TẬP SAN CLB CHẾ TẠO MÁY 4

Chia sẻ: Nguyễn Trần Cường | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

183
lượt xem 59
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'tập san clb chế tạo máy 4', kỹ thuật - công nghệ, cơ khí - chế tạo máy phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TẬP SAN CLB CHẾ TẠO MÁY 4

CH T O MÁY 4 S N I SAN C A CÂU L C B CH T O MÁY 5 − 2004
Trong s này Tin t c - s ki n 2 Trao ñ i Xây d ng chương trình khung ñào t o ñ i h c 6 T ñ ng hóa Vi t Nam phát tri n như th nào 7 Công ngh và ng d ng Chương trình KC. 05 9 Vi gia công 12 D ng c - thi t b m i lăn m t c u hai n a c a hãng FAG 15 Gi i thi u ph n m m – Trang Web – Sách Ph n m m MDSolids 16 Góc h c t p Hư ng d n s d ng ProE2000i: Basic drawing 3 20 M t s l i v k thu t thư ng g p c a sinh viên 23 Tin h c Khi máy in tr ch ng 10 th thu t s d ng e-mail an toàn 25 Ti ng Anh chuyên ngành Khoan 26
TIN T C - S KI N cơ s “ph n xác” c a robot ñã tham gia cu c thi Tin ho t ñ ng Câu l c b - ðoàn - Câu l c b Ch t o máy ñã t ch c thành Robocon toàn qu c c a trư ng v a qua, các sinh công cu c thi olimpic ch t o máy l n 3. N i dung viên s h i l p trình ñ t o “ph n h n” cho robot. cu c thi là gi i chu i kích thư c chi u dài chi ti t R t mong các b n sinh viên nhi t tình hư ng ng. tr c ñ xây d ng b n v ch t o. K t qu cu c thi S có nh ng ph n quà h p d n giành cho nh ng như sau : ngư i ñ t gi i. Gi i Nh t Văn Tư ng- Doãn Hùng Nguy n Trư ng Phi (l p 42CT2) T o ra d ng v t ch t m i trong phòng thí Gi i Nhì : nghi m Ph m Bá H ng ð c (l p 42CT2) S n ph m c a các nhà khoa h c M có th Tr n ðình Hoà (l p 42CT2) ñư c xem là d ng v t ch t th sáu mà con ngư i Gi i Ba: t ng bi t, sau ch t r n, ch t l ng, ch t khí, plasma Vũ Trư ng Giang (l p 42CT2) và m t d ng hóa ñ c Bose-Einstein, ñư c t o ra Mai Duy Hưng (l p 42CT1) năm 1995. Hóa ñ c fermionic này là m t ñám mây Võ Châu Danh (l p 42CT1) nguyên t kali l nh, b ép ñ n tr ng thái mà ñó Gi i Khuy n khích: chúng ng x r t kỳ l . Nguy n Minh Ti n (l p 42CT2) Huỳnh Quang M nh (l p 42CT1) - Ngày 19/5 b môn Ch t o máy ñã t ch c thành công cu c nói chuy n c a chuyên gia dao c t Seco cho g n 150 sinh viên các l p 42CT1, 43CT và 43TT. Ông Ben Coh, chuyên gia dao c t c a Seco t i Singapore ñã trình bày nhi u v n ñ m i, h p d n v công ngh ch t o dao c t và gia công kim lo i. Sinh viên ñư c xem nhi u ño n phim sinh ñ ng, d hi u, gây h ng thú cho vi c h c các môn T trái sang, hơi kali ñư c làm l nh và c p v ch t o máy. Có nhi u ý ki n c a sinh viên qua ñôi thành d ng phân t . nhi t ñ l nh cu c thi này, trong ñó ña s yêu c u b môn tăng hơn, ñám kali này t vào nhau (ñ t c c cư ng các ho t ñ ng tương t ñ sinh viên có cơ h i ñ nh m t ñ ), và chuy n hoá thành m t hoá giao lưu, h c h i v i chuyên gia nư c ngoài. ñ c Bose-Einstein. V t ch t m i th c ch t là m t d ng khác c a M t s ho t ñ ng ñoàn trong tháng 4 và tháng 5: - Ki n toàn l i s sách ñoàn v . hóa ñ c Bose-Einstein - d ng v t ch t mà ñó t t c - ð i tuy n bóng ñá nam c a ðoàn khoa ñã các nguyên t là như nhau và ph n ng ñ ng nh t tham gia và ñ t ch c Vô ñ ch gi i Vô ñ ch bóng ñá như th m t "siêu nguyên t ". Hóa ñ c Bose- do ðoàn trư ng ph i h p v i B môn Quân s và Einstein ñư c Einstein d báo năm 1924, và l n ñ u th d c t ch c. tiên các nhà khoa h c t o ra nó t các nguyên t - ð i tuy n Tin h c khoa d thi H i thi ð rubidium vào năm 1995. vui tin h c do HSV – ðoàn trư ng ph i h p v i K t ñó, gi i nghiên c u ñã lao vào cu c khoa CNTT t ch c ñ t gi i khuy n khích. ch y ñua ñ t o ra các lo i hóa ñ c t nhi u d ng - Tri n khai t ch c H i ngh H c t p và v t ch t khác nhau, như phân t hay ñơn nguyên t . rèn luy n t t cho t t c các b n sinh viên theo ngành Rubidium thu c nhóm các h t boson, có th s p x p ñúng k ho ch – qua H i ngh ñã trao quà cho g n khá d dàng ñ chuy n thành d ng hóa ñ c. Các 30 sinh viên. phân t g m nh ng nguyên t c p ñôi như kali cũng - Hư ng ng nhi t tình cu c thi “Âm vang là các boson, và g n ñây ñã ñư c chuy n hóa thành ði n Biên” do ðoàn trư ng – HSV t ch c. hóa ñ c Bose-Einstein. - Ph i h p v i ñoàn khoa Nuôi Tr ng t Deborah Jin và c ng s ð i h c Colorado, ch c thành công ñêm giao lưu văn ngh chào m ng nay ñã ti n m t bư c xa hơn, v i vi c bu c các 50 năm chi n th ng ði n Biên Ph . nguyên t kali ñơn l thành m t hóa ñ c. Nhóm nghiên c u làm l nh hơi kali ñ n nhi t ñ 50 ph n Cu c thi l p trình robot t trên ñ không tuy t ñ i - nhi t ñ mà ñó v t D ki n trong tháng 6 t i ðoàn khoa cùng B ch t g n như ng ng chuy n ñ ng. H nh t lu ng môn Ch t o máy s t ch c cu c thi l p trình ñi u khí này trong m t bình chân không, s d ng t khi n robot cho toàn b sinh viên trong khoa. Trên 2
TIN T C - S KI N trư ng và các tia laser ñ kích ho t các nguyên t h p d ng viên (m i viên n ng 180 - 200 gam). Bð- kali ñơn l k t ñôi. ð n ñây, nhóm nghiên c u nh n 2 có th thay ñ i s viên ñ m/sào tùy ý, vùi ñư c th y các c p ñôi nguyên t này ph n ng như các ñ m ñ u kh p trên m t ru ng. Giá thành chi phí cho electron có th t o ra tính siêu d n. "ði u này m máy Bð-2 kho ng 500.000 ñ ng/máy, trong khi ñó ra nh ng ti m năng thú v trong vi c nghiên c u máy ép (ñ t o phân ñ m d ng viên) phân h t 5 ch t siêu d n và hi n tư ng siêu l ng trong ñi u tri u ñ ng/chi c (có th dùng chung cho nhi u h ). ki n t i h n, là vi c chưa t ng th c hi n ñư c trư c Theo báo Nông thôn ngày nay ñây", Jin nói. L p Radial Casumina, bư c ngo t công ngh s n Ch t siêu d n là lo i v t li u có th d n ñi n xu t l p Vi t Nam mà không h làm t n hao năng lư ng. N u có ñư c Tình tr ng ñ c chi m th trư ng l p Radial nó, ñi n năng có th ñư c truy n t i mà không h c a các hãng nư c ngoài Vi t Nam ñã ch m d t m t mát trên ñư ng ñi. Tuy nhiên cho t i nay, lo i t tháng 9/2003 khi Công ty công nghi p cao su ch t này ch ñư c t o ra nhi t ñ siêu th p (t i ña mi n Nam (Casumina) chính th c ñưa ra s n ph m là -135 ñ C), do v y chưa th c s h u ích. Ch t l p Radial Casumina v i ch t lư ng tương ñương siêu d n ch th c s ñi vào cu c s ng n u ngư i ta nhưng giá ch b ng 80%. S n xu t ñư c l p Radial - có th t o ra chúng nhi t ñ phòng. Nghiên c u lo i l p không xăm ñư c ưa chu ng trên th gi i là m i h a h n cơ h i ñ nâng cao nhi t ñ ñó. m t bư c ngo t c a công ngh s n xu t l p Vi t Theo Vnexpress Nam. So v i các lo i l p mành chéo (bias), l p Bón phân b ng máy Vi n Cơ ñi n nông nghi p và Công ngh sau Radial là m t dòng s n ph m công ngh cao có tu i thu ho ch (B Nông nghi p và Phát tri n nông th dài hơn, tr ng lư ng nh hơn, ít sinh nhi t, gi m thôn) ñã nghiên c u, ch t o máy bón phân ki u ñư c ma sát trên m t ñư ng, an toàn nh kh năng m i ký hi u Bð-2. Th c t ng d ng cho th y dùng ñáp ng nhanh trong trư ng h p b lái. ð c bi t, máy Bð-2, hi u su t s d ng ñ m c a lúa ñ t t i l p Radial thư ng ñư c ch t o dư i d ng l p g n 100%. không săm nên không ph i thay l p k c khi b cán T năm 1998, k sư Nguy n Qu c ñã t ng ñinh. nghiên c u, sáng t o ra m t d ng công c bón phân V i nh ng ưu ñi m này, xu hư ng Radial hoá thông qua vi c c i ti n các b ph n t bình bơm trong lĩnh v c l p ô-tô ñang lan r ng trên th gi i. thu c tr sâu. Cách bón phân b ng lo i bình này ñã Hi n nay, các nư c tiên ti n như M , Nh t, Pháp... kh c ph c ñư c nhi u như c ñi m c a phương pháp s n xu t 100% l p Radial. T l này cũng r t cao bón phân th công, tuy nhiên các khâu s d ng, các nư c châu Á như 90% Malaysia, 70% n chu n b phân bón thư ng r t c u kỳ, ph c t p. ð ð , 50% Trung Qu c. Các hãng xe hơi th m chí hoàn thi n hơn công ngh này, Phòng