Ứng dụng chỉ số mac goon trong định hướng điều trị tứ chứng fallot

ỨNG DỤNG CHỈ SỐ MAC GOON<br /> TRONG ĐỊNH HƯỚNG ĐIỀU TRỊ TỨ CHỨNG FALLOT<br /> Lê Thành Khánh Vân*, Phạm Thọ Tuấn Anh*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Tứ chứng Fallot thường gặp ở nước ta cũng như trên thế giới, chiếm tỉ lệ 6-15% trong tất cả các<br /> bệnh tim bẩm sinh, 75% các bệnh tim bẩm sinh tím. Nhu cầu điều trị phẫu thuật về bệnh tim bẩm sinh rất lớn và<br /> cấp thiết, trong đó có tứ chứng Fallot. Bệnh nhân sẽ có cuộc sống gần như người bình thường sau khi được phẫu<br /> thuật. Chính vì vậy, việc nghiên cứu và ứng dụng chỉ số MacGoon trong định hướng và tiên lượng điều trị phẫu<br /> thuật tứ chứng Fallot rất quan trọng và cần thiết.<br /> Phương pháp và kết quả nghiên cứu: Chúng tôi tiến hành nghiên cứu từ 5-2005
5- 2007. Gồm tất cả<br /> bệnh nhân được chẩn đoán xác định tứ chứng Fallot đến khám và điều trị tại khoa Hồi Sức- Phẫu Thuật Tim<br /> Bệnh Viện Chợ Rẫy. * Phương pháp nghiên cứu: tiền cứu.<br /> Kết quả Tuổi: trung bình: 14,58 ± 7,47 tuổi, nhỏ nhất: 5 tuổi, lớn nhất: 37 tuổi.* Cân nặng: trung bình:<br /> 30,98 ± 12 Kg, nhẹ nhất:14 Kg, nặng nhất:54 Kg. * Giới: nam nhiều hơn nữ (2,5/1). Trước mổ, số bệnh nhân<br /> nặng nhiều hơn gấp 1,5 lần so với số bệnh nhân nhẹ dựa theo NYHA. Ngón tay dùi trống biểu hiện 100% BN. 2<br /> bệnh nhân (4%) được phẫu thuật Blalock trước đó. Chúng tôi có 4% trường hợp phải mổ lại vì chảy máu, những<br /> trường hợp này có rối lọan đông máu (TQ kéo dài) trước mổ rất nặng;12% có tràn dịch màng phổi một hoặc 2<br /> bên do tình trạng tăng tính thấm ở mô kẽ; tỷ lệ ử vong 10%.<br /> Kết luận: Tất cả bệnh nhân hết tím, không còn mệt, khó thở khi gắng sức, không còn những cơn tím do<br /> thiếu oxy gây ngất. Xét nghiệm sinh học trở về bình thường. Những dị tật trong tim được sửa chữa.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> MAC GOON INDEX IN COMPLETE REPAIR OF TETRALOGY OF FALLOT<br /> Le Thanh Khanh Van, Pham Tho Tuan Anh<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 13 – Supplement of No 1 - 2009: 125 - 133<br /> Objective Tetralogy of the Fallot is common in our country and in the world, 6—15% in congenital heart<br /> disease and 75% in cyanosis congenital heart disease. Today, in Vietnam, the necessary and hurry of the operation<br /> for treating congenital heart disease is important include tetralogy of the Fallot. The patients have a good quality<br /> of the life.<br /> Methods and Results: Period of the Study 2005-2007, 50 patients were operated in the open heart surgery<br /> Department, Cho Ray Hospital. Age: mean 14.58 ± 7.47, min: 5 year old, max: 37 year old. Weight: mean: 30.98<br /> ± 12 Kg, min:14 Kg, max:54 Kg. Sex:M/F = 2.5/1. Preoperation, severe patient is more than 1.5 times(NYHA),<br /> there are 2 patients were operated Blalock, before. The complication was 4% for bleeding; 12% for fluid in pleural<br /> cavities and 10% mortality.