Ờ
Ầ
A. L I NÓI Đ U
ệ ả ậ ấ ấ ộ ớ ợ Quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ phát
ể ủ ự ượ ậ ế ứ ổ ế ả ấ tri n c a l c l ộ ng s n xu t là qui lu t h t s c ph bi n trong công cu c
ấ ướ ủ ự ự ẫ ỗ ố ợ xây d ng đ t n ữ c c a m i qu c gia. S mâu thu n hay phù h p gi a
ệ ả ự ượ ấ ả ả ưở quan h s n xu t và l c l ấ ề ng s n xu t đ u có nh h ng r t l n t ấ ớ ơ í
ế ự ổ ệ ữ ự ượ ố ả ề n n kinh t . S t ng hoà m i quan h gi a l c l ấ ng s n xu t và quan
ộ ề ấ ạ ế ự ượ ể ả ấ ệ ả h s n xu t t o nên m t n n kinh t có l c l ng s n xu t phát tri n kéo
ể ấ ộ ệ ả theo m t quan h s n xu t phát tri n.
ậ ấ ấ ợ ớ ệ ả Nói cách khác Quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và
ộ ủ ự ượ ệ ấ ế ề ể ả ấ ộ trình đ c a l c l ng s n xu t là m t đi u ki n t ể t y u đ phát tri n
ộ ề m t n n kinh t ế .
ứ ề ẽ ậ ỗ ậ Do v y, nghiên c u v quy lu t này s giúp cho m i sinh viên
ặ ệ ố ế ể ế chúng ta, đ c bi t là sinh viên kh i kinh t ữ , có thêm nh ng hi u bi t ban
ể ủ ướ ề ự ắ ơ ầ đ u và sâu s c h n v s phát tri n c a n ư c ta cũng nh trên th gi ế ớ i;
ượ ủ ề ậ ậ ể ộ ể hi u đ ộ c quy lu t v n đ ng c a n n kinh t ế ừ t ầ đó có th góp m t ph n
ự ủ ự ệ ỏ ướ nh bé c a mình vào s nghi p xây d ng n c nhà sau này.
ự ể ẹ ờ ế ấ ạ Do th i gian còn h n h p và s hi u bi ắ ề ư t các v n đ ch a sâu s c,
ắ ế ở ậ ề ế ấ ắ ch c ch n bài vi t còn có r t nhi u thi u sót. B i v y em mong đ ượ ự c s
ể ử ỉ ả ữ ụ ữ ủ ể ầ ắ ặ ch b o, phê phán c a th y đ có th s a ch a, kh c ph c nh ng m t
ế ủ ứ ể ế ế ể ệ ơ ki n th c còn y u c a mình và đ bài vi t có th hoàn thi n h n.
1
Ộ
B. N I DUNG
Ặ Ấ Ề I. Đ T V N Đ
ậ ị ủ ủ ử ạ ớ V i tính cách là ph m trù c a ch nghĩa duy v t l ch s ph ươ ng
ứ ả ứ ể ấ ị ườ ự ệ ả th c s n xu t bi u th cách th c con ng ấ i th c hi n quá trình s n xu t
ấ ở ạ ị ấ ị ử ủ ữ ộ ườ ậ v t ch t nh ng giai đo n l ch s nh t đ nh c a xã h i loài ng ướ i. D i
ử ộ ườ ư ự ậ ủ ộ ỗ ủ ị ự ậ s v n đ ng c a l ch s loài ng i, cũng nh s v n đ ng c a m i xã
ổ ề ươ ứ ả ấ ờ ự ộ ụ ể ự h i c th , s thay đ i v ph ng th c s n xu t bao gi cũng là s thay
ự ấ ạ ổ ế ổ đ i có tính ch t cách m ng. Trong s thay đ i đó, các quá trình kinh t , xã
ể ấ ộ ớ ươ ứ ả ộ ượ h i đ c chuy n sang m t ch t m i. Ph ấ ng th c s n xu t là cái mà nh ờ
ườ ệ ượ ự ờ ạ ủ ữ nó ng ể i ta có th phân bi c s khác nhau c a nh ng th i đ i kinh t đ
ươ ứ ả ự ố ấ ấ ế t khác nhau. Mà ph ữ ự ng th c s n xu t chính là s th ng nh t gi a l c
ượ ấ ở ộ ấ ị ệ ả ấ ươ ả ộ l ng s n xu t m t trình đ nh t đ nh và quan h s n xu t t ứ ng ng.
ệ ả ậ ấ ấ ợ ớ đo cũng chính là quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình
ể ủ ự ượ ả ấ ộ đ phát tri n c a l c l ng s n xu t.
ậ ậ ướ ế ậ ế ư ơ Do v y, quy lu t trên tr c h t là quy lu t kinh t nh ng h n th ế
ậ ơ ả ộ ờ ố ộ ủ ị ấ ủ ữ n a nó con là quy lu t c b n nh t c a toàn b đ i s ng xã h i c a l ch
ậ ủ ả ạ ở ươ ứ ả ấ ử s nhân lo i b i vì nó là quy lu t c a b n thân ph ng th c s n xu t. S ự
ẫ ớ ự ổ ủ ủ ậ ộ ươ tác đ ng c a quy lu t này d n t i s thay đ i c a ph ấ ứ ả ng th c s n xu t
ộ ờ ố ự ộ ỉ và kéo theo s thay đô cua toàn b đ i s ng xã h i.
ệ ả ữ ậ ấ ớ ợ ớ V i nh ng lý do trên, quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính
ủ ự ượ ể ấ ộ ế ứ ả ấ ch t và trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t có ý nghĩa h t s c to
ắ ượ ệ ắ ậ ả ơ ớ l n. Tuy nhiên, vi c n m b t đ ả c quy lu t này không ph i là đ n gi n,
ệ ả ấ ấ ộ ợ ớ ậ nh n bi ế ượ t đ c m t quan h s n xu t có phù h p v i tính ch t và trình
ể ủ ự ượ ụ ả ấ ả ộ đ phát tri n c a l c l ộ ng s n xu t hay không hoàn toàn ph i ph thu c
2
ủ ả ữ ự ễ ệ ấ ả ớ vào th c ti n c a s n xu t và kinh nghi m b n thân. V i nh ng chính
ườ ố ủ ươ ắ ố ắ ắ sách, đ ng l i và ch tr ng đúng đ n, n m b t t ậ ủ ả t quy lu t c a đ ng
ướ ề ế ặ ệ ề ầ và nhà n c, n n kinh t , đ c bi ể t là kinh nhi u thành ph n đã phát tri n
ẽ ư ướ ạ ệ ạ ậ ể m nh m , đ a n c ta t ừ ộ ướ m t n c nông nghi p l c h u phát tri n thành
ướ ả ế ề ệ ấ ầ ẩ n c s n xu t nông nghi p tiên ti n; góp ph n đ y nhanh n n kinh t ế
ướ ộ ướ ướ n c nhà đi sang m t h ng khác, sánh vai cùng các n ự c trong khu v c
ế ớ và trên th gi i.
