THỰC TRẠNG NGHIỆN HÚT MA TÚY TẠI HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA, NGUYÊN NHÂN ,GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP TÁC NGHIỆP CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI.

Chia sẻ: Hoang Dang Minh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:40

Thêm vào BST

Báo xấu

907
lượt xem 165
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và cùng với sự quyết tâm nỗ lực của toàn dân, sau hơn 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới nền kinh tế xã hội, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa có sự điều tiết của Nhà nước, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế- xã hội. Nền kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức cao, đời sống nhân dân được cải thiện và...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: THỰC TRẠNG NGHIỆN HÚT MA TÚY TẠI HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA, NGUYÊN NHÂN ,GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP TÁC NGHIỆP CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI.

Luận văn THỰC TRẠNG NGHIỆN HÚT MA TÚY TẠI HUYỆN MỘC CHÂU, TỈNH SƠN LA, NGUYÊN NHÂN ,GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP TÁC NGHIỆP CỦA CÔNG TÁC XÃ HỘI.
MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài 2. Ý nghĩa Khoa học và ý nghĩa thực tiễn 3. Mục đích nghiên cứu 4. Phương pháp nghiên cứu Chương I: Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài 1.Tổng quan vấn đề nghiên cứu 2. Lịch sử ma túy 2.1. Việt Nam 2.2. Tỉnh Sơn La 2.3.Huyện Mộc Châu 3. Khái niệm công cụ 3.1. Ma tuý 3.2. Nghiện ma tuý Chương II: Kết quả nghiên cứu 1. Vài nét về điều kiện tự nhiên, đặc điểm KT_VH_XH của địa bàn nghiên cứu 2. Thực trạng nghiện hút ma tuý tại huyện Mộc Châu 3. Công tác phòng chống ma tuý ở huyện Mộc Châu 4. Sự tự nhận thức chủ quan của người nghiện hút ma tuý về chính họ Chương IV: Nguyên nhân, hậu quả của tệ nạn ma tuý và các biện pháp tác nghiệp của Công tác xã hội tại huyện Mộc Châu. 1.1. Nguyên nhân kinh tế
1.2.Nguyên nhân xã hội và gia đình 1.3.Nguyên nhân từ bản thân 2. Hậu quả 2.1. Đối với bản thân người nghiện 2.2. Đối với gia đình 2.3. Sự tổn phí về kinh tế do tệ nạn nghiện ma tuý gây ra cho xã hội rất to lớn 3. Giải pháp và khuyến nghị 3.1. Về phía cơ quan chức năng, các tổ chức xã hội 3.2. Về phía cộng đồng xã hội 3.3. Về phía gia đình 3.4. Về phía cá nhân KẾT LUẬN
PHẦN MỞ ĐẦU: 1. Tính cấp thiết của đề tài . Đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và cùng với sự quyết tâm nỗ lực của toàn dân, sau hơn 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới nền kinh tế xã hội, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa có sự điều tiết của Nhà nước, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế- xã hội. Nền kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức cao, đời sống nhân dân được cải thiện và nâng cao đáng kể. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nền kinh tế thị trường cũng nảy sinh hàng loạt những vấn đề về xã hội phức tạp. Trong đó có tệ nạn xã hội nói chung và nghiện hút ma túy nói riêng đang làm nhức nhối toàn xã hội. Từ nhiều thập kỉ qua ma túy là nỗi ám ảnh, mối hiểm họa của toàn cầu và cho tới nay hầu hết các dân tộc trên thế giới đều chịu hiểm họa ma túy. Hiện nay số người nghiện ma túy trên thế giới là hơn 200 triệu người (Nguồn: Kiến thức cần cho thanh niên phòng chống ma tuý, NXB Thanh Niên), hậu quả của việc nghiện ma túy gây ra rất lớn đặc biệt là tiêm chích ma túy, một trong những con đường dẫn tới đại dịch HIV/AIDS. Theo chương trình kiểm soát ma túy của Liên Hợp Quốc (UNDCP) thì tình trạng sử dụng bất hợp pháp ma túy sẽ dẫn tới sự hủy hoại và tiêu vong của cả dân tộc. Tại diễn đàn LHQ, nguyên tổng thư kí LHQ B.Ghali đã đánh giá: “Tình trạng nghiện hút đã trở thành hiểm họa lớn của toàn nhân loại. Không một quốc gia nào, dân tộc nào có thể thoát khỏi vòng xoáy khủng khiếp của nó, ma túy làm gia tăng bạo lực, tham nhũng làm cạn kiệt nguồn nhân lực, tài lực, hủy diệt những nguồn tiềm năng quý báu khác mà lẽ ra phải được huy động để phát triển KT_XH, mang lại ấm no hạnh phúc cho toàn dân”. Nghiện hút ma túy gây ra nhiều hậu quả cho cả người nghiện, gia đình và toàn xã hội. Nó làm biến dạng các quan hệ xã hội, thay đổi các định hướng giá trị theo hướng tiêu cực và nhất là sự suy giảm đạo đức, nhân cách của con người, gây ảnh hưởng xấu đến đời sống sinh hoạt, phong tục tập quán của cộng đồng dân tộc Việt Nam, gây rối trật tự an toàn xã hội … Hiện nay trên thế có khoảng hơn 40 triệu người có HIV/AIDS, trong đó có 80% ở các nước đang phát triển, 75% người có HIV do lây nhiễm qua đường tiêm chích ma túy, đã đến lúc cuộc chiến chống ma túy là cuộc chiến toàn cầu. Nước ta nằm trong khu vực Đông Nam Á, phải chịu ảnh hưởng