<br /> Conclusion: The patients have no cyanosis ;stop fatigue, dyspnea on exertion. Lab findings is near<br /> normal.All defect in the heart was corrected.<br /> tuổi, làm cho trẻ chậm phát triển về tinh thần<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> và thể chất. Trẻ luôn sống trong tình trạng<br /> Tứ chứng Fallot là bệnh tim bẩm sinh phức<br /> thiếu dưỡng khí trầm trọng, có thể bị tử vong<br /> tạp. Bệnh thường có biểu hiện nặng dần theo<br /> * Khoa Hồi sức – Phẫu thuật Tim, Bệnh viện Chợ Rẫy<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> 1<br /> <br /> do cơn thiếu oxy cấp, do viêm nội tâm mạc<br /> nhiễm trùng, do huyết khối mạch máu não, do<br /> áp-xe não…<br /> Đối với trẻ sinh ra mang bệnh tứ chứng<br /> Fallot mà không được điều trị bằng phẫu thuật<br /> sớm: 25% tử vong trong năm đầu, 40% tử vong<br /> lúc 3 tuổi, 70% tử vong lúc 10 tuổi và 95% tử<br /> vong lúc 40 tuổi(3). Diễn tiến bệnh lý tự nhiên làm<br /> cho khả năng sống còn, chất lượng sống của<br /> bệnh nhân rất thấp.<br /> Chính vì vậy mà chúng tôi thực hiện nghiên<br /> cứu đề với mục tiêu như sau:<br /> <br /> Mục tiêu tổng quát<br /> Đánh giá kết quả sớm và chất lượng cuộc<br /> sống của bệnh nhân sau sửa chữa toàn bộ tứ<br /> chứng Fallot tại BV Chợ Rẫy.<br /> <br /> Mục tiêu chuyên biệt<br /> - Xác định vai trò của siêu âm và chụp đa lớp<br /> cắt điện toán để chẩn đoán và ứng dụng chỉ số<br /> Mc Goon trong định hướng điều trị tứ chứng<br /> Fallot.<br /> - So sánh trước và sau mổ các thông số về<br /> lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân tứ chứng<br /> Fallot.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Gồm 50 bệnh nhân đã được chẩn đoán xác<br /> định tứ chứng Fallot và mổ sửa chữa toàn bộ với<br /> sự hỗ trợ của máy tim phổi nhân tạo.<br /> Thời gian nghiên cứu: 2005 – 2007<br /> Chúng tôi sử dụng phương pháp nghiên cứu<br /> tiền cứu.<br /> Tiêu chuẩn loại trừ:<br /> - Tứ chứng Fallot có teo ĐM phổi.<br /> - Chỉ số McGoon < 0,5.<br /> Chỉ số McGoon<br /> Chỉ số McGoon = (ĐK ĐMP trái (mm) + ĐK<br /> ĐMP phải (mm))/ ĐK ĐMC ngực xuống (mm)<br /> - ĐK ĐMC ngực xuống đo ngang mức cơ<br /> hoành<br /> - Ở người bình thường chỉ số này từ 1,5 – 2,5.<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> 2<br /> <br /> - Đây là một chỉ số dùng để tiên đoán sau<br /> mổ sửa chữa toàn bộ xem ĐM phổi có đủ rộng<br /> hay đủ khả năng đưa máu lên phổi bình thường<br /> hay không? Nhiều tác giả kết luận rằng nếu chỉ<br /> số McGoon < 1,5 là ĐM phổi nhỏ và tiên lượng<br /> nặng; còn khi chỉ số McGoon < 0,5 thì không có<br /> chỉ định mổ sửa chữa toàn bộ, chỉ có chỉ định mổ<br /> làm một cầu nối tạm thời theo kiểu Blalock để<br /> đợi ĐM phổi phát triển đủ lớn khi đó sẽ tiến<br /> hành lần thứ 2 để mổ sửa chữa toàn bộ.