Tiếp nhận Anna Seghers ở miền Bắc Việt Nam trong giai đoạn 1954-1975

Chia sẻ: Bình Hòa Nguyễn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết dựa trên lý thuyết tiếp nhận văn học kết hợp với phương pháp lịch sử để đưa ra những giải thích, nhận định về sự tiếp nhận Anna Seghers ở miền bắc Việt Nam giai đoạn 1954-1975.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiếp nhận Anna Seghers ở miền Bắc Việt Nam trong giai đoạn 1954-1975

Hu nh Th Mai Trinh ih n Email: trinhhtm@vhu.edu.vn Ngày nh n: 23/09/2020; Ngày duy Tóm t t Nghiên c u này d a trên lý thuy t ti p nh ck th pv ch s ng gi i thích, nh nh v s ti p nh n Anna Seghers mi n B c Vi t Nam n 1954- t và nh ng nhi u nh t trong th k XX i di n l n nh cv tài ch ng phát xít. Tác ph m c c d ch nhi c trên th gi i, Vi t Nam giai n l ch s c bi t 1954-1975, c ti p nh n ch mi n B c và t p trung trong vài y u c d ch thu t. Seghers th hi n tinh th u tranh và tinh th n h u ngh qu c t trong s nghi nghi p chính tr . S th hi t phù h p v i hoàn c u tranh b o v c th i b y gi mi n B c. T khóa: Anna Seghers, Anna Seghers Vi t Nam, ti p nh c. Receiving Anna Seghers in the Northern of Vietnam from 1954 to 1975 Abstract This research is based on the theory of receiving literature combined with historical method to give explanations and comments about reception Anna Seghers in Northern of Vietnam in 1954-1975 period. She was an writer in exil who is considered to be the best and the most influential writer in German literature on anti-fascism in the twentieth century. Her works were translated into many languages in the world, including Vietnam. In special 1954 - 1975 period of Vietnamese history, this popular German writer was welcomed in the North only for a few years, mainly translated literature field. Anna Seghers expressed a struggling spirit and international friendship in her literature and political career. This expression was completely suitable to a struggling situation to protect the country at that time in the Northern of Vietnam. Keywords: Anna Seghers, Anna Seghers in Vietnam, receiving German literature. M u trong l ch s phát tri n c a mình. Các ch Th k XX, nhân lo i tr i qua hai cu c v chi n tranh gi v trí quan tr ng trên chi n tranh kh ng khi p nh t, tàn kh c nh t gi i h u nh t n m ngoài nh ng bi ng ng
. Nhi u c có s th hi n khác Anna Seghers sinh ngày 19 tháng 11 nhau khi ng ph n Mainz v i tên khai sinh là Netty ng l i các cu c chi n tranh c bi t, Reiling và m ch ng phát xít tr thành ch l n, xuyên c g c Do Thái. su t nhi u th p niên c a th k XX. Nh ng c các chuyên ngành v L ch tên tu i n i ti ng n i dung ch ng phát xít s , L ch s ngh thu t, và Hán h c Köln này có th k o v lu n án Apitz, Bertolt Brecht, Johannes Robert ti Heidelberg v tài i Do Ph n l n sáng o Do Thái trong tác ph m c a tác c c d ch và gi i Rembrandt (Jude und Judentum im Werk thi u Vi t Nam t n t hôn nay. cùng m t nhà xã h i h i Hungary tên n 1954-1975, Vi t Nam chia là László Radványi i tên là làm hai mi n v i hai ch chính tr khác Johann Lorenz Schmidt. H có hai con, m t nhau và ti p nh c c ngoài vào trai, m t gái và s ng c ta u ng c a hai th ch 1933 m quy chính tr này. Sáng tác c c châu d ch mi n B c Vi c bi t là Âu. nh ng tác ph