Tỷ suất mới mắc nhiễm khuẩn bệnh viện tại khoa sơ sinh Bệnh viện Nhi Đồng 1

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> TỶ SUẤT MỚI MẮC NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN<br /> TẠI KHOA SƠ SINH BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1<br /> Nguyễn Kiến Mậu*, Tăng Kim Hồng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) ở trẻ sơ sinh làm gia tăng tỉ lệ tử vong và nguy cơ tàn tật,<br /> đồng thời tăng chi phí điều trị và tăng thời gian nằm viện của trẻ. Tại Việt Nam, những nghiên cứu về thực<br /> trạng nhiễm khuẩn bệnh viện tại khoa sơ sinh vẫn còn rất hạn chế.<br /> Mục tiêu: xác định tỉ suất mới mắc và các yếu tố nguy cơ của NKBV tại khoa sơ sinh của BV. Nhi Đồng 1<br /> TPHCM.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Đây là một nghiên cứu đoàn hệ tiến cứu tiến hành từ tháng 8/2016 đến tháng<br /> 1/2017, thu nhận được 1832 trẻ. Chẩn đoán NKBV dựa trên tiêu chuẩn của CDC 2013.<br /> Kết quả: Có 134 trường hợp bị nhiễm khuẩn sau nhập viện 48 giờ với 249 lượt nhiễm khuẩn. Tỉ suất mới<br /> mắc NKBV là 7,3%, tỉ suất mới mắc NKBV theo người-thời gian là 7,48/1000 bệnh nhân-ngày. Vị trí nhiễm<br /> khuẩn: viêm phổi bệnh viện là loại NKBV thường gặp nhất chiếm tỉ lệ 67,6%, kế đó là nhiễm khuẩn huyết<br /> (10,6%), viêm kết mạc (7,74%), viêm màng não (6,33%) và viêm ruột (4,93), nhiễm khuẩn đường tiểu (1,4%),<br /> nhiễm khuẩn da và nhiễm khuẩn vết mổ mỗi loại là 0,7%. Yếu tố nguy cơ của NKBV ở trẻ sơ sinh trong nghiên<br /> cứu của chúng tôi là trẻ sơ sinh sanh non và trẻ sơ sinh có nuôi ăn tĩnh mạch.<br /> Kết luận: Cần phải tăng cường các biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn nghiêm ngặt hơn đối với những<br /> trường hợp trẻ non tháng và trẻ có truyền dịch nuôi ăn tĩnh mạch.<br /> Từ khóa: nhiễm khuẩn bệnh viện, trẻ sơ sinh.<br /> ABSTRACT<br /> INCIDENCE OF NOSOCOMIAL INFECTION IN NEONATAL DEPARMENT<br /> AT CHILDREN HOSPITAL 1.<br /> Nguyen kien Mau, Tang kim Hong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 22 - No 3- 2018: 67- 71<br /> <br /> Background: Nosocomial infections (NIs) in newborns increase morbidity and mortality, as well as hospital<br /> costs and hospital stay. Data of nosocomial infection newborns is still limited in Viet Nam.<br /> Objectives: to determine the incidence and the risk factors for nosocomial infections in neonates hospitalized<br /> in neonatal departments of the children hospital 1 in Ho Chi Minh City.<br /> Method: We conducted a prospective cohort study from August, 2016 to January, 2017 with 1832 neonates<br /> enrolled. CDC criteria (2013) were used to diagnose nosocomial infection.<br /> Results: 134 cases had diagnosis of infection after 48 hours admission with 142 episodes. The cumulative<br /> incidence rate of nosocomial infection was 7.3% and the incidence density was 7.48/1000 patient-days in which<br /> nosocomial pneumonia accounts for 67.6%, septicemia10.6%, conjunctivitis 7.74%, meningitis 6.33%,<br /> enterocolitis 4.93%, urinary tract infection 1.4%, surgical site infection 0.7% and skin infection 0.7%. Risk<br /> factors for NIs were premature neonates and use of parenteral nutrition.<br /> Conclusion: Infection control practice has to be improved particularly in taking care of neonates who is<br /> preterm and having parenteral nutrition.<br /> <br /> * Bệnh viện Nhi đồng 1 – TP. HCM. ** Khoa Y Tế Công Cộng –Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch<br /> Tác giả liên lạc: ThS.BS. Nguyễn Kiến Mậu, ĐT:0913946098 Email: kienmau2004@yahoo.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2018 67<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018<br /> <br /> Key words: nosocomial infection, newborn.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ nguy cơ của NKBV ở trẻ sơ sinh nhập viện điều<br /> trị tại khoa sơ sinh bệnh viện Nhi Đồng 1 từ đó<br /> Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) là nhiễm đề xuất các biện pháp nhằm làm giảm tỉ lệ<br /> khuẩn mắc phải trong thời gian nằm viện (sau 48 NKBV góp phần nâng cao chất lượng điều trị,<br /> giờ nhập viện(11). NKBV thường xảy ra ở những giảm chi phí điều trị và giảm tử vong tại các đơn<br /> khoa có nguy cơ cao, có nhiều bệnh nặng và nguyên chăm sóc sơ sinh.<br /> bệnh nhân chịu can thiệp thủ thuật quan trọng<br /> như ở khoa sơ sinh, khoa bỏng và khoa săn sóc Mục tiêu<br /> tăng cường(14,11). Nhiều yếu tố thúc đẩy NKBV 1. Xác định tỉ suất mới mắc NKBV tại khoa<br /> trên trẻ sơ sinh phải nhập viện điều trị do trẻ sơ sinh.<br /> bệnh nặng, hệ miễn dịch chưa trưởng thành, trẻ 2. Xác định các yếu tố nguy cơ của NKBV.<br /> sơ sinh phải trải qua rất nhiều can thiệp xâm lấn PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> vào cơ thể nhằm chẩn đoán và điều trị bệnh kịp<br /> thời, môi trường bệnh viện bị nhiễm khuẩn và Thiết kế nghiên cứu<br /> sự lan truyền vi khuẩn kháng kháng sinh ở Nghiên cứu đoàn hệ tiền cứu<br /> những bệnh viện quá tải và không thực hiện Đối tượng nghiên cứu:<br /> đúng các biện pháp kiểm soát NKBV. Do vậy, Là những bệnh nhân sơ sinh nhập viện điều<br /> NKBV trên trẻ sơ sinh làm gia tăng tần suất mắc trị tại khoa sơ sinh của bệnh viện Nhi Đồng I,<br /> bệnh, tăng tỉ lệ tử vong, kéo dài thời gian nằm thoả những điều kiện sau:<br /> viện,tăng việc sử dụng kháng sinh, tăng đề<br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh<br /> kháng kháng sinh và chi phí y tế(3,4,7,1,14,18). Tuy<br /> nhiên cho đến nay vẫn còn ít có nghiên cứu đoàn Bệnh nhân dưới 1tháng tuổi, điều trị tại khoa<br /> hệ về tình hình NKBV tại khoa sơ sinh để có thể sơ sinh từ 48 giờ trở đi.<br /> khái quát được mức độ NKBV tại khoa sơ sinh Tiêu chuẩn loại trừ<br /> như thế nào, cũng như phân tích đầy đủ các yếu Những bệnh nhân có NKBV trước khi nhập<br /> tố nguy cơ của NKBV để có các biện pháp kiểm khoa, hay nhiễm trùng bởi những tác nhân gây<br /> soát NKBV hiệu quả nhằm góp phần giảm tỷ lệ NKBV trong vòng 48 giờ đầu nhập vào khoa sơ<br /> NKBV tại khoa sơ sinh. sinh, trẻ trên 1 tháng tuổi.<br /> Do đó chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài<br /> này nhằm xác định tỉ suất mới mắc và các yếu tố<br /> Cở mẫu<br /> Cở mẫu được tính theo công thức:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> =0,181, P = ( P1 + )/2, RR = 1,8, mức ý nghĩa là 5%, độ mạnh của test là 80% kiểm định 2 phía, m=1:2, tính cỡ mẫu<br /> bằng phần mềm PS ta có n = 336 trẻ.<br /> Thu thập số liệu bệnh và đánh giá tình trạng bệnh nhân mỗi<br /> Chúng tôi tiến hành nghiên cứu đoàn hệ tiền ngày. Ghi nhận những can thiệp điều trị và<br /> cứu từ 10/6/2007 đến 13/12/2007 thu nhận tất cả thuốc dùng cho bệnh nhân và theo dõi bé cho<br /> những trường hợp bé nằm tại khoa nhi trên 48 đến khi xuất viện, chuyển viện hoặc tử vong.<br /> giờ. Bệnh nhân đủ tiêu chuẩn nghiên cứu sẽ Những trường hợp NKBV sẽ được đánh giá và<br /> được khám, thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán<br /> <br /> <br /> 68 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Trường Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch năm 2018<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 22 * Số 3 * 2018 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> chẩn đoán bệnh lí nhiễm khuẩn theo tiêu chuẩn Đặc điểm của bệnh nhân nghiên cứu Số ca %<br /> của CDC 2013(6). ≥ 2500gr 1551 84,67<br /> < 32w 34 1,86<br /> Tỉ suất mới mắc NKBV được tính (tổng số ca<br /> Tuổi thai 32-0,05). Kết quả phân tích đa biến cho thấy yếu<br /> nữ 826 45,1<br /> tố nguy cơ của NKBV ở trẻ sơ sinh trong nghiên<br /> Cân nặng