Trí thức hóa công nhân Việt Nam

TrÝ thøc hãa<br /> c«ng nh©n ViÖt Nam<br /> (*)<br /> Ph¹m Ngäc Dòng<br /> <br /> <br /> D−íi t¸c ®éng cña khoa häc vµ c«ng nghÖ (KH&CN), h¬n 20<br /> n¨m qua kinh tÕ tri thøc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ<br /> ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®ang lan to¶ nhanh<br /> chãng ®Õn c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn. C¶ nh©n lo¹i ®ang<br /> chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ c«ng n«ng nghiÖp sang nÒn kinh tÕ trÝ<br /> tuÖ. Sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi tõ chñ yÕu dùa vµo sù<br /> ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp c¬ khÝ sang sù ph¸t triÓn cña tri<br /> thøc. Thùc tÕ, nÒn kinh tÕ tri thøc ph¸t triÓn ®Õn ®©u th× lao<br /> ®éng trÝ tuÖ thay thÕ dÇn lao ®éng c¬ b¾p ®Õn ®ã. Xu thÕ<br /> toµn bé nguån nh©n lùc, ®Æc biÖt c«ng nh©n trÝ thøc hãa<br /> ®ang t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Kinh<br /> tÕ tri thøc míi h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ®· lµm thay ®æi<br /> ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ tõ chØ v× lîi nhuËn chuyÓn<br /> sang ®Þnh h−íng ph¸t triÓn ®ång thuËn gi÷a kinh tÕ - x· héi<br /> - m«i tr−êng. T¸c ®éng vÒ mÆt x· héi thÓ hiÖn sù xo¸ bá dÇn<br /> kho¶ng c¸ch gi÷a lao ®éng ch©n tay vµ lao ®éng trÝ ãc, xo¸<br /> bá dÇn lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp víi lao ®éng l·nh ®¹o<br /> qu¶n lý ®éi ngò c«ng nh©n ®ang v−¬n lªn trë thµnh “giai<br /> cÊp v« s¶n trÝ thøc” hay “c«ng nh©n trÝ thøc hãa”, lµm mÊt<br /> dÇn sù kh¸c biÖt gi÷a thµnh thÞ vµ n«ng th«n.<br /> <br /> <br /> TrÝ thøc hãa ®éi ngò c«ng nh©n mang<br /> T heo triÕt lý cña chñ nghÜa Marx-<br /> Lenin vÒ sù ph¸t triÓn tõ thÊp ®Õn<br /> cao, ®éi ngò c«ng nh©n ®ang v−¬n lªn trë<br /> tÝnh tÊt yÕu, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu cña qu¸<br /> tr×nh hiÖn ®¹i hãa nÒn s¶n xuÊt x· héi. Sù<br /> thµnh “giai cÊp v« s¶n trÝ thøc”. Trong ph¸t triÓn cña x· héi hãa lùc l−îng s¶n<br /> th− göi §¹i héi Quèc tÕ sinh viªn x· héi xuÊt, c«ng nghiÖp hãa (CNH), hiÖn ®¹i hãa<br /> chñ nghÜa, F. Engels viÕt: “Giai cÊp v« (H§H) mµ tiÒn ®Ò lµ sù ph¸t triÓn cña<br /> khoa häc, c«ng nghÖ - nh©n tè quyÕt ®Þnh<br /> s¶n lao ®éng trÝ ãc ph¶i ®−îc h×nh thµnh<br /> thóc ®Èy c«ng nh©n hãa lùc l−îng lao<br /> tõ hµng ngò c¸c sinh viªn” (1, T.22,<br /> ®éng, trÝ thøc hãa ®éi ngò c«ng nh©n. (*)Dù<br /> tr.613). Kh¸i niÖm giai cÊp v« s¶n lao<br /> ®o¸n cña Marx-Engels, “khoa häc trë<br /> ®éng trÝ ãc cña Engels (tõ 1893) lµ nãi ®Õn<br /> thµnh lùc l−îng s¶n xuÊt trùc tiÕp” ®ang<br /> c«ng nh©n lao ®éng ®· ®−îc trÝ thøc hãa,<br /> mµ ngµy nay th−êng dïng kh¸i niÖm<br /> c«ng nh©n trÝ thøc hãa. (*) TS. Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh<br /> 14 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12, 2006<br /> <br /> trë thµnh hiÖn thùc. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vµ c¸c<br /> vµ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c¬ khÝ (tõ 1782 n−íc c«ng nghiÖp míi (NICEs). Nguyªn<br /> ®Õn nay) ®· ®µo t¹o ra ®éi qu©n c«ng nh©n nh©n c¬ b¶n lµ do sù ®æi míi thiÕt bÞ c¸c<br /> c¬ khÝ ngµy cµng ®«ng. Theo thèng kª cña ngµnh c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô<br /> Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO), giai cÊp truyÒn thèng b»ng c«ng nghÖ cao, ph¸t<br /> c«ng nh©n toµn thÕ giíi t¨ng nhanh tõ 290 triÓn m¹nh c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch<br /> triÖu c«ng nh©n (1950) lªn 615 triÖu vô dùa nhiÒu vµo tri thøc. Kinh tÕ tri thøc<br /> (1970), 800 triÖu (1998), 1.000 triÖu n¨m ph¸t triÓn, thùc tÕ ®ang lµm thay ®æi ®Þnh<br /> 2005, dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 sÏ lµ 1.200 h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ chØ dùa vµo lîi<br /> triÖu c«ng nh©n.ViÖc ®éi ngò c«ng nh©n, nhuËn sang sù ph¸t triÓn ®ång thuËn gi÷a<br /> nhÊt lµ c«ng