Tuyển tập 441 câu hỏi luyện thi đại học, cao đẳng và học sinh giỏi cấp THPT môn: Lịch sử - Thế giới cận hiện đại

Chia sẻ: đặng Văn Tuấn | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:50

Thêm vào BST

Báo xấu

148
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập 441 câu hỏi luyện thi đại học, cao đẳng và học sinh giỏi cấp THPT môn Lịch sử phần thế giới cận hiện đại cung cấp cho các bạn 441 câu hỏi bài tập giúp các bạn củng cố lại kiến thức đã học và làm quen với dạng bài tập phần thế giới cận hiện đại. Chúc các bạn đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tuyển tập 441 câu hỏi luyện thi đại học, cao đẳng và học sinh giỏi cấp THPT môn: Lịch sử - Thế giới cận hiện đại

Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Tuyển tập 441 câu hỏi LUYỆN THI ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG & HỌC SINH GIỎI CẤP THPT Môn Lịch sử   PHẦN LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN – HIỆN ĐẠI NỘI DUNG NỘI DUNG CÂU HỎI & BÀI TẬP BÀI HỌC TRỌNG TÂM LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI (Từ giữa thế kỉ XVI đến năm 1918) Vào giữa thế kỉ XVI, cuộc đấu tranh cuả nhân dân Nêđéclan Câu 1. Sự kiện nào chứng tỏ kinh tế của Hà Lan phát triển? Trình bày nguyên nhân dẫn đến cuộc đấu 1. CÁCH MẠNG tranh của nhân dân Nêđéclan chống chính quyền Tây Ban Nha. chống lại ách thống trị cuả HÀ LAN Vương quốc Tây Ban Nha đã trở thành một cuộc cách Câu 2. Trình bày nét chính về nguyên nhân bùng nổ, diễn biến, kết quả và ý nghĩa lịch sử Cách mạng GIỮA THẾ Nêđéclan giữa thế kỉ XVI. Vì sao cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Nêđéclan được xem là mạng tư sản đầu tiên, mở đầu KỈ XVI một thời đại mới trong lịch sử một cuộc cách mạng tư sản? loài người thời cận đại Sau cách mạng Hà Lan gần Câu 3. Hãy phân biệt những đặc trưng cơ bản của chế độ phong kiến với những yếu tố mới của chủ một thế kỉ, một cuộc cách 2. CUỘC CÁCH nghĩa tư bản đang phát triển ở nước Anh thế kỷ XVII. Từ đó, rút ra những mâu thuẫn trong xã hội Anh lúc mạng khác đã nổ ở Anh. Đây MẠNG TƯ là một cuộc cách mạng tư sản bấy giờ. Theo anh (chị), mâu thuẫn nào là mâu thuẫn cơ bản cần giải quyết? SẢN ANH có ảnh hưởng rộng lớn và có Câu 4. Trình bày những chuyển biến về kinh tế, xã hội – chính trị ở nước Anh trước cách mạng tư ý nghĩa sâu sắc đối với sự phát sản Anh (1642 – 1689) và những hệ quả của nó. GIỮA THẾ triển cuả chủ nghĩa tư bản. KỈ XVII Câu 5. a. Trình bày những nét chính về diễn biến, tính chất và ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tư sản Anh (1642 – 1689), phân tích và đánh giá vai trò của giai cấp tư sản Anh trong cuộc cách mạng này. b. Trên cơ sở đó, hãy lập bảng so sánh Cách mạng Anh với Cách mạng tháng Mười năm 1917 ở Nga theo các yêu cầu: lãnh đạo, động lực chính, nhiệm vụ của cách mạng, chính quyền sau cách mạng thành công, xu hướng phát triển và tính chất của cách mạng. Câu 6. Vì sao nói: Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII là cuộc cách mạng tư sản không triệt để? Câu 7. Phân tích những đặc điểm của cuộc Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII. Câu 8. Trình bày những hiểu biết của anh (chị) về Ôlivơ Crômoen. Cho biết vai trò của Ôlivơ Crômoen trong tiến trình Cách mạng tư sản Anh thế kỉ XVII? Trang 1
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 9. Có ba biểu đồ dưới đây thể hiện tiến trình Cách mạng tư sản Anh thế kỷ XVII, theo anh (chị) biểu đồ nào đúng nhất? Vì sao? (Đề thi HSG cấp THPT, tỉnh Thừa Thiên Huế, năm 2004) Vào nữa sau thế kỉ XVIII, một Câu 10. Quan sát lược đồ 13 thuộc địa của Anh ở Bắc Mĩ: Anh (chị) hãy xác định vị trí của các thuộc biến động xã hội – chính trị 3. CHIẾN TRANH địa: Rốt Ailen, Connếchbicớt, Niu Giơxi, Mêrilen, Niu HămSai, Maxachuxét, Niuoóc, Penxinva đã diễn ra tại các thuộc điạ GIÀNH ĐỘC LẬP cuả Anh ở Bắc Mĩ. Đó là cuộc nia, Viếcginia, Carôunna Bắc, Carôunna Nam, Gioócgia, Đơlaoa, qua việc điền tên các thuộc địa CỦA CÁC THUỘC chiến tranh giành độc lập, đó tương ứng với các số thứ tự (1,2,...,12,13) trên lược đồ dưới đây. ĐỊA ANH Ở BẮC nhưng về bản chất là một cuộc cách mạng tư sản. MĨ NỬA SAU THẾ KỈ XVIII Câu 11. Phân tích những mâu thuẫn cơ bản dẫn đến cuộc chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Trang 2
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Anh ở Bắc Mĩ. Câu 12. Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ thế kỉ XVIII: a. Nguyên nhân bùng nổ, diễn biến chính. b. Nêu nguyên nhân thắng lợi c. Kết quả, tính chất và ý nghĩa lịch sử. Câu 13. Phân tích ý nghĩa của cuộc chiến tranh giành độc lập 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ. Vì sao nói: chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ thực chất là một cuộc cách mạng tư sản? Câu 14. Trình bày nội dung của Hiến pháp năm 1787 của Mĩ và bản chất giai cấp của hiến pháp. Qua đó, hãy vẽ sơ đồ biểu thị tổ chức chính quyền của Mĩ theo hiến pháp này. Theo em, cơ cấu quyền lực đó đến nay có sự thay đổi cơ bản gì không? Cách mạng tư sản Pháp nổ ra Câu 15. Tìm hiểu về nguyên nhân cách mạng Pháp cuối thế kỉ XVIII: vào cuối thế kỉ XVIII là cuộc 4. CÁCH MẠNG cách mạng xã hội sâu rộng, đã Giôrê cho rằng: “Cách mạng nổ ra từ sự phồn vinh”. TƯ SẢN PHÁP xoá bỏ chế độ phong kiến, Còn Misêlê lại cho rằng: “Cách mạng nổ ra từ sự khốn cùng”. CUỐI THẾ KỈ mở đường cho chủ nghĩa tư Anh (chị) hãy bình luận hai ý kiến trên. XVIII bản phát triển ở Pháp và có ảnh hưởng lớn đến cuộc Câu 16. Phân tích những các điều kiện đẫn đến sự bùng nổ của Cách mạng tư sản Pháp năm 1789. cách mạng đấu tranh dân tộc, Vai trò của quần chúng nhân dân trong quá trình phát triển của cách mạng? dân chủ ở châu Âu. (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2004) Câu 17. Trình bày những quan điểm cơ bản của các nhà tư tưởng tiến bộ Pháp thế kỉ XVIII. Vì sao những quan điểm này có ý nghĩa chuẩn bị cho cuộc cách mạng sắp tới. Câu 18. Hãy giải thích ý nghĩa bức tranh biếm hoạ “Tình cảnh người nông dân Pháp trước cách mạng”? Vẽ sơ đồ minh hoạ sự phân chia đẳng cấp ở nước Pháp trước 1789 và qua đó phân biệt hai khái Trang 3