nặng nề của ma túy, tình hình tội phạm ma túy ở Việt Nam đang rất phức tạp, đặc biệt là các đường dây buôn bán ma túy xuyên quốc gia Nếu như Tây Bắc là khu vực nhức nhối nhất cả nước về tội phạm vận chuyển, buôn bán,sử dụng ma tuý, thì Sơn La là tỉnh “nóng” nhất ở Tây Bắc và huyện Mộc Châu là “điểm đen” nhất ở Sơn La về ma tuý (vì thế nên được mệnh danh là “rốn lũ ma tuý”). Không những là một người con của quê hương, nơi còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế lại là nơi mà ma túy đang hoành hành dữ dội, em không khỏi trăn trở với suy nghĩ làm sao cho quê hương mình thoát khỏi tệ nạn ma túy để vươn lên xây dựng nơi ấy là một cao nguyên giàu và đẹp. Là một sinh viên năm thứ 3 ngành Công tác xã hội, Khoa Giáo dục Chính Trị, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội ,trên cơ sở tiếp thu những kiến thức mà thầy cô đã truyền dạy, được tiếp cận với các phương pháp khoa học của nghành An sinh xã hội ,em mong muốn nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các thầy cô giáo hướng dẫn, chỉ bảo để em có thể hoàn thành tốt bài nghiên cứu khoa học về đề tài liên quan tới tệ nạn ma túy ở địa phương em với mục đích phần nào giúp cho mọi người, đặc biệt là lứa tuổi thanh niên nhìn nhận rõ thực trạng nghiện hút ma túy ở một địa phương điển hình, có ý thức cảnh giác để tự phòng tránh ma túy, không sử dụng, không tham gia vận chuyển, cất dấu hoặc mua bán ma túy; có ý thức phát hiện, tố giác những người sử dụng hoặc buôn bán ma túy,nhìn rõ tác hại của ma túy để tránh xa vào tệ nạn nguy hiểm này. Biết thương yêu, thông cảm, chia sẻ với những người nghiện ma túy, giúp họ vượt qua trở ngại của cuộc sống, có ý chí phấn đấu trở thành người lương thiện có ích cho xã hội. 2. Ý nghĩa Khoa học và ý nghĩa thực tiễn * Ý nghĩa khoa học:
- Từ góc độ tiếp cận của những vụ án liên quan tới ma túy, công tác phóng chống ma túy của các Bộ nghành, cán bộ chiến sĩ công an và hành vi lệch chuẩn về tình trạng thực tế của người sử dụng ma tuý, sẽ góp phần làm sáng tỏ bản chất của hành vi mang tính lệch chuẩn của các chủ thể xã hội. - Góp phần vào hệ thống tri thức và phương pháp nghiên cứu của ngành công tác xã hội. * Ý nghĩa thực tiễn: - Đóng góp thêm tiếng nói vào việc tuyên truyền giúp mọi người và ngay cả bản thân đối tượng nghiện có được nhận thức đầy đủ, đúng đắn về ma tuý, về hành vi nghiện hút, tiêm chích ma tuý và hậu quả của các hành vi đó để điều chỉnh hành vi của mình theo hướng tích cực, dần dần từ bỏ “sức mạnh ma quái” của ma tuý, tái hoà nhập vào đời sống cộng đồng. - Trên cơ sở tìm hiểu mối tương quan giữa cá nhân người nghiện với gia đình, cộng đồng, giữa nhóm đối tượng nghiện hút với các tổ chức xã hội khác để tìm ra “sự đồng cảm xã hội” giữa cộng đồng, giúp họ tìm các mối quan hệ xã hội, các vai trò xã hội để có thể tái hoà nhập cộng đồng. 3. Mục đích nghiên cứu - Tìm hiểu thực trạng nghiện hút ma tuý trên địa bàn huyện Mộc Châu - Chỉ ra những nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn tới hiện tượng sử dụng ma tuý . - Đưa ra một số giải pháp và khuyến nghị nhằm góp phần giảm bớt tệ nạn này trong xã hội nói chung và huyện Mộc Châu nói riêng. 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp phân tích tài liệu(phân tích nội dung): tiến hành đọc và phân tích một số tài liệu nhằm thu thập thông tin cần thiết cho vấn đề nghiên
cứu qua một số báo cáo của Bộ công an, Chi cục phòng chống tệ nạn xã hội, các báo cáo thực tập của những khoá trước, những văn bản, báo và tạp chí có liên quan đến vấn đề phòng chống ma tuý; đồng thời sử dụng số liệu do địa bàn nghiên cứu cung cấp. CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu Tệ nạn nghiện ma túy và các chất gây nghiện đang gây khủng hoảng toàn thế giới và riêng ở nước ta, tệ nạn này đang phát triển theo chiều hướng rất xấu trong một bộ phận thanh thiếu niên tạo sự lo lắng cho toàn xã hội. Không chỉ tác hại do gây ra sự nghiện ngập và dẫn đến tội ác làm băng hoại thế hệ trẻ mà chính cách sử dụng ma túy chủ yếu qua con đường tiêm chích làm cho sự lây nhiễm HIV/AIDS có nguy cơ lan truyền rất rộng. Mặc dù thông tin về tác hại của ma túy và các chất gây nghiện trên các phương tiện truyền thông đã được thực hiện khá nhiều nhưng vẫn còn không ít người chưa thấy rõ tác hại của nó. Theo Bộ Lao Động Thương binh và Xã hội, 13 tỉnh miền núi phía Bắc hiện có 38.360 người nghiện, chiếm 30,5% tổng số người nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý của toàn quốc. Tỷ lệ người nghiện trong dân số tại khu vực này là 368/100.000, gấp 2,5 lần so với bình quân của cả nước. Một số địa phương có số người nghiện ma tuý rất cao: trung bình 100.000 người dân Lai Châu thì có 1.353 người nghiện; tại Sơn La tỷ lệ này là 916/100.000, tại Thái Nguyên là 579/100.000. Sơn La là tỉnh biên giới Tây Bắc có 250 km đường biên giáp Lào là một trong những trọng điểm về hoạt động tội phạm và tệ nạn ma tuý, nhất là thực trạng mua bán, vận chuyển ma tuý từ nước ngoài vào tỉnh. Các tổ chức tội phạm nước ngoài cấu kết với tội phạm trong nước lập nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý từ khu vực Tam giác vàng trung chuyển qua Lào vào Sơn La rồi chuyển đi các nơi trong cả nước. Nhiều năm
nay, nếu Sơn La là một trong những địa bàn nóng nhất cả nước về ma túy thì Mộc Châu chính là địa bàn nóng và phức tạp vào bậc nhất của Sơn La về tệ nạn này. Số địa bàn trọng điểm phức tạp về ma túy ở Mộc Châu hiện nay chủ yếu là các xã vùng biên và giáp biên, vùng đồng bào Mông. Người Mông ở đây và người Mông bên kia biên giới Lào có mối quan hệ khá khăng khít, họ bảo vệ, hỗ trợ nhau làm ăn buôn bán và sẵn sàng phối hợp để chống lại cơ quan chức năng. Đó là vấn đề mang tính xã hội, dòng họ, dòng tộc nên nếu không xử lý thận trọng sẽ vừa gây khó khăn cho việc thi hành công vụ mà lại có nguy cơ biến thành các vấn đề dân tộc . 2. Lịch sử ma túy 2.1. Ma túy ở Việt Nam Theo báo cáo của đại diện Liên hợp quốc cho thấy, từ lâu các nước thuộc tiểu vùng sông Mê Kông được mệnh danh là “Tam giác vàng”- một trong 3 trung tâm sản xuất ma túy bất hợp pháp lớn nhất thế giới, là nguồn cung cấp heroin lớn thứ hai trên thế giới, là trung tâm chính về sản xuất buôn bán và sử dụng ma túy tổng hợp. 17 năm qua, kể từ khi Liên hợp quốc và các nước trong tiểu vùng sông Mê Kông đặt nền móng cho cơ chế phối hợp đặc biệt đa phương về đấu tranh phòng chống ma túy, tình trạng sản xuất, buôn bán, vận chuyển có giảm. Tuy nhiên, thời gian gần đây lại có diễn biến tiêu cực, đặc biệt là sản xuất buôn bán ma túy tổng hợp. Cơ quan phòng chống ma túy và tội phạm của Liên Hợp quốc nhận định, các nước nằm trong tiểu vùng sông Mê Kông có gần 4 triệu người nghiện ma túy. Theo số liệu thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội: Đối tượng nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý chia theo địa phương ở Việt Nam (người). Năm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Toàn 89.594 100.178 115.918 127.169 130.249 128.602 138.518 133.594 quốc 2.2. Ma túy ở Sơn La. Tỉnh Sơn La là tỉnh miền núi, vùng cao, nằm ở phía Tây Bắc, có toạ độ địa lý 20039' - 22002' vĩ độ Bắc, 103011'- 105002' kinh độ Ðông. Phía Bắc giáp tỉnh Yên Bái, Lào Cai; phía Ðông giáp tỉnh Lai Châu; phía Nam giáp tỉnh Thanh Hoá và nước bạn Lào; cách thủ đô Hà Nội 320 km về phía Tây Bắc. Diện tích tự nhiên toàn tỉnh là 14.055 km2, chiếm 4,27% diện tích cả nước. Các đường giao thông quan trọng trên địa bàn tỉnh gồm có 4 tuyến chính nối Sơn La với thủ đô Hà Nội: đường quốc lộ 6, quốc lộ 37, quốc lộ 43, quốc lộ 279. Ngoài ra, còn có đường hàng không và đường sông như sân bay Nà Sản và cảng đường sông Tà Hộc, Vạn Yên. Các con sông chính chảy qua địa bàn tỉnh Sơn La như sông Ðà, Sông Mã và rất nhiều con suối nhỏ phân bổ đều trên địa bàn tỉnh. Sông Ðà chảy qua địa phận Sơn La dài 150 km, sông Mã chảy qua địa phận Sơn La dài 95 km. Dân số - Dân tộc: Tỉnh Sơn La có khoảng trên 1 triệu người. Trong đó, số lao động trên địa bàn tỉnh chiếm trên 45% dân số. Tỉnh Sơn La có 12 dân tộc là chủ yếu. Ðông nhất là dân tộc Thái chiếm 54,7%, dân tộc Kinh chiếm 17,42%, dân tộc Mông chiếm 13%, dân tộc Mường chiếm 8,15% và các dân tộc khác chiếm 6,73%. Trình độ dân trí: Tính đến năm 2002, đã phổ cập giáo dục tiểu học cho 10/10 huyện, thị trấn, 201/201 xã, phường; tỷ lệ người biết chữ chiếm 70,8%. Số học sinh phổ thông niên học 2001 - 2002 là 220.430 em, số giáo viên là 10.269 người. Số thầy thuốc có 2.475 người; bình quân y, bác sỹ là 26 người/1 vạn dân. Theo số liệu thống kê của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội: Đối tượng nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý chia theo địa phương ở Sơn La (người). Năm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Tổng 6.792 6.514 8.602 8.602 8.602 8.859 16.600 12.915 số người nghiện Một số điểm nóng về ma túy và HIV phải kể đến thị xã Sơn La; huyện Mai Sơn; Mường La; Thuận Châu và Mộc Châu. Theo các cơ quan chức năng cho biết, ma túy đã đi sâu vào tiềm thức của người dân ở đây từ rất