YOMEDIA
Tính chịu hạn của cây (chịu stress nước)
Chia sẻ: Nguyen Phuonganh
| Ngày:
| Loại File: PDF
| Số trang:11
220
lượt xem
36
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
. Tác hại của stress nước Hạn hán là một nguyên nhân quan trọng làm giảm năng suất cây trồng. Có hai loại hạn hán: hạn trong đất và hạn trong không khí. Có loại hạn thực do thiếu nước trong môi trường gây nên nhưng cũng có loại hạn sinh lý là loại hạn không phải do môi trường thiếu nước mà do cây không hút được nước trong môi trường do nhiệt độ thấp, do nồng độ dung dịch môi trường quá cao ... ...
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Tính chịu hạn của cây (chịu stress nước)
- Tính chịu hạn của cây
(chịu stress nước)
1. Tác hại của stress nước
Hạn hán là một nguyên nhân quan
trọng làm giảm năng suất cây
trồng. Có hai loại hạn hán: hạn
trong đất và hạn trong không khí.
Có loại hạn thực do thiếu nước
trong môi trường gây nên nhưng
cũng có loại hạn sinh lý là loại hạn
không phải do môi trường thiếu
nước mà do cây không hút được
- nước trong môi trường do nhiệt độ
thấp, do nồng độ dung dịch môi
trường quá cao ...
Khi hạn hán cây bị stress nước
dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm
trọng:
- Gây nên hiện tượng co nguyên
sinh và làm cho cây bị héo. Sự co
nguyên sinh các tế bào diễn ra khi
nồng độ nước trong môi trường quá
cao hay do stress nước làm cho
nước trong tế bào thất thoát ra
ngoài nên khối Nguyên sinh chất
của tế bào co lại, thể tích không
bào thu hẹp.
Khi môi trường thiếu nước kéo dài,
tế bào mất nước không bào co lại,
- mô trở nên mềm yếu và sự héo xảy
ra. Sự héo tạm thời nhưng cũng có
thể vĩnh viễn nếu sự thiếu nước
nghiêm trọng và kéo dài.
- Hạn hán cản trở sự vận chuyển
nước trong mạch gỗ. Khi thiếu
nước do hạn hán sự cung cấp nước
cho rễ không đủ trong đêm để thủy
hoá các mô đã bị thiếu nước ban
ngày, các lông hút bị tổn thương
lớp ngoài vùng vỏ bị phủ suberin...
đã làm giảm áp suất rễ để đẩy cột
nước lên trong mạch gỗ. Đặc biệt
khi thiếu nước sẽ hình thành nhiều
bọt khí trong mạch gỗ phá vỡ tính
liên tục của cột nước nên cột nước
trong mạch gỗ không được đẩy lên
liên tục.
- - Hạn hán làm dày lớp cutin trên bề
mặt lá làm giảm sự thoát hơi
nước qua biểu bì.
- Hạn hán làm giảm mạnh quang
hợp. Sự thiếu nước làm giảm
cường độ quang hợp. Khi hàm
lượng nước trong lá còn khoảng
40-50% quang hợp của lá bị đình
trệ.
- Hạn hán cản trở sự sinh trưởng
của cây. Do thiếu nứơc ảnh hưởng
đến các hoạt động sinh lý nhất là
quang hợp, nên làm giảm sinh
trưởng, cây chậm lớn, năng suất
giảm sút.
2. Tính chịu hạn của cây
- Có nhiều hình thức thức nghi với
điều kiện hạn hán và chịu đựng
Stress nước khác nhau:
- Giảm bề mặt lá và giảm thoát
hơi nước. Thiếu nước làm sinh
trưởng lá chậm lại. Bề mặt lá thu
hẹp. Sự thu hẹp đó lại thích nghi
với điều kiện thiếu nước. Stress
nước còn làm đóng khí khổng
qua tác dụng của axit abxixic và
kích thích sự rụng lá do tác dụng
của etylen.
- Lá biến đổi về hình thái, giải phẫu
theo chiều hướng giảm thoát hơi
nước: lớp sáp dày, nhiều lông phủ
trên lá, giảm số lượng khí khổng, lá
có dạng hình kim ...