Ả Ấ Ế Ề II GI I QUY T V N Đ
Ề Ự ƯỢ
Ệ
Ệ Ả
Ả
Ấ
KHÁI NI M V L C L
Ấ NG S N XU T QUAN H S N XU T
Ợ Ớ
Ệ Ả
Ậ
Ấ
Ấ VÀ QUY LU T QUAN H S N XU T PHÙ H P V I TÍNH CH T VÀ
Ủ Ự ƯỢ
Ộ
Ể
Ả
Ấ
TRÌNH Đ PHÁT TRI N C A L C L
NG S N XU T
Ề Ự ƯỢ
Ệ Ả
Ả
Ấ
Ệ A/ KHÁI NI M V L C L
Ấ NG S N XU T VÀ QUAN H S N XU T:
ự ượ ả 1/ L c l ấ ng s n xu t:
ể ế ấ ườ ế ố ậ ả ả Đ ti n hành s n xu t thì con ng i ph i dùng các y u t ấ v t ch t
ấ ị ể ậ ổ ỹ ố ự ượ ả và k thu t nh t đ nh. T ng th các nhân t đó là l c l ấ ng s n xu t.
ự ượ ệ ữ ể ệ ả ấ ố L c l ng s n xu t bi u hi n m i quan h gi a con ng ườ ớ ự i v i t nhiên.
ệ ả ự ấ ộ ườ Nghĩa là trong quá trình th c hi n s n xu t xã h i con ng i trinh ph c t ụ ự
ự ủ ứ ứ ệ ằ ạ ạ ượ nhiên b ng các s c m nh hi n th c c a mình su c m nh đó đ c ch ủ
ậ ị ự ượ ử ệ ả ấ nghĩa duy v t l ch s khái quát trong khái ni m l c l ng s n xu t. Trình
ụ ự ể ệ ả ấ ộ ủ ộ ự ượ đ l c l ng s n xu t bi u hi n trình đ chinh ph c t nhiên c a con
ườ ự ượ ự ế ủ ự ả ấ ườ ng i. L c l ng s n xu t nói lên năng l c th c t c a con ng i trong
ủ ả ả ự ộ ả ấ ạ ả ể ủ quá trình s n xu t t o nên c a c i cho xã h i đ m b o s phát tri n c a
con ng i.ườ
ự ượ ả ấ ồ ườ ộ L c l ng s n xu t bao g m ng ộ ỹ i lao đ ng và k năng lao đ ng
ư ệ ả ụ ấ ấ ộ và t ộ ả li u s n xu t. Trong quá trình s n xu t công c lao đ ng tác đ ng
ố ượ ủ ả ậ ể ạ ấ ộ ư ệ vào đ i t ng lao đ ng đ t o ra c a c i v t ch t thì t ộ li u lao đ ng
3
ượ ạ ượ ệ ằ ấ đ c hoàn thi n nh m đ t đ ộ c năng su t lao đ ng cao. Còn trong t ư
ứ ệ ấ ả ế ố ậ ấ ườ ử ụ ộ li u lao đ ng t c là t t c các y u t v t ch t mà con ng i s d ng đ ể
ố ượ ộ ế ố ụ ộ ộ tác đ ng vào đ i t ng lao đ ng thì công c lao đ ng là y u t quan
ở ậ ạ ế ụ ấ ạ ấ ọ ộ tr ng nh t linh ho t nh t. B i v y khi công c lao đ ng đã đ t đ n trình
ủ ạ ọ ọ ộ đ tin h c hoá đ ượ ự ộ c t đ ng hoá thì vai trò c a nó l i càng quan tr ng.
ờ ạ ụ ả ế ố ấ ọ Trong m i th i đ i công c s n xu t luôn là y u t ấ ủ ự đông nh t c a l c
ượ ổ ả ế ự ể ệ ả ấ l ừ ng s n xu t. Chính s chuy n đ i c i ti n và hoàn thi n không ng ng
ộ ư ệ ả ữ ắ ổ ế ủ c a nó đã gây lên nh ng bi n đ i sâu s c trong toàn b t ấ li u s n xu t.
ụ ể ộ ộ ướ Trình đ phát tri n công c lao đ ng là th ộ c đo trình đ chinh ph c t ụ ự
ườ ế ự ượ ả ấ ủ nhiên c a con ng i. Tuy nhiên LêNin vi t: “L c l ng s n xu t hàng
ể ạ ườ ể ộ ầ ủ đ u c a toàn th nhân lo i là công nhân, ng ế i lao đ ng” có th cói y u
ự ượ ấ ọ ả ấ ườ ố t quan tr ng nh t trong l c l ng s n xu t chính là con ng i. Trong
ờ ạ ể ớ ọ ứ ở th i đ i ngày nay khoa h c đã phát tri n t i m c tr thành nguyên nhân
ế ủ ờ ố ự ế ề ả ấ ổ ớ tr c ti p c a nhi u bi n đ i to l n trong s n xu t và đ i s ng nó đã tr ở
ự ượ ấ ự ế ả ả ấ thành l c l ừ ừ ng s n xu t tr c ti p. Nó v a là ngành s n xu t riêng v a
ế ố ấ ự ượ ậ ả ấ ạ thâm nh p vào các y u t c u thành l c l ng s n xu t đem l ổ i thay đ i
ự ượ ả ấ ề ấ v ch t cho l c l ng s n xu t.
ệ ệ ể ặ ọ ờ ạ ủ ạ Khoa h c và công ngh hi n đ i chính là đ c đi m th i đ i c a
ự ượ ư ấ ặ ả ấ ể ả s n xu t nó hoàn toàn có th coi là đ c tr ng cho l c l ệ ng s n xu t hi n
đ i.ạ
ệ ả ệ ề ấ 2/ Khái ni m v quan h s n xu t:
ể ế ấ ị ấ ườ ả ả Đ ti n hành quá trình s n xu t nh t đ nh con ng ố i ph i có m i
ệ ớ ữ ể ệ ổ ố ọ ệ ả quan h v i nhau. T ng th nh ng m i quan h này g i là quan h s n
ệ ữ ấ ấ ườ ớ ệ ả xu t. Nói cách khác quan h s n xu t là quan h gi a ng i v i ng ườ i
ấ ả trong s n xu t.
ộ ủ ờ ố ự ả ấ ườ Trong s s n xu t ra đ i s ng xã h i c a mình con ng ố i dù mu n
ấ ị ữ ệ ả ộ ớ hay không cũng bu c ph i duy trì nh ng quan h nh t đ nh v i nhau đ ể
4
ạ ộ ư ế ữ ả ấ ả ổ ộ trao đ i ho t đ ng s n xu t cũng nh k t qu lao đ ng nh ng quan h ệ
ấ ấ ế ư ậ ệ ả ấ ả s n xu t này mang tính t t y u. Nh v y quan h s n xu t do con ng ườ i
ượ ụ ộ ộ ạ t o ra song nó đ c hình thành m t cách khách quan không ph thu c vào
ố ủ ấ ỳ ệ ả ế ậ ệ ả ố ý mu n c a b t k ai. Vi c ph i thi ấ t l p các m i quan h trong s n xu t
ự ậ ấ ế ủ ự ậ ề ấ t nó đã là v n đ có tính quy lu t t ộ t y u, khách quan c a s v n đ ng
xã h i. ộ
ệ ấ ớ ế ụ ữ V i tính ch t là nh ng quan h kinh t ộ khách quan không ph thu c
ườ ệ ả ữ ệ ấ ố ủ vào ý mu n c a con ng i, quan h s n xu t là nh ng quan h mang tính
ấ ủ ờ ố ệ ả ứ ấ ộ ộ ủ ậ v t ch t c a đ i s ng xã h i. Quan h s n xu t là hình th c xã h i c a
ơ ở ủ ờ ố ả ấ ộ ự ượ l c l ng s n xu t và là c s c a đ i s ng xã h i.