lâu, khi việc trồng cây thuốc phiện ở hai đường biên giới ta và nước bạn Lào còn chưa bị cấm, bà con dân tộc qua lại biên giới đổi vải lấy thuốc phiện, mua thuốc phiện dễ như mua thức ăn ngoài chợ. Dần dà, thấy lợi nhuận của việc mua bán mặt hàng này không nhỏ, họ càng gắn bó với nó hơn. Thậm chí, hiện nay, mặc dù ma túy đã bị cấm một cách triệt để, người dân cũng đã biết hậu quả của nó, nhưng vì lợi nhuận cao, họ vẫn lén lút vận chuyển, buôn bán. Các tổ chức tội phạm nước ngoài cấu kết với tội phạm trong nước lập nhiều đường dây buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý từ khu vực Tam giác vàng trung chuyển qua Lào vào Sơn La rồi chuyển đi các nơi trong cả nước. Theo báo cáo của Công an tỉnh Sơn La, từ năm 2000 đến những tháng đầu năm 2005, các chiến sĩ Phòng cảnh sát điều tra về tội phạm ma tuý Công an tỉnh Sơn La đã phát hiện và bắt giữ gần 400 vụ, hơn 700 đối tượng tội phạm ma tuý. Đã lập và phá 75 chuyên án mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý lớn liên tỉnh, xuyên quốc gia đạt kết quả cao.Thu giữ gần 100kg heroin; 60kg nhựa thuốc phiện; gần 2000 gói nhỏ heroin; hơn 11.250 viên hồng phiến; gần 1.300ml nước thuốc phiện; 4 xe ô tô; gần 50 xe máy; 20,9kg thuốc nổ; 292 kíp mìn; 5 khẩu súng; 38 viên đạn; 4 quả lựu đạn; gần 40 chiếc điện thoại di động; hơn 820 triệu đồng… và nhiều tang vật khác liên quan đến hoạt động tội phạm ma tuý, bắt 16 đối tượng có lệnh truy nã đặc biệt nguy hiểm. Riêng năm 2004, bắt và khám xét khẩn cấp đối tượng Sồng A Phá sinh năm 1965, trú tại bản Lúng Xá- Lóng Luông, huyện Mộc Châu vì có liên quan đến việc vận chuyển, buôn bán trái phép các chất ma tuý. Tại nhà của Phá, các chiến sĩ đã thu được hơn 184 gam heroin, 95 viên hồng phiến, gần 15 triệu đồng, 1 điện thoại di động và 3 máy bộ đàm… Nếu như hai xã Hang Kia, Pà Cò của Hoà Bình được biết đến là địa điểm trung chuyển ma tuý từ bên kia biên giới vào nội địa, thì Sơn La lại là địa bàn vừa có các đường dây mua bán, vận chuyển ma tuý liên tỉnh, liên địa bàn và xuyên quốc gia, vừa là một địa bàn nóng bỏng về hoạt động của tội
phạm bán lẻ, tổ chức sử dụng ma tuý và hoạt động của người nghiện ma tuý. Dân số toàn tỉnh có khoảng 1 triệu người thì có tới 16.592 người nghiện ma tuý có hồ sơ quản lý (số không có hồ sơ quản lý trên thực tế thường cao gấp 2-3 lần) đứng đầu cả nước về tỉ lệ người nghiện trên tổng dân số. Chỉ tính riêng số tiền những con nghiện có hồ sơ quản lý mua ma tuý để sử dụng thì mỗi năm Sơn La mất đi gần 500 tỉ đồng, lớn hơn số tiền thu ngân sách toàn tỉnh. Bên cạnh đó, người nghiện ma tuý còn gây ra rất nhiều vụ phạm pháp hình sự. Với một tỉnh nghèo như Sơn La thì hệ quả từ ma tuý gây ra trên địa bàn luôn là sự "đau đầu thường trực" của các cấp chính quyền và toàn thể người dân lương thiện trong tỉnh. Theo báo cáo của Tỉnh ủy Sơn La sơ kết hai năm thực hiện nghị quyết 02 của Đảng bộ tỉnh về chống ma túy, năm 2004 tỉnh có 31 giáo viên nghiện, năm 2005 có 54 cán bộ giáo viên và 8 công chức rơi vào vòng “quỉ dữ”. Hết năm 2005, toàn tỉnh còn 94,03% xã phường, thị trấn có người nghiện ma túy. Số xã, tiểu khu, bản... không có tệ nạn ma túy ngày một bị thu hẹp và trở nên... lẻ loi. Cũng theo thống kê của tỉnh ủy, năm 2005 Sơn La có tới hơn 1.200 cán bộ công chức, viên chức bị nghiện. Tuy hiện chưa có con số thống kê đầy đủ nhưng trong năm 2006 do công tác phát hiện, tố giác, vận động người nghiện được thực hiện mạnh mẽ hơn nên tất cả chỉ số nêu trên đều tăng rất cao. 2.3.Ma túy ở Mộc Châu Các huyện biên giới của Sơn La chỉ cách khu vực Tam Giác Vàng (Lào, Thái Lan, Myanmar) chừng trên dưới 700km đường ô tô. Trong các tuyến vận chuyển ma túy thì tuyến đường bộ xuyên rừng từ khu vực Tam Giác Vàng qua tỉnh Luông Nậm Thà, U Đom Say, Hủa Phăn, Luông Phrabăng của Lào và một số tỉnh giáp giới của Việt Nam là một trong những tuyến trọng điểm. Mà từ biên giới Việt - Lào ra Quốc lộ số 6A, điểm gần nhất chính là Mộc Châu. Nơi đây hội đủ những yếu tố “thiên thời, địa lợi”: rừng núi hiểm trở, dân cư thưa thớt lại nhiều đường tiểu ngạch, xuôi xuống Hà Nội chỉ có 175 km mà đường bằng phẳng dễ đi, dễ trà trộn. Huyện giáp kề với “thủ phủ ma túy” Lóng Luông gồm các bản trọng điểm Co Tang, Lũng Sá, Tà Dê, Co Chàm, Lóng Luông và bản Hua Tạt, xã Vân Hồ là 2 xã Hang Kia, Pa Cò thuộc huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Bọn tội phạm ma túy quy tụ về đây buôn bán, vận chuyển đủ các loại ma túy từ hình thức bán lẻ cho đến vận chuyển đường dài khối lượng lớn và lực lượng chức năng đã phải đặt cho khu vực này cái tên “vùng chảo lửa buôn bán, vận chuyển ma túy”.
