intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

8
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp được thực hiện với mục tiêu tìm hiểu thực trạng trồng dưa lưới công nghệ cao trong thời gian qua, xác định được những vấn đề còn tồn tại nhằm giúp phát triển hoạt động trồng dưa lưới công nghệ cao tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp

  1. Vietnam J. Agri. Sci. 2023, Vol. 21, No. 2: 237-245 Tạp chí Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 2023, 21(2): 237-245 www.vnua.edu.vn TRỒNG DƯA LƯỚI CÔNG NGHỆ CAO TẠI TỈNH TÂY NINH – THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Vòng Thình Nam Trường Đại học Sư phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh Tác giả liên hệ: vongthinhnam@gmail.com Ngày nhận bài: 07.03.2022 Ngày chấp nhận đăng: 02.03.2023 TÓM TẮT Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu tìm hiểu thực trạng trồng dưa lưới công nghệ cao trong thời gian qua, xác định được những vấn đề còn tồn tại nhằm giúp phát triển hoạt động trồng dưa lưới công nghệ cao tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới. Tác giả đã thu thập dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của địa phương, các nghiên cứu trước có liên quan và dữ liệu sơ cấp từ khảo sát 20 chủ nông hộ, chủ doanh nghiệp đang trồng dưa lưới trên địa bàn. Kết quả nghiên cứu phát hiện những vấn đề tồn tại: Diện tích trồng dưa lưới tập trung quá nhiều ở thành thị, khu vực có diện tích đất trồng trọt hạn chế; Người lao động chưa nắm vững kỹ thuật trồng công nghệ cao; Việc đóng gói, bảo quản không được thực hiện ngay từ lúc thu hoạch, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm; Các hộ trồng dưa chưa chủ động tìm kênh tiêu thụ ổn định. Từ đó đề xuất giải pháp phát triển dưa lưới công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, một tỉnh mạnh về nông nghiệp. Từ khóa: Nông nghiệp công nghệ cao, dưa lưới công nghệ cao, dưa lưới, Tây Ninh. High-Tech Cantaloupe Cultivation in Tay Ninh Province - Current Situation and Solutions ABSTRACT This research aimed to understand the current situation of high - tech cantaloupe cultivation in recent years, find out existing problems so as to provide solutions which develop high - tech cantaloupe cultivation in Tay Ninh province in the future. Secondary data were collected from documents of local reports and relevant previous researches. Primary data were gathered through survey of 20 households practicing high tech cantaloupe cultivation in Tay Ninh province. Results of the research show that areas for growing cantaloupe were concentrated in urban areas where cultivated land was limited and the growers were not aware of high-tech cultivation. The packaging and preservation were not done promptly at harvest which may affect quality of product. The households did not actively access to stable consumption channel. Some solutions to develop high-tech cantaloupe cultivation in Tay Ninh province - a strong agricultural province - were recommended. Keywords: High tech agriculture, high - tech cantaloupe cultivation, Tay Ninh province. công nghệ cao cûa các hộ ban đæu mang läi hiệu 1. ĐẶT VẤN ĐỀ quâ và thu nhêp cao, mô hình này nhanh chóng Tây Ninh là tînh có lĉi thế phát triển nông đþĉc nhân rộng. Tînh đã chû trþĄng phát triển nghiệp trong nhiều nëm qua. Lïnh văc nông nông nghiệp công nghệ cao, trong đò cò phát nghiệp