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại niệm “đẳng cấp” và “giai cấp”? Câu 19. Mô tả sự kiện ngày 14 – 7 – 1789 ở nước Pháp. Hãy cho biết vì sao cuộc cách mạng 1789 được xem là một trong những cuộc cách mạng tiêu biểu của nhân loại. (Đề thi Olympic 30/4 khối 10, năm 2001) Câu 20. Hãy trình bày ba giai đoạn phát triển của Cách mạng tư sản Pháp (1789 – 1794). Anh (chị) có nhận xét gì qua sự sụp đổ của chính quyền Giacôbanh? Câu 21. Tại sao thời kỳ chuyên chính Giacôbanh là đỉnh cao của cách mạng tư sản Pháp? (Đề thi Olympic 30/4 khối 10, năm 2006) Câu 22. Lập bảng so sánh nội dung các hiến pháp năm 1791 và 1793 của Pháp. Câu 23. Phân tích vai trò của giai cấp tư sản và quần chúng nhân dân trong cuộc Cách mạng tư sản Pháp năm 1789. Câu 24. Qua các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại đã học, anh (chị) hãy giải thích thế nào là một cuộc cách mạng tư sản? Cách mạng tư sản Pháp phát triển qua mấy giai đoạn (mốc thời gian và tên từng từng giai đoạn)? Phân tích tính chất và ý nghĩa của cuộc Cách mạng tư sản Pháp. Câu 25. Chứng minh rằng sau mỗi giai đoạn đi lên của cách mạng tư sản Pháp 1789, quyền lợi của nông dân được giải quyết thoả đáng hơn. Câu 26. Bằng sơ đồ về thành phần giai cấp và tổ chức chính quyền thời Giacôbanh, hãy làm rõ nhận định của V.I.Lênin: “Cái vĩ đại lịch sử”, của người Giacôbanh là ở chỗ họ đã đi cùng nhân dân, cùng với đông đảo quần chúng cách mạng của nhân dân, cùng với giai cấp cách mạng tiên tiến nhất lúc bấy giờ. Câu 27. Tại sao nói Cách mạng tư sản Pháp là cuộc “Đại cách mạng”? Câu 28. Tại sao nói: Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỷ XVIII là một cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất? Những nhân tố nào đã tạo ra sự triệt để này? (Đề thi HSG cấp THPT, tỉnh Thừa Thiên Huế, năm 2008) Câu 29. Vẽ sơ đồ minh hoạ diễn biến Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII theo hướng “phát triển theo đường đi lên”, do quần chúng làm động lực. Qua đó, hãy tìm ra những đặc điểm giúp cách mạng Pháp triệt để hơn cách mạng tư sản Anh? Câu 30. Hãy đánh giá vai trò của Rôbespie trong cuộc Cách mạng Pháp 1899?  BÀI TẬP TỔNG HỢP: Câu 31. Từ Hội nghị ba đẳng cấp đến thời kì phái tư sản công thương năm quyền. Cách mạng tư sản Pháp (1789) đã trải qua những cơ quan quyền lực cùng các phái cầm quyền tương ứng nào, đồng thời đã đạt được những thắng lợi gì và còn hạn chế nào? Câu 32. So sánh cuộc Cách mạng tư sản Anh giữa thế kỉ XVII và Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ Trang 4
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại XVIII về nguyên nhân, nhiệm vụ – mục tiêu, giai cấp lãnh đạo, hình thức đấu tranh, tính chất, kết quả. (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2009) Câu 33. Phân tích những điểm giống và khác nhau cách mạng tư sản Anh (thế kỉ XVII) và cuộc chiến tranh giành độc lập ở Bắc Mĩ (thế kỉ XVIII). Câu 34. “Cách mệnh Pháp cũng như cách mệnh Mĩ, nghĩa là cách mệnh tư bản, cách mệnh không đến nơi, tiếng là cộng hoà và dân chủ, kì thực trong thì nó tước lục (tức tước đoạt) công nông, ngoài thì áp bức thuộc địa.”(Hồ Chí Minh). Với kiến thức lịch sử có chọn lọc, anh (chị) hiểu câu nói trên như thế nào? Câu 35. 1. Các cuộc cách mạng tư sản trong những thế kỉ XVII – XVIII đã được diễn ra dưới những hình thức nào? 2. Lập bảng so sánh về sự khác nhau giữa cách mạng tư sản và cách mạng vô sản theo các mục sau: Lãnh đạo Động lực Tính chất Kết quả Cách mạng tư sản Cách mạng vô sản (Đề thi HSG Quốc gia, bảng A, năm 1998) Câu 36. Trong các cuộc cách mạng tư sản đầu thời cận đại (thế kỉ XVII – thế kỉ XVIII), giai cấp tư sản đã cho ra đời hai bản tuyên ngôn: a. “Tuyên ngôn độc lập” của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ (ngày 4 – 7 – 1776). b. “Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền” của Pháp (tháng 8 – 1789). Anh (chị) hãy nêu và phân tích nội dung cơ bản của hai bản tuyên ngôn và rút ra những mặt tiến bộ và hạn chế của nó? (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2001) Câu 37. Cách mạng tư sản Anh và Cách mạng tư sản Pháp là hai cuộc cách mạng lớn. Anh (chị) hãy: a. So sánh chế độ quân chủ của vua Sáclơ I và của vua Vinhem Orangiơ trong Cách mạng tư sản Anh. b. Lí giải và nhận xét về cái chết của vua Lui XVI và Rôbespie trong Cách mạng tư sản Pháp. (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2001) Trang 5
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 38. Lập bảng so sánh các cuộc cách mạng tư sản ở châu Âu, Bắc Mĩ trong hai thế kỉ XVII – XVIII về thời gian, hình thức, nhiệm vụ, lãnh đạo, động lực, tính chất về kết quả. Câu 39. Từ Cách mạng tư sản Anh năm 1640 đến năm 1874 mối quan hệ giữa tư sản và vô sản đã diễn ra như thế nào ở Tây Âu? Dùng các sự kiện lịch sử ở Anh và Pháp để chứng minh? Câu 40. Nêu những nguyên nhân dẫn đến các cuộc cách mạng tư sản Anh, Mĩ và Pháp. Qua đó, anh (chị) hãy chỉ rõ những nguyên nhân chung nhất của các cuộc cách mạng tư sản. Câu 41. Qua các cuộc cách mạng tư sản ở Âu – Mĩ từ năm 1640 đến cuối thế kỉ XVIII: - Anh (chị) có nhận xét gì về lực lượng lãnh đạo, động lực và tính chất của cách mạng? - Hãy đánh giá vai trò của giai cấp tư sản trong cuộc đấu tranh chống chế độ phong kiến. Câu 42. Lập niên biểu của các cuộc cách mạng tư bản thời kỳ thứ nhất lịch sử thế giới cận đại (1640 – 1870). Theo anh (chị), trong các cuộc cách mạng đó, cuộc cách mạng triệt để nhất? Vì sao? 5. CHÂU ÂU TỪ Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII ảnh hưởng rất Câu 43. Tiến trình chiến tranh Napôlêông diễn ra như thế nào? Vì sao quân đội Napôlêông thất CHIẾN TRANH bại? lớn đến tình hình châu Âu, NAPÔLÊÔNG nhất là cuộc đấu tranh chống Câu 44. Tại sao các nước châu Âu liên minh chống lại Napôlêông? ĐẾN HỘI NGHỊ chế độ phong kiến thống trị VIÊN và sự phát triển cuả chủ nghĩa Câu 45. Trình bày hoàn cảnh lịch sử và nội dung chủ yếu của Hội nghị Viên (1814 – 1815). Kể từ sau tư bản. Hội nghị Viên, tình hình châu Âu có những thay đổi như thế nào? Từ những năm 60 cuả thế kỉ Câu 46. Về cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh vào thế kỉ XVIII, hãy cho biết: XVIII, ở Anh diễn ra cuộc 6. CÁCH MẠNG cách mạng công nghiệp, sau a. Nguyên nhân và phát minh? CÔNG NGHIỆP đó đã lan sang các nước Pháp, b. Tác động của những phát minh này đối với tình hình kinh tế và xã hội của các nước Anh (Nửa sau thế kỉ Đức,…Quá trình này đã tạo ra như thế nào? XVIII – giữa thế kỉ những chuyển biến kinh tế, xã hội hết sức to lớn và sâu (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2001) XIX) sắc. Câu 47. Trình bày những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp ở nước Anh. Nêu hệ quả của Cách mạng công nghiệp. (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2009) Câu 48. Cách mạng công nghiệp là gì? Những tiền đề làm cho cách mạng công nghiệp ở Anh sớm hơn các nước khác? Hãy hoàn thành sơ đồ về cách mạng công nghiệp (theo mẫu sau): Trang 6