nghiên c u ñã có k ho ch không thi t k ch cho l p d phòng ð ng l c và Cơ gi i hóa canh tác c a Vi n Cơ ñi n k t năm 2006. nông nghi p và Công ngh sau thu ho ch ñã ti n T i Vi t Nam, nhu c u l p Radial cũng tăng hành nghiên c u, ch t o ra m t ki u m u công c không ng ng, ñ t g n 1 tri u l p vào năm 2003. bón phân m i (ký hi u Bð-2). K sư Tr n Văn Hu Nhìn th y trư c nhu c u này, Casumina manh nha ý - ph trách công trình ch t o máy cho bi t: "So v i ñ nh ñ u tư t năm 1999 cho s n xu t l p Radial b các lo i công c bón phân b ng bình BTN - 82, thép. BTN - 16, máy Bð-2 có c u t o g n, nh , nhi u tác Theo th c sĩ Nguy n Qu c Anh, m t trong d ng hơn h n, công su t bón cũng ñư c tăng lên sáu cán b th c hi n d án "Hoàn thi n công ngh , g p nhi u l n". Tr ng lư ng c a máy ch có 8kg v i thi t b s n xu t l p xe ô-tô Radial c a Casumina". tám b ph n h p thành, g m hai thùng ch a phân Nhi m v c a nhóm khá n ng n : tìm các thông s ñ m viên, m t bánh xe di chuy n, hai tr ng múc ñ c trưng ñ thi t k l p Radial, xây d ng ñơn pha phân, m t ng d n phân. H tr làm vi c cho các b ch m i (cho m t l p, hông l p, b thép, l p ch ng ph n trên còn có hai thanh trư t, hai mũi r ch ñ t, th m khí thay săm), hoàn thi n qui trình s n xu t tay ñ y và b ph n l p ñ m. Hi n chi c máy bón (ch n phương án cán b thép, ch n phương án phân ñ u tiên ñã ñư c m t công ty nông nghi p c a thành hình, ch n phương án lưu hoá), xác ñ nh n ð t i Vi t Nam (IDE) ñ t mua và ñưa vào s phương pháp thí nghi m (thí nghi m ki m tra b d ng t i phư ng ðông Th , thành ph Thanh Hóa thép, thí nghi m lý trình, thí nghi m ñâm th ng...) (t nh Thanh Hóa). và xác ñ nh m c ch t lư ng c n thi t. Qua th nghi m cho th y Bð-2 không b t c, K t qu c a d án cho ra ñ i m t quy trình sót, thích h p cho vi c bón ñ m viên, NPK t ng công ngh s n xu t l p Radial xe con lo i bán thép 3
TIN T C - S KI N (Steel belt) hoàn ch nh. Cùng v i ñó là b ñơn pha H th ng v t rác m i này tuy có k t c u ñơn ch và các tiêu chu n trung gian, b tiêu chu n s n gi n, nhưng v n giúp máy bơm ho t ñ ng n ñ nh ph m cu i cùng, thi t k lo i l p Radial vành 13 ñ t trong nư c v i hi u qu cao nh t. B ph n th nh t tiêu chu n Nh t B n JIS 4230 và tương ñương v i c a máy là 12 chi ti t d i xích t i công nghi p ki u l p ngo i khi ño ñ c trong phòng thí nghi m. Quá con lăn v i bư c xích l n T = 150mm, bao g m: má trình s d ng th c t hãng Taxi Mai Linh, lái xe xích ngoài, má xích trong (dùng máy d p l n có có n tư ng r t t t v lo i l p này. Nh n xét chung nhi t luy n), con lăn có g d n hư ng (ñư c tôi c a h sau khi ch y th t 11.000 - 20.000 km là nhi t luy n, th m các - bon), ch t xích ñ c bi t "l p bám ñư ng, không ñ o, qu o cua d dàng, (ch ng xoay) và các bàn cào v t rác ñư c c t trên không n". máy c t s d ng công ngh CNC... V i thành công này c a Casumina, có th nói Bàn cào v t rác là m t thi t b di chuy n theo Vi t Nam ñã b t k p trình ñ công ngh tiên ti n c a chu trình khép kín, tu n hoàn liên t c v i chi u cao th gi i trong lĩnh v c s n xu t l p ô-tô. S n ph m máy 5,8m, kho ng cách tâm hai bánh xích 3,6m ñi l p Radial cũng ñư c lãnh ñ o công ty ñ t nhi u kỳ qua hàng lư i ch n chính nghiêng 75 ñ , giúp cho v ng. ð nh hư ng phát tri n t i năm 2010, quá trình lo i rác không b k t ho c va ñ p vào các Casumina xác ñ nh m c tiêu xây d ng th trư ng b ph n máy bơm. tiêu th l p Radial ñ t 500.000 chi c, tương ñương B ph n ti p theo c a h th ng là ñư ng ray v i công su t thi t k giai ño n 1 c a Nhà máy s n d n hư ng hàn trên khung ñ chính c a thi t b máy xu t l p Radial c a công ty KCN Biên Hoà. ñư c bào ph ng b n m t dùng ñ di chuy n cho h Ngoài ra, công ty còn có k ho ch nghiên c u s n th ng truy n xích t i và bàn cào v t rác ñ nh v hai xu t l p ô-tô Radial b thép cho xe t i n ng theo bên d i xích. ðư ng ray này có tác d ng r t l n, b i hư ng th trư ng c n ñ n ñâu, tăng ñ n ñó và ph i khi ray d n hư ng u n cong (ño n khung cong phía ñ t 200.000 chi c vào năm 2010. Không ch ph c ñáy) theo bán kính cong ñư c thi t k chính xác, v th trư ng trong nư c, Casumina còn hư ng t i b o ñ m cho c h th ng truy n ñ ng làm vi c êm, th trư ng nư c ngoài khi khai thác ưu th ngu n không có ti ng va ñ p, tu n hoàn liên t c theo bánh nguyên li u cao su và nhân l c giá r trong nư c. xích ch ñ ng v i ñư ng kính Dbc= 392mm. ðư c bi t, hi n Casumina ñã có nh ng h p ñ ng M t trong nh ng ñ c tính m i c a h th ng là xu t kh u l p ô-tô Radial ñ u tiên sang Myanmar và hàng lư i ch n rác ñáy. Hàng lư i này có ch c năng Trung ðông. ngăn ch n t t c các lo i rác nh , nhưng l i luôn ð tài Hoàn thi n công ngh , thi t b s n xu t luôn trôi theo dòng ch y t ng ñáy như túi nylon, bao l p ô-tô Radial c a Casumina ñã ñư c gi i thư ng t i d a, v i s i thư ng làm h ng máy và k p cánh sáng t o khoa h c k thu t - VIFOTEX năm 2003. bơm. Tính hi n ñ i c a h th ng còn ñư c th hi n b ph n ñi u khi n ñi n t ñ ng. Theo ñó ngư i Theo Th i báo Kinh t Vi t Nam v n hành máy ch c n b m nút ñi u khi n, h th ng s t ñ ng làm vi c liên t c dư i m i ñi u ki n th i ti t nhưng v n ñi u ti t ñư c ch ñ ti n, lùi, ch ñ H th ng máy v t rác t ñ ng t i tr m bơm H th ng v t rác t ñ ng này do các nhà quá t i b o ñ m chi u quay thu n, ngh ch trong tiêu khoa h c Trung tâm Máy bơm và máy xây d ng chu n k thu t cho phép. (Vi n Khoa h c th y l i) nghiên c u, ch t o và ðư c bi t, do h u h t các thi t b , chi ti t ñưa vào l p ñ t t i m t s tr m bơm. Trong quá máy ñư c ch t o trong nư c, nên chi phí l p ñ t trình ho t ñ ng, h th ng ñã th hi n nhi u ưu ñi m toàn h th ng ch b ng 30% so v i các thi t b ngo i n i b t v i nh ng tác d ng l n như ch n và v t t t nh p, nhưng v n b o ñ m ñư c ch t lư ng tương c các lo i rác c n (bèo tây, túi nylon, cành cây...) ñương. cho máy bơm t i các c a l y nư c, chi phí gi m hơn so v i các thi t b ch n rác khác. Báo Nông thôn ngày nay ð ch n rác c n t i ngu n nư c vào, thông Thi t b nâng h t ñ ng 120 t n thư ng các tr m bơm s d ng hàng lư i ch n rác Cu i năm 2003, l n ñ u tiên Vi t Nam ki u ph ng, ñơn gi n, ñ t c ñ nh sau các c a ph i nghiên c u và ch t o thành công thi t b nâng h t c a l y nư c. Ki u ch n trên v a t n kém, v a ñ ng 120 t n. Không ch có giá thành r b t ng so không ñ t hi u qu vì lư ng rác t n ñ ng phía trư c v i hàng nh p ngo i mà các tính năng k thu t và s gây nên ñ chênh l ch m c nư c r t l n có khi kh năng ng d ng có hi u qu c a s n ph m ñã t i hàng mét nư c, d n t i hi n tư ng cong vênh và ñư c ki m ñ nh th c t m t s ñơn v thu c Liên h ng lư i. hi p ñư ng s t Vi t Nam. Thi t b có kí hi u BK- 4