m làm nên tên tu i c a bà Nh u tay c Cây th p t th b y ng Minh, T o tên Seghers, t sau tác ph m Die Gefährten Trang d ch, 1959), t p ký s T ong ng (Nh ib ng hành y Minh, T o Trang d ch, 1962), Nh i Anna Seghers, và v sau dùng luôn tên ch t còn tr mãi (Bùi Hi n, Nguy , g i này. ch, 1963)... Sáng tác c a Khái Vinh trong bài vi c các nhà nghiên c u v xuôi C ng hòa Dân ch c (th i k u c Bính, Ng c xây d ng ch i thi u v C u, Tr Ngo quan tâm, nh ng thành t c t nh c bi t nh ng v c a th i s c a th k XX cùng v i l th n tranh th gi i, Chi n tranh xu t thân t t ng l l nh, Chi n tranh xâm c, hay tinh th n h u ngh qu c t trong các bài vi t phù h p và Anna Seghers vinh d v i hoàn c nh c mi n B c Vi t này. H là l ý a theo nh nv i c d ch và gi i thi u mi n cách m ng c a giai c p vô s n và t Nam Vi t Nam th i b y gi , nh ng ti thành nh ng chi t ti p nh n bà không phù h p bên kia chi n tr c xã h i ch (Khái Vinh, tuy n. 1979: 20). 1. Nh ng thu n l i trong vi c ti p Seghers ng C ng s c nh n Anna Seghers Vi t Nam (KPD) p Anna Seghers: n ng s n Kh n cách m ng (Bundes proletarisch revolutionärer
Schriftsteller). Trong th i gian s ng c uc ch ngoài, bà tham gia tích c c các t p chí c a th ba, là nh ng b t l i c a bà trong b i Neue Deutsche c nh chính tr i c. Tuy s Blätter, Monatsschrift für Literatur und truy lùng và b c t i Do Thái ch r m Kritik, Schutzverband Deutscher r t khi Th chi n th hai b Schriftsteller. T ng chính sách dân t c h p hòi c c Qu c ch y u c t thúc Chi n tranh th gi i l n th n cu c s ng hai, bà m i quay v c và s ng n Anna Seghers n cu i. Anna Segher c Versuch über Entwicklung und Werke1, tác nhi u nhà nghiên c gi Kurt có vi Tác ph m c a Anna có Reich- Seghers b chính quy n Qu c xã x p vào t c yêu thích (Reich-Ranicki và Voss, m 2002; Th ng d ch, th i v nh 2012). chu ng mà t p chí Börsenblatt für den c và châu Âu nh deutschen Buchhandel ra ngày 16 tháng 5 trong cu c chi n tranh th gi i l n th hai t sách ch n 2 c g i nh c n b i hình nh nh ng tr i (Kurt, 1980: 72). t p trung, s truy lùng, gi ib Anna Seghers di trú qua nhi ng t, n di t ch ng và nh ng tr i t p trung trên toàn châu v i tinh th n c a m i c p ti n. Bà làm Plaszow, Gross Rosen, Buchenwald, vi c tích c c các t p chí c c Dachau, Sachsenhausen là nh ng n i ám i v i Anna nh kh ng khi p mà l ch s còn ghi chép. Seghers, ch t li u th c t t cu Nh n th y s vo l i trong sáng tác c a bà, rõ nh t t vi c h p lý, b i vì h hi u là trong Transit (V n chuy n), th hi n cu c r ng h là nh i di n chân chính c a ch y tr n c Pháp qua c dân ch ch ng phát xít Mexico. Reich-Ranicki nh nh v Ng c Bính, 1995: 14). Transit t m t cu n sách v u ki n c c nh i ch y tr n, nh i th i Qu c xã không thu n l i cho sinh Mác-xây, nh i không có h chi u, ho . H áp d u tr c p h chi u m i và c n có visa trong t t c v du l ch -Ranicki và Voss, 2002; Th làm cho tình hình xã h i ng t ng t và các ng d ch, 2012: 106). ti p t c sáng tác trong Tác ph m Transit c cho là g n v i cn ng h p Anna Seghers, bà có s ng th c t a Anna Seghers ng t ch, ng th i là c g c Do mc a 1 T m d ch Cu c th nghi m c a Anna Seghers v s phát tri n và nh ng tác ph m 2 6 Mai 1933, sechs Tage nach der spektakulären Bücherverbrennung, veröffentlichte, verzeichnet auch ihren Namen.