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 49. Cách mạng công nghiệp Pháp, Đức diễn ra như thế nào? Câu 50. a. Lập bảng thống kê các sự kiện quan trọng trong cuộc cách mạng công nghiệp Anh thế kỉ XVIII. Cho biết phát minh nào có ý nghĩa quan trọng nhất? Vì sao? Thời gian Máy móc Người sáng chế, phát minh Tính năng của máy Năm 1764 Năm 1769 Năm 1779 Năm 1784 Năm 1785 Đầu thế kỉ XX b. Tìm những chi tiết không đúng về cách mạng công nghiệp Anh: Bắt đầu từ công nghiệp nhẹ. Xuất hiện đầu máy xe lửa và tàu thuỷ chạy bằng sức nước. Nền công nghiệp nước Anh phát triển nhất thế giới. Xuất hiện máy hơi nước. Đưa loài người bước sang nền văn minh hậu công nghiệp. Con người biết sử dụng than đá thay than củi. Câu 51. Cho biết đặc điểm nổi bật của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Những phát minh về khoa và tiến bộ của kĩ thuật cuối thế kỉ XX đã có ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống con người? Câu 52. Dùng dẫn chứng để chứng minh mối liên hệ giữa phát minh khoa học, tiến bộ kĩ thuật, ứng Trang 7
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại dụng sản xuất và sự phát triển xã hội trong các nước tư bản từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Trong các thập niên 50, 60 cuả Câu 53. Trình bày nguyên nhân, diễn biến chính, kết quả và ý nghĩa lịch sử của quá trình thống nhất ở thế kỉ XIX, nhiều cuộc cách 7. HOÀN THÀNH nước Đức và nước Italia. Phân tích những điểm giống và khác nhau giữa hai cuộc cách mạng tư sản này. mạng tư sản diễn ra dưới CÁCH MẠNG TƯ nhiều hình thức khác nhau ở Câu 54. Lập bảng niên biểu về các cuộc đấu tranh thống nhất ở Đức, Italia, nội chiến ở Mĩ và cải SẢN Ở CHÂU ÂU châu Âu và Bắc Mĩ, đem lại sự cách nông nô ở Nga theo bảng sau: VÀ MĨ toàn thắng của phương thức Tên cuộc cách mạng Nguyên nhân Diễn biến chính Kết quả, ý nghĩa tư bản chủ nghĩa, tạo điều (giữa thế kỉ XIX) Thống nhất nước Đức kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển. Thống nhất nước Italia Nội chiến Mĩ Cải cách nông nô Nga Câu 55. Tại sao cuộc nội chiến ở Mĩ lại được coi là cách mạng tư sản lần thứ hai? Câu 56. Vì sao phong trào cách mạng ở Đức, Italia, Nga, Mĩ diễn ra dưới những hình thức khác nhau? Câu 57. Vì sao cuộc đấu tranh thống nhất ở Đức, cuộc đấu tranh thống nhất Italia và cải cách nông nô ở Nga giữa thế kỉ XIX mang ý nghĩa là một cuộc cách mạng tư sản? Câu 58. Phân tích những biểu hiện chưa triệt để của cách mạng tư sản Anh, cuộc thống nhất nước Đức, Italia, nội chiến ở Mĩ và cải cách nông nô ở Nga. Cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ Câu 59. Trình bày những thành tựu khoa học, kĩ thuật nổi bật cuối thế kỉ XIX – đầu thế thế kỉ XX và XX, các nước tư bản Âu – Mĩ 8. CÁC NƯỚC TƯ tác động của chúng đối với sản xuất và đời sống. phát triển sang giai đoạn mới BẢN CHUYỂN với đặc trưng nổi bật nhất là Nôben từng nói: “Tôi hi vọng rằng nhân loại sẽ rút ra được những phát minh khoa học nhiều SANG GIAI ĐOẠN sự xuất hiện các tổ độc điều tốt hơn là điều xấu”. Anh (chị) hiểu “điều tốt” và “điều xấu” ở đây có nghĩa là gì? ĐẾ QUỐC CHỦ quyền và việc tăng cường Câu 60. Trình bày những hiểu biết của anh (chị) về A.B.Nôben và giải Nôben. Vì sao khoảng năm chính sách xâm lược thuộc NGHĨA 1900, các nhà tư bản mới cạnh tranh gay gắt về dầu mỏ? điạ. Trong quá trình chuyển từ chủ Câu 61. Nguyên nhân nào dẫn đến sự phát triển của chủ nghĩa tư bản? Sự ra đời và những đặc điểm nghĩa tư bản tự do cạnh tranh cơ bản của chủ nghĩa tư bản ở giai đoạn đế quốc chủ nghĩa? với chủ nghĩa tư bản độc Câu 62. Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, các nước tư bản Âu – Mĩ có những chuyển biến quan quyền, Anh, Pháp, Đức, Mĩ là trọng gì? Trong đó, chuyển biến nào đáng chú ý nhất ? những nước phát triển mạnh nhất và thể hiện rõ nhất Câu 63. Tìm hiểu các khái niệm Cácten, Xanhđica, Tờrớt. những đặc trưng cuả chủ Câu 64. Lập bảng so sánh về tình hình kinh tế, chính trị của các nước Anh, Pháp, Đức, Mĩ vào cuối nghĩa tư bản. thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX. Trang 8
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 65. Cho biết đặc điểm chung và riêng của các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Vị trí kinh tế công nghiệp 4 nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Mĩ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX có sự thay đổi như thế nào so với thời kì trước. Tại sao lại có sự thay đổi đó? Câu 66. Vì sao V.I.Lênin gọi chủ nghĩa đế quốc Anh là “chủ nghĩa đế quốc thực dân”, chủ nghĩa đế quốc Pháp là “chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”, chủ nghĩa đế quốc Đức là “chủ nghĩa đế quốc quân phiệt hiếu chiến”? Câu 67. Âm mưu và hoạt động bành trướng của Đế quốc Mĩ diễn ra như thế nào? 9. PHONG TRÀO Giai cấp công nhân ra đời và Câu 68. Từ những năm 30 – 40 của thế kỉ XIX, giai cấp vô sản bước lên vũ đài lịch sử với tư cách là lớn mạnh cùng với sự hình ĐẤU TRANH CỦA một lực lượng chính trị độc lập. Bằng những sự kiện lịch sử có chọn lọc, anh (chị) hãy chứng minh điều thành và phát triển cuả chủ CÔNG NHÂN nghĩa tư bản. Do đối lập về đó. VÀO NỬA ĐẦU quyền lợi, mâu thuẫn giữa tư Câu 69. Nêu và nhận xét hành động đấu tranh của giai cấp công nhân thế nửa đầu thế kỉ XIX. THẾ KỈ XIX sản với công nhân đã nảy Câu 70. Tại sao phong trào công nhân lúc đó chưa giành được thắng lợi và yêu cầu đặt ra cho phong sinh, dẫn đến cuộc đấu tranh trào công nhân quốc tế là gì? giai cấp ngày càng gay gắt. Câu 71. Cuộc khởi nghĩa nào diễn ra năm 1848 – 1849 mà Các Mác nhận định “đây là trận đánh nhau lớn đầu tiên giữa hai giai cấp phân chia xã hội hiện nay”? Nêu diễn biến và vai trò của giai cấp công nhân trong cuộc khởi nghĩa đó? Câu 72. a. Chủ nghĩa xã hội không tưởng ra đời trong điều kiện như thế nào? Nội dung tư tưởng Xa Ximông, Phuritê, Ôoen. Vì sao gọi là “chủ nghĩa xã hội không tưởng”? b. So sánh chủ nghĩa xã hội khoa học (Mác – Ănghen) với chủ nghĩa xã hội không tưởng (Xanh Ximông, Phuritê và Ôoen)? 