công nghệ cao, hiện đang đþĉc xem nhþ triển mô hình trồng dþa lþĆi trên toàn tînh. Vì một đðnh hþĆng hĂu hiệu để gia tëng thu nhêp vêy, diện tích trồng dþa lþĆi đã gia tëng nhanh cho ngþąi dân, góp phæn phát triển kinh tế đða chòng, trong vñng 3 nëm qua, theo báo cáo cûa phþĄng và hän chế tác häi đến môi trþąng. Dþa Sć Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tînh lþĆi công nghệ cao bít đæu xuçt hiện ć Tây Ninh Tây Ninh, bình quân diện tích trồng dþa lþĆi vào nëm 2016, ban đæu chî một vài hộ cò điều tëng 54,17%/nëm tÿ 15ha nëm 2018 lên tĆi kiện đæu tþ trồng thā để thëm dñ nên diện tích khoâng 35ha nëm 2020 (Sć Nông nghiệp và không đáng kể. Kết quâ đæu tþ trồng dþa lþĆi Phát triển nông thôn tînh Tây Ninh, 2018, 2019, 237
  2. Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp 2020). Chçt lþĉng sân phèm dþa lþĆi ngày càng triển vọng trong tþĄng lai, Lãnh đäo tînh đã ban đþĉc câi thiện, đâm bâo đáp Āng các điều kiện hành các quy hoäch phát triển chung ngành cûa thð trþąng. nông nghiệp cûa tînh, chú trọng nông nghiệp Tuy nhiên, việc trồng dþa lþĆi công nghệ cao công nghệ cao trong đò cò phát triển dþa lþĆi trên đða bàn tînh hiện nay còn gặp rçt nhiều khó cûa tînh theo quyết đðnh số 44/2012/QĐ-UBND khën để có thể phát triển tþĄng xĀng vĆi lĉi thế và quyết đðnh số 2029/QĐ-UBND cûa UBND vốn có... Tÿ đò, vçn đề đặt ra là phâi tìm đþĉc tînh Tây Ninh. Cý thể, tînh đang thăc hiện cĄ giâi pháp thiết thăc để giâi quyết vçn đề tồn täi, chế mć cāa, hỗ trĉ, täo điều kiện tối đa để thu thúc đèy phát triển đæu tþ trồng dþa lþĆi công hút doanh nghiệp trong và ngoài tînh đæu tþ nghệ cao täi đða phþĄng trong thąi gian tĆi. vào ngành nông nghiệp, đặc biệt là ngành nông nghiệp công nghệ cao. Kết quâ cho thçy, đến nay đã cò nhiều dă án đæu tþ mô hình trồng dþa 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU lþĆi công nghệ cao đþĉc thăc hiện bao gồm câ 2.1. Thu thập số liệu doanh nghiệp và tþ nhån khiến tổng diện tích Nghiên cĀu đþĉc thăc hiện bìng phþĄng vùng trồng dþa lþĆi công nghệ cao ngày càng pháp đðnh tính thông qua việc thu thêp, phân gia tëng. Cý thể, theo số liệu bâng 2 diện tích tích dĂ liệu thĀ cçp tÿ các báo cáo cûa Sć nông trồng dþa lþĆi công nghệ cao trên đða bàn tînh nghiệp và Phát triển nông thôn tînh Tây Ninh, cho thçy, trong giai đoän 2018-2020 tổng diện các nghiên cĀu trþĆc có liên quan, tài liệu trên tích cûa loäi cây trồng này tëng liên týc qua internet„ và dĂ liệu sĄ cçp tÿ khâo sát 20 chû tÿng nëm, bình quån mỗi nëm tëng 54,17% nông hộ, chû doanh nghiệp đang trồng dþa lþĆi nâng tổng diện tích trồng đến nëm 2020 đät công nghệ cao trên đða bàn tînh Tây Ninh. Tính khoâng 35ha. đến nëm 2020, tổng số hộ trồng dþa lþĆi công Theo quy hoäch, diện tích trồng đþĉc nghệ cao chî khoâng 50 hộ, tác giâ lăa chọn 20 khuyến khích đèy mänh täi các khu văc có mĀc hộ trong số này (tČ lệ méu 40%), để đánh giá độ đô thð hóa cao, do tính chçt kč thuêt đñi hói chung thăc träng tổng thể. Bên cänh đò, 20 hộ ngþąi trồng phâi cò trình độ kiến thĀc nhçt đþĉc tác giâ lăa chọn là các hộ đã cò kinh đðnh, trong quá trình sân xuçt cüng cæn sā nghiệm trồng dþa lþĆi nhiều nëm trên đða bàn dýng một số máy móc thiết bð để chëm bòn. tînh cüng nhþ cò diện tích trồng và sân lþĉng Thêm vào đò, việc trồng dþa lþĆi công nghệ cao dþa tþĄng đối lĆn, diện tích tÿ 1ha trć lên. täi các khu đô thð hoặc ven đô thð cüng dễ tiêu 2.2. Xử lý số