ấ ồ ệ ả ặ Quan h s n xu t g m 3 m t:
ệ ở ữ ề ư ệ ữ ấ ứ ả Quan h s h u v t liêu s n xu t t c là quan h gi a ng ườ ớ i v i
ư ệ ệ ả ả ấ ấ ướ ế ượ t ấ ủ li u s n xu t. Tính ch t c a quan h s n xu t tr c h t đ c quy
ệ ở ữ ố ớ ư ệ ả ể ệ ấ ở ị đ nh b i quan h s h u đ i v i t li u s n xu t – Bi u hi n thành ch ế
ệ ố ệ ả ấ ộ ở ữ đ s h u. trong h th ng các quan h s n xu t thì quan h s h u v t ệ ở ữ ề ư
ệ ả ố ớ ế ị ệ ấ ộ li u s n xu t có vai trò quy t đ nh đ i v i các quan h xã h i khác.
ế ộ ườ ừ ả Trong các hình thái kinh t xã h i mà loài ng i đã t ng tr i qua,
ượ ế ự ồ ạ ủ ở ữ ơ ả ứ ạ ử ị l ch s đã đ c ch ng ki n s t n t ố i c a 2 lo i hình s h u c b n đ i
ở ữ ư ở ữ ở ữ ộ ớ ư ệ ả v i t ấ li u s n xu t: s h u t nhân và s h u công c ng. S h u công
ạ ư ệ ề ọ ả ấ ộ c ng là lo i hình mà trong đó t ộ li u s n xu t thu c v m i thành viên
ồ ư ệ ủ ả ộ ả ấ ả ủ ộ c a c ng đ ng. Do t ồ li u s n xu t là tài s n chung c a c c ng đ ng
ờ ố ệ ả ộ ộ ấ nên các quan h xã h i trong s n xu t và trong đ i s ng xã h i nói chung
ệ ợ ở ỡ tr thành quan h h p tác giúp đ nhau. Ng ượ ạ c l i trong các ch đ t ế ộ ư
ư ệ ả ộ ố ỉ ằ ấ ườ ủ ả ữ h u do t li u s n xu t ch n m trong tay m t s ng i nên c a c i xã
ề ộ ố ề ố ộ ộ ườ ệ ộ h i không thu c v s đông mà thu c v m t s ít ng i các quan h xã
ậ ẳ ấ ộ h i do v y b t bình đ ng.
5
ệ ổ ứ ứ ả ả ấ Quan h t ch c và qu n lý kinh doanh s n xu t: T c là quan h ệ
ư ườ ớ ườ ổ ậ ả ấ gi uã ng i v i ng ấ ủ ả i trong s n xu t và trong trao đ i v t ch t c a c i.
ệ ề ặ ổ ứ ệ ố ả ấ ệ ả Trong h th ng các quan h s n xu t các quan h v m t t ch c qu n lý
ế ị ệ ấ ả ố ộ ả s n xu t là các quan h có kh năng quy t đ nh m t cách quy mô t c đ ộ
ệ ướ ỗ ề ả ấ ụ ể ả hi u qu và xu h ng m i n n s n xu t c th đi ng ượ ạ c l i các quan h ệ
ả ổ ứ ệ ở ữ ả ể ế ưở qu n lý và t ạ ch c có th làm bi n d ng quan h s h u nh h ng tiêu
ế ộ ự ế c c đ n kinh t xã h i.
ố ả ấ ả ứ ệ ệ ẩ ặ ẽ ớ Quan h phân ph i s n xu t s n ph m t c là quan h ch t tr v i
ử ụ ụ ệ ợ nhau cùng m c tiêu chung là s d ng h p lý và có hi u q a t ủ ư ệ ả li u s n
ấ ể ừ ượ ưở xu t đ làm cho chúng không ng ng đ c tăng tr ả ẩ ng, thúc đ y tái s n
ở ộ ấ ợ ườ ạ ộ xu t m r ng nâng cao phúc l i cho ng i lao đ ng. Bên c nh các quan
ệ ố ệ ả ả ấ ệ ề ặ ổ ứ h v m t t ch c qu n lý,trong h th ng quan h s n xu t, các quan h ệ
ố ả ữ ẩ ộ ố ề ặ v m t phân ph i s n ph m lao đ ng cũng là nh ng nhân t có ý nghĩa
ố ớ ự ậ ộ ề ủ ớ ộ ế ế ứ h t s c to l n đ i v i s v n đ ng c a toàn b n n kinh t . Quan h ệ
ệ ủ ả ẩ ố ộ ư ể ấ ố ị phân ph i có th thúc đ y t c đ và nh p đi u c a s n xu t nh ng ng ượ c
ạ ể ủ ự ả ả l ộ ấ i nó có kh năng kìm hãm s n xu t kìm hãn s phát tri n c a xã h i
ấ ị ệ ả ạ ấ ộ Nêu xét riêng trong ph m vi m t quan h s n xu t nh t đ nh thì tính
ấ ở ữ ấ ủ ế ị ả ặ ố ch t s h u quy t đ nh tính ch t c a qu n lý và phân ph i. M t khác
ỗ ế ấ ị ệ ả ấ ộ ố trong m i hình thái kinh t xã h i nh t đ nh quan h s n xu t th ng tr ị
ờ ữ ề ấ ố bao gi cũng gi ả ệ ả vai trò chi ph i các quan h s n xu t khác, ít nhi u c i
ụ ụ ắ ự ể ẳ ố ậ ữ ế bi n chúng đ ch ng nh ng chung không đ i l p mà ph c v đ c l c cho
ể ủ ế ớ ự ồ ạ s t n t i và phát tri n c a kinh t ộ xã h i m i.
Ợ Ớ
Ệ Ả
Ậ
Ấ
Ấ
Ề
B/ QUY LU T V QUAN H S N XU T PHÙ H P V I TÍNH CH T
Ủ Ự ƯỢ
Ộ
Ể
Ả
Ấ
VÀ TRÌNH Đ PHÁT TRI N C A L C L
NG S N XU T:
ộ ủ ự ượ ấ ả ấ 1/ Tính ch t và trình đ c a l c l ng s n xu t:
a/ Tính ch t:ấ
6
ấ ủ ự ượ ệ ả ấ ủ ả ấ Tính ch t c a l c l ấ ng s n xu t là tính ch t c a tu li u s n xu t
ề ả ấ ượ ộ ụ ở ự ữ ệ ớ và lao đ ng. Khi n n s n xu t đ c th c hi n v i nh ng công c trình
ự ượ ổ ủ ế ả ấ ấ ộ đ ph thông, l c l ng s n xu t ch y u mang tính ch t cá nhân. Khi
ấ ạ ớ ộ ả ộ ơ ự ượ ả trình đ s n xu t đ t t i trình đ c khí hoá, l c l ỏ ấ ng s n xu t đòi h i
ả ượ ậ ộ ộ ự ợ ơ ở ộ ph i đ c v n đ ng cho s h p tác xã h i r ng rãi trên c s chuyên môn
ấ ự ấ ự ủ ề ậ ấ ỏ hoá. Tính ch t t c p t ả ả túc cô l p c a n n s n xu t nh lúc đó ph i
ượ ế ở ấ ộ đ c thay th b i tính ch t xã h i hoá.
