Tỷ lệ lưu hành huyết thanh đối với virus gây bệnh ca-rê trên chó nuôi tại thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

8
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Tỷ lệ lưu hành huyết thanh đối với virus gây bệnh ca-rê trên chó nuôi tại thành phố Hồ Chí Minh trình bày đánh giá tỷ lệ lưu hành huyết thanh học đối với CDV trên chó nuôi tại Thành phố Hồ Chí Minh. - So sánh hàm lượng kháng thể bằng trung hòa virus với chủng CDV/dog/HCM/33140816 (genotype Asia-1) và chủng CDV vacxin (chủng Onderstspoort, genotype American -1).

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tỷ lệ lưu hành huyết thanh đối với virus gây bệnh ca-rê trên chó nuôi tại thành phố Hồ Chí Minh

KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 TYÛ LEÄ LÖU HAØNH HUYEÁT THANH ÑOÁI VÔÙI VIRUS GAÂY BEÄNH CA-REÂ TREÂN CHOÙ NUOÂI TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH Nguyễn Văn Dũng, Lê Việt Bảo, Lê Đinh Hà Thanh Chi cục Chăn nuôi và Thú y Thành phố Hồ Chí Minh TÓM TẮT Tổng cộng 132 mẫu huyết thanh trên chó nuôi không chủng ngừa vacxin phòng bệnh Ca-rê tại Thành phố Hồ Chí Minh được dùng kiểm tra sự lưu hành huyết thanh kháng virus Ca-rê. Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ lưu hành huyết thanh kháng virus Ca-rê trên đàn chó là 42,20%. Phân tích tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca-rê theo nhóm giống và lứa tuổi đã cho kết quả không phát hiện sự khác biệt tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca-rê. Tuy nhiên, tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca-rê trên nhóm chó cái (51,56%) cao hơn trên nhóm chó đực (33,83). Khi sử dụng chủng virus CDV/dog/HCM/33140816 (Asia-1, chủng phân lập tại Việt Nam) để chẩn đoán huyết thanh trên chó nuôi đã cho tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca-rê cao hơn chủng Onderstepoort (America-1, chủng virus vacxin sống). Tính kháng nguyên giữa chủng CDV/dog/HCM/33140816 và chủng Onderstepoort được kiểm tra bằng PRNT, kết quả cho thấy tính kháng nguyên của virus Ca-rê genotype Aisa-1 cao hơn so với virus Ca-rê genotype America-1. Từ khóa: Chó nuôi, tỷ lệ lưu hành huyết thanh, Canine distemper virus. Seroprevalence of Canine distemper virus in domestic dogs in Ho Chi Minh City Nguyen Van Dung, Le Viet Bao, Le Dinh Ha Thanh SUMMARY A total of 132 sera from the CDV unvaccinated dogs in Ho Chi Minh City were used for detecting antibody against CDV. The studied result indicated that seroprevalence of CDV in the domestic dogs in Ho Chi Minh City was 42.2% (56/132). The result of analysing seroprevalene of CDV showed that there was no significant difference in seroprevalence of CDV by the dog breed and age groups. However, seroprevalence of CDV in the female dog group (51.56%) was higher than that of the male dog group (33.38%). The result of using CDV/dog/HCM/33140816 (Asia-1, a CDV strain isolated in Viet Nam) in serological diagnosis of CDV in dogs indicated that seroprevelance of Asia -1 CDV strain was higher than seroprevalence of Onderstepoort strain (America-1 CDV- a live vaccine virus strain). The antigenicity between CCV/dog/HCM/33140816 strain and Onderstepoort strain was compared by PRNT, as a result antigenicty of the Asia-1 genotype was higher than that of the America-1 genotype. Keywords: Domestic dogs, seroprevalence, Canine distemper virus. I. ĐẶT VẤN ĐỀ được báo cáo gây nên những ổ dịch nghiêm trọng trên loài linh trưởng (khỉ) tại Trung Quốc Virus Ca-rê ( CDV- Canine Distemper Virus) là một tác nhân gây bệnh sài sốt chó (hay còn và Nhật Bản (Sakai và ctv, 2008; Qiu và ctv, gọi là bệnh chó non), CDV có thể gây bệnh trên 2011). CDV là một RNA virus, chuỗi đơn âm, nhiều loài động vật ăn thịt (Apple và ctv, 1994, thuộc họ Paramyxoviridae, chi Morbillivirus. Appel và ctv, 1995; Harder và ctv, 1996; Beineke Bộ gen của CDV mã hóa 6 protein cấu trúc và ctv, 2009). Trong thời gian gần đây, CDV đã (gồm N, M, F, H, P và L) và 2 protein không 39