bà mang màu s c d ch n ti u thuy t hay nh t c cánh t ng h là vì lý do này. ph m l nh t trong các tác ph m cùng th i Vi t Nam, Das siebte Kreuz c ch ng phát xít. Bà mang hình i tù d ch và xu t b n l i tên tr n tr cs c a qu n chúng Cây th p t th b y n ti u thuy t vào trong tác ph m, và anh ta t c duy nh t c a Anna Seghers trong th i gian nh ng gian kh trong hành trình ch y tr n c d ch c ta. Cu n ti u v thuy t v i hình nh s B y bi v ng vào trong tác ph m, m t ánh sáng cho N c nói thì tôi ph i nói r ng b c, ni m tin vào nh ng c c trong Cây th p t th B y c i c ng s n s chi u và chi n s p x p th t khéo léo. T t c c xây th ng. d ng d a trên con s b y. B y k ch y tr n. Tác ph m có ti ng vang c a Seghers B y cây th p t . B t tác u. Các ph m b c c ch t ch cd nd tm t sáng tác sau này c ng khác cách tuy t v i. (Reich-Ranicki và Voss, và nh khác c bi t là 2002; Th ng d ch, các th m l ch s t thúc Chi n 2012: 103) tranh th gi i th hai r n Chi n tranh Xu t thân trong m L nh và th ng nh c. Sáng tác c a buôn khá gi ng h c ng nhân l ch s c c v n c a Anna Seghers có nhi u thu n l i, y bi c khi th ng nh t. Tuy có th vì th c b t ng khi b t nhiên, r t nhi u nhà nghiên c u cho r ng g p nh ng hoàn c nh s ng c a các nhân v t t qua trong sáng tác c a bà. H vô s n, ít h c Transit và Das siebte Kreuz. B i, x thi u nhã nh n, tuy nhiên nh ng nhân chú n mà vai trò v t y l i tham gia vào cu c chi n s ng còn, chính tr c s s ng và nh ng cu c ch y tr c gi i làm ch ng th i, làm giành gi t t ng giây. Bà vi t v s kh n kh ch ng l ch s c Bính, 1995: 30) cùng c c i nghi m c a bà hi n trong sáng cm m ch không tác nh ng y u t hi n th c và s c sôi c a ph i là s c gi vì bà có xu t th i i mình. n. S yêu m n c a bà dành cho Vi t v t khách quê giai c p công i nghèo kh i là m t s l a ch n c a nhi hi n trong h u h t sáng tác c th , n chi n tranh th gi i l n ng v phía h . Anna th hai. Sau th u nhà c v h t lòng s nghi p c a v ph t c a C ng hòa Dân ch giai c p công nhân, c a ch i và c. Phong Lê vi t: An-na Dê-g c, trong ch ng s ih c t h p Vay-ma, 189). tr l i câu h i vì sao sau Khi ti u thuy t Cây th p t th b y ra chi n tranh bà l i tr v T qu c, trên ph n nh c t thu c Liên Xô ki m soát mà không tr
v l i: 1945, Vi t Nam v ng xã h i ch i chính c ti ng ý lu n Mác-xít tr thành s l a ch n i vi i. B i h ng chính th ng cho các ho ng vì i quan h m t thi t gi v , xã h c s ng. B i vì tr ng trong các sinh ng (Phong Lê, ho c n m trong chính 1979: 33 l a ch n phù h p v i tr là m t tr n, anh ch em ngh ki Bà là chi a thu c th h u tiên mà giá tr H Chí Minh (La Kh c Hòa và c ng s , qu c t c 2015). kh nh (Ghéc-hác, 1964: 76; Lê Xuân n 1954- n giai Ninh d ch) và là ti cho m t n i m i, ch ct p h c tr tu i c c C ng hòa Dân ch trung th hi tính chính tr c a c sau này. mình, ch ng l i các lý thuy n, ch ng 2. Ti ng Mác-xít Vi t l i ch c bi t là ch ng l i Nam n vi c ti p nh th c dân m i mi n ph c ngoài Nam. Tr u r ng: Trong bài vi ng quan v s ti p c ch u s oc ng, Âu-M vào Vi t ng c i m i, Nam n u th k c Hòa và cu c s ng m i, là các anh hùng chi c ng s , 2015), L y n các m t tr n, th gi i quan và v n s ng, l p nh ng Mác-xít xu t hi n Vi t ng chính tr là nhân t quy nh sáng Nam t s ng C ng s n Vi t n th c xã h i Nam thành l ng báo chí, ch t nh t, tiên ti n Sài Gòn trên t nh t c a nhân lo m n i b t là sáng m này ti p t c kh nh qua cu c tranh t tính chân th t, tính lu n c a H i Tri u và Phan Khôi nh ng chi lý a th k ng Mác-xít lu n có nhi u m m chung lan t a c nh c và v là ý th c h xã h i, ph n nh ánh hi n th c, là công c u tranh giai ng C ng s n Vi t Nam công b c p, ph c tùng chính tr , ch u s o t Nam hi n vai trò c ng, ph c v chính tr c ng, o c a mình. Di n m is khô ch, càng không th Vi ng ng l i c ng. (La Kh c Hòa và chuy n bi n m nh m sang lý lu n Mác- và c ng s , 2015). xít. N i b ng Thai c Mai xu t b n cu n c khái lu n c d ch, ngu n t i dung c a Trung Qu c và Liên Xô v i h th ng quan m Mác-xít (La Kh c Hòa và c ng m Mác- nh và th ng nh t s , 2015). mi n B c Vi t Nam và sau này. S v n T sau Cách m d ng Mác-xít vào vi c so n th o
