Ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp từ kinh nghiệm của một số nước

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG NÔNG NGHIỆP<br /> TỪ KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NƯỚC<br /> <br /> đồng thời trở thành một nhà xuất<br /> Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, việc áp dụng công nghệ khẩu lớn của thế giới về nông<br /> cao, kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp là hướng đi tất sản và đứng hàng đầu về công<br /> nghệ trong nông nghiệp.<br /> yếu để Việt Nam thu hẹp khoảng cách với các nước tiên tiến trên<br /> Nhật Bản và Hàn Quốc cũng<br /> thế giới, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và gia tăng xuất<br /> <br /> đều là những quốc gia khởi sự từ<br /> khẩu. Việc học hỏi, tham khảo kinh nghiệm của các quốc gia<br /> <br /> nền nông nghiệp nghèo nàn, thổ<br /> hàng đầu thế giới trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, điển<br /> <br /> nhưỡng không mấy màu mỡ và<br /> hình như Israel, Hàn Quốc, Nhật Bản, sẽ đem lại những góc nhìn<br /> <br /> thời tiết khắc nghiệt vào mùa<br /> hữu ích cho vấn đề này.<br /> <br /> đông. Những năm 1970, nông<br /> nghiệp các nước này vẫn đang<br /> phải mày mò hướng đi với những<br /> công nghệ thô sơ, cho sản lượng<br /> và chất lượng nông sản thấp. Tuy<br /> nhiên, sang những năm 1980,<br /> nông nghiệp các nước này đã có<br /> những bước đột phá với những<br /> công nghệ hiện đại, dần trở thành<br /> nước phát triển nông nghiệp<br /> đứng nhất, nhì châu Á. Người<br /> làm nông nghiệp của Nhật Bản,<br /> Hàn Quốc rất giàu có và sung<br /> túc. Chỉ với 3% dân số của Nhật<br /> Bản làm nông nghiệp nhưng<br /> cung cấp đầy đủ thực phẩm chất<br /> lượng cao cho hơn 127 triệu dân<br /> Dù không được thiên nhiên nhỏ bé ở Trung Đông (trên của quốc gia này, ngoài ra còn dư<br /> ưu đãi 20.000km2, chỉ bằng 1/16 diện thừa để xuất khẩu.<br /> Điều kiện tự nhiên luôn đóng tích của Việt Nam) có trên 70% Điều gì đã giúp cho những đất<br /> vai trò quan trọng trong sản xuất diện tích lãnh thổ là sa mạc, còn nước này tạo nên được kỳ tích<br /> nông nghiệp. Thế nhưng, Israel, lại là đồi núi đá trọc, khí hậu cực như vậy?<br /> Hàn Quốc, Nhật Bản đều xuất kỳ khô hạn, diện tích có thể sản Nhưng trí tuệ con người có<br /> phát điểm là những nước không xuất nông nghiệp chỉ chiếm thể làm nên kỳ tích<br /> có lợi thế về sản xuất nông 20%. Không được thiên nhiên ưu Với những quốc gia có nhiều<br /> nghiệp, thậm chí phải hứng chịu đãi và chỉ có 3,7% dân số làm khó khăn và hạn chế như Israel,<br /> điều kiện tự nhiên vô cùng khắc nông nghiệp, thế nhưng, ngày Hàn Quốc, Nhật Bản… thì vốn<br /> nghiệt. nay, Israel tự sản xuất được 95% liếng duy nhất mà họ sử dụng,<br /> Israel - một đất nước Do Thái nhu cầu thực phẩm trong nước, chính là trí tuệ con người. Điều<br /> <br /> [18]<br /> Tạp chí<br /> SỐ 3/2017<br /> KH-CN Nghệ An<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> đó thể hiện qua cách làm nông rất gần gũi với đồng ruộng. Từ chính con người cũng có thể tạo<br /> nghiệp bền vững của các quốc viện nghiên cứu hay trường đại nên vườn địa đàng”. Arava là<br /> gia này. học, họ có thể “đi thẳng” tới các một trong