tiếng sóng bủa ghềnh: phần 2

M ẹ S uốt đã lái đò chở bộ đội, thưcmg binh, đạn dược qua sông Nhật<br /> <br /> Lệ dưới mưa bom bão đạn.<br /> <br /> máy bay Mỹ ở tẩm cao là bộ đội tên lửa, tầm trung có các đơn vị pháo<br /> cao xạ, phần còn lại là của dân quân tự vệ chúng tôi. Mỗi lần vào đáy<br /> giặc lái cố lẩn trốn tên lửa bằng cách bay thấp, nhưng chúng có ngờ<br /> đáu đang lọt vào tẩm ngắm thấp của súng trường, trung, tiểu liên...<br /> Muốn tiêu diệt kẻ thù ta phải chờ đúng lúc chúng bổ nhào ném bom<br /> Tiếng sóng bùa ghénh 2 2 1<br /> <br /> Bức ảnh 0 du kích nhỏ<br /> của nhà nhiếp ảnh Phan Thoan.<br /> <br /> mà nhắm thẳng vào đầu chúng nhả đạn. Có thằng giặc cắm đầu thẳng<br /> xuống ruộng; có thằng cố lết ra biển, nhưng còn sức đâu mà lết, thế<br /> là đành bung dù nhảy ra. Chị em chúng tôi ào lên bắt sống bọn lái...<br /> Cách nói của hai cô gái thật mộc mạc, không phô trương nhưng<br /> làm cho người nghe càng cảm phục. Các cô gái, chàng trai của chúng<br /> ta là vậy đó, không sao kể hết những tấm gương tuyệt vời trong chiến<br /> đấu chống xâm lược Mỹ. Tôi thám nghĩ, Đảng cần có một chính sách<br /> cụ thể, thích hỢp để phát huy hơn nữa vai trò của phụ nữ, xứng với<br /> tầm vóc và công lao của chị em. Ý nghĩ này luôn luôn thôi thúc tôi...<br /> Một lẩn sang họp với chị Mười Thập và Đảng Đoàn Trung ương Hội,<br /> tôi nêu lên những điểu ấp ủ trên. Các chị hết sức hoan nghênh và mỗi<br /> người bổ sung những ý kiến tầm đắc nhất của mình. Sau đó chúng tôi<br /> báo cáo với Đảng những vẫn đề tập hỢp đưỢc. Sự phản hồi đến rất<br /> nhanh, chỉ hai tuần sau, Ban Tổ chức Trung ương triệu tập cuộc họp<br /> Ban Phụ vận với lực lượng nòng cốt là Đảng Đoàn phụ nữ và một số<br /> 222 HỔI ức NGỔ THỊ HUỆ<br /> <br /> chị chuyên trách các ngành như chị Trương Thị Mỹ (Công đoàn), chị<br /> Hà Quế (Phó Ban Kiểm tra Trung ương), chị Ngọc Khanh (Thanh<br /> niên), chị Chán Phương (Thứ trưởng Bộ Thương binh Xã hội), chị<br /> Diệu Muội (Thứ trưởng Bộ Nội thương), chị Mai (Bộ Công nghiệp<br /> nhẹ), chị Cẩn, chị Minh Nhã, chị Mười và tôi. Cuộc họp bàn kế hoạch<br /> tiến hành khảo sát cán bộ nữ ở các ngành, các Bộ để nắm lại số cán bộ<br /> nữ vừa có nhiểu cống hiến vừa có khả năng phát triển toàn diện, đồng<br /> thời nghiên cứu cách cấu tạo đội ngũ cán bộ nữ thuộc các cấp bộ<br /> Đảng ở địa phương. Chúng tôi phối hợp với các ngành, các cấp phát<br /> hiện để bạt cán bộ nữ vào các cương vị lãnh đạo đúng với trình độ<br /> khả năng chị em. Kết quả sau gần hai tháng, Ban Phụ vận Trung ương<br /> đã làm xong việc khảo sát tình hình và soạn thảo Nghị quyết trình<br /> Ban Bí thơ. Đến ngày 10 tháng 01 năm 1967, Ban Bí thơ Trung ương<br /> Đảng cho ra đời Nghị quyết 152, 153 về chính sách cán