10. SỰ RA ĐỜI Chủ nghĩa xã hội không Câu 73. Trình bày sơ lược tiểu sử và những nét chính về buổi đầu hoạt động của C.Mác và tưởng không đáp ứng được CỦA CHỦ NGHĨA Ph.Ănghen. Cơ sở hình thành tình bạn giữa Các Mác và Ăngghen là gì? yêu cầu và mục tiêu đấu tranh XÃ HỘI cuả giai cấp công nhân. Phong Câu 74. Phân tích vai trò của Mác và Ăngghen đối với sự ra đời của Chủ nghĩa xã hội khoa học. KHOA HỌC trào công nhân phát triển, đòi (Đề thi Olympic 30/4, khối 10, năm 2006) QUỐC TẾ THỨ hỏi một lí luận khoa học cách mạng mới. Trong điều kiện Câu 75. Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản ra đời trong điều kiện như thế nào? Những luận điểm cơ NHẤT bản và ý nghĩa của Tuyên ngôn đối với sự phát triển của cách mạng thế giới. Đảng Cộng sản Việt Nam đã ấy, chủ nghĩa xã hội khoa học ra đời, do Các Mác và Phi tiếp thu Tuyên ngôn Đảng Cộng sản như thế nào ? Căn cứ vào đâu để khẳng định : “Tuyên ngôn của Đảng đrích Ăngghen sáng lập. Cộng sản” là văn kiện có tính chất cương lĩnh của chủ nghĩa xã hội khoa học? Câu 76. Vào giữa thế kỉ XIX, chủ nghĩa tư bản trở thành hệ thống thế giới, đẩy mạnh áp bức tàn bạo với công nhân. Giai cấp công nhân nhận thấy cần phải có một tổ chức quốc tế, đó là tổ chức nào ? Anh (chị) hãy nêu hoàn cảnh ra đời, sự thành lập, hoạt động và ý nghĩa của tổ chức này. Câu 77. Chứng minh câu nói của Lênin: “Mác là linh hồn của Quốc tế thứ nhất”. Trang 9
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 78. Hãy trình bày đặc điểm của phong trào công nhân từ khi giai cấp vô sản ra đời đến khi thành lập Quốc tế thứ nhất: - Các giai đoạn phát triển của phong trào công nhân. - Đặc điểm của phong trào công nhân qua từng giai đoạn. Vào những năm 1850 – 1860, Câu 79. Trình bày nguyên nhân, diễn biến và tính chất của cuộc chính trị Pháp Phổ (1870). phong trào công nhân, dưới sự 11. CÔNG XÃ Câu 80. Trong chiến tranh Pháp – Phổ và Công xã Pari (1870 – 1871) do áp lực của làn song yêu nước, lãnh đạo cuả Quốc tế thứ PARI (1871) nhất, phát triển đến đỉnh cao. chính phủ vệ quốc phải thành lập 200 tiểu đoàn mới. Hãy cho biết: Cuộc Cách mạng năm 1871 ở - Hoàn cảnh thành lập Pháp đã đưa tới sự thành lập - Vai trò của tổ chức này. nhà nước vô sản đầu tiên cuả giai cấp công nhân thế giới. Câu 81. - Nguyên nhân và diễn biến của cuộc cách mạng ngày 18 – 3 – 1871 ở Pháp. - Vai trò của quần chúng trong cuộc đấu tranh cách mạng ngày 18 – 3 – 1871? - Vì sao nói cuộc cách mạng ngày 18 – 3 – 1871 là cách mạng vô sản? (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2002) Câu 82. Trình bày nguyên nhân, diễn biến và phân tích tính chất của cuộc cách mạng ngày 18 – 3 – 1871. Cách mạng Việt Nam đã học tập được những gì của cuộc cách mạng ngày ngày 18 – 3 – 1871? Câu 83. Vẽ sơ đồ và nêu rõ nguyên nhân của cuộc cách mạng 18 – 3 – 1871 ở Pháp. Trình bày cuộc đấu tranh bảo vệ Công xã (từ ngày 2 – 4 đến 28 – 5 – 1871). Phân tích nguyên nhân thất bại của Công xã Pari. Câu 84. Nhận định về cách mạng 18 – 3 – 1871 ở Pari, sách giáo khoa Lịch sử 11, NXB Giáo dục, 1992, có viết: “Đây là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới mà giai cấp công nhân nắm được chính quyền”. Hãy cho biết nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ cuộc cách mạng và vì sao lại nói đây là cuộc cách mạng vô sản đầu tiên trên thế giới? Câu 85. Hãy chứng minh rằng Công xã Pari là nhà nước kiểu mới. Theo anh (chị) biện pháp nào mà Công xã thực hiện rõ nhất bản chất Công xã là nhà nước của giai cấp vô sản? (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 1998) Câu 86. Vẽ sơ đồ bộ máy Công xã Pari và giải thích nguyên tắc tổ chức nhà nước theo sơ đồ Công xã. Câu 87. Phân tích nguyên nhân thất bại, ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm của Công xã Pari. Từ Công xã Pari, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rút ra bài học kinh nghiệm gì cho cách mạng Việt Nam? Trang 10
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 88. Đánh giá về Công xã, sách giáo khoa lịch sử 11 viết: “Đây là một nhà nước kiểu mới, một nhà nước vô sản, do dân và vì dân”. a. Trên cơ sở trình bày bộ máy tổ chức và phân tích chính sách kinh tế xã hội của Công xã Pari, anh (chị) hãy chứng minh đánh giá nêu trên. b. Hãy nêu và phân tích những nguyên nhân thất bại của Công xã Pari (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2000) Câu 89. Dưới đây là bảng thống kê về những sự kiện chính trị dẫn tới sự thành lập Công xã Pari: Thời gian Sự kiện 19 – 7 – 1870 2 – 9 – 1870 4 – 9 – 1870 28 – 1 – 1871 18 – 3 – 1871 a. Xác định tên sự kiện sao cho phù hợp với thời gian b. Trình bày và phân tích sự kiện quan trọng nhất dẫn tới việc thành lập Công xã Pari. Câu 90. Trình bày khái quát tình hình nước Pháp từ tháng 9 – 18720 đến tháng 5 – 1871, qua đó nêu sự kiện tiêu biểu và nhận định của anh (chị). Câu 91. Trình bày cuộc nội chiến (1871) ở Pháp, qua đó chứng minh tinh thần chiến đấu, dũng cảm vô biên của các chiến sĩ công xã Pari. Câu 92. Bằng những sự kiện lịch sử ở Pháp (1870 – 1871), hãy chứng minh câu nói của Mác: “Công nhân Pháp đã dám tấn công lên trời”. Câu 93. Tường thuật diễn biến cuộc chiến đấu của các chiến sĩ công xã ở nghĩa địa Cha Lasedơ. Câu 94. Hãy ghi lại nội dung và tác giả bài thơ Quốc tế ca (về sau được phổ nhạc), dịch ra lời việc. Tìm hiểu nội dung bài thơ có liên quan đến sự kiện Công xã Pari. Sau khi Công xã Pari thất bại Câu 95. Phong trào công nhân quốc tế từ cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX? 12. PHONG TRÀO (1871) và Quốc tế thứ nhất (Đề thi Olympic, khối 11, năm 1998) CÔNG NHÂN giản tán (1876), phong trào Câu 96. Phân tích những thắng lợi quan trọng trong phong trào công nhân quốc tế những năm cuối thể công nhân ở các nước tư bản QUỐC TẾ kỉ XIX – đầu thế kỉ XX. Trên cơ sở so sánh phong trào công nhân các nước Âu – Mỹ với nước Nga trong bị khủng bố song vẫn từng (Cuối thế kỉ XIX – bước được phục hồi và phát thời gian trên (về hình thức, quy mô, lãnh đạo phong trào), anh (chị) có nhận định như thế nào về phong trào đầu thế kỉ XX) triển. Trên cơ sở ấy, Quốc tế công nhân Nga với cách mạng thế giới. thứ hai được thành lập. Câu 97. Tường thuật về cuộc bãi công của công nhân Sicagô ngày 1 – 5 – 1886. Trang 11