TIN T C - S KI N ALDE 120 do Trung tâm nghiên c u k thu t cơ Cho ñ n nay, Trung tâm nghiên c u k thu t khí chính xác thu c trư ng ð i h c bách khoa Hà cơ khí chính xác ñã chuy n giao ba thi t b nâng h N i nghiên c u ch t o. Thi t b ñã ñ oc trao huy t ñ ng 120 t n cho Xí nghi p ñ u máy Hà N i, Xí chương Techmart 2003 c a Ban t ch c Ch công nghi p ñ u máy Vinh, Nhà máy xe l a Gia Lâm v i ngh và thi t b Vi t Nam 2003 và Gi i thư ng tr giá h p ñ ng trên 1,1 t ñ ng. Trong th i gian khoa h c sáng t o Vi t Nam (VIFOTEC) 2003. t i Liên hi p ñư ng s t Vi t Nam ñã ñ t hàng ti p Theo Th c sĩ Nguy n Chí Quang, Giám ñ c hai thi t b lo i này cho m t ñơn v tr c thu c Trung tâm - Ch nhi m ñ tài thi t k và ch t o phía nam. BK-ALDE 120 , t trư c t i nay các cơ s trong Không d ng l i ñó, Th c sĩ Quang và các nư c như Liên hi p ñư ng s t Vi t Nam s d ng c ng s ñang ti p t c hoàn thi n thi t b và nghiên các thi t b nâng h không có ñi u khi n t ñ ng c u c i ti n thi t b theo yêu c u ñ c thù c a ngành v i tr ng t i nâng h t i ña là 50 t n. Các thi t b ñóng tàu và m t s ngành công nghi p khác. này ñã không th ñáp ng yêu c u nâng h các ñ u Theo Th i báo kinh t Vi t Nam máy th h m i có tr ng lư ng hơn 80 t n ñư c nhi u ñơn v ñư ng s t s d ng trong m t năm tr l i ñây. Vi c ñ t hàng thi t b nâng h tr ng t i l n T o ra tinh th siêu r ng c a nư c ngoài không ch ñòi h i chi phí r t cao mà còn c n nhi u th i gian. Các nhà khoa h c M v a ch t o thành Thi t b ñư c thi t k trên cơ s k t c u c a công m t lo i tinh th phá k l c v tính siêu r ng, Hãng NEUERO và ho t ñ ng theo nguyên lý: b n v i m i gam v t li u có di n tích b m t bên trong máy ky ñ t b n góc ñ u máy sao cho b n c n tương ñương v i 17 sân tennis. Lo i tinh th này nâng h trùng v i v trí ñã ñư c ch ñ nh s n do nhà r ng hơn kho ng 40% so v i k l c cũ ghi nh n thi t k ch t o ñ u máy quy ñ nh. Sau khi ch nh l y trư c ñây. thăng b ng các c n năng c a c b n ky, ti n hành Các nhà sáng ch t i ð i h c Ann Arbor, trên bàn ñi u khi n ñ nâng ñ u máy lên v trí yêu bang Michigan, nh n ñ nh ñ c ñi m c c x p này c u. Sau khi ñ u máy ñã ñư c s a ch a xong, ti n khi n cho v t li u tr nên r t có ích trong vai trò hành h ñ u máy b ng h th ng nâng h t ñ ng b y các phân t l n, như các phân t dư c ph m và ALDE 120. d um . V i r t nhi u tính toán khoa h c và chi ti t Tinh th không màu này là m t d ng c a cho t ng c u ki n, thi t b BK-ALDE 120 ñ t yêu M ng lư i h u cơ kim lo i, có tên g i MOF-177. c u k thu t ñ t ra, ki u dáng công nghi p g n, ñ p, Chúng ñư c t o ra b ng cách thay ñ i c u trúc c a d dàng khi di chuy n. ð c bi t, vi c ñưa h th ng các h p ch t ch a kim lo i và các phân t h u cơ. ñi u khi n k thu t s (PLC) màn hình NT/220V- Không gian mênh mông bên trong các tinh th này 5HZ vào thi t b là m t s sáng t o giúp tránh tình là k t qu c a vi c s d ng phân t h u cơ có tên tr ng chi u cao nâng h trên b n tr ky vư t qua sai g i 1,3,5 benzentribenzoate. l ch cho phép, tránh tình tr ng quá t i c a m t tr "MOF-177 có nh ng ñ c tính r t ngo n ky khi nâng h không ñ u. m c", Pierre Jacobs, m t nhà hóa h c t i ð i h c Ban giám kh o VIFOTEC 2003 khi trao gi i Thiên chúa Leuven, B , nh n xét. Ông cho bi t thư ng cho thi t b nâng h 120 t n này ñánh giá r t bư c ñ t phá l n nh t là các l r ng bên trong tinh cao hi u qu kinh t mà nó mang l i. Trư c h t ñ i th ñ l n ñ ch a ñư c nh ng phân t tương ñ i v i ñơn v s d ng thi t b . Th c sĩ Quang cho bi t: l n, có kích c hơn 1 nanomét (1nm b ng m t ph n m t thi t b tương t c a m t hãng ch t o ð c có t mét). Chính nh ñ c tính này, MOF-177 có th giá kho ng 80.000 USD trong khi m t thi t b nâng ñư c dùng ñ tách các phân t khác nhau ra kh i h BK - ALDE 120 ñư c chuy n giao cho ñơn v m t h p ch t nào ñó, ho c có th ñóng vai trò là ñư ng s t có giá ch 400 tri u ñ ng, tương ñương "t m x p" tr hydro trong các pin nhiên li u cho kho ng 25.000 USD. ñ ng cơ xe hơi... Vi c s d ng thi t b nâng h ñi u khi n t ði u ñáng nói nh t là MOF-177 tương ñ i ñ ng cũng giúp gi m s nhân viên k thu t t năm d s n xu t. Các nhà nghiên c u ch c n ñ t nóng ngư i khi s d ng thi t b nâng h không có ñi u h n h p các phân t h u cơ và k m oxit lên ñ n khi n t ñ ng xu ng còn m t ngư i. Ngoài ra, ch 100 ñ C. ñ làm vi c v i thi t b BK-ALDE 120 còn b o ñ m g n như tuy t ñ i an toàn ñ i v i ngư i lao Theo Vnexpress ñ ng và tài s n khi làm vi c. 5
TRAO ÑOÅI Xây d ng chương trình khung ñào t o ñ i h c Năm 2000, ngành giáo d c - ñào t o ch trương xây d ng chương trình khung (CTK), m t ch trương l n c a ngành, ñư c coi là khâu "ñ t phá" trong ti n trình c i cách ñ i h c, góp ph n b o ñ m ch t lư ng ñào t o. Cơ s pháp lý c a ch trương này ñư c quy ñ nh t i ði u 36, Lu t Giáo d c. V y chương trình khung là gì? Cũng c n ph i nói r ng, trư c khi xây d ng CTK, trong ngành giáo d c - ñào t o, ñã có khái ni m chương trình c th , chương trình m u, khung chương trình. S khác bi t c a nh ng lo i hình này v i CTK là như th nào? Th c ti n gi ng d y các trư ng ñ i h c cho th y chương trình c th là chương trình do t ng trư ng ñ i h c t xây d ng nên ph c v cho m c tiêu và ho t ñ ng ñào t o c a trư ng mình. Chương trình m u là chương trình do Nhà nư c xây d ng c th , chi ti t, các trư ng ñ i h c d a vào ñó áp d ng, tri n khai. Khung chương trình là văn b n Nhà nư c quy ñ nh kh i lư ng t i thi u và c u trúc ki n th c c a các chương trình ñào t o, t ng trình ñ , c p ñ ñào t o. Khung chương trình cho phép ngư i ta th y rõ trình ñ ñào t o ñ i h c khác trình ñ ñào t o cao ñ ng ch nào; ñào t o ti n sĩ khác th c sĩ ch nào, nhưng khung chương trình chưa làm sáng t ñư c vi c ñào t o chương trình ngành này khác chương trình ngành khác là th nào. Theo ti n sĩ Lê Vi t Khuy n, Phó V trư ng ñ i h c và sau ñ i h c (B Giáo d c - ðào t o) khái ni m CTK có liên quan phương th c qu n lý chương trình ñào t o, g n gi ng v i khái ni m "chu n chương trình" c a giáo d c ñ i h c th gi i. Chương trình khung là văn b n Nhà nư c ban hành cho t ng ngành ñào t o c th , trong ñó quy ñ nh cơ c u n i dung môn h c, th i gian ñào t o, t l phân b th i gian ñào t o gi a các môn h c cơ b n và chuyên môn; gi a lý thuy t v i th c hành, th c t p. Nó bao g m khung chương trình cùng v i nh ng n i dung c t lõi (n i dung ph n c ng), chu n m c, tương ñ i n ñ nh theo th i gian và b t bu c ph i có trong chương trình ñào t o c a t t c các trư ng ñ i h c, cao ñ ng. Tương ng v i các lo i hình chương trình ñào t o là các d ng qu n lý. N u như lo i hình chương trình c th thông thư ng do các trư ng ñ i h c có uy tín, có truy n th ng (ch t lư ng cao) t xây d ng, thì chương trình m u, khung chương trình, CTK s do Nhà nư c ban hành, xây d ng phê duy t, ñư c Nhà nư c và các hi p h i ngh nghi p ki m ñ nh ch t lư ng. Cơ s th c ti n c a vi c xây d ng CTK là gì? Có b n lý do. Th nh t, ñó là góp ph n tích c c b o ñ m ch t lư ng ñào t o thông qua vi c th ng nh t CTK, xây d ng tiêu chí c th , làm cơ s khoa h c cho vi c ki m ñ nh và ñánh giá ch t lư ng. Ch t lư ng ñào t o luôn là v n ñ ñ u tiên, c t lõi, và cũng là uy tín c a m t n n giáo d c ñ i h c, c a m t trư ng ñ i h c. Ch t lư ng ñào t o ñ i h c ñư c quy t ñ nh b i nhi u y u t , m t trong nh ng y u t hàng ñ u, ñó là CTK. Ngành giáo d c - ñào t o không nên và không th ñ ti p di n mãi tình tr ng các trư ng ñ i h c có ch c năng ñào t o như nhau, nhưng trình ñ , chương trình, n i dung ñào t o r t khác nhau. Th hai, vi c xây d ng CTK th c ch t là xây d ng nh ng chu n m c (t i thi u) v chương trình ñ các trư ng d a vào ñó phát tri n thành nh ng chương trình c th c a mình th hi n quy n t ch , g n v i t ch u trách nhi m c a các trư ng trư c xã h i trong ñi u ki n ch t lư ng ñ i ngũ các trư ng ñ i h c, cao ñ ng không ñ ng ñ u. Th ba, vi c xây d ng CTK là góp ph n t o ñi u ki n ñ giáo d c ñ i h c Vi t Nam có kh năng h i nh p giáo d c ñ i h c khu v c và th gi i. Th tư, vi c xây d ng CTK là t o n n móng, t o nh ng ti n ñ cơ b n ñ các trư ng xây d ng chương trình, n i dung ñào t o c a chính trư ng mình, b o ñ m ch t lư ng phù h p m c tiêu, tuyên b s m ng c a trư ng ñ i h c ñó. Rõ ràng, vi c xây d ng CTK là xu hư ng t t y u c a s phát tri n giáo d c ñ i h c trên con ñư ng h i nh p khu v c và th gi i. T i H i ngh ð i h c tháng 10-2001, B trư ng Giáo d c và ðào t o Nguy n Minh Hi n ñã kh ng ñ nh: "CTK là cơ s ñ b o ñ m tính chu n m c, cơ b n, hi n ñ i, thi t th c, k th a và liên thông, b o ñ m tính ña 6
