intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Thực trạng thiết kế và sử dụng đồ dùng dạy học địa lí trung học phổ thông từ rác thải trường học trên địa bàn thành phố Cần Thơ

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

31
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong bài viết này, nhóm tác giả sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu lí thuyết và thực tế để phân loại và xây dựng tiêu chí đánh giá đồ dùng dạy học (ĐDDH) Địa lí, tìm hiểu thực trạng sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa lí từ rác thải tại các trường trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn Quận Ninh Kiều và Bình Thủy của Thành phố Cần Thơ.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Thực trạng thiết kế và sử dụng đồ dùng dạy học địa lí trung học phổ thông từ rác thải trường học trên địa bàn thành phố Cần Thơ

  1. Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ XIX năm 2017 Kỷ yếu khoa học THỰC TRẠNG THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG ĐỒ DÙNG DẠY HỌC ĐỊA LÍ TRUNG HỌC PHỔ THÔNG TỪ RÁC THẢI TRƯỜNG HỌC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ CẦN THƠ Nguyễn Cao Cường*, Đỗ Lan Chi, Trần Thị Mỹ Linh Trường Đại học Cần Thơ *Tác giả liên hệ: cuongb1407289@student.ctu.edu.vn TÓM TẮT Trong bài viết này, nhóm tác giả sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu lí thuyết và thực tế để phân loại và xây dựng tiêu chí đánh giá đồ dùng dạy học (ĐDDH) Địa lí, tìm hiểu thực trạng sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa lí từ rác thải tại các trường trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn Quận Ninh Kiều và Bình Thủy của Thành phố Cần Thơ. Từ kết quả khảo sát, chúng tôi đề xuất các giải pháp sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa lí có hiệu quả để phục vụ trực tiếp cho công tác dạy và học. Việc sử dụng rác thải trong giáo dục để phục vụ cho giáo dục là một biện pháp thiết thực và hiệu quả, có thể giải quyết cùng lúc nhiều vấn đề bao gồm: đảm bảo môi trường học tập, đổi mới phương pháp học tập, đồng thời giáo dục môi trường cho giáo viên (GV) và học sinh (HS). Từ khóa: Đồ dùng dạy học Địa lí, thiết kế đồ dùng dạy học, rác thải, tái chế, Cần Thơ. CURRENT SITUATIONS TO DESIGNING AND USING HIGH SCHOOLS’ GEOGRAPHICAL TEACHING AIDS FROM SCHOOL WASTE IN CAN THO CITY Nguyen Cao Cuong*, Do Lan Chi, Tran Thi My Linh Can Tho Univercity *Corresponding authour: cuongb1407289@student.ctu.edu.vn ABSTRACT This paper has combined theoretical research and practical survey methods to classify and establish criteria evaluation for geographical teaching aids, at the same time find out the current situation of using and design geographical teaching aids at high school in Binh Thuy and Ninh Kieu District of Can Tho city. From the results of the survey, we propose solutions to using and design geographical teaching aids in teaching and learning more effective. The using of waste in education is a practical and effective measure that can address many of the same problems: ensuring a learning environment, environmental education for