<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Phẫu thuật sửa chữa toàn bộ áp dụng đối với<br /> nhóm bệnh nhân nghiên cứu của chúng tôi bao<br /> gồm: vá lỗ thông liên thất và làm rộng đường ra<br /> thất phải. Phương pháp làm rộng đường ra thất<br /> phải là dùng miếng vá bằng màng ngoài tim của<br /> bệnh nhân ngang qua vòng van ĐM phổi 41<br /> bệnh nhân (82%), miếng vá không qua vòng van<br /> ĐM phổi 9 bệnh nhân (18%). Đường mổ vào tim<br /> phần lớn qua đường nhĩ phải và dọc thân ĐM<br /> phổi 36 bệnh nhân (72%) hay qua phần phễu<br /> thất phải 14 bệnh nhân (28%).<br /> <br /> Đặc điểm chung của bệnh nhân trước mổ.<br /> Tuổi<br /> Trung bình: 14,58 ± 7,47 tuổi, nhỏ nhất: 5<br /> tuổi, lớn nhất: 37 tuổi.<br /> Cân nặng<br /> Trung bình: 30,98 ± 12 Kg, nhẹ nhất:14 Kg,<br /> nặng nhất:54 Kg.<br /> Bảng 1<br /> Đặc điểm<br /> Trung bình<br /> Tuổi (năm)<br /> 14,58 ± 7,47<br /> Cân nặng (Kg) 30,98 ± 12<br /> <br /> Nhỏ nhất<br /> 5<br /> 14<br /> <br /> Lớn nhất<br /> 37<br /> 54<br /> <br /> Giới tính<br /> Bảng 2: Phân bố bệnh nhân theo giới.<br /> Giới<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Tổng<br /> <br /> Tổng số<br /> 36<br /> 14<br /> 50<br /> <br /> %<br /> 72<br /> 28<br /> 100<br /> <br /> Nhận xét: Nam nhiều hơn nữ (2,5/1).<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng trước và sau mổ.<br /> Bảng 3<br /> Triệu chứng lâm sàng<br /> Cơn thiếu oxy cấp<br /> Tím nặng<br /> Tím nhẹ<br /> Ngón tay dùi trống<br /> 2/6<br /> 3/6<br /> Âm thổi tâm thu<br /> 4/6<br /> > 4/6<br /> I<br /> II<br /> NYHA<br /> III<br /> IV<br /> <br /> Trước mổ (N=45) Sau mổ (N=45)<br /> %<br /> %<br /> 41<br /> 91,11<br /> 0<br /> 0<br /> 19<br /> 42,22<br /> 0<br /> 0<br /> 26<br /> 52<br /> 0<br /> 0<br /> 43<br /> 95,56<br /> 0<br /> 0<br /> 41<br /> 91,11<br /> 4<br /> 8,89<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 20<br /> 40<br /> 30<br /> 60<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> - Sau mổ triệu chứng lâm sàng cải thiện rõ<br /> rệt, 100% bệnh nhân hết tím hoàn toàn, không<br /> còn cơn thiếu oxy cấp.<br /> - Ngón tay dùi trống biểu hiện 100% BN<br /> trước mổ.<br /> <br /> Đặc điểm cận lâm sàng trước và sau mổ.<br /> Bảng 4<br /> Thông số<br /> SLHC<br /> (triệu/mm3)<br /> Hb (g/dl)<br /> Hct (%)<br /> Tiểu cầu<br /> TQ (%)<br /> pH<br /> SaO2(%)<br /> <br /> Nhận xét:<br /> - Trước mổ, số bệnh nhân nặng nhiều hơn<br /> gấp 1,5 lần so với số bệnh nhân nhẹ dựa theo<br /> NYHA.<br /> <br /> Trước mổ<br /> (N=45)<br /> <br /> Sau mổ (N=45)<br /> <br /> p<br /> <br /> 6,95 ± 1,41<br /> <br /> 4,65 ± 0,73<br /> <br /> < 0,001<br /> <br /> 18,382 ± 3,09<br /> 12,52 ± 1,53 < 0,001<br /> 55,30 ± 10,30<br /> 37,26 ± 4,35 < 0,001<br /> 214,476 ± 90,10 142,39 ± 44,34 < 0,001<br /> 75,71 ± 21,38<br /> 70,71 ± 14,08 > 0,05<br /> 7,35 ± 0,07<br /> 7,45 ± 0,05 < 0,001<br /> 80,32 ±7,30<br /> 97,75±2,12<br /> T<br /> 3 (6%)<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> Chẩn đoán siêu<br /> âm (N=50)<br /> 50 (100%)<br /> 50,20 ± 13,92 %<br /> <br /> Chẩn đoán<br /> trong mổ<br /> (N=50)<br /> 50 (100%)<br /> <br /> Nhận xét:<br /> - Hầu hết các bệnh nhân đều có tổn thương<br /> lan tỏa hẹp kết hợp phần phễu, van và thân đm<br /> phổi; tỉ lệ 82%.