nh©n trÝ thøc t¨ng lªn nhanh ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn bé x· héi vµ b¶o<br /> chãng, mét mÆt lµ do qu¸ tr×nh CNH, vÖ m«i tr−êng. Theo sè liÖu thèng kÕ cña<br /> H§H c¸c ngµnh kinh tÕ ë h¬n 100 n−íc ILO, ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, 60<br /> ®ang ph¸t triÓn, mÆt kh¸c, sù gia t¨ng -70% lùc l−îng lao ®éng x· héi lµ c«ng<br /> nhanh chãng c¸c ngµnh thuéc kinh tÕ tri nh©n trÝ thøc. ë B¾c Mü vµ mét sè n−íc<br /> thøc ë c¸c n−íc ph¸t triÓn (Mü, §øc, Ph¸p, T©y ¢u, kinh tÕ tri thøc chiÕm 45-70%<br /> Anh, NhËt…) vµ c¸c n−íc c«ng nghiÖp míi GDP. ë Mü, c«ng nh©n c¬ khÝ truyÒn<br /> (Singapore, Hµn Quèc...). thèng chØ cßn 10% lùc l−îng lao ®éng x·<br /> héi.<br /> Sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi trong §éi ngò c«ng nh©n h×nh thµnh vµ<br /> kinh tÕ tri thøc râ nhÊt tõ khi ra ®êi h×nh ph¸t triÓn lµ “s¶n phÈm cña b¶n th©n nÒn<br /> thøc c«ng ty cæ phÇn cã c«ng nh©n lao ®¹i c«ng nghiÖp” (1, T.4, tr. 610), c«ng<br /> ®éng tham gia. Trong c¸c c«ng ty cæ phÇn nh©n trÝ thøc lµ s¶n phÈm cña b¶n th©n<br /> mµ cæ ®«ng lµ c«ng nh©n chiÕm trªn 50% kinh tÕ tri thøc vµ ®−îc ®Þnh danh lµ c«ng<br /> tæng sè vèn, c«ng nh©n trÝ thøc ®· tham nh©n trÝ thøc. Tøc lµ c«ng nh©n ph¶i võa<br /> gia qu¶n lý doanh nghiÖp. Nh÷ng lùc cã ®ñ kh¶ n¨ng sö dông trang thiÕt bÞ hiÖn<br /> l−îng nµy cã thu nhËp cao, bëi lÏ ngoµi ®¹i, võa cã kh¶ n¨ng ho¹t ®éng s¸ng t¹o,<br /> tiÒn l−¬ng, c«ng nh©n cßn ®−îc h−ëng cæ linh ho¹t víi tr×nh ®é chuyªn m«n cao.<br /> tøc. §éi ngò c«ng nh©n nµy ngµy cµng C«ng nh©n trÝ thøc cã mét sè ®Æc ®iÓm c¬<br /> ®«ng. §©y lµ lùc l−îng chñ yÕu cña nÒn b¶n sau:<br /> kinh tÕ tri thøc, bao gåm c«ng nh©n kü<br /> Mét lµ, c«ng nh©n ®−îc ®µo t¹o ë<br /> thuËt cao, nhµ khoa häc, nhµ qu¶n lý vµ<br /> tr×nh ®é KH&CN cao lµm viÖc ë nh÷ng<br /> chuyªn gia c¸c lÜnh vùc. §ã lµ nh÷ng ng−êi<br /> ngµnh t¹o ra “nh÷ng s¶n phÈm kinh tÕ cã<br /> t¹o ra cña c¶i vËt chÊt vµ v¨n minh x· héi.<br /> gi¸ trÞ gia t¨ng cao dùa nhiÒu vµo tri thøc”<br /> Tèc ®é c«ng nh©n hãa lùc l−îng lao ®éng<br /> (2, tr. 87-88). Tû lÖ c«ng nh©n trÝ thøc ph¸t<br /> x· héi, trÝ thøc hãa c«ng nh©n ë c¸c n−íc<br /> triÓn nhanh vµ chiÕm −u thÕ trong tæng<br /> Mü, Anh, Ph¸p, NhËt… rÊt nhanh: tõ n¨m<br /> lao ®éng x· héi theo h−íng 70% GDP do<br /> 1990 - 2005 riªng n−íc Mü c«ng nh©n ®·<br /> ngµnh kinh tÕ kü thuËt cao mang l¹i, 70%<br /> t¨ng 35 triÖu ng−êi, trong ®ã cã 15 triÖu<br /> c¬ cÊu gi¸ trÞ gia t¨ng tõ lao ®éng trÝ tuÖ,<br /> lao ®éng thuéc lÜnh vùc th«ng tin. §Õn nay<br /> 70% lao ®éng lµ c«ng nh©n trÝ thøc, vèn vÒ<br /> tæng sè c«ng nh©n ë Mü chiÕm 95%, ë<br /> con ng−êi chiÕm 70%;<br /> Ph¸p chiÕm 92%, ë Anh chiÕm 95,6%, ë<br /> NhËt chiÕm 86% lùc l−îng lao ®éng x· héi. Hai lµ, cã kh¶ n¨ng thÝch øng nhanh<br /> Tèc ®é c«ng nh©n hãa lùc l−îng lao ®éng víi sù thay ®æi nghÒ nghiÖp. Yªu cÇu nµy<br /> x· héi, trÝ thøc hãa c«ng nh©n rÊt nhanh ë ®ßi hái c«ng nh©n trÝ thøc kh«ng nh÷ng cã<br /> TrÝ thøc ho¸... 15<br /> <br /> tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt cao, mµ cßn thøc hãa c«ng nh©n cßn liªn quan ®Õn t¸c<br /> thÝch øng nhanh víi nh÷ng c«ng viÖc míi phong, lèi sèng cña c¶ x· héi: “mçi ng−êi v×<br /> do tiÕn bé KH&CN lu«n lu«n ®æi míi, tõ mäi ng−êi, mäi ng−êi v× mçi ng−êi". Dù<br /> viÖc s¸ng t¹o ®Õn sö dông vµ chuyÓn giao b¸o cña Marx vµ Engels trong “Tuyªn<br /> vµo s¶n xuÊt víi tèc ®é cao. Sù ph¸t triÓn ng«n §¶ng Céng s¶n”, coi x· héi t−¬ng lai<br /> kinh tÕ tri thøc ë Mü, Anh, Ph¸p, §øc... lµ x· héi “trong ®ã sù ph¸t triÓn tù do cña<br /> cho thÊy, trong vßng 5 - 10 n¨m trë l¹i mçi ng−êi” (1, T.4, tr.528) ®ang n¶y mÇm<br /> ®©y, néi dung lao ®éng cña c¸c ngµnh kinh trong nÒn kinh tÕ tri thøc.