- - Khi thiếu nước tăng trưởng của lá
và quang hợp đều giảm nhưng
quang hợp giảm ít hơn so với
giảm tăng trưởng lá. Điều này
khiến cho phần lớn sản phẩm
quang hợp được chuyển xuống rễ
làm cho bộ rễ phát triển mạnh. Mặt
khác khi thiếu nước lớp đất mặt
thường khô trước và cứng nên rễ
thường có khuynh hướng phát triển
theo chiều sâu. Như vậy việc phát
triển bộ rễ là hình thức thích nghi
với hạn.
- Khả năng điều chỉnh áp suất thẩm
thấu để duy trì cân bằng thế nước
giữa tế bào với môi trường là hình
thức thích nghi với hạn hán của
nhiều cây. Khi đất khô hạn, áp suất
- thẩm thấu của dung dịch đất rất
cao, cây muốn hút được nước
vào phải điều chỉnh áp suất
thẩm thấu theo hướng tăng lên
cao hơn áp suất thấm thấu của môi
trường để có thể hút được nước. Sự
điều chỉnh áp suát thẩm thấu bằng
cách tích tụ các chất hoà tan trong
tế bào làm tăng áp suất thẩm thấu
của dịch bào. Tích tụ ion để điều
chỉnh áp suất thẩm thấu xảy ra chủ
yếu trong không bào nhờ vậy các
ion không ảnh hưởng đến hoạt
động của các enzim trong tế bào
chất.
- Đối với cây trong nhóm thực vật
CAM hình thức thích ứng với thiếu
nước là dự trữ nước trong cây (cây
- mọng nước) sử dụng nước tiết kiệm
(photphoryl hoá vòng giả) và thay
đổi cơ chế đóng mở khí khổng.
Nhóm thực vật CAM chỉ mở khí
khổng vào ban đêm và đóng lại vào
ban ngày do đó rất tiết kiệm nước.
3. Các hình thức chịu hạn của
cây.
Có nhiều hình thức thích nghi với
chế độ nước trong môi trường như
nhóm cây thủy sinh, nhóm cây ưa
ẩm, nhóm cây trung sinh và nhóm
cây hạn sinh. Nhóm cây thủy sinh
sống trong môi trường nước, nhóm
cây ưa ẩm sống trong môi trường
có độ ẩm cao cho nên những nhóm
cây này không thể sống trong
môi trường khô hạn. Nhóm cây
- trung sinh sông trong môi trường
có độ ẩm thích hợp, nếu thiếu nước
nhóm cây này sinh trưởng phát
triển chậm. Nhóm cây hạn sinh có
những đặc điểm thích nghi với môi
trường khô hạn.
Trong nhóm cây hạn sinh có 4 hình
thức chịu hạn khác nhau:
- Cây mọng nước (xuculen): Đây
là nhóm cây vừa chịu hạn vừa
chịu nóng rất cao, có thể sống trong
vùng có khí hậu khô nóng kéo dài.
Hình thức thích nghi với hạn hán
của nhóm cây này là tiêu giảm lá,
rễ cây lan rộng, dự trữ nước trong
cây, lớp cuticum trên lá dày
giảm THN, độ nhớt cao và sử dụng
- nước tiết kiệm. Một số cây chỉ mở
khí khổng vào đêm (cây CAM).
- Cây nửa hạn sinh (hemi
xerophit): Đây là nhóm cây
chịu hạn trung bình. đặc điểm
chính của nhóm cây này là bộ rễ
phát triển để hút nước mạnh. Thoát
hơi nước cũng xảy ra mạnh. Độ
nhớt không cao.
- Cây hạn sinh thực: là nhóm cây
có khả năng chịu hạn cao. Cây hạn
sinh thực có độ nhớt Nguyên sinh
chất cao, áp suất thẩm thấu cao,
tính đàn hồi của Nguyên sinh chất
cao, quá trình THN yếu. Sử dụng
nước tiết kiệm .. là những đặc điểm
giúp nhóm cây này chịu hạn tốt.
- - Cây không điều tiết chế độ
nước: Đây là nhóm thực vật có
lối sống đặc biệt thích nghi với chế
độ nước trong môi trường. Khi khô
hạn nhóm thực vật này sống ở
trạng thái tiềm sinh hay sống ngầm.
Khi gặp mưa môi trường đủ nước
chúng tiến hành mọi quá trình sinh
trưởng, phát triển mạnh mẽ và
nhanh chóng kết thúc vòng đời
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...