TIẾT 165 - 166.TÔI VÀ CHÚNG TA (Trích cảnh ba) Lưu Quang vũ

Chia sẻ: Kaka_0 Kaka_0 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

253
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiểu phần nào tính cách của các NV tiêu biểu từ đó thấy được cuộc đấu tranh gay gắt giữa những con người đổi mới có tinh thần dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm với những kẻ mang tư tưởng bảo thủ, lạc hậu trong sự chuyển mình mạnh mẽ của XH ta - Hiểu thêm về thể loại kịch: cách tạo tình huống, phát triển mâu thuẫn, diễn tả hành động và sử dụng ngôn ngữ

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TIẾT 165 - 166.TÔI VÀ CHÚNG TA (Trích cảnh ba) Lưu Quang vũ

TIẾT 165 - 166. TÔI VÀ CHÚNG TA (Trích cảnh ba) Lưu Quang vũ A. Mục tiêu cần đạt Giúp HS : - Hiểu phần nào tính cách của các NV tiêu biểu từ đó thấy được cuộc đấu tranh gay gắt giữa những con người đổi mới có tinh thần dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm với những kẻ mang tư tưởng bảo thủ, lạc hậu trong sự chuyển mình mạnh mẽ của XH ta - Hiểu thêm về thể loại kịch: cách tạo tình huống, phát triển mâu thuẫn, diễn tả hành động và sử dụng ngôn ngữ B. Chuẩn bị - Chân dung Lưu Quang Vũ - Toàn vở : “Tôi và chúng ta” - Tham khảo sách thiết kế - bảng phụ C. Khởi động 1. Kiểm tra: Xác định mâu thuẫn của đoạn trích kịch “Bắc Sơn”. Mâu thuẫn xung đột ấy được thể hiện qua sự đối lập giữa những NV nào? Ngoài mâu thuãn chủ yếu còn mau thuẫn xung đột nào, diễn ra trong tâm hồn NV nào? 2. Giới thiệu bài: Xí nghiệp Thắng Lợi - một trong những nhà máy xí nghiệp ở nước ta những năm 80 của thế kỷ 20
Tình trạng: máy móc cũ kĩ, công nghệ SX lạc hậu, quy mô bị thu hẹp, tổ chức phân công LĐ ko hợp lý, đời sống công nhân ngày càng khó khăn. Cuộc đầu tranh cũ mới diễn ra ntn Đoạn trích cảnh 3/9 là cảnh đối đầu công khai đầu tiên giữa những người cùng làm việc trong xí nghiệp đó. D. Tiến trình hoạt động Hoạt động 1 I. Tìm hiểu chung G: HS xem chân dung t/giả 1. Tác giả 1. Dựa vào chú thích SGK, trình bày những nét chính về * Lưu Quang Vũ (1948 - 1988) tác giả? - Nhà thơ, nhà viết kịch nổi tiếng + Bắt đầu sáng tác thơ đầu những năm 60 (đồng t/giả của tập “Hương cây- Bếp lửa”) viết truyện ngắn - Ngòi bút nhạy bén sắc sảo đề cập + Cuối những năm 70 - đầu 80 chuyển hẳn sang lĩnh vực những vấn đề có tính thời sự. sân khấu kịch, 10 năm hơn 50 kịch bản  hầu hết được dàn dựng + Đề cập đến những vấn đề nóng bỏng và gai góc nổi cộm của CNXH những năm 80 thế kỷ XX - những vấn đề mà ko ít người thời ấy thu hút sự quan tâm  ngòi bút kịch sắc sảo, nhạy bén thu hút sự quan tâm 
hiệng tượng Lưu Quang Vũ + Những vở nổi tiếng: Hồn Trương Ba - da hàng thịt, Nàng Si -ta, Lời nói dối cuối cùng, Vụ án 2000 ngày, 2. Vở kịch Bệnh sĩ, Nguồn sáng trong đời xôn xao kịch trường * Hoàn cảnh ra đời: thời ấy là vở “Tôi và chúng ta” Những năm 80 của thế kỷ XX, những + Là chồng củ nữ sĩ tài hoa Xuân Quỳnh, là cha của năm đầu của công cuộc đổi mới người dẫn chương trình VTV3 Lưu Minh Vũ đ/nước. 2. Hoàn cảnh ra đời của vở kịch? + Sau 1975, Đ/n chuyển sang thời kỳ l/sử mới: XD và phát triển trong hoà bình *ND: p/a cuộc đấu tranh gay gắt giữa + Nhiệm vụ chính trị hàng đầu: khôi phục, cải tạo và ko cũ - mới. ngừng phát triển KT để XD đ/n giàu mạnh, XH phồn vinh * Nhan đề: mối quan hệ giữa cá nhân + Để đáp ứng y/c đó của XH  có nhiều nguyên tắc, và tập thể quy chế, nhiều phương thức SX cũ ngày càng tỏ ra cứng, lạc hậu cần phải thay đổi Vở kịch ra đời trong hoàn cảnh XHVN đang chuyển mình sang một hời kỳ mới