<br /> tÕ l¹c hËu tíi 30%, riªng ngµnh ®iÖn tö l¹c 2. Tr−íc xu thÕ ph¸t triÓn m¹nh mÏ<br /> hËu trªn 50%, cø 1-3 n¨m cã thÓ lo¹i bá cña thÕ giíi h−íng vµo kinh tÕ tri thøc,<br /> mét mÆt hµng, 3-5 n¨m cã kh¶ n¨ng lo¹i §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· coi “trÝ thøc<br /> bá h¼n mét ngµnh s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, sù hãa giai cÊp c«ng nh©n lµ ®ßi hái kh¸ch<br /> s¶n xuÊt mang tÝnh quèc tÕ lµm cho kh«ng quan. Ph¶i ®Çu t− chiÒu s©u t¹o ra ®éi ngò<br /> gian ho¹t ®éng cña lao ®éng ngµy cµng më c«ng nh©n v÷ng c¶ lý thuyÕt lÉn tay nghÒ,<br /> réng. Nh÷ng ®iÒu ®ã ®ßi hái c«ng nh©n n¾m v÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i” (3). §¹i héi<br /> ph¶i cã kh¶ n¨ng bæ sung tri thøc nghÒ §¶ng lÇn thø VIII (1996) ®· ®Ò ra nhiÖm<br /> nghiÖp ®Ó cã thÓ thÝch øng cao khi thay ®æi vô “Tõ nay ®Õn n¨m 2020, ra søc phÊn<br /> c«ng viÖc; ®Êu ®−a n−íc ta c¬ b¶n trë thµnh mét<br /> n−íc c«ng nghiÖp” (4, tr.80), ®ång thêi x©y<br /> Ba lµ, c«ng nh©n trÝ thøc ph¶i cã kh¶<br /> dùng tiÒn ®Ò cho viÖc trÝ thøc hãa ®éi ngò<br /> n¨ng s¸ng t¹o tri thøc míi. Bëi v× ®Æc ®iÓm<br /> c«ng nh©n “Nghiªn cøu vµ thiÕt lËp t¹i<br /> cña kinh tÕ tri thøc lµ vßng ®êi c«ng nghÖ<br /> khu c«ng nghÖ cao Hoµ L¹c vµ khu c«ng<br /> rÊt ng¾n. C¸c nhµ s¶n xuÊt muèn tån t¹i<br /> nghiÖp phÇn mÒm Quang Trung thµnh<br /> vµ ph¸t triÓn ph¶i lu«n lu«n ®æi míi c«ng<br /> phè Hå ChÝ Minh cæng nèi trùc tiÕp víi hÖ<br /> nghÖ, trong ®ã sù s¸ng t¹o cña c«ng nh©n<br /> thèng Internet quèc tÕ” (5). §¹i héi ®¹i<br /> lµ linh hån cña sù tån t¹i vµ lµ ®éng lùc<br /> biÓu toµn quèc lÇn thø IX (2001) chØ râ:<br /> cña nÒn kinh tÕ tri thøc. Tr−íc ®©y, ng−êi<br /> ThÕ kû XXI sÏ cã nh÷ng biÕn ®æi, KH&CN<br /> ta th−êng chän nh÷ng c«ng nghÖ ®· chÝn<br /> cã b−íc tiÕn nh¶y vät, kinh tÕ tri thøc cã<br /> muåi th×, nay trong nÒn kinh tÕ tri thøc<br /> vai trß ngµy cµng næi bËt. Do vËy, vÒ kinh<br /> ph¶i t×m chän c«ng nghÖ míi n¶y sinh. Do<br /> tÕ “tõng b−íc ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc”...<br /> vËy, c«ng nh©n ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn<br /> vÒ x· héi ph¶i thùc hiÖn “trÝ thøc hãa c«ng<br /> m«n cao, vËn dông s¸ng t¹o vµ ph¸t triÓn<br /> nh©n” (6, tr.25-124).<br /> nã. Sù gia t¨ng vÒ sè l−îng c«ng nh©n vµ<br /> chiÕm tû lÖ ngµy cµng cao trong lùc l−îng ChÝnh nhê ®Þnh h−íng ®ã, ®éi ngò<br /> lao ®éng x· héi lµ mét thùc tÕ kh¸ch quan, c«ng nh©n ViÖt Nam ®· ph¸t triÓn nhanh,<br /> xuÊt ph¸t tõ sù biÕn ®æi c¬ cÊu x· héi giai tõ 2,677 triÖu ng−êi n¨m 1986 lªn 2,857<br /> cÊp nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña s¶n xuÊt triÖu ng−êi (1990), 3,682 triÖu ng−êi<br /> hiÖn ®¹i. Sù ph¸t triÓn cña x· héi hãa lùc (1996), 4,761 triÖu ng−êi (2000), 10,8 triÖu<br /> l−îng s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh CNH, ng−êi (2003), t¨ng 4,3 lÇn so víi n¨m 1986.<br /> H§H lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh thóc ®Èy trÝ Thùc hiÖn chñ tr−¬ng “Cæ phÇn hãa vµ ®a<br /> thøc hãa c«ng nh©n. ChÝnh lùc l−îng nµy d¹ng hãa së h÷u ®èi víi doanh nghiÖp nhµ<br /> t¹o ra n¨ng suÊt lao ®éng cao cña x· héi n−íc kh«ng cÇn n¾m v÷ng 100% vèn, giao,<br /> hiÖn ®¹i vµ t¹o ra ®Æc ®iÓm ph©n biÖt thêi b¸n, kho¸n, cho thuª… s¸p nhËp, gi¶i thÓ,<br /> ®¹i ngµy nay víi c¸c thêi ®¹i tr−íc ®ã. Xu cho ph¸ s¶n nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t<br /> thÕ c«ng nh©n hãa lùc l−îng lao ®éng, trÝ ®éng kh«ng hiÖu qu¶” (6, tr.97) nªn sè<br /> 16 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12, 2006<br /> <br /> c«ng nh©n lao ®éng ë doanh nghiÖp nhµ 75,8% n¨m 1996; 68,2% n¨m 2005. Tèc ®é<br /> n−íc gi¶m c¶ vÒ tuyÖt ®èi vµ t−¬ng ®èi. trÝ thøc hãa c«ng nh©n chËm, thÓ hiÖn: sè<br /> HiÖn nay ®éi ngò c«ng nh©n ViÖt Nam cã c«ng nh©n thî bËc thÊp gi¶m chËm, tõ<br /> 11,5 triÖu ng−êi (n¨m 2005), trong ®ã c«ng 29,6% n¨m 1998 cßn 16,9% n¨m 2004,<br /> nh©n lµm viÖc ë c¸c doanh nghiÖp nhµ 15,52% n¨m 2005, mçi n¨m gi¶m 1,38%.<br /> n−íc cã 1,8 triÖu ng−êi, ë khu vùc kinh tÕ HiÖn nay c«ng nh©n kü thuËt cao lµm viÖc<br /> vèn ®Çu t− n−íc ngoµi cã 0,9 triÖu ng−êi, trong c¸c ngµnh c«ng, n«ng nghiÖp vµ dÞch<br /> sè cßn l¹i lµm viÖc ë doanh nghiÖp d©n vô t¹o ra s¶n phÈm cã hµm l−îng tri thøc<br /> doanh, chiÕm 76,5%. Sè c«ng nh©n lao cao míi chØ chiÕm 20%.