<br /> - 100% bệnh nhân có dày thất phải.<br /> - Phần lớn kết quả trong mổ có tổn thương<br /> nặng hơn so với trên siêu âm. Ít gặp tổn thương<br /> tại một vị trí đơn thuần.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Kích thước ĐM phổi và chỉ số McGoon.<br /> Bảng 7: Đặc điểm ĐM phổi (N=50)<br /> Vị trí<br /> ĐK thân ĐMP (mm)<br /> ĐK ĐMP trái (mm)<br /> ĐK ĐMP phải (mm)<br /> ĐK ĐMC ngực xuống (mm)<br /> Chỉ số McGoon<br /> <br /> Kích thước<br /> 18,02 ± 3,94<br /> 11,56 ± 2,56<br /> 11,32 ± 2,47<br /> 14,1 ± 2,14<br /> 1,65 ± 0,33<br /> <br /> Bảng 8 Chỉ số McGoon trước mổ<br /> Chỉ sô McGoon<br />  1,5<br /> < 1,5<br /> <br /> Số trường hợp (N=50)<br /> 35<br /> 15<br /> <br /> %<br /> 70<br /> 30<br /> <br /> Đường mổ vào tim<br /> Bảng 9 Đường mổ vào tim<br /> Đường mổ<br /> Qua phần phễu thất phải<br /> Qua nhĩ phải + ĐM phổi<br /> <br /> Số trường hợp (N=50)<br /> 14<br /> 36<br /> <br /> %<br /> 28<br /> 72<br /> <br /> Miếng vá qua vòng van đm phổi.<br /> Bảng 10: Miếng vá qua vòng van<br /> Miếng vá<br /> Qua vòng van ĐM phổi<br /> Không qua vòng van<br /> <br /> Số trường hợp (N=50)<br /> 41<br /> 9<br /> <br /> %<br /> 82<br /> 18<br /> <br /> Thời gian THNCT và ngưng tim.<br /> Bảng 11: Thời gian THNCT và ngưng tim (N=50)<br /> Đặc điểm<br /> Trung bình Nhỏ nhất Lớn nhất<br /> Thời gian chạy máy<br /> 124,60 ±<br /> 65<br /> 410<br /> (phút)<br /> 61,63<br /> Thời gian kẹp ĐMC<br /> 32<br /> 293<br /> 98,06 ± 43,42<br /> (phút)<br /> <br /> Những biến chứng sau mổ<br /> Bảng 12<br /> Biến chứng<br /> Tràn dịch màng phổi (P)<br /> Tràn dịch màng phổi (T)<br /> Tràn dịch màng phổi 2 bên<br /> Chảy máu<br /> Máu tụ<br /> Xẹp phổi<br /> <br /> Số trường hợp (N=50)<br /> 3<br /> 2<br /> 1<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> %<br /> 6<br /> 4<br /> 2<br /> 4<br /> 2<br /> 2<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Lâm sàng trước mổ<br /> Tuổi và giới<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi tuổi bệnh<br /> nhân rất đa dạng, trung bình: 14,58 ± 7,47, nhỏ<br /> nhất: 5 tuổi, lớn nhất: 37 tuổi. Rất nhiều nghiên<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> 4<br /> <br /> cứu đã khẳng định bệnh nhân được phẫu thuật<br /> càng sớm càng tốt vì những ích lợi sau đây: sự<br /> tăng trưởng và phát triển của tất cả cơ quan bình<br /> thường, tránh tình trạng không đủ oxy máu lâu<br /> ngày, ít khi cần thiết xẻ rộng cơ thành thất phải<br /> khi mổ, chức năng thất trái về sau tốt hơn và tỉ lệ<br /> bị rối loạn nhịp muộn vì thế cũng ít hơn. Theo<br /> tác giả Kirklin, bệnh nhân tứ chứng Fallot lớn<br /> tuổi là một yếu tố nguy cơ tử vong sớm, cũng<br /> như tử vong muộn sau phẫu thuật do hậu quả<br /> có hại và không thể phục hồi được của phì đại<br /> thất phải lâu ngày, do thiếu oxy mạn tính đến<br /> cấu trúc của tim và các cơ quan đích khác như<br /> thận... Phì đại thất phải của các bệnh nhân tứ<br /> chứng Fallot bắt đầu ngay sau khi sinh, tiếp tục<br /> tăng theo tuổi và không thể phục hồi được vào<br /> lúc 4 tuổi. Theo tác giả Kirklin, tuổi khi tiến hành<br /> phẫu thuật sửa chữa toàn bộ lớn hơn 5 tuổi là<br /> một yếu tố nguy cơ tử vong sau mổ(3,4).