những vùng đất khô<br /> Khoa học là chìa khóa phát cánh đồng. Do gần gũi với nông cằn nhất thế giới, nằm ở khu vực<br /> triển dân, hoặc chính gia đình mình là khô hạn nhất của hoang mạc<br /> Trong lần Tổng thống Israel - nông dân, nên các nhà nghiên Negev. Mùa hè, nhiệt độ ban<br /> Shimon Peres thăm chính thức cứu nông nghiệp giải quyết các ngày bình quân lên tới 400C và<br /> Việt Nam (2011), lời khuyên vấn đề của đồng ruộng với tư ban đêm là 250C. Còn mùa đông,<br /> được các chuyên gia Israel nhắc cách người thân. Trình độ nông nhiệt độ ban ngày là 210C và ban<br /> đi nhắc lại, cũng như kinh dân của Israel cũng rất cao: tất cả đêm chỉ trên dưới 30C. Thiên<br /> nghiệm quan trọng nhất của Is- đều đã học xong trung học. nhiên khắc nghiệt, nhưng có đến<br /> rael để xây dựng được một nền Nhiều người sau khi học xong 90% dân số tại Arava làm nông<br /> nông nghiệp hiện đại là: hãy đầu đại học đã quay lại đồng ruộng, nghiệp. Trải dài khắp thung lũng<br /> tư cho khoa học kỹ thuật. Điều sau đó lại mang kinh nghiệm là những cánh đồng ô liu, cam,<br /> này không mới, nhưng nếu đồng áng của mình tới trường đại lựu, vải thiều, nho, chuối… xanh<br /> không có những quyết sách táo học. Người nông dân Israel rất tươi mơn mởn, những khu nhà<br /> bạo, sự hỗ trợ của chính phủ thì biết thích nghi, sẵn sàng ứng kính ngập tràn hoa, rau sạch, cà<br /> rất dễ rơi vào cảnh “đánh trống dụng những đổi mới, bí quyết và chua bi, cà chua nhót, dưa chuột,<br /> bỏ dùi”. chuyển giao công nghệ. cà tím… Tất cả đều được áp<br /> Vì nghèo nàn về tài nguyên Tại Israel, phần lớn các nhà dụng công nghệ hiện đại nhất để<br /> nên Israel chủ trương tiết kiệm khoa học nông nghiệp làm cho đảm bảo chất lượng tốt nhất cho<br /> tối đa từ tài nguyên đất, nước đến Chính phủ. Israel cũng là nước sản phẩm. Không chỉ sản xuất<br /> vật tư nông nghiệp. Muốn làm có mức đầu tư cho nghiên cứu lương thực cho riêng mình,<br /> được điều đó, tất cả các khâu sản thuộc loại lớn nhất thế giới với người nông dân Arava còn đem<br /> xuất nông nghiệp của Israel đều gần 100 triệu USD mỗi năm, sản phẩm của mình xuất khẩu ra<br /> được tổ chức dựa trên nền tảng chiếm khoảng 3% tổng sản khắp thế giới. Không thể ngờ<br /> khoa học kỹ thuật tiên tiến, từ lượng nông nghiệp quốc gia. rằng, một trong những nơi khô<br /> khâu đầu vào đến tổ chức sản Nguồn lực này được cung cấp cằn nhất thế giới lại chiếm tới<br /> xuất, thu hoạch, chế biến và tiêu trực tiếp cho việc nghiên cứu, trên 60% tổng sản lượng rau và<br /> thụ sản phẩm. Một con số dễ phát triển các sản phẩm ứng 10% tổng sản lượng hoa xuất<br /> hình dung về năng lực của “cây dụng và các nhà đầu tư giữ bản khẩu của Israel.<br /> đũa thần” khoa học: năm 1950, quyền sáng chế. Sự phối hợp Nhật Bản cũng là một trong<br /> một nông dân Israel cung cấp giữa kinh doanh và nghiên cứu những nước ứng dụng hiệu quả<br /> thực phẩm đủ cho 17 người, hiện đảm bảo cho các nhà khoa học các tiến bộ KH&CN trong nông<br /> con số đó đã là 90 người; 1ha đất một mức ưu đãi đủ để phát huy nghiệp. Sau Chiến tranh thế giới<br /> hiện cho 3 triệu bông hồng, hay tối đa năng lực hoạt động II, kinh tế Nhật Bản bị tàn phá<br /> 500 tấn cà chua/vụ; 1 con bò cho chuyên môn. Thậm