giáo trình lý lu c Vi t Nam, n i p tác v ng C ng s n nh m ti ng có Nguy c v i nhi u b th c hi n quy t tâm ch ng phát xít c a giáo trình do ông so n th o và ch ng sáng ov c (1958), M y tác khác nhau cn u th k v nguyên lý c g m 02 t p g ng nhau v (1962), lý lu cg m4t p ng c a nh (1965-1968). Bên c n i 30 nh m c g ng thi t l p m t l ng ti ng nh -70 v lý lu c th ng nh t ch ng phát xít trong khuôn kh c c a M t tr n nhân dân c Bính, Phúc, n truy n bá và ng d ng 1995: 19). ng Mác- c nhà, Bà thu c th h nh t là mi n B c xã h i ch c ng s c tôn tr t Trong khi mi n Nam Vi t Nam v i s c c a bà và các qu c gia khác. Sinh th i, du nh p và ho ng v ng m ng thì mi n B c Vi t Nam, tính ng c th cùng nhân dân Vi t th ng nh t v ng Mác-xít th hi n trên Nam trong công cu u tranh b o v và t t c các m t tr n t chính tr th ng nh c. Bà có nh ng bài báo 4 tinh th t thu n l i cho vi c ti p nh n Anna Seghers mi t này. t p chí c và nhi u vi c thi n nguy n ng khác c i v i nhân dân Vi nghiên c i thi u v bà Vi t th hi c tình c m và s quan tâm c a Nam r t th ng nh t v m m. N i iv c chúng ta. dung các sáng tác c c quy chi u 3. Các tác ph m c a Anna Seghers trên lý ng c ng s n u tranh cho m t c d ch mi n B th gi i t c bi t Các sáng tác c c v c ngoài khác d ch t i Vi t Nam t b n ti ng Pháp: Vi t Nam, sáng tác c a h c (1) i d ch: ng Minh, H u Ng c, u nhau, n T o Trang (1959) mm my - Das siebte Kreuz (1942) - Cây th p t v n i dung ngh thu t, v iv i th b y (2 t p). cu c s ng, (2) i d ch: T o Trang (1962) c, vi c nghiên c u Anna Seghers - Bauern von Hruschowo (1929) - n th i gian g có ph ng Nh i dân làng -rút-sô-vô Vi t Nam (có th - Die Stoppuhr (1932) - Chi ng h c a nhà phê bình Reich-Racnicki qua cu n - Der Führerschein (1932) - B ng lái xe Nh ng con b nh khó chi u c d ch ra - Der letzte Weg des Koloman ti ng Vi t), nh Wallisch (1934) - ng cu i ng sáng tác v i bà, ho c nh cùng c a Kô-lô-man Va-lich i Hitler th ng tr có xu - Aufstellen eines Maschinengewehrs ng quy v m t m lo im Wohnzimmer der Frau 4 Báo Nhân dân n Tr
Kamptschik (1934) - Vi c b trí m t thuy t l n trong s nghi a kh u sú a Cây th p t th b y và Nh ng ch Kam-sic (Trích ng tháng i ch t còn tr mãi. Tuy nhiên, cu n th Hai) hai ít có ti u sách - Das Viereck (1935) - Cái hình ch c xu t b n, Anna Seghers Vi t Nam nh t c d ch không nhi u, g m có 3 b sách - Die schönsten Sagen vom Räuber (v i 14 tác ph ó có 02 ti u thuy t, Woynok (1936) - Nh ng truy n còn l i là 12 truy n ng n trong t p ký s T thuy t hay nh t v p Voa- ong) c c ra m t b c. Kho ng n c th mc c - Sagen von Artemis (1937) - Nh ng d ch Vi u (t 1959 truy n thuy t v n th n Ác-Tê-mít 1963), tuy nhiên, Seghers tr nên n i ti ng - Die drei Bäume (1940) - Ba cái cây còn b i ng còn chính tr (3) id ng Minh (1962) c a bà. - Das Obdach (1941) - Ch Cây th p t th b y (1942) c xem - Der Ausflug der toten Mädchen là tác ph m hay nh t trong th (1943) - Cu c du ngo n c a nh ng i b t nh t trong thi u n i s nghi p sáng tác c a Anna Seghers. Nhà - Das Ende (1945) - K t thúc phê bình Reich-Ranicki t (4) i d ch: Bùi Hi n, Nguy , tác ph n ch-Ranicki và Voss, 2002; Th ng - Die Toten bleiben jung (1949) - d ch, 2012: 96), là ti u thuy t hay nh t b ng Nh i ch t còn tr mãi (2 t p) ti cc am tn Cây th p t D