ộ ủ ự ượ ả ấ b/ Trình đ c a l c l ng s n xu t:
ự ượ ế ố ả ế ị ụ L c l ấ ng s n xu t là y u t có tác d ng quy t đ nh đ i v i s ố ớ ự
ủ ươ ộ ủ ự ượ ứ ả ấ ể phát tri n c a ph ng th c s n xu t: Trình đ c a l c l ấ ả ng s n xu t
ạ ủ ị ử ừ ườ ể ệ ộ trong t ng giai đo n c a l ch s loài ng ụ i th hi n trình đ chinh ph c
ự ườ ệ ạ t ủ nhiên c a loài ng ộ ủ ự i trong giai đo n đó. Khái ni m trình đ c a l c
ượ ủ ả ấ ả ườ l ng s n xu t nói lên kh năng c a con ng ệ ử ụ i thông qua vi c s d ng
ế ự ụ ự ệ ả ộ ằ ả công c lao đ ng th c hi n quá trình c i bi n t ả nhiên nh m đ m b o
ộ ự ượ ể ủ ự ồ ả ấ cho s sinh t n và phát tri n c a mình. Trình đ l c l ng s n xu t th ể
ệ ở ụ ả ộ ộ ộ ộ hi n ộ ứ : Trình đ công c lao đ ng, trình đ qu n lý xã h i trình đ ng
ủ ệ ậ ả ọ ỹ ỹ ấ ụ d ng khoa h c k thu t vào s n xu t, kinh nghi m và k năng c a con
ườ ộ ộ ng i và trình đ phân công lao đ ng.
ự ế ộ ủ ự ượ ấ ả ấ Trên th c t tính ch t và trình đ c a l c l ng s n xu t không
ệ tách bi t nhau
ậ ề ệ ả ợ ớ ấ ấ B/ Quy lu t v quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ ộ
ể ủ ự ượ ả ấ phát tri n c a l c l ng s n xu t:
ệ ả ự ượ ấ ặ ủ ả ấ Quan h s n xu t và l c l ng s n xu t là hai m t c a ph ươ ng
ữ ự ượ ấ ự ứ ả ẫ ả ộ th c s n xu t, s tác đ ng l n nhau gi a l c l ấ ng s n xu t và quan h ệ
ứ ể ệ ệ ấ ấ ố ả s n xu t bi u hiên m i quan h mang tính ch t bi n ch ng. Chính s ự
ệ ả ự ượ ấ ấ ố ộ ả ấ ữ th ng nh t và tác đ ng gi a quan h s n xu t và l c l ng s n xu t đã
7
ậ ề ự ấ ớ ệ ả ữ ợ hình thành nên quy lu t v s phù h p gi a quan h s n xu t v i tính
ể ủ ự ượ ấ ộ ả ấ ch t và trìng đ phát tri n c a l c l ng s n xu t.
ự ượ ả ế L c l ấ ng s n xu t là nhân t ố ườ th ể ổ ng xuyên bi n đ i và phát tri n.
ấ ườ ổ ộ ờ ị Ng ượ ạ c l ệ ả i quan h s n xu t th ng có tính n đ nh trong m t th i gian
dài.
ộ ủ ự ượ ự ế ề ả ấ S bi n đ i c a l c l ng s n xu t có nhi u nguyên nhân:
ả ườ ữ ệ ộ ỹ B n thân ng i lao đ ng thì nh ng k năng và kinh nghi m không
ừ ỹ ng ng tích lu và tăng lên.
ệ ở ứ ứ ả ọ B n thân tri th c khoa h c trí th c công ngh tr thành l c l ự ượ ng
ấ ự ế ả s n xu t tr c ti p.
ệ ả ự ổ ủ ể ầ ị ấ S n đ nh c a quan h s n xu t là nhu c u khách quan đ có th ể
ấ ượ ả s n xu t đ c.
ể ủ ự ượ ậ ả ộ ự Chính vì v y mà s phát tri n c a l c l ấ ế ng s n xu t đ n m t gi ớ i
ẽ ặ ấ ị ệ ả ệ ấ ầ ỏ ạ h n nh t đ nh s đ t ra nhu c u xoá b quan h s n xu t cũ và hi n có.
ệ ả ệ ả ệ ằ ấ ấ ỏ ộ ớ Vi c xoá b quan h s n xu t cũ thay nó b ng m t quan h s n xu t m i
ệ ả ộ ươ ứ ả ấ ỗ ờ cũng có nghĩa là di t vong c m t ph ng th c s n xu t l ự i th i và s ra
ộ ươ ứ ả ứ ự ấ ớ ỏ ờ ủ đ i c a m t ph ng th c s n xu t m i. S xoá b các hình th c quan h ệ
ệ ấ ả ự ả ộ ả s n xu t hi n có không ph i là t thân mà ph i thông qua m t ph ươ ng
ứ ề ị ươ ứ ự ề th c chính tr và pháp quy n mà ph ế ng th c pháp quy n là tr c ti p.
ệ ả ữ ệ ấ ừ ứ ỗ Nh ng quan h s n xu t cũ và hi n có t ch là hình th c kinh t ế ầ c n
ế ể ả ể ủ ự ượ ả ả ấ thi t đ đ m b o duy trì khai thác, phát tri n c a l c l ng s n xu t gi ờ
ự ư ứ ữ ể ở đây tr thành nh ng hình th c kìm hãm s phát tri n đó nh CácMác đã
ừ ộ ủ ể ậ ạ ị nh n đ nh “T m t giai đo n phát tri n nào đó c a chúng các l c l ự ượ ng
ấ ậ ấ ủ ệ ả ữ ấ ộ ớ ệ ẫ ả s n xu t v t ch t c a xã h i mâu thu n v i nh ng quan h s n xu t hi n
ự ượ ế ế ụ ấ ẫ ả có trong đó t ừ ướ tr c đ n nay các l c l ng s n xu t v n ti p t c phát
ể ủ ự ượ ừ ỗ ứ ữ ể ả tri n. T ch là nh ng hình th c phát tri n c a l c l ữ ấ ng s n xu t nh ng
ự ượ ệ ấ ủ ữ ề ở ả ấ quan h y tr thàng nh ng xi ng xích c a các l c l ng s n xu t. Khi
8
ờ ạ ắ ầ ạ ộ ộ ộ ộ đó b t đ u th i đ i m t cu c Cách m ng xã h i”Đó cũng chính là n i
ậ ề ự ợ ủ ấ ớ ệ ả ộ ể dung quy lu t v s phù h p c a quan h s n xu t v i trình đ phát tri n
ủ ự ượ ấ ị ả ấ nh t đ nh c a l c l ng s n xu t.
