Trách nhiệm thực hiện trợ giúp pháp lý của luật sư

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

45
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong những năm qua, luật sư đóng vai trò quan trọng tham gia trợ giúp pháp lý cho nhân dân. Thông qua hoạt động nghề nghiệp của mình, các luật sư đã tích cực tham gia vào hoạt động trợ giúp pháp lý và đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ, số vụ việc trợ giúp pháp lý bằng hình thức tham gia tố tụng của luật sư chiếm tỷ lệ cao. Bài viết bàn về trách nhiệm thực hiện trợ giúp pháp lý của luật sư.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Trách nhiệm thực hiện trợ giúp pháp lý của luật sư

HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN TRỢ GIÚP PHÁP LÝ CỦA LUẬT SƯ Vũ Thị Hương1 Đỗ Thị Thu Hằng2 Tóm tắt: Trong những năm qua, luật sư đóng vai trò quan trọng tham gia trợ giúp pháp lý cho nhân dân. Thông qua hoạt động nghề nghiệp của mình, các luật sư đã tích cực tham gia vào hoạt động trợ giúp pháp lý và đạt được nhiều thành tích đáng khích lệ, số vụ việc trợ giúp pháp lý bằng hình thức tham gia tố tụng của luật sư chiếm tỷ lệ cao. Bài viết bàn về trách nhiệm thực hiện trợ giúp pháp lý của luật sư. Từ khóa: Trợ giúp pháp lý, luật sư Nhận bài: 10/05/2018; Hoàn thành biên tập: 23/05/2018: Duyệt đăng: 26/7/2018. Abstract: Over the past years, lawyer plays an important role in providing legal support for the people. The lawyers, through their lawyer practicing actively take part in legal support activities and get encouraging achievements. The number of legal support case by lawyer’s participation in proceedings gets the high rate. The article discussing on the lawyer’s responsibility in legal support. Keywords: Legal support, lawyer Date of receipt: 10/05/2018; Date of revision: 23/05/2018: Date of approval: 26/7/2018. Trợ giúp pháp lý (TGPL) là một chính bào dân tộc thiểu số và một số đối tượng khác, sách bảo đảm quyền con người, quyền công làm tăng niềm tin của nhân dân đối với Đảng dân của của Đảng và Nhà nước ta. Trên cơ sở và Nhà nước. triển khai thí điểm thành lập các Trung tâm Ngày 29/6/2006 Quốc hội thông qua Luật TGPL của Nhà nước tại Cần Thơ (7/1996) và trợ giúp pháp lý, nay được thay thế bằng Luật Hà Tây (01/1997), Bộ Tư pháp và Ban Tổ TGPL năm 2017 có hiệu lực từ ngày 01/01/2018 chức Chính phủ đã hoàn thiện Đề án về việc tiếp tục thể hiện nhất quán chính sách của Đảng thành lập tổ chức TGPL và báo cáo xin ý kiến và Nhà nước trong việc hỗ trợ pháp lý để bảo Trung ương về việc thành lập hệ thống tổ chức vệ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân đặc TGPL ở Việt Nam. Ngày 06/9/1997, Thủ biệt là đối tượng yếu thế trong xã hội. tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số Trợ giúp pháp lý là một trong những nghĩa 734/TTg về việc thành lập hệ thống tổ chức vụ của luật sư được quy định tại điểm d khoản TGPL cho người nghèo, đối tượng chính sách, 2 Điều 21 Luật Luật sư sửa đổi, bổ sung năm thành lập Cục TGPL thuộc Bộ Tư pháp. 2012 và Điều 31 Luật Luật sư. Theo đó khi Sau gần 10 năm thực hiện Quyết định số thực hiện trợ giúp pháp lý, luật sư phải tận tâm 734/TTg của Thủ tướng Chính phủ công tác với người được trợ giúp như đối với khách TGPL đã đạt được những kết quả quan trọng, hàng trong những vụ, việc có thù lao. Chiến góp phần hỗ trợ pháp lý cho đông đảo người lược phát triển nghề luật sư đến năm 2020 nghèo, người có công với cách mạng, đồng (ban hành kèm theo Quyết định số 1072/QĐ- 1 Giảng viên Khoa Đào tạo Luật sư, Học viện Tư pháp 2 Giảng viên, Phó Trưởng Phòng Quản lý khoa học và Trị sự Tạp chí Nghề luật, Học viện Tư pháp 34