ch thu m c a Anna Seghers th b y th hi n h t cái bi, cái ng t ng t c a ch mi n B c Vi c b ng m t gi e vi t v và ch y u t ti c nh ng i lao m chung c ng và s t s c m nh c a h . Vi u, khi n a bà, s c m nh c a sàng m t ch gi , h c gi bi t ti ng o, c t chi n y vi c d c t nh i c c n qua m t ngôn ng khác. Anna i di n cho m t l i m i trong giai Seghers có th i Pháp trong n m i. Bà thu n theo quan ni m th m th i Hitler c m quy n, có th vì v m m i c a th i, nh i bình ph m c ng tr c g i i Pháp. Theo chúng tôi, Bính (1995: 175-176) t nh n xét m c a Seghers có s ch n l c b i v tác ph m này: b c Pháp và các sáng tác Cây th p t th b y là m t tác ph m c ki m duy t b ch gi t s thi hi nh t. Th i ti ng Pháp này. gian ngh thu t c a tác ph m ch di n ra V ti u thuy c bi t trong b ng v i b n nhi u nh t Vi t Nam qua hai ti u v i b y nhân v ng sau và
cùng v i các s ki xu t b t p ký dân, là l ch s , là toàn b không gian tinh s này c gi i thi u Vi t Nam. Tác th n c c trong nh c ph m g m nh ng câu chuy n mà tác gi li i ch phát xít. góp nh t trong th i gian M t m t Dêg ng lên m t b c mang tên T y r t thân thu c tranh d d i và hoành tráng v m t giai v i tác gi t mi n ký c tu n l ch s n qu i . Ngay l u tiên trong không khí ng t ng t c a nh ng , Seghers m nh u c a Chi n tranh th gi i l n th hai. i thanh xuân y và M t khác, ngòi bút tr tình c a n cu u tiên c a tôi ch là tr l i ng th i l i t o nên m t t t kh e T ong p c v i b n mùa b c lên, vút lên t than b i các nhà máy, t m c m t và máu c a nhân dân lao mùa trong truy n c y. Der c, c a nh c ti n Bienenstock g m hai t b và nh ng chi ng s n t bóng t i tác t n 1952. Tuy nhiên, các a tr i t p trung v i ti ng xích d ch gi không d ch tr n b Der xi ng l n v i ti ng rú g m c a b Bienenstock (g m 26 truy c bi t là có SS. nh ng truy n còn bao g m nhi u m u Ng n ng trái tim chuy n nh d ch nh ng mà ra, nó s nv pt tác ph c Anna Seghers vi c th b y c a Dêg c là ti ng nói ngh thu t 1945 c a t p truy n này mà thôi. Nh ng xu t phát t trái tim mãnh li t, b c l a, tràn truy n trong t p th hai c a Der c và Bienenstock r t n i ti ng c a bà mà không , c d ch Vi Die Rückkehr - ng ng n nh S quay l i (1949) hay Der Mann und sein Name - i tên (1952), u nv i c ng s n c. là m t quá trình nh n th c, nh ng tác ph m Nh i ch t còn tr mãi là cu n u tay c a g n v i c Weimar ti u thuy a Anna cc i c ng s n. Theo Seghers, ra m t b c Vi cách xây d ng nhân v t Heisler trong 1963. Cu n ti u thuy c bà vi Cây th p t th b y c a Seghers nv i 1947 cu i th nh i c ng s n m t cách tình c , anh thi không bi t nhi m n ti u thuy t g n li n nh cs n t phía h v i nh ng m c l ch s quan tr ng c a c theo. Nh ng s l a ch n c a l ch s c và châu Âu t k t thúc Th chi n th n t nh ng g p g và c m nh nh n h t Th chi n th hai. M u m c a Anna Seghers b ng cái ch t c a nh n v t Ervin, tuy nhiên, nv i Vi t Nam nh c s hy sinh y l i m u cho nh ng câu 1975. chuy n khác, các tuy n nhân v t chia theo T ong là t p ký s c a Anna Seghers, nh ng chi n tuy c l ng
vào toàn câu chuy n m nh ng tuy n nhân v nh rõ, thì ng tác ph m khác c a bà, hình Nh i ch t còn tr mãi còn là tác ng nh i chi ng s n làm ph m ca ng i nh i t t, nhi c trung tâm, h ng, và c hy sinh, cùng vào sinh ra t v i các chi h t th h này n th h khác k t c nhau, c ng s n. dù h có hy sinh khi tu i còn r t tr , T -1959, cùng v i b t t c i cho b c này. Ervin hy sinh tu i thanh xuân, r i Vi t Nam m t cách thân tình, nhóm tác gi b n gái anh có thai sinh ra Hans, Hans ti p d ch tác ph m Cây th p t th b y c a Anna t c s nghi Seghers sang ti ng Vi ng nh n b b nn c chi n không nh v sáng tác c a n nh y. N i ti p th h a con c a c vi n chung v sáng tác ti p t c c