- Chỉ tính riêng 3 tháng đầu năm 2009, Công an Mộc Châu đã phát hiện, bắt giữ được 188 đối tượng liên quan đến ma túy, thu giữ 6,672 kg hêrôin (trong đó có 11 bánh hêrôin nguyên bao bì). - Thống kê sơ bộ của 3 năm 2006-2008 các lực lượng chức năng huyện Mộc Châu mà nòng cốt là Công an huyện đã phát hiện thu giữ 99,074 kg hêrôin, 13,485 viên hồng phiến, 389 gam thuốc phiện, trên 560 triệu đồng; trên 122 nghìn USD; 16 súng quân dụng, 4 quả lựu đạn, 152 viên đạn, 15 xe ôtô, 218 xe máy, 149 điện thoại di động bắt 1.346 đối tượng phạm các tội về ma túy; triệt xóa được 364 điểm bán với 541 đối tượng bán lẻ ma túy. 3. Khái niệm công cụ 3.1. Ma túy Ma tuý là gì? Hiện có nhiều loại định nghĩa khác nhau về ma tuý. Nhưng nhìn chung khi nói tới ma tuý là nói tới các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi được đưa vào cở thể (bằng cách: tiêm, chích, hút, hít, nhai, nuốt...) nó sẽ làm thay đổi trạng thái ý thức và sinh lý người đó. Nếu lạm dụng ma tuý, con người sẽ lệ thuộc vào nó, khi đó gây tổn thương và nguy hại cho người sử dụng, cho gia đình và cộng đồng. Luật phòng, chống ma tuý của Việt Nam tại điều 2 đã đưa ra một số định nghĩa về ma tuý hoặc có liên quan đến khái niện ma tuý như sau: - Chất ma tuý là chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong danh các danh mục do Chính phủ ban hành. - Chất gây nghiện là chất kích thích hoặc ức chế thần kinh, dễ gây tình trạng nghiện đối với người sử dụng. - Chất hướng thần là chất kích thích, ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác, nếu sử dụng nhiều lần có thể dẫn tới tình trạng nghiện với người sử dụng. - Tiền chất là các chất không thể thiếu được trong quá trình điều chế, sản xuất ma tuý được quy định do chính phủ ban hành.
- Thuốc gây nghiện, hướng thần là các loại thuốc chữa bệnh được quy định trong danh mục do Bộ Y tế do chính phủ ban hành. - Người sử dụng ma tuý là người sử dụng chất ma tuý, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần và bị lệ thuộc vào chất này. 2. Một số loại ma tuý thường gặp Thuốc phiện (Anh túc) Cây thuốc phiện (cây Anh túc) là loại cây thân cỏ, thân thẳng đứng, cao từ 1 - 1,5m, mọc ở nơi khí hậu mát, thích hợp với đất sét vôi. Nó có từ 8 - 12 nhánh phụ, mỗi nhánh có 1 bông hoa nhiều màu sắc, từ hoa sinh ra quả. Nhựa từ quả gọi là thuốc phiện sống. Nhựa thuốn phiện thường dùng để hút. Lúc đầu hút vào thấy có sự khoái lạc, tạo cảm giác hưng phấn, làm giảm đau nhức, mệt mỏi. Nhưng càng hút thì càng ngày càng phải tăng liều mới đạt được cảm giác như lần trước. Dần dần người hút bị suy sụp, mất hết nghị lực, ý chí và cả cảm giác không còn. Hơn thế, ở người sử dụng ma tuý hút thuốc phiện còn xuất hiện các biến chứng như: viêm dạ dày, viêm ruột mãn tính, táo bón dai dẳng, phát ban ngoài da, tiểu tiện ra abumin, thường hay bị sưng phổi, mạch đập chậm và không đều. Nguy hiểm hơn là khi không có thuốc, người sử dụng ma tuý phải nạo xái trong ống thuốc ra để hút, hút xái độc hơn vì nó có khoảng 80 - 90% chất morphin. Mooc phin (Morphin) Là chất được dùng làm chất giảm đau và nguyên liệu bán tổng hợp để sản xuất thuốc trị ho, giảm đau, tiêu chảy... trong y học. Morphin có tác dụng chọn lọc và trực tiếp tới tế bào thần kinh trung ương, nhất là vỏ não làm cho thần kinh trung ương bị ức chế (như trung tâm đau, trung tâm hô hấp, trung tam gây ho) và mốt số trung tâm bị kích thích gây nôn, co đồng tử, chậm nhịp tim... Với liều điều trị Morphin làm tăng trí tưởng tượng, mất buồn rầu, mất sợ hãi, tạo trạng thái lạc quan, nhìn màu sác thấy đẹp, nghe tiếng động thấy dễ chịu, mất cảm giác đói. Heroin Thường được chế biến thành 02 loại: Loại bột trắng hồng, xốp như bông gọi là " Heroin 4" (còn gọi là bạch phiến) dùng để chích vào tĩnh mạch. Loại
