Tranh chấp lao động và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp

TAÏP CHÍ KHOA HOÏC XAÕ HOÄI SOÁ 4(176)-2013 17<br /> <br /> KINH TEÁ HOÏC - XAÕ HOÄI HOÏC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TRANH CHẤP LAO ĐỘNG<br /> VÀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DOANH NGHIỆP<br /> LƯU TRỌNG TUẤN<br /> LƯU THỊ BÍCH NGỌC<br /> <br /> <br /> TÓM TẮT luật lao động và 80% xảy ra tại các doanh<br /> Tranh chấp lao động là những tranh chấp nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI).<br /> về quyền và lợi ích phát sinh trong quan hệ Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ vi phạm<br /> lao động giữa người lao động, tập thể lao pháp luật và chính sách về tiền lương<br /> động với người sử dụng lao động. Tình trong các doanh nghiệp có vốn đầu tư<br /> hình tranh chấp lao động ngày càng có nước ngoài. Mặt khác, sự tác động của giá<br /> biểu hiệu gia tăng ở Việt Nam. Thực hiện cả sinh hoạt tăng, làm giá trị thực tế của<br /> trách nhiệm xã hội doanh nghiệp đảm bảo tiền lương bị tụt giảm, thu nhập người lao<br /> mối quan hệ lao động hài hòa, giúp giảm động không đảm bảo cuộc sống cũng là<br /> thiểu tranh chấp lao động ở các doanh nguy cơ dẫn tới các cuộc tranh chấp lao<br /> nghiệp. động ngày càng tăng.<br /> Việc giải quyết các mâu thuẫn này, hiện<br /> người lao động chỉ hy vọng vào thỏa ước<br /> 1. TÌNH HÌNH TRANH CHẤP LAO ĐỘNG lao động tập thể và thỏa ước ngành để<br /> TẠI VIỆT NAM<br /> được giải quyết chế độ lương, thưởng,<br /> Tình hình tranh chấp lao động tại Việt Nam bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, v.v. Tuy<br /> ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Trong thời nhiên, chất lượng thỏa thuận còn khá thấp.<br /> kỳ 1995-2010, cả nước xảy ra 3.620 cuộc Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam,<br /> ngừng việc tập thể, đình công tự phát của hiện mới chỉ có 35% doanh nghiệp có vốn<br /> người lao động. Riêng năm 2010 đã có đầu tư nước ngoài và 10% doanh nghiệp<br /> 424 cuộc và 3 tháng đầu năm 2011 đã có tư nhân ký thỏa ước lao động tập thể<br /> 220 cuộc đình công. (Thanh Xuân, 2011).<br /> Theo Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, 2. TRANH CHẤP LAO ĐỘNG LÀ GÌ?<br /> tất cả các cuộc tranh chấp lao động xảy ra Theo quy định tại Điều 157 Luật Lao động<br /> đều không tuân theo quy định của pháp của Việt Nam (Bộ Lao động-Thương binh<br /> và Xã hội 2011) thì tranh chấp lao động là<br /> Lưu Trọng Tuấn. Tiến sĩ. Đại học Tài chính<br /> những tranh chấp về quyền và lợi ích phát<br /> Marketing. sinh trong quan hệ lao động giữa người<br /> Lưu Thị Bích Ngọc. Công ty Truyền số liệu khu lao động, tập thể lao động với người sử<br /> vực II, Đại học Công nghệ Sài Gòn. dụng lao động.<br /> 18 LƯU TRỌNG TUẤN, LƯU THỊ BÍCH NGỌC – TRANH CHẤP LAO ĐỘNG VÀ…<br /> <br /> <br /> Tranh chấp lao động bao gồm tranh chấp Các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải<br /> lao động cá nhân giữa người lao động với quyết tranh chấp lao động cá nhân gồm:<br /> người sử dụng lao động và tranh chấp lao 1) Hội đồng hòa giải lao động cơ sở, hoặc<br /> động tập thể giữa tập thể lao động với hòa giải viên lao động của cơ quan lao<br /> người sử dụng lao động. động quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc<br /> Tranh chấp lao động tập thể về quyền là tỉnh đối với những nơi không có Hội đồng<br /> tranh chấp về việc thực hiện các quy định hòa giải lao động cơ sở.<br /> của pháp luật lao động, thỏa ước lao động 2) Tòa án nhân dân.<br /> tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký Các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải<br /> với cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết tranh chấp lao động tập thể gồm:<br /> hoặc các quy chế, thỏa thuận hợp pháp<br /> 1) Hội đồng hòa giải lao động cơ sở hoặc<br /> khác ở doanh nghiệp mà tập thể lao động<br /> hòa giải viên lao động của cơ quan lao<br /> cho rằng người sử dụng lao động vi phạm.<br /> động quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc<br /> Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích là tỉnh đối với nơi không có Hội đồng hòa giải<br /> tranh chấp về việc tập thể lao động yêu lao động cơ sở.<br /> cầu xác lập các điều kiện lao động mới so<br /> 2) Hội đồng trọng tài lao động cấp tỉnh.<br /> với quy định của pháp luật lao động, thỏa<br /> 3) Tòa án nhân dân.<br /> ước lao động tập thể, nội quy lao động đã<br /> được đăng ký với cơ quan nhà nước có Số lượng hội đồng hòa giải cơ sở được<br /> thẩm quyền hoặc các quy chế, thỏa thuận thành lập ở các doanh nghiệp thấp (