bộ nữ. Tiếp<br /> theo ngày 8 tháng 3 cùng năm, Hội đồng Chính phủ ra Nghị quyết 31<br /> nhằm quán triệt công tác Phụ vận và phát huy vai trò nữ trong các cấp<br /> ủy và chính quyển. Ba Nghị quyết nói trên ra đời đúng lúc, nâng thêm<br /> niềm tin, phấn khởi trong toàn thể chị em. Bác Hổ rất vui, Bác chỉ<br /> đạo Ban Tổ chức Trung ương và các Đảng Đoàn đẩy mạnh hơn nữa<br /> việc đề bạt, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chị em; các địa phương chú<br /> trọng tăng tỷ lệ nữ lên 25% khi cấu tạo trong cấp ủy Đảng... Với tinh<br /> thần phấn chấn, chị em ra sức công tác, học tập, vươn lên gánh vác<br /> trách nhiệm thay chổng con trong mọi lãnh vực hoạt động để nam<br /> giới yên lòng lên đường đánh Mỹ. Trong những năm tháng này, gẩn<br /> như toàn lực phụ nữ được động viên. Chị em trung niên vừa sản xuất<br /> vừa lo việc nhà, việc làng, việc nước. Nữ thanh niên đánh giặc giỏi mà<br /> sản xuất cũng rất hăng. Các mẹ dù có tuổi cũng ra sức đảm đương,<br /> chăm lo việc nuôi dạy đàn cháu ngây thơ để bố mẹ chúng yên tâm lo<br /> tròn việc nước. Được như vậy vì trong sâu thẳm tâm can, mỗi chị em<br /> có một lực đẩy của tinh thần vì miển Nam ruột thịt, của trách nhiệm<br /> của hậu phương lớn với tuyến đầu chống Mỹ. Tôi thật hởi lòng hởi dạ<br /> vì ý tưởng và mong muốn của chị em chúng tôi trong Ban Phụ vận,<br /> Đảng đoàn Phụ nữ Trung ương đã thành hiện thực.<br /> Tiếng sóng bủa ghénh 2 2 3<br /> <br /> Với các cháu học sinh miền Nam<br /> Ngoài công việc đang làm; Vụ II chúng tôi còn được giao nhiệm vụ<br /> quản lý cán bộ trung cao cấp và phối hỢp cùng Bộ Giáo dục chăm lo<br /> việc học hành cho các cháu học sinh miền Nam. Lúc này hai con gái<br /> tôi là Hòa và Bình được chuyển sang học trường Nguyễn Văn Trỗi.<br /> Tôi rát mừng vì trường của quân đội có nể nếp, quy củ, các thầy cô<br /> giáo luôn theo sát giúp đỡ để chuẩn bị cho các cháu đủ sức bước vào<br /> cấp ba một cách vững vàng. Lúc bấy giờ trường Nguyễn Văn Trỗi<br /> cũng sơ tán vể tỉnh Sơn Tầy (xã Trung Hà). Mỗi lẩn lên thăm con tôi<br /> phải đi hai nơi, tuy có cực một chút nhưng để bù đắp cho các con vì<br /> phải xa cha từ nhỏ, tôi không nề hà gì cả. Vì công việc bề bộn và đòi<br /> hỏi phải khẩn trương nên đôi ba tuần tôi mới đi thăm các con một lần.<br /> Cuối năm 1967, tin từ Khu học xá Nam Ninh báo vể, giữa các cháu<br /> học sinh Liên khu 5 và Nam bộ thường xảy ra ẩu đả khiến nhà trường<br /> luôn bất ổn. Mặc dù Ban giám hiệu hết sức cố gắng nhưng vẫn còn<br /> nhiều khó khăn. Tôi để xuất với Ban Tổ chức, anh Sáu Thọ đồng ý, vì<br /> để tình trạng này kéo dài ảnh hưởng đến việc học tập của các cháu.