bột màu nâu hồng gọi là " Heroin 3" dùng để hút, hít. Dùng Heroin lần đầu sẽ có cảm giác mơ màng, khoan khoái, quên mọi khổ đau, sầu não, bi thương... Nhưng khi cơn nghiện đến mà không có Heroin người sẽ bị đau co thắt. Nếu dùng quá liều Heroin thì người sẽ bị tê liệt thần kinh, hôn mê và có thể chết sau vài phút. Nghiện Heroin làm cho con người thay đổi về tính cách, trở nên cô độc, thù ghét đồng loại, mất khả năng sinh dục; dễ gây ra các hành vi vi phạm pháp luật. Cần sa Còn gọi là cây Gai dầu, cây Gai mèo, cây Đai ma, Bồ đà... Trong y hoc, Cần sa còn có tác dụng chữa bệnh mất ngủ. Người ta sau khi hút cần sa thường có những thay đổi tâm lý đột ngột như: cười to lên hoặc khóc than vãn, hoặc có nhiều hành vi vô nghĩa khác. Cần sa còn làm cho con người ta có những ảo giác khác thường và cả những cơn ác mộng. Sau những ảo giác, ác mộng đó là sự mệt mỏi, buồn ngủ nhưng giấc ngủ chập chờn và cũng đầy ác mộng. Do vậy nếu sử dụng lâu, người sẽ trở nên gầy gò ốm yếu, ủ dột, có thể loạn thần kinh... Ma tuý tổng hợp Là chất ma tuý được điều chế bằng phương pháp tổng hợp hoá học toàn phần từ các hoá chất . Nhìn chung, các chất ma tuý tổng hợp có tác dụng kích thích mạnh và nhanh hơn các chất ma tuý tự nhiên và bán tổng hợp. Chúng có tác dụng kích thích nhất thời hệ thống thần kinh trung ương gây hưng phấn và ảo giác hoang tưởng. Do vậy chúng còn gọi là "các chất loạn thần", "ma tuý điên", " ma tuý bạo lực". Hiện nay các chất ma tuý này được coi là những chất ma tuý nguy hiểm nhất. 3.2. Nghiện ma túy Theo tổ chức y tế thế giới (WHO) thì nghiện ma tuý là tình trạng lệ thuộc về mặt tâm thần hoặc thể chất hoặc cả hai khi một người sử dụng ma tuý lặp đi lặp lại theo chu kỳ hoặc dùng kéo dài liên tục một thứ ma tuý và tình trạng lệ thuộc này làm thay đổi cách cư xử, bắt buộc đương sự luôn cảm thấy sự bức bách phải dùng ma tuý để có được những hiệu ứng ma tuý về mặt tâm thần của ma tuý và thoát khỏi sự khó chịu, vật vã do thiếu ma tuý.
Tình trạng lệ thuộc này có thể kèm theo hiện tượng quen ma tuý hoặc không, và một người có thể bị lệ thuộc vào nhiều lọai ma tuý. Theo tài liệu Đào tạo nhân viên tiếp cận cộng đồng của Dự án LIFE - GAP (do trung tâm Kiểm soát dịch bệnh của Hoa Kỳ - CCD cung cấp) đã đưa ra một số tiêu chí để xác định lệ thuộc ma tuý/ nghiện ma tuý là: a, Dung nạp. Người sử dụng ma tuý ngày càng quen với tác dụng của ma túy và cần phải tăng liều dùng để đạt được tác dụng như mong muốn. Một người ở giai đoạn dung nạp ma tuý thể hiện ít có phản ứng về liều dùng hơn người chưa có ở giai đoạn này. Mức độ dung nạp tối đa có thể được quan sát bằng sự lệ thuộc vào Heroin. Ví dụ, khi một người đã quá lệ thuộc vào heroin, họ có thể dùng liều lượng vượt quá mức độ người chưa dung nạp loại ma tuý này. b, Đói thuốc - Hội chứng đói thuốc: Theo dõi hội chứng này bao gồm những biểu hiện thay đổi về thể chất và tâm lý của người sử dụng ma túy. Nó xảy ra khi người họ giảm nhanh liều lượng quen dùng - Giải toả: Để tránh cảm giác khó chịu khi đói thuốc người đó phải dùng 01 liều. Hiện tượng này liên quan chặt chẽ đến hội chứng đói thuốc. c, Bắt buộc sử dụng: Một người lệ thuộc vào ma tuý bắt buộc phải sử dụng nó thường xuyên. Hiện tượng này có liên quan đến đói thuốc. d, Thu hẹp: Khi đã nghiện, người sử dụng sẽ sử dụng ma túy theo một cách nhất định. đ, Sở thích tập trung: dần dần trở thành ưu tiên lớn nhất trong cuộc sống của người sử dụng. Sở thích này ngày càng thu hẹp và xác định bằng việc tìm mọi cách để có ma tuý sử dụng (đồng thời tìm mọi cách để có tiền mua ma tuý). e, Tái nghiện: Một người ngưng sử dụng ma tuý trong vài tuần hoặc vài tháng nếu quay lại sử dụng sẽ có xu hướng tái sử dụng một cách nhanh chóng và hình thành lại sự lệ thuộc vào ma tuý.