chí, các nặng nề, không chỉ sản xuất công<br /> tới 11 tấn sữa/năm - mức năng chuyên gia nông nghiệp đi tư nghiệp mà nông nghiệp cũng đạt<br /> suất mà không một nước nào trên vấn trực tiếp cho các nông trại ở mức rất thấp, nguyên liệu và<br /> thế giới có được. là điều không hiếm. lương thực trong nước thiếu thốn<br /> Ở Israel, nông nghiệp là lĩnh Biểu tượng cho ứng dụng trầm trọng. Do vậy, trong điều<br /> vực mà 95% là khoa học và chỉ khoa học trong nông nghiệp ở Is- kiện đất chật người đông, để<br /> 5% là lao động. Trong phát triển rael là thung lũng Arava - niềm phát triển nông nghiệp, Nhật<br /> nông nghiệp, họ xây dựng những tự hào của mọi người dân Israel, Bản coi phát triển khoa học kỹ<br /> chính sách đồng bộ, gắn kết chặt nơi mà cựu Tổng thống Israel - thuật nông nghiệp là biện pháp<br /> chẽ nghiên cứu với triển khai Shimon Peres đã phải thốt lên hàng đầu. Nhật Bản tập trung<br /> ứng dụng thực tế. Các nhà khi đến thăm nơi này vào năm vào các công nghệ tiết kiệm đất<br /> nghiên cứu nông nghiệp Israel 2009: “Hãy đến để thấy rằng, như: tăng cường sử dụng phân<br /> SỐ 3/2017<br /> Tạp chí<br /> [19]<br /> KH-CN Nghệ An<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> hóa học; hoàn thiện công tác quản lý và kỹ<br /> thuật tưới tiêu nước cho ruộng lúa; lai tạo và<br /> đưa vào sử dụng đại trà những giống kháng<br /> bệnh, sâu rầy và chịu rét; nhanh chóng đưa<br /> sản xuất nông nghiệp sang kỹ thuật thâm<br /> canh, tăng năng suất...<br /> Để phát triển khoa học - kỹ thuật nông<br /> nghiệp, Nhật Bản chủ yếu dựa vào các viện<br /> nghiên cứu nông nghiệp của Nhà nước và<br /> chính quyền các địa phương. Viện quốc gia<br /> về khoa học nông nghiệp được thành lập ở<br /> cấp Nhà nước là cơ quan có trách nhiệm<br /> tổng hợp gắn kết toàn bộ các viện nghiên<br /> cứu cấp ngành thành một khối. Bên cạnh đó,<br /> Trang trại tại sa mạc Arava các viện nghiên cứu nông nghiệp cũng tăng<br /> cường liên kết nghiên cứu với các trường đại<br /> học, xí nghiệp tư nhân và hội khuyến nông;<br /> liên kết với các tổ chức của nông dân để giúp<br /> nông dân tiếp cận công nghệ, trang thiết bị<br /> tiên tiến, giúp tăng năng suất, chất lượng,<br /> đảm bảo nông nghiệp tăng trưởng ổn định.<br /> Người nông dân được Chính phủ khuyến<br /> khích khởi nghiệp nhằm tạo ra những nông<br /> sản tốt hơn cho sức khỏe cộng đồng và môi<br /> trường. Các ý tưởng nhận được sự hỗ trợ<br /> mạnh mẽ về vốn từ các quỹ đầu tư, ngân<br /> hàng. Những ý tưởng sản xuất nông sản hữu<br /> cơ, sản xuất gạo lứt có hương vị thịt cá… đã<br /> và đang thành công ngoài mong đợi. Thống<br /> kê hiện nay có khoảng 3 triệu trong tổng số<br /> Nông dân Arava đang kiểm tra sản phẩm 127 triệu người dân Nhật Bản tham gia phát<br /> triển nông nghiệp. Điều này giúp cho Nhật<br /> Bản - dù không giàu có về tài nguyên thiên<br /> nhiên, đất đai không trù phú nhưng vẫn đủ<br /> khả năng cung cấp nguồn lương thực chất<br /> lượng cho nhu cầu người dân cả nước.