TRAO ÑOÅI d ng trong s th ng nh t v chu n ki n th c c a chương trình giáo d c ñ i h c, t o thu n l i cho vi c công nh n văn b ng gi a các qu c gia và s h i nh p. Toàn ngành s t p trung hoàn thành vi c xây d ng CTK trong năm h c 2001-2002..., và coi ñây là m t trong nh ng khâu ñ t phá ñ ñ i m i giáo d c ñ i h c theo hư ng chu n hóa, hi n ñ i hóa"... Tháng 11-2001, ngành giáo d c - ñào t o ñ u tư 11 t ñ ng cho vi c tri n khai xây d ng CTK. Cùng ñó, ngành ban hành các văn b n, thu th p các tư li u cung c p cho các trư ng tham kh o, xây d ng các tiêu chí mang tính nguyên t c c a CTK, ñó là cơ b n, hi n ñ i c a Vi t Nam. Trong vi c xây d ng CTK, vai trò c a các ñ i h c qu c gia, các trư ng ñ i h c tr ng ñi m ñ c bi t quan tr ng vì ñây chính là các cơ s ñ i h c ñư c giao nhi m v ch trì t ch c ho t ñ ng c a các h i ñ ng kh i ngành, ngành và ch trì so n th o các giáo trình dùng chung. ð n nay, sau hai năm, 106 h i ñ ng ngành và 14 h i ñ ng kh i ngành ñã ho t ñ ng, cho ra ñ i 144 CTK, trong ñó 23 CTK ñã ký ban hành, ba CTK chu n b ký, 91 CTK ñang l y ý ki n d th o, và 27 CTK ñang ñư c xây d ng (ph n l n thu c D án ñào t o giáo viên trung h c cơ s ). Cái ñư c l n nh t c a vi c xây d ng CTK, là ñã tìm ñư c cách qu n lý h p lý chương trình ñào t o ñ i h c, cao ñ ng trong ñi u ki n ñ i m i cơ ch qu n lý kinh t trong xu hư ng h i nh p qu c t , ñ ng th i tăng cư ng phân c p qu n lý cho các cơ s ñ i h c. S ñ i m i ñó th hi n ch : qu n lý giáo d c ñ i h c ch làm nhi m v ch c năng qu n lý nhà nư c, ti n hành phân lo i các chương trình ñào t o c a các trư ng (thay th cho vi c trư c ñây ñ t ra ngành ñào t o cho các trư ng); quy ñ nh chu n t i thi u v chương trình ñ t ñó, các trư ng xây d ng nên chương trình phù h p m c tiêu ñào t o (thay th cho vi c quy ñ nh theo ki u " bao sân" chương trình ñào t o c th , c ng nh c cho các trư ng); t p h p ñông ñ o s tham gia c a các trư ng vào vi c xây d ng CTK (thay th cho vi c ch có m t nhóm chuyên gia xây d ng). M t khác, ñ b o ñ m tính h i nh p qu c t , trong quá trình xây d ng CTK, ngành ñã tách b ch tên g i, m c tiêu ñào t o và n i dung chương trình c a m t s ngành ñào t o lâu nay v n l n l n, như gi a kinh t và qu n tr kinh doanh, gi a k thu t và công ngh ... t ñó mà hình thành nên các kh i ngành m i. Cũng theo Ti n sĩ Lê Vi t Khuy n, không th kỳ v ng ch m t l n xây d ng CTK là hoàn thành xong. H i th o CTK giáo d c ñ i h c và sau ñ i h c c a kh i ngành k thu t, công ngh m i ñây, cũng như c a kh i ngành kinh t trư c ñó v i r t nhi u ý ki n trao ñ i, ñ i tho i sôi n i, th m chí trái ngư c nhau cho th y, CTK luôn c n ñư c b sung, ñi u ch nh, hoàn ch nh, m i có th ñáp ng yêu c u ñào t o c a các trư ng. V i 144 CTK, trong s hơn 300 CTK d ki n s ph i xây d ng các h i ñ ng biên so n ñã ñi ñư c non n a ño n ñư ng trên hành trình ñ i m i chương trình, giáo trình ñào t o. ðáng ti c, t năm 2002, ngành giáo d c - ñào t o ng ng ñ u tư kinh phí, ñ t p trung cho nhi u vi c khác, trong lúc vi c xây d ng CTK không ch c n ti n, mà còn c n c nhân l c và th i gian. Câu h i ñ t ra, là ñ n bao gi , khâu ñư c coi là "ñ t phá" trong ti n trình c i cách ñào t o ñ i h c này, m i th t s " ñ t phá". KIM DUNG (Báo Nhân Dân) T ñ ng hóa Vi t Nam phát tri n b ng cách nào? Cu c thi Tu i tr v i t ñ ng hóa 2004 chính th c phát ñ ng. ðây là cu c thi thư ng niên ñư c t ch c l n th ba nh m thu hút tu i tr Vi t Nam ñóng góp cho s nghi p phát tri n ngành t ñ ng hóa nư c nhà. Giáo sư - Ti n sĩ khoa h c Cao Ti n Huỳnh - Vi n trư ng Vi n T ñ ng hóa, B Qu c phòng, Phó Ch t ch H i Khoa h c - Công ngh và T ñ ng hóa Vi t Nam, cho bi t ñã có s n ph m t ñ ng hóa (TðH) made in Vietnam như h th ng ph c v tr m tr n bê-tông xây d ng, h th ng ño m c nư c ph c v ngành th y văn. Nh ng s n ph m này, theo GS Huỳnh, t t và r hơn 1/3 so v i s n ph m nh p. T i cu c thi Tu i tr v i t ñ ng hoá m i ñây, có nh ng công trình TðH ño t gi i và ñư c ng d ng r ng rãi. Hai k sư tr Vũ Qu c ðông và Bùi M nh Cư ng (ðHKT Công nghi p Thái Nguyên) thi t k h th ng cân b ng ñ nh lư ng ng d ng k thu t vi ñi u khi n v i chương trình ph n m m có th ho t ñ ng ñ c l p, giao ti p d dàng v i máy tính ñ x lý và qu n lý s li u. Công trình ñư c áp d ng t i nhi u nhà máy xi-măng lò ñ ng mi n b c. 7
TRAO ÑOÅI ð tài ði n tho i thông minh c a các k sư tr Cao ñ ng K ngh Dân l p TP H Chí Minh ng d ng k thu t TðH vào ñi n tho i ñ máy có th nh n bi t ñư c tr ng thái, môi trư ng, thông báo và nh n l nh ñi u khi n qua ñi n tho i và các thi t b khác, t ñ ng quay các s ñi n tho i báo ñ ng. Trình ñ và thi t b ñ u l c h u S ki n tàu vũ tr c a M và châu Âu ñ b xu ng Sao H a và g i thông tin chi ti t v trái ñ t cho th y n n TðH c a chúng ta ñang m c khiêm t n th nào. "R t nhi u tr ng i ñ i v i s phát tri n ngành TðH. Chúng ta ñang t o ra nh ng l p k sư TðH theo ki u mì ăn li n" - Phó giáo sư, Ti n sĩ Nguy n Văn Li n, Trư ng khoa ði n, ðH Bách khoa Hà N i, nói. M i năm, B môn T ñ ng hóa c a khoa ñào t o 150 sinh viên chính quy song h u h t s này tr thành v n hành riêng các thi t b t ñ ng thay vì nghiên c u, ch t o. Theo gi ng viên Lê Tòng - ðH Giao thông - V n t i, công ngh phát tri n nhanh ñ n m c kho ng cách gi a vi c h c trong trư ng và s n xu t ngày càng xa nhau. Cơ s v t ch t, thi t b thí nghi m nơi có, nơi không. N u có cũng l c h u hơn so v i bên ngoài nhi u th h . Th y Tòng th a nh n c bài gi ng cũng không ñư c c p nh t k p v i trình ñ c a các nư c tiên ti n ñã cung c p thi t b vào Vi t Nam. Y u t không th không ñ c p, theo Giáo sư Tr nh ðình ð - Giám ñ c Trung tâm Nghiên c u và Phát tri n TðH, là thi u g n k t gi a công ngh thông tin và TðH. "Công ngh ph n m m ñang tách r i v i s n xu t hàng hóa, tách r i n n công nghi p hi n có. Công ngh này h u như ch tác ñ ng t ng qu n lý và th c ch t là tr giúp ñi u hành nh ng quá trình gián ti p c a s n xu t hàng hóa như th ng kê, k ho ch, qu n lý nhân s , tài chính, lưu thông phân ph i" – Giáo sư ð bày t . Có vư t qua ñư c chính mình không? Theo Giáo sư Huỳnh, cánh ranh quy t li t v TðH s di n ra khi Vi t Nam gia nh p W TO. Các chuyên gia tr c a chúng ta có th ch t o ra ñư c nh ng s n ph m TðH như các nư c tiên ti n không? Giáo sư, Ti n sĩ khoa h c Cao Ti n Huỳnh ch c n ch: "ðư c. Nhưng ph i có cơ ch chúng". Theo Giáo sư Huỳnh, ph i có chính sách ñúng hư ng và kinh phí ñ u tư x ng ñáng. Hơn lúc nào h t r t c n nh ng cu c thi như Tu i tr v i t ñ ng hoá ñ thu hút tu i tr . Cu c thi nên t ch c v i quy mô l n hơn. Chương trình trên truy n hình hi n m i có Robotcon v n ch là ph n nh c a TðH. M t khác, "nên chăng Nhà nư c ch p nh n r i ro ñ u tư vào m t công trình dài hơi ñ thu hút SV vào lĩnh v c nghiên c u TðH"- Phó giáo sư Li n ñ xu t. Phó giáo sư Li n kh ng ñ nh n u có ñư c nh ng d ng c thí nghi m tiên ti n, SV Vi t Nam s làm ra nh ng s n ph m không thua kém c a nư c ngoài. Ông cho bi t năm ngoái khoa ði n và hãng Siemen có t ch c cu c thi Gi i pháp t ñ ng hóa ng d ng thi t b l p trình c nh c a Siemen . V i d ng c c a Siemen cung c p, nhi u SV ch t o ñư c mô hình garage thông minh nhi u t ng v i h th ng ñi u khi n, hư ng d n xe vào garage hoàn toàn t ñ ng. R i h th ng ñi u ti t lư ng nư c, mô hình bơm phù sa t ñ ng, v.v... Gi i thư ng Tu i tr v i t ñ ng hóa ñư c t ch c hàng năm nh m khuy n khích các tài năng tr h c t p, nghiên c u khoa h c v TðH, ñ ng th i góp ph n có hi u qu vào s nghi p CNH - HðH ñ t nư c. Gi i thư ng ñã ñư c t ch c hai l n vào năm 2002 và 2003. Gi i thư ng do B Giáo d c và ðào t o, B Công nghi p, TƯ ðoàn, H i Khoa h c - Công ngh và T ñ ng hóa Vi t Nam t ch c và ñư c B Khoa h c và Công ngh , VTV b o tr . ð i tư ng tham gia Gi i thư ng là h c sinh, sinh viên các trư ng ðH, Cð, d y ngh , trung tâm, vi n các nhà khoa h c tr dư i 40 tu i. Theo Ti n phong 8
