TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
TRƯỜNG DẠY NGHỀ BIÊN HÒA THỜI PHÁP THUỘC (1903 - 1945)<br />
Trần Thị Thùy Dung1<br />
TÓM TẮT<br />
Năm 1903, Trường dạy nghề Biên Hòa được thành lập theo quyết định của Tỉnh<br />
trưởng Biên Hòa. Đây là cơ sở dạy nghề có mặt sớm nhất ở đất Biên Hòa xưa. Sự ra<br />
đời của loại hình trường nghề đã làm thay đổi diện mạo nền giáo dục tỉnh nhà, là<br />
nơi cung cấp nguồn nhân lực có tay nghề, những tác phẩm có tính sáng tạo cao,<br />
đóng vai trò không nhỏ vào hệ thống giáo dục chuyên nghiệp Nam Kỳ thời Pháp<br />
thuộc. Bài viết tìm hiểu bối cảnh thành lập, hoạt động và những đóng góp của Nhà<br />
trường đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.<br />
Từ khóa: Trường dạy nghề Biên Hòa, thời Pháp thuộc<br />
1. Đặt vấn đề ồng thờ ó ó sự n<br />
C kinh t i củ<br />
P - N 2. Nội dung<br />
Đ N N 2.1. Bối cảnh lịch sử - chính trị<br />
P Chủ ĩ Â ì<br />
N n từ ò i<br />
N phong ki p<br />
P ì i ở th kỷ XVII<br />
Đ ừ 1859 - 6 P m n ở kỷ<br />
c ba tỉnh mi n Nam Kỳ N 6 XVIII-XIX. Sự<br />
P s ỉ N Kỳ. m nh mẽ của chủ ĩ ò ỏi<br />
Ngay sau khi chi c Nam Kỳ, nhu cầu v th ờ u, th<br />
P ố g ng thi t l p m t h thống ờ ụ, nguồ ô<br />
ục m i v i mụ ó ỏ ấp thi C a<br />
những ởng của ý v i những ti n b v khoa h c kỹ<br />
Hoa, truy P ồng thu ở ra thời m<br />
thờ ồ ó ời Vi o ra thu a của chủ ĩ ự<br />
m t tầng l ô Â ờng quố ở<br />
phục vụ cho n n cai tr ô c r ô<br />
a củ P ực hi n Đô N Á<br />
chủ ó ờng d y ngh ở khu vực r ng l ô<br />
Nam Kỳ lầ t r ờ ó ó ó a ý<br />
T ờng d y ngh Hò ( 0 ) quan tr ng, nằ ờ<br />
ờng d y ngh Hò ( h i quan từ s Đô ừ n a sau<br />
t ờ C ẳng Mỹ thu th kỷ XIX ẩy<br />
Đồ N ) ó ầ c m Đô N Á: A<br />
ực phục vụ ô c chi M L M Đ ;P m<br />
a củ ốc, Vi N L C ;<br />
1<br />
ờng Đ i h Đồng Nai<br />
Email: ttthuydung87@gmail.com 91<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
N s ó Mỹ chi m Philippines; Đ ờ Hò ĩ<br />
H L ồ Đ N m Long. T Hò s 6<br />
Indonesia, duy nhất chỉ ó X ( ô ốc Bo- ỉ huy cu c<br />
L ) c l ũ ở sô Đồ N n<br />
ù ủ A P Hò N<br />
Vi t Nam th kỷ XIX ũ ô 17/12, Nguyễ N nh cho<br />
nằ ó C u ú ỏ Hò N<br />
P - 18/12/ 6 P ô<br />
Nha v 000 sĩ ỏ ngỏ, thu nhi u chi n l i phẩm.<br />
ời bốn chi n thuy é i c a Hò ằ i quy n ki s<br />
bi Đ N Đ của thự P .<br />
N ng, rồi tấ ô H , bu P ố P<br />
Nguyễ ầ P ủ ễ<br />
ra l n b P<br />
b ụ ố Hy ủ P<br />
N . sô Cỏ Đô ( 0 6 ) ữ<br />
ì N ễ N ễ ú ẩ<br />
P ấn thủ mặt tr Đ N 6 6<br />
(ừ ì P ủ<br />
) P ầ ký P H N ấ H p<br />
ô s ấ K c gồm u kho ó u<br />
ủ kho n th nh ba tỉnh:<br />