CHƯƠNG II. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1. Vài nét về điều kiện tự nhiên, đặc điểm KT_VH_XH của địa bàn nghiên cứu Một ngày nắng tháng 5-1959, Bác Hồ kính yêu, vị cha già dân tộc đã tới thăm thị trấn nông trường Mộc Châu. 51 năm đã trôi qua, song những ấn tượng đẹp đẽ, thiêng liêng về thời khắc ấy vẫn khiến nhiều người không khỏi bồi hồi xúc động. Mộc Châu có khoảng hơn 139038 dân, với diện tích 2025,1 km2, mật độ dân số là 69 người/km2. Huyện có 2 thị trấn, thị trấn Mộc châu(nằm trên quốc lộ 6) và thị trấn nông trường Mộc châu (nằm trên quốc lộ 43), 27 xã. Phía bắc giáp huyện Phù Yên bởi dòng sông đà, phía tây bắc giáp 2 huyện Bắc Yên và Yên Châu, phía tây giáp nước CHDCND Lào, phía nam giáp tỉnh Thanh Hóa, phía đông nam giáp tỉnh Hòa Bình. Vào ngày 30/8-2/9 hàng năm huyện tổ chức
ngày hội văn hóa cho người H'Mông từ các tỉnh miền núi phía bắc đổ về thị trấn Mộc Châu. Ngày hội là dịp cho các đôi trai gái người H'Mông có cơ hội tìm hiểu về nhau. Mộc Châu được tỉnh Sơn La đánh giá là Huyện có nhiều chuyển biến tích cực, huyện được coi là vùng kinh tế động lực của tỉnh . Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước,Tỉnh Ủy, cùng với sự quyết tâm sáng tạo khai thác tiềm năng của mình và tận dụng có hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài huyện, Mộc Châu đã đạt được những thành tựu rất cơ bản về phát triển Kinh Tế - Xã Hội, An Ninh – Quốc Phòng: Tổng giá trị sản phẩm năm 2007 đạt 725 tỷ đồng chiếm 25% tổng GDP của toàn Tỉnh. Diện tích chè chiếm 65% và sản lượng chè chiếm trên 70% so với toàn Tỉnh. Số lượng đàn bò sữa và sản lượng sữa chiếm 100% toàn Tỉnh và nhiều các chỉ tiêu khác huyện Mộc Châu đều dẫn đầu. Sở dĩ huyện Mộc Châu đạt được kết quả như vậy, trong nhiều nguyên nhân thì việc đánh giá đúng điều kiện khách quan, chủ quan, tìm ra được giải pháp để xây dựng cơ cấu kinh tế hợp lý là một yếu tố có tính quyết định giúp cho Mộc Châu khai thác thác phát huy có hiệu quả các nguồn lực nội tại và bên ngoài từ đó mang lại sự phát triển Kinh tế - Xã hội ổn định cho Mộc Châu theo hướng Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa. “Ai đi Châu Mộc chiều sương ấy” Người ta vẫn nhớ về Mộc Châu với những đồi chè mướt xanh, những thảm cỏ xanh mơn mởn với những đàn bò sữa nhởn nhơ gặm cỏ, một Mộc Châu mộc mạc yên bình. Và ngay cái cảm giác phóng xe máy trên những cung đường hiểm trở, những dốc cua tay áo: dốc Cun, dốc Thung Khe, và không gian cứ trải dần ra trước mắt bạn, ngút ngàn và hun hút đã đủ làm bạn cảm xúc vô cùng!
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy Có thấy hồn lau nẻo bến bờ Có nhớ dáng người trên độc mộc Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa Thị trấn Mộc châu nằm ngay bên quốc lộ 6- nối liền thủ đô Hà Nội miền sơn khê Tây Bắc Dọc theo con đường đến nông trường bò sữa ngút ngàn hoa cải trắng, bò lan trên những sườn đồi thoai thoải rồi trải rộng đến tận chân trời tít tắp. Từ đường lớn nhìn sang, những cánh đồng như một mảng sơn vẽ những ô màu trắng bên khoảng xanh của cỏ cây và đỏ của đất. Thêm chút nữa sâu vào mảnh đất tốt tươi là rừng hoa hướng dương. Những đoá hoa cao quá đầu người, vươn mình trong nắng cuối chiều đã nhạt màu.Vạt hoa dã quỳ bên đường hôm nay đứng xen lẫn cùng hoa trạng nguyên, nở rực rỡ suốt dọc con đường. Những hàng rào hoa tự nhiên đan xen vàng cam và đỏ khiến con đường bồng bềnh trôi. Trong áng chiều đã dần ngả tím, cảnh chiều hôm ở Mộc Châu làm dâng lên một niềm riêng. Không khí trong lành mát lạnh với hương hoa cải ngai ngái, sương lãng đãng cuối chân trời xa. Tiếng chó sủa đâu đây trong ánh đèn điện le lói xa xa. Thung lũng sáng ánh trăng vằng vặc, soi tỏ những đồi chè mênh mang. Mộc Châu có độ cao hơn 1.000 m so với mực nước biển nên khí hậu ôn hoà. Không khí tại Mộc Châu là một trong những của hiếm có và quý giá nhất của vùng đất này. Khu cao nguyên mát mẻ vào mùa hè, se se lạnh mùa thu, lạnh cóng vào mùa đông và ấm áp khi xuân về. Bản người Vặt là một bản có lịch sử lâu đời nhất của tộc người Thái, cư dân trong bản vẫn lưu giữ được các yếu tố tộc người truyền thống như: nhà sàn và cách bài trí trong nhà, trang phục truyền thống; kinh tế ruộng nước và nương dãy, nghề dệt thổ cẩm và văn hóa ẩm thực. Trong nhiều sách báo du lịch viết Mộc Châu là nơi tập trung nhiều nhất tài nguyên du lịch của tỉnh Sơn La và vùng núi Tây Bắc- Bắc Bộ nhưng "trăm nghe không bằng một thấy", nhiều khách lữ hành có dịp ngang qua Mộc Châu một lần dù mùa hạ hay đông, ngày nắng trải vàng trên rừng mơ mùa xuân, hay ngày đông sương mù trắng núi... đều có ấn tượng đẹp với vùng đất cao nguyên này. Các thức ăn uống đều tươi ngon, rẻ; quà lưu niệm cũng khá sẵn: chè tuyết đặc biệt, bánh sữa Thảo Nguyên, các vật phẩm bằng thổ cẩm. Khoai môn Mán ngon; sữa chua ngon đến độ các bà các cô trước đó say xe lệt bệt không thiết món gì, nếm thử cốc sữa chua ai cũng muốn mua về làm quà... 2. Thực trạng nghiện hút ma túy ở huyện Mộc Châu