CÔNG NGH VÀ NG D NG Chương trình c p Nhà nư c “Nghiên c u khoa h c và phát tri n công ngh Ch t o máy” Mã s KC.05 , giai ño n 5 năm 2001-2005 I. M c tiêu, n i dung ch y u a. M c tiêu: - Xây d ng ti m l c khoa h c và công ngh làm cơ s cho ti p nh n, thích nghi, làm ch , c i ti n và phát tri n công ngh cơ khí ch t o máy. - N m v ng, áp d ng vào s n xu t và nâng cao các công ngh cơ b n tiên ti n trong ch t o máy ñ ñ t ñư c m c trung bình tiên ti n trong khu v c. - Ch t o ñư c nh ng máy móc, thi t b , dây chuy n công ngh , ph tùng thay th thích h p v i ñi u ki n Vi t Nam trong các lĩnh v c: công nghi p ch bi n và s n xu t nông lâm h i s n, s n xu t hàng tiêu dùng, v t li u xây d ng, d t may, y t , giao thông v n t i, xây d ng, qu c phòng, môi trư ng, ño ki m, máy công c CNC. b. N i dung ch y u: - Nghiên c u n m v ng, làm ch và nâng cao các công ngh cơ b n tiên ti n như: công ngh t o phôi, công ngh gia công cơ khí, công ngh x lý b m t, công ngh l p ráp b ng nh ng công ngh cao ñ áp d ng vào ch t o máy, thi t b , dây chuy n công ngh , ph tùng thay th . - Nghiên c u áp d ng các thành qu c a tin h c, v t li u m i, ph ng sinh h c, t ñ ng hoá ...vào lĩnh v c ch t o máy. - Nghiên c u thi t k ch t o máy móc, thi t b , ph tùng thay th thu c các lĩnh v c: công nghi p ch bi n và s n xu t nông lâm h i s n, s n xu t hàng tiêu dùng, s n xu t v t li u xây d ng, d t may, y t , giao thông v n t i, xây d ng, qu c phòng, môi trư ng, ño ki m, máy công c CNC. - Nghiên c u các v n ñ v khoa h c và công ngh trong lĩnh v c ch t o, ph c h i, s a ch a các máy móc, thi t b , ph tùng thay th và ch n ñoán tình tr ng k thu t c a máy móc, thi t b và h th ng. - Nghiên c u nh ng v n ñ v kinh t - k thu t trong ch t o máy theo hư ng chuyên môn hoá và h p tác hoá cao. II. Danh m c ñ tài : 1. Nghiên c u thi t k , ch t o ñ ng cơ diesel 6 xi lanh, công su t 180-360 mã l c. M c tiêu : Thi t k và ch t o ñ ng cơ diesel 6 xi lanh công su t 180-360 mã l c, t c ñ 2000-2400 vòng/phút. D k i n s n ph m : - B b n v thi t k ñ ng cơ diesel; - B quy trình công ngh ch t o ñ ng cơ diesel; - B khuôn m u, d ng c gá l p; - Ch t o 02 ñ ng cơ diesel công su t 180-240 và 240-360 mã l c ( trong ñó ch t o ñư c các chi ti t và b ph n ch y u c a ñ ng cơ: thân máy, quy lát, tr c khu u, tr c cam, biên), ch t lư ng theo tiêu chu n Vi t Nam ñư c sơ s s n xu t h p ñ ng ng d ng. 2. Nghiên c u công ngh ch t o nhanh các chi ti t c y ghép y h c M c tiêu : Xây d ng công ngh ch t o nhanh các chi ti t c y ghép y h c trên cơ s h th ng s n xu t tích h p máy tính (Computer Intergrated manufacturing - CIM ). D k i n s n ph m : - B tài li u v công ngh s n xu t các chi ti t c y ghép y h c; - B ph n m m ng d ng cho thi t k và ch t o nhanh các chi ti t c y ghép y h c; - ð gá công ngh và khuôn m u s n xu t các chi ti t c y ghép; - Các s n ph m c y ghép y h c g m: xương s não, xương m t, xương hàm... ñư c các cơ s y t ch p nh n ng d ng 3. Nghiên c u thi t k , ch t o máy phay CNC 5 tr c v i hành trình làm vi c không nh hơn: 600 x400x400 mm. M c tiêu : - Thi t k và ch t o ñư c máy phay CNC 5 tr c; 9
CÔNG NGH VÀ NG D NG - ðào t o ñư c ñ i ngũ cán b thi t k và n m v ng công ngh ch t o máy phay CNC 5 tr c. D k i n s n ph m : - B tài li u thi t k máy phay CNC 5 tr c; - B quy trình công ngh ch t o máy phay CNC 5 tr c; - 01 máy phay CNC 5 tr c (trong ñó ch t o ñư c các b ph n: thân máy, h th ng thay dao t ñ ng và bàn xoay), ch t lư ng máy tương ñương v i lo i máy phay CNC 5 tr c tương ng c a ðài Loan. 4. Nghiên c u công ngh ép ch y ngư c ñ s n xu t các lo i bình ch a khí công nghi p trên cơ s thi t b chuyên dùng. M c tiêu : - Xác l p quy trình công ngh ch t o bình ch a khí công nghi p có thông s k thu t và ch t lư ng tương ñương lo i F10S và F40 c a ð c; - Thi t k , ch t o ñư c thi t b ép ch y ngư c và trang b chuyên dùng ñ s n xu t bình ch a khí công nghi p theo công ngh trên. D k i n s n ph m : - B quy trình công ngh ép ch y ngư c; - H th ng thi t b chuyên dùng ñ ng b ñ s n xu t các lo i bình ch a khí công nghi p có thông s k thu t và ch t lư ng tương ñương lo i F 10S và F40 c a ð c; - S n xu t 02 lo i bình ch a khí công nghi p (10 s n ph m m i lo i), ñư c các cơ s công nghi p h p ñ ng ng d ng. 5. Nghiên c u thi t k , ch t o thi t b tiêu tán năng lư ng ch ng dao ñ ng có h i ph c v các công trình k thu t M c tiêu : - Xây d ng cơ s lý thuy t và gi i pháp k thu t ch ng dao ñ ng có h i cho các công trình k thu t (công trình bi n, giao thông, xây d ng...); - Thi t k và ch t o ñư c thi t b tiêu tán năng lư ng ch ng dao ñ ng có h i ng d ng cho công trình c th . D k i n s n ph m : - Các gi i pháp công ngh ch ng dao ñ ng có h i b ng thi t b tiêu tán năng lư ng; - M t thi t b thí nghi m mô ph ng ph c v cho nghiên c u ch ng dao ñ ng; - Ph n m m mô ph ng ch ng dao ñ ng cho công trình k thu t b ng thi t b tiêu tán năng lư ng; - B tài li u thi t k k thu t c a các thi t b ñư c nghiên c u ch t o; - 01 thi t b tiêu tán năng lư ng ch ng dao ñ ng ng d ng cho m t công trình k thu t c th . 6. Nghiên c u thi t k , ch t o c m thi t b di ñ ng dùng ñ n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th . M c tiêu : - Xây d ng gi i pháp k thu t n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th ; - Thi t k và ch t o ñư c c m thi t b di ñ ng n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th . D k i n s n ph m : - B tài li u v công ngh n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th ; - B tài li u thi t k k thu t và ch t o c m thi t b n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th ; - 01 c m thi t b di ñ ng n o vét, hút bùn rác c ng rãnh ñô th , ñ m b o các tiêu chu n v môi trư ng và ñư c ng d ng m t Công ty môi trư ng ñô th . III. Danh m c d án s n xu t th nghi m : 1. Hoàn thi n thi t k và công ngh ch t o ñ ng cơ diesel 4 xi lanh, công su t 88 mã l c. M c tiêu : - Hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o ñ ng cơ diesel 4 xi lanh, công su t 88 mã l c; - Xây d ng dây chuy n trang thi t b ch t o th nghi m ñ ng cơ. D k i n s n ph m : - B tài li u hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o ñ ng cơ diesel 4 xi lanh công su t 88 mã l c;. - 01 dây chuy n trang thi t b s n xu t th nghi m ñ ng cơ diesel 4 xi lanh, công su t 88 mã l c; - Ch t o ít nh t 20 ñ ng cơ diesel 4 xi lanh công su t 88 mã l c, ch t lư ng và giá thành c nh tranh ñư c v i ñ ng cơ cùng lo i nh p kh u 10