P ầ ấ Đ Đ ờ Hò ù<br />
N y 9/2/18 P Cô Lô ng cho<br />
tấ ô Đ P ở c<br />
P Đ ừ a củ P N Kỳ thu c<br />
60 P ặ ó s P ỉ ần<br />
ầ ở Q ố i củ Na- ô- -ô<br />
I P ừ ở ấ N 6 thự P ấ<br />
ô ỉ 1 000 ó ì H ủ ố<br />
0 ì N ễ P ở ba tỉnh mi Đô ừ 0<br />
P Đ ô ủ 6 6 chỉ trong<br />
ặ P ba ỉ<br />
ự ò C Hò ặ N Kỳ ( ĩ L A<br />
ủ P N 6 H ) ô ố P<br />
sau khi gi i quy t xong vấ Trung t mặ ĩ ằng chống cự<br />
Quố P ấ ô Đ ô i, mặ s i<br />
ồ C Hò ừ ừ P<br />
6 6 P ở ống thuốc tự t .<br />
<br />
<br />
92<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
N y, bối c nh l ch s - Đồng thời ngh 6<br />
Vi t Nam n a cuối th kỷ XIX ó u ra nhữ nh b t bu ời b n<br />
bi ng. Từ - 1867, thự x ù ữ quốc<br />
P s ỉ N ngữ trong m ô ấy tờ N<br />
Kỳ. N ì H ký Hi p 06 ấu cc nh mẽ<br />
ất thay th cho hi c n ục õ Đô D<br />
N ấ ó ó u kho n bằng vi c n Đô D<br />
ô n chủ quy ủa P. Bô nh c i thi n n n<br />
P Nam Kỳ, lục ục b n x v i n ó t<br />
tỉnh Nam Kỳ trở t phầ ất s :m thống<br />
thu c gia s ấ ủ P ờ P - Vi t gồm hai b c: ti u<br />
c cai tr trực ti p bởi những ời h c;<br />
i di P [1, tr. 25]. thố ờng d y chữ H nhằ<br />
2.2. Chính sách giáo dục của ấu n ục c truy n<br />
chính quyền thực dân Pháp đối với dần dần thay th bằ ụ P -<br />
Nam Kỳ Vi t. K t qu của cu c c<br />
Sau khi chi c s tỉnh Nam dục lần th nhất của quy P ô<br />
Kỳ, thự P ủng t Nam tồn t i song song hai n n<br />
cố b ẩy m nh ục phong ki P - Vi t.<br />
ó N Kỳ bằ ô , N ì<br />
t ru ất củ s c dục lần th c ti ằng<br />
é ú xuất khấu, phục vụ vi Đô D A -be<br />
ô Sa- ô ý ngh ng quy<br />
ố ch n n h Đô D ib<br />
v sự, kinh t …P ò H c quy của Sa- ô P ựng<br />
ú ý s ó ầu m t h thố ục từ ti u<br />
ục v ý ĩ ụ t h ẳ ó số ờng<br />
ô ụ m nh nhấ c ch n nhất ở P - Vi ó ò ng<br />
trong tay kẻ ụ [ tr. ] trong vi c phục vụ ô<br />
thực hi ồ ụ ồ thu a lần hai. C hai cu c c<br />
ục Vi t Nam g n li n v i ục củ P u nhằm mụ<br />
Nho h c, nay thự P ốn c t lo i trừ n ục phong ki<br />
ó ằng m t n n dựng m t n ục thống nhất cho<br />
o dục củ P D ó s ba kỳ v n i dung, t ch<br />
chi m ba tỉnh mi Đô N Kỳ, ng d y.<br />
ờ P p t c lo i bỏ n ục Chủ ục của<br />
Nho h 6 kỳ H thự P ở Vi N<br />
cuố ù ở Nam Kỳ (t ch c ở ờng ô ấ ừ ừ nhữ ý<br />
A c khi b P m). ni m s m ó<br />
<br />
<br />
93<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
… i cầm quy n thu c ờng, muố dễ tr , m t<br />
a từ n truy n. Thự P mặt h n ch ục, mặt<br />
ú ý ục ờ<br />
nhằ ụ n: m t ũ ô ục vụ ô<br />
chinh phục tinh thần, chi cu a; m t mặt<br />
tim, khố ó ủ ời b n x sau khi muốn thực hi s m ó<br />
ấ ô c chinh phụ ất ặ s rằng sự<br />