<br /> ®éng lµm viÖc ë c¸c doanh nghiÖp d©n<br /> Hai lµ, chÊt l−îng c«ng nh©n trÝ thøc<br /> doanh t¨ng nhanh vµ chiÕm tû träng ngµy<br /> thÊp vµ cßn cã kho¶ng c¸ch xa so víi yªu<br /> cµng lín, tõ 60% n¨m 2000 lªn 79%<br /> cÇu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc.<br /> (2003), 85% n¨m 2005 (7, tr.35).<br /> ChÊt l−îng c«ng nh©n nãi chung, c«ng<br /> KiÕn thøc v¨n hãa vµ tr×nh ®é nghÒ nh©n trÝ thøc ViÖt Nam nãi riªng thÊp, thÓ<br /> nghiÖp cña ®éi ngò c«ng nh©n ViÖt Nam hiÖn ë 3 mÆt: Tr−íc hÕt, tr×nh ®é häc vÊn<br /> ®· cã sù thay ®æi lín. Tû lÖ c«ng nh©n thÊp, sè c«ng nh©n ch−a tèt nghiÖp cÊp I<br /> kh«ng biÕt ch÷ vµ ch−a tèt nghiÖp cÊp I cßn 3,3%, sè c«ng nh©n tèt nghiÖp trung<br /> kh«ng ngõng gi¶m, tõ 5,1% n¨m 1996 cßn häc c¬ së cßn 14,7%; Tr×nh ®é chuyªn m«n<br /> 4,6% (1998), 3,7% (2003), 3,3% n¨m 2005 thÊp, thÓ hiÖn chÊt l−îng lao ®éng qua ®µo<br /> (8). Sè c«ng nh©n lao ®éng tèt nghiÖp cÊp t¹o phÇn ®«ng kh«ng ®¸p øng yªu cÇu s¶n<br /> III kh«ng ngõng t¨ng, tõ 56% n¨m 1996 xuÊt trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt kü thuËt<br /> lªn 62% (1998), 76,6% (2003), 82,44% n¨m cao, th−êng ph¶i mÊt mét thêi gian ®µo<br /> 2005. Tr×nh ®é nghÒ nghiÖp vµ tay nghÒ t¹o l¹i t¹i c¬ së s¶n xuÊt. Theo ®¸nh gi¸<br /> cña c«ng nh©n lao ®éng còng t¨ng lªn râ cña ILO, chÊt l−îng lao ®éng ë ViÖt Nam<br /> rÖt. Sè c«ng nh©n ch−a qua ®µo t¹o gi¶m chØ ®¹t 29,6%, trong khi ë Philippines lµ<br /> tõ 46,7% n¨m 1996 cßn 39,5% (1998), 49,7%, ë Trung Quèc lµ 52,5%, ë Singapore<br /> 32,3% (2003), 25,1% n¨m 2005. Sè c«ng lµ 70,26%, ë Hµn Quèc lµ 76,73% (9). Mét<br /> nh©n kü thuËt ®−îc ®µo t¹o cã b»ng t¨ng bé phËn kh«ng nhá c«ng nh©n lao ®éng<br /> tõ 8,41% n¨m 1996 lªn 11,73% (2000), “kh«ng nhËn thøc râ vai trß quan träng<br /> 11,83% (2005). C«ng nh©n trÝ thøc lµm cña giai cÊp m×nh, thiÕu tÝnh tiÒn phong<br /> viÖc ë c¸c d©y chuyÒn hiÖn ®¹i t¨ng hµng g−¬ng mÉu” (10, tr.54), “kh«ng nhËn m×nh<br /> n¨m. Tuy nhiªn, vÒ vÊn ®Ò nµy còng cßn lµ giai cÊp l·nh ®¹o”, nhËn thøc vÒ sø<br /> mét vµi tån t¹i: mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n mét<br /> c¸ch chung chung, rÊt Ýt hiÓu biÕt vÒ chñ<br /> Mét lµ, tèc ®é c«ng nh©n hãa lùc nghÜa Marx-Lenin vµ t− t−ëng Hå ChÝ<br /> l−îng lao ®éng x· héi, trÝ thøc hãa ®éi ngò Minh.<br /> c«ng nh©n rÊt chËm. Tû lÖ c«ng nh©n lao<br /> ®éng trong c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng Ba lµ, ®éi ngò c¸n bé KH&CN, lùc<br /> chËm, tõ 11% n¨m 1986 lªn 13,6% (1996), l−îng chñ chèt thóc ®Èy trÝ thøc hãa c«ng<br /> 16% n¨m 2005. Trong khi ®ã, lao ®éng nh©n ®«ng, nh−ng chÊt l−îng ch−a cao.<br /> trong n«ng, l©m, ng− nghiÖp gi¶m tõ KÕt qu¶ häc tËp “giái” nh−ng t− duy s¸ng<br /> 29,6783 triÖu ng−êi n¨m 1986 cßn 22,6508 t¹o yÕu, kh«ng linh ho¹t trong ®iÒu tiÕt<br /> triÖu ng−êi n¨m 2000, 20,5174 triÖu lao c«ng viÖc, tr×nh ®é hiÓu biÕt ngo¹i ng÷ cña<br /> ®éng n¨m 2005, vµ cßn chiÕm tû lÖ lín lùc sinh viªn, kÓ c¶ phÇn ®«ng gi¸o s−, tiÕn sü<br /> l−îng lao ®éng x· héi, 65% n¨m 1986; cßn rÊt s¬ sµi. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu trªn thÓ<br /> TrÝ thøc ho¸... 17<br /> <br /> hiÖn n¨ng lùc héi nhËp quèc tÕ cña c¸n bé n¨m 2003 míi cã 2,5%, khi ®ã Trung Quèc<br /> KH&CN ViÖt Nam thÊp vµ cßn tôt hËu rÊt lµ 27%, Thailand lµ 30%, Singapore lµ<br /> xa so víi khu vùc vµ thÕ giíi vÒ chuyªn 59% (11, tr.425-426). Tèc ®é c«ng nghiÖp<br /> m«n, tin häc, ngo¹i ng÷ vµ thÓ lùc. Theo hãa chËm. NÒn gi¸o dôc l¹c hËu. Tr×nh ®é<br /> ®¸nh gi¸ cña ILO, vÒ trÝ tuÖ c¸n bé khoa KH&CN thÊp. C¬ chÕ. chÝnh s¸ch cßn<br /> häc ViÖt Nam chØ ®¹t 23%, ngo¹i ng÷; nhiÒu bÊt cËp.