CÔNG NGH VÀ NG D NG 2. Hoàn thi n công ngh và h th ng dây chuy n s n xu t ñá mài cao t c công su t 2000 t n /năm. M c tiêu : - Hoàn thi n công ngh s n xu t ñá mài cao t c 45-60 m/s; - Xây d ng h th ng dây chuy n s n xu t ñá mài cao t c 45-60m/s, công su t 2000 t n / năm. D k i n s n ph m : - B tài li u hoàn thi n quy trình công ngh s n xu t ñá mài cao t c; - H th ng dây chuy n s n xu t 2000 t n/ năm; - S n ph m t i thi u: + ðá mài f 900 - 700 mm: 30 t n + ðá mài f 600 - 450 mmm: 100 t n + ðá mài f 400 - 350 mm: 300 t n + ðá mài f300 -100 mm: 600 t n S n ph m ñ t tiêu chu n ISO 603 (ban hành năm 1999), giá thành c nh tranh ñư c v i hàng nh p kh u, ñư c sơ s s n xu t h p ñ ng ng d ng. 3. Hoàn thi n thi t k và công ngh ch t o dây chuy n thi t b ch bi n tinh b t s n ñ t yêu c u xu t kh u công su t 50 t n s n ph m/ngày. M c tiêu : - Hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o dây chuy n ch bi n tinh b t s n; - Nâng cao ch t lư ng, gi m giá thành ch t o, l p ñ t dây chuy n ch bi n tinh b t s n. D k i n s n ph m : - B tài li u hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o, l p ñ t dây chuy n; - Ch t o và l p ñ t ñư c m t s dây chuy n ch bi n tinh b t s n s n ph m ñ t yêu c u xu t kh u, công su t 50 t n s n ph m /ngày, c nh tr nh ñư c v i hàng nh p kh u, ñư c sơ s s n xu t h p ñ ng ng d ng. 4. Hoàn thi n thi t k và công ngh ch t o h th ng xi lanh th y l c dùng cho thi t b ñóng m các công trình th y l i, th y ñi n. M c tiêu : - Hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o lo t nh các xi lanh thu l c ph c v cho các công trình thu l i, thu ñi n; - Xây d ng h th ng thi t b và ñ gá ñ ch t o lo t nh xi lanh thu l c ph c v các công trình thu l i, thu ñi n. D k i n s n ph m : - B tài li u hoàn thi n công ngh thi t k và ch t o xi lanh thu l c; - Dây chuy n thi t b công ngh ñ m ch t o lo t nh các xi lanh thu l c v i các thông s sau: + S c nâng h th ng thu l c: 50 -500 t n. + Hành trình xi lanh: 2000 - 8000mm + ðư ng kính xi lanh: f100 - f400 mm - S n ph m c a d án ñư c ng d ng ít nh t cho 5 c a van c l n v i hành trình xi lanh không nh hơn 5000 mm, ch t lư ng và giá thành c nh tranh ñư c v i hàng nh p kh u. 5. Hoàn thi n thi t k , công ngh ch t o và l p ráp dòng xe mini buýt thông d ng 6-8 ch ng i mang nhãn hi u Vi t Nam. M c tiêu : - Xây d ng b tài li u v công ngh thi t k và ch t o, l p ráp ôtô; - Hoàn thi n dây chuy n thi t b công ngh ch t o và l p ráp ôtô buýt công su t 1000 xe/năm D k i n s n ph m : - B tài li u hoàn thi n công ngh thi t k , ch t o và l p ráp ôtô; - Dây chuy n thi t b ch t o và l p ráp ôtô; - Ch t o và l p ráp hoàn ch nh 02 m u xe v i s lư ng t i thi u 10 xe m i lo i m u, ch t lư ng và giá thành c nh tranh ñư c v i hàng nh p kh u, ñư c sơ s s n xu t h p ñ ng ng d ng. Nguy n Văn Tư ng (T ng h p) 11
CÔNG NGH VÀ NG D NG VI GIA CÔNG. Công ngh s n xu t vi gia công (micro machining) ñư c ñ nh nghĩa như là nh ng qui trình dùng ñ ch t o nh ng c m chi ti t, nh ng h th ng mà ñó kích thư c gia công ñư c mô t c p ñ micrometers (µm). Công ngh vi gia công cũng có th ñư c m r ng ñ nh nghĩa như là nh ng quá trình s n xu t mà ñó d ng c gia công nh hơn 1mm. Ngày nay, có nhi u công ngh gia công chính xác ñã ñư c ng d ng trong công ngh ch t o vi m ch và công ngh ch t o ñ ng h . Công ngh vi gia công làm c u n i gi a quá trình s n xu t vi-cơ-ñi n (Micro-Eectro-Mechanical system - MEMS) và năng l c s n xu t c a công ngh gia công thông thư ng. M t nhóm quá trình công ngh vi gia công ñư c g i là công ngh gia công tr ng ñi m M4 ho c Micro/Meso v b c x ion, phay micro, ti n micro, khoan micro, gia công tia laser và công ngh LIGA. Nh ng công ngh này ñư c dùng ñ gia công nh ng v t li u như aluminum, titanium và thép không g , ñ c trưng c a quá trình là gia công ñ t ñư c kích thư c 34 microns. Công ngh M4 cũng có th ñư c xem như là m t công ngh thu nh c a công ngh s n xu t thông thư ng. Nó cũng có quá trình bóc v t li u như nh ng công ngh không truy n th ng khác. M t khác, công ngh MEMS cho phép s d ng k thu t quang kh c (photo-lithography) và d a vào v t li u n n silicon. Quá trình quang kh c bao g m màng hoá h c, quá trình oxi hoá cũng như nh ng quá trình s d ng v t li u silicon và v t li u n n silicon khác. Công ngh trên ch c ch n r ng chi phí cho m i ñơn v s n ph m là th p. V n ñ này ñư c ch ng minh thông qua nh ng công ngh vi gia công ñư c phát tri n r ng rãi trong nh ng năm g n ñây. CÔNG NGH MEMS H th ng MEMS cho phép s d ng công ngh ch t o vi gia công b ng cách tích h p các ph n t cơ khí, nh ng b c m bi n, b khu ch ñ i và ñi n t trên l p n n silicon. Thi t b c a MEMS thì r t nh . Hơn n a, MEMS ñã t ng ch t o nh ng s i dây ñi n c a ñ ng cơ nh hơn ñư ng kính c a s i tóc. Nh ng c ng ñi n t ñư c ch t o b ng cách s d ng nh ng quá trình m ch tích h p (IC) liên ti p như CMOS, Bipolar, ho c quá trình BICMOS. Nh ng chi ti t vi gia công ñư c ch t o b ng cách s d ng nh ng qui trình vi gia công mà ñó vi c bóc ra nh ng ph n c a t m m ng silicon ho c thêm vào nh ng l p n n ñ hình thành nên nh ng thi t b cơ khí và thi t b cơ-ñi n. MEMS ñã gi ñư c thăng b ng ñ i v i nh ng thay ñ i l n v m i lo i s n ph m g n ñây b ng cách tích h p l i m ch vi ñi n n n silicon v i công ngh vi gia công, t o ra m t h th ng hoàn thi n trên m t con “chip”. Nó có kh năng phát tri n s n ph m nhanh ñó là tăng cương kh năng tính toán c a vi m ch ñi n v i s c m nh n và kh năng ñi u khi n c a nh ng b c m bi n vi mô và b khu ch ñ i vi mô. Công ngh MEMS ñã t ng ñư c ng d ng trong nhi u lĩnh v c khác nhau như công ngh sinh h c, công ngh thông tin, thi t b gia t c k . MEMS ñã t ng ñư c s d ng cho m t lo t thi t b t nh ng v t d ng trong gia ñình cho ñ n các chi ti t trang trí trong ôtô. Micro EDM G n ñây, có nhi u chi ti t có kích thư c r t nh (micro) ñư c ch t o b ng công ngh s n xu t vi ñi n. M c dù, chúng có th s n xu t nh ng c u trúc chính xác v kích thư c nhưng chúng v n thi u kh năng gia công ñ i v i kích thư c th 3, và h u như b h n ch v silicon như m t v t li u n n. Ngày nay v i chi n lư c quan tr ng là phát tri n và s n xu t nh ng c u trúc vi mô 3 kích thư c . Micro- EDM (Micro Electro Discharge Machining) làm tăng kh năng s n xu t nh ng c u trúc vi mô có d ng r ng b ng nh ng v t li u và silicon ñư c quét sơn. ð chính xác c a hình dáng chi ti t ñư c xác ñ nh thông qua hình d ng c a ñi n c c d ng c , qu tích di chuy n c a nó, kho ng cách phóng ñi n gi a ñi n c c và chi ti t gia công. V b n ch t, EDM là m t quá trình gia công cơ-nhi t-ñi n mà ñó cho phép s d ng kh năng xói mòn b ng s phóng ñi n, t o l p gi a ñi n c c d ng c và ñi n c c chi ti t, ñ bóc ñi v t li u chi ti t gia công. Micro-EDM có th s n xu t ñư c ñ c ñi m hình dáng hình h c 2 ho c 3 kích thư c. ð c bi t, nó có th ñ t ñư c kích thư c nh nh t là 25µm và dung sai và sai là 3µm. t c ñ c t ( t c ñ bóc v t li u) là kho ng 25 tri u (µm3/s). Trong công ngh Micro-EDM, quan ñi m là h n ch năng lư ng trong lúc phóng ñi n ñ ch t o ra nh ng s n xu t vi mô có b m t ñ t ñ chính xác cao. Năng lư ng trong m i l n phóng ñi n nên ñư c c c ti u trong 12
CÔNG NGH VÀ NG D NG khi t n s phóng ñi n ñư c tăng lên. Năng lư ng trong m i l n phóng ñi n là 10-6 J ñ n 10-7J. dư i nh ng ñi u ki n y, nó có th ñ t ñư c nh ng b m t có ñ bóng Rmax= 0,1mm, b ng nh ng năng lư ng ñi n c c ti u. Quá trinh Micro-EDM s n xu t r t nhi u chi ti t kim lo i nh , nhi u chi ti t nh hơn so v i qui trình khoan và phay ñã t ng nhìn th y. Quá trình gia công chính xác cao có th th c hi n ñư c mà không s d ng l cép lên trên v t li u, bao g m nh ng b m t cong, b m t nghiêng và nh ng t m r t m ng. Micro-EDM có th d dàng th c hi n gia công m t l có ñ sâu 5 l n ñư ng kính nòng súng. Micro-EDM có kh năng gia công nh ng v t th có c u trúc vi mô 3D ph c t p b ng nh ng v t li u d n ñi n, d n nhi t có ñ c ng khác nhau. Silicon là m t v t li u h p d n do b i ñ c tính cơ và ñi n c a nó là t t cũng như vai trò quan tr ng và chi phí th p. ðây là m t lo i v t li u d n nhi t, d n ñi n kém, ph bi n trong ngành công nghi p ñi n, khó mà gia công b ng cách s d ng nh ng công ngh thông thư ng nhưng l i d dàng v i công ngh Micro-EDM. Hơn n a, Nó thì thích h p cho vi c làm khuôn vi mô mà ñó có th ch t o ña d ng các chi ti t như turbines, bàn quang h c, c m chi ti t lưu ch t, h th ng phân tích mao d n. Micro-EDM cũng thích h p chovi c t o m u