<br /> Những mô hình sản xuất nông nghiệp<br /> với cơ chế tổ chức, hợp tác độc đáo<br /> Israel là nơi khai sinh ra hai loại hình cộng<br /> đồng nông nghiệp độc đáo: cộng đồng hợp tác<br /> xã Kibbutz và Moshav. Hầu hết ngành nông<br /> nghiệp Israel dựa trên các nguyên tắc về hợp<br /> tác của hai loại hình này. Cả hai loại hình<br /> cộng đồng đều nhằm giúp hiện thực hóa giấc<br /> mơ của những người tiên phong muốn có<br /> những cộng đồng công bằng, hợp tác và<br /> tương trợ lẫn nhau nhưng cũng đồng thời tạo<br /> Triển lãm nông sản được tổ chức hàng năm tại Arava<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> [20]<br /> Tạp chí<br /> SỐ 3/2017<br /> KH-CN Nghệ An<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> ra lợi thế về năng suất. Ngày nay, nhũng, mọi khoản thu nhập và Moshav gồm 5 thành<br /> 76% nông sản Israel là sản phẩm chi phí của Kibbutz được công tố: (1) Đây là một tập thể hợp tác<br /> từ các Kibbutz và Moshav. Cả khai dán trên bảng thông tin của toàn diện trên 15 phương diện:<br /> hai hình thức này có điểm chung cộng đồng. Ban lãnh đạo được tín dụng và tiết kiệm, kế toán,<br /> là sản xuất quy mô lớn, có điều đại hội xã viên bầu ra, chịu trách hưu trí, bảo hiểm, cung cấp<br /> kiện áp dụng cơ giới hóa, kỹ nhiệm giám sát của một cơ chế nguyên liệu đầu vào, sản xuất,<br /> thuật tưới tiêu, phòng trừ dịch công khai hoàn toàn mọi quyết tưới tiêu, tích trữ hàng, xử lý sản<br /> hại. định và chính sách của Kibbutz. phẩm, tiếp thị, tiêu thụ, xây<br /> “Kibbutz” theo tiếng Do Thái “Moshav” lại là một dạng tổ dựng, nhà ở, vận tải và các dịch<br /> có nghĩa là “tổ hợp” hay là “hợp chức HTX phức hợp kiểu mới. vụ kỹ thuật; (2) Mỗi Moshav gắn<br /> tác xã (HTX)”, một hình thức tổ Đây là một làng nông nghiệp, liền với một làng mạc nào đó và<br /> chức kinh tế nông - công nghiệp trong đó mỗi một gia đình đều mọi dân làng đều là thành viên.<br /> nông thôn độc nhất vô nhị trên duy trì trang trại của mình. Hợp Vì vậy, danh tính của Moshav<br /> thế giới đang tồn tại ở Israel. Về tác giữa các thành viên trong cũng chính là danh tính của một<br /> kinh tế, Kibbutz tổ chức hoàn Moshav được áp dụng trong việc làng cùng toàn thể cộng đồng cư<br /> toàn theo kinh tế thị trường, thực mua bán, tiếp thị và cung cấp các dân; (3) Moshav cung cấp toàn<br /> hiện phương châm “làm theo dịch vụ cho cộng đồng, chính họ diện những dịch vụ cần thiết cho<br /> năng lực, hưởng theo nhu cầu” cung cấp phần lớn lượng nông cộng đồng, gồm giáo dục, tôn<br /> đối với các xã viên, trong đó tài sản cho đất nước. Các Moshav giáo, văn hóa, hoạt động xã hội,<br /> sản và các phương tiện sản xuất được điều hành bởi những cộng phong trào thanh thiếu niên, thể<br /> được sở hữu chung và mọi quyết đồng được cư dân bầu lên. Các thao, y tế, công viên, xử lý rác<br /> định được hội đồng các thành dịch vụ hỗ trợ cộng đồng dùng thải, ánh sáng công cộng, đường<br /> viên bỏ phiếu tán thành. Trong một nguồn thuế đặc biệt. Loại sá, và các tiện ích cho người cao<br /> Kibbutz, các thành viên có trách thuế này thu bình đẳng trên mỗi tuổi. Trưởng làng là người chịu<br /> nhiệm và tận tụy với cộng đồng, hộ gia đình, tạo ra một hệ thống trách nhiệm trong cung cấp các<br /> mặt khác họ được đáp ứng mọi sản xuất, trong đó người nông dịch vụ cộng đồng này, đồng thời<br /> nhu cầu từ lúc sơ sinh đến khi về dân giỏi sẽ được lợi hơn người là chủ nhiệm hợp tác xã; (4) Các<br /> già. Hiện nay, trên toàn đất nước