; o m t nguồ ực tri n củ ục b n x sẽ g<br />
ục vụ nguy h i cho n n thống tr củ c<br />
trong b của thự P ; P Đó ữ ẫn<br />
ờ P ó trực ti p giao của thự P n<br />
thi p v ú N ục ở Vi N , ù<br />
ô ầ ô ữ ời trung muố ô P c ph i quan<br />
gian; bố ở ó úý ụ ì ững<br />
P ố ù ằm mụ mụ kinh t ó<br />
Thự P ốn s dụ Cù ục ph ô i<br />
dụ ô ụ phục vụ h c, thự P ũ ú ý n<br />
s nhằ ì ĩ ễ vi ú ẩy sự n củ<br />
thống tr củ n thự dụ p. Từ cuối th kỷ<br />
ấ C ối XIX ầu th kỷ XX, nhằm phục vụ<br />
n n i dung gi ng d ô a lần<br />
ờng ỉ cần d y ti P o th nhấ ờng d y ngh<br />
ời An Nam, d y cho h bi c, c mở ra, nhằm mụ o<br />
bi ú ô th ô ố ô ục vụ cho<br />
nữa chỉ ừ ô [ tr. 00] t nhu cầu mở r ô<br />
ô ời An Nam nghi p của thự P ở Vi t Nam.<br />
c h c l ch s s ủ ú Mặ số ô o<br />
ô ò c, sẽ thay th nhữ ời th từ<br />
ự do [2, tr. 17]. P s ó ần gi ặng<br />
Kinh nghi m củ v kinh t ốc. Theo thời<br />
 ỉ õ ằng vi c truy ờng d y ngh c<br />
m t n n h c vấ ầ ủ ời b n : ờng kỹ ngh<br />
x t s c d i d t [ , tr. ] Đó ò ( ) ờ H N i (1898),<br />
ũ ởng chỉ o chung của b n ờ ô ở Hu (1899),<br />
thự ố s ờng mỹ ngh Thủ Dầu M t (1905),<br />
ục ở c thu ì y, T ờng d y ngh Hò ( 0 )<br />
khi thực hi s ục ở T ờng Đé ( 0 )… ự ời của<br />
Nam Kỳ ó N ó ờng d y ngh<br />
P ô ô n ch mở ng nhu cầ o nguồ<br />
<br />
<br />
94<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
lực phục vụ ồng ỉ Đồ N ó ủ ô<br />
thời thu v ốc m t nguồn sau: k ; ; ó<br />
l ô ỏ: ụ ồ ; ; ; ằ<br />
nghi ó t nguồ n rất quan s ô ;<br />
tr ng ở m t x kỹ ngh ; ầ ự<br />
kỹ ngh  n rầm ầ ; ầ ; ố ;<br />
r [4, tr. 48]. ấ s ; ờ ;<br />
Thự P c s c m nh ố ó; ú ;<br />
ò ủ ục trong vi ì .<br />
n nhữ ời Vi t Nam T ó ó số ủ ô<br />
ờ P mặ ó ì s ẩ ó ấ<br />
h s dụ ụ ô ờ ặ<br />
cụ cai tr nhằm chinh phụ ồn ố C M - ồs<br />
ời b n x s ờ<br />
ô c chinh phụ ấ N ủ ù<br />
dụ ất hi ì ù<br />
ụ ờ: ầ P ồ ồ<br />
n ục Vi N ó Đ Đ M [5, tr. 27]. Hầ<br />
ụ Hò - Đồ N ó ủ ô ở Đồ N ú ấ ờ<br />
chuy n sang m t trang m i v i m t ằ<br />
di n m o m i. Sự ti ú ó ó ì<br />
P ó ấ ĩ s ụ ỹ<br />
vự ục v i nhữ ởng m i Đ ũ ặ ủ<br />
ở t Nam ủ ô ở N Kỳ<br />
những nh n th c m i. Tuy N ú ấ ờ ì ụ<br />
t kẻ ỉ ó s ủ N<br />
c, n ụ P ỉ N ũK<br />
nhằ ng nhu cầ ủa ú ự ự ụ<br />
P ô ấ ừ l T 0 ục ngh<br />
củ c Vi N ó t n n ừng xuất hi i Vi t<br />
ụ ô ch, ph ng. N ó Đồ N ó<br />
2.3. Trường dạy nghề Biên Hòa Sự xuất hi n của T ờng d y ngh<br />
thời Pháp thuộc Hò ồi n ục tỉnh<br />
2.3.1. Mục đích, chủ trương thành ì ục m ời:<br />
lập Trường dạy nghề Biên Hòa ục ngh . N<br />
T ờ 1902, H ồ ỉ Hò<br />