teachers and students. Keywords: Geographical teaching aids, Geography, Design teaching aids, waste, reduce, Can Tho. TỔNG QUAN bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đặt mục Hiện nay, rác thải đã trở thành vấn đề nan tiêu phát triển toàn diện năng lực cho người giải tại các nước đang phát triển. Ở Việt học. Điều đó đòi hỏi người dạy phải sáng tạo Nam, trung bình mỗi năm phát sinh 12 triệu hơn trong phương pháp, kĩ thuật dạy học và tấn rác thải tại các thành phố lớn (Hội bảo vệ sử dụng ĐDDH trở thành một biện pháp tối thiên nhiên và môi trường Việt Nam, 2015). ưu. ĐDDH không chỉ giúp GV truyền đạt Lượng rác thải phát sinh mỗi ngày ở nước ta kiến thức dễ dàng hơn mà còn hỗ trợ HS lĩnh chủ yếu là rác thải sinh hoạt, tuy nhiên, hội kiến thức một cách có hiệu quả, đặc biệt trường học cũng là nơi tập trung một lượng đối với môn Địa lí. rác thải rất lớn và hầu hết lượng rác này chưa Cần Thơ là đô thị trung tâm của Đồng bằng qua khâu phân loại và xử lí. Chính vì vậy, Sông Cửu Long, vì vậy thành phố này cũng nếu không sớm quan tâm tìm ra giải pháp tồn tại trong nó đầy đủ vấn đề nan giải của khắc phục tình trạng rác thải tại các trường một thành phố lớn ở nước đang phát triển, học thì hậu quả để lại sẽ rất lớn, dễ thấy nhất trong đó rác thải là vấn đề búc xúc hàng đầu. là ô nhiễm, mất vệ sinh, dịch bệnh,... Hiện tại (2015), toàn Thành phố Cần Thơ có Tại Việt Nam, việc thực hiện đổi mới căn 443 trường học với 232 975 HS, số lượng HS 242
  2. Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ XIX năm 2017 Kỷ yếu khoa học tăng qua các năm dẫn đến số lượng rác thải sát bằng phiếu hỏi và phỏng vấn trực tiếp 20 tăng, điều đó đã để lại nhiều ảnh hưởng đến GVvà 30 học sinh về tình hình và nhu cầu sử môi trường giáo dục theo chiều hướng tiêu dụng ĐDDH Địa lí tại 3 trường THPT trên cực (Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Cần địa bàn quận Bình Thủy và quận Ninh Kiều, Thơ, 2015). Bên cạnh đó, việc thiết kế các thành phố Cần Thơ. Kết quả này là cơ sở đưa ĐDDH Địa lí ngày càng phổ biển ở các ra các giải pháp cho việc thiết kế các bộ trường phổ thông nhưng hầu hết GV vẫn ĐDDH Địa lí THPT từ rác thải trường học. chưa tận dụng được nguồn rác thải từ trường Phương pháp toán thống kê: phần mềm học để tái chế phục vụ cho các giờ dạy của được sử dụng để phân tích số liệu thống kê mình. Chính vì vậy, việc phân loại, xử lí và về thực trạng sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa tái chế rác thải thành các ĐDDH Địa lí hữu lí tại các trường THPT trên địa bàn TPCT là ích, vừa tiết kiệm chi phí, vừa bảo vệ môi SPSS 20.0 với công cụ được sử dụng để phân trường, đồng thời giáo dục ý thức bảo vệ môi tích yếu là thống kê mô tả trường cho HS là việc làm rất cần thiết. (Analysis/Describtive). VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN Bài báo sử dụng các phương pháp nghiên Đồ dùng dạy học Địa lí và đồ dùng dạy học cứu chủ yếu như sau: Địa lí từ rác thải Phương pháp tổng hợp tài liệu: tài liệu lí ĐDDH Địa lí có thể hiểu là những phương thuyết về rác thải trường học cũng như tiện hoặc mô hình có tính chất tương tự với