<br /> Tại Việt Nam, trong giai đoạn hiện tại, vì<br /> những điều kiện khách quan khác nhau mà số<br /> bệnh nhân tứ chứng Fallot được chẩn đoán rất<br /> muộn hay đến bệnh viện để điều trị ở tuổi khá<br /> lớn. Điều đó bao hàm nhiều khó khăn và nguy<br /> cơ khi phẫu thuật.<br /> Về giới, nghiên cứu của chúng tôi cho thấy<br /> nam > nữ với tỉ lệ 72% nam, 28% nữ (2,5/1).<br /> Kết quả này trùng hợp với kết luận của nhiều<br /> tác giả khác.<br /> Phần lớn bệnh nhân đến với chúng tôi<br /> trong tình trạng nặng: NYHA III 60%, NYHA<br /> II 40%.Tuổi lớn, một số trường hợp trong tiền<br /> sử có biến chứng; nghĩa là bệnh nhân được<br /> phẫu thuật trong tình trạng nguy cơ cao, nhiều<br /> yếu tố không thuận lợi. Trong nhóm nghiên<br /> cứu của chúng tôi, có 2 bệnh nhân (4%) được<br /> làm shunt tạm thời trước đó (phẫu thuật<br /> Blalock). Ghi nhận này phù hợp với khuynh<br /> hướng ngày nay trên thế giới là phẫu thuật<br /> sửa chữa toàn bộ ngay lần phẫu thuật đầu tiên<br /> cho tất cả trẻ bị tứ chứng Fallot(13,2).<br /> <br /> Chỉ số McGoon<br /> Đây là một chỉ số dùng để tiên đoán sau mổ<br /> sửa chữa toàn bộ xem ĐM phổi có đủ rộng hay<br /> <br /> đủ khả năng đưa máu lên phổi bình thường hay<br /> không? Bởi vì trong trường hợp teo ĐM phổi<br /> hoặc ĐM phổi quá nhỏ, nếu ta mổ đóng lỗ thông<br /> liên thất sẽ gây tình trạng tăng áp lực trong thất<br /> phải dẫn đến suy tim phải cấp. Nhiều tác giả kết<br /> luận rằng nếu chỉ số McGoon < 1,5 là ĐM phổi<br /> nhỏ và tiên lượng nặng; còn khi chỉ số này < 0,5<br /> thì không có chỉ định mổ sửa chữa toàn bộ(11).<br /> Trong những trường hợp McGoon < 0,5 chỉ có<br /> chỉ định mổ làm một cầu nối tạm thời theo kiểu<br /> Blalock để đợi ĐM phổi phát triển đủ lớn khi đó<br /> sẽ tiến hành lần thứ 2 để mổ sửa chữa toàn bộ.<br /> Khả năng cho phép sửa toàn bộ thành công khi<br /> chỉ số này phải > 0,5. Trong kết quả của chúng<br /> tôi ghi nhận chỉ số McGoon trung bình 1,65 ±<br /> 0,33 (70% McGoon > 1,5, 30% < 1,5) và không có<br /> bệnh nhân nào có tỷ lệ McGoon < 0,5; nghĩa là<br /> bệnh nhân trong nghiên cứu của chúng tôi đều<br /> nằm trong giới hạn cho phép để tiến hành sửa<br /> chữa toàn bộ.<br /> Kết quả về siêu âm tim kiểm tra của chúng<br /> tôi cũng tương tự nhận xét của nhiều tác giả<br /> khác: Nguyễn Hữu Ước thấy những trường<br /> hợp tử vong sớm sau mổ đều có chỉ số<br /> McGoon < 1,5(10).<br /> Theo Kirklin một trong những yếu tố nguy<br /> cơ chính gây tử vong sớm sau mổ là kích thước<br /> nhỏ của vòng van, của thân ĐM phổi (3).