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 cấu trúc (gồm C và V). Hiện nay, có ít nhất 14 Chủng virus phân lập tại Việt Nam được genotype khác nhau đã được phát hiện gồm: chuẩn bị trên tế bào A72/cSLAM trong môi Asia-1, Asia-2, Asia-3, Asia-4, Europe, Europe trường DMEM và chủng Onderstepoort (chủng wildlife, Arctic like, Rockborn like, America-1, vacxin sống) được chuẩn bị trên tế bào Vero America-2, Africa, South America-1, South trong môi trường MEM. America-2, South America-3. Mặc dù, vacxin Vật tư, hóa chất và thiết bị: tủ an toàn sinh phòng bệnh Ca-rê trên chó đã được sử dụng học cấp II, tủ ấm, máy ly tâm, kính hiển vi đảo nhiều năm nhưng vẫn còn số lượng lớn chó chưa ngược…v.v và các hóa chất, vật dụng thường tiêm phòng vacxin. Việc nghiên cứu đánh giá quy phòng thí nghiệm khác. mức độ lây lan CDV trong quần thể chó thông qua việc kiểm tra huyết thanh cũng cần thiết để 2.3. Phương pháp nghiên cứu có thể có dữ liệu phục vụ cho công tác kiểm soát Lấy mẫu huyết thanh: dịch bệnh. Hiện nay, nghiên cứu lưu hành huyết thanh CDV trên chó rất hạn chế ở Việt Nam. Mẫu máu được lấy từ tĩnh chân trước hoặc Trong nghiên cứu này, kháng thể kháng CDV sau, mẫu sau khi lấy được đặt nằm nghiêng và được kiểm tra để đánh giá mức độ lưu hành trên để yên khoảng 45-60 phút ở nhiệt độ phòng, bảo quản mát chuyển về phòng thí nghiệm. Sau đó quần thể chó nuôi tại Thành phố Hồ Chí Minh. chắt lấy huyết thanh cho vào ống trữ mẫu, bảo II. NỘI DUNG, NGUYÊN LIỆU VÀ quản lạnh ở 40C nếu kiểm tra trong vòng vài ngày, nếu lâu hơn thì phải trữ ở nhiệt độ -200 C. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Phương pháp xét nghiệm: sử dụng kỹ 2.1. Nội dung thuật trung hoà giảm đám hoại tử 75% (Plaque - Đánh giá tỷ lệ lưu hành huyết thanh học Reduction Neutralization Test- PRNT75). Kỹ đối với CDV trên chó nuôi tại Thành phố Hồ thuật được thực hiện trên tế bào CRFK/cSLAM Chí Minh. được mô tả trước đây (Nakano và cs., 2009; Mochizuki và cs., 2002) với một số cải tiến. - So sánh hàm lượng kháng thể bằng trung Chủng Onderstepoort (Mochizuki và cs., 2002) hòa virus với chủng CDV/dog/HCM/33140816 và chủng CDV/dog/HCM/33/140816 (phân lập (genotype Asia-1) và chủng CDV vacxin (chủng tại Việt Nam) được tinh sạch. Onderstspoort, genotype American -1). Tóm tắt kỹ thuật như sau: huyết thanh chó 2.2. Nguyên liệu được bất hoạt bổ thể ở nhiệt độ 56°C trong 30 Mẫu huyết thanh: Tổng cộng 132 mẫu phút trước khi thực hiện phản ứng. Một lượng huyết thanh được thu thập từ chó nuôi tại các thể tích tương đương giữa huyết thanh pha loãng quận, huyện trên địa bàn Thành phố Hồ Chí bậc 2 (bắt đầu bằng độ pha loãng 1:10) và virus Minh, có độ tuổi từ 1 đến 8 năm tuổi. Tất cả CDV (chủng CDV/dog/HCM/33140816 hoặc chủng Onderstepoort) chứa 100 PFU/ml pha các chó được lấy mẫu đều không chủng ngừa loãng trong môi trường DMEM với 2% FCS vacxin phòng bệnh do CDV. Mẫu huyết thanh được trộn đều và ủ 37°C trong 1 giờ. Tiếp theo, được bảo quản ở -200C cho đến khi thực hiện lấy 50 µl của hỗn dịch này nhỏ vào giếng trong các thí nghiệm. đĩa 24 giếng chứa tế bào CRFK/cSLAM một Tế bào: tế bào CRFK/cSLAM, tế bào A72/ lớp. Ủ đĩa 2 giếng đã nhỏ hỗn dịch 370C trong cSLAM (Nakano và ctv, 2009), tế bào Vero 1 giờ, sau đó hút loại bỏ hỗn dịch, rửa 3 lần với (ATCC) được nuôi cấy môi trường DMEM môi trường nuôi cấy. Sau đó, phủ agarose 0,8% (Dulbecco’s minimum essential medium (Life (Lonza, Rockland, ME, USA) trong môi trường Technologies, USA). DMEM chứa 10% FCS. Để nhiệt độ phòng cho 40