liệu thý hĄn do nhu cæu lĆn hĄn các vùng nông thôn do ngþąi dân ć thành thð quan tåm hĄn về vçn Dăa trên số liệu thu thêp đþĉc sau khi sàng đề sĀc khoê cüng nhþ các vçn đề liên quan bâo lọc tác giâ tổng hĉp, xā lý, tính toán bìng phæn vệ môi trþąng. Chính vì vêy, diện tích trồng dþa mềm excel, trình bày kết quâ theo các bâng số lþĆi ć khu văc thành phố Tây Ninh hiện nay liệu. Tác giâ sā dýng các phþĄng pháp thống kê chiếm 54,3% tổng diện tích trồng dþa trên toàn mô tâ số liệu đã qua xā lċ để trình bày kết quâ tînh Tây Ninh (Bâng 2). Đối vĆi nhĂng khu văc nghiên cĀu. trồng khác nhþ huyện DþĄng Minh Châu, thð xã Trâng Bàng và Hoà Thành cüng đþĉc nhiều hộ 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU lăa chọn để phát triển cĄ sć thĀ 2, thĀ 3 nhìm mć rộng quy mô sân xuçt do diện tích đçt ć 3.1. Thực trạng trồng dưa lưới công nghệ thành phố Tây Ninh có giĆi hän. cao trên địa bàn tỉnh Tây Ninh Công tác quy hoäch đã giúp mô hình trồng 3.1.1. Về quy hoạch trồng dưa lưới công dþa lþĆi công nghệ cao cûa tînh Tây Ninh ngày nghệ cao càng đþĉc mć rộng không chî về diện tích mà Nhên thçy đþĉc lĉi ích tÿ mô hình nông còn về quy mô cüng nhþ phát triển các chuỗi nghiệp công nghệ cao đang là xu hþĆng có nhiều liên kết sân xuçt. Tuy nhiên, trên thăc tế, diện 238
  3. Vòng Thình Nam tích trồng dþa lþĆi công nghệ cao hiện nay vén hói chi phí đæu tþ rçt lĆn trong khi vốn cûa còn quá khiêm tốn, chî chiếm khoâng 0,1% diện nông hộ rçt hän chế, tiếp cên vốn vay rçt khó vì tích cåy ën quâ và 0,02% tổng diện tích đçt tài sân thế chçp là quyền sā dýng đçt nông trồng trọt (Bâng 2). Diện tích còn quá nhó, sân nghiệp cûa nông hộ đþĉc đðnh giá thçp, không lþĉng sân xuçt ra ít nên loäi nông sân này chþa vay đþĉc nhiều. Trong khi đò, chính quyền đða phþĄng chþa cò chính sách hỗ trĉ riêng cho đþĉc lãnh đäo tînh quan tâm nhiều. Con số quy nhĂng nông hộ hay doanh nghiệp đæu tþ vào hoäch đþa ra trong các quyết đðnh cüng áp dýng trồng dþa lþĆi công nghệ cao mà thăc tế cüng chung cho hæu hết các loäi nông sân Āng dýng chî có nhĂng chính sách khuyến khích chung công nghệ cao chĀ không chî dành riêng cho mặt cho nông nghiệp. hàng dþa lþĆi. Một vçn đề bçt cêp khác là diện Theo kết quâ điều tra khâo sát đþĉc thể tích trồng dþa lþĆi têp trung quá nhiều ć khu hiện trong bâng 3 cho thçy tổng diện tích trồng văc thành thð, khu văc có diện tích đçt trồng dþa lþĆi hiện nay đều do ngþąi dân tă bó vốn trọt hän chế, nhĂng khu văc khác có diện tích đæu tþ. Trong đò, hĄn 70% số nông hộ đþĉc hói rộng và cò điều kiện thổ nhþĈng phù hĉp hĄn läi cho rìng chi phí đæu tþ xåy dăng hệ thống nhà ít đþĉc đæu tþ trồng dþa lþĆi công nghê cao. màng và thiết bð là trć ngäi lĆn nhçt khi đæu tþ Mặt khác, trồng dþa lþĆi công nghệ cao đñi hay mć rộng qui mô sân xuçt. Bảng 1. Thống kê mô tả mẫu nghiên cứu Chỉ tiêu Giới tính Số lượng (người) Tỷ lệ (%) Giới tính Nam 17 85 Nữ 4 15 Độ tuổi Dưới 30 tuổi 2 10 Từ 30 đến 40 tuổi 16 80 Trên 40 tuổi 2 10 Trình độ học vấn Tiểu học 0 0 Trung học cơ sở 8 40 Trung học phổ thông 10 50 Cao đẳng/ Đại học 2 10 Tổng 20 100 Bảng 2. Diện tích trồng dưa lưới công nghệ cao giai đoạn 2018-2020 2018 2019 2020 Bình quân Tăng trưởng Cơ cấu Nội dung (ha) (ha) (ha) (ha) bình quân năm (%) (%) Tổng diện tích cây lâu năm 124.642 123.465 122.470 123.525,67 (0,88) Tổng diện tích cây ăn quả 20.437 21.730 23.820 21.995,67 7,97 Diện tích dưa lưới 15 20 35 23,33 54,17 100 TP Tây Ninh 8 11 19 12,67 54,3 H. Dương Minh Châu 4 5 8 5,67 24,3 Thị xã Trảng Bàng 2 3 5 3,33 14,27 Thị xã Hòa Thành 1 1 3 1,67 7,16 Diện tích dưa lưới trên tổng diện tích đất trồng trọt (%) 0,01 0,02 0,03 Diện tích dưa lưới trên tổng diện tích cây ăn quả (%) 0,07 0,09 0,15 Nguồn: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tây Ninh (2018; 2019; 2020). 239