<br /> 25%, kh¶ n¨ng tiÕp cËn KH&CN míi ®¹t 3. §Ó “rót ng¾n qu¸ tr×nh CNH, H§H<br /> 20%; Sè c«ng tr×nh nghiªn cøu khoa häc ®Êt n−íc theo ®Þnh h−íng x· héi chñ nghÜa<br /> ®−îc c«ng bè trªn c¸c t¹p chÝ khoa häc g¾n víi ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc” (2,<br /> quèc tÕ vµ b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ do c¬ tr.87), ®Èy nhanh tèc ®é c«ng nh©n hãa lùc<br /> quan b¶o hé quèc tÕ cÊp rÊt thÊp. Theo sè l−îng lao ®éng, trÝ thøc hãa c«ng nh©n,<br /> liÖu thèng kª cña ILO, tõ n¨m 1998 ®Õn n−íc ta ph¶i ®æi míi vµ ph¸t triÓn m¹nh<br /> n¨m 2002, thÕ giíi c«ng bè ®−îc 35 v¹n c¸c ngµnh, c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ s¶n<br /> c«ng tr×nh KH&CN, trong ®ã sù ®ãng gãp phÈm gia t¨ng cao dùa nhiÒu vµo tri thøc,<br /> cña Mü lµ 119.000 c«ng tr×nh, Singapore lµ ph¶i ®æi míi nÒn gi¸o dôc theo h−íng hiÖn<br /> 6.932 c«ng tr×nh, Thailand lµ 5.210 c«ng ®¹i, ph¸t triÓn KH&CN hiÖn ®¹i vµ ph¶i cã<br /> tr×nh, Malaysia lµ 2.088 c«ng tr×nh, trong c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch phï hîp víi sù ph¸t<br /> khi ViÖt Nam chØ cã 250 c«ng tr×nh. ChÊt triÓn kinh tÕ tri thøc. Tr−íc hÕt, cÇn qu¸n<br /> l−îng c¸n bé KH&CN ViÖt Nam thÊp cßn triÖt mét sè quan ®iÓm c¬ b¶n: Thùc hiÖn<br /> thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng ph¸t huy n¨ng lùc cña trÝ thøc hãa ®éi ngò c«ng nh©n ph¶i cã sù<br /> m×nh cßn yÕu. Theo sè liÖu cña Nhµ xuÊt tham gia cña c¶ hÖ thèng chÝnh trÞ, c¸c<br /> b¶n Thèng kª ViÖt Nam vÒ ®¸nh gi¸ tiÒm ngµnh, mµ nßng cèt lµ gi¸o dôc - ®µo t¹o,<br /> n¨ng KH&CN ViÖt Nam n¨m 2000 th× c¸n c¸c lùc l−îng, trong ®ã ®éi ngò trÝ thøc cã<br /> bé KH&CN ë c−¬ng vÞ l·nh ®¹o ph¸t huy vÞ trÝ quan träng ®Æc biÖt. Chñ thÓ quan<br /> tèt kh¶ n¨ng cña m×nh chØ chiÕm 35,2%, träng hµng ®Çu vµ lµ ®èi t−îng trùc tiÕp<br /> yÕu lµ 26,73%; c¸n bé KH&CN cao ph¸t cña qu¸ tr×nh trÝ thøc hãa c«ng nh©n chÝnh<br /> huy tèt chiÕm 34,9%, yÕu 27,8%; c¸n bé lµ sù tÝch cùc häc tËp, tù hoµn thiÖn vµ<br /> chuyªn m«n nghiªn cøu ph¸t huy tèt cã v−¬n tíi cña b¶n th©n ng−êi c«ng nh©n.<br /> 36,02%, yÕu 26, 69%. C«ng nh©n hãa lùc l−îng lao ®éng, trÝ thøc<br /> Nguyªn nh©n c¬ b¶n cña nh÷ng tån hãa ®éi ngò c«ng nh©n ph¶i ®−îc coi lµ<br /> t¹i ®ã lµ do nÒn kinh tÕ n−íc ta vÉn cßn lµ nhiÖm vô quan träng cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh<br /> nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp l¹c hËu, thu nhËp th¾ng lîi cña sù nghiÖp CNH, H§H vµ sù<br /> b×nh qu©n ®Çu ng−êi thuéc nhãm thu ph¸t triÓn cña kinh tÕ tri thøc. Nã ph¶i<br /> nhËp thÊp (LIC) d−íi 825 USD. N¨m 2005 ®−îc kÕt hîp chÆt chÏ, “Thèng nhÊt ®Þnh<br /> tû träng gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng, l©m, ng− h−íng gi÷a ph¸t triÓn KH&CN víi chÊn<br /> nghiÖp cßn cao (29,6%) víi sè lao ®éng h−ng gi¸o dôc - ®µo t¹o” (2, tr.210). Ph¸t<br /> trong c¸c ngµnh n«ng nghiÖp cßn lín huy quan hÖ t−¬ng t¸c thóc ®Èy lÉn nhau<br /> (56,8%). Tû lÖ lao ®éng x· héi ch−a qua gi÷a ho¹t ®éng KH&CN vµ gi¸o dôc - ®µo<br /> ®µo t¹o n¨m 2005 cßn lµ 75%. HiÖn nay t¹o víi ph¸t triÓn kinh tÕ. Néi dung trÝ thøc<br /> chØ sè ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc cña ViÖt hãa c«ng nh©n ph¶i toµn diÖn vµ ®ång bé<br /> Nam míi chiÕm 1,9%, tû lÖ ®ãng gãp vµo ®−îc triÓn khai ë tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ -<br /> t¨ng tr−ëng kinh tÕ do nh©n tè trÝ tuÖ chØ kü thuËt c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô.<br /> kho¶ng 16%, tû lÖ ngµnh c«ng nghÖ cao D−íi ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ ®Èy<br /> chiÕm 15,7%. XuÊt khÈu c«ng nghÖ cao m¹nh trÝ thøc hãa c«ng nh©n ë ViÖt Nam:<br /> 18 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12, 2006<br /> <br /> Mét lµ, ph¶i t¹o ®−îc tiÒn ®Ò sö dông Hai lµ, ®Èy m¹nh trÝ thøc hãa c«ng<br /> nguån nh©n lùc cã chÊt l−îng cao ë tÊt c¶ nh©n. Thùc hiÖn NghÞ quyÕt §¹i héi X cña<br /> c¸c ngµnh kinh tÕ - kü thuËt. Tr−íc hÕt ph¶i §¶ng “Ph¸t triÓn vÒ sè l−îng, chÊt l−îng<br /> “®Èy m¹nh CNH, H§H n«ng nghiÖp vµ vµ tæ chøc; n©ng cao gi¸c ngé vµ b¶n lÜnh<br /> n«ng th«n .... ChuyÓn dÞch c¬ cÊu n«ng chÝnh trÞ, tr×nh ®é häc vÊn vµ tay nghÒ,<br /> nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n theo h−íng t¹o xøng ®¸ng lµ lùc l−îng ®i ®Çu trong sù<br /> ra gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy cµng cao g¾n víi nghiÖp CNH, H§H ®Êt n−íc” (2, tr.118),<br /> c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ thÞ tr−êng” (2, ViÖt Nam ph¶i ®Èy m¹nh c«ng nh©n hãa<br /> tr.88). Thùc tÕ, ta ph¶i chuyÓn m¹nh th©m lùc l−îng lao ®éng x· héi, trÝ thøc hãa c«ng<br /> canh, øng dông c¸c thµnh tùu c«ng nghÖ nh©n ë tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ - kü thuËt<br /> cao, c«ng nghÖ sinh häc vµo tÊt c¶ c¸c kh©u c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô, ®Æc biÖt<br /> trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh− øng dông trong n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n. §Ó thùc<br /> c«ng nghÖ sinh häc ®Ó t¹o ra gièng c©y, hiÖn nhiÖm vô ®ã cÇn:<br /> gièng con míi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao trªn mét<br /> ®¬n vÞ diÖn tÝch; nghiªn cøu øng dông c«ng Thø nhÊt, ®æi míi hÖ thèng gi¸o dôc<br /> nghÖ cao vµo c¸c kh©u gieo trång, ch¨m sãc, theo h−íng ®µo t¹o ®éi ngò lao ®éng kü<br /> thu ho¹ch, chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n nh»m thuËt chÊt l−îng cao. Ph¸t triÓn vµ n©ng<br /> gi¶m thiÓu « nhiÔm m«i tr−êng, b¶o ®¶m cao chÊt l−îng gi¸o dôc - ®µo t¹o toµn diÖn<br /> chÊt l−îng hµng hãa n«ng s¶n. “Ph¸t triÓn lµm cho gi¸o dôc - ®µo t¹o thùc sù lµ quèc<br /> c¸c khu n«ng, l©m, ng− nghiÖp c«ng nghÖ s¸ch hµng ®Çu trªn tÊt c¶ c¸c kh©u tõ ®Çu<br /> cao, vïng trång trät, ch¨n nu«i tËp trung, t− ®Õn c¸n bé, chÝnh s¸ch −u tiªn, ®æi míi<br /> doanh nghiÖp c«ng nghiÖp vµ dÞch vô” (2, tæ chøc, c¬ chÕ qu¶n lý, néi dung, ph−¬ng<br /> tr.89) g¾n víi sù ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ ph¸p d¹y vµ häc; thùc hiÖn “chuÈn hãa,<br /> sao cho kÕt hîp ®−îc nÐt ®Æc tr−ng truyÒn<br /> hiÖn ®¹i hãa, x· héi hãa” (2, tr.95) nh»m<br /> thèng víi kü thuËt hiÖn ®¹i. §Ó nhanh<br /> ®µo t¹o cã chÊt l−îng nguån nh©n lùc ®¸p<br /> chãng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp dùa vµo tri<br /> øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc.<br /> thøc cÇn kÕt hîp n¨m nhµ: nhµ n«ng, nhµ<br /> PhÊn ®Êu ®¹t chuÈn phæ th«ng trung häc<br /> KH&CN kü thuËt cao, nhµ doanh nghiÖp,<br /> c¬ së trong c¶ n−íc vµo n¨m 2010; Mçi<br /> nhµ tµi chÝnh vµ nhµ n−íc. C«ng nghiÖp<br /> quËn huyÖn Ýt nhÊt cã mét tr−êng d¹y<br /> cÇn ph¸t triÓn theo h−íng kÕt hîp võa ®æi<br /> míi võa x©y dùng míi. §èi víi doanh nghÒ, mét trung t©m h−íng nghiÖp kü<br /> nghiÖp ®ang ho¹t ®éng cÇn cã lé tr×nh ®æi thuËt tæng hîp. Thu hót häc sinh sau<br /> míi thiÕt bÞ theo h−íng n©ng tû träng s¶n trung häc c¬ së vµo c¸c tr−êng d¹y nghÒ tõ<br /> phÈm cã hµm l−îng trÝ tuÖ cao. Ph¸t triÓn 10% (2005) lªn 15% (2010), c¸c häc sinh<br /> “c«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao, c«ng nghiÖp sau trung häc vµo c¸c ch−¬ng tr×nh d¹y<br /> chÕ t¸c, c«ng nghiÖp phÇn mÒm vµ c«ng nghÒ bËc cao tõ 7% (2005) lªn 10% (2010),<br /> nghÖ bæ trî cã lîi thÕ c¹nh tranh, t¹o nhiÒu vµo c¸c tr−êng trung häc chuyªn nghiÖp tõ<br /> s¶n phÈm xuÊt khÈu” (2, tr.91). §èi víi dÞch 10% (2005) lªn 15% n¨m 2010. N©ng tû lÖ<br /> vô ph¶i võa ph¸t triÓn m¹nh võa hiÖn ®¹i sinh viªn trªn mét v¹n d©n tõ 140 sinh<br /> hãa c¸c ngµnh tµi chÝnh, ng©n hµng, b¶o viªn (2005) lªn 200 sinh viªn (2010), t¨ng<br /> hiÓm, t− vÊn, dÞch vô KH&CN, ph¶i “t¹o ®µo t¹o th¹c sü tõ 19.000 (2005) lªn 38.000<br /> b−íc ph¸t triÓn v−ît bËc cña c¸c ngµnh dÞch (2010), nghiªn cøu sinh tõ 7.500 ng−êi<br /> vô, nhÊt lµ c¸c ngµnh chÊt l−îng cao, tiÒm (2005) lªn 15.000 ng−êi (2010) (12). §Ó ®¹t<br /> n¨ng lín vµ cã søc c¹nh tranh” (2, tr.92), ®−îc nh÷ng ®Þnh h−íng ®ã tr−íc hÕt ph¶i<br /> ®−a tû lÖ dÞch vô trong GDP lªn 60-70%; ®æi míi nhËn thøc vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o lùc<br /> TrÝ thøc ho¸... 