ng phác th u tiên và m t cu i m i và có th gi và n l u tiên c a Anna ông c t Fritz von Wenzlo Seghers, r t h p v i tình hình chung mi n p B c th i b y gi : t c b n Hans và ch t gi t mình vì chàng trai Nhân v t trong các tác ph m c a bà tr i l i hình nh c a Ervin nhi u ph n nhi u là nh ng trong n th y h - m i t ng l p xã h i nhi nh u tranh y, v n còn tr tài là nh ng v mà m t chi u này mà nhà nghiên m ng thi t tha yêu t qu c, yêu giai c p, yêu c c Bính (1995: 48, 79) nh n nhân lo i và yêu hòa bình không th nào xét: i s ng c a nh ng Vi c tái t o quá trình nh n th c l i c a ng b áp b c (Cu c kh qu n chúng là n n trong các c a dân chài -ba-ra); s giác tác ph m Nh i ch t còn tr mãi ng quy n l i giai c p (Nh c a Dêg c, Tr m ngh ng c a công, Tr v ); ý chí cách m ng không th b Th i gian m t s c m nh tàn b o nào tiêu di t n i (Cây yêu và th ch t c a Eric th p t th b y) và b n v ng truy n t i (Erich Maria Remarque). i kia (Nh i ch t còn tr Hay: mãi); nh u tranh gay go quy t li t Tr l i v i tác ph m Nh i m i gi a cái m ch t còn tr mãi c a Dêg c, chúng ta th y nh ng bi n chuy i nh ng n là cái tên cu n sách th ng l i t t nhiên c a m t ph n ti n b t sáng rõ ch ng ( i tên); s quy t tâm c a nhân dân c a tác ph m. Cái ch t c u tác c xây d ng l i t qu c sau chi n ph m không t o ra không khí bi quan mà tranh, quy t tâm b o v hòa bình, b o v v m nét anh hùng s thi b i m ch s ng h nh phúc c i s ng m i ( ng, ng chi u v c nh ng b c u), Cây th p t th b y, T p 1). ib a con trai c a anh ti p t c. cd m c a Anna Bên c nh nh ng hình nh trung tâm, Seghers Vi t Nam, chúng tôi nh n th y
ch di n ra n 1963, chính tr chi ph i ho tuy nhiên, nh ng sáng tác n i ti ng c a bà mi n B c Vi t Nam trong m t th i gian dài. c d Cây th p t th b y, 4. M t s nh n xét v tình hình ti p Cu c d a nh ng thi u n qua nh n Anna Seghers mi n B c Vi t Nam i, Nh i ch t còn tr mãi, n 1954-1975 khi th ng nh c, h Ki - ng chí t i mi n b n d ch m i nào c c ra B c Vi t Nam m Th i gian ti u thuy t c a Anna Seghers nghi p c a bà còn kéo dài và ngoài sáng tác, c d ch t i Vi i r t nhi c khác sáng tác d i dào. Vì n a. th , tác ph m c ng, t ng h p các nh n xét phù h p v i tình hình cách m ng Vi t Nam Anna Seghers Vi t Nam t th i b y gi . Trong m t s ng nh mc c d ch cho c c kh o sát vi c d ch trong kho ng n sau này có nh ng công trình nghiên c u th c 1975, h i v bà c i Vi t. Các ý ki n c i b c Vi t Nam, ho c có l u sách c Vi t Nam qua các b n d ch và các bài g c gi . Vì s ch n d ch k ng gi i thi u - nghiên c u ng n v ng chính tr c a th ng nh c bi t là ki u -chính mi n B n này tr . Th mc n v i công h n ho c chúng trong t m 05 t b n) và m t c c anh em, cùng chi n tuy n. Do s bài nghiên c u-gi i thi c gi r m r , không liên t c. Có th là lý do u m i cu t s bang lý gi i cho s th ng nh t t phá nào giao tin c y v tinh th ch v cách nhìn n ki i di n cho v Anna Seghers Vi t Nam. Vi t Nam, nhóm b c c a mình, ho y i ta vi t v bi c s s n sàng ti p nh n h m t dung c t cách tin c có s ng v ng ng, không hoài nghi v nh chính tr , d dàng g p g , th u hi u nh ng này ng hòa Dân ch c và hoàn c c trong tác ph i c ng s n toàn c u. Anna Seghers vi tb n Tóm l i, d ch thu c khi bi t cu n Cây th p t th b y c a bà u c d ch t i Vi t Nam: tiên trong nghiên c u ti p nh n m Tôi r c tin cu n sách c ngoài vào m này s p in ra ti ng Vi t-nam. Các b c ph cd i t ng Vi t-nam c a tôi nay có th c và bi t cu c i c a nh i kháng chi u ki n c tr s ng trong th i phát xít. Các b n s càng l i vì sao tác ph c d ch và gi i thông c m v i sách này vì chính các b thi u c ngoài ng h p Anna chi u th ng l i và xi Seghers là s ch n l a h p th i, n ch ng l i nh ng k áp b c các b n.