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 agarose đặc lại và đặt ủ trong tủ ấm 37°C cho Chi-Square và Fisher Extract được sử dụng đến khi bệnh tích tế bào (CPE) được quan sát phân tích, so sánh tỷ lệ lưu hành. thấy. Sau cùng cố định bằng dung dịch đệm formalin và nhuộm với crystal violet. Khi số III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN lượng plaque ở giếng xét nghiệm ít hơn 75% so với giếng đối chứng thì huyết thanh pha loãng 3.1. Tỷ lệ lưu hành huyết thanh CDV trên được xem là dương tính. Hàm lượng kháng thể đàn chó nuôi được xác định là ở nồng độ pha loãng huyết Tổng cộng có 56 chó (42,2%) trong số 132 thanh cao nhất nhưng có số lượng plaque ít hơn chó xét nghiệm được phát hiện dương tính với 75% so với giếng đối chứng. kháng thể kháng CDV khi sử dụng chủng CDV/ Phân tích dữ liệu: Số liệu thu thập được xử dog/HCM/33140816 trong phản ứng trung hòa lý và phân tích thống kê sinh học. Trắc nghiệm virus (bảng 1). Bảng 1. Tỷ lệ lưu hành huyết thanh trên chó nuôi tại Thành phố Hồ Chí Minh Quận/huyện Số mẫu xét nghiệm Số mẫu dương Tỷ lệ dương (%) Quận 2 11 6 54,55 Quận 3 1 0 0,00 Quận 4 7 3 42,86 Quận 5 2 2 100 Quận 6 9 1 11,11 Quận 8 1 1 100 Quận 10 1 0 0,00 Quận 11 4 1 25,00 Quận 12 28 11 39,29 Gò Vấp 4 1 25,00 Bình Thạnh 6 4 66,67 Tân Phú 2 1 50,00 Tân Bình 3 2 66,67 Bình Tân 4 0 0,00 Bình Chánh 8 6 75,00 Hóc Môn 28 11 39,29 Củ Chi 13 6 46,15 Tổng cộng 132 56 42,2 Điều này cho thấy CDV đã lưu hành và Thổ Nhĩ Kỳ là 9,3% (Gengay và cs., 2004), lan rộng trên đàn chó nuôi tại Thành phố tại Nigeria là 7,5% (Temilade và cs., 2015) Hồ Chí Minh. Tỷ lệ lưu hành huyết thanh và Chilê là 61% (Acosta-Jamett và cs., CDV cũng đã ghi nhận tại nhiều nước như: 2015). Như vậy so với một số nghiên cứu đã Tại Úc, nghiên cứu trên quần thể chó nuôi công bố, tỷ lệ lưu hành huyết thanh CDV tại cho tỷ lệ dương tính CDV là 8,3% (Ruffalo Thành phố Hồ Chí Minh khá cao (42,2%). Tỷ và cs., 2020), tỷ lệ lưu hành huyết thanh tại lệ lưu hành huyết thanh CDV cũng thay đổi Bhutan là 11,3% (Dorji và cs., 2020) và tại theo vùng địa lý. 41
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 Tỷ lệ lưu hành huyết thanh CDV trên huyết thanh CDVgiữa nhóm giống chó ta và chó theo lứa tuổi khác biệt không có ý nghĩa chó ngoại khác biệt cũng không có ý nghĩa thống kê (P>0,05). Tương tự, tỷ lệ lưu hành (P>0,05) (bảng 2). Bảng 2. Tỷ lệ lưu hành huyết thanh đối với CDV trên chó nuôi theo tuổi, giống, giới tính Chỉ tiêu Số mẫu xét nghiệm Số mẫu dương Tỷ lệ dương (%) Đực 68 23 33,83a Giới tính Cái 64 33 51,56b 1 25 9 36,00 2 27 10 37,04 Tuổi (năm) 3 24 11 45,83 >3 56 26 46,43 Chó ta 86 38 44,19 Giống Chó ngoại 46 18 39,10 Tuy nhiên, tỷ lệ lưu hành huyết thanh CDV đánh giá đầy đủ và toàn diện hơn. trên chó đực (33,8%) thấp hơn trên chó cái (51,56%) (P