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 98. Cho biết những thông tin cơ bản về phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX theo bảng sau: Khởi nghĩa Liông Phong trào Hiến Khởi nghĩa Sơlêdin (Pháp) chương (Anh) (Đức) Nguyên nhân bùng nổ Hình thức đấu tranh Mục tiêu đấu tranh Kết quả Tính chất Câu 99. Sự thành lập và hoạt động của Quốc tế thứ hai (1889 – 1914). (Đề thi Olympic, khối 11, năm 2000) Câu 100. Trình bày những điều kiện lịch sử dẫn đến thành lập Quốc tế thứ hai (1889 – 1914). Nêu nội dung của Đại hội Pari 1889. Vai trò của Ănghen đối với Quốc tế thứ hai và phong trào công nhân quốc tế như thế nào? Nêu đóng góp của Quốc tế thứ hai đối với sự phát triển của phong trào công nhân. Câu 101. Cuộc đấu tranh tư tư tưởng trong Quốc tế thứ hai đã diễn ra gay gắt và phức tạp trong những năm đầu thế kỉ XX như thế nào? Câu 102. Lập bảng so sánh hai khuynh hướng cách mạng trong Quốc tế thứ thứ hai đầu thế kỉ XX, theo mẫu sau: Nội dung Tư tưởng Quan điểm Hành động Khuynh hướng cách mạng Chủ nghĩa cơ hội Vì sao Lênin lại nói: “Quốc tế thứ hai đã chết vì bị chủ nghĩa cơ hội đánh bại”? Câu 103. Thế nào là tầng lớp “công nhân quý tộc”? Tầng lớp này xuất hiện ở nước nào, vào thời điểm nảo? Mối liên hệ giữa tầng lớp công nhân quý tộc và chủ nghĩa cơ hội trong phong trào công nhân Tây Âu? Đầu thế kỉ XX, kế tục sự Câu 104. Trình bày tiểu sử của Lênin và quá trình thành lập Đảng vô sản kiểu mới ở Nga. Cho biết nghiệp cuả Các Mác và Phi 13. V. I. LÊNIN VÀ đặc điểm chủ yếu của khái niệm “Đảng vô sản kiểu mới”. đrích Ăngghen, V.I.Lênin đã PHONG TRÀO tiến hành cuộc đấu tranh Câu 105. Trình bày sơ lược tiểu sử của Lênin và quá trình thành lập Đảng vô sản kiểu mới ở Nga. Ý CÔNG NHÂN NGA chống các trào lưu tư tưởng nghĩa của việc thành lập Đảng vô sản kiểu mới. So sánh sự khác nhau của Đảng Đảng vô sản kiểu mới với ĐẦU THẾ KỈ XX – cơ hội chủ nghiã, làm cho chủ các Đảng xã hội dân chủ ở châu Âu. nghiã Mác ngày càng ảnh Trang 12
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại CÁCH MẠNG hưởng sâu rộng trong phong Câu 106. Chứng minh cuộc Cách mạng Nga (1905 – 1907) là một cuộc cách mạng dân chủ tư sản trào công nhân Nga và phong NGA (1905 – 1907) kiểu mới. Ảnh hưởng của cuộc Cách mạng Nga đối với các nước châu Á như thế nào? trào công nhân thế giới. Cách mạng 1905 – 1907 ở Nga Câu 107. Trình bày nguyên nhân, diễn biến của cuộc cách mạng Nga (1905 – 1907). Phân tích nguyên nổ ra, có ảnh hưởng lớn đến nhân thất bại, tính chất và ý nghĩa lịch sử của cách mạng Nga (1905 – 1907). Lập bảng so sánh cuộc cách cuộc đấu tranh cuả nhân dân mạng cách mạng Nga (1905 – 1907) với các cuộc cách mạng buổi đầu thời cận đại. các nước. (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2004) Câu 108. Khái quát quá trình đấu tranh lật đổ chế độ chuyên chế Nga Hoàng của nhân dân Nga. Lênin đã có những đóng góp như thế nào cho phong trào công nhân Nga cuối thế kỉ XIX và Cách mạng tháng Mười Nga năm 1917? Từ nửa sau thế kỉ XIX đến Câu 109. So sánh chính sách đóng cửa của Nhật Bản dưới thời Mạc Phủ với chính sách đóng của của đầu thế kỉ XX, ở Nhật đã diễn 14. NHẬT BẢN Trung Quốc dưới thời Mãn Thanh. Phân tích tích vị trí, vai trò của tầng lớp Samurai trong cuộc cải cách đất ra cuộc cải cách trên tât cả các (Từ giữa thế kỉ lĩnh vực, từ chính trị, quân sự, nước Nhật Bản. XIX đến đầu thế văn hoá cho đến kinh tế, xã Câu 110. Hoàn cảnh lịch sử nào đã đưa Thiên hoàng Minh Trị lên nắm quyền ở Nhật, Minh Trị đã kỉ XX) hội – cuộc Duy tân Minh Trị. thực hiện cải cách đất nước như thế nào? Cho biết kết quả. Chính cuộc Duy Tân đã đưa (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2000) Nhật từ một nước nông nghiệp trở thành một nước có Câu 111. Vì sao trong hoàn cảnh lịch sử châu Á, Nhật thoát khỏi số phận một nước thuộc địa và trở nền công nghiệp phát triển. thành một nước đế quốc? Liên hệ với tình hình Trung Quốc và Việt Nam cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX? (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2004 và năm 2008) Câu 112. Cuộc Duy Tân Minh Trị được xem là một cuộc cách mạng tư sản. Anh (chị) hãy nêu những thay đổi diễn ra ở Nhật trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá – giáo dục, quân sự trong nửa sau thế kỉ XIX để chứng minh điều đó. Trên thế giới, nước nào đã tiến hành cách mạng tư sản có những bước đi, nội dung và tính chất tương tự như cuộc cải cách (1868) ở Nhật? Câu 113. Phát biểu bản chất và nêu kết quả của cuộc cải cách Minh Trị. Vì sao cuộc cải cách kinh tế ở Nhật Bản lại mang tính chất là một cuộc “Cách mạng công nghiệp”? Câu 114. Tại sao lại coi cải cách giáo dục là “nhân tố chìa khoá” cho công cuộc hiện đại hoá đất nước? Hiện nay, theo quan niệm của người Nhật Bản, trong nh ững ngành công nghệ mũi nhọn thì công nghệ nào là quyết định. Câu 115. Phân tích các tiền đề của “Cải cách Minh Trị” (1868) và nêu những chuyển biến của Nhật Bản sau cuộc cải cách. Câu 116. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai ở Nhật Bản diễn ra vào thời gian nào? Vì sao lịch sử Nhật Bản gọi là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai? Câu 117. Những sự kiện nào chứng tỏ vào cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX Nhật Bản đã chuyển sang đế quốc chủ nghĩa? Từ đó, giải thích vì sao gọi chủ nghĩa đế quốc Nhật là chủ nghĩa đế quốc phong Trang 13