Hò ở Đồ N ồ ngh quy t mở T ờng d y ngh<br />
ủ ô Hò ngh củ ô C s-ne,<br />
ố C ố ỷ XIX ầ ỷ XX, C n tỉ Hò<br />
<br />
<br />
95<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
C s-ne trực ti p qu ý ờng – s ỉnh ởng):<br />
m vụ của hi ởng. ờng t a l s<br />
Mụ T ờ ò ốở ất ngang 50m, r (s )<br />
Hò õ 43m chỉ ó ô<br />
0 ủ ù ờ ô t chi<br />
Ches- : - ở [5, tr. 35]. Ho ng củ ờ c<br />
ó s ụ bao cấ ỹ củ s<br />
ủ ấ ỉ ( ng thờ P c,<br />
ấ ); 2 - ỉ ô T ờng d y ngh Hò ó<br />
ồ ù ý g :<br />
ờ ú ồ ữ - É fessionnelle de Bienhoa<br />
ô ò ì (1903-1913): ờng D y ngh Hò<br />
ủ ữ (ò ờ Hò ).<br />
ựở Kỳ sự - É ’A è<br />
õ [5, tr. 11]. M ờ (1913-1944): ờng Mỹ ngh b n x<br />
s Q Hò<br />
số 6 – ấ T ờ - É s A s és<br />
Hò õ ụ ủ Bienhoa (1944-1955): ờng Mỹ ngh<br />
ờ : ờ Hò thự Hò<br />
ờ ỹ ự ó Từ i ch<br />
ụ é ò ( -1975) ời kỳ ất<br />
ú ồ ống nhất (1975 -<br />
ố ) ờ ũ u lầ i<br />
s ờ ( ) i do n u chỉnh<br />
ụ [5, tr. ] N theo từng thời kỳ: ờng Mỹ ngh<br />
T ờ Hò ờ thự Hò ( -1964),<br />
ằ ụ : ờng Kỹ thu Hò ( 6 -<br />
ũ s ấ 6) ờng ph ô Cô p<br />
ố ụ ụ ô ố Đồ N ( ) ờng Trung h c<br />
ủ P ; ữ Mỹ thu Đồng Nai (1978-<br />
ủ ủ ô ) ờ C ẳng Mỹ thu t<br />
ố sẽ ụ ồ ở Đồng Nai (1998 - nay).<br />
ì K từ n 1945,<br />
ố T ờng d y ngh Hò u lần<br />
2.3.2. Hoạt động của Trường dạy ấ<br />
nghề Biên Hòa thời Pháp thuộc ù p v s<br />
ờng d y ngh Hò ầu s n xuất củ n thu c<br />
gi 0 ô N 0 ờng khai gi ó<br />
ò ố( c, ầ i bốn n: ban Vẽ (vẽ<br />
<br />
<br />
96<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
ấ , ..), ban G ( c N 0 ng của<br />
g , kh m, kh c tr ,…) an Đ ờ . 6<br />
( ù song, ó ) an ủa tỉnh. Dự ững k t<br />
Đú ồng. ờng m p, kinh qu c củ ừ 0 -<br />
t ú sự 0 t qu của thanh<br />
ủa quầ ú tra v s ủ ờng, tỉnh quy t<br />
ho ầu củ ờ ò u nh gi i th ban S t, G , Vẽ Đ<br />
ó ô ủ ờng nhỏ é số từ 0<br />
ng h s 1903, ó 5 1912, ban G c mở l<br />
1903, tr ờng cầ i trong tỉ<br />
ó6 s C ò c nhỏ 1912, T ờng d y ngh Hò ó<br />
nhấ n nhấ tu i ó sự iv ó<br />
h c b ì i suất 4p50 (p: ban Nữ ô ỏi<br />
ồ Đô D ) ấp. ờ pm ờ ấy<br />
K ng củ ờ ờng Nữ ô<br />
s ỉ , t ng kinh Qua nhi u lầ<br />
0 6.525p28. t Q nh t<br />
N 0 s ng v i ch c l ờng của tỉ ởng<br />
nhi u k t qu kh ô C s-ne Krau- - ờ t ờng<br />
Q củ ờng v i n i Mỹ ngh Hò ờ ó ba ban<br />
p th ó ( ó : Đú ồ m tr , Gốm,<br />
ban S cH ồ ỉnh G . H c sinh theo h c từ ô<br />
chấp thu ờng vẫn tuy n sinh 6 i, ph ó ì s c của<br />
0 0 ) Đồng thời, ờ ời gian h c t ờng<br />
quy ch õ ời gian h ba i h c hai ô ẽ<br />
bốn hai ầu h ặn.<br />
giữ hai s c theo lựa N C ủ P<br />
ch n củ Đ nhi :ô -lick tốt<br />