nhanh khi ñó chi phí ñ s n xu t nh ng khuôn vi mô ít hơn so v i nh ng phương pháp khác. Lithography Quá trình Lithography, ñã t ng ng d ng trong công ngh ch t o MEMS, nh ng h th ng và nh ng chi ti t r t nh c p ñ micro như chi ti t ñi n, nh ng b c m bi n có ñư ng d n bên trong, cũng như nh ng b c m bi n v áp su t và lưu ch t, quy trình công ngh tương t như vi c t o m t t m hình trong phòng t i. Hơn n a, v t li u nh y c m v i ánh sáng (photo emulsion) thì ñư c ph m ng lên t m gi y hình. Âm b n ñư c dùng ñ cho kh i ánh sáng truy n qua t ngu n ánh sáng ñ n emulsion. Ánh sáng phát ra là do nguyên nhân thay ñ i tính ch t hoá h c c a emulsion. B c hình ñư c phơi sáng ñ cho quá trình hoá h c và emulsion ñư c n ñ nh trên t m hình. Có 2 quá trình Lithography cơ b n: Lithography quang h c và X- quang (X-ray). T vi c ng d ng d dàng ánh sáng th y ñư c, là ñư ng d n ñ n vi c gi m ñ c trưng v kích thư c ñã t ng tăng lên ñ i v i vi c s d ng bư c sóng ng n hơn trong k thu t Lithography quang h c, vì th làm tăng m c ñ phân gi i. Nh ng ngu n sáng như tia t ngo i (Ultraviolet-UV) và tia t ngo i xa (deep ultraviolet - DUV) ñư c ng d ng trong gia công laser bư c sóng 248nm, 193nm ho c nh hơn. V i nh ng bư c sóng ng n hơn, nh ng v t li u quang h c và ngay c năng lư ng h p thu không khí r t t t. Vì th có nhi u v n ñ ñư c bao trùm. So v i k thu t Lithography quang ph , k thu t Lithography X-ray cho phép ch t o nh ngchi ti t có c u trúc vi mô và nhi u chi ti t có chi u cao l n hơn. Cũng như nhi u bư c sóng ng n hơn ngay c ánh sáng DUV, X-rays làm tăng ñ phân gi i ánh sáng v m t phía. Chúng cho phép năng lư ng xuyên th u m nh vào trong quang tr và ñ t ñư c t l cao. Tuy nhiên, s c i ti n trong k thu t Lithography quang ph ñã t ng là tăng c u trúc lên 1mm, chi u cao này ch b ng b ng so v i k thu t Lithography X-ray trong quá kh . Trong k thu t Lithography quang ph , bư c th nh t là t o m t màng ch n. N n màng ch n là d ng thu tinh borosilicate ho c g n ñây là silica n u ch y mà ñó nó cho phép h s giãn n nhi t th p hơn và s truy n nhi t cao bư c sóng ng n hơn. Bư c ti p theo bao g m vi c ph m t l p ch ng n t lên n n c a màng ch n. Ti n hành nung ñ c ñ nh l p ch ng n t. Trong ngành nhi p nh, âm b n ñư c trang trí b ng nh ng hình nh ñã ñư c ch p. Còn trong k thu t Lithography, nó ñư c hình thành b ng s di chuy n m t v t sáng nh qua l p ch ng n t ñ “v ” nên hình m u theo mong mu n. ðèn h quang thu ngân v i năng lư ng quang ph ñ t ñư c bư c sóng ng n thư ng ñư c ng d ng cho m c ñích này. Trong DUV, lasers ñã ñư c ng d ng trong khi k thu t Lithography b c x electron s d ng nhi u electrons có bư c sóng ng n hơn ñ tăng ñ phân gi i. Sau nay, màng ch n ñư c phát tri n và ñư c ph kim lo i Crôm . Crôm ñi n ñ y vào kho ng tr ng l p ch ng n t ñã ñư c ñã có và trên ñ nh c a ch không có l p ch ng n t. M u Crôm ñư c ñ l i phía sau n c a màng và sau ñó s c o b l p ch ng n t. Silicon s ñư c s dùng như l p n n cho c vi- ñi n và MEMS. ðôi lúc, v t li u n n Gallium-arsenide cũng ñư c dùng cho vi-ñi n. Phay micro Công ngh phay micro (micro milling) là m t d ng công ngh thu nh c a công ngh phay thông thư ng mà ñó ñư c s d ng d ng c c t g t nh hơn, c ng hơn ho t ñ ng t c ñ cao ñư c dùng trên máy có nhi u tr c. 13
CÔNG NGH VÀ NG D NG Phay micro có th gia công nh ng v t li u ñ t ñư c dung sai r t cao. Ch ng h n như, máy phay vi mô Kern có th s d ng nh ng lư i c t có ñư ng kính nh 100µm, t c ñ 100000 vòng/ phút. Thi t b máy móc có th ñ t ñư c dung sai 2 – 4 µm. Khi t l gi a di n tích b m t v i th tích l n hơn kích thư c vi mô, nhi t phân tán r t nhanh trên v t li u, d ng c và trên phoi. Ti t di n m t c t ngang lư i c t ñi u ki n gia công vi mô ñã ch ra m t góc nghiêng âm l n, v i m t góc nghiêng thay ñ i d c theo lư i c t có tính hi u qu , ñi u này d n ñ n năng lư ng c t ñ c bi t l n hơn nhi u. Qui trình mài cu i h u như gia công trong môi trư ng kh c nghi t so v i qui trình gia công vi mô. Trư ng h p v i m t b r ng nh thì hình dáng hình h c c a lư i c t b ng kim cươngthì c ng v ng hơn. Ưng su t nén h u h t t p trung lư i c t c a nó. Phay vi mô v n ñư c phát tri n như là m t qui trình ch t o vi mô. Nó có ti m năng ñói v i vi c ch t o nh ng chi ti t theo lô v i ñ c trưng kích thư c vi mô, chi phí th p v i vi c quay vòng v n nhanh so v i nh ng qui trình vi gia công khác. Vi khoan Công ngh vi khoan (micro drilling) không ch yêu c u mũi khoan nh mà còn là phương pháp chuy n ñ ng quay tròn chính xác c a mũi khoan vi mô và có chu kỳ khoan r t ñ c bi t, ñư c g i là chu kỳ khoét (peck cycle), ñi u này giúp cho quá trình s n xu t nh ng thành l b ng ph ng. Nh ng mũi khoan vi mô nh nh t (nh hơn 50 µm) là m t lo i dao l ng mà ñó không có ñư ng rãng xo n c, khi n cho phôi thoát ra t l r t khó khăn. Mũi khoan v i ñư ng kính 50µm ho c nh hơn có th ch ñư c ch t o như m t mũi khoan xo n. Có nhi u ñ c tính hình d ng hình h c quan trong c a mũi khoan vi mô d ng dao l ng. Ph n cu i cùng c a lư i c t c a mũi khoan ñư c g i là lư i ñ c thay th cho m t ñi m mũi. ði u này t o thành 2 m t ph ng giao nhau, mà ñó ñư c ñ nh nghĩa là 2 lư i c t chính c a mũi khoan. Lư i ñ c l y v t li u ch y u b ng quá trình c t và ñ y ra ng v i góc nghiêng âm cao. Năng lư ng c t ñ c bi t d c theo lư i ñ c thì r t l n so v i lư i c t chính c a mũi khoan. Do thi u ñi m mũi, mũi khoan có th trư t trên b m t v trí b t ñ u quá trình khoan, k t qu là mũi khoan d gãy ho c t o thành m t l nghiêng so v i b m t chi ti t gia công. Như c ñi m th 2 c a lư i ñ c lá quá dài so v i ñư ng kính mũi khoan, k t qu là l c ñ y d c theo tr cmũi khoan l n. Mũi khoan vi mô h u h t ñư c ch t o b ng thép cobalt ho c carbide tungsten. Mũi khoan thép thì chi phí ít hơn và d dàng mài l i nhưng không c ng và b n b ng nh ng d ng carbide tungsten. Góc mũi khoan (ñ nh) ph thu c vào v t li u ch t o ra nó. Thông thư ng góc ñ nh là 1180, v i nh ng v t li u c ng thì góc ñ nh là 1350. Mũi khoan vi mô nên ñư c dùng trong chu kỳ khoét mà ñó mũi khoan ñư c chuy n ñ ng ra vô nhi u l n trong l ñang ñư c khoan. ði u này giúp cho vi c làm s ch phoi bên trong l . Dung d ch làm mát cũng g p ph n vào làm s ch phoi. Lưu ch t nên ñư c phun vào d ng sương d u- không khí t t hơn là d ng ñ ng. H u h t khi khoan kim lo i, t c ñ tr c chính n m trong kho ng t 2000 – 4000 vòng/ phút trong khi lư ng ch y dao là 1µm cho m i vòng quay. K t lu n: Công ngh vi gia công là m t trong nh ng nhóm công ngh không truy n th ng hay nói m t cách khác ñây là nh ng công ngh gia công hi n d i nh t. V i nh ng công ngh nay, chúng co th gia công nh ng chi ti t có ñ chính xác cao, v i nh ng c u trúc v t th 3D có kích thư c c p ñ vi mô. V i nh ng kích thư c này, các công ngh gia công truy n th ng không th nao th c hi n ñư c. Ngày nay, v i công ngh này, chúng ñư c ng d ng h u h t trong các lĩnh v c công nghi p như là ngành cơ khí chính xác, ng d ng trong công nghi p ôtô, trong y h c, trong nh ng thi t b c m bi n, ñi n t .... Vơí công ngh vi gia công ñem l i năng su t cao và chi phí giá thành th p. Vì v y ngư i ta ñã và ñang ng d ng r ng rãi. Nguy n H u Th t 14