Soá chuyeân ñeà “Luaät sö vaø ñaïo ñöùc ngheà luaät sö” TTg ngày 05/07/2011 của Thủ tướng Chính phải tuân thủ pháp luật về trợ giúp pháp lý, phủ) đã đề ra các giải pháp phát triển nghề luật bảo đảm đúng nguyên tắc, đối tượng, phạm sư đó là xây dựng và hoàn thiện chính sách vi, lĩnh vực và hình thức trợ giúp pháp lý; phát triển hoạt động hành nghề luật sư nhằm không vi phạm điều cấm trong hoạt động trợ nâng cao chất lượng hoạt động hành nghề của giúp pháp lý; luật sư phải tận tâm với người luật sư; đảm bảo luật sư thực hiện đầy đủ được trợ giúp pháp lý như đối với khách quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm trong hoạt hàng của mình trong những vụ việc có thu động hành nghề, có chính sách kích thích nhu thù lao. cầu sử dụng dịch vụ pháp lý của cá nhân, cơ Theo pháp luật về trợ giúp pháp lý và pháp quan, tổ chức, đặc biệt là đội ngũ doanh luật về luật sư, trách nhiệm thực hiện trợ giúp nghiệp; nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội pháp lý của luật sư thể hiện dưới các hình ngũ luật sư trong việc tham gia hoạch định thức sau đây: chính sách, xây dựng, giám sát thực thi pháp Thứ nhất, luật sư thực hiện trợ giúp pháp luật, thực hiện trợ giúp pháp lý. lý dưới hình thức thực hiện nghĩa vụ và đạo Để tạo cơ sở pháp lý khuyến khích luật sư đức nghề nghiệp theo quy định của pháp luật tham gia hoạt động trợ giúp pháp lý cho người về luật sư. được trợ giúp pháp lý là người nghèo, người Theo pháp luật về luật sư thì luật sư tham có công với cách mạng và các đối tượng yếu gia thực hiện trợ giúp pháp lý vừa là nghĩa thế khác, tại Điều 12 Luật TGPL năm 2017 vụ, vừa là đạo đức nghề nghiệp của luật sư. quy định: “(1) Tổ chức tham gia trợ giúp pháp Luật Luật sư quy định luật sư có nghĩa vụ lý bao gồm tổ chức ký hợp đồng thực hiện trợ thực hiện trợ giúp pháp lý cho người được giúp pháp lý và tổ chức đăng ký tham gia trợ trợ giúp pháp lý theo hướng dẫn của Liên giúp pháp lý; (2) Tổ chức ký hợp đồng thực đoàn Luật sư Việt Nam (Điều 21 Luật Luật hiện trợ giúp pháp lý bao gồm tổ chức hành sư sửa đổi, bổ sung năm 2012). Ngày nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp luật ký kết 09/10/2014 Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý với Sở Tư ban hành Quyết định số 93/BTV hướng dẫn pháp theo quy định của Luật này; (3) Tổ chức 4 chủ thể thực hiện nghĩa vụ tham gia trợ đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý bao gồm tổ giúp pháp lý, trong đó có trách nhiệm của chức hành nghề luật sư, tổ chức tư vấn pháp Liên đoàn luật sư, Đoàn luật sư tại các tỉnh, luật đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý theo thành phố trực thuộc Trung ương, các tổ quy định của Luật này”. chức hành nghề luật sư và trách nhiệm của Như vậy các văn phòng luật sư, công ty mỗi cá nhân đang hành nghề luật sư. Đối với luật là tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý khi luật sư – một trong những chủ thể rất quan ký hợp đồng thực hiện TGPL hoặc đăng ký trọng để đưa hoạt động trợ giúp pháp lý tham gia trợ giúp pháp lý tại Sở Tư pháp. đúng với các quy định của luật thì thời gian Luật sư là người thực hiện trợ giúp pháp lý tham gia trợ giúp pháp lý được quy định tối với tư cách thực hiện nghĩa vụ và đạo đức thiểu là 8 giờ/một năm. Khi thực hiện trợ nghề nghiệp hoặc với dưới hình thức ký hợp giúp pháp lý luật sư phải tận tâm với người đồng thực hiện trợ giúp pháp lý với trung tâm được trợ giúp pháp lý như đối với khách TGPL hoặc tham gia trợ giúp pháp lý tại tổ hàng trong những vụ việc có thu thù lao; luật chức hành nghề luật sư của mình theo hợp sư thực hiện trợ giúp pháp lý theo Điều lệ đồng TGPL đã ký kết. Khi thực hiện trợ giúp của Liên đoàn luật sư Việt Nam (Điều 31 pháp lý, dù dưới bất cứ tư cách nào, luật sư Luật Luật sư năm 2006). 35