1907, T ờng d y ngh Hò c nghi ờng Mỹ thu P s<br />
mở r ng v i vi c h p th ó ở M -ri-ette tốt<br />
Gố ở Nữ ô nhi p t ờng Gốm Limoges phụ<br />
ố h c sinh theo h c ở ờng -lick chỉ giữ l i hai ban truy n<br />
0 i nhỏ nhất 13, thố ó Đú ồ Gốm.<br />
l n nhấ N Ba- ầ Đú ồ<br />
1907, số o t i Ba- ầu ban Gốm. Thời gian<br />
T ờng d y ngh Hò b y h bốn hai ầu h<br />
ởng: Vẽ, G Đú ồ Đ t, ô hai<br />
Gố Nữ ô ối h H ò<br />
h c ph ó ì s c (l )<br />
<br />
<br />
97<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
c h c ti p chữ Nho, chữ quốc M t cố vấn h ồng tỉ c bầu,<br />
ngữ, ti P ừ ủ<br />
ờ ô ẽ: vẽ thủy M c h i t<br />
mặc, vẽ viễn v ực dụng. c bầu, ủ<br />
Có ó ừ ờng M cb nx ò ố<br />
nm c coi ý [5, tr. 139]<br />
c ngoặt, từ i sự chung s c n 1903-1945, thời gian h c<br />
củ ô - ầy th của t p t ờ ó N<br />
ờng trong vi ì ô c pha 1903, h c sinh h c t p t ờng trong<br />
Đặc bi t từ ò bốn c gồm ời<br />
ô - p t ch c m t hai ầu, h c sinh<br />
H ủ ô ủa th gố ph i h c lầ t ở tất c ởng<br />
ú Hò ời ta g H p nhằ ì u của từ ời,<br />
Mỹ ngh . T ch p h p s ó c sinh ph i cam k ô<br />
s ờng, hi ởng c từ bỏ ngh n. K t<br />
trực ti p qu n ý i vi c, ú bốn c, h c sinh sẽ nh n<br />
nh n h ồng, chỉ ố ô c bằng tốt nghi ba th<br />
vi c cho th , ki m tra s n phẩ h ng: xuất s c, tố ỉnh<br />
Tất c h s s ờ u ở ý<br />
c tuy n dụ Đ ì c<br />
p sự, sau m sẽ t pở ờng chỉ ò ba ối<br />
th th . H ỹ ngh ba, h c sinh ph i thực hi n m t<br />
ba lo i s n phẩ : ú ồ ẩm ngh thu n<br />
Angkor phục ch , gốm mỹ ngh . ch ng chỉ. N ẩ<br />
Cù i vi ỉ tốt, h sẽ tốt nghi p, n ô ph i<br />
o củ ờ 0 h cl c th ba ý n của<br />
quy nh của quan cai tr tỉ Ủ n.<br />
Hò c Thố ốc Nam Kỳ chấp P ng d y chủ y u ở<br />
thu n, h ồng qu n tr T ờng d y ngh Hò c<br />
T ờng d y ngh Hò ũ c tỉnh sự s ô ủa<br />
n, bao gồm: h s<br />
Q chủ tỉnh, chủ t ch ủ ố ô ờ Á ự<br />
Hi ở ờng, ủ i v ng d y<br />
K ủa tỉnh, ủ ù i sự c i ti n kỹ thu t củ<br />
ở ở ờ Â s t, ố ô ú thủ<br />
ủ ô n thốn c<br />
M tv ỉnh, ủ n, s n phẩ ì cao,<br />
M t cai t ng hoặc ó c c tri<br />
bầu, ủ Đồng thờ i sự ng<br />
<br />
<br />
98<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
dẫn kỹ thu t của kỹ s ờ Â Hò c nhi ời tham dự tri n<br />
ngh của h s ó sự ừ - ờng tham<br />
ti n b õ c nhi gia tri ở: Batavia (Indonesia)<br />
gi i mời tham dự tri ốc t . 1934, Nagoy (N ), Paris<br />
V i sự cố g ng của thầ ò (P ) 1937, Saint-Denis<br />
T ờng d y ngh Hò s n (Ré nion - thu c P ) 1938.<br />
phẩ t chấ ng tố Sự ời củ ờng d y ngh<br />
thẩm mỹ cao, hằ ờ ó kh c phục m t số h n ch l n củ<br />