  4. Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp Bảng 3. Tổng hợp kết quả ý kiến của người dân về công tác quy hoạch trồng dưa lưới công nghệ cao Số lượt chọn Tỷ lệ Nội dung (lượt) (%) Xin hãy cho biết khó khăn của ông/bà trong việc trồng dưa lưới theo công nghệ cao là gì? 20 100 Chi phí đầu tư xây dựng 15 75 Tiêu chuẩn kỹ thuật 3 15 Bảo quản sau thu hoạch 0 0 Tiêu thụ 2 10 Vốn sản xuất dưa lưới hiện nay? 20 100 Vốn tự có 20 100 Vốn vay 0 0 cåy dþa lþĆi phát triển. So vĆi phþĄng pháp 3.1.2. Tổ chức hoạt động sản xuất truyền thống, trồng dþa lþĆi công nghệ cao đæu a. Đầu tư cơ sở vật chất, dụng cụ, thiết bị tþ tốn kém, kč thuêt cao hĄn nhiều nhþng lĉi Để có thể trồng dþa lþĆi cæn phâi đæu tþ rçt nhuên mang läi rçt tốt. nhiều xây dăng cĄ sć vêt chçt nhà màng, giá kể b. Tổ chức nhân sự đến hệ thống tþĆi tiêu, hay phâi mua sím các Để có thể sân xuçt hiệu quâ ngoài yếu tố cĄ trang thiết bð phýc vý hoät động trồng trọt. sć vêt chçt, ngþąi tham gia trồng dþa lþĆi công Chính vì thể khoân chi phí này thþąng rçt lĆn, nghệ cao phâi cò trình độ am hiểu nhçt đðnh. chiếm phæn lĆn tổng chi phí đæu tþ ban đæu. Tác Song thăc tế, trồng dþa lþĆi công nghệ cao hiện giâ thăc hiện phép tính dăa trên các khâo sát có nay täi tînh Tây Ninh có rçt ít các doanh nghiệp đþĉc tÿ các hộ thể hiện ć bâng 4 cho thçy muốn tham gia mà chû yếu chî là hộ nông dân, lao làm nhà màng vĆi diện tích khoâng 1.000m2 së động là các thành viên trong gia đình. Đa số tốn trung bình khoâng 500 triệu đồng (tuĊ vào nhân să chþa đþĉc đào täo chuyên nghiệp mà loäi màng và các vêt liệu khác mà chi phí së chî mĆi dÿng läi ć hình thĀc “truyền nghề” và thay đổi cao hay thçp hĄn). Theo Anh Thy học têp kinh nghiệm lén nhau. Chính vì thế, (2014), việc thiết kế nhà màng phâi đâm bâo kč nguồn nhân lăc tham gia việc trồng dþa lþĆi thuêt: cçu trúc dæm, móng và cột đĈ cüng phâi công nghệ cao còn rçt nhiều hän chế. Theo kết cò độ bền, đät độ chống chðu các yếu tố thąi tiết quâ thống kê các hộ khâo sát ć bâng 1 cho thçy nhþ giò bão; màng nhăa lĉp cò độ che phû tþĄng đối để cò đû ánh sáng cung cçp cho cây; Màng các chû nông hộ, doanh nghiệp, có tĆi 90% lao nhăa đen trâi phû mặt đçt cüng phâi đâm bâo động trăc tiếp trồng, chëm sòc dþa lþĆi täi nhà cách ly mæm bệnh tÿ động, thăc vêt khác tÿ mặt màng cò trình độ phổ thông cĄ sć trć xuống và đçt; hệ thống tþĆi nhó giọt và các thiết bð hỗ trĉ chþa đþĉc đào täo nên kiến thĀc về kč thuêt khác cüng phâi đâm bâo. Quy trình trồng dþa trồng cûa họ rçt hän chế. lþĆi trong nhà màng së sā dýng giá thể, phâi Các doanh nghiệp bán giống dþa lþĆi, thînh đæu tþ hệ thống điều khiển nhiệt độ, độ èm, ánh thoâng cüng có têp huçn cho ngþąi lao động kč sáng vĆi thiết bð đi kèm bao gồm: Hệ thống tþĆi thuêt trồng, chëm sòc nhþng hoät động đào täo nhó giọt công nghệ Israel, hệ thống quät đối lþu này chî mang tính hình thĀc để khuyến khích không khí, hệ thống tþĆi mái, hệ thống phun khách hàng cûa các doanh nghiệp, chþa đi vào sþĄng trong nhà, hệ thống câm biến và độ èm„ thăc chçt chþĄng trình đào täo bài bân, nên sau Tçt câ së đþĉc kết nối vĆi bộ điều khiển trung khi học ngþąi lao động vén không ním vĂng tâm lêp trình sẵn tă động cho ngþąi trồng dễ đþĉc hết các quy trình trồng trọt để đâm bâo kiểm soát để điều chînh nþĆc tþĆi, bón phân chëm sòc tốt nëng suçt cao và đâm bâo tiêu hĂu cĄ đæy đû chçt dinh dþĈng, phun sþĄng, chuèn chçt lþĉng sân phèm, làm ânh hþćng đến thông gió cho phù hĉp đâm bâo môi trþąng cho kết quâ đæu ra. 240