ĐDDH Địa lí được chúng tôi tổng hợp từ vật gốc hoặc về mặt chức năng, cấu trúc, kết nhiều nguồn đáng tin cậy như bài báo từ các quả được sử dụng trong quá trình dạy học tạp chí khoa học, luận án,… đây chính là cơ Địa lí (bản đồ, quả địa cầu, sơ đồ địa học, sở để tiến hành các khảo sát, điều tra tại các hình vẽ,…). trường THPT trên địa bàn Thành phố Cần ĐDDH Địa lí có thể phân thành nhiều loại Thơ. khác nhau, tuy nhiên, dựa vào khả năng thiết Phương pháp khảo sát, điều tra: đây là kế và tái chế, chúng tôi phân loại ĐDDH Địa phương pháp chính mang tính đặc trưng lí thành: trong bài báo này. Chúng tôi thực hiện khảo ĐDDH Địa lí Bản đồ Quả địa cầu Sơ đồ Biểu đồ Bộ sưu tập Mô hình tranh ảnh, poster Hình 1. Phân loại ĐDDH Địa lí Việc thiết kế ĐDDH Địa lí từ rác thải trường dung sách giáo khoa, kiến thức được thể hiện học không chỉ mang ý nghĩa thực hiện theo qua các ĐDDH phải chính xác và cập nhật xu hướng đổi mới của giáo dục hiện nay - được các thành tựu mới nhất của khoa học. chính là phát triển toàn diện năng lực, phẩm - Tính sư phạm: các ĐDDH không chỉ đảm chất người HS (thông qua việc sử dụng bảo giúp HS tiếp thu được các kiến thức, kĩ phương tiện trực quan trong dạy học hay xây năng, kĩ xảo của môn Địa lí mà còn giúp GV dựng các dự án thiết kế mô hình cho HS,...) truyền đạt kiến thức một cách dễ dàng. mà việc làm này còn mang ý nghĩa về môi - Tính thẩm mĩ: ĐDDH phải thiết kế đẹp trường rất lớn. mắt, đảm bảo tính thẩm mỹ cao, tỷ lệ đường Để thiết kế cũng như đánh giá ĐDDH Địa lí nét, hình khối, màu sắc, bố cục phải cân đối từ rác thải có hiệu quả hay không cần đảm hài hòa, rõ ràng. bảo các tiêu chí như sau: - Tính tiện dụng: ĐDDH đảm bảo tính nhỏ - Tính khoa học: các hiện tượng, quy luật, gọn, linh hoạt, không quá nặng, quá lớn về khái niệm Địa lí được thể hiện qua các kích thước để dễ dàng vận chuyển nhưng ĐDDH phải đúng với thực tế, bám sát nội cũng phải đủ lớn để HS ngồi ở hàng ghế cuối 243
  3. Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ XIX năm 2017 Kỷ yếu khoa học lớp có thể nhìn thấy trong quá trình sử dụng, Để đánh giá thực trạng sử dụng và thiết kế thường phải nhìn rõ ở khoảng cách 8m. ĐDDH Địa lí từ rác thải trường học tại 3 - Tính ứng dụng: ĐDDH có thể linh hoạt sử trường THPT trên địa bàn Thành phố Cần dụng nhiều phương pháp dạy học cũng như Thơ, chúng tôi đã khảo sát, phỏng vấn các nội khả năng ứng dụng cho nhiều bài học, nhiều dung chủ yếu gồm: tình hình sử dụng ĐDDH mảng kiến thức. Địa lí tại các trường và tình hình thiết kế - Tính kinh tế: ĐDDH được thiết kế bằng ĐDDH Địa lí từ rác thải. việc tận dụng triệt để các loại rác thải có khả Khi khảo sát 30 HS từ 3 trường THPT, nhóm năng tái chế nhằm tiết kiệm chi phí nhưng tác giả nhận thấy rằng việc GV sử dụng vẫn đảm bảo hơn so với mua vật liệu mới về ĐDDH Địa lí còn chưa phổ biến. Cụ thể, qua độ bền, độ thẩm mỹ,… và chi phí bảo quản Bảng 1 cho thấy GV thường xuyên sử dụng thấp. ĐDDH Địa lí chỉ chiếm 43,4% trên tổng số Thực trạng sử dụng và thiết kế đồ dùng GV được khảo sát, số GV còn lại chỉ thỉnh dạy học Địa lí từ rác thải trường học tại thoảng sử dụng, chiếm hơn 