s n phẩ ở H i Mỹ thu dục phong ki ó ô ú ng<br />
ò ự triễ H N ấ ực<br />
ặc bi nghi ó ối h c từ<br />
1922, s n phẩm củ ờ khoa c ờng d y ngh<br />
tham dự tri ở H i ch M - Hò n li n v i củ ô<br />
N s n phẩ ờng R. Ba-lick, nhữ ờ ặt dấu son<br />
n cho sự n củ ờ Đó<br />
ốc t i Paris. T nhữ ờ P ò ì<br />
Ba-lick – cB ụ N i ờ thu t Vi N<br />
giao c ở ốm thu t ấ n v ô<br />
mi N n những s n phẩm c ú P<br />
th ặc s c g ự tri 2.3.3 Một số đóng góp của Trường<br />
C s n phẩ c gi i dạy nghề Biên Hòa thời Pháp thuộc<br />
ô ủ Thứ nhất, n ự P<br />
P ặng Bằng khen danh dự c ta, du nh c<br />
ch c tặ ởng H , s n xuấ n chủ ĩ ù<br />
i P ò ì ô sự<br />
ngh ý ờng ở Paris. nh p của m t n ục m i -<br />
N ờng g i s n phẩm dụ n chủ ĩ C s<br />
tham gia cu c tri ốc t Paris suố n của thự P<br />
(P ) ầ II Đ ô - é ủa thu<br />
ố ờ ó<br />
dụng cụ ấ sé ồ ố ầu của s n<br />
ngh ố bi u diễn trực ti p xuấ ụ ủa cu<br />
Cũ t thu a, thự P p<br />
s n phẩm củ ờ u ờng d y ngh ó ó<br />
T ờng d y ngh Hò ự ời<br />
Danh ti ng củ ờ c nhi u củ ờng ngh v i chủ<br />
gi i dần bi ô ú ng thực<br />
phẩ s o bằ t ực nghi m, ng dụng kỹ thu t<br />
của thầ ò T ờng d y ngh củ s n phẩm<br />
<br />
<br />
99<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
ó ầ y của ó ì ng s n<br />
nhữ ục, t sự xuất thủ ô p ở Hò ó<br />
bi t so v i n ục phong ki n N Kỳ ó<br />
Thứ tư, sự ời củ ờng d y<br />
Thứ hai, T ờng d y ngh ngh Hò ì o t o<br />
Hò ó ần c i ti n kỹ thu t cho ngh - lo ì om ối v<br />
thủ ô s n phẩ n h i Vi N ú ấy giờ ờng h c,<br />
ì l p h ó ch ó thố<br />
c, thực hi n những d ng v lo ì ờng l p, h thống<br />
ẩ ỉ ụ c t ch c r ng kh<br />
tỉ : ờ ần ú ng lo ì oở<br />
i ốc ch B ẩn c ta th kỷ XX. Tr ờng d y ngh<br />
i tranh nặn n i g n bố Hò i n<br />
ực phẩm h i s ( n, kỷ lu<br />
ố ô ù ) ặc s ( ò t o ra m ũ ô ất<br />
ô ) qu (sầ ụt) ó ầ n kinh t -<br />
( p, bầ ) ằng gốm h i củ ó sự<br />
ẹp. N ực ti ú ó t-P<br />
hi n bồ ô ờ ò Đô v i nhữ ởng m ở ra cho<br />
C i l Nguyễn Hu ò t Nam những nh n th c<br />
6 ờ ụng m i Vi t Nam<br />
lố ò p của nhữ s - ó u<br />
mỹ thu t củ ng P ô ờng h c. Trong<br />
Vi M L thực hi n trụ ranh ục phong ki ô<br />
gi ù i bằng gốm v i ò ời số<br />
nhi u s mỹ thu t. Sự s h ụ i<br />
t o trong ngh thu sự m ì nh nh m i những<br />
nghi p trong ch s n phẩm của y u tố m i cho n ục Vi t Nam.<br />
T ờng d y ngh Hò c sự ghi Thứ năm, mặ ù T ờng d y ngh<br />
nh n củ ô ú ồng thờ ó Hò ời v i n<br />
phần cho sự kỹ ục hi<br />
thu t, mỹ ngh ở Nam Kỳ trong những ó ẫn nằm trong mụ<br />
n l ch s ti p theo. dụ ực dụ ủa thự P i<br />