HOÏC VIEÄN TÖ PHAÙP Hơn nữa, việc thực hiện trợ giúp pháp lý của mình khi đã ký hợp đồng thực hiện cho người được trợ giúp pháp lý không chỉ TGPL hoặc đăng ký tham gia trợ giúp pháp là nghĩa vụ mà còn là đạo đức nghề nghiệp lý tại Sở Tư pháp. của luật sư. Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề Khi tổ chức hành nghề luật sư (công ty luật nghiệp của luật sư Việt Nam ban hành kèm hay văn phòng luật sư) đã ký hợp đồng thực theo Quyết định số 68/QĐ-HĐLSTQ ngày hiện TGPL hoặc đăng ký tham gia thực hiện 20 tháng 7 năm 2011 của Hội đồng luật sư trợ giúp pháp lý tại Sở Tư pháp theo pháp luật toàn quốc quy định: Trợ giúp pháp lý miễn về trợ giúp pháp lý, thì luật sư được thực hiện phí là lương tâm và trách nhiệm nghề nghiệp trợ giúp pháp lý tại tổ chức hành nghề luật sư của luật sư. Luật sư có nghĩa vụ thực hiện trợ nơi mình làm việc. Trong trường hợp này luật giúp pháp lý miễn phí cho người nghèo và sư thực hiện trợ giúp pháp lý trong phạm vi các đối tượng khác theo quy định của pháp hợp đồng hoặc giấy đăng ký tham gia trợ giúp luật, Điều lệ Liên đoàn Luật sư Việt Nam pháp lý. Khi tổ chức hành nghề luật sư đăng bằng sự tận tâm, vô tư và trách nhiệm nghề ký tham gia trợ giúp pháp lý thì các luật sư nghiệp như các vụ việc có nhận thù lao (Quy thực hiện trợ giúp pháp lý theo sự phân công tắc 4). của Giám đốc Công ty luật hoặc Trưởng văn Thứ hai, luật sư tham gia thực hiện trợ phòng luật sư và được tạo điều kiện thuận lợi giúp pháp lý dưới hình thức tự nguyện ký hợp để các luật sư thực hiện tốt nhiệm vụ trợ giúp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý với Trung tâm pháp lý. TGPL khi được lựa chọn theo pháp luật về trợ Hàng năm, tổ chức hành nghề luật sư cần giúp pháp lý. chủ động tham gia các kế hoạch của Đoàn Theo Điều 14 Luật Trợ giúp pháp lý, luật luật sư đảm bảo sự thống nhất triển khai hoạt sư có đầy đủ tiêu chuẩn và điều kiện là người động trợ giúp, đảm bảo cho mỗi luật sư thuộc thực hiện trợ giúp pháp lý thì được lựa chọn tổ chức mình tham gia tối thiểu 8 giờ/năm ký hợp đồng thực hiện TGPL cho Trung tâm với chất lượng trợ giúp pháp lý như dịch vụ TGPL. Khi ký hợp đồng thực hiện TGPL với pháp lý có thù lao đồng thời có chính sách Trung tâm TGPL, luật sư được tham gia thực động viên, khen thưởng những luật sư có hiện trợ giúp pháp lý trong phạm vi thoả thuận nhiều thành tích trong hoạt động trợ giúp trong hợp đồng giữa luật sư và Trung tâm trợ pháp lý. giúp pháp lý nhà nước. Khi thực hiện xong vụ Thứ tư, luật sư hành nghề với tư cách cá việc, luật sư được các Trung tâm trợ giúp pháp nhân tham gia thực hiện trợ giúp pháp lý bằng lý nhà nước thanh toán tiền thù lao theo quy cách ký hợp đồng lao động với Trung tâm trợ định của pháp luật. Khi tham gia trợ giúp pháp giúp pháp lý nhà nước. lý, mục tiêu của Liên đoàn luật sư Việt Nam Theo Điều 49 Luật Luật sư được sửa đổi, đặt ra cho các luật sư đó là nhận thức của luật bổ sung năm 2012 thì “Luật sư hành nghề với sư về nghĩa vụ thực hiện trợ giúp pháp lý, tạo tư cách cá nhân là luật sư làm việc theo hợp niềm tin cho các cấp chính quyền, với sản đồng lao động cho cơ quan, tổ chức không phẩm dịch vụ pháp lý miễn phí được đưa đến phải là tổ chức hành nghề luật sư. Luật sư cho người thụ hưởng một cách tốt nhất nhằm hành nghề với tư cách cá nhân không được nâng cao được vị thế, vai trò của luật sư trong cung cấp dịch vụ pháp lý cho cá nhân, cơ đời sống xã hội. quan, tổ chức khác ngoài cơ quan, tổ chức Thứ ba, luật sư tham gia thực hiện trợ mình đã ký hợp đồng lao động, trừ trường hợp giúp pháp lý tại tổ chức hành nghề luật sư được cơ quan nhà nước yêu cầu hoặc tham gia 36