50% trên tổng số các trường trung học phổ thông GV. Bảng 1. Mức độ GV sử dụng ĐDDH Địa lí ở trường THPT (đơn vị: %) Thường Rất Mức độ Không Rất ít Thỉnh thoảng Tổng xuyên thường xuyên Tỉ lệ GV (%) 0 3,3 53,3 26,7 16,7 100,0 Nguồn: Kết quả khảo sát thực tế tháng 8/2016, n=30 Các loại đồ dùng GV thường sử dụng đó là TPHT trên địa bàn Cần Thơ, nhằm tăng hiệu hình ảnh, bản đồ, quả địa cầu. Tuy nhiên, khi quả của quá trình dạy và học bộ môn Địa lí, đến khảo sát tại các trường nhóm tác giả nhận nhưng vẫn đảm bảo tính kinh tế, bên cạnh vấn thấy ở hầu hết các trường đều chưa có phòng đề nâng cao hiệu quả dạy học thì tiết kiệm tối Địa lí, phòng trưng bày tranh ảnh hay lưu trữ đa chi phí là một yếu tố quan trọng, được đặt các phương tiện dạy học Địa lí. Thêm vào đó, lên hàng đầu. rất ít trong số GV được khảo sát trả lời rằng Việc sử dụng ĐDDH Địa lí là chuyện phổ có sử dụng các mô hình 3D, nguyên nhân là biến nhưng phần lớn GV sử dụng đồ dùng do mô hình như thế khó thiết kế và không có sẵn có chứ chưa thiết kế ra đồ dùng phù hợp thời gian thực hiện, đồng thời hiệu quả kinh tế với nội dung và phương pháp dạy học cá không cao nếu so với ngày công lao động thực nhân. Qua cuộc khảo sát cho thấy rằng, chỉ tế. Qua khảo sát nhu cầu sử dụng của GV và có 10% GV thường xuyên tự thiết kế ĐDDH thực tế cơ sở vật chất tại trường học, nhóm tác Địa lí, trong đó phổ biến các loại đồ dùng giả nhìn thấy tầm quan trọng của việc thiết kế, như tranh ảnh, sơ đồ nhánh, sơ đồ tư duy bài bổ sung thêm các ĐDDH Địa lí tại trường học, bản đồ,… Bảng 2. Mức độ GV thiết kế ĐDDH Địa lí (đơn vị: %) Rất Thường Mức độ Không Rất ít Thỉnh thoảng thường Tổng xuyên xuyên Tỉ lệ GV (%) 15 20 45 10 10 100,0 Nguồn: Kết quả khảo sát thực tế tháng 9/2016, n=20 Bảng 3. Mức độ GV thiết kế ĐDDH Địa lí từ rác thải trường học (đơn vị: %) Thường Rất thường Mức độ Không Rất ít Thỉnh thoảng Tổng xuyên xuyên Tỉ lệ GV (%) 40,0 5,0 45,0 10,0 0 100,0 Nguồn: Kết quả khảo sát thực tế tháng 9/2016, n=20 Theo đánh giá, có nhiều loại rác thải trường chế. Có đến 40% GV hoàn toàn không thiết học, đặc biệt là rác thải vô cơ có khả năng tái kế ĐDDH từ rác thác trường học, 50% GV chế cao, có thể tận dụng để thiết kế ĐDDH thỉnh thoảng thiết kế, tuy nhiên, có 10% GV Địa lí. Nhưng trên thực tế, việc thiết kế thường xuyên tái chế rác thải trường học để ĐDDH Địa lí từ rác thải trường học còn hạn thiết kế ĐDDH, tuy là con số nhỏ nhưng vẫn 244
  4. Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ XIX năm 2017 Kỷ yếu khoa học là dấu hiệu đáng mừng. học giúp BVMT, tiết kiệm chi phí, tạo sự Khảo sát cũng cho thấy rằng có đến 80% GV hứng thú cho HS, đồng thời phát triển năng đồng ý với việc sử dụng ĐDDH Địa lí từ rác lực giảng dạy của GV và năng lực tư duy của thải trường học có hiệu quả tốt hơn. Cụ thể, HS, bên cạnh đó còn góp phần giáo dục ý việc sử dụng ĐDDH Địa lí từ rác thải trường thức cho HS. Bảng 4. Mức độ đồng ý việc sử dụng ĐDDH Địa lí từ rác thải có hiệu quả (đơn vị:%) Mức độ Tỷ lệ HS (%) Hoàn toàn đồng ý 35,0 Đồng ý 45,0 Không có ý kiến 15,0 Không đồng ý 0 Hoàn toàn không đồng ý 5,0 Tổng 100,0 Nguồn: Kết quả