Thứ ba, thực hi n chủ t kẻ c, n<br />
t o th thủ ô ô ó dụ P ỉ nhằ ng<br />
phục vụ ô a nhu cầ l ủ P ô<br />
củ ốc, giai n 1903-1944, xuấ ừ l ủ c Vi t<br />
ờ c 562 h c sinh. N ó t n ụ ô ch,<br />
Đ ồn cung cấp th , ph ng. N ục ấy v i chủ<br />
<br />
<br />
100<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
ễ tr ì ờ Hò ờ<br />
v ốc, phục vụ s ẩ ủ ụ ự<br />
c Mẹ P ờng d y ó ữ ó ó ấ<br />
ngh , t ô ô ời. sự ủ<br />
3. Kết luận Đồ N ú ấ ờ<br />
D ô của thự P T ờ C ẳ Mỹ<br />
i Vi N ó Đồ N T ờ<br />
tất c ĩ ực. Song song v Hò ì ồ<br />
s , kinh t i, 00 ua. N<br />
thự P s t ờ C ẳ Mỹ<br />
ó ụ ô ch nhằm ồ ó Đồ N ự ó -T<br />
ối v c ta v ý ồ D s<br />
dễ tr C s ồ :<br />
ục củ P n qua ấ ồ<br />
từ n nhằ ng cho mục ô ờ ố<br />
của thự P ở Vi t … ờ C ẳ Mỹ<br />
N ó ởng trực ti n n n Đồ N ô<br />
ục Nam Kỳ ó Đồng<br />
N ó ời kỳ 1867 - 1945. ì ù ự<br />
ó sự ấ ủ ò ì<br />
ụ N ó ự ố ụ<br />
N Kỳ ó ẫ ì ồ ự<br />
ụ ụ ỹ ụ ó ì<br />
N N ụ ô ụ<br />
ấ ố ấ s ủ ờ<br />
ụ ụ ố ô ó<br />
N s ó ầ ó<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
1. ũ ũ H ( ) Giáo trình lịch sử giáo dục Việt Nam Đ i<br />
h cS H N i<br />
2. Nguyễn Tr H ( 6 ) C s ục của thự P ở Vi t<br />
Nam , Nghiên cứu lịch sử (96), tr. 14-20<br />
3. Hồ C M ( 000) Hồ Chí Minh toàn tập, t p 1, NX C Quốc gia,<br />
H N i<br />
4. Nguyễn Anh (1967), é ục ở Vi t Nam từ P c<br />
n cuối Chi n tranh th gi i lần th nhất , Nghiên cứu lịch sử (98), tr. 39-51<br />
5. B ó – ô ờ C ẳng Mỹ thu Đồng Nai<br />
(2003), 100 năm hình thành và phát triển (1903 - 2003), l ib<br />
<br />
<br />
<br />
101<br />
TẠP CHÍ KHOA HỌC - ĐẠI HỌC ĐỒNG NAI, SỐ 15 - 2019 ISSN 2354-1482<br />
<br />
BIEN HOA CAREER TRAINING SCHOOL<br />
DURING THE FRENCH COLONIAL PERIOD (1903 - 1945)<br />
ABSTRACT<br />
In 1903, Bien Hoa career training school was established under the decision of<br />
Bien Hoa provincial governor. This is the earliest career training facility in Dong<br />
Nai today. The birth of this kind of career training school has changed the province‘s<br />
education, which provides skilled human resources, highly creative works, and plays<br />
a significant role in Nam Ky’s professional education system under French colonial<br />
rule. The article aims to find out about the context of establishment, action and the<br />
school’s contributions to the local socio – economic development.<br />
Keywords: Bien Hoa career training school, French colonial rule<br />
<br />
(Received: 7/8/2019, Revised: 30/10/2019, Accepted for publication: 16/12/2019)<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
102<br />