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại kiến quân phiệt? Câu 118. Nước Nhật tiến lên chủ nghĩa tư bản và chuyển sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa bằng con đường nào? Dùng những biện pháp gì? Câu 119. Trình bày nội dung Hiến pháp năm 1889 ở Nhật Bản. Vẽ sơ đồ cấu trúc quyền lực của Thiên hoàng Nhật Bản theo Hiến Pháp năm 1889. Dựa vào sơ đồ, hãy giải thích quyền lực vô hạn của Nhật hoàng. So sánh chế độ quân chủ lập hiến ở Nhật Bản sau cải cách Minh Trị với chế độ quân chủ lập hiến ở Anh sau Cách mạng tư sản Anh giữa thế kỉ XVIII? Câu 120. Tại sao cuộc Duy Tân Minh Trị diễn ra ở Nhật Bản nửa sau thế kỉ XIX lại thành công trong khi đó cuộc vận động Duy Tân ở Trung Quốc và những đề nghị cải cách của những nhà Duy Tân Việt Nam trong thời nhà Nguyễn lại thất bại? Qua đó, anh chị có suy nghĩ gì về công cuộc đổi mới của Việt Nam ngày nay? Câu 121. Lập bảng so sánh nội dung cuộc cải cách Minh Trị ở Nhật Bản (1868) và phong trào Duy Tân (1898) ở Trung Quốc về các mặt: lãnh đạo, nội dung cải cách, kết quả và tính chất. Từ đó, hãy nhận xét kết cục của hai cuộc cải cách đó. Câu 122. Một nhà báo kể lại: “Anh có thể đi đến Nhật Bản trên chiếc tàu thuỷ của hãng Mítxưi, tàu chạy bằng than đá của Mítxưi, cập bến của Mítxưi, sau đó tàu điện của Mítxưi đóng, đọc sách do Mítxưi xuất bản, dưới ánh sáng bóng điện do Mítxưi chế tạo...” (Sách giáo viên Lịch sử 8, NXBGD, 2004, trang 88) Anh (chị) biết gì về hãng Mítxưi được nhắc đến trong đoạn viết trên? Phạm vi hoạt động rộng lớn của hãng Mítxưi đã nói lên đặc điểm gì về nền kinh tế Nhật Bản trong thời kì này? Liên hệ với tình hình các nước Anh, Đức, Mĩ vào cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX để tìm ra nét tương đồng trong sự phát triển của chủ nghĩa đế quốc. Từ giữa thế kỉ XIX, do chính Câu 123. Hãy nêu những nét lớn trong chính sách thống trị của thực dân Anh ở Ấn Độ? Hậu quả của 15. ẤN ĐỘ sách thống trị hà khắc của những chính sách đó đối với Ấn Độ? (Từ giữa thế kỉ thực dân Anh, mâu thuẫn giữa nhân dân Ấn Đô với thực dân Câu 124. Nét chính về nguyên nhân, diễn biến của cuộc khởi nghĩa Xipay (1857 – 1859). Căn cứ vào XIX đến đầu thế Anh trở nên sâu sắc. Nhiều đâu để nói cuộc khởi nghĩa Xipay là cuộc khởi nghĩa dân dộc? kỉ XX) cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc diễn ra quyết liệt với Câu 125. Sự thành lập và hoạt động của Đảng Quốc đại Ấn Độ? Đánh giá vai trò của Đảng Quốc đại nhiều hình thức, thu hút đông trong phong trào đấu tranh của nhân dân Ấn Độ. đảo nhân dân tham gia. Điển hình là cuộc khởi nghĩa Xipay Câu 126. Lập bảng so sánh các phong trào đấu tranh của nhân dân Ấn Độ từ giữa thế kỉ XIX (1857 – 1859), phong trào của đến đầu thế kỉ XX, theo các nội dung sau: giai cấp tư sản dẫn tới sự ra đời của Đảng Quốc đại, cuộc Cuộc khởi nghĩa Xipay Cao trào 1905 – 1097 bãi công của công nhân (1857 – 1859) Bombay năm 1908… Trang 14
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Nguyên nhân bùng nổ Diễn biến chính Tính chất Kết quả và ý nghĩa Câu 127. Trình bày sự khác biệt trong những chủ trương của phái “ôn hoà” của Đảng Quốc đại và của phái “dân chủ cấp tiến” đối với thực dân Anh? Sau cuộc Chiến tranh thuốc Câu 128. Tại sao gọi cuộc xâm lược của thực dân Anh vào Trung Quốc là “Chiến tranh thuốc phiện”? 16. TRUNG QUỐC phiện (1840 – 1842), lịch sử Thái độ của triều đình và nhân dân Trung Quốc trước nguy cơ bị thực dân Anh xâm lược như thế nào? (Từ giữa thế kỉ Trung Qốc chuyển sang một Câu 129. Nêu nội dung chính của Hiệp ước Nam Kinh (tháng 8 – 1842). Việc triều đình Mãn Thanh kí thời kì mới. Đó là thời kì XIX đến đầu thế Trung Quốc bị các nước đế hiệp ước này đã gây những hậu quả gì đối với xã hội Trung Hoa? kỉ XX) quốc Âu – Mĩ đua nhau xâm Câu 130. Những sự kiện lịch sử nào chứng tỏ rằng từ giữa thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, Trung Quốc đã lược; cùng là thời kì nhân dân trở thành một nước nửa thuộc địa nửa phong kiến? Trung Quốc anh dũng đấu tranh chống xâm lược, chống Câu 131. Hãy nêu tình hình xã hội Trung Quốc và công cuộc đấu tranh chống đế phong kiến, chống phong kiến Mãn Thanh mà đế quốc, xâm lược của nhân dân Trung Quốc cuối thể kỉ XIX đầu thế kỉ XX. đỉnh cao là cuộc Cách mạng (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2001) Tân Hợi (1911). Câu 132. Trình bày phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống phong kiến, đế quốc (cuối thế kỉ XIX), đặc biệt là phong trào Duy Tân Mậu Tuất đã ảnh hưởng đến Việt Nam như thế nào? Câu 133. Trình bày bối cảnh lịch sử của Trung Quốc cuối thế kỉ XIX. Cho biết tính chất, ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thất bại của các cuộc đấu tranh của nhân dân Trung Quốc sau: Cuộc cải cách Mậu Tuất (1898) Phong trào Nghĩa Hoà đoàn (1900) Cách mạng Tân Hợi (1911) Câu 134. Trình bày hoàn cảnh lịch sử, nội dung và nguyên nhân thất bại của cuộc Duy tân Mậu Tuất (1898) ở Trung Quốc. Qua đó, liên hệ với cuộc cải cách Minh Trị ở Nhật Bản và lí giải vì sao cải cách Minh Trị lại thành công. (Đề thi Olympic 30/4, khối 11, năm 2004) Câu 135. Nêu diễn biến, tính chất và ý nghĩa lịch sử của cuộc cách mạng Tân Hợi (1911) ở Trung Quốc. (Đề thi HSG cấp THPT, TP.Hồ Chí Minh, năm 1999) Câu 136. Cách mạng Tân Hợi (1911) ở Trung Quốc: Hoàn cảnh bùng nổ, những biến chính và ý nghĩa lịch sử. (Đề thi HSG cấp THPT, tỉnh Thừa Thiên Huế, năm 2000) Trang 15