ấ ằ ự ượ ự ễ ể ả ấ ỉ Th c ti n cho th y r ng l c l ể ng s n xu t ch có th phát tri n
ấ ợ ệ ả ộ ồ ộ ợ ớ ệ ả khi có m t quan h s n xu t h p lý đ ng b phù h p v i nó. quan h s n
ấ ạ ế ậ ặ ơ ơ ộ ả ạ xu t l c h u h n ho c tiên ti n h n m t cách gi ẽ t o cũng s kìm hãm
ể ủ ự ượ ữ ự ượ ả ấ ẫ ự s phát tri n c a l c l ng s n xu t. Khi mâu thu n gi a l c l ả ng s n
ộ ộ ấ ấ ắ ả ỏ ả ế ệ ả xu t và quan h s n xu t đã b c l gay g t đòi h i ph i gi ư i quy t nh ng
ự ượ ả ấ ườ ệ ượ còn l c l ng s n xu t ng i không phát hi n đ ẫ ư c cũng nh mâu thu n
ượ ệ ả ế ượ ả ế đ c phát hi n mà không gi i quy t đ ặ c ho c gi ộ i quy t m t cách sai
ấ ẽ ở ệ ả ủ ụ ố ầ l m thì tác d ng kìm hãm c a quan h s n xu t s tr thành nhân t phá
ạ ố ớ ự ượ ả ấ ho i đ i v i l c l ng s n xu t.
ệ ố ạ ủ Tuy nhiên bên c nh đó, chúng ta không nên tuy t đ i hoá vai trò c a
ở ạ ủ ệ ả ự ả ấ ỏ ộ ự ượ l c l ng s n xu t mà b qua s tác đ ng tr l ấ i c a quan h s n xu t
ự ự ữ ể ợ ệ ố ớ đ i v i nó khi gi a chúng có s phù h p. Đôi khi s phát tri n ch ch
ướ ệ ả ủ ậ ấ ợ ớ h ấ ng c a quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ ộ
ể ủ ự ượ ế ố ủ ả phát tri n c a l c l ấ ng s n xu t là do y u t ả ứ ch quan, ch không ph i
ấ ặ ủ ậ do tính ch t đ c thù c a quy lu t đó.
ế ị ậ ị ử ứ ủ ủ ự Ch nghĩa duy v t l ch s đã ch ng minh vai trò quy t đ nh c a l c
ượ ấ ố ớ ệ ả ả ấ ằ ỉ l ng s n xu t đ i v i quan h s n xu t song nó cũng ch rõ r ng quan
ờ ộ ậ ươ ể ệ ấ ệ ả h s n xu t bao gi cũng th hi n tính đ c l p t ng đ i v i l c l ố ớ ự ượ ng
ệ ả ấ ấ ộ ả ả s n xu t. Quan h s n xu t tác đ ng tr l ở ạ ự ượ i l c l ấ ng s n xu t , nó là
ế ị ự ượ ề ể ả ấ ế ố y u t ề quy t đ nh là ti n đ cho l c l ng s n xu t phát tri n khi nó phù
ể ủ ự ượ ớ ộ ệ ả ấ ợ h p v i trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t. Nó làm nhi m v ch ụ ỉ
ụ ướ ự ượ ạ ợ ả ấ ra m c tiêu b c đi và t o quy mô thích h p cho l c l ạ ng s n xu t ho t
ư ả ả ợ ườ ộ ộ đ ng, cũng nh đ m b o l i ích chính đáng cho ng i lao đ ng phát huy
9
ự ạ ườ ố ế ị ọ tính tích c c sáng t o cho con ng i là nhân t quan tr ng và quy t đ nh
ự ượ ấ ả trong l c l ng s n xu t.
ệ ả ể ấ ạ ở ộ S dĩ quan h s n xu t có th tác đ ng m nh m tr l ẽ ở ạ ố ớ i đ i v i
ế ị ụ ả ấ ả ấ ị ự ượ l c l ng s n xu t vì nó quy t đ nh m c đích s n xu t, quy đ nh h ệ
ả ả ấ ả ố ố ộ ị ầ th ng qu n lý s n xu t và qu n lý xã h i quy đ nh phân ph i và ph n
ề ả ườ ượ ưở ạ ủ c a c i ít hay nhi u mà ng ộ i lao đ ng đ c h ng. Do đó nó t o ra
ể ủ ế ự ữ ề ệ ặ ạ ặ nh ng đi u ki n ho c kích thích ho c h n ch s phát tri n c a công c ụ
ấ ợ ự ụ ấ ả ọ ả s n xu t áp d ng thành t u khoa h c và s n xu t h p tác phân công lao
ộ đ ng.
ự ậ ụ ự ự ủ ệ ậ C/ S v n d ng quy lu t vào s nghi p xây d ng ch nghĩa xã h i ộ ở
ệ Vi t Nam:
ớ ủ ự ệ ổ ệ ượ ắ ầ S nghi p đã đ i m i c a Vi t Nam đ c b t đ u ngay t ừ ữ gi a
ữ ượ ẽ ể ấ ả ự ừ nh ng năm 80 và đ ạ c tri n khai m nh m trên t t c các lĩnh v c t đó
ư ạ ổ ớ ự ư ề ớ ế đ n nay. Quá trình đ i m i đã đ a l ồ i nhi u thành t u to l n, nh ng đ ng
ụ ệ ề ặ ậ ậ ờ ọ th i cũng đ t ra nhi u lý lu n quan tr ng mà vi c áp d ng quy lu t quan
ụ ấ ấ ộ ộ ệ ả h s n xu t ph thu c vào tính ch t và trình đ phát tri n c a l c l ể ủ ự ượ ng
ệ ấ ả ẽ ế ắ ộ ả s n xu t vào vi c gi ơ ở ế i quy t chúng m t cách đúng đ n s là c s h t
ế ế ụ ự ệ ệ ẩ ạ ị ứ ầ s c c n thi ổ t cho vi c ti p t c ho ch đ nh và đ y nhanh s nghi p đ i
ư ự ộ ở ủ ự ệ ớ ệ m i, cũng nh s nghi p xây d ng ch nghĩa xã h i Vi t Nam.
ệ ộ ượ ủ ự ơ ở Vi t Nam đã xây d ng ch nghĩa xã h i đ c h n 30 năm ề mi n
ế ế ể ắ ạ ơ ờ ố ắ B c và h n 10 năm trên ph m vi toàn qu c n u tính đ n th i đi m b t
ự ủ ổ ớ ộ ố ầ đ u đ i m i. Ngôi nhà xã h i ch nghĩa mà chúng ta mu n xây d ng có
ấ ượ ư ư ể ề ặ ặ ư th có nhi u đ c tr ng, nh ng có hai đ c tr ng ch t l ọ ng quan tr ng
ả ặ ế ừ ừ ứ ấ ơ nh t mà d t khoát chúng ta ph i đ t đ n, đó là v a giàu có h n, v a công
ủ ơ ớ ư ả ằ b ng h n so v i trong ch nghĩa t b n. Tuy nhiên trong quá trình đi lên
ủ ề ế ả ấ ủ ướ ạ ậ ộ ch nghĩa xã h i thì n n kinh t s n xu t c a n c ta l i ch m phát
ờ ố ự ể ặ ề tri n, đ i s ng nhân dân còn g p nhi u khó khăn. S khó khăn này có th ể
10
ư ề ẽ ộ ữ có nhi u nguyên nhân, nh ng có l m t trong nh ng nguyên nhân quan
ệ ả ữ ấ ắ ậ ấ ọ ợ ớ tr ng nh t là: không n m v ng quy lu t quan h s n xu t phù h p v i
ể ủ ự ượ ấ ả ấ ộ tính ch t và trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t.