* GV: Qua đối tượng cụ thể là XN Thắng Lợi - TP phản ánh cuộc đấu tranh gay gắt để thay đổi phương thức tổ choc, quản lý, lề lối hoạt động SX trên đ/nước ta ở thời kỳ có nhiều chuyển biến mạnh mẽ 3. Qua soạn bài ở nhà em hiểu ý nghĩa nhan đề TP ntn? - Mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể, chung và riêng cần được nhìn nhận mới; ko có chủ nghĩa tập thể chung 3. Đoạn trích kịch chung dẫn đến tình trạng “Cha chung ko ai khóc”. - Vị trí: cảnh 3/9 - Cái chúng ta tạo thành từ những cái tôi cá nhân cụ thể - Khi quyền lợi và nghĩa vụ của tập thể, thì khi đó sẽ tạo ra sứ mạnh tổng hợp và chắc chắn. Còn ngược lại nói - ND: Trận đụng độ công khai đầu tiên cái chúng ta chung chung  giáo điều kêu gọi suông. giữa cái cũ và cái mới. Tôi trong chúng ta, thống nhất với chúng ta nhưng mỗi cái tôi phải được tôn trọng và đảm bảo cụ thể và thiết thực trong đời sống vật chất và tinh thần  Đặt trong tình hình đất nước ta lúc bấy giờ  vấn đề có ý nghĩa + Cảnh 3/9 ko chia nồi lớp như vở thực tiễn. “Bắc Sơn”  ở đây cảnh tương đương 4. Nêu vị trí và ND đoạn trích? với lớp, 2 cảnh trước hé mở tình 5. HS đọc phân vai - GV hướng dẫn cách đọc huống mâu thuẫn
Hoàng Việt: tự tin bình tĩnh, cương quyết dứt khóat + ND: GV bảng phụ Lê Sơn: lúc đầu rụt rè lúng túng, sau chắc chắn tự tin . Tại cuộc họp GĐ xí nghiệp cho công hơn bố “Kế hoạch mở rộng sản xuất và Ng. Chính: ngọt nhạt, thủ đoạn, vừa tỏ ra thông cảm, phương án làm ăn mới của XN” vừa có vẻ đe doạ . Kế hoạch lập tức bị một số người Trương: ngạc nhiên, hốt hoảng, sợ hãi phản đối kịch liệt nhưng lại dược các Trưởng phòng tài vụ: gay gắt thẳng thừng quen thói cửa công nhân và kỹ sư ủng hộ quyền  Trận đụng độ công khai đầu tiên Trưởng phòng tổ chức giữa cái cũ và cái mới Loan - Dũng - ông Quýnh - bà Bộng  đồng tình ủng hộ - Dẫn kịch - Giới thiệu chú giải: 2 chú giải SGK Tài vụ: lo việc tài chính, tiền lương II. Phân tích tình huống kịch, mâu Quản đốc: người đuứng đầu một phân xưởng, chịu trách thuẫn cơ bản ở đoạn trích. nhiệ m toàn diện tình hình SX của một phân xưởng + Tình huống: Tình trạng ngưng trệ GV cho điểm nếu HS đọc tốt SX của XN cần có quyết định táo Hoạt động 2 bạo giải quyết  Giám đốc Việt (mới GV dẫn dắt: ý nghĩa nhan đề vở kịch đặt ra là cần có nhận chức một năm - sau quá trình tìm nhận thức mới giữa cái “tôi” và “chúng ta”
- Đặt ra vấn đề ấy trong tình hình Đ/ nước đang chuyển hiểu và củng cố lại xí nghiệp) táo bạo mình sang thời kỳ đổi mới có ý nghĩa trực tiếp đ/v sự công bố kế hoạch mở rộng SX cà phát triển của đất nước. phương án làm ăn mới. (6) ? Muốn thể hiện sự phát triển của xung đột kịch, tác Như vậy có nghĩa là anh cùng với kĩ giả cần tạo được tình huống. Trong cảnh 3 tình huống sư Lê Sơn đã công khai tuyên chiến đố là gì ? Mâu thuẫn cơ bản của TP đến đây được bộc lộ với cơ chế quản lý, phương thức tổ là gì ? HS thảo luận nhóm 4 người: 3 phút chức đã trở lên lỗi thời + Sau lời tuyên bố của anh, anh gặp phải sự phản ánh - Tình huống kịch: GĐ công bố kế hoạch mở rộng SX và p/a làm ăn mới nào? + Sự phản ứng gay gắt tiếp . P/ư của trưởng phòng tổ chức LĐ, trưởng phòng tài vụ (vì liên quan đến biên chế, quỹ lương) . P/ư của quản đốc phân xưởng Trương (vì liên quan đến hiệu quả tổ chức quản lý khi HV khẳng định ko cần chức vụ này) - Mâu thuẫn cơ bản cũ - mới, tiến bộ - . P/ư của phó GĐ Ng/Chính dựa vào cấp trên, vào bảo thủ nguyên tắc, vào nghị quyết Đảng uỷ Xn  Những xung đột gay gắt trên chứng tỏ muốn mở rộng quy mô SX phải có nhiều thay đổi mạnh mẽ, dám nghĩ dám làm.