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 137. Những nhiệm vụ đặt ra cho Cách mạng Tân Hợi (1911) và điều kiện bùng nổ cách mạng. Tác động của cuộc cách mạng này đối với phong trào cách mạng Việt Nam đầu thế kỉ XX? Hãy lập bảng sánh so cuộc Cách mạng Tân Hợi và Cách mạng Nga (1905 – 1907). Câu 138. Lập bảng so sánh cuộc vận động Duy Tân với Cách mạng Tân Hợi về: Lực lượng lãnh đạo, thành phần tham gia, mục đích, phương thức tiến hành, kết quả. Câu 139. Trình bày vài nét về tiểu sử Tôn Trung Sơn và sự thành lập tổ chức Trung Quốc Đồng minh hội (cương lĩnh chính trị, ưu điểm và hạn chế của cương lĩnh đó). Theo anh (chị), trong những nhiệm vụ của Trung Quốc Đồng minh hội thì nhiệm vụ nào là cống hiến vĩ đại của Đồng minh hội và Tôn Trung Sơn đối với lịch sử Trung Quốc? Vì sao? Câu 140. Trên cơ sở trình bày những hoạt động cách mạng của Tôn Trung Sơn, hãy nhận xét vai trò của ông đối với lịch sử Cách mạng Trung Quốc. Câu 141. Bằng những sự kiện lịch sử, hãy chứng minh cuộc cách mạng Tân Hợi (1911) ở Trung Quốc là một cuộc “cách mạng tư sản không triệt để”. Anh (chị) đánh giá như thế nào về nhân vật Viên Thế Khải? Câu 142. Lập bảng thống kê các phong trào đấu tranh chống đế quốc phong kiến, chống xâm lược của nhân dân Trung Quốc giữa thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX. (theo mẫu sau) Khởi nghĩa Phong trào Phong trào Nội dung Thái bình Thiên quốc Duy tân Mậu Tuất Nghĩa Hòa đoàn Diễn biến chính Lãnh đạo Lực lượng Tính chất Kết quả , ý nghĩa Câu 143. Lập niên biểu về phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống đế quốc, chống phong kiến từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Từ đó, rút ra nhận xét về phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc trong thời kì này. Từ sau thế kỉ XIX, các nước Câu 144. Quá trình xâm lược của các nước đế quốc ở Đông Nam Á vào cuối thể kỉ XIX – đầu thế kỉ 17. CÁC NƯỚC đế quốc mở rộng và thống trị XX diễn ra như thế nào? Tại sao trong hoàn cảnh khu vực Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, ĐÔNG NAM Á khu vực Đông Nam Á. Hầu Xiêm lại là nước duy nhất không trở thành thuộc địa của các nước phương Tây? hết các nước trong khu vực (Cuối thế kỉ XIX – Câu 145. Hãy nêu nêu những cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan đều trở thành thuộc địa, trừ đầu thế kỉ XX). Xiêm là giữ được độc lập của nhân dân Inđônêxia cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX? Trang 16
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại nhưng phụ thuộc nước ngoài Câu 146. Lập bảng so sánh hai xu hướng: cải cách của Hôxê Ridan và bạo động của Bôniphaxiô, theo về nhiều mặt. Sự xâm lược và các nội dung sau: lãnh đạo, lực lượng tham gia, hình thức đấu tranh, chủ trương đấu tranh, kết quả và ý đô hộ của thực dân đã gây nên nghĩa. những chuyển biến lớn trong Câu 147. Cho biết diễn biến và tính chất của cuộc Cách mạng năm 1896 ở Philíppin. Âm mưu và thủ xã hội ở Đông Nam Á, đưa đến những phong trào đấu đoạn của đế quốc Mĩ đối với Philípin như thế nào? tranh mạnh mẽ vì độc lập và Câu 148. Trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp của nông dân tiến bộ xã hội. Campuchia. Sự đoàn kết đấu tranh giữa nhân dân Việt Nam và nhân dân Campuchia thể hiện như thế nào trong các cuộc khởi nghĩa của Acha Xoa và Pucômbô? Câu 149. Trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp của nhân dân Lào. Cuộc khởi nghĩa của Ong Kẹo và Commađam diễn ra như thế nào? Câu 150. Qua việc trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp của nhân dân Campuchia và Lào cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX, anh (chị) có nhận xét chung như thế nào về phong trào đấu tranh của nhân dân hai nước này? Câu 151. Trình bày những biện pháp cải cách của Rama IV và Rama V. Cho biết tính chất, kết quả và ý nghĩa của những cải cách này đối với sự phát triển của Vương quốc Xiêm. Câu 152. Tại sao trong những điều kiện, bối cảnh, không gian, thời gian và thách thức tương tự Việt Nam vào cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, vương quốc Xiêm đã thực hiện thành công tư tưởng cải cách, trong khi những tư tưởng canh tân ở Việt Nam lại không được hiện thực hoá? Câu 153. Hãy nêu những nét lớn về phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á vào cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Tại sao những phong trào này đều bị thất bại? Nếu thế kỉ XVIII thế giới Câu 154. So sánh phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở các nước châu Phi và các nước Mĩ Latinh 18. CÁC NƯỚC chứng kiến sự thắng thế của thời cận đại về mục tiêu, hình thức, giai cấp lãnh đạo và kết cục. Đánh giá ưu điểm và hạn chế của các CHÂU PHI, MĨ chủ nghĩa tư bản đối với chế phong trào. Liên hệ cuộc đấu tranh của các nước châu Á thời điểm này và nêu nhận xét điểm giống và khác độ phong kiến, thì thế kỉ XIX LATINH THỜI nhau. là thế kỉ tăng cường xâm CẬN ĐẠI chiếm thuộc đại của các Câu 155. Trình bày nét lớn của lịch sử châu Phi từ thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX? nước tư bản Âu Mĩ. Cũng Câu 156. Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giải phóng dân tộc của nhân dân châu Phi trong như châu Á, châu Phi và khu thế kỉ XIX diễn ra như thế nào? Nêu nhận xét về phong trào đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân ở châu Phi vực Mĩ Latinh không tránh trong giai đoạn này. khỏi cơn lốc xâm lược đó. Câu 157. Vì sao vùng Trung, Nam Mĩ và một phần Bắc Mĩ (Mêhicô) được gọi là “khu vực Mĩ Latinh”? Trình bày những nét cơ bản về sự xâm lược của thực dân châu Âu vào khu vực Mĩ Latinh. Câu 158. Phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân Mĩ Latinh đầu thế kỉ XIX? Câu 159. Phân tích nguyên nhân dẫn đến thất bại của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của các nước châu Phi cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Trang 17
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 160. Đánh giá thắng lợi của các nước Mĩ Latinh? Theo anh (chị), những thắng lợi đó có triệt để không? Vì sao? Câu 161. Anh (chị) biết gì về chính sách “Cái gậy lớn” và “Ngoại giao đồng đô la” của Mĩ? Âm mưu chính sách của Mĩ đối với khu vực Mĩ Latinh như thế nào? Từ năm 1914 – 1918 nhân loại Câu 162. Sự kiện nào châm ngòi cho cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918). Trình bày và 19. CHIẾN TRANH đã trải qua một cuộc chiến phân tích nội dung sự kiện đó. THẾ GIỚI THỨ tranh thế giới tàn khốc, lôi Câu 163. Trình bày những đặc điểm nổi bật trong quan hệ Quốc tế cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. cuốn hàng chục nước tham NHẤT (1914 – Hãy nêu nội dung cơ bản của các hiệp ước dẫn đến sự hình thành hai khối đế quốc trong quan hệ quốc tế gia, lan rộng khắp các châu 1918) lục, tàn phá nhiều nước, gây cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. nên những