  5. Vòng Thình Nam Bảng 4. Hiệu quả kinh tế trồng dưa lưới công nghệ cao Số tiền Tỷ lệ Chỉ tiêu (VND) (%) Tổng chi 69.550.000 100 Tiền giống: 8 gói × 350.000 VND 2.800.000 4,02 Tiền phân bón: 50 lít × 550.000 VND 13.750.000 19,77 Thuốc bảo vệ thực vật (hữu cơ) 2.000.000 2,88 Công lao động: 120 công × 300.000 VND 36.000.000 51,76 Khấu hao tài sản (VND/vụ): 12.500.000 (Nhà màng) + 1.500.000 (Thiết bị tưới) + 1.000.000 (Giá thể) 15.000.000 21,57 Tổng thu (VND/vụ): 3.500 kg x 35.000 đồng/kg 122.500.000 Lợi nhuận 52.950.000 Bảng 5. Tổng hợp kết quả khảo sát hộ trồng về việc ứng dụng tiêu chuẩn VietGAP Số lượt chọn Tỷ lệ Nội dung (lượt) (%) Ông/bà thấy lợi ích từ việc áp dụng tiêu chuẩn VietGAP là gì? (người trả lời có thể chọn nhiều đáp án) 38 100 Năng suất, chất lượng tăng 15 44,74 Dễ tiêu thụ 12 31,58 Có thể xuất khẩu được 9 23,68 Không được lợi ích gì 0 0 Khó khăn ông/bà hay gặp phải khi áp dụng theo tiêu chuẩn GAP là gì? 20 100 Chi phí đầu tư cao 4 20 Tiêu chuẩn đầu ra cao 3 15 Phải tuân thủ theo quy định trong quá trình trồng 9 45 Tất cả các ý trên 2 10 c. Kiểm soát chất lượng d. Thu hoạch Thăc hiện việc kiểm soát chçt lþĉng dþa Hæu hết các nông hộ, chû doanh nghiệp lþĆi là rçt quan trọng đối vĆi việc tiêu thý. trồng dþa lþĆi công nghệ cao trên đða bàn tînh Hiện nay, một số nông hộ ký kết hĉp đồng tiêu Tây Ninh hiện nay không tă chû việc thu hoäch thý nông sân vĆi các nhà máy chế biến trong mà khoán tríng cho các thþĄng lái làm công tác đò phâi luôn đâm bâo chçt lþĉng nông sân này. Điều này có thể gây nguy häi đến việc giĂ trồng theo tiêu chuèn VietGAP, chçt lþĉng an toàn sinh học cho các nhà màng do thþĄng đồng đều tÿ bên trong đến bên ngoài. Các nông lái hay di chuyển qua läi giĂa nhiều nhà màng sân đáp Āng đþĉc tiêu chuèn này thþąng tiêu hoặc nhà vþąn khác nhau để thu mua nông sân, thý thuên lĉi hĄn, tránh đþĉc trình träng bð vô tình mang theo mæm bệnh đến nhà màng. thþĄng lái ép giá. Ngoài ra, do chî têp trung đến việc đèy nhanh Kết quâ khâo sát ć bâng 5 cho thçy lĉi ích tốc độ thu hoäch nên së không chú trọng đến cûa việc kiểm soát tốt chçt lþĉng trong suốt quá việc giĂ gìn, bâo vệ các thiết bð trong nhà màng, trình trồng Dþa lþĆi. Tuy nhiên, hæu hết đều vô tình làm hþ hóng, gây tốn kém chi phí sāa câm thçy khò khën trong khi trồng, trong đò việc chĂa hoặc làm ânh hþćng đến vý mùa sau. Các phâi tuân thû nghiêm ngặt theo quy đðnh trồng thþĄng lái thu hoäch về nĄi têp kết sau đò mĆi (chiếm 55%) khiến họ câm thçy khò khën nhçt. tiến hành đòng gòi, bâo quân, nhþ vêy së làm Một số hộ đã thÿa nhên rìng đôi lúc vì thòi quen mçt nhiều thąi gian hĄn cüng nhþ chçt lþĉng trồng cü họ đã bó qua một số quy đðnh. quâ có thể bð ânh hþćng. Quá trình thu hoäch 241