khảo sát thực tế tháng 9/2016, n=20 Tuy phần lớn GV đồng tình với hiệu quả của không đảm bảo tính khoa học. việc sử dụng ĐDDH Địa lí từ rác thải trường Đề xuất một số biện pháp sử dụng và thiết học nhưng chỉ có 10% GV thường xuyên tái kế ĐDDH Địa lí từ rác thải trường học ở chế rác thải để thiết kế ĐDDH Địa lí. Qua các trường THPT trên địa bàn Thành phố cuộc phỏng vấn với các GV tại các trường, Cần Thơ nhóm tác giả đã tìm hiểu một số nguyên nhân Từ kết quả phân tích thực trạng và tham khảo gây khó khăn cho việc thiết kế ĐDDH Địa lí kinh nghiệm thiết kế ĐDDH ở một số quốc từ rác thải trường học: gia trên thế giới, chúng tôi đề xuất một số - Tốn thời gian để lên ý tưởng và thiết kế biện pháp sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa lí ĐDDH Địa lí từ rác thải. từ rác thải tại các trường THPT trên địa bàn - Thời gian cho mỗi tiết học chỉ có 45 phút, Thành phố Cần Thơ như sau: lượng kiến thức cần truyền tải cho HS lại Phân loại rác thải nhiều. Nếu kĩ thuật sử dụng ĐDDH không tốt Các trường học có thể tổ chức cho HS phân sẽ ảnh hưởng chất lượng của quá trình dạy loại rác thải ngay khi bỏ rác bằng nhiều hình học. thức: tổ chức các dự án thu gom, phân loại - Năng khiếu làm ĐDDH của GV còn hạn rác thải tại các trường học, bố trí các thùng chế. rác theo loại và có hướng xử lí phù hợp đối - Tính sáng tạo và tính thẩm mĩ trong việc với từng loại rác thải. làm ĐDDH của GV chưa cao, đặc biệt là tận Đối với rác thải vô cơ, nhà trường có thể thu dụng những rác thải để thiết kế ĐDDH còn gom và sử dụng làm các ĐDDH khi cần hạn chế. thiết. Tổ chức các dự án, các cuộc thi nghiên - Tài liệu hướng dẫn thiết kế ĐDDH chưa cứu, thiết kế ĐDDH từ rác thải, cùng với đó nhiều. là việc mở rộng sang nhiều môn học khác ở - Nhà trường chưa tạo điều kiện, chưa trường phổ thông như Văn học, Lịch sử, Vật khuyến khích GV và HS thiết kế các ĐDDH. lí, Hóa học,… cùng nhiều loại rác thải khác - Gặp khó khăn trong việc phân loại, thu gom để tăng hiệu quả của việc tận dụng rác thải và xử lí rác thải: hệ thống thùng rác phân loại trong trường học, biến rác thải thành công cụ tại trường học chưa phổ biến. truyền tải tri thức. - Ngoài ra, quan điểm dạy học truyền thống Nâng cao nhận thức của GV (GV làm trung tâm) làm hạn chế việc sử dụng GVcần chú trọng và chủ động hơn trong việc các phương pháp dạy học hiện đại, cũng như lồng ghép và giảng dạy môn Địa lí bằng sử dụng ĐDDH và tổ chức thực hiện các dự ĐDDH cho các em HS. Đồng thời người GV án tích hợp về tái chế rác thải cho HS thực cần nhận thức được về vai trò và ý nghĩa của hiện. Đa số GV coi nhẹ việc sử dụng ĐDDH việc sử dụng ĐDDH trong giảng dạy môn và nguyên tắc trực quan trong giờ lên lớp. Địa lí tại trường THPT. Trong giờ dạy Địa lí hầu như không có các bản đồ cần thiết, một số khác chỉ vẽ sơ đồ trên bảng, rất mất thời gian và điều quan trọng là 245