19<br /> <br /> l−îng lao ®éng kü thuËt cã chÊt l−îng cao nguån ®Çu t− tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ.<br /> cho tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh tÕ - kü thô©t “§¶m b¶o ®ñ ®iÒu kiÖn nèi m¹ng Internet<br /> c«ng - n«ng nghiÖp vµ dÞch vô; coi gi¸o dôc cho tÊt c¶ c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng,<br /> - ®µo t¹o vµ KH&CN lµ nÒn t¶ng vµ ®éng trung häc chuyªn nghiÖp vµ d¹y nghÒ...<br /> lùc ®Èy m¹nh c«ng cuéc CNH, H§H. “T¹o nèi m¹ng Ýt nhÊt 60% ®èi víi c¸c tr−êng<br /> ®iÒu kiÖn ®Ó toµn x· héi häc tËp vµ häc tËp phæ th«ng vµo n¨m 2010" (12, tr.45);<br /> suèt ®êi, ®¸p øng yªu cÇu CNH, H§H” (2,<br /> tr.207); thùc häc ®Ó ®µo t¹o ng−êi cã thùc Thø hai, ph¸t triÓn m¹nh vµ n©ng<br /> tµi ë tÊt c¶ c¸c tr−êng. C¸c tr−êng cao cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng<br /> ®¼ng, ®¹i häc cÇn ®µo t¹o theo h×nh chãp nghÖ. §æi míi vµ n©ng cao tr×nh ®é c«ng<br /> chØ cÊp b»ng cho nh÷ng ng−êi ®¹t tr×nh ®é; nghÖ nÒn kinh tÕ quèc d©n nh»m nhanh<br /> t¹o chuyÓn biÕn c¬ b¶n vÒ chÊt l−îng gi¸o chãng tho¸t khái t×nh tr¹ng lao ®éng thñ<br /> dôc - ®µo t¹o, tr−íc hÕt lµ chÊt l−îng ®éi c«ng, l¹c hËu. “KÕt hîp chÆt chÏ ho¹t<br /> ngò gi¸o viªn; ®æi míi môc tiªu, ch−¬ng ®éng KH&CN víi gi¸o dôc - ®µo t¹o.... t¹o<br /> tr×nh, néi dung, ph−¬ng ph¸p theo h−íng ®éng lùc ®Èy nhanh CNH, H§H vµ ph¸t<br /> triÓn kinh tÕ tri thøc” (2, tr.210). §Æc biÖt<br /> chuÈn hãa, hiÖn ®¹i hãa nh»m tiÕp cËn<br /> cÇn “X©y dùng vµ ph¸t triÓn cã träng<br /> ®−îc tr×nh ®é gi¸o dôc cña khu vùc vµ thÕ<br /> ®iÓm c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, nhÊt lµ<br /> giíi, chuyÓn biÕn c¬ b¶n vµ toµn diÖn nÒn<br /> c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc<br /> gi¸o dôc ViÖt Nam hiÖn nay; hoµn thiÖn hÖ<br /> vµ vËt liÖu míi. §Ó thùc hiÖn nh÷ng ®Þnh<br /> thèng gi¸o dôc quèc d©n, s¾p xÕp, cñng cè<br /> h−íng ®ã cÇn: tËp trung x©y dùng vµ thùc<br /> vµ ph¸t triÓn m¹ng l−íi gi¸o dôc theo<br /> hiÖn chiÕn l−îc ph¸t hiÖn, nu«i d−ìng,<br /> h−íng ®a d¹ng hãa, hiÖn ®¹i hãa, x· héi ®µo t¹o vµ ph¸t huy tµi n¨ng, t«n vinh<br /> hãa, liªn th«ng hãa vµ liªn kÕt hãa, g¾n víi nh©n tµi ®Ó ph¸t triÓn nguån nh©n lùc<br /> yªu cÇu cña thÞ tr−êng lao ®éng trong n−íc KH&CN chÊt l−îng cao. PhÊn ®Êu n©ng<br /> vµ quèc tÕ. T¨ng c−êng gi¸o dôc t− duy tû lÖ c¸n bé KH&CN ®¹t 6 ng−êi trªn mét<br /> s¸ng t¹o, n¨ng lùc tù häc, tù tu d−ìng, tù ngh×n d©n, cã thªm Ýt nhÊt 5.000 c¸n bé<br /> t¹o viÖc lµm cho häc sinh, sinh viªn. Ph¸t KH&CN tr×nh ®é cao vµo n¨m 2010; ph¸t<br /> triÓn quy m« gi¸o dôc c¶ ®¹i trµ vµ mòi huy quyÒn tù do s¸ng t¹o cña ®éi ngò<br /> nhän. T¨ng “Quy m« tuyÓn sinh d¹y nghÒ KH&CN trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc; ®Èy<br /> dµi h¹n hµng n¨m 17%, trung häc chuyªn m¹nh tèc ®é göi c¸n bé KH&CN ®i ®µo<br /> nghiÖp 15%, t¨ng m¹nh tû lÖ häc sinh tèt t¹o, båi d−ìng ë c¸c n−íc cã tr×nh ®é<br /> nghiÖp phæ th«ng ®−îc häc lªn ®¹i häc, cao KH&CN hiÖn ®¹i nh− Mü, Anh, §øc, NhËt<br /> ®¼ng, trung häc chuyªn nghiÖp. Ph¸t triÓn B¶n...; ®Èy m¹nh hîp t¸c quèc tÕ, chuyÓn<br /> réng kh¾p trung t©m gi¸o dôc céng ®ång, giao c«ng nghÖ, “thu hót chuyªn gia, ®Æc<br /> h×nh thøc gi¸o dôc tõ xa” (2, tr.208). Coi biÖt chuyªn gia giái ng−êi ViÖt Nam ®Þnh<br /> träng ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt cao ë c¸c c− ë n−íc ngoµi tham gia gi¶ng d¹y, ph¸t<br /> tr−êng c«ng lËp vµ d©n lËp. KhuyÕn khÝch triÓn KH&CN t¹i ViÖt Nam” (2, tr.212).<br /> thµnh lËp míi vµ ph¸t triÓn c¸c tr−êng T¨ng c−êng ®Çu t− c¬ së vËt chÊt - kü thuËt.