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 Như vậy, khi sử dụng chủng CDV phân lập thể bảo hộ lẫn nhau. Tuy nhiên, với sự tiến hóa được tại Việt Nam (genotype Asia-1) trong chẩn không ngừng của CDV, sự bảo hộ chéo giữa các đoán sẽ phát hiện sự lưu hành bệnh cao hơn so genotype có thể ngày càng giảm hiệu quả. Trong với chủng Onderstepoort (America-1) bằng kỹ số 30 mẫu dương tính được định lượng so sánh thuật trung hòa virus. Mặc dù, hiện nay CDV giữa hàm lượng kháng thể kháng chủng CDV/ đã được phát hiện trên 13 genotype ở các vùng địa lý, quốc gia khác nhau nhưng các nghiên dog/HCM/33140816 và chủng Ondersteeport, có cứu cho thấy chỉ có một serotype (Loots và 13 mẫu có hàm lượng kháng thể đối với CDV cs., 2017). Điều này có nghĩa là các kháng thể genotype Asia-1 cao hơn có ý nghĩa (≥4 lần) so tạo ra từ các genotype khác nhau của CDV có với chủng CDV America-1 (hình 1). Hình 1. So sánh hiệu giá kháng thể kháng CDV giữa chủng Onderstepoort và chủng CDV/dog/HCM/33140816 Điều này có nghĩa có tỷ lệ nhất định thú gây hành kháng thể kháng virus Ca-rê trên nhóm miễn dịch chủng Onderstepoort sẽ bảo hộ có chó cái cao hơn trên nhóm chó đực. thể không hoàn hảo khi thú nhiễm chủng virus Hiệu giá kháng thể kháng virus Ca-rê trên geotype Asia-1, một genotype đang lưu hành chó nuôi đối với genotype Asia-1 cao hơn đối phổ biến tại Việt Nam (Nguyễn Văn Dũng và với genotype America-1. cs., 2018) . Tuy nhiên, điều này cần có nghiên cứu sâu hơn để có thể kết luận chính xác hơn. TÀI LIỆU THAM KHẢO IV. KẾT LUẬN 1. Nakano H., Kameo Y., Sato H., Mochizuki M., Yokoyama M., Uni S., Shibasaki T. và Tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca- rê trên chó nuôi tại Thành phố Hồ Chí Minh là Maeda K., 2009. Detection of antibody to 42,2%. Điều này cho thấy virus Ca-rê đang lây Canine Distemper Virus in wild raccoons lan trong quần thể chó nuôi. (Procyon lotor) in Japan. J. Vet. Med. Sci. 71(12): 1661–1663. Tỷ lệ lưu hành kháng thể kháng virus Ca-rê khác biệt không có ý nghĩa trên các nhóm chó 2. Masami Mochizuki M., Motoyoshi M., theo lứa tuổi, giống chó. Tuy nhiên, tỷ lệ lưu Maeda K. và Kai K., 2002. Complement- 43
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXVIII SỐ 4 - 2021 mediated neutralization of Canine Distemper of the Araucanía region in Chile.Vet. Virus in vitro: Cross-reaction between Microbiol. http://dx.doi.org/10.1016/j. vaccine Onderstepoort and field KDK-1 vetmic.2015.05.012. strains with dfferent hemagglutinin gene 7. Temilade BE., Solomon OO., Omoshab characteristics. Clinical and Diagnostic OE., Omotayo E.,, Omezuruike OI, 2015. Laboratory Immunology9(4): 921–924. Seropositivity of Canine Distemper Virus 3. Dorji T., Tenzin T., TenzinK. et al., (CDV) in dogs presenting at Abeokuta, 2020. Seroprevalence and risk factors of Nigeria. Public Health Research 5(4): 109- canine distemper virus in the pet and stray 119. http://doi: 10.5923/j.phr.20150504.05. dogs in Haa, western Bhutan. BMC Vet Res 16, 135 . https://doi.org/10.1186/s12917- 8. McCaw DL, Thompson M, Tate D. et al., 020-02355-x 1998. Serum distemper virus and parvovirus antibody titers among dogs brought to a 4. Ruffalo G., Byers M., Ward MB., 2020. A veterinary hospital for revaccination. Journal canine distemper virus seroprevalence study of American Veterinary Medical Association of dogs on three islands in the Torres Strait 213:72–75. region, Australia. Journal Veterinary 98(8): 371-374. https://doi.org/10.1111/avj.12983. 9. Twark L., Dodds WJ., 2000. Clinical use of serum parvovirus and distemper virus 5. Gengay A., , Oncel T., Karaiglu T., Sancak antibody titers for determining revaccination A., Demir AB., Ozkul A., 2015. Antibody strategies in healthy dogs. Journal of prevalence to Canine Distemper Virus (CDV) in stray dogs in Turkey. Revue de American Veterinary Medical Association médecine vétérinaire 155(8):432-434. 217(7):1021-1024. 6. Acosta-Jamett A. et al., 2015. Epidemiology Ngày nhận 2-2-2021 of canine distemper and canine parvovirus Ngày phản biện 28-2-2021 in domestic dogs in urban and rural areas Ngày đăng 1-6-2021 44