  6. Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp không gín vĆi việc đòng gòi, bâo quân ngay täi hĉp tác vĆi doanh nghiệp làm tour du lðch tham vþąn đã ânh hþćng đến chçt lþĉng sân phèm, quan trâi nghiệm täi nhà vþąn dþa lþĆi công làm giâm giá trð dþa lþĆi. nghệ cao hay đèy mänh hoät động xúc tiến thþĄng mäi bán dþa lþĆi công nghệ cao cho 3.1.3. Hoạt động tiêu thụ khách du lðch. Theo kết quâ bâng 6 về tình hình tiêu thý Thăc tế hiện nay, hoät động tiêu thý không dþa lþĆi cho thçy, 75% số lþĉt các hộ trồng dþa phâi lúc nào cüng thuên buồm xuôi gió, tình đþĉc hói tă liên hệ vĆi các thþĄng lái trong hoặc träng hút hàng, tranh mua, tranh bán cüng ngoài tînh để bán, sau đò các thþĄng lái này së thþąng diễn ra, täo cĄ hội cho nhĂng ngþąi làm vên chuyển đi các tînh thành lân cên khác để ën không uy tín, trộn lén dþa kém chçt lþĉng tiêu thý. Bên cänh đò, cò 25% số lþĉt nông hộ vào để bán, làm ânh hþćng đến uy tín chung tìm kiếm doanh nghiệp có hệ thống siêu thð bán cûa nông hộ trồng dþa, cûa nhĂng ngþąi trồng lê lĆn nhþ Vinmart, BigC... để bán dþa lþĆi vĆi dþa chçt lþĉng tốt. Ngþĉc läi, khi nhu cæu thð giá tốt hĄn do các hộ đã xåy dăng đþĉc thþĄng trþąng giâm sút, hàng dội chĉ, các thþĄng lái ép hiệu và đëng kċ sć hĂu. giá, bó hĉp đồng đã kċ kết, làm cho dþa lþĆi tồn Để hỗ trĉ tiêu thý dþa lþĆi, chính quyền đða đọng gây nhiều khò khën cho hộ trồng dþa, dén phþĄng cüng đã kết nối vĆi các doanh nghiệp, đến tình träng kêu gọi giâi cĀu. Kết quâ nghiên thăc hiện thông qua hình thĀc hĉp đồng hộ cĀu cho thçy, hộ trồng dþa phý thuộc nhiều vào nông dân vĆi các doanh nghiệp thu mua. Tuy thþĄng lái, chþa chû động tìm kiếm kênh tiêu nhiên ngþąi trồng së phâi chĀng minh nông sân thý sân phèm ổn đðnh nên thþąng rĄi vào tình cûa họ đâm bâo theo các quy đðnh về chçt lþĉng träng Ā hàng, rĆt giá. Điều đò ânh hþćng rçt tiêu chuèn VietGAP trong suốt quá trình sân nhiều đến hiệu quâ trồng dþa cûa nông hộ và xuçt. Bên cänh đò, thông qua các hoät động ânh hþćng chung đến việc phát triển ngành phát triển du lðch cûa tînh, các hĉp tác xã cüng trồng trọt có nhiều triển vọng. Xử lý giá thể Xử lý hạt giống, ngâm Phối trộn giá thể Cho giá thể vào khay xốp với phân hữu cơ và gieo hạt Đóng bầu Chăm sóc cây con trong vườn ươm Chuyển bầu vào nhà, xử lý tồn dư sâu bệnh hại Trồng cây vào nhà trồng trong nhà trước khi trồng Treo dây, cố định cây vào dây Cuốn ngọn, tỉa chồi Kiểm tra tình hình sâu, bệnh gây hại và xử lý và bổ sung dinh dưỡng cho cây Thụ phấn và định quả Thu hoạch Nguồn: Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công nghệ - CESTI (2018). Hình 2. Quy trình trồng dưa lưới công nghệ cao 242
  7. Vòng Thình Nam cûa các đða phþĄng khác nhþ thành phố Hồ Chí 3.2. Giải pháp phát triển dưa lưới công Minh, Đà Lät„ nhìm täo cĄ hội cho ngþąi dân, nghệ cao trên địa bàn tỉnh Tây Ninh hộ gia đình đþĉc tham gia, giao lþu, trao đổi vĆi (1) Hoàn thiện quy hoạch trồng dưa lưới đồng nghiệp hay chuyên gia ć các đða phþĄng công nghệ cao khác, tÿ đò cò thêm kiến thĀc, kinh nghiệm để Kết quâ nghiên cĀu cho thçy hiệu quâ cûa phát triển quy mô sân xuçt cûa họ. việc trồng dþa lþĆi nhþng công tác quy hoäch - Đối vĆi trồng trọt và kiểm soát chçt lþĉng: còn nhiều bçt cêp. Vì vêy, chính quyền đða Tëng cþąng các hoät động tuyên truyền, nâng phþĄng cæn quan tåm hĄn đến việc phát triển cao ý thĀc cûa ngþąi dân, giúp họ thçy đþĉc lĉi trồng dþa lþĆi theo hþĆng công nghệ cao, quy ích khi Āng dýng tiêu chuèn VietGAP hay hoäch chi tiết riêng đối vĆi dþa lþĆi, quy đðnh rõ GlobalGAP vào hoät động trồng dþa lþĆi công vùng chuyên canh cho tÿng khu văc, diện tích, nghệ cao. Thþąng xuyên tổ chĀc các buổi mąi sân lþĉng trồng, có chính sách khuyến khích, có chuyên gia hþĆng dén kč thuêt mĆi trong việc các hoät động hỗ trĉ... Đồng thąi chú trọng nâng trồng, chëm bòn dþa lþĆi công nghệ cao. Tổ chĀc cçp hệ thống cĄ sć hä tæng, hệ thống nþĆc ngæm, đội ngü chuyên viên cò nëng lăc chuyên môn cao hệ thống hä tæng giao thông phýc vý hoät động hþĆng dén và giám sát hoät động trồng dþa lþĆi sân xuçt và vên chuyển hàng hoá tiêu thý. công nghệ cao cûa các nông hộ, thþąng xuyên Ngoài ra, cüng cæn cò các cĄ quan, tổ chĀc trao đổi để giúp họ thăc hiện đúng quy đðnh kč chuyên môn hỗ trĉ công tác kč thuêt, công tác thuêt chëm bòn nhìm đät tiêu chuèn VietGAP. tiêu thý nhìm nâng cao hiệu quâ sân xuçt đối (3) Cải thiện hoạt động thu hoạch vĆi loäi nông sân này. Nông hộ trồng dþa nên chû động thu hoäch, (2) Hỗ trợ sản xuất sản phẩm hän chế việc để thþĄng lái đến trăc tiếp nhà - Đối vĆi đæu tþ cĄ sć vêt chçt, dýng cý, màng thu hoäch dþa. Nếu giao cho thþĄng lái thu thiết bð: Có chính sách hỗ trĉ vốn, lãi suçt vay hoäch, cæn có biện pháp đâm bâo an toàn sinh học cho các nông hộ đæu tþ trồng dþa lþĆi và các hộ để tránh mang mæm bệnh nguy häi cho cây trồng có nhu cæu mć rộng quy mô sân xuçt, đæu tþ lĀa sau. Bên cänh đò, nông hộ và doanh nghiệp máy móc thiết bð để nång cao nëng suçt, sân cæn gín việc thu hoäch kết hĉp vĆi đòng gòi, bâo lþĉng. Bên cänh đò, tổ chĀc các hoät động giĆi quân dþa mĆi hái ngay täi nhà màng để đâm bâo thiệu, tþ vçn đæu tþ, sā dýng thiết bð hiệu quâ. chçt lþĉng dþa. Kinh nghiệm tÿ mô hình trồng - Đối vĆi nhân să sân xuçt: Các cĄ sć tổ dþa lþĆi công nghệ cao täi thành phố Hồ Chí chĀc chþĄng trình đào täo, lĆp học ngín hän, Minh, các nông hộ sau khi cít trái dþa lþĆi trên dài hän cho các đối tþĉng khác nhau. Vên động cây xuống së sā dýng màng bao sinh học để bọc nguồn lao động nhàn rỗi, các nguồn nhân lăc ć quâ dþa, tránh va chäm, sau đò cho quâ dþa lþĆi tÿng hộ tham gia vào chþĄng trình đào täo nghề vào trong các thùng đã đþĉc xā lý về nhiệt độ phù hĉp vĆi trình độ. Ngoài ra, có thể tổ chĀc nhìm giúp bâo quân đþĉc låu hĄn (Trung tåm các buổi giao lþu giĂa nhĂng ngþąi trồng dþa Khuyến nông - Sć Nông nghiệp và Phát triển lþĆi trên đða bàn tînh vĆi ngþąi trồng dþa lþĆi nông thôn thành phố Hồ Chí Minh, 2020). Bảng 6. Tổng hợp kết quả khảo sát hộ trồng về hoạt động tiêu thụ Số lượt chọn Tỷ lệ Nội dung (lượt) (%) Ông/bà thường tiêu thụ dưa lưới dưới hình thức nào? (người trả lời có thể chọn nhiều đáp án) 24 100 Thương lái 18 75 Công ty chế biến 0 0 Bán cho các doanh nghiệp, hệ thống siêu thị bán lẻ 6 25 Xuất khẩu 0 0 243
  8. Trồng dưa lưới công nghệ cao tại tỉnh Tây Ninh – thực trạng và giải pháp Nguồn: Vòng Thình Nam & Nguyễn Thị Thu Thuỷ (2015). Hình 3. Mô hình liên kết “bốn nhà” (4) Ổn định hoạt động tiêu thụ 4. KẾT LUẬN Hiện täi, nông hộ trồng dþa chû yếu tiêu Trồng dþa lþĆi công nghệ cao täi tînh Tây thý dþa qua thþĄng lái nên phý thuộc rçt Ninh đang ngày càng đþĉc mć rộng về quy mô, nhiều, tình hình tiêu thý thiếu ổn đðnh. Các chçt lþĉng đang dæn đþĉc câi thiện, đáp Āng Hĉp tác xã vĆi vai trñ đæu tàu, chû động kết nối đþĉc nhu cæu cûa thð trþąng, mang läi thu nhêp vĆi các chuỗi siêu thð, hệ thống cāa hàng täi các cao cho ngþąi trồng. Tuy nhiên, việc phát triển thð trþąng lĆn nhþ thành phố Hồ Chí Minh, trồng dþa lþĆi còn mang tính tă phát nên tồn Bình DþĄng, Đồng Nai cüng nhþ các đða