<br /> Tôi thu xếp đi ngay bằng ô tô, cùng đi có đồng chí Diệp Bế công tác ở<br /> Bộ Giáo dục. Chúng tôi đi liên tục hai ngày mới đến Nam Ninh. Sau<br /> khi nghe Ban giám hiệu báo cáo qua tình hình, chúng tôi cùng nhau<br /> bàn biện pháp giải quyết. Nghe các anh chị tâm sự tôi mới hiểu hết và<br /> càng quý trọng tấm lòng cũng như công sức của các anh chị như ông<br /> bà, cha mẹ ruột chăm lo cho con cháu.<br /> Bà Năm Ninh nhìn tôi chậm rãi nói:<br /> - ở lứa tuổi 15, 16 này khó bảo lắm chị ạ! Chúng tôi đã làm hết<br /> cách cương, nhu đủ cả mà kết quả thì như nước đổ lá môn.<br /> Tôi nói:<br /> - Dầu sao thi phải tìm rõ nguyên nhân mới giải quyết tận gốc đưỢc.<br /> Bà Năm Ninh nói tiếp:<br /> - Có gì đâu, chị ơi, ban đầu thì nhại nhau, trêu chọc nhau về cách<br /> phát âm, sau thành mâu thuẫn, đả kích nhau dẫn đến ẩu đả, gầy<br /> thương tích cho nhau.<br /> 224<br /> <br /> HÓI ức NGÔ THỊ HUỆ<br /> <br /> Anh Cẩm nói:<br /> - Khổ lắm, nhiều cháu mới bây lớn mà đã có tư tưởng công thần,<br /> dựa vào thành tích của cha mẹ mình đang chiến đấu ở miển Nam, nên<br /> tự do muốn làm gì thì làm...<br /> Giữa lúc chúng tôi đang trao đổi, thì bên ngoài lại có tiếng cãi<br /> vã, vài em nói năng dung tục, đang sừng sộ muốn đánh nhau. Anh<br /> Cầm phải chạy đến cản ngăn, chúng mới chịu yên. Thấy tình hình<br /> này, tôi nói:<br /> - Để nghị các anh chị cho tập trung các cháu vào hội trường, chúng<br /> ta phải gặp gỡ và trao đổi với các cháu thôi.<br /> Sau khi các cháu ổn định chỗ ngổi, tôi được anh Cẩm giới thiệu<br /> lên nói chuyện. Nhìn những mái đầu xanh non trẻ ngồi nghiêm trang<br /> bên dưới, tấm lòng của người mẹ trong tôi trào dâng những thương<br /> cảm trước tình cảnh các cháu, tuổi đời thơ dại của các cháu đã phải<br /> chịu cảnh thoát ly gia đình, xa cha mẹ và những người thần để về đây<br /> học tập và rèn luyện. Chắc hẳn trong số các cháu ở đây cũng đã có cha<br /> hoặc mẹ hy sinh ở chiến trường.<br /> Cố giấu sự xúc động cảm tính ấy, tôi bắt đẩu nói chuyện với các<br /> cháu:<br /> - Dì Bảy đã nghe tất cả sự việc về các cháu ở đây. Mấy chú mấy<br /> bác ở nhà rất buồn vì sự mất đoàn kết của các cháu. Ban giám hiệu<br /> là những đồng chí lão thành cách mạng: Bà Nguyễn An Ninh (Năm<br /> Ninh), giáo sư Lê Văn Cẩm, bà Phan Lương Nga luôn tận tụy, hết lòng<br /> yêu thương, chăm lo việc học tập và cuộc sống các cháu, sao các cháu<br /> không biết nghĩ tới công lao của các vị ấy mà làm những việc không<br /> hay, cãi vã, ẩu đả nhau.<br /> Tôi ngưng một chút, đưa mắt nhìn sự phản ứng của các học sinh,<br /> nhưng chúng không có thái độ gì. Đa số ngổi im lắng nghe. Tôi hỏi:<br /> - Các cháu biết rõ đây là trường gì rồi chứ?<br /> Một cháu đứng dậy:<br /> - Dạ, đây là khu học xá Nam Ninh.<br /> - Vậy đối tưỢng nào mới được học ở đầy?<br /> Tiéng sóng bủa ghénh 2 2 5<br /> <br />