kém, không như trong các Kib- thành viên trong cộng đồng đều<br /> Israel có khoảng 270 Kibbutz, butz - nơi (ít nhất là trên lý phải tự nguyện sống trong<br /> trung bình mỗi Kibbutz có trên thuyết) mọi thành viên hưởng Moshav và tham gia các hoạt<br /> dưới 300 xã viên, hoạt động chất lượng đời sống như nhau. động của nó. Tuy nhiên, mỗi cá<br /> tương tự như nhau, sở hữu những<br /> cánh đồng trồng cây nông<br /> nghiệp, trại chăn nuôi gia súc,<br /> các nhà máy chế biến sản phẩm<br /> nông nghiệp và công nghiệp nhẹ<br /> như sản xuất bột giặt, đồng hồ đo<br /> nước xuất khẩu, van và khớp nối<br /> ống nước… Trong các Kibbutz,<br /> động cơ để người lao động cống<br /> hiến hết mình là danh dự, sự<br /> tuyên dương, động viên kịp thời<br /> của ban lãnh đạo và sự tôn vinh<br /> của cộng đồng. Tên và thành tích<br /> của người có công được công bố<br /> kịp thời, công khai trên bản tin<br /> địa phương. Để tránh tham Làng Nahalal theo mô hình Moshav ở thung lũng Jezreel<br /> <br /> <br /> <br /> SỐ 3/2017<br /> Tạp chí<br /> [21]<br /> KH-CN Nghệ An<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> nhân tự lựa chọn cách thức làm nông nghiệp và nông thôn. Hệ thôn và sản xuất lương thực.<br /> việc, làm những gì họ thấy là hợp thống HTX nông nghiệp Nhật Cùng với đó là các chính sách<br /> lý và phù hợp nhất cho khả năng Bản được phân làm 3 cấp, hoạt gắn liền với người dân ở khu<br /> của mình; (5) Các thành viên động với tôn chỉ dựa vào sự nỗ vực nông thôn, bao gồm hỗ trợ<br /> trong Moshav chia sẻ trách lực hợp tác giữa các HTX nông nghề và các sáng kiến đem lại<br /> nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau, đặc nghiệp cấp cơ sở, các liên đoàn lợi ích nhằm phát triển hạ tầng<br /> biệt là khi có khó khăn. Sự chia cấp tỉnh và cấp trung ương tạo và dịch vụ. Về quản lý nhà nước<br /> sẻ trách nhiệm giữa các thành thành một bộ máy thống nhất về nông nghiệp, gần như không<br /> viên cho phép vận hành một cơ hoàn chỉnh từ trung ương đến còn tình trạng sản xuất thừa ở<br /> chế tín dụng hợp tác, trong đó địa phương. Vai trò của các HTX Israel. Mỗi đơn vị được cấp hạn<br /> các thành viên cùng tham gia vay và tổ chức kinh tế HTX dịch vụ ngạch nông sản và hạn ngạch<br /> các khoản tín dụng và cùng chia đã thúc đẩy quá trình tích tụ, tập nước cho mỗi vụ, điều này giúp<br /> sẻ nghĩa vụ thanh toán. trung ruộng đất, chuyên môn giá cả luôn ổn định. Nhà nước<br /> Kinh nghiệm từ việc tổ chức hóa sâu theo hướng thương mại Israel cũng thúc đẩy việc giảm<br /> các Moshav ở Israel có thể là hóa trong nông nghiệp nước này. chi phí nông nghiệp bằng cách<br /> những bài học hữu ích cho việc Chính sách quản lý nông khuyến khích chuyên canh và<br /> tổ chức các làng truyền thống ở nghiệp hiệu quả dừng việc sản xuất các loại<br /> những nước thuộc thế giới thứ Sự thành công của Israel hiện nông sản lợi nhuận thấp. Bộ<br /> ba. Nhìn vào cả Kibbutz và nay còn là nhờ chủ trương thay nông nghiệp quản lý các lĩnh<br /> Moshav, chúng ta thấy rằng đổi cơ cấu nền nông nghiệp từ vực nông nghiệp bao gồm việc<br /> nguyên tắc cơ bản là một HTX cách đây hơn 2 thập niên, giúp duy trì các tiêu chuẩn về cây<br /> chỉ có thể thành công nếu các giảm mạnh số lượng nông trại và trồng và sức khỏe vật nuôi,<br /> thành viên cần dịch vụ của nó. nông dân cá thể trong khi tăng hoạch định nông nghiệp, nghiên<br /> Nếu các dịch vụ này có thể được quy mô và tính hiệu quả của các cứu và tiếp thị sản phẩm.