  5. Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ XIX năm 2017 Kỷ yếu khoa học Người GV cần rèn luyện nâng cao ý thức tự Tổ chức các buổi tập huấn, đào tạo, hướng học, tự tìm tòi, khám phá, sáng tạo để có dẫn và chia sẻ kinh nghiệm về thiết kế và nhiều ý tưởng thiết kế ĐDDH. Bên cạnh đó, sử dụng ĐDDH Địa lí từ rác thải cho GV GV là người đồng hành và hướng dẫn cho và HS HS rèn luyện các kĩ năng học tập bằng Các trường THPT cần tổ chức và phổ biến ĐDDH cho HS ngay từ khi bắt đầu học tập rộng rãi các chương trình, các buổi hội thảo môn Địa lí, vừa giúp HS tích lũy dần vốn hướng dẫn thiết kế và sử dụng ĐDDH từ rác kiến thức, kĩ năng và tạo thuận lợi cho việc thải trường học… Đối với tổ bộ môn Địa lí thực hiện phương thức đổi mới giáo dục: của trường THPT cũng cần thường xuyên tạo Phát triển toàn diện năng lực, phẩm chất của điều kiện để HS có thể tham gia vào các dự HS hiện nay. án môi trường, các cuộc thi thiết kế và sử Các trường THPT cần xây dựng các phòng dụng ĐDDH Địa lí từ rác thải trường học… Địa lí hoặc các phòng chứa thiết bị và ĐDDH Bản thân HS cũng cần tích cực và chủ động nhằm tạo không gian cho GV, HS thiết kế trong việc tìm tòi, sáng tạo ra các loại đồ các ĐDDH và lưu trữ phục vụ dạy và học. dùng phục vụ việc học tập, nâng cao ý thức, Cách giáo dục lí thuyết hàn lâm đã không trách nhiệm của bản thân đối với môi trường còn phù hợp với sự đổi mới của nền giáo dục trường học. Đóng góp vào quá trình làm hiện tại. Phương pháp giáo dục mới đòi hỏi trong sạch môi trường, cùng với đó là nâng sự trải nghiệm và tính thực tiễn cao hơn, cao hiệu quả của quá trình đổi mới giáo dục chính vì vậy GV phải giáo dục HS thông qua các hành động của chính mình và tất cả hoạt KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ động đó điều hướng tới mục tiêu "Giảm thiểu Việc sử dụng và thiết kế ĐDDH Địa lí tại các – Tái sử dụng – Tái chế ". Hành động đơn trường học trên địa bàn Thành phố Cần Thơ giản và cụ thể nhất là dùng chính rác thải tuy không mới nhưng việc tận dụng những trường học để thiết kế thành những công cụ thứ tưởng như bỏ đi để làm thành những vật truyền tải tri thức cho các em. Việc thiết kế có ích phục vụ cho giáo dục vẫn còn khá mới này đòi hỏi sự sáng tạo cũng như tâm huyết và chưa được phổ biến rộng rãi. ĐDDH Địa của cả GVlẫn HS, tuy mất nhiều thời gian để lí từ rác thải không chỉ là một phương tiện hỗ tạo ra sản phẩm nhưng nó giúp nhà trường trợ quá trình GV truyền đạt kiến thức, mà đó tiết kiệm được rất nhiều chi phí, ý nghĩa hơn còn là một phương pháp giáo dục thực tiễn cả là giáo dục được ý thức bảo vệ môi trường hiệu quả nhất cho HS. cho HS. TÀI LIỆU THAM KHẢO HỘI BẢO VỆ THIÊN NHIÊN VÀ MÔI TRƯỜNG VIỆT NAM (2015), Thực trạng rác thải thải tại Việt Nam. NGUYỄN TRỌNG PHÚC (2000). Phương tiện, thiết bị kĩ thuật trong dạy học Địa lí. Hà Nội SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ CẦN THƠ (2015), Báo cáo tổng kết năm học 2014-2015 và phương hướng nhiệm vụ năm học 2015-2016. Cần Thơ LÊ THÔNG (Tổng chủ biên) và tgk (2015). Sách giáo khoa Địa lí 12 cơ bản. Hà Nội NGUYỄN ĐỨC VŨ, PHẠM THỊ SEN (2004). Đổi mới phương pháp dạy học Địa lí ở THPT. Hà Nội NEW YORK STATE DEPARTMENT OF ENVIRONMENTAL CONSERVATION (NYSDEC) (2012): A School Waste Reduction, Reuse, Recycling, Composting & Buy Recycled Resource Book. New York. 246
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
8=>2