinh môi trường đạt chuẩn; khuyến khích phát triển sản xuất, chăn nuôi gắn VVMô hình tổ tự quản thu gom rác hoạt động hiệu quả tại xã Quảng Hải (thị xã với BVMT (làm bể biogas để Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình) xử lý chất thải chăn nuôi); trồng, chăm sóc và bảo vệ thôn tại Quảng Bình còn gặp nhiều khó khăn. về BVMT chưa đồng bộ, đội rừng, tạo môi trường trong Do địa hình phức tạp, nên việc thu gom, xử ngũ cán bộ còn thiếu và yếu, lành và cảnh quan xanh - lý rác thải sinh hoạt tại một số khu vực nông đặc biệt là cán bộ xã, nên sạch - đẹp. thôn gặp nhiều trở ngại. Hầu hết các gia đình chưa theo kịp với những diễn Đặc biệt, cần tổ chức ở vùng sâu, vùng xa tự xử lý rác thải bằng các biến ngày càng phức tạp của các đội tự quản vệ sinh môi biện pháp đơn giản như đốt, chôn lấp. Không các vấn đề môi trường; nguồn trường tại các thôn, bản, ít nơi, người dân tùy tiện xả rác thải bừa bãi, lực đầu tư cho BVMT còn cũng như thực hiện đồng bộ hoặc làm chuồng trại gia súc gần nơi sinh hạn hẹp, chưa đáp ứng yêu các giải pháp, từ khâu quy hoạt... gây ÔNMT, ảnh hưởng xấu đến sức cầu; nguồn thu từ môi trường hoạch, kế hoạch bố trí nguồn khỏe cộng đồng. Tại nhiều địa phương, tình chưa được sử dụng để đầu tư lực thực hiện đánh giá kết trạng phát sinh rác thải ngày càng tăng, dẫn trở lại cho công tác BVMT. quả và điều chỉnh kịp thời. Đi đến quá tải tại các bãi rác thải. Bên cạnh đó, Cấp ủy, chính quyền ở nhiều đôi với công tác tuyên truyền, máy móc và thiết bị thu gom, xử lý rác thải địa phương chưa phát huy giáo dục, cần tăng cường hơn còn lạc hậu, chưa có phương tiện chuyên dụng đúng vai trò, trách nhiệm về nữa vai trò của các cơ quan để thu gom rác thải, bãi chôn lấp rác hợp vệ BVMT, đồng thời, việc phát quản lý nhà nước về vấn đề sinh không đảm bảo quy chuẩn quy định. Các hiện xử lý còn chậm… BVMT trên các địa bàn nông công ty, hợp tác xã, tổ đội vệ sinh môi trường Cùng với quá trình phát thôn, từng bước nâng cao còn thiếu về nhân lực, chế độ lao động thấp; triển, sức ép về môi trường chất lượng nguồn nhân lực công tác phân loại rác thải tại nguồn chưa ngày càng lớn và phức tạp, nông thôn. Đối với các cơ sở được thực hiện. Phí dịch vụ thu gom rác thấp, tác động đến nhiều mặt của sản xuất, kinh doanh, dịch không đảm bảo cho chi phí vận chuyển chôn đời sống xã hội. Để đạt được vụ, phải chấp hành đầy đủ lấp, công tác thu phí vệ sinh gặp khó khăn. TCMT trong XDNTM là các quy định về BVMT. Các Ngoài ra, việc thu gom, xử lý nước thải sinh trách nhiệm của cả hệ thống xã sau khi đã được công nhận hoạt ở nông thôn còn hạn chế, nguồn nước chính trị, các cấp, ngành, đạt chuẩn NTM cần xây dựng mặt trong khu dân cư, một số đoạn sông, cộng đồng doanh nghiệp và kế hoạch duy trì và nâng cao kênh, nương bị ô nhiễm… nhân dân trên địa bàn tỉnh. chất lượng các tiêu chí, nâng Thực trạng nêu trên có nhiều nguyên Vì thế, thời gian tới, cần tiếp cao chất lượng đời sống vật nhân như ý thức chấp hành, thực thi pháp luật tục đẩy mạnh công tác tuyên chất và tinh thần của người về BVMT chưa nghiêm; sự phân cấp, phối hợp truyền, nâng cao nhận thức dân nông thôn, đảm bảo sự giữa các cơ quan liên quan, các cấp, ngành của người dân, chính quyền tăng trưởng và phát triển bền chưa được chặt chẽ; bộ máy quản lý nhà nước và các đoàn thể về BVMT; vữngn Số 3/2018 17
TRAO ĐỔI - DIỄN ĐÀN Ô nhiễm nước và sự cần thiết xây dựng Luật Kiểm soát ô nhiễm nước tại Việt Nam NGUYỄN NGỌC LÝ - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Môi trường và Cộng đồng 1. HỆ THỐNG PHÁP 2. THỰC TIỄN Ô LUẬT LIÊN QUAN TỚI NHIỄM NƯỚC VÀ T HÀNH VI XẢ THẢI KSONN HIỆN NAY rong thời gian qua, ô nhiễm nước đang là một trong những vấn đề nổi cộm và Tại Việt Nam, vấn đề Ví dụ đầu tiên là trường cần được kiểm soát chặt chẽ. Theo Báo KSONN chưa được quan tâm hợp ô nhiễm suối Bưng Cù cáo Hiện trạng môi trường quốc gia năm 2012, đúng với tính chất phức tạp thuộc huyện Tân Uyên, tỉnh nguồn nước mặt của nước ta bị ô nhiễm nghiêm và quan trọng của nó, phạm Bình Dương. Con suối này trọng, đặc