ạ ộ ữ ế ế ể ế ị ỉ Ngh quy t Đ i h i VIII đã ch rõ nh ng y u kém, khuy t đi m:
ề ế ư ữ ứ ể ệ ả N n kinh t ạ ắ phát tri n ch a v ng ch c, hi u qu và s c m nh
ấ ộ ị ưở ả ẩ ổ ướ tranh ch p. Nh p đ tăng tr ng t ng s n ph m trong n ị c (GDP) nh p
ị ả ụ ệ ấ ạ ấ ẩ ị ậ ộ đ tăng giá tr s n xu t nông nghi p, d ch v , kim ng ch xu t kh u, nh p
ề ạ ẩ ấ ộ ỉ ấ kh u… không đ t ch tiêu đ ra. Nhìn chung, năng xu t lao đ ng th p,
ấ ượ ư ố ả ề ả ẩ ch t l ẩ ng s n ph m ch a t t, giá thành cao. Nhi u s n ph m nông
ị ườ ệ ệ ế ệ ủ nghi p, công nghi p, th công nghi p thi u th tr ụ ng tiêu th trong c ả
ướ ướ ệ ố ế n c và n ế c ngoài. H th ng tài chínhngân hàng còn y i kém và thi u
ơ ấ ạ ế ơ ấ ể ị lành m nh. C c u kinh t ậ chuy n d ch ch m. C c u đ u t ầ ư ư ợ ch a h p
ầ ư ề ấ ộ ị lý, đ u t ầ còn phân tán, lãng phí và th t thoát nhi u. Nh p đ thu hút đ u
ư ự ủ ướ ề ả t ế tr c ti p c a n ả c ngoài gi m, công tác qu n lý, đi u hành công tác
ề ướ ệ ộ ố ặ ư ế ắ này còn nhi u v ng m c và thi u sót. Quan h m t s m t ch a phù
ế ướ ượ ố ươ ủ ứ ợ h p. Kinh t nhà n ư c ch a đ c c ng c t ớ ng x ng v i vai trò ch ỉ
ệ ắ ư ể ể ế ế ổ ớ ạ đ o, ch a có chuy n bi n đáng k trong vi c s p x p, đ i m i và phát
ệ ể ướ tri n doanh nghi p nhà n c.
ộ ố ấ ộ ứ ề ắ ậ ượ M t s v n đ văn hoáxã h i b c xúc và gay g t ch m đ c gi ả i
ỷ ệ ấ ệ ở ế ị ở ứ quy t. T l th t nghi p thành th và nông thôn còn m c cao. Các
ệ ư ượ ạ ộ ọ ố ho t đ ng khoa h c và công ngh ch a đ ứ c đáp ng t t yêu c u c a s ầ ủ ự
ệ ổ ự ệ ệ ệ ạ ả nghi p công nghi p hoá, hi n đ i hoá, xây d ng và b o v t ố qu c.
ư ạ ự ế ạ ơ ồ ộ ộ C ch chính sách không đ ng b và ch a t o đ ng l c m nh đ ể
ộ ố ơ ư ư ể ế ế ấ phát tri n. M t s c ch , chính sách còn thi u, ch a nh t quán, ch a sát
ộ ố ư ế ề ả ấ ế ử ớ v i cu c s ng, thi u tính kh thi. Nhi u c p, ngành ch a thay th , s a
ữ ề ả ị ướ ư ợ ổ đ i nh ng quy đ nh v qu n lý nhà n c không còn phù h p, ch a b ổ
ụ ữ ế ơ ớ ả sung nh ng c ch , chính sách m i có tác d ng gi ẽ ự ạ i phóng m nh m l c
11
ượ ờ ỳ ộ ừ ộ ủ ả ấ ộ l ng s n xu t. Trong th i k quá đ đi lên ch nghĩa xã h i t m t xã
ủ ướ ấ ướ ộ ề ư ả h i ti n t b n ch nghĩa, nhà n c ta đã không th y rõ b c đi có tính
ậ ườ ủ ế ế ộ quy lu t trên con đ ng ti n lên ch nghĩa xã h i nên đã ti n hành ngay
ố ớ ề ả ạ ủ ộ ộ ế ố cu c c i t o xã h i ch nghĩa đ i v i n n kinh t qu c dân và xét v ề
ự ấ ườ ố ẩ ả ạ ư ủ ạ th c ch t là theo đ ng l ộ iđ y m nh c i t o xã h i ch nghĩa, đ a quan
ấ ướ ở ườ ự ượ ể ấ ả ệ ả h s n xu t đi tr c m đ ng cho l c l ề ng s n xu t phát tri n. đi u
ệ ả ư ấ ướ ể ạ ộ ị đó có nghĩa là đ a quan h s n xu t đi tr c đ t o đ a bàn r ng rãi, thúc
ề ể ả ấ ẫ ẩ ự ượ đ y l c l ớ ng s n xu t phát tri n. Đi u đó là hoàn toàn mâu thu n v i
ệ ả ấ ậ ộ ớ ợ quy lu t quan h s n xu t phù h p v i trình đ phát tri n c a l c l ể ủ ự ượ ng
ữ ụ ể ể ắ ấ ẫ ỏ ả ả s n xu t. đ kh c ph c nh ng mâu thu n có th phát sinh đòi h i ph i
ế ậ ớ ớ ệ ả ứ ữ ấ ướ thi t l p quan h s n xu t m i v i nh ng hình th c và b ợ c đi phù h p
ể ủ ự ượ ộ ữ ả ấ và trình đ phát tri n c a l c l ớ ủ ng s n xu t.Nh ng chính sách m i c a
ướ ề ộ ả đ ng và nhà n ẩ c đã thúc đ y n n kinh t ế ướ n ể c ta phát tri n m t cách
ẽ ự ề ẩ ạ ế ề ầ ị ướ m nh m .S thúc đ y n n kinh t nhi u thành ph n theo đ nh h ng xã
ư ủ ề ộ ướ ộ h i ch nghĩa đã đ a n n kinh t ế ướ n c ta sang m t b ọ ớ c đi m i. M i
ườ ượ ự ệ ng i đ c t ợ do kinh doanh buôn bán, các doanh nghi p kinh doanh h p
ạ ẳ ớ ộ ướ tác và c nh tranh v i nhau m t cách bình đ ng tr ậ c pháp lu t…T t c ấ ả
ụ ề ằ ẩ ấ ề đ u nh m vào m c tiêu duy nh t là thúc đ y n n kinh t ế ướ n c nhà.