 Diễn ra mâu thuẫn giữa 2 tuyến nhân vật tiên tiến , dám nghĩ dám làm và những người bảo thủ máy móc  GV đưa bảng phụ kết quả thảo luận. Hết tiết 165 - Chuyển tiết 166 * Kiểm tra: Phân tích tình huống kịch, mâu thuẫn cơ bản ở đoạn trích cảnh ba ? Diễn đoạn cuối *Phân tích bài tiếp ? Hãy phân chia các NV trong đoạn trích thành 2 tuyến 2. Diễn biến mâu thuẫn - xung đột NV bảo thủ và tiến bộ. Nhận xét tương quan lực lương trong đoạn trích giữa 2 nhóm? + Nhóm tiến bộ: 2 người : GĐ Hoàng Việt, Kĩ sư Lê Sơn ủng hộ cải cách nhưng chưa đủ lòng tin, sự dứt khoát. + Nhóm bảo thủ: 4 người: GĐ Ng/ Chính, Trưởng phòng t/c LĐ, Trưởng phòng tài vụ, Quản đốc Trương.
 Nhóm bảo thủ đông, giữ chức vụ quan trọng trong nhà máy. Ngược lại, nhóm tién bộ mỏng  Cho thấy khả năng p/a đúng quy luật phát triển XH của t/g. Khi cái mới còn chưa chứng tỏ 8. Đoạn trích đã m/tả xung đột giữa 2 lực lượng này một được ưuthế và sức mạnh của mình, nó cách sắc sảo. Em hãy phân tích diễn biến đó. rất dễ bị cô lập. 9. Cảm nhận vè cuộc đấu tranh cũ - mới ? - Chỉ qua một cuộc họp, đã thấy khó khăn của cái mới khi nó xuất hiện . 10. Qua phân tích em nhận xét gì về p/c tính cách các - Bằng những lời phân tích, những suy NV: GĐ, kỹ sư Lê Sơn, phó GĐ, Quản đốc Trương luận sắc sảo và mới khi nó xuất hiện. - GĐHV: tiên tiến, dám nghĩ, dám làm, thông minh và - Bằng những lời phân tích, những nghị lực, dũng cả m, thẳng thắn, đầy tinh thần trách suy luận sắc sảo và mới mẻ, HV và Lê nhiệ m, nhạy bén với cái mới, tụ tin, quyết đoán. Sơn bước đầu áp đảo buộc nhiều - Kĩ sư LS: chuyên môn giỏi, hết lòng vì XN, ngại va người dưới quyền phải chấp hành chạm, sẵn sàng ủng hộ cái mới. nhưng chưa được thuyết phục bằng t/c - PGĐ: máy móc, gian ngoan, thủ đoạn, luôn dựa vào nhất là bằng kết quả cụ thể. cấp trên - Cảnh kịch hứa hẹn những cảnh đấu - Quản đốc: Khô khan thích quyền thế, khô cằn tình tranh vì cái mới và sự tiến bộ phức tạp
người, giáo điều như cái máy và quyết liệt hơn. Hoạt động 3 HS dựa vào ghi nhớ trả lời 3. Tính cách các NV tiêu biểu - GĐ Hoàng Việt - Kĩ sư Lê Sơn - Phó GĐ - Quản Đốc Trương III. Tổng kết Giá trị NT - ND đoạn trích kích E. Củng cố - Dặn dò - Tổng kết văn học