phþĄng täi nhiều bçt cêp: chþa cò quy hoäch riêng cho lân cên để tiêu thý, Hỗ trĉ, täo điều kiện cho các dþa lþĆi, diện tích trồng còn khá nhó, số ngþąi chû hộ xây dăng thþĄng hiệu, chî dén đða lċ để trồng không nhiều do chi phí đæu tþ lĆn, chþa cò có thể nâng cao giá trð sân phèm dþa lþĆi cûa chính sách hỗ trĉ trong việc vay vốn để mć rộng chính họ. Hỗ trĉ, khuyến khích các Hĉp tác xã sân xuçt; Thiếu hỗ trĉ kč thuêt trồng và chëm xây dăng trang web quâng bá sân phèm, thăc hiện các hình thĀc xúc tiến thþĄng mäi, quâng bón; Nhân să thiếu chuyên môn; Hoät động tiêu cáo trên trang thông tin tînh, liên kết vĆi trang thý thiếu ổn đðnh„ khiến mô hình trồng dþa thông tin điện tā cûa các huyện. lþĆi công nghệ cao trên đða bàn tînh Tây Ninh chþa phát triển mänh. Tÿ nhĂng vçn đề tồn täi Đặc biệt, lãnh đäo đða phþĄng nên tìm hiểu, đò, tác giâ đã đề xuçt một số giâi pháp nhìm tham khâo mô hình liên kết “bốn nhà” để Āng thúc đèy phát triển trồng dþa lþĆi công nghệ dýng vào mô hình nông nghiệp công nghệ cao cao trên đða bàn tînh Tây Ninh. täi tînh Tåy Ninh, trong đò cò dþa lþĆi công nghệ cao. Tëng cþąng mối quan hệ giĂa 4 chû thể để xây dăng đþĉc chuỗi liên kết hiệu quâ, TÀI LIỆU THAM KHẢO đâm bâo tÿ khâu sân xuçt đến tiêu thý dþa lþĆi Anh Thy (2014). Trồng dưa lưới bằng công nghệ cao. cho các nông hộ. Tạp chí STINFO. Nhà xuất bản Trung tâm Thông 244
  9. Vòng Thình Nam tin Khoa học & Công nghệ thành phố Hồ Chí 000000000000/mo-hinh-cong-nghe-ung-dung-vao- Minh. ISN 1859-2651. san-xuat/trong-dua-luoi-theo-huong-ung-dung- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tây Ninh cong-nghe-cao-trong-nha-mang ngày 30/10/2018. (2020). Báo cáo số 299/BC - SNN ban hành ngày Trung tâm Khuyến nông - Sở Nông nghiệp và Phát 10 tháng 11 năm 2020. Báo cáo uớc thực hiện Kế triển nông thôn thành phố Hồ Chí Minh (2020). hoạch ngành Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cẩm nang trồng dưa lưới trong nhà màng. Truy năm 2020 và xây dựng kế hoạch năm 2021. cập từ https://khuyennongtphcm.vn/wp- Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tây Ninh content/uploads/2020/04/CN-TRONG-DUA- (2019). Báo cáo số 389/BC - SNN ban hành ngày LUOI.pdf ngày 02/03/2023. 07 tháng 11 năm 2019. Báo cáo kết quả thực hiện Uỷ ban nhân dân tỉnh Tây Ninh (2012). Quyết định số kế hoạch năm 2019 xây dựng kế hoạch năm 2020. 44/2012/QĐ - UBND ban hành ngày 15/10/2012. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Ủy ban nhân Quyết định về việc ban hành quy hoạch phát triển dân tỉnh Tây Ninh (2018). Báo cáo số 238/BC - nông nghiệp tỉnh Tây Ninh đến năm 2020. SNN ban hành ngày 27/07/2018. Báo cáo kết quả Uỷ ban nhân dân tỉnh Tây Ninh (2019). Quyết định số thực hiện kế hoạch năm 2018 xây dựng kế hoạch năm 2019. 2029/QĐ-UBND ban hành ngày 20/09/2019. Quyết định phê duyệt đề án “Phát triển chuỗi giá Trung tâm Thông tin và Thống kê Khoa học và Công trị và cụm ngành nông nghiệp tỉnh Tây Ninh”. nghệ - CESTI (2018). Trồng dưa lưới theo hướng ứng dụng công nghệ cao trong nhà màng. Trung Vòng Thình Nam & Nguyễn Thị Thu Thuỷ (2015), tâm Thông tin và Thống kê Khoa học & Công Điều chỉnh mô hình để nâng cao hiệu quả liên kết nghệ TP HCM. Truy cập từ https://cesti.gov.vn/ “Bốn nhà”, Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật. 12. bai-viet-chi-tiet/01008892-0000-0000-0000- ISSN: 0866-7802. 245
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2