ề ề ể ơ ờ ỳ ộ Đ làm rõ h n v n n kinh t ế ướ n c ta trong th i k quá đ , chúng
ề ệ ẽ ả ấ ờ ta s đi phân tích n n s n xu t nông nghi p trong th i gian này. t ạ ạ i đ i
ự ượ ứ ả ậ ị ả ộ ầ h i l n th VI, Đ ng ta đã nh n đ nh:"…L c l ấ ị ng s n xu t b kìm hãm
ườ ấ ạ ậ ệ ả ả ợ ỉ không ch trong tr ng h p quan h s n xu t l c h u, mà c khi quan h ệ
ế ố ữ ể ấ ộ ồ ớ ả s n xu t phát tri n không đ ng b , có nh ng y u t đi quá xa so v i trình
ấ ả ả ộ ệ ệ ộ ủ ự ượ đ c a l c l ả ng s n xu t ( Đ ng c ng s n Vi ạ ộ t Nam. Văn ki n đ i h i
ự ậ ố ầ ứ ể ạ đ i bi u toàn qu c l n th VI. Nxb s th t, HN, 1987, tr.57)Trong quá
ả ể ế ế ố ủ ế ộ ủ ủ trình ti n lên ch nghĩa xã h i ph i k đ n y u t ệ ch quan c a vi c
ạ ướ ộ ủ ự ầ ộ ả đ ng lãnh đ o, Nhà n c phát đ ng tính tích c c xã h i c a qu n chúng
12
ữ ợ ậ ấ ầ ướ ố ọ ằ b ng nh ng l i ích v t ch t và tinh th n yêu n ủ c v n có c a h . Tuy
ủ ể ậ ả ấ ằ ị ằ nhiên, theo nh n đ nh trên c a đ ng, ta th y r ng, không th cho r ng
ế ố ữ ế ủ ề ự ệ ả ề nh ng y u t ẩ ấ tiên ti n c a quan h s n xu t mãi là ti n đ s thúc đ y
ữ ự ượ ợ ả ấ ấ ỉ phù h p gi a l c l ệ ả ng s n xu t và quan h s n xu t. Chúng ch tác
ự ắ ẫ ả ộ ờ ố ộ đ ng tích c c trong m t th i gian ng n và cu i cùng, v n ph i tuân th ủ
ệ ả ậ ấ ấ ợ ộ ể ủ ớ quy lu t quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ phát tri n c a
ả ấ ự ượ l c l ng s n xu t.
ề ả ủ ự ệ ạ ấ ướ ờ Th c tr ng n n s n xu t nông nghi p c a n c ta trong th i gian
ẩ ầ ị ướ ệ ữ chu n b vào nh ng năm đ u b ệ c vào quá trình công nghi p hoá, hi n
ủ ệ ậ ả ị ạ ạ đ i hoá nông nghi p, nông thôn đã làm rõ nh n đ nh trên c a đ ng. T i
ề ả ể ệ ề ấ ờ ổ ơ ị ề th i đi m đó n n s n xu t nông nghi p không n đ nh, nhi u n i, nhi u
ị ườ ằ vùng nông thôn b đói kém. Khi đó có ng ả i cho r ng, nguyên nhân s n
ữ ự ượ ậ ấ ệ ả ấ ả ể xu t ch m phát tri n là do gi a l c l ấ ng s n xu t và quan h s n xu t
ể ệ ữ ẫ ẫ ầ ộ ể có mâu thu n. Mâu thu n đó th hi n gi a m t bên là yêu c u phát tri n
ữ ủ ự ượ ả ướ ấ ế ể ừ ả ơ h n n a c a l c l ấ ng s n xu t theo h ng t t y u chuy n t ấ s n xu t
ế ộ ở ữ ấ ớ ả ỏ ớ ộ nh lên s n xu t l n v i m t bên là ch đ s h u phân tán. Theo m t s ộ ố
ổ ế ậ ẫ ẫ ị ố nhà nh n đ nh, đây là mâu thu n v n có và mâu thu n là ph bi n trong
ề ả ề ả ể ế ấ ấ ộ ộ các n n s n xu t. Khi n n s n xu t xã h i phát tri n đ n trình đ cao thì
ự ả ế ộ ư ữ ồ ạ ể ỏ ư t b n thân ch đ t h u nh không th nào t n t ộ i nh cũ, nó bu c
ả ổ ạ ỉ ạ ả ấ ph i thay đ i. Nhìn l i quá trình ch đ o s n xu t nông nghi p ệ ở ướ n c ta
ướ ả ượ ự ầ ế ủ tr c đây Đ ng ta đã rút ra đ c s c n thi ệ ả ậ t c a quy lu t quan h s n
ể ủ ự ượ ấ ấ ợ ớ ộ ả ấ xu t phù h p v i tính ch t và trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t.
ạ ộ ạ ả ậ ầ ả ộ ị T i Đ i h i IX Đ ng ta nh n đ nh: "C n ph i nhân r ng mô hình
ệ ệ ệ ế ướ ợ h p tác, liên k t Công nghi p và nông nghi p, doanh nghi p nhà n c và
ế ộ ể ạ kinh t ợ ạ h nông thôn, phát tri n các lo i hình trang tr i quy mô phù h p
ừ ả ả ộ ị ệ ạ ộ ệ ạ trên t ng đ a bàn" (Đ ng C ng s n Vi ể t Nam, Văn ki n Đ i h i Đ i bi u
ố ầ ứ ố ộ ị toàn qu c l n th IX, Nxb chính tr qu c gia, Hà N i 2001, tr. 32). Trong
13
ủ ự ệ ấ ầ ế ạ ả s n xu t nông nghi p, s đa d ng c a các thành ph n kinh t ạ đã t o ra c ơ
ứ ả ề ệ ế ả ấ ớ ớ ợ ớ ch qu n lý v i nhi u hình th c s n xu t nông nghi p m i phù h p v i
ủ ừ ữ ể ạ ả ổ ớ ờ nh ng quan đi m đ i m i không ng ng c a Đ ng và nh đó, t o ra s ự
ặ ủ ệ ế ả ớ ổ ợ bi n đ i m i trong các H p tác xã nông nghi p trên c ba m t c a quan
ủ ề ấ ậ ẳ ớ ị ệ ả h s n xu t. Đi u đó càng kh ng đ nh ý nghĩa to l n c a quy lu t quan
ể ấ ớ ợ ộ ấ ệ ả h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ phát tri n c a l c l ủ ự ượ ng
ấ ả s n xu t.
ư ự ẳ ẩ ằ ị ệ ả ể Nh ng d a vào tiêu chu n nào đ kh ng đ nh r ng quan h s n
ể ủ ự ượ ấ ớ ợ ộ ả ấ ướ xu t phù h p v i trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t. Tr ế c h t
ể ệ ở ỗ ả ả ệ ấ ợ ự s phù h p đó th hi n ch , hi u qu s n xu t ngày càng cao (năm sau
ơ ướ ấ ị ề ề ề ặ cao h n năm tr ị ả c), m c dù đ t b thiên tai nhi u b và ít nhi u ch u nh
ưở ủ ạ ế ự h ng c a tình tr ng suy thoái kinh t trong khu v c và trên th gi ế ớ i.
ớ ự ượ ệ ả ữ ề ấ ọ ợ Đi u quan tr ng n a, khi nói quan h s n xu t phù h p v i l c l ả ng s n
ờ ố ự ế ủ ể ấ xu t không th không nhìn vào đ i s ng c a nông dân, th c t cho th ế
ự ệ ườ ố ổ ờ ố ề ả ớ qua 15 năm th c hi n đ ng l ủ i đ i m i do Đ ng đ ra, đ i s ng c a
ừ ề ệ ở nông dân t ng b ướ ượ c đ c nâng cao, đi u ki n nhà ọ ậ ủ và h c t p c a con
ơ ướ em nông dân cũng khá h n tr c.