c dù n i c u binh M Ngo ch cao vi c Anna Seghers nhi u l n i dân t u có chung m t quan lên án cu c chi n tranh Vi t Nam c a M ni m v t do, cùng chung m t k thù dã và khen ng i tinh th n qu t kh i c a dân t c man, là k thù c a t do, t c ch Vi t Nam trong cu c chi n tranh này. Thay qu c v i m i hình th c, dù có mang tên là l ik chúc m ng sinh nh t l n th 75 phát xít, là th c dân hay tên gì khác. (Cây tu i c a Anna Seghers, ông vi t, bà là i th p t th b y, T p 1). b n c a nhân dân Vi t i chi S nghi m c xu t s c c a giai c p công nhân và sáng tác c a Anna Seghers là s thu n l i i tr cho bà m cv i ng xã s c l c và ngòi bút c a mình bênh v c và h i ch a chính tác gi g i b n ca ng c m nh c a nh ng k y c Vi t Nam còn th hi c Ngo n, 1976: 31). c và Vi t Nam v i tình h u ngh vì hòa Hoàn c nh gi c và Vi t Nam bình và dân ch ng th i ng v m t chia c t lãnh th và m u ph b o v nh ng chính tr trong m t giai n l ch s c bi t chân lý này. c a th k XX. Mâu thu n gi a hai mi n Vi i ng c- ng chí B c, Nam Vi t Nam th i ch ng M và gi a c th và c CHDC c c th i quan ni m c Chi n tranh l nh làm cho nhân dân Vi t c a bà v c luôn trong tình tr u i c ng s u. Nh ng vì m t s th ng nh Eduard y u t trên r i tình hình mi n Claudius nhà is c m nh toàn B n này, u tranh gi i quy c C ng hòa Dân ch c t i phóng dân t c và th ng nh c nhà. c Vi t Nam Dân ch C th m Anna Seghers 75 tu nh n vai trò c iv in n Ngo n có m t bài vi p chí cc c xã h i ch cs hi n v trí ph m c chuy n t quan tr ng c a n Vi t Nam. tay này sang tay khác c bi Ngo th hi n nh ng tình gi a nh c có c m c a Anna Seghers v cu c chi n c a ng th i b y gi . Có th nói, M t i Vi t Nam qua tác ph m Th i k ng chính tr a (1975) c a bà. qu c M ném bom tàn Anna Seghers r t h p v i Vi t Nam, phá Vi t Nam v ngông cu t v i tinh th n cách m ng c a mi n B c Vi t c anh hùng này tr l i th i k n 1954 1975, vì th , vi c t gã c u binh M c ch n d t s l a ch n c a hu n luy có m t l i s ng thích nghi v i ti p nh n theo b i c nh l ch s , chính tr , cu c chi n tranh Vi t Nam, sau khi gi i c nhà. i s ng y v nhà. Ngo n, Bên c nh b i c nh chính tr và s chu n 1976: 31). Theo nhà nghiên c u, l i s ng y b v ng c a Vi t Nam gia n y ho n thân 1954-1975, chúng ta c n nhu c u
ý ti p nh n c c Nh ng y u t này r t quan tr ng trong vi c trong th i k chi n tranh gian kh y hy gi i thí c tình hình ti p nh c sinh và hy v ng v c c và th gi i c hai mi n trong mi n B c Vi t ng th i k l ch s . nh ng tác ph m giàu lòng t t, lòng nhân ái; Anna Seghers là n , ch ng cái x u, cái ác; ch ng áp b c, b o l c do v mc an mi n và chi c. H say mê c B c Vi t Nam có nh ng l i th nh nh v nh ng tác ph m nói v m và s ti p nh c c a bà. Bà tr thành hình hy sinh vì c ng. Trong kháng chi n, nh bi t mang tính bi u h không th c nh ng tác ph m xa ng c xã h i ch cách v i cu c s ng chi y gian kh tìm th y chân dung c c treo và ah c yêu thích trong nhà c a nh i theo xã h i ch nh ng tác ph m có n ng v i nh trong phim Goodbye Lenin). i và cu c s ng c a h u này có Sáng tác c ul i th nh n th y rõ qua cái nhìn t ng th v các th c d ch Vi t Nam, b n thân n