D NG C - THI T B M I lăn tr m t c u hai n a c a hãng FAG FAG là m t công ty ch t o lăn n i ti ng c a CHLB ð c. FAG ñã có m t kh p nơi trên th gi i v i các nhà máy s n xu t ð c, n ð , Ý, Áo, B ðào Nha, M , Braxin, Hàn Qu c. M ng lư i các công ty con c a FAG t i các châu l c luôn ñ m b o cung c p cho th trư ng th gi i. FAG ñã có m t t i Vi t Nam t nhi u năm qua. Cũng như các công ty ch t o lăn khác, FAG có nhi u lo i s n ph m khác nhau như các lo i lăn, d ng c b o trì, d ng c ki m tra, các lo i m bôi trơn… V i công ngh k thu t cao, FAG ñã cho ra nh ng s n ph m ch t lư ng cao, làm vi c tin c y. FAG không ng ng nghiên c u phát tri n s n ph m nh m nâng cao ch t lư ng và ñáp ng nhu c u ngày càng ña d ng c a th trư ng. M t trong nh ng s n ph m m i ñư c tung ra th trư ng c a FAG là lăn tr m t c u hai n a (tên g i chính th c c a hãng). Có th nói lăn tr m t c u hai n a c a FAG là m t l a ch n lý tư ng ñ ti t ki m th i gian thay th vòng bi t i nh ng v trí khó ti p c n. Trong cơ c u máy có nh ng v trí mà vi c thay th lăn thư ng (lo i nguyên) ñòi h i thêm nh ng công vi c ph c t p khác t n nhi u th i gian, công s c và chi phí như ph i tháo bánh răng ho c kh p n i, bánh ñà ho c ph i tháo tr c ra. T i nh ng v trí này n u ta dùng lăn tr m t c u hai n a thì vi c tháo l p h t s c ñơn gi n. Ch c n tháo n p , l y n a vòng phía trên r i xoay tr c ñi m t góc 1800 ñ cho n a còn l i quay lên trên là có th l y ra ñư c. Vi c l p vào ñư c ti n hành ngư c l i. Như v y v i vi c s d ng lăn hai n a giúp gi m b t th i gian d ng máy, ti t ki m ñáng k chi phí. lăn tr m t c u hai n a c a FAG có th ng d ng cho tr c c n l p nhi u , ho c nh ng v trí khó ti p c n như bánh ñà, trong tàu thu , băng t i, máy cán thép, h th ng thông gió, máy s n xu t gi y… lăn tr m t c u hai n a có th l p trong g i ñ hai n a cho lăn tr m t c u lo i thư ng c a FAG mà không c n gia công l i g i ñ . Nó cũng l p ñư c trong các g i ñ c a các nhà s n xu t khác có kích thư c bên trong tương ñương. Nguy n Văn Tư ng 15
GI I THI U PH N M M – TRANG WEB – SÁCH GI I THI U PH N M M MDSolids I. Gi i thi u Hi n nay có r t nhi u ph n m m h tr h c t p môn h c S c b n v t li u, tuy nhiên v n ñ tìm ki m m t ph n m m uy tín ñ nghiên c u ng d ng cũng t n nhi u th i gian. V i chi phí m t kho ng th i gian không nh chúng tôi ñã tìm ki m và ch n l c m t s ph n m m, nay xin m n phép gi i thi u ñ n ñ c gi ph n m m MDSolids. MDSolids là ph n m m c a Timothy A. Philpot, Ph.D, P.E, gi ng viên trư ng ð i h c Missouri – Rolla (M ). ðây là ph n m m ñ t gi i thư ng ph n m m d y h c xu t s c nh t trong cu c thi ph n m m giáo d c năm 1998, v i giao di n thân thi n, tính năng phong phú. Ph n m m ñư c xây d ng d a trên các giáo trình v s c b n v t li u chu n c a các tác gi có uy tín l n trên th gi i như : Machanics of Materials c a Roy R. Craig; Machanics of Materials c a Beer Johnston và Dewolf, Machanics of Materials c a Gere, Machanics of Materials c a Hibbeler… MDSolids ñã ñư c s d ng nhi u các trư ng ñ i h c c a M như : University of Texas, The Pennsylvania State University, Stanford University... và nhi u trư ng ñ i h c nhi u nư c khác trên th gi i. II. Kh năng c a MDSolids : MDSolids là ph n m m ñư c thi t k nh m h tr cho vi c d y và h c môn S c b n v t li u (SBVL). Ph n m m này có th h tr chúng ta trong các v n ñ sau : 1. Gi i các bài toán SBVL. Ph n m m này có th giúp gi i quy t h u h t các d ng bài t p cơ b n c a môn h c SBVL. 2. Giúp sinh viên ki m tra l i k t qu ñã tính toán b ng tay, giúp ki m tra l i trong quá trình tính toán. 3. MDSolids cung c p cách gi i g n nh . Nh ng gi i thích rõ ràng trong các bư c gi i s giúp sinh viên nâng cao kh năng hi u và gi i quy t các bài t p. ð ng th i qua ñó giúp sinh viên hi u và n m luôn các khái ni m cơ b n c a SBVL. 4. Cung c p hình nh minh ho n i l c và ng su t trong m t c t ngang khi thanh ch u kéo (nén), u n, xo n,… r t tr c quan và sinh ñ ng. 5. Ph n m m này giúp sinh viên có m t cái nhìn tr c giác v k t qu tính toán. B ng tr c giác s giúp sinh viên n m k hơn v nguyên lý c ng ñ c l p tác d ng, ñây là v n ñ khó mà ph n l n sinh viên thư ng v p ph i. 6. N u mu n tìm hi u môn h c SBVL, ph n tr giúp (help) c a chương trình bao g m nhi u tham kh o b ích. 7. MDSolids có ph n tr giúp r t chi ti t, trong ñó có các ví d kèm theo hư ng d n gi i r t rõ ràng, giúp cho chúng ta t nghiên c u. 8. cung c p nh ng tuỳ ch n cho nh ng ñơn v thư ng s d ng nh t, ñ ng th i các ký hi u quy ư c ñư c dùng b ng ch (không dùng các ký hi u) nên r t thu n l i cho ngư i h c ti p c n ph n m m này. 9. Ngoài ra ph n m m này còn có nh ng tính năng h p d n khác, dùng r i s bi t ☺. III. N i dung c a ph n m m : MDSolids g m có 12 môñun, m i môñun ñ c p ñ n t ng v n ñ tiêu bi u trong môn h c SBVL, bao g m : - Thanh ch u l c d c tr c. - H thanh siêu tĩnh ch u l c d c tr c. - Thanh ch u xo n. - D m tĩnh ñ nh ch u u n. - Phân b ng su t trên m t c t ngang c a d m ch u u n. - ð c trưng hình h c ti t di n c a m t c t. n ñ nh. - - Vòng tròn Mohr. - Thanh chiu l c t ng quát. - Tính bình ch u áp l c. - Thư vi n các bài t p 16
GI I THI U PH N M M – TRANG WEB – SÁCH - Phân tích t ng quát c a bài toán SBVL cơ b n. Giao di n chương trình chính ñư c th hi n hình 1. Hình 1. IV. Ví d minh ho : Tính ng su t trong thanh ch u u n + kéo ñ ng th i như hình 2. Cho bi t : P = 100kN; L = 50mm; bxh = 10x20mm2. Hình 2. Gi i : b1. Ch n mô ñun thanh ch u l c t ng quát (Combinated loading). b2. C a s c a chương trình con xu t hi n như hình 3, nh p các s li u ñ u vào các ô bên trái, g m: - Ngo i l c (Forces) : Clamping Force (P) = 100kN; Force Units : kN. - Kích thư c ti t di n (Sections Dimensions) : h = 20, b = 10; ñơn v (Lenght Units) : mm. - Ch n ñơn v tính cho ng su t (Stress Units) : ví d ñây ta ch n là MPa. 17
GI I THI U PH N M M – TRANG WEB – SÁCH Hình 3. b3. Tính toán : nh n nút Compute. Các thông s ñ u vào và k t qu tính ñư c th hi n bên dư i như sau : Section properties for the clamp are as follows: h = 20.0 mm b = 10.0 mm c = 20.0 mm / 2 = 10.0 mm A = bh = 200.0 mm2 = bh3/ 12 I = 6,666.7 mm4 = 6,666.7 mm4 / 10.0 mm S = 666.7 mm3 The internal force Ny = 100.000 kN creates a uniformly distributed tension normal stress. a = Ny / Area = 100.000 kN / 200.0 mm2 = 500.000 MPa The internal moment Mz = 5,000.000 kN-mm creates linearly distributed tension and compression normal stresses in the clamp. Stresses on the inner side of the clamp are tension while compression stresses occur on the outer side. The maximum magnitude of the bending stress is: b = |Mz| / S = 5,000.000 kN-mm / 666.7 mm3 = 7,500.002 MPa At point A on the inner surface of the clamp, the axial and bending normal stresses (both tension) can be superimposed for a combined normal stress of: A = Ny / Area + |Mz| / S = 500.000 MPa + 7,500.002 MPa 18
GI I THI U PH N M M – TRANG WEB – SÁCH = 8,000.002 MPa At point B on the outer surface of the clamp, the tension axial stress is counteracted by the compression bending stress so that the combined normal stress is: B = Ny / Area - |Mz| / S = 500.000 MPa - 7,500.002 MPa = -7,000.001 MPa Since there are no shear stresses, the 8,000.002 MPa and -7,000.001 MPa normal stresses are also the principal stresses on the inner and outer surfaces of the clamp, respectively. In each case, the maximum shear stress is equal to half of the principal stress. b4. Nh n nút Explanation ñ xem gi i thích chi ti t, trình t gi i thích nh n nút Next and Prev. M t c t ngang Các thành ph n ch u l c Ch ch u kéo Ch c h u u n Ch u kéo + u n Hình 4. ð c gi có nhu c u tìm hi u thêm v ph n m m này xin liên h ñ n tác gi . Nhân ñây xin gi i thi u m t s ñ i ch internet có hình nh ñ p : - Thư vi n nh ñ p v vũ tr , hành tinh : http://pds.jpl.nasa.gov/planets. - Các nh ñ p làm n n màn hình máy tính (wallpaper) : www.hebus.com - Hàng ngàn nh hoa ñ p : www.photos-2000.com Tr n Hưng Trà (B môn Cơ h c) 19