ư ậ ự ề ạ ế ể Nh v y th c tr ng n n kinh t có phát tri n không? L c l ự ượ ng
ứ ể ự ể ấ ợ ả s n xu t có phát tri n không đó chính là tiêu th c đ đánh giá s phù h p
ộ ủ ự ượ ệ ả ấ ấ ả ủ c a quan h s n xu t vào tính ch t và trình đ c a l c l ấ ng s n xu t.
ế ứ ề ệ ậ ẩ ộ ọ M t quy lu t có ý nghĩa h t s c quan tr ng trong vi c thúc đ y n n kinh
ỗ ố ế ủ t c a m i qu c gia.
Ả Ậ Ế III/ K T LU N VÀ GI I PHÁP
Ậ Ế 1/ K T LU N:
ậ ủ ệ ả ấ ấ ợ ớ Quy lu t c a quan h s n xu t phù h p v i tính ch t và trình đ ộ
ể ủ ự ượ ổ ế ả ấ phát tri n c a l c l ậ ế ứ ng s n xu t là quy lu t h t s c ph bi n. Tuy nhiên
14
ả ấ ứ ả ắ ậ ợ ắ ự không ph i b t c lúc nào cũng có s phù h p đó. Do v y, ph i n m b t
ụ ừ ườ ợ ố t ể t quy chúng ta có th áp d ng vào t ng tr ậ ụ ể ng h p c th . Quy lu t
ộ ự ượ ệ ả ấ ợ ớ ấ ả quan h s n xu t phù h p v i trình đ l c l ậ ng s n xu t còn là quy lu t
ổ ế ộ ế ử ự ế ạ ị ể ph bi n trong toàn b ti n trình l ch s nhân lo i. S thay th phát tri n
ủ ị ử ế ộ ỷ đi lên c a l ch s loài ng ườ ừ i t ch đ công xã nguyên thu qua ch đ ế ộ
ữ ế ệ ế ộ ư ả ế ộ ủ ế ế chi m h u nô l , ch đ phong ki n, ch đ t b n ch nghĩa và đ n xã
ả ươ ệ ố ự ậ ộ ộ ộ h i c ng s n t ủ ng lai là do s tác đ ng c a h th ng các quy lu t xã
ệ ả ậ ấ ợ ớ ộ ể ộ h i, trong đó quy lu t quan h s n xu t phù h p v i trình đ phát tri n
ậ ơ ả ự ượ ả ấ ấ ả ấ ủ ự ượ c a l c l ng s n xu t là quy lu t c b n nh t. L c l ng s n xu t là
ế ổ ấ ạ nhân t ố ườ th ng xuyên bi n đ i, ng ượ ạ c l ệ ả i quan h s n xu t l i th ườ ng
ự ổ ự ạ ầ ổ ờ ị ị ỉ có tính n đ nh song s n đ nh đó ch là t m th i và cũng c n có s thay
ệ ả ữ ự ế ấ ợ ổ ổ đ i cho phù h p. N u quan h s n xu t không có nh ng s thay đ i cho
ể ủ ả ự ẽ ấ ợ phù h p thì nó s kìm hãm s phát tri n c a s n xu t.
ư ậ ệ ả ệ ệ ậ ổ ấ Nh v y, trong vi c xác l p hoàn thi n, thay đ i quan h s n xu t
ự ượ ủ ứ ả ạ ệ ả ự ầ c n ph i căn c vào th c tr ng c a các l c l ấ ng s n xu t hi n có v ề
ộ ủ ơ ở ự ế ấ ặ ậ ủ m t tính ch t và trình đ c a chúng (đây là c s lý lu n tr c ti p c a
ơ ấ ệ ị ế ề ệ vi c xác đ nh c c u kinh t nhi u thành ph n ầ ở ướ n ủ c ta hi n nay c a
ủ ệ ả ướ ệ quá trình c i cách c a các doanh nghi p nhà n c hi n nay).
Ả 2/ GI I PHÁP:
ố ặ ả ạ ủ ể ả ấ ộ ủ C i t o xã h i ch nghĩa ph i luôn luôn th u su t đ c đi m c a
ế ừ ả ủ ấ ả ỏ ộ quá trình ti n t ấ ớ s n xu t nh lên s n xu t l n xã h i ch nghĩa là quan
ự ượ ả ấ ớ ấ ệ ả h s n xu t và l c l ẩ ắ ng s n xu t luôn luôn g n bó v i nhau, thúc đ y
ữ ứ ể ả ọ ế nhau cùng phát tri n. Ph i coi tr ng nh ng hình th c kinh t trung gian,
ộ ừ ấ ừ ỗ ướ ỏ ớ quá đ t th p lên cao, t quy mô nh lên quy mô l n. Trên m i b c đi
ậ ạ ả ẩ ấ ỹ ự ượ ự ạ ơ ở ậ ph i đ y m nh xây d ng c s v t ch t k thu t, t o ra l c l ả ng s n
ế ụ ư ệ ả ơ ở ứ ấ ấ ớ xu t m i trên c s đó ti p t c đ a quan h s n xu t lên hình th c, quy
ự ượ ể ợ ể ả ấ mô thích h p đ cho l c l ng s n xu t phát tri n.
15
ạ ộ ạ ả ả ẳ ầ ộ ị T i Đ i h i IX Đ ng ta kh ng đ nh: " C n ph i" nhân r ng mô
ệ ế ệ ệ ợ hình h p tác, liên k t công nghi p và nông nghi p, doanh nghi p nhà
ướ ế ộ ạ ớ ể ạ n c và kinh t h nông thôn, phát tri n các lo i hình trang tr i v i quy
ứ ữ ừ ợ ị ế ộ mô phù h p trên t ng đ a bàn nh ng hình th c kinh t h nông dân ngày
ượ ở ộ ế ợ ở càng đ c m r ng, các hình thái kinh t h p tác nông thôn, kinh t ế
ế ế ệ ạ ả ở ề trang tr i, m mang nhanh công nghi p ch bi n nông s n theo nhi u
ộ ệ trình đ quy mô công ngh .
ề ậ ượ ứ ủ ế ầ ớ ộ ỉ V i ki n th c c a m t sinh viên em ch ph n nào đ c p đ ộ c m t
ủ ự ủ ề ấ ạ ầ ằ ố s khía c nh c a v n đ . Em mong có s góp ý c a th y cô nh m giúp
ề ấ ế ấ ả ữ ể ề ơ ố em hi u rõ h n v v n đ này. Cu i cùng em xin cam k t t t c nh ng gì
ế ữ ể ế ủ ữ ả ầ em vi t trên đây là nh ng hi u bi ề t c a em. Nh ng ph n tham kh o đ u
ượ ả ơ ầ ọ đ c chú thích ở ướ d ầ i. Em xin c m n th y Tr n Ng c Linh đã giúp em
ậ ể hoàn thành ti u lu n này.
16
Ụ Ả Ệ DANH M C CÁC TÀI LI U THAM KH O
ế ọ ấ ả ị Giáo trình tri ố t h c MácLêNin (Nhà xu t b n Chính tr qu c
gia).
ế ọ ạ T p trí tri t h c (2002).
ạ ộ ố ầ ệ ả Văn ki n Đ i h i Đ ng toàn qu c l n VI.
ạ ộ ố ầ ệ ả Văn ki n Đ i h i Đ ng toàn qu c l n VIII.
ạ ộ ố ầ ệ ả Văn ki n Đ i h i Đ ng toàn qu c l n IX.