c và các th i k c khác - ng chí, thi n c ch n d ch mi n B c Vi t Nam. c mc c và C th , vi c ch n d ch t p trung c c xã h i ch ng c c c a ch o, u ki n quan tr ti p nh c hi n th c ch a các n n a bà nh y, c l n trên th gi c Pháp, m c a Seghers phù h p v i th i c, c cu c, có nhi u l i ích cho vi c ch n d ch hi i, các d ch gi ng tác mi n B c Vi t Nam, bên c ph m phù h p v i nhu c u và th hi u c a c s yêu thích c c gi c a c mi n B K t lu n V i các tác gi c C ng hòa Dân mi n Nam, sách d ch ch c, Anna Seghers là hi n thân cho c ngoài ch y c hi n m t s c a th i. Trong i, r cc u này rõ ràng sáng tác c a bà, tinh th u tranh ch ng u và th hi u c c phát xít, ch ng l i nh ng th l c à ch y u là gi i trí th c, sinh viên, s phát tri n c t i ho ng tôn giáo, ng ch y u a bà là m t us ng kinh nghi m l ch s quý giá, không ch th c a các v xã h i mi n Nam hi n cái ng t ng ng, tình c m, l i s ng ít nhi u tráng c a m n l ch s , mà còn ng, ho c mu c noi theo l i tinh th u tranh nh ng dân t c t ng có s ng a các nhân v t áp b c. trong các tác ph cd ng Anna Seghers không ph v quan tr ng c a nghiên c u v ti p c d ch nhi u nh n th m nh c: phân tích, tìm hi u, lý gi i hi n t i Vi c 1975 nhu c u, s thích, l i ích c c. mi n B a C ng hòa
Dân ch c d ch nhi u nh t trong Kurt, B. (1980). Anna Seghers: Versuch th i gian ng n nh t (t n 1963). Sau über Entwicklung und Werke. ng nh c nhà, vi c d ch Frankfurt am Main: Röderberg Verlag m c a Anna Seghers không còn GmbH. c ti p t c. Vì th , c d ch thu t, La Kh c Hòa, L y, Hu nh Anna Seghers ch xu t hi m ng ch biên) (2015). . Ti p nh ng n c ngoài kinh n hi n t nghi m Vi t Nam th i hi i. Hà N i, chuyên bi t dày d n nghiên c u v Anna Nxb i h c Qu c gia Hà N i. Seghers Vi t Nam, do v y ti p nh n c Bính (1995). c Seghers c ta ch y u trên bình di n ch ng phát xít nh ng v m h c và d ch thu t. N a thi pháp. Hà N i, Nxb Giáo d c. c nh n r i rác nh ng công trình c ch Ng c C u (1960). Cây th p t th b y (An- h c c a C ng hòa Dân ch c, -g c- . Nghiên c u c, mi n c a Vi t Nam sau Hi nh Genève 1(7), 77-81. ng v c c a lãnh th Phong Lê (1979). Vài khía c nh v i s ng c th i Chi n tranh l nh, vì th , nh ng c C ng hòa Dân ch c anh ti v chính tr a Vi t Nam em trong ch i phát tri n. r t thu n l i cho ki u sáng tác c a Anna c, 5, 28-36. c ti p nh n mi n B c Tr c ti p xúc Vi n 1954-1975. và c m nh n. Hà N i, Nxb Th Gi i. Tài li u tham kh o Reich-Ranicki, M. và Voss, P. (2002). Claudius, E. (1960). S phát tri n c Lauter Schwierge Patienten. Nh ng h c Phúc và H Bá Hoa con b nh khó chi u i tho d ch). Nghiên c c, 1(3), . (Th ng 52 56. d ch, 2012). Hà N i, Nxb ng. Ngo n (1976). M ng An-na Dê-g c- Seghers, A. (1942). Cây th p t th b y. 75 tu i. c, 16(1), 125 131. ng Minh, T o Trang d ch (1959). Hà N i, Nxb Ghéc-hác Véc-ne (1964). N c tr tu i C ng hoà Dân ch c. (Lê Seghers, A. (1929 - 1945). T ong ng Xuân Ninh d ch). c, 4(10), Minh, H u Ng c, T o Trang d ch 76 87. (1962). Hà N c. Seghers, A. (1949). Nh i ch t còn C ng hoà Dân ch c (Th i k u tr mãi. Bùi Hi n, Nguy , xây d ng ch i. c, ch (1963). Hà N i, Nxb 19(5), 20 27. c.