<br /> <br /> Biểu hiện lâm sàng trước và sau mổ<br /> Theo kết quả phân tích về bệnh sử của<br /> bệnh nhân trước mổ cho thấy tím da, niêm<br /> mạc là triệu chứng gặp ở tất cả trẻ bị tứ chứng<br /> Fallot (100%), âm thổi tâm thu cạnh ức (100%),<br /> ngón tay dùi trống (95%), cơn tím thiếu oxy<br /> gây ngất (91%).<br /> Đánh giá tình trạng lâm sàng sau mổ: 100%<br /> bệnh nhân hết tím hoàn toàn, không còn cơn tím<br /> thiếu oxy cấp, bệnh nhân được cải thiện rất rõ rệt<br /> về triệu chứng cơ năng như hết mệt hay khó thở<br /> khi gắng sức, phân loại NYHA thấp hơn so với<br /> trước mổ. Chứng tỏ kết quả sớm sau mổ sửa<br /> chữa toàn bộ rất tốt. Kết quả này của chúng tôi<br /> cũng giống như nhận xét của nhiều tác giả khác<br /> là sau mổ sửa chữa toàn bộ tứ chứng Fallot<br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> <br /> thành công thường mang lại cho bệnh nhân một<br /> cuộc sống gần như bình thường, thậm chí nhiều<br /> bệnh nhân sau mổ có thể tham gia các hoạt động<br /> thể thao khác (10, 5).<br /> <br /> Kết quả cận lâm sàng trước và sau mổ.<br /> Kết quả của chúng tôi cho thấy rất rõ sự thay<br /> đổi về huyết học xảy ra trước và sau mổ, đa số<br /> bệnh nhân có tình trạng đa hồng cầu: hồng cầu<br /> trung bình 6,95 ± 1,41, Hb: 18,382 ± 3,09, Hct:<br /> 55,30 ± 10,30 ; 36% bệnh nhân có dung tích hồng<br /> cầu trên 60% và 8% bệnh nhân có dung tích<br /> hồng cầu trên 70%. Đa hồng cầu cùng với tăng<br /> Hb và Hct đều là hậu quả của sự kém bão hòa<br /> oxy trong máu động mạch, là những yếu tố rất<br /> quan trọng và quyết định để theo dõi tình trạng<br /> tím mãn tính. Khi dung tích hồng cầu > 70%,<br /> nguy cơ bị biến chứng rất cao: thuyên tắc mạch<br /> não, mạch thận, mạch mạc treo hoặc xuất huyết<br /> (1). Khi dung tích hồng cầu > 60% thì độ nhớt của<br /> máu rất cao, làm tăng công của tim và làm tình<br /> trạng tím trở nên trầm trọng hơn do ứ trệ tuần<br /> hoàn. Các hồng cầu đựoc tủy xương tạo ra quá<br /> nhiều không có chất lượng tốt, hồng cầu nhỏ,<br /> nhược sắc. Người ta đã chứng minh được độ<br /> quánh của máu có liên quan đến số lượng hồng<br /> cầu và tốc độ chảy của máu như sau: nơi dòng<br /> chảy thấp thì hồng cầu co cụm với nhau và hậu<br /> quả là độ quánh của máu tăng lên nhanh chóng.<br /> Mặt khác, Hct cao sẽ làm tăng sức cản của dòng<br /> chảy và làm chậm dòng chảy(8).<br /> Theo Kirklin, Hct trước mổ càng cao tức tình<br /> trạng thiếu oxy mô càng nặng, cấu trúc và chức<br /> năng cơ tim càng bị ảnh hưởng; đồng thời sau<br /> khi chạy tuần hoàn ngoài cơ thể dễ bị rối loạn<br /> chức năng tâm thất sau mổ. Nghĩa là Hct trước<br /> mổ càng cao làm tăng nguy cơ tử vong sớm sau<br /> mổ(2,3,4). Tóm lại có thể xem sự tăng cao của số<br /> lượng hồng cầu, Hb và Hct có giá trị giúp đánh<br /> giá mức độ nặng của bệnh.<br /> Độ bão hòa oxy trong máu động mạch của<br /> bệnh nhân trước mổ trung bình 80,32 ±7,30, luôn<br /> thấp hơn bình thường rất nhiều. Bệnh nhân bị tứ<br /> chứng Fallot, do có luồng thông phải-trái qua lỗ<br /> thông liên thất, động mạch chủ cưỡi ngựa lên<br /> <br /> 5<br /> <br />