biệt là ở các vùng hạ lưu nơi có mức trù KSONN chỉ có một vị trí nhận xả thải của trên 200 độ đô thị hóa, công nghiệp hóa và tăng trưởng rất khiêm tốn nằm trong rất cơ sở sản xuất công nghiệp nhanh. Vấn đề ô nhiễm nước tiếp tục có những nhiều luật và dưới các công và trên 1.500 nhà trọ và khu diễn biến phức tạp và đỉnh điểm là vào năm cụ khác nhau. Điều này được dân cư. Suốt hai thập niên 2016. Tháng 4/2016, vụ gây ô nhiễm biển miền khái quát hóa trong sơ đồ qua, con suối trong lành này Trung do nước thải từ Công ty Formosa gây ra (Hình 1). đã bị ô nhiễm trầm trọng và đã gây thiệt hại nặng nề. Công ty đã phải bồi Từ sơ đồ có thể nhận thấy, ảnh hưởng sâu sắc tới đời thường khoảng 11.000 tỷ đồng cho ngư dân, lớn hệ thống luật có nhiều tầng sống người dân. Người nông gấp 86 lần vụ Vedan. Cuối năm, vụ hơn 200 tấn (Luật, Nghị định, Thông tư) dân trồng lúa và khoai ngay cá chết tại Hồ Tây trong khoảng thời gian ngắn và các công cụ. Các công cụ cạnh suối cũng không thể sử thu hút sự quan tâm, lo lắng của cả nước về vấn trực tiếp quản lý hành vi xả dụng nước suối để tưới cho đề ô nhiễm nước. Như vậy, có thể thấy, những thải gồm quy hoạch, đánh giá hoa màu, mà phải bơm nước thiệt hại từ ô nhiễm nước đã ảnh hưởng tới mọi tác động môi trường (ĐTM), ngầm để sử dụng. Có nhiều mặt kinh tế, xã hội của nước ta. Nguyên nhân giấy phép xả thải, công nghệ, cuộc họp, nhiều phương án chính cho mọi sự cố gây ô nhiễm nước là các quy chuẩn tiêu chuẩn, kiểm đã nêu nhưng đến nay vẫn chất gây ô nhiễm từ nước thải sản xuất, nước thải tra giám sát… Chính do có chưa được giải quyết. công nghiệp, nước thải đô thị (ô nhiễm điểm), nhiều tầng như vậy nên việc Trong trường hợp này nước mưa chảy tràn, nước thải từ ngành khai thực thi các luật và các văn bản thấy rõ sự thiếu vắng cách tiếp khoáng (ô nhiễm diện) và từ các loại rác thải dưới luật mang nặng tính hành cận quản lý theo lưu vực. Sở khác nhau… thải trực tiếp vào nguồn nước mặt chính và gián tiếp, với sự tham TN&MT có các chế tài để quản không qua xử lý. gia của rất nhiều cơ quan hành lý nước thải của các doanh Câu hỏi đặt ra là vì sao và nguyên nhân chính thuộc các Bộ/ngành nghiệp sản xuất trên địa bàn, nào đã gây ra sự cố ô nhiễm nước trầm trọng khác nhau. Các công cụ chế nhưng lại không quản lý nước và xảy ra trên diện rộng đến như vậy? Nhất là tài trực tiếp quản lý hành vi xả thải sinh hoạt từ các nhà trọ và khi chúng ta đã có một hệ thống luật pháp về thải có các quan hệ chéo với lượng rác thải xả xuống suối. BVMT với nhiều chế tài và sự tham gia thực hệ thống hành chính, gây ra Trách nhiệm quản lý suối nằm thi của nhiều cơ quan từ Trung ương tới địa sự không rõ ràng về cấp quản chung trong trách nhiệm quản phương. Từ tình hình thực tiễn có thể thấy rõ lý và trách nhiệm. Ngoài ra, lý môi trường và ở cấp phường hai nguyên nhân cơ bản, đó là vấn đề ô nhiễm hệ thống luật này mới chỉ tập chỉ có một cán bộ môi trường nước và kiểm soát ô nhiễm nước (KSONN) là trung điều chỉnh hành vi xả phụ trách. Với điều kiện như lĩnh vực hết sức phức tạp, bất kỳ nội dung nào thải từ các doanh nghiệp, khu vậy, họ chỉ có thể làm được trong lĩnh vực này cũng liên quan mật thiết tới công nghiệp, mà chưa bao gồm việc báo cáo lên cấp trên, chứ kinh tế, xã hội và luật pháp. Nội dung KSONN kiểm soát nước thải đô thị và không có đủ năng lực chuyên bao trùm các khía cạnh sinh thái, bảo tồn, tính ô nhiễm diện. Như vậy, có một môn, kỹ thuật, quản lý để giải chất lý hóa của nước, các vấn đề công nghệ, khoảng cách lớn giữa hệ thống quyết vấn đề. tiêu chuẩn, các vấn đề quản lý lưu vực, quản lý luật và thực tiễn ô nhiễm nước. Ví dụ thứ hai là ô nhiễm nguồn nước và năng lực quản lý. Một nguyên Có thể thấy khoảng cách này suối Pó Cá làm ảnh hưởng tới nhân khác là chưa có hệ thống pháp luật về thông qua phân tích một số nguồn nước mặt của TP. Sơn KSONN riêng biệt để khắc chế ô nhiễm nước ví dụ thực tiễn ô nhiễm nước La. Trong thập kỷ qua, Sơn La trong khuôn khổ hệ thống pháp luật BVMT. hiện nay. đã thành công trong việc chọn 18 Số 3/2018