Trong bản đồ tác chiến của các lực lượng phòng chống ma túy Bộ Công an và Công an các tỉnh Tây Bắc, quốc lộ 6 luôn được đánh dấu đỏ. Đây là con đường nóng bỏng nhất Việt Nam - nơi hàng ngày hàng giờ diễn ra những cuộc đấu trí và nhiều khi cả những cuộc đấu súng nghẹt thở giữa một bên là những chiến sĩ Công an quả cảm, bên kia là những tên tội phạm ma túy manh động, liều lĩnh. Nếu như trước đây, ma túy chủ yếu được đưa từ Điện Biên, Hoà Bình thì gần đây, Mộc Châu trở thành điểm trung chuyển nóng nhất, với những vụ án ma túy bị phát hiện ngày càng gia tăng, tính chất ngày càng phức tạp, đặc biệt là số lượng ma túy bị bắt giữ cực lớn. Chỉ tính từ năm 2006 trở lại đây, trên tuyến quốc lộ 6, C17 Bộ Công an và Công an các tỉnh Tây Bắc đã điều tra, khám phá hơn 120 vụ án ma túy, bắt giữ 312 đối tượng; điều tra mở rộng, bóc gỡ hàng chục đường dây ma túy liên tỉnh, xuyên quốc gia; thu giữ một số lượng ma túy cực lớn, cùng nhiều vũ khí, tang vật phạm tội khác. Trung tá Phạm Văn Trực, - Phó phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma tuý - Công an tỉnh Sơn La vừa thoát chết trong một trận vây bắt, đấu súng ngay sát biên giới, đạn của lực lượng công an, bộ đội biên phòng với đạn của bọn tội phạm ma tuý quạt về phía nhau nhiều như mưa, chìa bàn tay mất ngón đang băng bó,ông kể: Nếu Sơn La là địa bàn ma tuý nóng nhất cả nước thì các huyện Mai Sơn, Mộc Châu, Thuận Châu, Sông Mã là địa bàn nóng nhất của tỉnh và "rốn lũ" nằm chính ở xã Lóng Luông và 4 xã biên giới gồm Lóng Sập, Chiềng Sơn, Chiềng Khừa, Xuân Nha của huyện Mộc Châu. Ông Trực phân trần, không chỉ lực lượng phòng, chống ma tuý của tỉnh mà cả của C17 và công an địa phương đều gặp khó khăn khi vây bắt các đối tượng buôn bán ma tuý ở đây. Chả đâu xa, cuối năm 2006 Công an Hải Dương và Công an Mộc Châu thi hành lệnh khám xét khẩn cấp nhà ở Sồng A Chồng (sinh năm 1985 ở bản Co Tang xã Lóng Luông) về hành vi mua bán vận chuyển trái phép chất ma tuý. Khi đang thực hiện lệnh khám thì Sồng A Sỉ, sinh năm 1966 là đối tượng có lệnh truy nã đặc biệt, đã huy động họ hàng, người thân dùng súng kíp bắn trả. Lực lượng công an đành phải bỏ dở cuộc vây bắt, rút ra ngoài để bảo toàn lực lượng và tránh đạn lạc cho đồng bào. Trở lại với xã Lóng Luông, Trưởng ban Công an xã Sồng A Thào báo cáo vắn tắt: Mặc dù không phải xã giáp biên, nhưng Lóng Luông là địa bàn vô cùng phức tạp về ma tuý. Hiện tại trên địa bàn xã có 299 đối tượng có liên quan tới ma tuý, gồm 157 đối tượng nghiện, 57 đối tượng có biểu hiện bán lẻ các chất ma tuý, 15 đối tượng đang có lệnh truy nã; 104 đối tượng đã và đang chấp hành án
phạt tù về tội buôn bán vận chuyển chất ma tuý và có 13 đối tượng mang án chung thân, 12 tử hình. Riêng năm 2006 lực lượng công an đã bắt giữ tại đây 117 vụ với 164 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma tuý, thu giữ 63,0271kg heroin; 4.076 viên hồng phiến và nhiều tang vật có liên quan đến ma tuý khác. Ông Thào cho biết: Các đối tượng buôn bán ma tuý chủ yếu hoạt động ở các bản Lũng Xá, Tà Dê, Lóng Luông, Co Tang, Co Chàm, Tân Lập, Săn Cài, Co Lóng. Con đường đưa ma tuý vào Việt Nam chủ yếu xuất phát từ bản Muống và bản Hội Hiềng (Lào). Người địa phương đem ma tuý từ bên kia biên giới về bằng đường mòn tại các bản Suối Thín, Pha Luông xã Chiềng Sơn, đường bản An xã Xuân Nha, khu vực Sân Bay, bản Pa Cốp xã Vân Hồ sau đó vào xã Lóng Luông. Từ Lóng Luông, các đối tượng tiếp tục trao đổi, mua bán, vận chuyển bằng đường mòn sang Pà Cò và Hang Kia (huyện Mai Châu, Hoà Bình) rồi sử dụng xe máy, xe khách , taxi... theo quốc lộ 6A về các tỉnh miền xuôi. Bí thư Đảng ủy xã Mùa A Chia cho biết: Từ khi xóa bỏ cây thuốc phiện, tình hình ma tuý ở đây vẫn diễn biến phức tạp, nhất là các tệ nạn nghiện hút, buôn bán không giảm, một số người già nghiện ma tuý còn lén lút tái trồng cây thuốc phiện vào các khu vực vùng sâu hẻo lánh để tránh việc kiểm tra phát hiện của các ngành chức năng. Bọn tội phạm lợi dụng địa hình rừng núi có nhiều đường đi lại, lợi dụng khu vực giáp ranh khó kiểm soát để mua bán ma tuý. Mặt khác chúng rất liều lĩnh, manh động, sử dụng cả vũ khí nóng, xe máy phân khối lớn, ô tô đắt tiền, điện thoại di động, máy bộ đàm để đối phó với sự kiểm tra, kiểm soát của cơ quan chức năng. Đặc biệt nguy hiểm là việc chúng lợi dụng mối quan hệ thân tộc họ hàng, dùng lợi nhuận cao của ma tuý để hô hào lôi kéo cả dòng họ, tập trung là phụ nữ, bà già, trẻ em đến bao vây cướp ma tuý, giải vây cho đối tượng bị bắt, hoặc ngăn cản, ném đinh và các chướng ngại vật khác ra đường để làm thủng lốp xe ôtô của công an. Những con số kinh hoàng