ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
KHOA LUẬT<br />
<br />
NGUYỄN VINH TUẤN<br />
<br />
NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA<br />
TRONG LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM VÀ VIỆC THỰC<br />
HIỆN TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM HÌNH SỰ<br />
(TRÊN CƠ SỞ SỐ LIỆU THỰC TIỄN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK)<br />
<br />
Chuyên ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự<br />
Mã số: 60 38 01 04<br />
<br />
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br />
<br />
HÀ NỘI - 2015<br />
<br />
Công trình được hoàn thành tại<br />
Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội<br />
<br />
Cán bộ hướng dẫn khoa học: TS. TRỊNH TIẾN VIỆT<br />
<br />
Phản biện 1: ........................................................................<br />
Phản biện 2: ........................................................................<br />
<br />
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại<br />
Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br />
Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2015<br />
<br />
Có thể tìm hiểu luận văn tại<br />
Trung tâm tư liệu Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội<br />
Trung tâm Thông tin – Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội<br />
<br />
MỤC LỤC CỦA LUẬN VĂN<br />
Trang<br />
Trang phụ bìa<br />
Lời cam đoan<br />
Mục lục<br />
Danh mục chữ viết tắt<br />
Danh mục các bảng, biểu đồ<br />
MỞ ĐẦU.............................................................................................................. 1<br />
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ NGUYÊN TẮC BẢO<br />
ĐẢM PHÁP CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG LUẬT TỐ<br />
TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM ................................................................ 9<br />
1.1.<br />
<br />
KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM<br />
PHÁP CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG LUẬT TỐ TỤNG<br />
HÌNH SỰ VIỆT NAM .............................................................................. 9<br />
<br />
1.1.1. Khái niệm nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
Luật tố tụng hình sự Việt Nam ................................................................. 9<br />
1.1.2. Ý nghĩa của nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
Luật tố tụng hình sự Việt Nam ............................................................... 17<br />
1.2.<br />
<br />
NỘI DUNG VÀ CƠ CHẾ BẢO ĐẢM NGUYÊN TẮC PHÁP<br />
CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG LUẬT TỐ TỤNG HÌNH<br />
SỰ VIỆT NAM ....................................................................................... 20<br />
<br />
1.2.1. Nội dung nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
Luật tố tụng hình sự Việt Nam ............................................................... 20<br />
1.2.2. Cơ chế bảo đảm của nguyên tắc pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
Luật tố tụng hình sự Việt Nam ............................................................... 29<br />
1.3.<br />
<br />
MỐI QUAN HỆ GIỮA NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP CHẾ<br />
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VỚI MỘT SỐ NGUYÊN TẮC KHÁC<br />
TRONG LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM ............................... 33<br />
<br />
1.3.1. Mối quan hệ giữa nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa<br />
với nguyên tắc tôn trọng và bảo vệ các quyền cơ bản của công dân ..... 34<br />
1.3.2. Mối quan hệ giữa nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa<br />
với nguyên tắc mọi công dân bình đẳng trước pháp luật ....................... 35<br />
1.3.3. Mối quan hệ giữa nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa<br />
với nguyên tắc trách nhiệm khởi tố và xử lý vụ án ................................ 36<br />
1.3.4. Mối quan hệ giữa nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa<br />
với nguyên tắc Thẩm phán và Hội thẩm xét xử độc lập và chỉ tuân<br />
theo pháp luật .......................................................................................... 37<br />
1<br />
<br />
Chương 2: SỰ THỂ HIỆN NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP CHẾ<br />
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ<br />
THẨM HÌNH SỰ THEO BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ<br />
VIỆT NAM VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN TRÊN ĐỊA BÀN<br />
TỈNH ĐẮK LẮK ................................................................................... 39<br />
2.1.<br />
<br />
SỰ THỂ HIỆN NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP CHẾ XÃ HỘI<br />
CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM HÌNH<br />
SỰ THEO BỘ LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ VIỆT NAM .................... 39<br />