<br /> d©n lËp, kÓ c¶ c¸c tr−êng do n−íc ngoµi Nhanh chãng x©y dùng vµ ®−a vµo sö dông<br /> ®Çu t−; c¸c phßng thÝ nghiÖm träng ®iÓm quèc gia<br /> Khu c«ng nghÖ cao Hoµ L¹c, Khu c«ng<br /> T¨ng c−êng ®Çu t− cho gi¸o dôc - ®µo nghÖ cao Quang Trung thµnh phè Hå ChÝ<br /> t¹o b¶o ®¶m tèc ®é t¨ng chi ng©n s¸ch cho Minh. H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn mét sè<br /> gi¸o dôc hµng n¨m. §a d¹ng hãa c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, ®Æc biÖt c«ng nghÖ<br /> 20 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 12, 2006<br /> <br /> phÇn mÒm, c«ng nghÖ sinh häc vµ c¬ ®iÖn Tµi liÖu tham kh¶o<br /> tö ë Hµ Néi, H¶i Phßng, §µ N½ng, Thµnh<br /> phè Hå ChÝ Minh, CÇn Th¬. §Èy m¹nh x©y 1. K. Marx, F. Engels. Toµn tËp. H.:<br /> dùng kÕt cÊu h¹ tÇng th«ng tin. §©y lµ ch×a ChÝnh trÞ quèc gia, 2002.<br /> khãa ®i vµo nÒn kinh tÕ tri thøc, lµ c¬ së ®ßi<br /> 2. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn<br /> hái trÝ thøc hãa c«ng nh©n. “§−a tæng møc<br /> §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø X.<br /> ®Çu t− x· héi ®¹t 1,5% GDP vµo n¨m 2010"<br /> H.: ChÝnh trÞ quèc gia, 2006.<br /> (12, tr.94).<br /> 3. §ç M−êi. X©y dùng giai cÊp c«ng nh©n<br /> Ba lµ, ®æi míi c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch ViÖt Nam trong sù nghiÖp CNH, H§H -<br /> nãi chung, ®èi víi ph¸t triÓn gi¸o dôc - Bµi nãi chuyÖn t¹i héi nghÞ lÇn thø VI<br /> ®µo t¹o vµ KH&CN nãi riªng phï hîp víi BCH Tæng liªn ®oµn Lao ®éng ViÖt<br /> sù ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc. Tr−íc hÕt Nam, ngµy 23/8/1991.<br /> ®æi míi vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý nhµ 4. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn<br /> n−íc vÒ gi¸o dôc - ®µo t¹o: “Nhµ n−íc §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VII.<br /> thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng ®Þnh h−íng, H.: ChÝnh trÞ quèc gia, 1996.<br /> ph¸t triÓn, t¹o lËp khung ph¸p lý vµ kiÓm<br /> 5. B¸o Nh©n D©n ngµy 31/8/2000.<br /> tra, gi¸m s¸t, thùc thi ph¸p luËt, t¹o m«i<br /> tr−êng c¹nh tranh lµnh m¹nh trong gi¸o 6. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn<br /> dôc, chèng bÖnh thµnh tÝch” (2, tr.209), §¹i héi §¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX.<br /> H.: ChÝnh trÞ quèc gia, 2001.<br /> cÇn trao quyÒn tù chñ nhiÒu h¬n cho c¬ së<br /> ®µo t¹o vÒ tæ chøc qu¶n lý, kÕ ho¹ch gi¶ng 7. Tæng Liªn ®oµn lao ®éng ViÖt Nam. Sè<br /> d¹y, nghiªn cøu khoa häc, giao quyÒn bæ liÖu theo b¸o c¸o cña Tæng Liªn ®oµn<br /> nhiÖm nh©n sù, quyÒn tuyÓn sinh, ®¸nh lao ®éng ViÖt Nam, 2003.<br /> gi¸ kÕt qu¶ häc tËp; ®æi míi tæ chøc, x©y 8. Bé Lao ®éng Th−¬ng binh & X· héi.<br /> dùng quy chÕ liªn kÕt gi÷a KH&CN vµ Tr×nh ®é v¨n hãa vµ chuyªn m«n<br /> gi¸o dôc - ®µo t¹o, gi÷a nghiªn cøu, gi¶ng nghiÖp vô theo sè liÖu thèng kª vÒ lao<br /> d¹y vµ s¶n xuÊt kinh doanh. Cã chÝnh ®éng viÖc lµm ë ViÖt Nam cña Bé Lao<br /> s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî c¸c doanh ®éng, Th−¬ng binh vµ X· héi hµng<br /> n¨m.<br /> nghiÖp, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ<br /> nhá ®æi míi vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ, 9. Vò Minh M·o vµ Hoµng Xu©n Hoµ.<br /> nghiªn cøu vµ øng dông thµnh tùu D©n sè vµ chÊt l−îng nguån nh©n lùc ë<br /> KH&CN vµo s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn<br /> “ChuyÓn mäi tæ chøc nghiªn cøu c«ng lËp kinh tÕ. T¹p chÝ Céng s¶n, sè 10, th¸ng<br /> 2/2004.<br /> sang ho¹t ®éng theo c¬ chÕ doanh nghiÖp,<br /> vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp thuéc c¸c 10. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. NghÞ quyÕt<br /> thµnh phÇn kinh tÕ” (2, tr.212); §æi míi Trung −¬ng 7 khãa VII. H.: ChÝnh trÞ<br /> c¬ b¶n c¬ chÕ qu¶n lý KH&CN, thùc hiÖn quèc gia, 1994.<br /> c¬ chÕ tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm; Thùc 11. Ng©n hµng ThÕ giíi. B¸o c¸o 2006.<br /> hiÖn chÝnh s¸ch “Träng dông nh©n tµi, C«ng b»ng vµ ph¸t triÓn. H.: V¨n hãa<br /> c¸c nhµ khoa häc ®Çu ngµnh, tæng c«ng Th«ng tin, 2006.<br /> tr×nh s−, kü s− tr−ëng, kü thuËt viªn lµnh 12. §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam. V¨n kiÖn<br /> nghÒ vµ c«ng nh©n kü thuËt cã tay nghÒ Héi nghÞ lÇn thø 6 BCH TW khãa IX.<br /> cao” (2, tr.212). H.: ChÝnh trÞ quèc gia, 2002.<br />