thiệt hại lớn về Câu 164. Xác định tên sự kiện cho phù hợp với thời gian: 1882, 1907, 1904 – 1905, 28 – 6 – 1914, người và của. 28 – 7 – 1914. Trình bày và phân tích những sự kiện nào sẽ dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất. Câu 165. Ai là thủ phạm của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất ? Thái độ của nhân dân các nước đối với cuộc chiến tranh này? Câu 166. Trình bày nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp Cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất và phân tích tính chất, kết quả của cuộc chiến tranh này. (Đề thi Olympic, khối 11, năm 2001) Câu 167. Dưới đây là bảng kê các cột mốc thời gian quan trọng trong Chiến tranh thế giới thứ nhất , hãy điền tên các sự kiện cho phù hợp: Thời gian Sự kiện 28 – 6 – 1914 28 – 7 – 1914 01 – 8 – 1914 03 – 8 – 1914 04 – 8 – 1914 09 – 11 – 1914 11 – 11 – 1914 28 – 6 – 1919 (Đề thi Olympic, khối 11, năm 2004) Câu 168. Vì sao, Mĩ tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất muộn? Câu 169. Sự kiện nào diễn ra ngoài mong muốn của các nước đế quốc và tác động của sự kiện đó đến tiến trình của chiến tranh? Câu 170. Trình bày diễn biến và kết cục của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918). Hãy Trang 18
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại giải thích nhận xét của Lênin về Chiến tranh thế giới thứ nhất: “...Trong cuộc chiến tranh này, chín mươi chín phần trăm là phi nghĩa...” Câu 171. Dựa vào nguyên nhân, tính chất và kết quả của cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất , hãy làm rõ nhận định “Chiến tranh thế giới thứ nhất là kết quả lôgíc giữa mâu thuẫn các nước đế quốc, là cuộc chiến tranh đế quốc lớn, gây nhiều tai hoạ cho nhân loại”. Câu 172. Bằng những sự kiện lịch sử có chọn lọc, hãy chứng minh: Chiến tranh thế giới thứ nhất là cách giải quyết hợp quy luật về mẫu thuẫn giữa các nước đế quốc với đế quốc và chiến tranh tạo thêm điều kiện cho cách mạng với thắng lợi ở khâu yếu nhất của hệ thống đế quốc. Câu 173. Nêu các cuộc chiến tranh cục bộ diễn ra vào cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX và kết quả của nó. Câu 174. Trình bày tính chất và kết cục của Chiến tranh thế giới thứ nhất . Vì sao nói nền hoà bình do Hiệp ước Vécxai đem lại không phải là một nền hoà bình công bằng và bền vững? Câu 175. Phân tích sách lược của Lênin và Đảng Bônsêvích Nga đối với cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918). Câu 176. Đánh giá về cục diện thế giới sau Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918). Cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất đã ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình Việt Nam như thế nào? Những biến động lịch sử từ Câu 177. Tại sao đầu thời cận đại nền văn hóa thế giới nhất là ở châu Âu có điều kiện phát triển? 20. NHỮNG đầu thời cận đại đến cuối Trình bày những thành tựu về văn học, nghệ thuật đầu thời kì cận đại đến giữa thế kỉ XIX. THÀNH TỰU VĂN thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX đã Câu 178. Những thành tựu văn học, nghệ thuật đầu thế kỉ XIX – đến đầu thế kỉ XX và tác dụng của tác động mạnh mẽ đến tình HOÁ THỜI CẬN nó? hình văn hoá. Nhiều thành tựu ĐẠI đã đạt được trong các lĩnh vực Câu 179. Trình bày những hiểu biết về những trào lưu tư tưởng tiến bộ thời cận đại và sự ra đời chủ văn hoá – nghệ thuật, tư nghĩa xã hội khoa học. tưởng. Câu 180. Lập bảng hệ thống kiến thức về thành tựu của văn hoá thời cận đại (với các nhà văn hoá và trào lưu tư tưởng tiến bộ). Câu 181. Đánh dấu những mốc thời gian gắn liền với những sự kiện cơ bản của lịch sử thế gi ới cận 21. ÔN TẬP LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI đại vào đường trục thời gian cho dưới đây: Câu 182. Nguyên nhân sâu xa và tóm lược diễn biến chính của các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại. Đánh giá vai trò của các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại đối với việc phát triển kinh tế, xã hội của các nước tư bản Âu – Mĩ. Trang 19
Phần lịch sử thế giới cận – hiện đại Câu 183. Các cuộc cách mạng tư sản thời cận đại có những điểm chung và điểm gì khác biệt gì? Câu 184. Lập bảng so sánh “Tuyên ngôn độc lập” của Mĩ và “Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền” cuả Pháp về thời gian ra đời, tên người soạn thảo, nội dung cơ bản, mặt tích cực và hạn chế của hai bản Tuyên ngôn. Câu 185. Hãy cho biết những sự kiện lịch sử sau đây diễn ra ở nước nào trong thời kỳ thứ nhất của lịch sử thế giới cận đại. Đánh dấu (X) vào cột có tên nước đó. (Đề thi HSG cấp THPT, tỉnh Thừa Thiên Huế, năm 2005) Câu 186. Phân tích những mâu thuẫn cơ bản trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa. Hệ quả tất yếu của những mâu thuẫn đó là gì? Câu 187. Đánh giá mặt tích cực và hạn chế của cách mạng tư sản và chủ nghĩa tư bản. Câu 188. Khái quát tình hình các nước tư bản Âu – Mĩ cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Hãy liên hệ với tình hình Việt Nam giai đoạn này để làm rõ hơn đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc. Câu 189. Dấu hiệu nào chứng tỏ chủ nghĩa tư bản chuyển sang đế quốc chủ nghĩa? Câu 190. Nêu nguyên nhân bùng nổ, hình thức đấu tranh và các sự kiện cơ bản đánh dấu bước phát triển của phong trào công nhân quốc tế cuối thế kỉ XVIII, XIX. Câu 191. Nêu một số luận điểm cơ bản trong tư tưởng của Mác, Ăngghen và Lênin về sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân. Câu 192. Nhận xét khái quát về phong trào công nhân quốc tế từ thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Hãy liên hệ với phong trào công nhân Việt Nam để thấy rõ tình cảnh của giai cấp công nhân dưới sự đàn áp và bóc lột của tư sản và quy luật “có áp bức có đấu tranh”. Câu 193. Nhật xét khái quát tình hình châu Á từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX. Hãy liên hệ tình hình Việt Nam để thấy sự phát triển của mỗi quốc gia có những nét riêng song không nằm ngoài quy luật chung của khu vực và rút ra những bài học kinh nghiệm cần thiết. Câu 194. Trên cơ sở sự phân chia thuộc địa giữa các nước đế quốc ở Á, Phi, Mĩ Latinh, hãy giải thích Trang 20