<br />
2.1.1. Sự thể hiện nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
các quy định về thẩm quyền xét xử sơ thẩm của Tòa án các cấp .......... 40<br />
2.1.2. Sự thể hiện nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
các quy định về chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án hình sự......................... 45<br />
2.1.3. Sự thể hiện nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong các<br />
quy định về thủ tục tố tụng tại phiên tòa ................................................ 47<br />
2.1.4. Sự thể hiện nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa trong<br />
các quy định về trình tự xét xử sơ thẩm vụ án hình sự tại phiên tòa ..... 52<br />
2.2.<br />
<br />
THỰC TIỄN THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP<br />
CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ<br />
THẨM HÌNH SỰ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK ........................ 56<br />
<br />
2.2.1. Vài nét về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, an ninh trật tự của<br />
địa bàn tỉnh Đắk Lắk ............................................................................... 56<br />
2.2.2. Tình hình thực hiện nguyên tắc bảo đảm pháp chế xã hội chủ nghĩa<br />
trong giai đoạn xét xử sơ thẩm hình sự trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk .......... 58<br />
2.2.3. Một số tồn tại, hạn chế và các nguyên nhân cơ bản ............................... 63<br />
Chương 3: NHỮNG PHƯƠNG HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP<br />
THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP CHẾ XÃ<br />
HỘI CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM<br />
HÌNH SỰ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CẢI CÁCH TƯ PHÁP Ở<br />
VIỆT NAM............................................................................................. 72<br />
3.1.<br />
<br />
NHỮNG PHƯƠNG HƯỚNG THỰC HIỆN NGUYÊN TẮC BẢO<br />
ĐẢM PHÁP CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN<br />
XÉT XỬ SƠ THẨM HÌNH SỰ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CẢI<br />
CÁCH TƯ PHÁP Ở VIỆT NAM ........................................................... 72<br />
<br />
3.1.1. Bảo đảm tính pháp lý và tuân thủ đúng quy định về thẩm quyền,<br />
căn cứ, trình tự, thời hạn trong tất cả hành vi và văn bản tố tụng<br />
của các cơ quan, người tiến hành tố tụng trong giai đoạn xét xử<br />
sơ thẩm hình sự ....................................................................................... 74<br />
<br />
2<br />
<br />
3.1.2. Bảo đảm thực hiện đúng, đầy đủ các quyền và nghĩa vụ tố tụng<br />
của bị cáo và những người tham gia tố tụng khác trong giai đoạn<br />
xét xử sơ thẩm hình sự ............................................................................ 76<br />
3.1.3. Phát huy vai trò và nâng cao trách nhiệm của các cơ quan, người<br />
tiến hành tố tụng trong giai đoạn xét xử sơ thẩm hình sự, thực hiện<br />
tốt cơ chế thực hiện ................................................................................. 78<br />
3.2.<br />
<br />
HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT TỐ TỤNG<br />
HÌNH SỰ VIỆT NAM VỀ XÉT XỬ SƠ THẨM HÌNH SỰ<br />
NHẰM THỰC HIỆN TỐT NGUYÊN TẮC BẢO ĐẢM PHÁP<br />
CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA .................................................................. 80<br />
<br />
3.2.1. Nhận xét chung ....................................................................................... 80<br />
3.2.2. Những kiến nghị cụ thể ........................................................................... 85<br />
3.3.<br />
<br />
CÁC GIẢI PHÁP KHÁC BẢO ĐẢM NGUYÊN TẮC PHÁP<br />
CHẾ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ<br />
SƠ THẨM HÌNH SỰ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CẢI CÁCH TƯ<br />
PHÁP Ở VIỆT NAM ............................................................................. 91<br />
<br />
3.3.1. Tiếp tục xây dựng và củng cố đội ngũ cán bộ Tòa án, Viện kiểm<br />
sát trong sạch, vững mạnh, nghiệp vụ vững vàng, đủ điều kiện<br />
thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao .............................................. 91<br />
3.2.2. Đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng công tác giám đốc, kiểm<br />
tra của Tòa án cấp trên đối với hoạt động của Tòa án cấp sơ thẩm,<br />
cũng như kiểm sát của Viện kiểm sát và sự giám sát của cơ quan<br />
dân cử ...................................................................................................... 96<br />
3.3.3. Đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất cho hoạt động của Tòa án nhân<br />
dân cấp sơ thẩm ..................................................................................... 100<br />
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 101<br />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 104<br />
<br />
3<br />
<br />