Soá chuyeân ñeà “Luaät sö vaø ñaïo ñöùc ngheà luaät sö” tố tụng trong vụ án hình sự theo yêu cầu của Luật sư dưới mọi tư cách đều được thực cơ quan tiến hành tố tụng và thực hiện trợ giúp hiện trợ giúp pháp lý bằng tất cả các hình pháp lý theo sự phân công của Đoàn luật sư thức trợ giúp pháp lý: Tư vấn pháp luật, tham mà luật sư là thành viên. gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng. Quy định Theo Điều 50 Luật Luật sư được sửa đổi, như vậy là phù hợp với thông lệ hành nghề bổ sung năm 2012, luật sư hành nghề với tư luật sư phổ biến trên thế giới là luật sư có thể cách cá nhân theo hợp đồng lao động được hành nghề với tư cách luật sư riêng hay luật thực hiện dịch vụ pháp lý theo nội dung hợp sư nội bộ và tạo điều kiện để cơ quan, tổ đồng lao động đã giao kết với cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ pháp lý chức. Quyền, nghĩa vụ của luật sư hành nghề của các luật sư, đa dạng hoá hình thức hành với tư cách cá nhân làm việc theo hợp đồng nghề của luật sư. Tuy nhiên, trong thực tiễn lao động với cơ quan, tổ chức thuê luật sư đến hết năm 2015, vẫn chưa có luật sư nào được thực hiện theo quy định của pháp luật về hành nghề với tư cách cá nhân ký hợp đồng lao động, Luật Luật sư và quy định khác của lao động với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà pháp luật có liên quan. Luật sư hành nghề với nước. Trên thực tế, các Trung tâm trợ giúp tư cách cá nhân phải đăng ký hành nghề tại Sở pháp lý là đơn vị sự nghiệp không có thu sử Tư pháp ở địa phương nơi có Đoàn luật sư mà dụng 100% ngân sách nhà nước, với cơ chế luật sư đó là thành viên. giảm biên chế mạnh như hiện nay việc ký Để tham gia thực hiện trợ giúp pháp lý, hợp đồng lao động với các luật sư hành nghề luật sư hành nghề với tư cách cá nhân có với tư cách cá nhân là một bài toán khó có nguyện vọng làm việc thường xuyên tại Trung thể thực hiện được. tâm trợ giúp pháp lý nhà nước có thể ký hợp Có thể nói, luật sư giữ một vai trò rất đồng lao động với Trung tâm trợ giúp pháp lý quan trọng trong hoạt động trợ giúp pháp lý. nhà nước có nhu cầu. Trên cơ sở hợp đồng lao Hiện nay trên toàn quốc, có 5.800 luật sư động đã giao kết với Trung tâm trợ giúp pháp đang hành nghề3, chúng ta có thể ước tính số lý nhà nước, luật sư thực hiện trợ giúp pháp giờ trợ giúp pháp lý tối thiểu sẽ là 5.800 luật lý theo hợp đồng lao động đã ký kết và theo sự sư x 8 giờ/ người/ năm, tổng số giờ bắt buộc phân công của Giám đốc Trung tâm trợ giúp đối với số luật sư hiện có sẽ là 46.400 giờ/ pháp lý nhà nước. Quyền, nghĩa vụ của luật năm/ toàn quốc. Trong trường hợp luật sư sư hành nghề với tư cách cá nhân làm việc không thể thực hiện trợ giúp pháp lý mà có lý theo hợp đồng lao động với Trung tâm trợ do chính đáng sẽ được chấp thuận đóng tiền giúp pháp lý nhà nước được thực hiện theo và số tiền đó sẽ được sử dụng tiếp vào mục quy định của pháp luật về lao động, pháp luật đích trợ giúp pháp lý của Đoàn luật sư sở tại. về luật sư, pháp luật về trợ giúp pháp lý và quy Trên tinh thần đó, với sứ mệnh cao cả là định khác của pháp luật có liên quan. Khi thực những hiệp sỹ bảo vệ công lý, chắc chắn hiện hiện xong vụ việc, luật sư được các Trung tâm tại và trong tương lai, đội ngũ luật sư trong cả trợ giúp pháp lý nhà nước thanh toán tiền nước của chúng ta sẽ thực hiện tốt các chính lương theo mức cố định, phụ cấp hoặc tiền thù sách trợ giúp pháp lý cho người có công, lao vụ việc theo quy định của pháp luật. người nghèo, trẻ em.../. 3 http://luatminhkhue.vn/tu-van-luat-dan-su/so-luong-luat-su-viet-nam-van-con-qua-it-.aspx, đăng ngày 29-11-2017 37