<br /> cung cấp theo cách khác và thỏa nông trại. Người nông dân Is- Những chính sách của Nhật<br /> mãn được nhu cầu của nông rael còn được trang bị các kỹ Bản lại tập trung ở cải cách<br /> dân, thì mô hình HTX là không năng kinh doanh rất phát triển ruộng đất; phát triển sản xuất có<br /> cần thiết. cũng như khả năng quản trị cần chọn lọc, chú trọng chất lượng<br /> Với Nhật Bản, các HTX và thiết để đương đầu với sự thay nông sản; những chính sách hỗ<br /> các tổ chức kinh tế HTX dịch vụ đổi nhanh chóng và năng động trợ nông nghiệp tích cực. Nhật<br /> có vị trí rất quan trọng trong phát của nền nông nghiệp hiện Bản thực hiện chính sách phát<br /> triển nông nghiệp. Hầu hết đại. Việc tái cơ cấu nền nông triển nông nghiệp toàn diện, bao<br /> những người nông dân đều là xã nghiệp của Israel còn nhằm một gồm: đảm bảo an toàn lương<br /> viên của HTX nông nghiệp. mục đích rộng hơn. Đó là chấp thực; xem xét lại chính sách giá<br /> Chính phủ rất coi trọng thể chế nhận một hướng đi toàn diện cả; hoàn thiện cơ cấu sản xuất,<br /> vận hành các HTX nông nghiệp hơn cho phát triển nông thôn, đẩy mạnh các công trình phúc<br /> và đã ban hành, thực hiện nhiều trong đó sản xuất lương thực, lợi trong các làng xã. Đồng thời,<br /> chính sách giúp đỡ phát triển, thực phẩm - xương sống của đời chương trình “Đẩy mạnh sử<br /> không ngừng mở rộng quy mô sống nông thôn - tác động tới dụng đất nông nghiệp” được<br /> sản xuất nhằm giúp người nông một loạt những hoạt động kinh triển khai. Từng hộ sản xuất<br /> dân thoát khỏi cảnh đói nghèo và tế rộng lớn hơn, từ các ngành riêng lẻ, với quy mô quá nhỏ thì<br /> cùng hội nhập vào nền kinh tế chế biến thực phẩm và đóng gói không thể có đủ điều kiện kinh<br /> thế giới. Theo Luật HTX nông bao bì tới những dự án công tế và kỹ thuật để hiện đại hóa<br /> nghiệp, năm 1972, Liên hiệp các nghiệp khác, các ngành dịch vụ quá trình sản xuất nông nghiệp<br /> HTX nông nghiệp quốc gia Nhật và thậm chí phát triển du lịch hàng hóa lớn. Năm 1995, số<br /> Bản chính thức được thành lập sinh thái. Israel ưu tiên phát lượng nông trại giảm 791 nghìn<br /> và được Chính phủ giao thực triển nông nghiệp thân thiện với cái (giảm 18,7%) so với năm<br /> hiện các mục tiêu về phát triển môi trường, phát triển nông 1985. Quy mô ruộng đất bình<br /> <br /> [22]<br /> Tạp chí<br /> SỐ 3/2017<br /> KH-CN Nghệ An<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> quân của một nông trại có sự<br /> thay đổi theo hướng tích tụ<br /> ruộng đất vào các trang trại lớn<br /> để tăng hiệu quả sản xuất. Xu<br /> hướng này thể hiện rõ nhất trong<br /> giai đoạn 1990-1995, quy mô<br /> đất lúa bình quân/hộ tăng từ<br /> 7180m2 lên 8120m2. Khi sản<br /> xuất hàng hóa lớn phát triển,<br /> Nhật Bản tập trung đất đai, mở<br /> rộng quy mô sản xuất, phát triển<br /> nông hộ lớn hoặc trang trại để<br /> tạo điều kiện cơ giới hóa, tăng<br /> năng suất lao động, tăng khả<br /> năng cạnh tranh. Về chính sách Ứng dụng công nghệ trong thu hoạch nông sản tại Nhật Bản<br /> <br /> giá cả, đặc biệt chính sách trợ công tác về vấn đề hoạch định nhiều vùng. Dự án này hỗ trợ<br /> giá cho lúa gạo khá lớn của chính sách nông nghiệp bền sản xuất, tiếp thị và bán sản<br /> Chính phủ đã kích thích sản vững để phát triển kế hoạch hỗn phẩm của nông nghiệp bền vững<br /> xuất và dẫn đến sản xuất thừa hợp và các hệ thống thích hợp với mục đích cung cấp nước<br /> gạo. Theo quan điểm an ninh đối với nông nghiệp bền vững. sạch và các sản phẩm nông trại<br /> lương thực là mục tiêu số một Trên cơ sở kết quả của ủy ban tươi sống cho người tiêu dùng<br /> nên ngành nông nghiệp Nhật công tác này, Chính phủ Hàn trong vùng.<br /> Bản được bảo hộ rất cao. Nhật Quốc đã lập nên các kế hoạch Lời kết<br /> Bản cũng luôn có chính sách hỗ trung và dài hạn cho nông Nông nghiệp Việt Nam có<br /> trợ kịp thời để khuyến khích nghiệp bền vững. Mục tiêu của nhiều lợi thế về vị trí địa lý, khí<br /> phát triển nông nghiệp như: hỗ Hàn Quốc là theo đuổi một nền hậu đa dạng, nhân lực dồi dào<br /> trợ xây dựng cơ sở hạ tầng, cung nông nghiệp bền vững thân và có truyền thống nông nghiệp<br /> cấp các trang thiết bị, vật tư cho thiện với môi trường bằng cách lâu đời nhưng chủ yếu vẫn là<br /> nông nghiệp, cung cấp thông giảm ô nhiễm môi trường do sản những yếu tố lợi thế “tĩnh”. Bài<br /> tin, xúc tiến thương mại, cho xuất nông nghiệp gây ra, trong học kinh nghiệm của các nước<br /> vay vốn tín dụng... đó quy định rõ vai trò của Chính có nền nông nghiệp phát triển<br /> Kinh nghiệm của Hàn Quốc phủ trung ương, chính phủ địa như Israel, Hàn Quốc, Nhật Bản<br /> là thiết lập hệ thống quản lý phương, chủ trang trại, và các tổ cho thấy rằng, chúng ta cần khai<br /> nông nghiệp bền vững. Nông chức tư nhân. Các chương trình thác những yếu tố “động” quan<br /> nghiệp bền vững đã bắt đầu trợ giúp các trang trại cỡ vừa và trọng như: cơ chế chính sách,<br /> được chú ý ở Hàn Quốc vào nhỏ trong việc sản xuất các sản ứng dụng công nghệ cao, học<br /> cuối những năm 1970. Bộ Nông phẩm nông nghiệp có chất hỏi cách làm của các nước tiên<br /> lâm và Thủy sản đã thành lập lượng cao đã được khởi xướng tiến… Hiện nay, Chính phủ<br /> một ủy ban phát triển nghề nông từ năm 1995. Mục tiêu của việc đang có nhiều chính sách ưu đãi<br /> trại hữu cơ từ năm 1991 và đã trợ giúp bao gồm cả sản xuất và đầu tư, hợp tác chuyển giao<br /> sắp đặt các quy định quản lý tiếp thị các phương tiện, thiết bị công nghệ… và nông nghiệp<br /> nghề nông trại hữu cơ. Từ đó, cho nông nghiệp bền vững, như Việt Nam đã có những chuyển<br /> nhiều chương trình hỗ trợ đối các thiết bị sản xuất vi sinh tự biến tích cực. Tin rằng, trong<br /> với các trang trại cỡ vừa và nhỏ nhiên, kho thóc, nhà kính, thiết thời gian tới, nông nghiệp nước<br /> để sản xuất ra các sản phẩm có bị làm lạnh và các loại xe làm ta sẽ có nhiều khởi sắc, thực sự<br /> chất lượng cao ra đời. Bộ Nông lạnh. Từ năm 1995 đến nay, dự thành công trong việc “bắt đất<br /> lâm và Thủy sản Hàn Quốc án khuyến khích nông nghiệp hóa tiền”./.<br /> cũng đã thành lập một ủy ban bền vững đã được thực hiện ở Minh Ngọc (Tổng hợp)<br /> <br /> SỐ 3/2017<br /> Tạp chí<br /> [23]<br /> KH-CN Nghệ An<br />